blijfjeng, blijf fit: fiets! Dagboek van 'n tiener Een kanttekening Portugese synagoge in moeilijkheden Een woord voor vandaag DAMES! Grootste deel Oostduitse kerken nog niet hersteld Puzzelhoek Kerk visitator Ter Haar weer in funetie 12 mei wordt „Dag van de verpleging" Tussen schoolpoort en huisdeur 2 DINSDAG 4 MEI 1965 EER IS TEER JN HET GEREFORMEERD WEEKBLAD hebben wij tot ons leedweien van de hand van dr. N. J. Hommes beschouwingen aangetroffen die, voor- «oveel tij ons blad raken, door ons niet onweersproken kunnen blijven. Wij schrijven ons weerwoord zonder enthousiasme en alleen omdat er nu een maal grenzen zijn aan hetgeen men ook in zijn beroep van journalist behoeft te incasseren; wij vertrouwen, dat dr. Hommes voor deze sociale gedachte begrip weet op te brengen. Waarop het in de beschuldigingen neerkomt is, dat we als krant in sociaal opzicht zouden zijn gelijkgeschakeld. Door te herinneren aan de oorlogstijd blijkt de klager zelf zich van de ernst van deze beschuldiging bewust het heeft hem niet kunnen weerhouden. Te pijnlijker mist men de bewijsvoering beweringen immers als „laktiek", „doodzwijgen" en dergelijke kunnen niet geacht worden daarin te voorzien. We zijn dus gelijkgeschakeld. En wel door het CNV. In het eerste artikel van dr. Hommers was ons in een tweede artikel meer concrete bewijsvoering toegezegd. We hebben er met enig ongeduld naar uitgezien. Het bleek te worden kritiek op een verslag in Trouw. Nu ver- Parnassim luiden noodklok (Van een onzer medewerkers) AMSTERDAM De parnas- moeden wij. dat Trouw eigen peultje, .afweten te doppen; over ome elfen sTim (bestuurders) van de oudste verslaggeving in deze zaak had dr. Hommes, had hij haar gelezen, bepaald J°°"se gemeente in ons land, de niet te klagen gehad het had hem zelfs de grond onder de voeten weg- Portugees Israëlitische gemeen- aanjaj leden, dat deelneemt genomen. Het is duidelijk, dat dr. Hommes geen voorstander wil zijn van ordening; niettemin moet hij aanvaarden, dat wij trachten zijn beschouwingen althans enigermate te ordenen. Dan èèrst de beschuldiging, als zouden wij fungeren als wat hij noemt „his masters voice van het CNV". De klager zij, voorzovee! nodig, gerust we zijn geen orgaan van het CNV j en staan ook tegenover die organisatie onafhankelijk. Het is alleen vanuit j onze journalistieke onafhankelijkheid, wannneer we voor gedachten uit die organisatie sympathie koesteren mag dat misschien? Zoals we ook sypa-j thie koesteren voor gedachten uit andere kringen. Inderdaad, het CNV komt in onze berichtgeving nog al eens voor. maar daarvan ons een verwijt te maken, is onjuist. Het is weer de oude misvatting, die ditmaal klager parten speelt, alsof namelijk de krant het nieuws maakt. De krant maakt het nieuws niet, zij registreert het. Een organisatie die meer nieuws ontwikkelt dan een andere, bijvoorbeeld meer vergaderingen belegt, komt meer dan die andere „in het nieuws"; daarvan de krant een verwijt te maken, is misplaatst. Hoogstens kan het voor andere organisaties een aan sporing zijn, zelf zo zij dit wensen óók meer activiteit te gaan ontplooien. Nodigen organisaties, ook die welke dr. Hommes kennelijk een beter hart toedraagt dan het CNV, ons tot haar activiteiten uit, wij garanderen onze aanwezigheid en onze berichtgeving; hij had het bijvoorbeeld van de door hem aangeduide organisatie .Johannes Althusius" kunnen vernemen jammer dat hij er niet toegekomen is, zich hieromtrent eerst te vergewissen. Dan de p.b.o. Ook hier is de klager slachtoffer van eigen misverstand, wanneer hij namelijk de schijn wekt alsof de p.b.o. zoiets als een particuliere liefheb berij van het CNV zou zijn. In dit verband het volgende. In zijn tweede artikel waarmee, zoals gezegd, wijzelf minder van doen hebben blijkt voor klager de figuur van mr. J. Meynen een figuur van gezag, terecht menen wij. Welnu, dezelfde mr. Meynen zou hem, met name in diens hoedanigheid van dagelijks bestuurder van het Verbond van Protestants-Christelijke Werkgevers (een organisatie waarmede wij even goede betrekkingen onderhouden als met het CNV), onder de aandacht kunnen brengen de positieve benadering door dat Ver bond van de p.b.o. Daarnaast ware te herineren aan de even positieve be nadering van de p.b.o. door zowel ARP als CHU. Genoeg echter hierover. Overigens hebben we ten aanzien van de p.b.o. ook als krant waarlijk wel eigen wensen voorgedragen. Om iets te noemen: van het begin af hebben we ons geplaatst achter het amendement-De Gaay Fortman, dat het méér betrekken van de privaatrechtelijke organisaties bij de gang van zaken het beleid der p.b.o. ten goede zou beïnvloeden, de betekenis van de privaat rechtelijke organisaties'zou onderstrepen en de belangstelling voor de p.b.o. zou doen toenemen. Uiteindelijk blijkt een grief van dr. Hommes een zwijgen onzerzijds over bladen als Ambt en Plicht en Tot Vrijheid Geroepen. Als er nu tegen onze krant geen zwaardere bedenkingen zijn aan te voeren, valt het nogal voor het ogenblik volstaan wij met dit vast te stellen. Intussen, achter beide bladen staan organisaties; zoals gezegd, nodigt men ons uit, wij komen. Dat is bij ons sinds jaar en dag goed journalistiek gebruik. Heeft men liever dat we wegblijven (ook dat komt voor), we blijven weg ieder naar zijn wens. Zwijgen wij afwijkende stemmen dood? Is, zo luidt onze wedervraag, deze beschuldiging dan dc dank voor de brede vermelding in ons blad van publikatics als van dc heren Bonda en Rippen? Nee. we willen niet beweren, dat de christelijke pers volmaakt is en niet ook haar eigen problemen heeft; is echter het door dr. Hommes aangevoerde soort verwijten het ergste wat tegen ons kan worden ingebracht, dan valt het een kleine troost in een oprecht verdrietige zaak mee. Nog altijd geldt intussen, dat eer is teer ook journalistieke! X018 «jqrtn! 1vrtiHooT jannen van hun shag ha\<zwaar ".'uw: 5om> «if" *Si5 -°0ï!, "aa Bevocpingswerk NED. HERV. KERK Beroepen te Raamsdonk: C. J. Baart te Rijnsaterswoude: te Gameren: (toez.) i S. de Jong te Houten: te Wychen en Leur (toez.i: F. Don te Burgh; te Oos- terwolde (Gld.): J. C. Schuurman te Schoonhoven. Aangenomen naar Ermelo (vac. J. P v. Roon toez.A. Th. Rothfusz te Vlis- singen. Bedankt voor Zelhcm (vac. J. Hakke- steegt toez.) en voor Apeldoorn (vac. J. F. Berkel»: J. C. v. Hunnik te Renkum; voor 's Heer Hendrikskinderen (toez.L G. Griffioen te Nuenen; voor Bruchem en Kerkwijk: P. de Jong te Veenendaal. GEREF. KERKEN - de synagogale diensten, de kin- Beroepen te Middelharnis: P. Schra- deren godsdienstonderwijs laat vendeel Gaastmeer: te Wolphaartsöijk volgen en zijn financiële verplich- i tingen nakomt, is te klein. Slechts j Valthermond; te Rheden-De Steeg: Joh. twaalf procent van de jaarüjkse|^p" :VjSSSÏÏ?,£ Uitgaven wordt gedekt door ker-i Vlaardingen; te Warns: C. v. Ommen, kelijke bijdragen. laatstel. vrUgtm pred. te Halton; te J 6 Ruinerwold-Koekange (vac. J. A. Kwast) 1 G. Gommer te Oostkapelle. Dit blijkt uit het jaarverslag van de parnassim. dat zich richt naar de Joodse kalender en daarom met 1 april is afgesloten. Aan het slot luiden de bestuurders de noodklok: te, zien de toekomst van hun ge meente somber in. De vele nood zakelijke werkzaamheden moe ten door een te kleine groep van de leden worden gedaan. Ook het „En Hij heeft tot mij gezegd: Mijn genade is u genoegwant de kracht openbaart zich eerst ten volle in zwakheid" (2 Corinthiërs 12:9). Paulus spreekt over een doorn, die hem in het vlees gegeven is, een engel des satans „om mij met. vuisten te slaan, opdat ik mij niet te zeer zou verheffen". En hij voegt er aan toe: Driemaal heb ik de Here hierover gebedendat Hij van mij zou aflaten. Dan komt het woord: Hij heeft tot mij gezegd: Mijn genade is u genoeg. Dit laatste vergeten roe meestal dat de genade van God ons genoeg is. We maken ons zorgen over doornen, die ons in het vlees zijn gegeven, wat die ook mogen zijn, we zouden er wel dag en nacht aan één stuk over willen bidden, God willen smeken ons er van te verlossen. Maar dan zegt God: Maak u daar niet zo druk over, lk heb het al lang geconsta teerd en Ik weet hoe ge er onder gebukt gaat, maar toch: laat het los, richt er niet al uw aandacht op, want lk heb het met Mijn genadig oog bezien en dat is voor u voldoende. En wat betekent dat nu in de praktijk van het leven? Dit: dat wij om onze zorgen en vanwege onze zonden niet met gebogen hoofd door het leven hoeven te gaan, dat wij over onze zonden niet hoeven te blijven jammeren. God kent ze, en Hij kent ook onze strijdHij hoort ons bidden en ons smeken en Hij ziet het glimlachend aan en zegt: Wees u maar gerust en vertrouw op Mijn ontferming. Die ontferming, die genade is voor u genoeg. WITTE KRUIS poeders hèlpen. Elke maand jC itionrl Wat een statistiek verzwijgt... APELDOORN De jaarlijkse school dag van de Theologische Hogeschool der Christelijke Gereformeerde Kerken zal op woensdag 16 juni in de Grote Kerk aan de Loolaan worden gehouden. De predikanten dr. J. de Vuyst (Amster dam) en ds. J. Brons (Bunschoten) zullen als sprekers optreden. Kruiswoord-puzzel zonder zwart (Van onze kerkredactie) BERLIJN Tussen 1945 en 1963 zijn er in Oost-Duitsland slechts 235 nieuwe kerken ge bouwd en slechts 97 herbouwd, die in de oorlog verwoest waren. Voorts zijn er 495 kerken geheel of gedeeltelijk gerestaureerd. Dat betekent, dat meer dan twee der den van de ruim drieduizend ker ken, die in de oorlog verwoest of zwaar beschadigd zijn, nog steeds niet zijn opgebouwd. Deze feiten blijken uit een boek, dat in Oost-Berlijn is verschenen, getiteld ..De wederopbouw van de kerken in de Duitse Democratische Republiek". In totaal is er volgens ideze publikatie na de oorlog gebouwd aan 894 kerken en kerkelijke gebou- I wen. In driehonderd gevallen betrof het hier dan r.og gevallen van monu- mentenzorg. waarbij het dus niet in |de eerste plaats ging om het scheppen het feit. dat tal van nieuwe rooms- katholieke gemeenten ontstaan zijn als gevolg van de verwarring na 1945 en met name door de vlucht uit de verloren geganc gebieden ten oosten in de Oder-Neisse-grens. Het boek, e en uitgave van de Oostduitse CDU, is voorzien van woorden vooraf van de Oostduitse staatssecretaris voor kerkelijke zaken, Hans Seigewasser, en van de secreta ris-generaal van de Oostduitse CDU, Gerald Götting. Beiden wijzen zij er op, dat de eigen i nitiatieven tot kerkbouw van de verschillende ker ken versterkt zijn als gevolg van de subsidiepolitiek van de Oostduitse re gering. In de publikatie wordt echter geen gewag gemaakt van het feit, dat kerkbouwplannen in Oost-Duitsland in talrijke gevallen afgesprongen zijn op het weigeren van de nodige gunningen. Wel wordt uitgeweid de inderdaad niet onverdienstelijke wederopbouw van verschillende ker ken. die van cultuurhistorische bete kenis zijn. Gezwegen wordt echter er de afbraak van nie'. een; zwaar „Twintig jaar geleden kwam een einde aan de vreselijkste vervol ging, die het Joodse volk sinds eeuwen heeft ondergaan. Onze syna goge stond nog ongeschonden; onze gemeente begon opnieuw te func tioneren, zij het met minder dan twintig procent van de leden, die zij voor de oorlog had. Op ons, de rest die is overgebleven, rust de taak, het werk van degenen, die van ons zijn weggenomen voort te zetten. Laat het nageslacht niet kunnen zeggen, dat wat de Duitsers niet is gelukt (het volledig doen verdwijnen van onze gemeente) tooh is geschied als gevolg van de laksheid en het gebrek aan belang stelling der na de oorlog levende generatie van leden onzer gemeen te". Het bestuur van de Portugees Is raëlitische gemeente maakt in zijn jaarverslag duidelijk, dat voor vele taken, die van oudsher door de ge meente zelfstandig werden verricht, thans samenwerking moet worden ge zocht. Het godsdienstonderwijs zal voortaan in coördinatie met de zus- tergemeente, de Nederlands Israëliti sche hoofdsynagoge te Amsterdam worden gegeven. Restauratie Voor het onderhoud van de wereld beroemde Portugese synagoge aan het Jonas Daniël Meyerplein, die uit 1675 stamt, is subsidie aangevraagd, om dringende restauratiewerkzaamheden te kunnen verrichten. Ook de Stich ting tot instandhouding en onderhoud van historische Joodse begraafplaat sen, in het leven geroepen om de begraafplaats in Ouderkerk aan de Amstel te onderhouden, wordt door de overheid gesubsidieerd. Binnenkort zullen enkele gedeelten van de archieven van de Portugees Israëlitische gemeente, alsmede bron nenpublicatie van aanwezig materiaal in druk verschijnen. De Amsterdamse gemeentelijke archiefdienst heeft al een inventarislijst uitgegeven. Ook de inventarisatie van de kerkelijke sie raden, alsmede het fotograferen en beschrijven, zal over niet te lange tijd voltooid zijn. Ook in het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap zet een ongunstige ontwikkeling zich voort. Het ledental loopt sinds 1945 steeds terug als gevolg van de ongunstige leeftijdsop bouw van de Joodse gemeenschap, die een groot aantal bejaarden telt. Per 31 december 1964 telden de 45 ge meenten samen nog 16.630 leden, dat is 6C3 minder dan het jaar daarvoor. Meer dan de helft van de Neder lands-Israëlieten behoren tot de ge meente Amsterdam (10.079). Den Haag is met 1800 de tweede gemeente en Rotterdam met 840 de derde. De overige 42 gemeenten hebben samen 3965 leden. Van deze is Utrecht met 371 de grootste, gevolgd door Arnhem met 306. Enschede, Bussum en Haarlem heb ben tussen de tweehonderd en drie honderd leden, acht gemeenten tussen de honderd en de tweehonderd leden, elf tussen de vijftig en de honderd. Achttien gemeenten hebben nog min der dan vijftig ingeschrevenen. De laatste jaren is het aantal gemeenten stelselmatig door samenvoegingen te ruggebracht. GEREF. GEMEENTEN Bedankt voor Leiden en voor Vlissin- gen: W. Suyker te Krabbendijke; voor Rotterdam-Zuidwijk: A. F. Honkoop te UNIE v. BAPT. GEM. Bedankt voor Scheveningen: J. Bosma Nog geen besluit betreffende ds. Van der Ziel GRONINGEN De classis Groningen der Gereformeerde kerken (vrijge maakt) is nog niet tot een besluit geko men in behandeling van de ,,zaak-ds. Van der Ziel". Zoals wij berichtten had de kerkeraad van Groningen-Zuid de classis verzocht, om „naar artikel 79 der kerkorde haar oordeel te geven, of ds. A. van der Ziel geheel van zijn dienst af te zetten is". De classis zet haar be raad 20 mei voort. Op een bijeenkomst van „bezwaarden" in Groningen heeft ds. A. H. Algra van Wormer de aanwe zigen opgeroepen, om hun kerkeraad niet in het onzekere te laten, dat zij er niet aan denken, de afzetting van ds. Van der Ziel te dulden. Wij lezen vanavond 2 Petrus 3 vers 11 tot 18. We lezen morgen; Psalm 5 vers 1-13. Schoonmoederdag? DROSTE pastilles altijd welkom! 4\ Generale commissie besluiten Drentse commissie DEN HAAG De Generale com missie voor de behandeling van be zwaren en geschillen van de Neder landse Hervormde Kerk heeft een uitspraak gedaan in het geschil rond de heer J. ter Haar te Ruinerwold. De generale commissie heeft, aldus het persbureau van de Hervormde Kerk, het besluit van de provinciale com missie voor bezwaren en geschillen van Drenthe van 1964 vernietigd. Moederdag? DROSTE pastilles altijd welkom! VOOR TWEEDE MAAL IN NEDERLAND Accent op sociale gezondheidszorg UTRECHT Woensdag 12 mei wordt „de dag van de verpleging". Deze dag, die vorig jaar in Neder land voor het eerst is gehouden, zal ditmaal vooral op het terrein van de maatschapptlijke gezond heidszorg in de belangstelling staan. Het is de bedoeling, dat men zich dan alom in den lande be zint op het beroep zelf. De dag van de verpleging (op de geboortedatum van Florence Nightin gale) is in vele landen al langer een bekend evenement. Hij zal in juni, op het vierjaarlijks congres van de in ternational council of nurses in Frank fort (6000 afgevaardigden uit 58 lan den) algemeen en internationaal wor den erkend. In Nederland komt het accent vooral te liggen op de voorlichting. Zo zal in de week van de twaalfde mei in acht radioprogramma's van verschillende roepen iets worden verteld over verschillende facetten van de verpleging in de maatschappelijke gezondheidszorg en over de opleidingsmogelijkheden. De wereldomroep verzorgt een groeten-uit- wisselingsprogramma met Suriname en de Nederlandse Antillen. FORUM Andere activiteiten zijn een forum in het Wilhelminagasthuis in Amsterdam over het onderwerp „Wat hebben de verplegenden in de verschillende secto ren van de gezondheidszorg elkaar te zeggen" (hier zal ook de directeur- Ïeneraal van de volksgezondheid spre- en), een grote bijeenkomst in Den Bosch waarbij vele verplegenden uit Brabant aanwezig zullen zijn en een vergadering met forum in het Zuidwal- ziekenhuis in Den Haag. dat evenals verschillende andere ziekenhuizen in derland wordt opengesteld voor middel bare scholieren die eens een kijkji willen komen nemen en iets willen horen over het werk. Omstreeks de twaalfde mei verschijnt ook de Nederlandse verta ling van Jan de Hartog's boek The Hospital, waarvan de opbrengst is be stemd voor het door hem in zijn roman beschreven ziekenhuis in Houston (Texas). Verder zullen op plaatselijk niveau talloze kleine en grotere evene menten worden georganiseerd. Zo heeft een Amsterdamse wijkverpleegster alle huisvrouwen in haar straat uitgenodigd voor een gesprek over de verpleging. De provinciale commissie heeft ver leden jaar de heer Ter Haar ontheven van zijn kerkelijke functies als kerk- visitator en lid van de klassikale vergadering Meppel. Hij was lid van de NSB en SS en werd om zijn oor logsverleden veroordeeld tot 9 jaar gevangenisstraf. Tevens ontnam de rechter hem voor het leven het kies recht. De „aanklager" in deze zaak is de Odoornse predikant ds. H. van Lunzen geweest, wiens bezwaren echter niet ontvankelijk werden verklaard. Hem werd verweten, dat hij zich niet tot de kerkelijke autoriteiten had gewend. Bezwaarschrift Na het indienen van een bezwaar schrift van de heer L. Londo, lid van de Gedeputeerde Staten in Drenthe, voorheen burgemeester van Wester- bork, heeft de commissie voor behan deling van bezwaren en geschillen voor de provincie Drenthe de benoe mingen van de heer Ter Haar nietig verklaard en hem uit zijn functie ontzet. De generale commissie heeft beslo ten deze uitspraak nietig te verklaren, omdat zij meent, dat van schending van een of meer bepalingen van de kerkorde en van misbruik van macht niets is gebleken. De commissie heeft verder overwo gen, dat de heer Ter Haar tegenover de toenmalige voorzitter van de klas sikale vergadering van Meppel schuld heeft beleden, aan de oprechtheid waarvan de generale commissie op grond van haar onderhoek geen reden heeft te twijfelen. Verzoening De kerk is als Christus belijdende geloofsgemeenschap mede geroepen haar geloof in de verzoening metter daad te belijden jegens hen, die oprecht berouw tonen. Dientengevolge kunnen aan de schuldbelijdenis van mensen verdergaande consequenties worden verbonden dan veelal moge lijk is in de maatschappelijke samen leving. Deze laatste heeft overigens de heer Ter Haar inmiddels ook aan vaard blijkens hem toevertrouwde min of meer belangrijke functies, aldus de mededeling van het her vormd persbureau. Geef een nuttig geschenk geef Moeder iets voor haar fiets! van gelegenheid voor kerkdiensten, 'beschadigde monumentale midde'.- In 1945 bleek, dat er van de in'eeuwse kerken, zoals in Maagdenburg, totaal 10.906 kerken in Oost-Duitsland i 310 totaal verwoest en 2788 zwaar beschadigd waren. De conclusie (die; overigens in het boek zelf r.iet ge-! trokken wordt) is. dat ruim twee derden van deze kerken nog niet hersteld of door nieuwbouw vervan gen zijn. Verrassend is. dat de nieuwbouw vooral de roomskatholieken ten goede is gekomen. Van de 235 nieuwge bouwde kerken zijn er 140 rooms- katholiek. terwijl Oost-Duitsland overwegend protestant is. Vermoede j lessen gegev lijk moet dit verklaard worden uit - Hervormde cursus in Gelderland aard- gissen - gekheid. 3 klooster-1 voogd - sportterm - meisjesnaam. 4. voorzetsel - jongensnaam krijgsmacht, j 5. boek met kaarten muzieknoot -| adellijke titel op Java 'afk.6 titel <afk.> - gil - Ca (Eng.) 7 figuur in het! kaartspel - bijwoord - muzieknoot - behoudens vergissingen (ark. Lat.). 8.j wijnsoort - eind. 9 familielid zuiver - scheikundig element (ar.) Vertikaal: 1 stad in Spanje - soorl onderwijs (afk. 2 omgeslagen zoom - venster. 3. bekende afkorting vertaler groente. 4. broedplaats vogels vlaktemaat - slede. 5. vlug - lichte, gekeperde wollen stof 6. rivier in Italië - kerker - tot nader order «afk Lat.) 7. Europeaan - opening - telwoord,; hogepriester tc Silo - muzieknoot - behoefte op enige plaats 9. Oplossing vorige puzzel 1. den. 2. Irene. 3 eer. 4 Polen. 5. «nkel. 6. notie. 7. vader. 8 eng. 9. eigen, wijtwerd 10. nop. DIEPENVEEN. ARNHEM In september zal in Gelderland een cursus geestelijke vor ming starten. Plaats van samenkomst is het gebouw van de hervormde provincia le werkvergadering te Arnhem. De leer stof wordt over twee jaar verdeeld. Gedurende 35 weken worden op zater dagochtenden van negen tot één uur de Aan het eind van de diploma worden behaald. De docenten zijn een tiental hervormde Eredikanten uit alle delen van Gelder- ind. Oecumenisch gesprek in VS over Nicea NEW YORK In juli zullen in de Ver. Staten besprekingen beginnen tus sen protestanten, rooms-katholiekcn en orthodoxen. Het onderwerp zal de ge loofsbelijdenis van Nicea zijn. De dialoog tussen de rooms-katholieken CracnV'of WIIlibrordktTk te Oegst-le»ie orthodoxen onderling is inmiddels geest. Om helt een is de «envang. De be.| al begonnen. Hu wordt gevoerd door een. grafenis ral plaatsvinden op de begraaf- speciale commissie uit de rooms-katholie- plaats achter de Kerk. ke bisschoppenconferentie enerzijds en Ds Mooi werd in 1902 kandidaat in een commissie uit de twaalf verschillende] Drente en in datzelfde jaar bevestigd als nationale orthodoxe kerken anderzijds, predikant in Fredriksoord. In 1912 ging' De conferentie van Rhodos. die verle- hij naar Helium en drie jaar later naar den jaar werd gehouden door de ver- Vrics In 1919 vertrok hij naar Gasseltschillende orthodoxe kerken met onder en in 1923 naar Hallum. waar hij tot zijn meer als doel het komen tot één gedrags- emeritaat in 1943 predikant was. In 1944 lijn ten aanzien van het gesprek met erd ds. Mooi hulppredikant te Wester- Rome. liet uiteindelijk de afzonderlijke 1946 tot 1950 te Some- kerken vrij. om al dan niet contact met Rome op te nemen. Ds. G. J. Mooi (89) overleden OEGSTGEEST Op 89-jarige leeftijd is in Niekerk (Gr.t overleden ds. G. J. Mooi, emeritus predikant van de Neder landse Hervormde Kerk. Ds. Mooi woon de in Oegstgeest. Dc rouwdienst zal donderdagmiddag worden gehouden in Vertel me eens. hoe zijn de geschiedenislessen bij jullie op school tegenwoordigvroeg mijn moeders oude vriendin toen ze heel deftig een prachtige porselei nen kop met geurige thee suiker en melk apart in zilveren spullen voor me had neergezet, „daar ben ik werkelijk nieuwsgierig Het was mijn eerste visite bij jS Z( haar, ik had er afgrijselijk tegenop st0f op bevel gezien, want al was ma nu erg vertrouwelijk met haar geworden ik ben maar een doodgewone schooljongen en maar het best op mijn gemak bij de lui uit mijn klas. Eerst had ze mijn moeder behoor lijk zitten ophemelen, het was voor een invalide zo heerlijk rondgereden te worden door een vriendelijk en beschaafd iemand ze hadden het altijd zó gezeliig samen en ze kon aan haar gestel merken dat ze er geeste lijk beslist op vooruitging. Wat kon ik anders zeggen dan dat ik dat fijn vond. maar nu kwam ze dan met die vraag over onze geschiedenislessen en dat maakte mijn tong meteen los. Een vak waar je van houdt, daar praat je vanzelf graag over. Ze zei. bedien je maar eerst, doe maar net of je thuis bent. Nou. thuis Daar gaaf het wel een tikkeltje anders We hébben niet eens zilver en in de keuken staat de stenen trekpot gewoon op een lichtje 'toch wel knus hoor». Enfin, ik heb het er voorzich tig. voorzichtig, zonder ongelukken afgebracht en na de eerste slok antwoordde ik mooi zakelijk dat we juist tot aan de achttiende eeuw waren gekomen, mijn jaartallen zaten er stevig in en de leraar zou me vast geen vraag kunnen stellen waarmee ik een onvoldoende zou oplopen. „Prachtig", zei ze. „maar hoelang doen ze er nu over om eindelijk bij onze eigen tijd terecht te komen?" Ik lachte en meende dat de hedendaagse geschiedenis voorlopig nog wel niet aan de beurt zou zijn, het lesrooster idioot uitgebreid. Ze moeten de hogerhand nou geleden kwam de Tweede Wereldoor log over ons arme land. Toen werd er ook geschiedenis' gemaakt, en hoe.... Staat daar een uitgebreide kr >niek van in je geschiedenisboekje?" Ik zei van nee. maar misschien komt dat nog wel. Ze begreep dat ik er absoluut niet behoorlijk over kon meepraten en ik moest bekennen dat daarentegen de oude historie gesneden koek voor me was. met alle plezier zou ik koningen, gouverneurs, oorlogen en vredesverdragen met data en al op een rijtje afratelen. eenmaal volgens de boekjes behande len. Toen kwam er een spottend lachje op haar oude gezicht en ze zei; „De boekjes, ja, die boekjes. Per slot van rekening schijnen ze mij een beetje aftands, al begrijp ik dat al die verdragen, veldslagen cd opstanden voor de algemene ontwikkeling van een mens min of meer nodig zijn". Ik nam nog een slokje van mijn thee want ik wist niet of ze direct een antwoord van me verwachtte, ik had trouwens zonder zwaarwichtige bijgedachten altijd met een zeker genoegen aan de dingen die ze op noemde gekloven en geknaagd. ..Kijk", ging ze verder. ..het is nu weer voorjaar. Een vijfentwintig jaar Het de nog vroeg Zij ging er wat gemakkelijker zitten, dat kostte wel moeite maar ik had toch niet het hart om mijn hulp aan te bieden. >k geloof ook dat ik voor zulke dingen veel te onhandig en.... te verlegen ben. „In, deze tijd van het iaar". zei ze. „móet ik er altijd aan terugdenken. Toen we door de vijand overvallen werden, was mijn lievelingszoon maar een beetje ouder dan jij nu. Tijdens een razzia is hij opgepakt en weggevoerd. Bij ons afscheid probeerde hij me nog moed in te spreken: .Het zal heus zo lang niet duren." zei hij. „die oorlog is gauw genoeg voorbij." Ze wees naar zijn portret op de schoorsteenmantel. „Het was toch zo'n lieve jongen, hij moet heel veel geleden hebben, want ik ben door geruchten te weten gekomen dat ze hem naar een kamp hebben gebracht, omdat hij een weg gelopen kameraad niet heeft willen verraden. Die kampen waren ver schrikkelijk, weet je. er gebeurden dingen die met geen pen te beschrij ven zijn. Ik heb mijn jongen nooit weergezien en hoe hij aan zijn eind is gekomen, zal wel altijd een geheim voor me blijven. Toen ik jou voor het eerst zag vond ik dat je wel iets van hem had: het zit soms maar in een kleinigheid, het is geloof ik, je mond, je mooie blanke gebit." Ik voelde me niet best op m'n gemak toen er tranen in haar ogen kwamen, maar ze begon gelukkig weer over het onderwijs. Dat de leerstol op de helling moest wonder is als we geen interesse hebben voor die jaren van verschrik king. Dat ze ons op school niet vertrouwd maken met het hoe en waarom, met de oorzaken en gevolgen van sadisme in het groot, van syste matische uitmoording van het Joden dom, die oude moeder vindt het weinig minder dan een schande. Ze merkte wel dat ik onder de indruk was gekomen en ik geloof dat ze me daarom over de tafel heen een velletje met opgeplakte vreemde post zegels toeschoof, allemaal exemplaren die ik nog niet had. Enig! „Om weer wat op te kikkeren," zei want ik was wel wat erg triest Vergeef het gezonde knaap als jij. HAYA SELVA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 2