Hoe
worden
we
allen
Onze naasten zijn tenslotte
alle mensen
Meteen al starten
Poging in universeel verband
Poging binnen eigen kerk
Diakonaat en „leken'-dienstbetoon
kunnen in elkaar grijpen
Juiste help(st)er
en bekwame hulp
Erg blij, dat u komt, maar
Jongetje
gered
10 cent
ZATERDAG 29 MEI 1965
Dit is dan de derde en laatste pagina over dienstbetoon.
Na gesteld te hebben dat alle kerken het over dit univer
sele helpen eens zijn (pag. 1) en een soort balans van
hetgeen er in de praktijk tot nu toe van terecht is gekomen
(pag. 2) met als teneur: „we zijn er nog lang niet is
op deze pagina het thema: HOE REALISEREN WE ZO
EFFECTIEF MOGELIJK HETGEEN WE IN THEORIE
ZEGGEN TE MOETEN DOEN
Een nogal vermetele poging om die vraag te beantwoor
den, dachten we. Echter ook weer niet méér dan een
poging, die geenszins wil zeggen - waar zouden we
overigens het recht vandaan halen - zo en zo móet het.
Neenvanuit onze bewogenheid als krant - om het
zo eens uit te drukken - die iets van zijn pretentie pro
beert waar te maken, die mee wil helpen zoeken naar
wegen en vormen „als christengemeenschap iets uit te
drukken van „heilige natie", die zout en zuurdesem is
ook in onze moderne, verstedelijkende, op wetenschap
en techniek berustende welvaartsstaat" (jkvr. C. M.
baronesse van Heemstra) zuiver als krant dus willen
we onze praktische inbreng leveren.
Onze aandacht voor dit onderwerp wil zo nadrukkelijk
mogelijk zeggen: laten we er allemaal meer over gaan
nadenken en zo gauw het kan in alle „eenvoud" begin
nen. Dat kan. Kijkt u de punten onder aan deze pagina
er maar op na.
Tenslotte - we laten het niet bij deze drie pagina's over
dienstbetoon. In menige reportage, te herkennen aan het
hierboven thans driemaal gepubliceerde vignet, willen
we aandacht blijven schenken aan deze zaak.
Dienstbetoon is bepaald niet een zaak van de vrouw alleen. Integendeel, voor de heren der schepping zijn er
al evenzeer mogelijkheden te over. Het thans nog eenzijdig op vrouwen gerichte activeringswerk in de
meeste kerken dient daarom algeméén te worden. Anders kregen we na een „mannen"- misschien wel weer
een „vrouwenkerk"
Als wc tot universeel dienstbetoon
van christenen willen komen lijkt
het 't meest voor de hand te liggen
„in eigen kring", het eigen kerkge
nootschap dus, te beginnen. Welnu,
op de vorige pagina over dienstbe
toon hebben we kunnen lezen dat
een over het algemeen nog schuchter,
niettemin verheugend begin in de
diverse kerken IS gemaakt.
Dat is waarschijnlijk niet alléén het
gevolg van de herontdekking van het
algemene dienst- of liefdebetoon. Soms
nog andere factoren oefenen hun in
vloed uit. Men denke bijvoorbeeld aan
het zich drastisch wijzigende diakonaat,
aan de „vrouwenemancipatie" in menige
kerk, aan het lekenapostolaat, die stuk
voor stuk op zijn minst genomen meer
mensen dan thans actief bij het kerke-
werk willen betrekken.
Bekijken we dat schuchtere begin
nader en denken we aan bijvoorbeeld
de activiteiten van de Hervormde Vrou
wendienst, die onder meer tot dienstbe
toon wil toerusten, aan het initiatief van
het bondsbestuur der Geref. Vrouwen
verenigingen dat zo ongeveer hetzelfde
beoogt en aan soortgelijke activiteiten
die we hebben genoemd van nog andere
kerken, dan kunnen we hoogstens van
een poging tot verwezenlijking van een
universeel dienstbetoon bij VROUWE
LIJKE kerkleden spreken.
Alle mannelijke lidmaten blijven bij
deze initiatieven volledig buiten be
schouwing! Behalve dan, dat zoals
vanouds een handjevol geroepen kan
worden (hoevelen bedanken voor de
eer?) tot het vervullen van functies als
ouderling, diaken, kerkvoogd, collectant,
evangelisatie-medewerker of lid van de
een of andere kerkelijke commissie.
Ook de mannen
De mannen dus ook. Anders sloeg de
balans wellicht naar de andere zijde
over en kregen we. wie weet, wel weer
een „vrouwenkerk"....
Het thans nog eenzijdig op
Een mogelijkheid om algemeen dienstbetoon tot „gemeengoed"
te maken kan echter ook in wijder verband liggen. Men kan namelijk
met voorbijzien van kerkelijke begrenzingen en zonder anderzijds
zelfs ook maar aan het begrip oecumene te denken de zaak van het
universele dienstbetoon zo grondig aanpakken dat het ook inderdaad
al-omvattend is.
Het kan namelijk de vraag zijn of Daartoe zijn twee dingen nodig: het zo
men als kerkgenootschappen niet wat goed mogelijk inventariseren van de
althans in dit opzicht te introvert benodigde hulp en het werven van
denkt door bij algemeen dienstbetoon bruikbare hulpverlenenden. Het zou
uitsluitend de eigen kerkleden of -lid- christenen niet ontsieren als zij bij dat
maten op het oog te hebben. Tenslotte laatste haantje de voorste waren,
bedoelt de bijbel met naaste toch
tische overbuur die hulp nodig kan heb- Rescheiden
ben. Als we bedenken dat het bij hulp
geven in onze samenleving juist en Dat inventariseren behoeft helemaal
vooral om de intermenselijke contatten niet via huisbezoek, met alle remmin-
gaat, die in de verdrukking zijn ge- gen van de „slachtoffers" daaraan ver-
komen (officiële, gespecialiseerde orga- bonden, te geschieden. Het kan ook
nisaties en instanties voor alle moge- door bescheiden informatie bij derden
lijke vormen van hulpverlening zijn er gebeuren: in vele gevallen zullen men-
genoeg) dan krijgen we er bij benade- sen die ambtshalve hun contacten in
ring misschien enig idee van wat een een straat hebben, zoals de dokter
groot arbeidsterrein hier ligt. (als hij mag en wil spreken), de zie
kenfondscontroleur, de bakker, de sla-
0 ger reeds algemene indicaties kunnen
rr at Weten we f verschaffen. Zo nodig kan bijvoorbeeld
getracht worden nadere gegevens in te
Wat weten we, met name in onze winnen bij meelevende buren of vrien-
dichtbevolkte wooncentra, van elkan- den van de betrokkenen. En dan is het
der? U kent toch wel de krantenberich- voor de betrokkene aangenamer
ten over eenzame mensen, wonend in zeker nodig in de beginperiode on
een drukke straat, die niet alleen in to- geveer aldus benaderd te worden: „We
tale eenzaamheid sterven, maar wier hébben gehoord dat u misschien wel
overlijden ook nog vele dagen, soms hulp in dat en dat verband kunt gebrui-
weken onopgemerkt kan blijven? Tot ken; mogen wij die voor onze rekening
tenslotte hun voordeur wordt gefor- nemen?", dan indien in het algemeen
ceerd Een duidelijker symptoom gevraagd zou worden ,,of er op de een
van deze nood is moeilijk te noemen. andere manier nog hulp nodig is
Ja, ja, zegt u nu misschien, allemaal
waar. Maar hoe wilt u dat in vredes
naam aanpakken? Antwoord: in elk ge
val niet groots. Misschien is hier een
voor de hand liggend, simpel initiatief,
wel nodig. Bijvoorbeeld hulpverlening gewijs" niet formalistisch te hanteren; op natuurlijke wijze groeien) bepaald
Perspectief
Waar het om gaat
Het altijd klaarstaan om te helpen van een christen wat dat betreft
kan een ieder zich de befaamde padvinderswet „doe iedere dag een
goede daad" tot de zijne/hare maken vereist niet alleen een
goed hart en een oprechte bedoeling. Er is ook de juiste man of
vrouw alsmede in vele gevallen bekwaamheid voor nodig. Iets,
waarover nogal eens gemakkelijk gedacht wordt.
Maar dat is totaal verkeerd. Het komt, globaal gezegd, op twee dingen
aan. In de eerste plaats dient in vrij veel gevallen een zodanige
helper te hulp te komen, dat deze de geholpene ook „ligt". Dat is
dus een kwestie van de juiste man of vrouw voor een bepaald
object te kunnen kiezen, hetgeen de taak van de „bemiddelende
instantie'" (het centrale adres, of hoe men het ook maar noemen
wil) bepaald niet verlicht. Maar het is en blijft heel vaak absolute
voorwaarde.
De tweede conditie is in de meeste gevallen de noodzaak van enige
„vakbekwaamheid", waarvoor tevoren training nodig kan zijn.
In te gaan op welke wijze en hoe die oefening gegeven moet worden
zou in dit verband te ver voeren. Deze twee voorwaarden worden
alleen nadrukkelijk genoemd omdat ze essentieel zijn en bij bezin
ning op het universele dienstbetoon vaak over het hoofd blijken te
worden gezien.
strsuitsgewijs, een soort modern noaber-
In een straat nemen enkelen heel on
gecompliceerd het initiatief aldaar al
gemeen dienstbetoon vorm te geven.
„interstratelijke" uitwisseling
krachten, ja. integratie in de hulpver
lenende verbanden die er organisato-
Een christelijk gezin ging emigreren. Na aankomst in het toekomstige
vaderland kreeg het van allerlei kerkgenootschappen welkomstgroeten en aanpak als bovenbedoeld in meerdere
hoe ware hulp predikend kan zijn, hoe
echt Intermenselijke banden kunnen
ontstaan, hoezeer christenen van on
derscheiden confessie en ook nlet-
christenen elkaar al werkend misschien
veel nader kunnen komen. Kortom:
hoezeer een dergelijke of soortgelijke
het verzoek eens enkele diensten bij te komen wonen.
Het gezin besteedde de vader zijn opwach- digde dit de „newco-
de zondagen van het ting bij de reverend mer" met de woorden
eerste halfjaar met het (dominee) van de kerk.
bezoeken van de diverse Verheugd was laatstge- „Fijn dat u dat wilt.
kerkdiensten. Tenslotte noemde ook wel, maar Maar laten we even
meenden de vader en hij reageerde toch to- met inschrijven wach-
de moeder dat ze zich taal anders dan de ten. Op dit papier vindt
definitief met hun gezin vader verwacht had. u allerlei mogelijkheden
maar bij die en die kerk tot dienstbetoon, waar
moesten gaan voegen, De dominee haalde uit u maar hebt te kie-
omdat ze zich in die namelijk, nadat de man zen. Want ziet u, we
gemeenschap het beste zijn wens tot aanslui- kijken eerst altijd wat
thuis voelden. ting te kennen had ge- onze adspirant-gemeen-
In de verwachting dat geven, een bedrukt teleden gaan doen voor
hij wel blij zou zijn met velletje papier uit zijn de kerk, alvorens we
deze „toeloop" maakte portefeuille en overhan- ze inschrijven".
Hulp aan de naaste, dat betekent
praktisch altijd en terecht
hulp om niet. Anders is het toch
eigenlijk meestal geen dienst be
toon meer? Ook het „dankuwel"
dat kan ontbreken mag ons nim
mer afschrikken, evenmin als het
niet op waarde schatten door de
ander van verleende hulp. Waar
van hierbij een recent sprekend
voorbeeld.
ZMMELOORD De 12-
jarige Roelof Ernst uit Ent-
meloord, heeft gistermiddag
1 de 5-jarige Keesje Koomen,
eveneens uit Emmelocrrd trit
de Espelervaart gehaald. Het
kereltje was daar met een
vlot aar. het spelen en raakte
daarbij te water. Toen Roelof
tn het water sprong, hij kon
goed zwemmen wat hei kind
reeds tweemaal onder water
j geweest. Toen Roelof Keesje.
bij diens moeder afleverde
hreeg hij volgens de plaatse-
liike politie een dubbeltje be-
I loning.
Tenslotte bedoelt de bijbel met
„naaste" toch iedereen. Oók
mijn communistische overbuur
man, die mijn hulp zeer drin
gend nodig kan hebben.
reikbaar moet zijn en bij wie iedereen
gerichte activeringswerk in de kerken die moeilijkheden (van welke aard die
dient daarom een algemeen karakter te zjjn) heeft, terecht kan. Dit centra-
krijgen: vrouwen èn mannen zullen [e adres (leken bij toerbeurt?, perma-
toegerust en geactiveerd moeten worden nent?, een diaken?) moet vraag en aan-
tot liefdebetoon. bod bij elkaar brengen, kan ook inter-
mediair zijn bij het inschakelen van
In dit verband verdient als eerste bestaande dienstBetooninstanties.
aanloop het door ons gesignaleerde
experiment in Chr. Gerefomeerde Natuurlijk kan welk „systeem" ook
maat toch met dezelfde bedoeling in niet onmiddellijk alles dekken. Immers:
een of enkele der vrijgemaakt Geref. r.iet overal waar men hulp behoeft zal
kerken, misschien wel nadere aandacht. men naar dit centrale adres hollen. Er
zullen vooral in het begin als alles
vreemd is remmingen zijn. Zo ook in de
aanbodsect
van" de kerkeraad het initiatief tot
een contactavond. Het liefst niet voor bende op
de gj; Maar het IS een besi
voorbeeld wijks-
a .r.-A „f diakonaal huisbezoek bij alle gemeente-
onderwerp van de «vond is dienst- of leden kan waarschijnlijk wei Voor een
liefdebetoon en de regelmatige verdere ontwikkeling naar
resulteren in het wen opgeven v algemeen dienstbetoon (revolutionaire
zoveel mogelijk helpers/helpsters die onttakelingen dient men zeker hier te
ook mededelen op welke wijze en v€rmijdenl) zorgen
wannéér zij dienstbetoon kunnen verle- termijnen.; zorgen.
nen- Dit dus voorzover het een mogelijke
i i- poging tot verwezenlijking van univer-
Lentrale figuur seel dienstbetoon binnen het eigen
kerkverband betreft, waarbij diakonaat
In elke gemeentelijke'wijk komt er en „leken" hulp in elkaar kunnen grij-
i centrale figuur, die altijd be- pen.
Niemand behoeft, na dit alles over algemeen
dienstbetoon gelezen te hebben, de gevolgtrekking te
maken dat hij of zij niet onmiddellijk aan de gang
kan. Integendeel, hij of zij zou zich NU al kunnen
voornemen iets of meer te gaan doen.
Wat? Hieronder willen we tenslotte, heel con
creet, een aantal (van de vele!) mogelijkheden gaan
opsommen waaruit men maar heeft te kiezen en
waarop we hopelijk in menige reportage binnen af
zienbare tijd nog terug kunnen komen. De volgorde is
volmaakt willekeurig.
Automobilisten, ga onverwijld uw EHBO-diploma
halen, zodat u kunt helpen als er men denke
aan snelwegen geen andere helper is.
Mevrouw, als u een wasautomaat hebt, dan is er
bijna altijd capaciteit genoeg om de was van een
alleenstaande, of een deel van een grote gezinswas
waaraan een overbezette huismoeder die zo'n
apparaat mist niet toekomt, mee te wassen.
Meneer, heeft niemand van uw naaste buren moeite
met het naar buiten dragen van de vuilnisbak?
Jongeren, sommige oudere mensen zijn slecht ter
been en kunnen allerlei eenvoudige dingen, zoals
postzegels kopen, andere boodschappen doen, of
(1990(1
hun tuintje bijhouden niet of met grote moeite
ten uitvoer brengen.
Bent u een handige doe-het-zelver meneer en over
brugt u daarmee het inconveniënt dat de lood
gieter, de elektricien, de timmerman tegenwoor
dig niet meer voor „kleine klusjes" kan komen op
draven? Bedenk dat er anderen zijn die NIET „do,*-
het-zelven"!
Hebt u als gezin nu ook al een auto, waarin nog
plaats over is als u er met zijn allen inzit? Kom,
als u gaat toeren, herinner u dan eens die mevrouw
alleen, drie huizen verder?
Een heleboel vaders en moeders willen wel eens
samen naar de kerk, maar ja, de kleintjes. Baby
sitters voor!
Bezit u een bandrecorder of een grammofoon? Er
z ij n mensen die bjjv. zo graag geestelijke liede
ren of dat mooie vioolconcert van Tsjaikowski
horen.
U bent een druk zakenman, mijnheer, en u komt
aan een kerkeraad niet toe? Wees ervan over
tuigd dat ook zakelijk inzicht daar herhaaldelijk
nodig is.
Er komt een grote verhuiswagen in de straat en de
nieuwe bewoners zouden juist nu een warme kop
koffie of soep bijzonder op prijs stellen.
Een stramme meneer staat maar te aarzelen bij de
oversteekplaats. Bemoei u even met de man en hij
zal er u dankbaar voor zijn.
Wat weet u van bijv. uw broeder of zuster in de
DDR? Is het niet zinvol een contact te leggen
bijv. via een kerk (schriftelijk)? Tien tegen
één dat u daar iemand met het een of ander (een
speciaal boek. of misschien wel heel gewoon een
paar dameskousen) van dienst kan zijn.
Weet Henk of Marianne, die voor hun eindexamen
zitten niet wat ze straks verder gaan doen? In de
achtergebleven gebieden is vooral medisch en
onderwijzend personeel nodig.
Bent u hoffelijk in het verkeer, of staat u op uw
rechten?
In een ziekenhuis zijn altijd patiënten die nooit of
bijna nooit bezoek krijgen. Er is gemakkelijk ach
ter te komen wélke patiënten dat geldt.
Ziet u in de kerkbode nieuw ingekomenen in uw
buurt? 't Is altijd leuk als je ook door niet-ambts-
dragers verwelkomd wordt.
Wees ALTIJD beschikbaar om daar te helpen waar
geen helper is.
