Nieuwe Leictse Courant
Ervaren ruimtevaarders geven
raad aan McDivitt en White
en
Tien Europeanen in
Kongo vermoord
Mensenpakhuizen
voor buitenlanders
1
r
Morgen is het de grote dag
STOP
'N TIJGER
IN UW
TANK!
Weer aardgas
aangeboord
in Friesland
GIVE A MAN A LUCKY
Mag dat óók
in Peking?
China: geen
grens meer
in Vietnam
Commentaren
Herziening van vonnis
tegen Weinreb?
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stpntvastigh is gheblewen
mijn Hort Jn teghenspoef!"
Woensdag 2 juni 1965, 46ste jaargang
N
Noordelijke wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Op de meeste plaatsen droog weer
met vooral in de kustprovincies veel
bewolking. Zwakke tot matige wind uit
noordelijke richtingen. Dezelfde tempe
raturen als vandaag of iets lagere. (Op
gemaakt om 11.15 uur).
.J
f 0,78, p.m. 3,35, p.kv»
In de tuinstad Geuzenveld te Amsterdam worden diverse huizenblokken voorzien van het centrale an
tenne-systeem, zodat het oorspronkelijke antennewoud het veld moet ruimen. De jeugd heeft er een mooi
object bij om de artistieke neigingen bot te vieren. Voor de „kunstenaars" is het misschien „pop art", de
buurtbewoners zien het meer als een ongerieflijke wegversperring.
Ook Nederlanders onder gijzelaars
LEOPOLDSTAD Kongolese
militairen onder leiding van blanke
huursoldaten hebben op de weg naar
Boeta in Noord-Kongo tien Euro
pese gijzelaars doodgestoken i
getroffen. Drie van de slachtoffers
zijn Portugezen. De nationaliteit van
de andere slachtoffers staat nog niet
vast. In de stad Boeta zelf vonden
ze vijf nog levende Europeanen. Ze
hadden verwacht ongeveer honderd
gijzelaars te zullen vinden. De Kon
golese militairen achtervolgen thans
de rebellen om deze honderd Euro
peanen te bevrijden.
Behalve de doden vonden de soldaten
van het vijfde commando van luitenant
kolonel Michael Hoare op de weg naai
Boeta nog acht gewonden. Twee van d<
tien doden waren om het leven gebracht
met speren. Onder de gijzelaars, die zich
nog in handen van de rebellen bevin
den. zijn, naar verluidt Nederlanders,
Belgen, Grieken. Portugezen en Pakis
tani. Onder hen zouden vrouwen,
deren en missionarissen zijn. Men neemt
aan, dat ze naar Banalia, 190 km ten zuid-
HOUSTON Wat kun
nen ervaren ruimtevaar
ders aan twee nieuwe
lingen vertellen?
Young zei, dat hij een rapport
van 50 a 60 pagina's heeft opge
steld over persoonlijke waarne- hem niet"
mimigen, die hij gedaan heeft
Virgil terwijl hij met Grlssom op 23 /PPl' ZW331'
te denken. Gus (Grissom) wist IJarf|^ Hon
het Daarom verbaasde heit J-AaXUC hld|J
Grissom en John W. Young maart tijdens de eerste beman
de eerste Gemini-be-
manning - menen dat zij
de vierdaagse vlucht waar
aan James McDivitt en
EdwardWhite morgen
zullen beginnen, iets ge-
de Gemini-vlucht driemaal rond Younig was van mening, dat
de aarde draaide. „Zij moeten tijdens de vier dagen iets van
de bemanning gevraagd wordt
ermee doen, maar ik probeer dat buitengewoon zwaar is.
deze jongens te helpen,
Een grote verrassing
de schok, dde volgt
landingsparachute plotseling op
twee punten in plaats van één
gaat dragen. Ook hierop zijn
McDivitt en White voorbereid.
„Ik herinner mij een verschrik-
toen de schok zich voordeed.
Vastgesteld wend, dat de kracht
twee en een half maal zo groot
was als de zwaartekracht.
Ruimtepakkeii
Voor de ruimte-vlucht van
McDivitt en White is voor dit
probleem nog geen oplossing
trouwd te maken met de niau-
kelijk harde klap gekregen te gevonden. Op aanraden
ervaringen die hun waciht- een goede S^ëenheid om je daarop voor te bereiden.
zij zullen per slot van bieden om na te gaan. hoe de Wanneer je weet dat het gaat de Aü
White zodra zij in
de Atlantische Oceaan terecht-
gekomen zijn, hun ruimtepak-
.1 verschrikkelijke klap. k<!n uittrekken,
i de grootste verrassing Grissom zegt, dat er geen
hele vlucht. Niemand raad is te geven voor het geval
gedacht hoe deze er onverwachts gebeurt
Tijdens de vlucht op 23 maart
makkelijker kunnen ma- ^kening vier'dagen" in de cap- apparaten zuilen werken tij- komen verrast hij je niet,
ken. „Ik heb daarover heel sule moeten doorbrengen Het
ernstig nagedacht", zei opgave worden hebben e!<,klTi_ van
Grissom toen hem ge- Young wil McDivitt en White sche apparaten en navigatie had
vraagd werd welke soort vertellen niet in de war te ra- apparatuur uitgeschakelde schok zou aankomen.
raad hij te geven had. „Ik ken wanneer het ruimtevaar- Wij lieten de apparaten de Young heeft de afgelopen is een transformator onklaar
ben van plan rustig met tuif d^or vu"rJ_omhuJ,(? 7°™: 6ehele üJd ingeschakeld. Het drie weken doorgebracht bij de geraakt waardoor alles wat op
hen te eaan nraten" ver- nadat de eerstetraps-raket uit- zal initeresant zijn na te gaan McDonell vliegtuigfabrieken, elektriciteit werkte uitviel.
gevallen is en de motor voor de wa^ er gebeurt wanneer de de fabrikanten van het Gemini- ,,Het is een hele sensatie. Je
telde Grissom, die de enige tweede trap ontbrand! „Voor apparaten lange tijd uitge- ruimtevaartuig te St. Louis, weet waar je hangt en je hart
man is die twee ruimte- mii was het een verrassing plot- schakeld worden te zien om te werken aan een manier bonst wel even. Dan schakel je
vluchten achter de rug seling die ^"Wgloed, die ook hoe snel ze weer gaan, werken om de sohok te verminderen, de reservestroom in en alles is
heeft weer even verdwijn! nadat zij verschrikkelijk af- Het vizier van de ruimtehelm weer normaal. Maar voor zoiets
Je hebt geen tijd om erover na gekoeld zijn." van Grissom werd verbrijzeld kan je geen raad geven."
TANK DUS NIEUWE ESSO EXTRA
TV-uitzending
lancering
uur later?
HILVERSUM Naar het zich laat
aanzien, zal de rechtstreekse reportage
via de communicatie-satelliet „Early
Brid" van de lancering van de Ameri
kaanse tweemans capsule "Bemini Titan
four" morgen niet van 13.30 tot 14.15
worden uitgezonden, maar van 14.30 tot
15.15 uur. Mocht de lancering door om
standigheden worden uitgesteld, dar
blijft de „Early Bird" voor dit doel be
schikbaar tot 19 uur.
NEW YORK De Nederlandse ge
delegeerde bij de veiligheidsraad van de
Verenigde Naties, dr. J. G. de Beus,
heeft het voorzitterschap van de raad
op zich genomen. Hij zal dit de gehele
maand juni bekleden.
DRACHTEN. Petroland N.V., een
dochtermaatschappij van de Franse
staatsoliemaatschappij, heeft in Nijega,
op enkele kilometers afstand van
Drachten gelegen, aardgas aangeboord.
De boring in Nijega begon eind april
gisteravond om acht uur werd een
meters hoge gasvlam ontstoken.
De N.V. Petroland heeft in de afgelopen
maanden op meer plaatsen in Fries
land een dergelijk succes geboekt, name
lijk te Kimswerd, te Herbaijum en te
Warga (10 km van Nijenga).
Rekkense inrichtingen:
Koninklijk bezoek
EIBERGEN De Koningin bezocht
gisteren de Rekkense inrichtingen, die
binnenkort vijftig jaar bstaan. Zij be
zichtigde o.m. de Wilhelminaschool, het
zwembad., het openluchttheater en enkele
tehuizen.
CNV protesteert
(Van onze sociaal-econ. redactie)
UTRECHT. In nauw overleg tus
sen regering, werkgevers en werkne
mers dient met spoed een regeling tot
stand te komen, die het scheppen
speciale woongelegenheden voor bui
tenlandse arbeiders in ons land moge
lijk maakt en stipte naleving van d(
voorwaarden garandeert. Aldus schrijft
het Chr. Nationaal Vakverbond deze
week in zijn orgaan „De Gids", waarin
ernstig wordt geprotesteerd tegen de
commerciële huisvesting van deze ar
beiders in „mensenpakhuizen".
Het C.N.V. herinnert aan de recente
publikaties over een pension aai
Oudegracht in Utrecht, waarin tachtig
Spanjaarden, Italianen, Marokkanen
en Turken samenhokken, die de „pen
sionhoudster" een verdienste opleve
ren van f 6000 per maand. „Dit is een
zaak. waarvoor Nederland zch dient te
schamen", aldus het vakverbond, dat
spreekt van een exces, omdat voor dui.
zenden andere buitenlandse arbeiders
wel goede huisvesting aanwezig is.
Vastgelopen
Volgens het C.N.V. moeten de regelin
gen voor huisvesting van buitenlandse
arbeiders zó waterdicht worden dat
cessen als in Utrecht niet meer mogelijk
zijn. De werkgevers moeten dit kunnen
garanderen wanneer zij buitenlandse
werknemers in dienst nemen en i
meeste gevallen zal dit betekenen dat
er voor deze arbeiders aparte, passende
woongelegenheid wordt geschapen, waar
zij zoveel mogelijk hun eigen leven kun
nen leiden.
De huisvesting van buitenlandse werk
nemers is echter vastgelopen, aldus het
C.N.V. „Tal van werkgevers willen wel.
De Twentse industrie en de Hoogovens
hebben plannen klaar liggen vc
bouw van centra, die geheel op de huis
vesting van deze arbeiders zijn ingericht
later zonodig kunnen worden gebruikt
als normale woningen of hotels. Gezien
de onzekerheden hebben ze echter de
regering om een garantie voor rente
>ing gevraagd, maar de overheid
heeft tot nu toe „nee" gezegd", zo schrijft
het C.N.V.
„Nederland is aan zichzelf verplicht
werknemers, die ons helpen om nog wel
varender te 'worden, alleen te ontvangen
leer hun een passende huisvesting
kan worden geboden".
T^autoverhuu?
/^uitsluitend nieuwe wagens
per dag, per week of langer
AUTO-BIERMAN N.V.
Oude Singel 66. Leiden, Tel. 40447-34694
oosten van Boeta, zijn meegevoerd. Ba
nalia ligt midden in het door de op
standelingen beheerste gebied ten noor-
>n en oosten van Stanleystad.
Men is beducht voor het lot van deze
75 gijzelaars. Een gewonde blanke vrouw
die regeringstroepen in Boeta aantroffen,
zou verklaard hebben dat de 75 gijze
laars gedood zijn.
Moise Tsjombe heeft in Brussel van ge
dachten gewisseld over het onlangs tus
sen Kongo en België gesloten financiële
akkoord en de technische hulp van de
Belgen aan zijn land.
DEIN HAAG Is het in overeenstem
ming met de diplomatieke gebruiken dat
de ambassadeur van Rood China in Den
Haag aan de voorgevel van zijn ambas
sade platen tentoonstelt van Vietnam,
voorzien van bijschriften waarin o.a.
sprake is van „Amerikaanse gangsters"?
Dat vraagt het Tweede-Kamerlid Goed
hart (soc.) aan minister Luns. Kennelijk
duldt Den Haag dat aldus het Kamer
lid. En hij vraagt: Geniet de Nederlandse
ambassadeur in Peking aldaar een soort
gelijke vrijheid?
Mijnramp in Japan
Reeds 219 lijken
geborgen
O O
TOKIO Uit de Jamano-steenikolen-
mijn in Foekeoka, op het zuidelijke Ja
panse eiland Kieogjoe. zijn tot dusver
219 lijken geborgen. De hoop op het
behoud van zeventien mijnwerkers, die
>g in de mij<n zijn, is opgegeven.
Op het moment van de ontploffing
zaten 552 personen in de mijn. Van de
316 die zich in veiligheid wisten te stel
len, werden 39 naar ziekenhuizen over
gebracht. De meesten van hen hadden
verschijnselen van kolendampvergifti
ging.
Nederlaag voor
zuidelijken
Amerikanen hun aanvallen op doe
len in Noord-Vietnam hebben in
gezet bestaat de grens tussen de
beide delen van Vietnam niet meer.
De Noordvietnamezen hebben het
recht gekregen, die grens te over
schrijden om de Vietcong in het
zuiden te hulp te komen. Aldus Het
volksblad te Peking, het orgaan van
de Chinese communistische partij,
in een hoofdartikel.
Ook China zelf zou het recht gekre
gen hebben, het Vietnamese volk- te
helpen in zijn strijd tegen de Ameri
kaanse agressors, zoals het blad schrijft
De acties vam de Amerikanen zouden
ook de grenzen tussen Laos, Vietnam
en Thailand (Siam) tot een aanfluiting
hebben gemaakt. Intussen wordt uit Laos
gemeld, dat Chinese eenheden het land
binnentrokken om de communistische
Pathet Lao-troepen te helpen.
Hinderlaag
Volgens opperbevelhebber Rath ik one
houden zich ook Noordvietnamese een
heden op Laotiaans gebied op, die zich
gereed zouden maken, Zuid-Vietnam
binnen te trekken. Die eenheden bevin
den zich in het gebied van Sajaboeri.
De grote slag in het gebied van Quang
Ngai is inmiddels op een nederlaag voor
de Zuidvietnamese troepen uitgelopen-
Twee bataljons elitetroepen die in een
hinderlaag waren gelokt, werden vernie
tigd. Waarschijnlijk zijn bijna 600 Zuid
vietnamese militairen gedood. De Viet
cong bleek over zwaar materieel te be
schikken, als kanoenen, vlammenwerpers
en bazooka's. Ook zou zij van strijdgas
gebruik hebben gemaakt. De Amerikaan-
luchtmacht kon erger voorkomen'.
Australië heeft een beroep op de Sow-
jetunie gedaan, haar invloed in Peking
en Hanoi aan te wenden ten behoeve
van een regeling voor Vietnam en daar
door een grote bijdrage aan de wereld
vrede te leveren. Stevenson, de Ameri
kaanse permanente afgevaardigde bij de
Ver. Naties verklaarde gisteren, dat Ha
noi nooit heeft geantwoord op Ameri
kaanse pogingen (ook via bevriende lan
den), onderhandelingen aan te knopen
Hij geeft de yer. Naties even weinig
T TIT de gisteren gepubliceerde re
geringsnota betreffende het om
roepbestel blijkt voor de goede ver
staander, dat straks ook de commu
nisten bij ons zendtijd zullen krijgen.
De lezer zal zich herinneren, dat wij
sinds lang een dergelijk beleid heb
ben voorgestaan. Enige sympathie
voor het communisme behoefde daar
bij heus niet te worden veronder
steld, wel echter sympathie voor de
democratie-
Van tweeën één: of men verbiede de
communistische partij, maar daartoe
ziet niemand onder ons reden, of
men behandele haar zoals een de
mocratische staat de partijen pleegt
te behandelen, op democratische
wijze dus.
Het vraagstuk van de democratische
staat en de niet-democratische groe
peringen is een oud vraagstuk. Er
zijn heel wat professorale en andere
betogen aan gewijd. Het is voor een
democratie geen bewijs van kracht,
wanneer zij zich door niet-democra
tische groeperingen een wijze van
bestrijding moet laten opdringen die
zelf niet overeenkomstig haar eigen
wezen is.
Gelukkig is dit laatste bij ons niet
nodig de democratie is sterk ge
noeg. en vanuit die sterkte kan zij
het ook aan communisten vergunnen,
zich te laten horen. Zij neemt ook
de communistische partij als het
ware in zich op en ontneemt daarom
aan deze veel van haar revolutionair
karakter.
Of een rasecht communist met deze
democratische gelijkschakeling ge
lukkig mag heten, is een tweede:
maar misschien is zulk een er nau
welijks nog.
r\P een conferentie te Nijmegen
zijn behartigenswaardige dingen
gezegd over de rol van vooroordelen
in het internationale verkeer, zoals
die blijken uit bepaalde zegswijzen.
Gewaarschuwd werd tegen populaire,
maar eenzijdige meningen als „de
Amerikanen zijn materialistisch en
oppervlakkig, Fransen en Italianen
zijn lichtzinnig, de Duitsers zijn
autoritair en sentimenteel, de Span
jaarden zijn trots".
Dergelijke zegswijzen mogen dikwijls
een kern van waarheid bevatten,
vaak staan ze ook met de werkelijk
heid op gespannen voet. Dan steunen
ze niet op eigen waarneming, maar
op een vooroordeel. En ze kunnen
de toenadering tussen de volken be
lemmeren.
Dat geldt overigens ook voor de
toenadering tussen maatschappelijke,
kerkelijke en politieke groeperingen
in eigen land. De houding van bij
voorbeeld socialisten tegenover li
beralen, antirevolutionairen tegen
over christelijk-historischen, werk
gevers tegenover werknemers en
alles ook omgekeerd wordt mede
door gemeenplaatsige beeldvorming
bepaald.
Dit nu is niet zo erg wanneer de
verschillen groot zijn, wel echter als
er van verschillen niet of nauwe
lijks sprake is. Dan immers kan de
gescheidenheid alleen gaan berusten
op onuitroeibare vastgeroeste voor
stellingen over elkaar.
Ieder kan hier wel voorbeelden noe
men die anno 1965 niet meer door
de feiten worden gedekt. Het zijn
vooroordelen die alleen voortleven
krachtens de wet van de historische
traagheid. Men kan ze alleen door
breken als men tegelijk afdoende af
rekent met de behoefte ze te culti-
Kind, dat fietsen
leerde, onder bus
HAARLEM De zevenjarige Astrid
Nederpelt uit Spaardam is gisteravond,
toen haar vader haar leerde fietsen,
verongelukt.
De vader hield het kmd aan de kraag
van het jurkje vast. Toen op de IJdijk
een auto naderde weken de vader en
dochter uit naar de berm aan de linker
kant van de weg. Onverwacht liet de
vader echter het kraagje los, waardoor
het kind op de rijweg viel en door het
rechterachterwiel van een autobus die
uit de tegenovergestelde richting kwam
werd overreden.
UTRECHT Een Australische lasser
de 28-jarige Noel King, is gisteren in het
academisch ziekenhuis te Utrecht over
leden. Hij werd ernstig gewond, toen hij
gistermorgen in Houten een 3000 kg we
gende gasbuis op zich kreeg.
uw matraö
Op het excercitieterrein van de
G.orge Madurokazerne in het
Haagse Madurodam defileerden
gisteren verkenningseenheden van
de Huzaren van Boreel voor mej.
Maria de Jong, dochter van de
minister van Defensie, en brigade
generaal J. R. Schoemaker. De
reden van dit défilé was de over
dracht van deze eenheden aan de
stichting Madurodam.
Koninklijke gift
voor Pakistan
DEN HAAG De Koningin en prins
Bernhard hebben op giro 777 van het
Nederlandsehe Rood Kruis een gift ge
stort voor hulp aan de slachtoffers van
de ramp in Pakistan,
DEN HAAG Is er voor minister
S&mkalden (justitie) al reden genoeg de
procureur-generaal b(j de Hoge Raad te
vragen, herziening te vorderen van de
eroordeling van Friedrich Weinreb In
1948? Dat heeft het Eerste-Kamerlid
Polak (soc.) schriftelijk gevraagd.
F. Weiintreb werd ln 1948 door de bij
zondere raad van cassatie on wegens
verraad tot zes jaar veroordeeld. In het
boek van prof. Presser „Ondergang"
wordt over deze kwestie gesproken. De
heer Polak meent dat ernstige bedenflein-
de veroordeling zijn aange
voerd, en dat in menig opzicht ook in
andere antikelen een gunstig Licht ge
worpen wordt op Weinrebs gedragingen van dit punt
in de oorlog, waarbij hij zelfs honderden
joden door middel van de zg_ lijst-Wein-
reb het leven zou hebben gered.
Illegaliteit
Deze zaak heeft ook algemene aspecten.
In het vomiis zou om. overwogen zijn
„dat de rechtsorde niet gedoogt dat enig
mens in vertrouwen op eigen kunnen en
naar eigen morele maatstaven, aldus be
schikt over leven en k»t van anderen
De heer Polak vraagt nu aan de
minister of die overweging niet de in
druk zou kunnen wekken dat het ille
gale werk behoort te worden afgekeurd.
Hij dringt aan op klaarheid ten aanzien
t»
