VLEET
Verkoeling ARP-CHU is
van incidentele aard
Visserij nieuws bij de
Voetbal - interlan cl
te Voorschoten
RIJNSBURG
AGENT-BEZORGER
Vijf burgemeesters
kochten zomerzegels
SOLEXFA. HAART GÜYT
IJMUIDEN ALS AANVOERHA VEN
WELDRA OVERVLEUGELD?
Minister met 2 liefdes:
Australië en wielrennen
Vleetloggers gesloopt,
maar haring blijft een
belangrijke rol spelen
NIEUWE LEIDSE COURANT
7
WOENSDAG 2 JUNI 1965
Tijdenè* de discussie bleek wel dat de
verhouding AR/CH onder de gang van
oken ronde deformatie geleden heeft,
doch de heer Beernink sloot zach aan
bij de visie van prof. Vam Niftrik, dat
de verkoeling tussen de prot. chr partij
en incidenteel en niet symptomatisch is.
maar hij meende toch dat nuchterheid
jeboden is.
Met name zal gelet moeten worden
:p de tendensen die zich openbaren bij
incidentele stemmingen als nu in Rijn
mond worden gehouden. Deze zullen
mede van invloed zijn op beslissingen
tetreffende het uitkomen met gezamen
lijke lijsten bij plaatselijke verkiezingen
.Over 24 uur weten we meer", zo zei
de heer .Beernink.
De lezing van de heer Beernink over
de kabinetsformatie is te zeer bekend
dan dat wij deze uitvoerig behoeven
veer te geven. We stippen aan dat ook
mdien de CHU wel met het plan Cals
jkkoord was gegaan minister Scholten
»ker niet en wellicht minister Andries-
en ook "niet waren teruggekeerd op hun
letels.
De grote grief van mr. Beernink
tegen AR en KVP was. dat de frac
tieleiders van deze partijen geen en
kele poging hebben gedaan de CHU
in de regering te houden en zelfs
Mr. Beernink in RIJNSBURG
RIJNSBURG De afdeling Rijnsburg van de CHU had gisteravond een
goedbezochte jaarvergadering in de kantine van Van der Vijvers Conser-
venfabrieken. Dat was niet zo verwonderlijk omdat mr. Beernink in eigen
persoon kwam uiteenzetten op welke punten en waarom de CHU tijdens
kabinetsformatie buiten spel kwam te staan. Daarna gaf de fractievoor
zitter een beoordeling van de eerste daden van het kabinet Cals.
Raad Rijnsburg kiest
nieuwe wethouder
RIJNSBURG Vanavond vergadert
ie raad om een agenda van vijf punten
if te bandelen. Een belangrijk punt is de
benoeming van een wethouder in de
plaats van de heer K. Zandbergen.
n W. stellen voor. voor het onder
van de Voorhouterweg f 8000.—
«schikbaar te stellen. In verband met
voorzieningen aan de provinciale weg
door Voorhout wordt momenteel het
verkeer van en naar de rijksweg Am-
iterdamDen Haag over de Voorhouter
weg geleid.
Door het intensieve gebruik is het weg
dek verslechterd en zal een nieuwe slijt
laag moeten worden aangebracht. Boven
dien zal op diverse plaatsen het wegdek
moeten worden opgehaald.
Overige punten zijn: beëdiging van
de heer P. van der Kwaak tot raadslid;
rapport inzake flatwoningen plan „West".
Spar tak bond ook
RCH aan zegekar
HEEMSTEDE Het Tsjechische
voetbalelftal Spartak Povazska, dat
momenteel een rondreis van twee we
len door ons land maakt, heeft gis-
eravond met 02 gewonnen van het
rerste selectieteam van RCH. De
rsjechen kwamen in dezelfde opstel
ling binnen de lijnen als tegen Quick
Boys, omdat daags tevoren enkele spe
lers werden geblesseerd ii» de wedstrijd
legen DOS, die met 12 door de
rsjechen werd gewonnen.
RCH heeft gisteravond zeker kansen
een beter resultaat gehad, maar doel
man Sliakvy verkeerde weer In een su-
illeme vorm. Bovendien konden de
Heemstedenaren maar moeilijk wennen
san het typische spel dat de Tsjechen
ipeelden. Voortreffelijk gesteund door
ie halfspeler kwam de Tsjechische voor
hoede tot explosieve aanvallen, die ech-
'•er dichtbij de 16-meterlljn verstrikt
raakten in een brelpatroon van combi,
naties.
Het Engelse speltype staat de Spar-
:ak-ploeg niet aan. Dat bleek toen ge
torende de eerste helft een Nederlandse
jastspeler bij de Tsjechen meedeed. Na
iet afspel- van de bal bleef zijn snelle
ren onbeloond. De twee doelpunten wer-
len gescoord door de ditmaal linksbuiten
ipelende Kolarik met een mooi schot en
door de snelle rechtsbuiten Danajovlts,
die een blunder van linksachter Jan
Honaut afstrafte. Scheidsrechter J. A.
Mulders leidde dit stevige duel voor
treffelijk.
niet bereid waren hun fracties oi
een CHU-vooratel te raadplegen.
Over heit regeringsprogramma zei
Beernink, dat het hem frappeerde dat
christendom en humanisme daarin op
één lijn worden gesteld. Dat is voor de
CHU een onaanvaardbare gedachte. Voor
vele praktische punten van het regerings
programma heeft de CHU waardering,
maar wij vrezen een sterkere inflatie
als de hieruit voortvloeiende kosten door
staatsleningen moeten worden gedekt.
Bij de discussie kwamen o m. nog ter
sprake de benoeming van mr Van Aart
een tot commissaris der Koningin in
Zeeland, subsidiëring van de pers na in
voering van reclame in dc T.V. en de
.telelenzen" affaire.
Batig slot
Voor de lezing van mr. Beernink
een huishoudelijk gedeelte afgewerkt. De
penningmeester, de heer W L van der
Gugten, meldde in zijn jaarverslag een
batig saldo van ruim duizend gulden
Bij de bestuursverkiezing werd de heer
J. den Heyer herkozen. In de plaats
de heer K. Zandbergen dde om
zondheldsredenen niet herkiesbaar
werd na vier stemmingen gekozen de
heer A. Haasnoot
De leiding berustté bij de heer C. D.
van der Vijver, die behalve de heer Beer
nink bestuursdelegaties van de CHU-af-
delingen van Katwijk, Valkenburg en
Oegstgeeot welkom heette.
IJMUIDEN Aan de IJmuider markt verschenen 18 vaartuigen. Zij
zorgden voor een aanvoer van 6130 kisten vis, waarvan 1980 kisten schel
vis, 440 kisten radio, 360 kisten wijting, 200 kisten gul en kabeljauw, 180
kisten kleine gul, 10 kisten koolvis, 220 kleine kisten haring, 2600 kisten
makreel, 420 kleine kisten makreel, 85 kisten toters, 120 kisten schol, 10
kisten tarbot, 150 kisten diversen, 80 stuks stijve kabeljauw, 1500 kilo
tong en 30 kantjes groene haring.
Ten opzichte van de voorgaande dag
vertoonden de prijzen bij de kleine rond-
vissoorten een inzinking. Dat scheelde
wat de schelvis betreft zeker een gulden
of vijf per kist. De gul vormde een uit
zondering op deze ongunstige regel en
was een gulden of tien duurder. Maar
de andere soorten werden in de val mee
gesleurd.
Bij de grotere rondvlssoorten viel ge
lukkig een opleving te bespeuren De
kabeljauw ging een gulden of vijftien
omhoog. De tong bleef ongeveer op het
zelfde peil staan. De schol, die overigens
getoeel uit de kleinere soorten bestond,
was iets goedkoper. De makreel beland
de weer in grote hoeveelheden bü de
vismeelfabriek. Slecht? een klein kwan
tum werd door de handel afgenomen.
Vandaag aan de markt
Vandaag lagen in IJmuiden onder meer
aan de martk de KW 8 Deining met 750
kisten en de IJM 209 Meyert Menno met
600 kisten
In Schevenlngen
In Saheveningen werden aangevoerd
120 kisten schelvis, 150 kisten wijting,
40 kisten gul en kabeljauw, 300 kisten
makreel, 10 kisten toters en 400 kantjes
haring.
Pern
De explosieve groei van de ansjovis-
serij voor de kust van Peru en Chili heeft
vragen opgeworpen reet betrekking, tot
de toekomstige produktiviteit van dat
gebied. In 1963 bedroeg de vangst aan
ansjovis in belde landen 7 miljoen ton
Naar schatting zal de vangst in 1964 nog
groter blijken. Studies die onflangs wer
den uitgevoerd door het Marine Resour
ces Institute in Peru hebben aangetoond
dat er momenteel van overbevissing nog
geen sprake is Ten aanzien van de toe
komstige vangstmogelijkheden kon geen
uitspraak worden gedaan omdat de vis
serij op ansjovis In Chili en Peru pas
een betrekkelijk gering aantal jaren op
de huidige grote schaal wordt uitge
oefend. Verwacht wordt dat Chili in 1966
ongeveer 70 vlsmeelfabrieken in bedrijf
zal hebben met een totale caapciteit van
900.000 ton per jaar,
FrankrUk
Overheidsmaatregelen om de grote
Franse treilervloot te moderniseren zijn
aangekondigd De staat zal 20 tot 30
percent van de moderniseringskosten
voor zijn rekening nemen. De moderni-
sering zal vooral betrekking hebben op
diepvrleslnstallaties. Het ligt in de be
doeling binnen tien jaar de gehele vloot
met diepvriesinstallaties .uit te rusten.
Portugal
De Portugese export van visconserven
VOORSCHOTEN In het kader van
de Europese Sportuitwissellng, gaat de
Voorschotense voetbalvereniging Rouw
koop in juli a.s. een 9-daagse trip naar
Denemarken maken. Rouwkoop ontvangt
met de Pinksterdagen de Duitse voetbal
vereniging „Wacker" uit Nümberg. Dc
Duitse voetballers komen zaterdagavond
in Voorschoten aan en vertrekken woens
dagmorgen.
Een der Sportieve hoogtepunten van dit
Duitse bezoek zal zijn de voetbalwedstrijd
op 2e Pinksterdag om 14 uur. Op het
Rouwkoop terrein wordt dan een wed
strijd gespeeld tussen een Voorschotsne
elftal en het lote elftal van „Wacker".
Dit belooft een interessante wedstrijd te
worden: de v v. „Macker" speelt in
Duitsland in de 3e afdeling.
Het Voorschotens elftal is samengesteld
uit Rouwkoop-zaterdag, Rouwkoop-zon
dag en SVLV. De opstelling is als volgt:
d. C. Douwes (Rouwkoop); a. J. Wedu-
wer (Rouwkoop) en H- Verrips (Rouw
koop); m. R. v. d. MeiJ (Rouwkoop), H.
van Veen (SVLV) en J. Witteman (SV
LV); v F. Stikvoort (SVLV), W Mugge
(Rouwkoop), L. v. Koppenhage (Rouw-
Schoolwedstrijden
VOORSCHOTEN Gisteren werden
een aantal wedstrijden tussen de Voor-
sohotense scholen gespeeld. De uitslagen
zUn:
Korfbal: Marlasohool-Herv. school
30: Bethaniëschoo 1 -Geref school 4—0:
Parkschool-Vlietschool 0—0; Mariaechool-
Ds Fortgensschool 3—0.
Voetbal: Hervormde school-St Jozelf-
■chool 0—5: Bethaniëschool-Geref school
20: Parkschool-Vlietschool 20; Her
vormde school-Ds. Fortgeasaohool 3—1,
koop), J. Stolker (Rouwkoop) en H.
Nobel (SVLV).
Op het bij-terrein spelen 2e Pinkster
dag om 14.30 uur de 2de elftallen van
V'schoten en Wacker Dinsdagavond
speelt Rouwkoop tegen een comb „Wa
cker, aanvang 19 uur.
Burgerlijke stand van
Voorschoten
VOORSCHOTEN - Geboren: Perry A.
d v R Swlnt en M A M de Heer: Paul N,
z v W D Wood en M L Nicholas; Erik F.
z v C Chr Veerman en M L V Brenzi-
Ondertrouwd: Cor van Rooij en Maria
PLC Kneijber; Comelis van den Nieu-
wendijk en Maria A Rol, Oegstgeest.
Gehuwd: Melle J Beverwijk, Leid-
schendam en Maria Chr. van Tol; Joost
Barnhard. Utrecht eq Lydia Chr Bruijri
Overleden: Jan D Versteeg, 44 jr.
VOORSCHOTEN In verband met
de Pinksterdagen is er een wijziging ge
komen in de Voorschotense ophaaldienst
van huisvuil. De wijken van maandag
worden gereden op dinsdag en de wijken
van dinsdag op woensdag
bedToeg in 1964 69.937 ton tegen 70.423
ton in 1963. De belangrijkste afzetgebie
den waren West-Duitsland met 14018 ton,
Groot-Brittanmië met 9.116 ton en Italië
8.138 ton.
Open-Deurdienst in
Leiderdorp
LEIDERDORP Op tweede pink-
sterdag wordt in de Hervormde kerk
aan de Hoofdstraat om 9 uur een
Open-deurdienst gehouden, waarin ds.
J M. D. van den Berg van Leiden
hoopt te spreken over ..Gods menu
voor u". Om 10 voor negen begint de
samenzang met begeleiding van orgel
en tro-mpét.
Ds. E. Saraber
beroepen
VOORSCHOTEN Ds. E. Saraber. is
beroepen door de classicale vergadering
van Delft als Predikant voor buitenge
wone werkzaamheden (ziekenhuispredi
kant).
Stand der bevolking
gemeente Katwijk
KATWIJK Vertrokken: G Heen,-
kerk v. Meidoornstraat 2a nr Rijnsburg,
Collegiantenstraat 57; T Plug v Korte-
naerstraat 5 nr Noordwijk, Julianastxaat
8a; G M T Visser v Baron v Wassenaer-
laan 68 r Den Helder, Buitenhaven 5; A
Brouwer v SeiniposCdwarsetraat 12 nr
Delft, Van Foreestweg 139; H G Machiel-
se v Rijnmond 184 nr Bloemendaal, Bloe-
mendaalseweg 134; P Smit v Buiten-
sluisstraat 13 na- Vreeswijk, aan boord
jacht Blauwvoet; T Wagemans v Drie-
plassenweg 17 n.r Den Haag, Frambozen-
straat 31; H W Zweers v Kerkstraat 40
nr Amsterdam, Krammerstraat 23 huis:
A van der Plas v Vuurbaakstraat 7
Volendam. Hyacintenstraat 4; J W M
Hacken v Tulpstraat 17d nr Hoogeiiheide.
Dr. De Bruinlaan 17.
Hoog en laag water
te Katwijk aan Zee
KATWIJK AAN ZEE Donderdag:
hoog water 5.29 en 17 59 uur; laag water
1.16 en 13.39 u/ur.
KATWIJK AAN ZEE Donderdag
avond om half acht hoopt ds. Hofman
van Zeist van de Gereformeerde Ge
meente in gebouw Remisestraat een
spreekbeurt te vervullen.
HILLEGOM Bij de fotowedstrijd
voor leerlingen van lagere, uitgebreid
lagere en hogere technische scholen In
Nederland, uitgeschreven door de Ver.
Nederlands Fabrikaat, heeft Luuk Visser,
leerling van de R.K. technische school
te Hillegom en wonend in Haarlem, be
slag weten te leggen op de tweede prijs.
Jeugddienst met combo
in Leiderdorp
LEIDERDORP Op le Pinksterdag
heeft in de aula van de Christelijke
School aan de Splinterlaan de laatste
jeugddienst in dit seizoen plaats, waarbU
de liederen zullen worden gezongen in
modern ritme, begeleid door een combo
Tj. van WUk. Een zanggroep van
de Jonge Kerk ondersteunt de samen-
De combo onderging een uitbreiding
door de medewerking van een fluitist,
wat het geheel ongetwijfeld ten goede
komt. De tekst van de preek zal zijn:
„Maar andere zelden spottend: zij heb
ben te veel zoete wijn gehad", uit het
pinksterverhaal van de Handelingen der
Apostelen.
Op verzoek van vele jongeren begint
men een half uur vroeger, dus niet om
half acht, maar om zeven uur.
De NIEUWE LEIDSE COURANT vraagt voor haar agentschap Rijnsburg
per 1 juli een
Nadere inlichtingen bij de heer J. Heemskerk, Langevaart 15, Rijnsburg,
Telef. 4764. Nieuwe Leidse Courant, Steenstraat 37, Leiden. Telef. 01710—
31441.
Aan gouden A.N.V.V. opgedragen
DEN HAAG De burgemeesters
van vijf typisch Nederlandse toeristen
steden, mr. J. A. H. L. van der Dusser,
van Dordrecht, de heer P. W. M. Koo-
men van Medemblik (loco-burgemees
ter), de heer Th. van Hout van Stave
ren, mr. M. G M Schutgens van Thorn
en de heer A. de Kam van Veere koch
ten gisteren in het gebouw van de
ANVV aan de Parkstraat de eerste zo
merzegels van de plaatsvervangend di
recteur-generaal van het Staatsbedrijf
der Posterijen, Telegrafie en Telefonie,
mr. J. J Klaasesz. Mr. Klaasesz had
aangedrongen op het gereedhouden
van gepastg eld en daar hadden de
burgervaders begrip voor, zodat de
verkoop vlot verliep.
De zomerzegels werden de ANVV op
gedragen ter gelgenheid van haar vijftig
jarig jubileum. Daarom dragen de ze
gels ook afbeeldingen van enkele van
onze meest romantische plaatsjes, waar
heen het goed toeren en waar het even
goed toeven is. De toeslag op de postze
gels komt ten goede aan een aantal in
stellingen op het gebied van de gezond
heidszorg, culturele en maatschappelijke
zorg, zoals mr. H. W. Bloemers, commis
saris der Koningin in Gelderland en te
vens voorzitter van de Stichting voor de
Zomerpostzegels meedeelde. Mr. Bloe
mers deed tevens een beroep op Neder
landers en toeristen om zoveel mogelijk
zomerzegels te kopen, zodat zoveel mo
gelijk mer.sen hiervan kunnen profiteren
Bij de vérkoop was aanwezig de staats-
Camera inruilactie
eindigt 5 juni a.s. Ruil nu nog uw oude
camera in. U kunt hiervoor f7.50, 110,—
of f 15.terug krijgen.
FOTOHANDEL D. KRUYT
Voorstraat 9 Katwijk aan Zee
Telefoon 2851.
SOLEX-DEALER VOOR KATWIJK
DKtEPLASSEMVEG 1 KATWIJK AAN ZEE - TELEFOON «W
VOOR
EEN
secretaris van economische zaken, drs. J.
A. Bakker.
Naast de zegels is door de Dordtse kun
stenaar Otto Dicke een serie van elf
prentbriefkaarten ontworpen met stads-
gezichten: uit elke provincie een.
De zegels en briefkaarten zijn vanaf
vandaag te koop tot en met augustus, zo
dat de verkoop de gehele vakantiepe
riode overbrugt. Men hoopt dat dit jaar
de opbrengst van 1964 (f 391.000) nog
wordt overtroffen.
Andere plaatsen doen hun best
van zijn vroegere betekenis heeft verloren, zijn positie als grootste
aanvoerhaven van verse vis kunnen behouden? Van doorslaggevende be
tekenis zal daarbij zijn of IJmuiden in staat is aan de zich wijzigende pro-
duktie en be- en verwerking van vis een efficiënt werkend apparaat te
verschaffen. Als men dit niet kan bereiken, zullen andere plaatsen de
belangrijke functie die IJmuiden thans nog voor de visserij heeft, over
nemen. De ontwikkeling te Scheveningen, Urk, Harlingen en Den Helder
geven van deze bereidheid duidelijk blijk.
toe. Niet alleen Nederlandse vissers
van de kust en de Maas, maar ook
Engelse vissers met hun „smacks"
kwamen naar IJmuiden. De vis werd
aan de zuidzijde van het kanaal ge
lost.
Industrie rooft de
visserlui weg
Dit is de mening van drs. B. We
ber, econoom der gemeente Velsen.
Als rederijplaats ziet hij IJmuiden
overvleugeld door andere plaatsen
(Katwijk, Scheveningen, Urk). Ook
als woonplaats voor vissers heeft
IJmuiden geen betekenis meer. Dc'
aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden,
die de industrie biedt, heeft vele vis
sers het beroep vaarwel doen zeg
gen. IJmuiden is echter wél gebleven
de grootste aanvoer- en marktplaats
voor verse vis.
De heer Weber heeft een studie
gemaakt van de visserij in IJmui
den en deze gepubliceerd in hel
maandblad „Noord-Holland", een uit
gave van de Culturele Raad Noord
holland.
Twee sectoren
Tot het midden van de 19e eeuw
was de Nederlandse Zeevisserij in
twee sectoren verdeeld. De belang
rijkste was „de groote zeevissche-
rij", de vleetvisserij op haring, die
pekelharing aanvoerde.
Deze visserij was voorbehouden
aan de kielschepen van de Maas.
Daarnaast werd de zeevisserij be
dreven door de vissers van de kust
plaatsen, „de visschers van de zij
de", zoals z(j geringschattend werden
genoemd. Deze vissers voeren met
platboomde vaartuigen (bommen,
pinken en schuyten) ter visvangst.
Over een haven beschikten zij niet en
zij waren dus aangewezen op het ge
bruik van een schip, dat op het
strand gezet kon worden. De aange
voerde vis werd dan op het strand
uitgestald en verkócht aan de hande
laren, die met een korf op de mg
of met een hondekar naar de kust
kwamen.
In 1857 kwam een wet tot
stand, waarbij werd bepaald,
dat „aan een ieder de volko
men vrijheid wordt gelaten de
verschillende takken van vissche-
rij naar eigen goeddunken uit
te oefenen". Hiermede was aan
de bevoorrechte positie van de
Maassteden een einde gekomen.
Het was in feite echter alleen
een juridische gelijkstelling. „De
visschers van de zijde" bleven
door het ontbreken van havens
aangewezen op het gebruik van
de oude scheepstypes.
Dit ongerief werd sterker gevoeld
toen elders nieuwe types kielsche-
?en met grotere vangstmogelijkheden
n gebruik werden genomen. Boven
dien maakte de uitbreiding van het
spoorwegverkeer het mogelijk vis
snel over grote afstand in verse
staat te vervoeren, het afzetgebied
werd in belangrijke mate verruimd.
Toen de doorgraving van het duin
gebied bij Velsen de gelegenheid bood
bij ongunstig weer beschutting te vin
den, werd hiervan door de vissers
spoedig gebruik gemaakt. Voordat
zij naar zee gingen, hadden deze
vissers proviand nodig. Om dit te
kunnen kopen en om hun verterin
gen tijdens het gedwongen verblijf te
kunnen betalen, ginge zy er toe
over hun vangst geheel of gedeelte
lijk in IJmuiden te verkopen.
Afslag
De vishandelaren zagen hier een
gelegenheid goedkoop vis te verwer
ven. Zij haalden de vis uit IJmuiden
en ventten deze uit in de steden.
Aanvankelijk werd de vis uit de hand
verkocht, maar al in 1880 vestigde
zich een particuliere afslager, de
winkelier en koffiehuishouder Reier
Visser, te IJmuiden. Het aantal vis
sers, dat in IJmuiden kwam provian
deren en ligplaats zocht, nam steeds
„DIE VENT HELEMAAL NIET"
DEN HAAG De Australische mi
nister van Immigratie Hubert F. Op
perman heeft gisteren met staatssecre
taris De Block op het ministerie van
Sociale Zaken en Volksgezondheid een
nieuw Nederlands-Australische Migra
tie- en Vestigingsovereenkomst onder
tekend. Hierin wordt de status var de
Nederlandse emigrant in Australië op
gelijkheid van de Australische burger
gebracht, een toestand die in feite al
bestond.
Minister Opperman ontving daarna de
pers en deed zijn uitspraak „mijn vak is
woorden te gebruiken" alle eer aan. Zijn
levensloop schetste hij als volgt: van
1917—1919 in de journalistiek, ontdekte
toen dat dat noch naa, positie noch naar
betaling aantrekkelijk was en werd
ambtenaar om daar hetzelfde te ontdek
ken Toen is hij een rijwielhandel begon
nen en zijn racecarrière. Na daarin alle
lauweren geoogst te hebben is hij in de
politiek ^.egaan Nu ls het onder meer
zijn taak mensen te overtuigen dat
Australië een heerlijk land is. Wat hU
vuur en verve doet. Hü beseft heel
goed dait in ons land nauwelijks mensen
kunnen zijn, dde uit honger en armoede
emigreren Maar zegt hij: In Austra
lië heeft men juist een kans meer om
te slagen dan elders. Ook al omdat
de moed heeft om te emigreren,
blijkt geeft juist dat tikkeltje meer geest
kracht en energie te hebben dan de mid
delmaat."
(Jit Nederland zijn de laatste drie jaren
ongeveer 2000 mensen per jaar naar
Australië gegaan. Uit Engeland kwamen
er het laatste jaar 90.000 en in totaal wa
ren er 142.000 immigranten.
De gemiddelde wachttijd op een hui* 's
voor hen, die geen sponser hebben, die
reeds voor onderdak gezorgd heeft, acht
maanden.
De Europese reis van mniister Opper
man zal hem r.aar het dorp bij Hannover
brengen, waaruit zijn grootvader in 1853
vertrok voor de goldrush. Van moeders
zijde stamt hij uit Schotlana
Grote attractie in Nederland: de lunch,
die vandaag in Hilversum zou worden
gehouden, waar vijf oud-renners aanz.it-
Minister Opperman kent ze allemaal
uit zijn wielertijd. Met Pijnenburg reed
hij in 1931 de zesdaagse in Parijs De
hoge beren aan de lunch neemt hij op de
koop toe. „Als renner heb je meer be
langstelling voor Je mededingers den
de officials", vertelde hij. Zelf had
ien« een boker gewonnen, die hem
werd overhandngd door een meneer,
van hij pas veel later merkte dat
ien minister was. ,,Die beker interes
seerde me bijzonder, die vent helemaal
niet."
Keulen zal minister Oppennan de
start van de Tour de ïraoce meemaken
Gewoon a<le toeschouwer.
De vissers die in IJmuiden kwa
men, waren echter voor het verkrij
gen van contanten aangewezen op
de aldaar gevestigde kooplieden.
Misbruiken bleven dan ook niet uU.
Intussen dreigde het toenemend, aan
tal vissersschepen in het kanaal een
belemmering voor de koopvaardij te
worden. In 1886 liet de regering een
drietal steigers aan de zuidzijde van
het kaaal bouwen om de vissers ge
legenheid te geven hun vangst te
lossen. In datzelfde jaar kwam de
regering met een wetsontwerp voor
de uitvoering van „de werken, no
dig om te IJmuiden eene bruikbare
visschershaven aan de Noordzee te
maken, zonder de grootse scheep
vaart te belemmeren". Bovendien
kreeg IJmuiden in dat jaar de spoor
wegverbinding via Haarlem naar
Amsterdam.
De voorwaarden voor de ont
plooiing van IJmuiden tot vissersha
ven waren hiermee volledig ge
creëerd. Dat het rijk de vissershaven
liet aanleggen in het belang van de
koopvaardij bleek ook uit de omstan
digheid dat de vissershaven en de la
ter gevestigde rijksvisafslag ressor
teerden onder het ministerie van wa
terstaat.
In 1887 Liet de heer Arnold een af-
slagkarotoor met afslaglokaal bouwen.
De vtis werd hier door particuliere
afslagers verkocht. De omzet van 'de
afslag nam geleidelijk toe en bedroeg
in 1894 al f 627.000. De marktstructuur
was voor de vissers le IJmuiden
echter verre van gunstig. De afsla
gers maakten misbruik van de gerin
ge financiële draagkracht en heit ge
brekkige marlktinzicht van de vissers.
Er werd geknoeid met afslagjbonnen,
de vis werd te laag geclassificeerd,
de afslagers ldeiten door stromannen
vis voor hun rekening kopen en bij
afrekening met de vissers werd ge-
Ingreep
Deee gang ven zaken was voor het
rijk aanleiding de afslag zelf ter
hand te nemen, hoewel heit ..college
voor de visocherij" had geadviseerd
in het door het rijk 'gestichte afslag-
lokaal over ite gaan tot „vrije exploi
tatie", heigeen zou betekenen, da't de
aanvoerders vrij zouden zijn in de
keuze van degenen, dde de vis zou
den afslaan.
Ook nu wanen heit niet uitsluitend
de belangen van de visserij, die het
rijk tot deze beslissing bracht In het
belang van de koopvaardij was de
regering overgegaan tot de aanieg
van de vissershaven. Van de aan
voerders hief het rijk steigergelden.
De door het nyk geheven wegen-, ha
ven en kanaalgelden werden echter
als een belemmering voor het be
drijfsleven beschouwd en zij werden
dan ook bij een wet van 22 juid 1899
afgeschaft. Het zelf exploiteren van
de vdsafslag betekende voor het rijk
de mogelijkheid tegenover de lasten
van de vissershaven inkomsten te
verwenven.
Zodra de regering haar voornemen
tot het instellen van een rijksvisaf
slag kenbaar maakte, ontstak er een
Storm van verontwaardiging over dit
overheidsingrijpen. Onder leiding van
een viertal particuliere afslagkanto
ren (wed. S. I. Groen», S. P. Kuyper,
C. Planteydt en R. Visser en Co)
werd een coöperatieve afslag inge
steld, waaraan ook reders en hande
laren deelnamen.
Er ontstond een heftige con
currentiestrijd tussen deze coöpe
ratie en de rijksinstelling. De le
den van de coöperatie boycotten
de vissers die bij de rijksvisaf
slag aanvoerden, onder meer bij
de levering van ijs. De bij de
coöperatie in dienst zijnde vlet-
terlieden voeren de vissers tege
moet om ze te overtuigen van
de voordelen, die de coöperatie
hun bood.
De rijksvisafslag stelde zelf vlet-
terlieden aan, die weer tegen een
lager tarief werkten dan die van de
coöperatie. De rijksvisafslag heeft
deze strijd gewonnen, na een tijd van
verwarring en verdachtmakingen.
Doorslaggevend waren hierbij de
betere kredietvoorwaarden, die de
rijksinstelling door een overeen
komst met de Haarlemsche Bank-
vereeniging aan de koper kon bie
den. Bovendien waren de door het
rijk geheven rechten lager dan het
door de coöperatie berekende „inne-
mansgeld".
Vlaggetjesdag geschreven worden:
„De haring is de kurk waarop de
Nederlandse visserij drijft." De si
tuatie is sindsdien sterk gewijzigd.
Door de opkomst van de kottervloot
Is de hele structuur van de vloot
veranderd en hebben zich grote ver
schuivingen voorgedaan. Ondanks
deze wijzigingen blijft de haring ech
ter een belangrijke vissoort zonder
welke onze visserij niet behoorlijk zou
kunnen draaien.
Alleen de accenten zijn anders ko
men te liggen. Kort na de bevrij
ding zong de dryfnetvloot het hoog
ste lied, maar deze heeft zoals ge
noegzaam bekend is de concurrentie
met de moderne eenheden niet kun
nen volhouden en is tot de ondergang
gedoemd.
Steeds meer verouderde vaartui
gen vinden een roemloos einde bij de
sloper. Dat valt te betreuren maar
het is nu eenmaal niet anders. De
jeugd voelde er niets voor op deze
van alle comfort verstoken schepen
te varen en gaf de voorkeur aan de
moderne treiters en kotters waarop
bovendien meer te verdienen valt.
Vergrijsde figuren in de Nederland
se visserij krijgen tranen in de ogen
als zij weer een vleetlogger z'n laat
ste gang zien maken. Hun gedachten
gaan dan terug naar de jaren van
weleer. De drijfnetvisserij was een
vrij rustige bezigheid, waarbij
schippers kalm hun kans afwachtten
zonder zich te haasten. De vleel
werd in de avonduren overboord ge
zet en in de vroege morgen gehaald.
Natuurlijk moest er als er veel ha
ring aan boord kwam hard gewerkt
worden, maar men had in ieder ge
val de hele dag de tijd om de buit
te verwerken. De drijfnetvisserij was
aldus een goede leerschool voor de
jeugd die het vak bijgebracht kreeg
van de oudere bemanningsleden.
Doch men zal zich bij de onver
mijdelijke ontwikkeling neer moeten
leggen, de treil zal binnen niet al te
lange tijd de vleet helemaal van het
haringtoneel verdringen. Maar de
haring zal een belangrijke rol blij
ven spelen. Dat bewijzen de volgen
de cijfers: In 1963 werd 53.782 ton
verse haring aangevoerd met een
waarde van f 14.741.000,in 1964
56.813 ton met een waarde van
f 16.283.000,Aan gezouten haring
er in 1963 60.490 ton met een
waarde van f 29.251.000,in 1964
47.385 ton met een waarde van
f 29.934.000,Ondanks een gerin
gere vangst wist men dus een hogere
opbrengst te bereiken.
f 17.982.000 tegen 30.747 ton voor een
waarde van f 15.480.000 in 1963. Op
merkelijk was de stijging van de
schelvisaanvoer van 8.180 ton tot
14.894 ton.
Het hoogst
De hoogste opbrengst werd verkre
gen in de platvissector, dus overwe
gend door de loggers en kotters. In
1964 bedroeg de totale aanvoer
32.766 ton met een waarde van
f 55.676.000 tegen 35.830 ton met een
waarde van f 48.734.000. De gemid
delde prijs per kilo liep 'op van
f 1.36 tot f 1,70 met de tong als de
grote winnaar, wat de opbrengst be
treft tenminste. De aanvoer daalde na
melijk van 12.246 ton tot 7.462 ton.
De opbrengst steeg echter van
f36.458.000 tot f39.730.000. De gemid
delde prijs steeg van f2,98, tot
f 5,32.
De totale aanvoer van de Neder
landse zee- en kustvisserij daalde van
199.752 ton in 1963 tot 196.274 ton
in 1964. De waarde ging echter om
hoog van f 114.292.000,— tot
126.221.000,De haring speelt in
het geheel dus geen slechte rol. Van
laatstgenoemd cijfer werd in 1964
ruim een derde voor rekening van
de zilveren stroom genomen. De Ne
derlandse visserij mag dan niet meer
op de haringkurk drijven, men heeft
er wel een stevig houvast aan.
Ook op het gebied van de export
mag het belang van de haring niet
worden onderschat. Aan gezouten ha
ring ging in 1964 34.582 ton de gren
zen over met een waarde van f30,1
miljoen tegen 35.272 ton in 1963 voor
een waarde van f30,4 miljoen. In
deze groep hoort ook de bokking
thuis. De uitvoer van dit produkt
daalde van 4.016 ton voor een waar
de van f5.3 miljoen tot 3.343 ton
voor een waaide van f4,3 miljoen,
tot 3-343 ton voor een waarde van
f 4,3 miljoen. De uitvoer van verse
haring bereikte een totaal van 23.449
ton voor een waarde van f10.3 mil
joen tegen 21.784 ton voor een waar
de van f9.2 miljoen in 1963.
Het buitenland nam in 1964 32.793
ton Nederlandse zeevis af voor een
waarde van f72.3 miljoen. In 1963
waren deze totalen 35.044 ton en
f 64.8 miljoen.
Ujt al dit dorre materiaal blijkt,
dat de vissery voor de Nederlandse
economie een niet te verwaarlozen
bron van deviezen is. De huidige
minister van landbouw en visserij
mr. Biesheuvel, heeft dit begrepen en
voert een vooruitstrevend beleid dat
toekomst ongetwijfeld vele
vruchten zal afwerpen. Maar de lief
de kan natuurlijk niet van één kant
komen. Het bedrijfsleven zal moeten
ton aangevoerd met een waarde van 2Ün.
tonen dit excellente begrip waard te
