Nieuwe Leldse Courant
Winst voor boeren
en communisten
TOSTI
UITGERUST!
Tij dt abel
vlucht
Gemini-4
Heel de wereld volgt
in spanning verloop
van ruimtereis
Teruggang voor AR-CH,
VVD en KVP
Nederlanders gedood
en in rivier geworpen
Zetels en stemmen in Rijnmond
Commentaren
Geen „trottoirwolvenen
huilende jukeboxen
Directeur: F. OIEMER
Hoofdredacteur: Or. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
«Stantvastigh ia ghebleven
mi|n hert In teghenapoetl"
Abonnementsprijzen p.w. 0,78, p.m. 3,35, p.kw. 10,05 -
Donderdag 3 juni 1965, 46ste jaargang
Weinig wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk nog veel, later geleide
lik afnemende bewolking. Op de meeste
plaatsen droog weer. Weinig wind. Min
der koud overdag.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
.J
Klachtendie'nst bezorging 18.00—19.00 uur
Pijltjes van gebroken lijn tot ge
broken lijn geven zowel op het
kleine als op het grote kaartje de
plaats aan waar ruimtevaarder
James Wfiite twaalf minuten lang
de Gemini 4-capsule zou verlaten
gedurende de tweede omwenteling
van vandaag. Het ruimte-uitstapje
aan het eind. van een reddingslijn
overspant het Noordamerikaanse
vasteland. Rechts: de twee ruimte
vaarders: White links, McDivitt
rechts.
KAAP KENNEDY De tijdtabel
voor de vlucht van de Amerikaanse
astronauten James McDivitt en Ed
ward White voor hun vlucht met de
Gemini-4 luidt als volgt:
10.30 uur: opstaan, ontbijt, douche,
scheren.
12.00 uur: laatste medische controle,
ruimtepakken aantrekken.
13.30 uur: bemanning betreedt
ruimtevoertuig.
15.00 uur: lancering Titan-2.
13.06 uur: ruimte bereikt; McDivitt
stuurt Gemini-4 tot op een af
stand van 130 meter van de rond
cirkelende tweede trap en vliegt
daarmee in formatie.
16.38 uur: einde van de eerste om
wenteling: White bereidt zich
voor op uitstapje buiten het voer
tuig. McDivitt begint tweede trap
tot op zeven meter te naderen.
Ruimtepakken worden onder
druk gebracht, de cabinedruk
wordt opgeheven.
17.55 uur: White opent het luik.
18.01 uur: White verlaat het ruim-
voertuig aan een kabel van acht
meter en gebruikt zijn ruimtege
weer om zich naar de tweede
trap te manoeuvreren, neemt
foto's. Het ruimtevoertuig is dan
boven het zuiden van de V.S.
18.13 uur; White keert terug in het
ruimtevoertuig. Het luik wordt
gesloten, de cabine wordt weer
onder druk gebracht de druk
van de ruimtepakken wordt op
geheven.
J8.33 uur: McDivitt vuurt stuw-
raketten af om de Gemini-4 op
een afstand van 25 km van de
tweede trap te brengen.
20.13 uur: McDivitt vuurt stuw-
raketten af om de tweede trap
weer in te halen.
21.40 uur: McDivitt nadert de twee
de trap tot op drie meter en
brengt de afstand daarna weer
op enige kilometers.
Daarna keren McDivitt en White
terug tot het hoofddoel van hun
vlucht: het vaststellen hoe goed
een mens tegen een langdurig ver
blijf in de ruimte kan.
Na 97 uur en vijftig minuten in
de ruimte moeten ze om 16.50 uur
zestig km ten zuiden van Bermuda
in de Atlantische Oceaan landen.
KAAP KENNEDY De twee
Amerikaanse astronauten, James
McDivitt en Edward White, die van
middag van Kaap Kennedy zouden
worden gelanceerd, hebben gisteren
de tijd doorgebracht met rust en
ontspanning, althans voor zover de
met het uur stijgende spanning dit
toeliet. Maar terwijl zij rustten was
het hele apparaat, dat de ruimtereis
mogelijk moet maken, koortsachtig
in actie.
Op de basis waren werklieden druk
bezig de 151 ton brandstof in de tanks i
van de ruim 27 meter lange Titan-2-r
ket te pompen en werden de instrumen
ten van de Gemini-capsule a
derworpen.
Over de gehele wiereld begonnen de
tajken van de ruim 15.000 mensen in
dertien grondstations, aan boord van
veertien Amerikaanse oorlogsschepen
en in 88 vliegtuigen, die gedurende
de 97 uur en 50 minuten durende
vluch in touw zullen zijn. Zij zullen 1
de ruimtereis van beide astronauten
op de voet volgen en al hun manipu
laties registreren.
Ruimtegeweer
De Amerikaanse astronaut White, die
vanuit de Gemini-4 een uitstapje
ruimte zal maken, zal de beschikking
hebben over een ruimtegeweer, waarmet
hij zichzelf kan manoeuvreren. De Rus
sische kosmonaut Alexei Leonof maakte
in maart ook reeds een uitstapje in de
ruimte, maar hij had geen ruimtegeweer
en moest zichzelf aan de kabel waan
(Voor vervolg zie pag. 11)
Veel wegblijvers bij stembussen Rijnmond
(Van onze R'damse redactie)
ROTTERDAM De verkiezingen voor de leden van de Rijmnondraad
hebben geen spectaculaire resultaten opgeleverd. Het was om de woor
den van een politicus te gebruiken een typisch Nederlandse verkiezing.
Maar het verschijnsel van een politiek radicalisme, tot uiting komend in
het stemmen op politieke groeperingen die aan een algemeen onbehagen
in de landelijke politiek stem willen geven, is aanmerkelijk sterker ge
worden. Wat percentage betreft heeft de Boerenpartij de grootste over
winning behaald: dit steeg van 0,92 voor de Tweede-Kamerverkiezingen
in 1963 tot 1,86 voor de Rijnmondverkiezingen. Zij zal een van de 81 zetels
gaan bezetten.
In hoeverre de landspolitiek een
rol heeft gespeeld bij deze verkie
zingen is niet zo gemakkelijk na te
gaan. De Partij van de Arbeid steeg
in percentage van 43,42 (Tweede-
Kamerverkiezingen) tot 44,19, ter
wijl de WD terugliep van 11,01 tot
10,59. Geen schokkende verschui
vingen dus: de kabinetswisseling
heeft de socialisten hoegenaamd
geen baat gebracht en de liberalen
moesten zelfs genoegen nemen met
een kleine teruggang. Hun opposi
tionele rol heeft hun geen profijt
opgeleverd.
Kleine teruggang
De combinatie ARPCHU is be
paald niet slecht uit de bus gekomen.
Zij gaat 14 van de 81 zetels bezetten
en wordt daarmee na de Partij van de
Arbeid (die 37 zetels krijgt) de tweede
politieke groepering in de Rijnmond-
raad. Haar percentage daalde van 17,69
in 1963 (Tweede Kamer) tot 17,11.
Een kleine teruggang dus, die het ge
volg zullen zijn van de recente gebeur
tenissen op landelijk niveau, alsmede
van een zekere onwennigheid bij dit
eerste experiment van een gezamenlijk
optrekken der beide grote protestants-
christelijke partijen in een groter dan
gemeentelijk verband.
De KVP zag haar aanhang teruglopen
met meer dan één procent: 14,39 in
tegen 13,22 nu. Hier is wel bijzonder
moeilijk na te gaan waarvan deze terug
gang het gevolg is. Dat de PSP achter
uitliep (van 4,59 tot 4,25) lag in de lijn
de verwachtingen. Dat de CPN in
percentage van 3,45 tot 5,10 steeg, is voor
niet onbelangrijk deel te verklaren
uit het feit, dat zij als gevolg van de
loting als eerste partij op het stembiljet
stond aangegeven. Het is een bekend ver
schijnsel, dat een eerste partij een aantal
stemmen (van gemakzuchtige of onge
ïnteresseerde kiezers) extra krijgt.
Het GPV wist het tot een percentage
van 0,74 te brengen. In 1963 was het 0,57.
Helaas was dit te weinig voor een zetel.
Men kwam nog ruim 2700 stemmen tekort
op de kiesdeler
Interesse
In het algemeen kan worden gezegd,
dat de belangstelling van de kiezers voor
deze eerste Rijnmondverkiezingen niet
overmatig groot is geweest. De opkomst
naar de stembureaus was geringer dan
bij andere verkiezingen. Er is minder bij
volmacht gestemd en velen lieten hele
maal niets van zich horen.
Typerend zijn in dit verband de ge
gevens van Rotterdam. Daar is 12,6 pro
cent van de uit te brengen stemmen
loren gegaan, hetzij doordat de betrok
ken kiezers niet kwamen opdagen, hetzij
doordat stemmen ongeldig moesten wor
den verklaard. Wanneer men weet, dat
een percentage van drie wegens ongel
dige stemmen normaal is, dan moet wor
den geconcludeerd, dat een kleine tien
procent het' heeft af laten weten. Normaal
een percentage van zeven.
De conclusie ligt voor de hand: meei
stemgerechtigden dan bij vorige verkie
zingen hebben van hun gebrek aan be
langstelling op negatieve wijze doen
blijken. Wanneer volgend jaar de Rijn
mondverkiezingen samenvallen met de
verkiezingen voor de gemeenteraden, zal
dit percentage aanmerkelijk geringer zijn.
Bloedbad in Kongo
LEOPOLDSTAD In de Kongo
lese stad Boeta hebben de in het
nauw gedreven rebellen zondag 31
missionarissen vermoord. De meeste
vermoorde gijzelaars zijn Nederlan
ders. Dinsdag is Boeta door de re
geringstroepen veroverd en woens
dag kwamen de eerste vluchtelin
gen met een Amerikaans vliegtuig
in Leopoldstad aan.
ZETELS
1965
Percentages
1963
1962
1965
Stemmen
1963
1962
P.v.d.A.
37
44.23
43.42
45.84
243.838
245.683
252.979
A.R. en C.H.U.
14
17.16
17.69
17.44
94.453
100.122
96.239
K.V.P.
11
13.18
14.39
13.55
72.939
81.400
74.766
V.V.D.
9
10.65
11.01
11.04
58.429
62.280
60.964
P.S.P.
3
4.23
4.59
4.34
23.452
25.963
23.976
C.P.N.
4
5.04
3.45
3.60
28.124
19.510
19.896
S.G.P.
2
2.93
2.88
2.95
16.225
16.302
16.277
Boerenpartij
G.P.V.
1
1.84
0.92
10.268
5.230
0.74
0.57
0.54
4.102
3.245
2.974
Overige lijsten in '63 en 196
2
1.08
0.70
6.121
3.852
Lib. Staatspartij
0.32
1.794
Chr. Nat. Volkspartij
0.02
0.10
97
556
Economisch Appèl
0.40
2.292
Nieuw Democratische Partij
0.24
1.383
Liberale Unie
0.10
0.60
555
3.296
Vrije Burgers
Onze Kroonprinses vloog gisteren
met twee vriendinnen naar Wenen
voor een particulier bezoek. Haar
gastheer is jhr. James Loudon,
wiens kleindochter op deze char
mante foto prinses Beatrix begroet.
Meisje (16) nam
14 mille weg
DOETINCHEM Door de Doetin-
chemse gemeentepolitie is procesver
baal wegens diefstal opgemaakt tsgen
het 16 jarige meisje A. B.. dat in on
geveer vijftien maanden tijd als cais
sière van een zelfbedieningszaak te
Doetinchem een bedrag van veertien-
duizend gulden heeft verduisterd. Da
gelijks nam het meisje een bedrag uit
de kassa. De moeder van het meisje
heeft eveneens van deze diefstal gepro
fiteerd en kocht samen met haar doch
ter dure kleren en andere snuisterijen.
Zij zal wegens heling vervolgd worden.
Doordat een paar vijfjarige kinderen
in de buurt met lucifers speelden, is
gisteren een landbouwsohuur van de
heer H. Kremer te Odoornerveen (gem.
Odoorn) afgebrand. De schade bedaragt
ongeveer f 100.000.
VERLOVINGSRINGEN
Een van hen, een Portugees, vertelde,
dat hij getuige was geweest van de te
rechtstölling van 31 missionarissen. „De
rebellen hadden hun slachtoffers
handen en voeten gebonden, de weerlo
zen doodgeschoten en vervolgeris in de
rivier gegooid". ,JEen maand eerder",
wist de Portugees nog mee te delen,
„waren in Bonde, dat 170 kilometer ten
noorden van Boetoe ligt, tien blanken
vermoord". Een Amerikaanse piloot be
vestigde dit trieste verhaal. Hij had tal
van vermoorde blanken in de rivier zien
drijven. De Kongolese troepen, die Boeta
heroverden, hoopten 109 blanken aan te
treffen.
Naar oerwoud
Zij wisten er slecht 29 te bevrijden.
De missionarissen en nonnen, die de re
bellen niet hadden gedood, waren mee
gevoerd naar het oerwoud. Volgens de
pater provinciaal van de kruisheren in
Nederland moeten er nog 14 paters van
de Nederlandse provincie van de kruis
heren in de macht van de rebellen zijn.
Er bestaat grote onzekerheid over het
lot van de missionarissen. Ook pater
provinciaal in Leuven kon niets mee
delen over het lot van de Belgische le
den van de orde.
Stille getuigen
Op het ogenblik ontbreekt nog ieder
spoor van de vermiste gijzelaars. Al
leen de kledingstukken, die op de
oever van de Roebi-rivier, die door
Boeta stroomt, zijn gevonden als af
schuwelijke stille getuigen van het
Behalve de 14 paters-krudsheren
worden ook nog steeds negen priesters
van het H. Hart Vermist.
Veiligheidsraad
vandaag bijeen
NEW YORK Op dringend verzoek
an de Sowjetunie komt de Vilig-
heidsraad vanavond om negen uur bij
een. De Russen wensen te spreken over
de situatie lm de Dominicaanse republiek.
W7"IE de uitslag van de Rijnmond-
verkiezingen beziet, zal geen
moeite hebben met het trekken van
zeker drie conclusies. De eerste in
druk is er een van stabiliteit, als on
der ons volk gebruikelijk. We zijn
een volk met gevestigde overtuigin
gen, waarvan we ons niet gemakke
lijk laten afbrengen. Te minder waar
de keuze niet zelden principieel is
bepaald.
De omstandigheid dat een partij al
dan niet in de oppositie is heeft daar
op weinig invloed. De verkiezingen
hebben de liberalen bijvoorbeeld niet
de winst opgeleverd waarop zij on
getwijfeld hadden gehoopt.
De tweede conclusie moet zijn, dat
de combinatie van ARP en CHU niet
tot winst heeft kunnen leiden. Maar
was winst te venvachten geweest?
Gelet op de werkingen van deze tijd
achten wij het reeds van waarde,
wanneer duidelijk principieel gefun
deerde partij-formaties zich weten
te handhaven. Bovendien: de com
binatie functioneerde ditmaal wel
onder uiterst moeilijke omstandig
heden - de ene betrokkene in de op
positie, de andere betrokkene rege
ringspartij. Dan een succes te ver
wachten, lijkt wat veel gevergd.
Ten slotte is er het verschijnsel van
een toenemende radicalisering uit
komend in winst zowel voor de Boe
renpartij als voor de communisten.
Een verschijnsel dat ook in de ko
mende tijd de aandacht vereist. Er
is onbehagen dat op deze wijze tot
uiting is gekomen, en de aard van
het onbehagen zal moeten worden
onderzbeht. Het is immers juist een
sierend kenmerk van de democratie
dat zij ook op minderheden let. Voor
het overige maken plaatselijke varia
ties binnen de verkiezingsuitslagen
het trekken van nog andere meer al
gemene conclusies dan de boven
staande vrijwel ondoenlijk. Het is
echter van belang dat de raad nu is
samengesteld en dus aan het werk
kan.
"\7"AN de wijze dan waarop de Rijn-
mondraad gaat werken, moeten
bepaalde verwachtingen gekoesterd
kunnen worden. Daarvan hangt veel
af. Want een bepaald aspect is hier
boven nog onvermeld gebleven, en
dat is de mate van onverschilligheid
onder de bevolking, zeker in de gro
tere plaatsen,
Dat behoeft niet zo te blijven. Krant,
radio en televisie - zij hebben zich
waarlijk niet onbetuigd gelaten in
het verstrekken van informatie om
trent wat met het nieuwe lichaam
wordt beoogd. Televisie en radio heb
ben gisteravond vanuit ons gebouw
te Rotterdam wel een sprekend slot
stuk geleverd. En de Rijnmond zal
de steun van krant, radio en televisie
stellig behouden.
Mits echter de nieuwe raad voldoet
aan de voorwaarde van een beleid te
gaan voeren dat tot de verbeelding
vermag te sperken. Het nieuwe college
zal moeten trachten, op gezonde wijze
in het nieuws te komen: zelf heeft
het nu nog de bekoring van het
nieuwe, hetgeen een geslaagde start -
ook in de publicitie - vergemakke
lijkt.
Want ook hier geldt: een goede pers
maakt het nieuws minder dan ze het
registreert.
En daaraan willen we - ook in de
komende tijd - het onze gaarne doen.
Met, als het moet, nu dan een stimu
lering, waarvan we overigens hopen
dat ze achterwege kan blijven.
GEEF
MIJ MAAR.
cJwcoludetfacmfc
Een verrukkelijke chocoladedrank met
slechts 1% vet. Fris en pittig van smaak.
Tosti lest de dorst, is lekker luchtig en
Italië beschermt zijn toeristen
ROME. De Italiaanse regering heeft alle prefecten en commissarissen
van politie opdracht gegeven strenger dan tot dusverre op te treden tegen
„trottoirwolven", huilende jukeboxen en andere zaken, die de traditionele
gastvrijheid in het drukke toeristenseizoen in gevaar zouden kunnen
brengen.
Alle autoriteiten moeten er streng op toezien, dat de buitenlandse toeristen
deze zomer ongehinderde vakanties tegen redelijke prijzen kunnen genieten.
De treinen, stations, stranden, parkeerterreinen en campings vooral moeten
beschermd worden tegen de „Pappagalli" de Italianen, die uit zijn op avon
tuurtjes met buitenlandse meisjes en vrouwen.
Gewaakt moet worden tegen overmatig lawaai van jukeboxen op terrassen van
hotels, pensions en cafés, tegen overdreven claxonerende automobilisten en motor
boten, die met grote snelheid langs de stranden heen en weer varen.
De plaatselijke autoriteiten worden eraan herinnerd, dat zij toezie»' nneten
houden op de aanwezigheid van de prijslijstjes in hotelkamers.
Uitgeslapen? néén...
