Nieuwe Leidse Courant
GEMINI TEN DELE GESLAAGD
Vele vermisten in
Noord-Kongo
White bleef tweemaal solang in ruimte als bedoeling was
Rendez-vous met tweede
trap van raket mislukt
Doocl van
landgenoten
bevestigd
Gesprek in de ruimte
Woedende
herdershond
heet
DESSO
Commentaren
Kinderbijslag omhoog
met 5 cent per dag
Kwartje vanaf
achtste kind
Vrijdag 4 juni 1965. 46ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
«Stantvastigh is gheblavcn
wijn hart in teghanspoatl"
Hogere middag-
tempera turen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog en morgenmiddag overwegend
zonnig weer met hogere middagtempera-
turen. Tameiyk koude nacht en weinig
wind. (Opgemaakt om 11.15 uur).
Verbod voor astronauten
Geen brood
meenemen
KAAP KENNEDY Geen
sandwiches aan boord. Dat was
het verbod, dat de astronauten
McDivitt en White voor de
ruimtevlucht meekregen. Young
smokkelde er een aan boord van
de Gemini-cabine, waarmee hij
en Grissom in maart van dit jaar
drie banen om de aarde beschre
ven. Grissom had wat zoutjes
meegenomen.
Ruimtevaartdeskundigen wa
ren bang, dat broodkruimels tus
sen de gevoelige instrumenten
terecht zouden komen. Alle le
den van de ploeg ruimtevaar
ders hebben daarom opdracht
gekregen dergelijke „grapjes"
voortaan te laten.
McDivitt en White moeten het
de komende dagen doen met
voedsel in poedervorm.
KAAP KENNEDY Zwevend aan een acht meter lang nylonkoord
heeft Edward White het wereldrecord „ruimtewandelen" met glans ge-
brokenï niet 12, maar 20 minuten bleef h(j buiten de Gemini-capsule in de
kosmische ruimte. Dit gebeurde gisteravond om kwart voor negen Neder
landse tijd 160 km boven de kust van Mexico. Heel Amerika juichte toen
McDivitt en White het geslaagde uitstapje meldden aan het controle
station op de lanceerbasis: er was revanche genomen op de Russen, met
succes had White zijn Russische collega Leonof met tien minuten geslagen!
Een ander experiment tijdens de op
zienbarende Gemini-vlucht was even
tevoren echter mislukt. Beide astro-
Tijdens zijn uitstapje in de ruimte,
vanuit de Gemini-ruimtecabine,
gebruikte astronaut Edward White
dit vreemdsoortige toestelletje, om
zich door gasdruk in het heelal
voort te bewegen. Het apparaat
is voorzien van een fotocamera,
die de bewegingen van White in
de kosmos moet vastleggen.
LEOPOLDSTAD De dood van
de vijftien Nederlandse missiona
rissen, die in Boeta in het noordoos
ten van Kongo door de rebellen zijn
vermoord, is officieel bevestigd. Uit
de schaarse berichten, die binnen
komen, kan een vrij concreet beeld
verkregen worden van de moord
partij bij de brug over de rivier de
Roebi. De vijftien Nederlanders en
zestien geestelijken van een andere
nationaliteit zijn het slachtoffer ge-
^/^autoverhuur
AUTO-BIERMAN N.V.
Oude Singel 66. Leiden. Tel. 40447-34594
(Advertentie)
In één
oogopslag
Pas op voor occulte
genezers pag. 2
Kadaverslachter voor de
rechtbank pag. 17
Top voor toerisme pag. 7
Bijlmermeer: stad van
de toekomst pag. 7
Goed werk bij Ouden
rijn pag. 11
Sport pag. 13
worden van de veranderde houding
van kolonel Makondo, die de mis
sionarissen aanvankelijk goed ge
zind was, maar bij de nadering van
de Kongolese ti-oepen bevel gaf tot
de slachtpartij.
De namen van de Nederlandse marte
laren zijn: G. Jansen art Tiel, W. Visser
uit Mariaheade (bij Veghel), P. Kruit
wagen uit Rotterdam, M. Godefrooy uiit
Amsterdam, G. Kester uit Naaldwijk, V.
Heeswijk ui Veghel J. Verhoeven uit
Uden, Ph. Wald'ram uit Amsterdam, H.
Verbeide uit Hasp, A. Timmens uit Uden,
m Lieshout uit Uden, J. van Oort uit
Uden (allien priesters), de broeders P.
Verkuylen uit Uden. L. Schoenmakers
uit Nederwetten (bij Nuenen) en de
broeder van Sint Gabriël, P. Jacobs udt
Simpelveld.
Aan de hand van verklaringen van
getuigen en overlevenden uit het ge
bied dat van de opstandelingen is ge
zuiverd, heeft men in Leopoldstad be
rekend dat in dit gebied 106 Europea
nen woonden. Behalve de 31 missiona
rissen zijn er nog zeker 12 vermoord.
Van elf weet men dat ze nog in leven
zijn. Maar 52 mannen, vrouwen en
kinderen (onder deze groep zijn geen
Nederlanders) worden nog vermist.
Te land en in de lucht is men bezig
aan een grote opsporingsactie om deze
Europeanen nog te redden. Maar men
bereikte nog weinig resultaat. Troepen
van het Kongolese leger veroverden de
plaats Banadia in het noorden. Men vond
echter niemand. Dé rebellen moeten hun
gevangenen ddep het oerwoud in hebben
gevoerd. Een andere militaire eenheid
probeert de plaats Akatd te veroveren.
SindB zaterdag zijn in Kongo zeker 55
Europeanen vermoord en men vreest dat
er meer slachtoffers zullen komen. Alleen
snelle militaire acties kunnen uitkomst
brengen.
De Nederlandse ambassade heeft
vandaag klaard, van mening te zijn, dat
15 Nederlandse priesters, die in het
noorden van de Kongo worden vermist,
„zeer waarschijnlijk dood" zijn.
Een visser heeft gisteren in de Maas
bij Wanssum (L.) het stoffelijk overschot
aangetroffen van de 68-jarige Duitser C.
Niersmann uit Waldeck. De man was
zondag in Arcen in het water gevallen
nauten slaagden er niet in, een „ren
dez-vous" te organiseren met de af
gestoten tweede trap van de Titans-
raket. Het gevaarte was gaan tollen
en minderde veel sneller vaart dan
was verwacht, waardoor het was af
gezakt naar een lagere baan. De be
doeling was, dat White.de raket in de
ruimte zou fotograferen en eventueel
zelfs zou proberen aan te raken. Maar
de pogingen om hem te naderen kost
ten zoveel brandstof, dat van een ren
dez-vous werd afgezien.
Het ruimte-uitstapje van White had
plaats tijdens de derde ronde van de cap
sule. een ronde later dan het plan wa:
geweest. De astronaut had zoveel tijd
nodig voor het nagaan van de „check
list", dat de controle-toren tot uitstel be
sloot. Maar toen deed White het dan ook
goed. Hoewel hij maar negen in plaats
van de geraamde twaalf minuten kreeg
toegemeten voor zijn „wandeling" (om
het oponthoud in te lopen) bleef hij
twintig minuten buiten. Dit ondanks her
haalde oproepen van de controletoren in
Houston en zijn reisgezel McDivitt om
terug te keren in de cabine. Men wilde
namelijk voorkomen, dat White op het
moment dat hij de (ijskoude) sdhaduw
van de aarde zou binnentreden, nog bui
ten zou zijn. Doordat diens radio echter
verkeerd stond afgesteld, ontving White
de waarschuwingen niet en wandelde
rustig verder, fotograferend en vrolijk
grappend tegen zijn reisgenoot, ondanks
de snelheid van 28000 km per uur
Weeiovcrzicli t
De stem Van White kwam rechtstreeks
door over de hele wereld, maar hij was
moeilijk te verstaan. Uitvoerig vertelde
hij wat hij zag: in Californië en Arizona
was het goed weer, boven Texas dreven
enkele wolken, boven Louisiana was het
slechter, terwijl de lucht boven Florida
blauw was.
„Smeerlap''
En intussen maakte hü door middel
van zijn ruimtegeweer capriolen aan het
einde van het vergulde koord. Hü maak
te tientallen foto's van de capsule met
McDivitt er in, terwijl deze zelf ook de
camera in de hand nam. Op een gegeven
moment hoorde men McDivitt tegen zijn
collega zeggen: ,,Blüf even waar je bent,
dan kan jk een foto van je maken". En
even later: „Kom niet dichterbij, want
jc maakt niün ruit vuil, smeerlap".
White's antwoord hierop kon niet dui
delijk worden verstaan Hoewel
McDivitt een groot aantal foto's door de
patrüspoort nam, verwachtte hij niet, dat
er veel gelukt zouden zijn. Hoopvoller
was White, die met zijn 16 mm kleuren
film een lange reeks van opnamen
maakte.
Hij was enthousiast over zyn wande
ling, zijn ruimtepak en zijn „geweer",
welk laatste hem mogelijk maakte te
manoeuvreren in de ruimte. Het beviel
hem kennelijk zo goed, dat hij aanvan
kelijk geen aanstalten maakte terug te
keren. Eerst op herhaalde oproepen van
McDivitt klom hü de cabine weer in.
(Voor vervolg zie pag. 11)
Gisteren heeft prinses Beatrix, die
een privé-bezoek aan Wenen
brengt, vergezeld van Oostenrijkse
jongedames, gewinkeld in het
oude centrum van de stad.
Ruimtepak van
White kost
een ton
HOUSTpN (Texas) Bij het
uitstapje im de ruimte droeg
Edward White honderdduizend
gulden met zich mee. Dat is na
melijk de prijs van het veertien
kilo wegende ruimbepank. Het
bestaat uit 21 lagen Stoffen en
heeft verbindingen voor zuur
stof. radiocontact en medische
controle.
Elke astronaut heeft twee van
dergelijke aangemeten pakken:
een voor de oefeningen en een
voor de praktijk. Op de begro
ting van het Gemimriproject staat
alleen al voor de ruimtepakken
een bedrag van drie miljoen
dollar. Bij het pak hoort een
helm met drie vizieren. Twee
daarvan zijn extra en wel voor
de bescherming tegen meteorie
ten en voor de bescherming te
gen zonnestralen.
Bij zyn uitstapje droeg Whiüe
tevens een extra paar handschoe
nen om zich te beschermen te
gen de grote hitte.
De astronauten James McDivitt (links, wuivend) en Edward White wande
len in hun ruimtepakken over Cape Kennedy naar de Titan U-raket met
de Gemini 4 capsule om te wachten op de lancering.
HOUSTON (Texas) Hier volgen
enkele flarden van het gesprek tussen
de astronauten Edward White en James
McDivitt en verbindingsman Virgil Gris-
op de aarde. Op het moment van
het gesprek is White in de ruimte.
McDivitt: „Vertel eens wat je denkt".
White: „Het ziet er naar uit. dat we
de kust van Californië naderen".
Grissom: „Maakt hij foto's?"
McDivitt: ..Nog niet".
Grissom: „Neem een paar foto'»"
White: „Okay. ik ga nu wat foto's ma
ken"
McDivitt: „Okay, ga wat naar voren
zodat ik je kan zien. Ik heb er nog maar
;n stuk of drie gemaakt"
White: „Okay".
McDivitt: „Waar zit je nu?"
White: „Aan de voorkant".
Grissom: „Je bent nu zowat vüf mi
nuten buiten".
McDivitt: „Beweeg je langzaam, dan
McDivitt; „Drijf maar wat rond"
White's antwoorden kwamen verminkt
McDivitt: „Laat me een close-up ma
ken". (korte pauze)
McDivitt: „Je maakt mün ruit vuil.
viezerik", (beiden lachen)
McDivitt: „Zie je nou wel hoe smerig
alles is".
White: ..Ja".
McDivitt: „Het lijkt alsof er een
schermende laag buitenop zit en of je
die er afgewist hebt. Ja. dat heb je ge-
McDivitt: „Ed, ik weet niet precies
aar we zijn. maar ik zou zeggen dat
boven Texas zitten, weet je, ik geloof.
it we Houston beneden ons hebben".
Grissom: „Gemini 4, Gemind 4. Hous-
McDivitt: „Ja, dat is de Galveston-
White: „Ja."
McDivitt: „Hé Ed. kan jü in jouw zijde
an het ruimteschip küken?"
White: „Ja"
McDivitt: „Zie je de camera daar?"
White: „Ja."
McDivitt: „Is hij op jouw gericht?"
White: „Nee, nu niet. Draai "m. Ik
kom zo niet op het beeld."
McDivitt: „Waarheen?" (verminkt an<t-
oord van White).
McDivitt: „Keer nou niet terug naar
White (interrumperend)„Nee. ik zit
achter je. Ik ben voor op
White: „Ik heb nog maar drie of vier
plaatjes geschoten."
McDivitt: „Mooi. Ik heb er een hele
massa genomen. Maar ze zijn niet te
best. Je zit voor de meeste te dichtbij-"
Grissom: „Gemini 4. Houston."
Daarop geeft Grissom White instruc
tie in de kabine terug te keren.
McDivitt: „Heb je boodschappen voor
ons gekregen?"
Grissom beveelt: „Gemtoi 4, ga naar
binnen."
McDivitt: „Best. We gaan nu terug.
Grissom: „Roger, we hebben al enige
tüd geprobeerd met je te spreken."
White, na het bevel om naar de ka
bine terug te keren ontvangen te hebben:
„Ik maak het best."
McDivitt: „Nee, kom terug. Schiet op."
White lachend: neen ik ga wiet
naar binnen
McDivitt: „We moeten nog drie-en-
een-halvedag voort, m'n jongen."
White aarzelend: „Ik kom al."
McDivitt: „Fijn."
Grissom: „Tot Bermuda heb je
vier minuten."
McDivitt tot White: Okay, maak
je geen zorgen. Kom binnen."
McDivitt: „Hoe maak je het daan
White: „Fantastisch."
McDivitt: „Prachtig."
De rest van het gesprek komt groten
deels gestoord binnen.
Afgewezen vrouw
steekt man neer
BREDA De 46-jarige Bredase
vrouw C. B. M. is door de politie
aangehouden omdat zü heeft gepro
beerd haar 43-jarige stadgenoot A. de
L. van het leven te beroven door hem
met een knipmes in de hartstreek te
steken. De vrouw kwam tot haar daad,
toen De L. de verhouding met haar
ilde verbreken.
Tijdens een bezoek aan haar ex-min-
lar in zijn pension viel zy hem aan
met een knipmes, dat zü ln de kamer
had gevonden. De L. strompelde hevig
bloedend de trap af maar zakte bene
den in elkaar. Daar werd hij gevon
den door andere pensiongasten, die de
politie waarschuwden. Het slachtoffer
werd ernstig gewond naar het zieken
huis gebracht. Hij Is buiten levensge
vaar. Mevrouw B. werd door de ooli-
tie volkomen overstuur bij een buur
vrouw aangetroffen. Zü is gearresteerd
wegens poging tot doodslag.
meisje
ENSCHEDE Van twee meisjes
die gisteren liepen te wandelen
heeft een grote herdershond, die af
gericht was tot waakhond, er één
aangevallen. Het verschrikte kind
(11) dat de aanvaller probeerde te
weren, slaagde daarin niet. Na de
eerste aanval van het dier volgden
er nog drie. Het kind liep verwon
dingen op aan haar gezichtje, aan
haar arm, waarna de woedende
hond haar ook nog in de buik beet.
Toen dat laatste gebeurde, kwam juist
de eigenaar aam, die de kinderen mee
huis nam en de verwondingen van
Rina zo heette het aangevallen kind
erzorgde. Vervolgens bracht hy de
meisjes naar huis.
De moeder van Rina achtte het raad-
lam de dokter te waarschuwen die op
zijn beurt het kind naar het zieken
huis bracht om enkele wonden te la
ten hechten. De eigenaar heeft aange
boden alle kosten, inclusief een nieuwe
jurk voor Rina, te zullen vergoeden.
De herdershond zal worden afgemaakt.
Vermiste Helmondse
jongen verdronken
HELMOND De dertienjarige Willy
Verspaget uit Helmond, die sinds vrü-
dagavond werd vermist, blijkt te zün
verdronken. Een schipper vond gister
avond het lichaam van de jongen in de
insteekhaven naar het industrieterrein ln
Helmond,
Hiermee kwam voor de politie en fa
milieleden een einde aan de onzekerheid.
Tot gisteravond leefde men namely-k In
de veronderstelling, dat de Jongen nog
leefde. Er deden geruchten de ronde, dat
hij met zijn fiets een zwerftocht aan het
houden wa».
De politie veronderstelt, dat Willy met
zün fiets in het water is gevallen. De
fiets is nog niet gevonden.
Hulp van telepaten en paragnosten had
geen resultaat. Zij verklaarden, dat de
jongen zich in de bossen bevond.
TRAP- EN
GANGLOPERS
VINDT U BIJ
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 178
HERENSTRAAT 9
MIDZA
TNE liberale oud-minister van
financiën dr. Witteveen heeft
vorige week de Rijnmond-kiezers
opgewekt het kabinet-Cals een schot
voor de boeg te geven, omdat, naar
hij suggereerde, de financiële poli
tiek van deze regering tot inflatie
zal leiden.
De kiezers zijn van die oproep ken
nelijk niet erg onder de indruk ge
komen en men is geneigd hen gelijk
te geven na kennisneming van mi
nister Vondelings nota over het her
ziene begrotingsbeeld 1965.
Die nota is geen alarmerend stuk.
Zeker, de rijksuitgaven zullen met
ongeveer een miljard meer toene
men dan aanvankelijk was geraamd,
maar ook de inkomsten vertonen
een enorme stijging en wel zó. dat
de zaak grotendeels in evenwicht
blijft Grotendeels, want de som
klopt niet helemaal.
Als gevolg van de extra-uitgaven
waartoe het kabinet heeft besloten,
zal namelijk het begrotingstekort
over '65 met f 145 min. oplopen. Het
zal met leningen moeten worden
gedekt. Natuurlijk is het een fors
bedrag, maar in het totaalbeeld van
de gewijzigde begrotingssituatie
moet men er toch geen overdreven
betekenis aan toekennen.
Als we minister Vondeling mogen
geloven, heeft de uitgavenstijging
van rond een miljard voor ruim
f 900 min. betrekking op uitgaven,
die al onder het vorige kabinet on
vermijdelijk waren gebleken, en die
dat kabinet, ware het aangebleven,
ook voor z'n verantwoording had
moeten nemen.
In dat geval zou dr. Vondelings
ambtsvoorganger. dr. Witteveen.
evenzeer op een discrepantie tussen
uitgaven- en middelenstijging en
derbalve op een (zij het geringere)
toename van het begrotingstekort
zijn gestuit, met alle consequenties
van dien voor de financiering.
Er is m.a.w. alleen maar een gradu
eel verschil tussen de inflatoire po
litiek die minister Vondeling nu
volgens dr. Witteveen voert en die
welke de liberale oud-bewindsman
zelf zou hebben gevoerd. Waarom
dan zo'n hoge toon aangeslagen
Door de extra-voorzieningen ad
f 145 min. stijgen de staatsuitgaven
met slechts 0.7 pet. boven het peil,
dat al onder het kabinet-Marijnen
was bereikt. Het grotere tekort op
de begroting blijkt nog geen procent
uit te make? van de totale rijksuit
gaven (die rond de f 16 miljard zul
len liggen). Dat lijkt ons nu echt niet
de druppel die de inflatie-emmer
zou kunnen doen overlopen.
We kunnen ons ook nauwelijks
voorstellen dat de financiering pro
blemen zal opleveren en kwalijke
repercussies zal hebben. Afgewacht
zal moeten worden hoe de vrij krap
pe kapitaalmarkt, waar de rente
toch al hoog is. precies zal reage-
Maar dat de kapitaalmarkt een le
ningbehoefte van f 200 min. wel zou
kunnen verwerken doch bij een van
f 350 min. volledig zal desorganise
ren. zoals dr. Witteveen zijn kiezers
voorhield, wil er bij ons niet ln.
Men mag wel aannemen, dat voor
1966 de uitgavenstijging gepaard za>
gaan met een verhoging van enkele
indirecte belastingen. Daarover zal
de eerste miljoenennota van minister
Vondeling ons ongetwijfeld nader
inlichten.
De minister betreurde het, dat het
grotere tekort over '65 niet door be
lastingverzwaringen kon worden ge
dekt omdat de regering geen be
voegdheid heeft op zo korte termijn
fiscale maatregelen te treffen. Per
soonlijk was hij van mening, dat de
regering die bevoegdheid wel zou
moeten hebben uit een oogpunt van
slagvaardig conjunctuurbeleid.
Hierover kan men met de minister
van mening verschillen. Wij voor
ons zouden voorzover mogelijk
alle fiscale maatregelen blijvend on
derworpen willen zien aan de nor
male parlementaire procedure, om
dat die de rechtszekerheid van de
betrokkenen het best waarborgt.
SER adviseert regering:
(Van onze sociaal-economische
redactie)
DEN HAAG De Sociaal-econo
mische raad geeft de regering in
overweging de kinderbijslag met in
gang van 1 juli a.s. te verhogen met
5 cent per dag voor het tweede tot
en met het zevende kind en met 25
cent per dag voor het achtste en vol
gende kinderen. Dit ter compensatie
de gezinnen, die niet of nau
welijks van de a.s. belastingverla
gingen zullen profiteren, zoals in
het loonakkoord-1965 is overeenge
komen.
De S.E.R. is van oordeel dat het doel
van de verhoging der kinderbijslagen
in verband met de belastingverlagingen
het best wordt verwezenlykt. indiien de
procentuele toeneming van het beschik
bare inkomen door de belastingherzie
ning én de kinderbijslagverhoging samen
voor gezinnen van verschillende omvang
zo weinig mogelijk uiteenloopt. De raad
heeft met het oog daarop enkele alter
natieven aan deze doelstelling getoetst
en is aan de hand van de becijferingen
tot de conclusie gekomen, dat de ge
noemde verhoging (van resp. 5 en 25
cent) het doel het dichtst benaderd. Wel
iswaar wordt daardoor de differentiattie
'm de kinderby slagen vergroot, doch dit
acht de S.E.R. geen bezwaar.
Nieuwe
groep
De andere mogelijkheden, die aan het
uitgangspunt werden getoetst, waren: a.
voor het vierde en vijfde kind 15 en
voor het zesde en volgende kinderen 25
eenit per dag (overeenkomstig de sugges
tie, die de minister van sociale zaken,
dr. G. M. J Veldkamp, in zijn advies
aanvrage heeft gedaan): b. voor het der
de kind 10 cent per dag en voor de
volgende kinderen als onder a.; c- voor
het tweede tot en met het vijfde kmd en
voor het zesde en volgende kinderen 10
cent per dag,
(Voor vervolg zie pag. 11)