mi
mi
RAIFFEISENB
A
N
K
ilMffi™
1
Winst Koninklijke steeg,
die van groep daalde
ëugeot 204 komt
op markt
lullbliilif
veehouders, notarissen, antiquairs..
ra
Vorig jaar 10
%euw paard uit befaamde stal
!»ee:
procent meer
olie verkocht
Begint ,Rouw past Electra"
nu al te verouderen
Kamer moderniseert
7
WOENSDAG 21 APRIL 1965
Hts minder koud
BILT Boven Zuid-Europa
haafde zich een lagedrukgebied,
r plaatselijk veel regen heejt ge
it. Aan de noordflank er va' be-
vandaag een kleine storing over
land vaar het zuidwesten. Deze
g veroorzaakte in ons land veel
11 king en plaatselijk regen. Boven
oordelijke deel van de Noordzee
it zich een rug van hoge lucht-
die een verbinding vormt tussen
ogedrukgebied bij de Azoren en
naximum boven Noord-Rusland.
'e [jioemde rug van hoge druk be-
zich langzaam vaar het zuid
en, maar neemt in betekenis af.
tomende etmaal zal met noord
en. De regenkansen nemen daar-
ZON EN MAAN
derdag 22 april: Zon op 5.29, onder
maan op 2.03, onder 9.19.
dag 23 april: laatste kwartier.
OOGWATER SCHEVEMNGEN
pril: 6.54 v.m.; 19.22 njn.
;°fT WEER IN EUROPA
'ten hedenmorgen zeven uur
Temper. I
&-Cjga EÜ S5|Z;
windstil 14
ow 5 19
windstil i5
amerlid vraagt naar:
ffaire-kapelaan
fan Akersloot
HAAG Het Tweede-K,amer-
H. M. Franssen (soc.) heeft
minister van binnenlandse za-
Seïe heer J. Smallenbroek, en de
ide|er van justitie, prof. dr. I. Sam-
17,8, schriftelijke vragen gesteld,
n controverse tussen B. en
Akersloot en kapelaan J.D.B.
aagt de ministers of het waar
burgemeester van Akersloot
gemeenteraad heeft verklaard,
W. zich bij de bisschop van
hebben beklaagd over de kri-
de kapelaan op de daden
gemeentebestuur had geuit.
Franssen wil in dat geval ver-
of de bewindslieden niet van
zijn, dat het in de gemeente-
liuldigde principe van openbaar-
mogelijkheid van kritiek doel-
insluit en dat de vraag ook
de grenzen van het toelaatbare
dt uitsluitend ter beoorde-
de strafrechter dient te blij-
sngen stappen, als door het
tebestuur van Akersloot offi-
idernomen, de juiste verhoudin-
kerk en burgerlijke over-
jde ministers deze vragen beves-
beantwoorden, zo vraagt de
ranssen tot slot, zijn zij dan
het gemeentebestuur van Aker
hun inzichten kennis te ge-
Zij sparen, samen met ruim 1.800.000 andere Nederlanders, bij tte
Raiffeisenbank. Omdat zij er de keus hebben uit vete spaarvormen en
'm een strikt persoonlijke sfeer worden geadviseerd. Zij weten, dat rij
bij meer dan 1000 banken en bijkantoren óók terecht kunnen voor alle
andere bankzaken.
Hun spaargeld (samen 4| miljard gulden) wordt, door de pfaatseTgfce
Raiffeisenbanken, aangewend io de lokale sfeer on de leefbaarheid
van het land te vergroten.
de spaarbank met volledige bankservice
DEN HAAG De zuivere winst
van de Koninklijke Nederlandsche
Petroleum Mij. bedroeg in 1964 f 629
miljoen (vergeleken met f 580 min.
'63). Dit in weerwil van 't feit, dat
de groepswinst terugliep tot 208
(v.j. 215) min. en het aandeel van
Koninklijke in deze winst daalde tot
f 1267 (1306) min. Het inkomen van
Koninklijke is in hoofdzaak name
lijk voor f 609 (567) min. ontvangen
in contante dividenden, die ten dele
in het daaropvolgende jaar worden
uitgekeerd. De totale ontvangst aan
dividenden was f .632,4 (583,8) min.
Voorgesteld is f 6,25 (6,25) dividend
op elk der 31 december uitstaande
97,46 miljoen aandelen van 20,
van f 2,60 interim (over 1963
werd 20% uitgekeerd in aandelen). De
groepswinst daalde met 3%, het netto
resultaat per liter verkocht produkt
van 1,17 tot 1,04 cent, het rendement
op het netto-actief van 8,8 tot 8,f
Verhoop nam toe
De verkochte hoeveelheid ruwe olie
enz. steeg 10%, doch de opbrengst
4,7%. In" Noord-Amerika steeg de zui
vere winst van Shell Oil 10%, van
Shell Canada 36%. Zij vergrootten de
omzet van olie en chemische produk-
ten, vooral die van autobenzine. Door
verbetering van bedrijfsefficiency wer
den de gevolgen van lagere prijzen
verminderd. Elders, in 'het bijzonder
in Europa en Japan, was er een scher
pe prijsdaling van de •voornaamste
produkteri: autobenzine, huisbrandolie
en zware stookolie. Bijna driekwart
van de totale afzet geschiedt buiten
Noord-Amerika. waarvan de helft in
grote landen van Europa. Voor
al hierdoor was de opbrengst uit olie-
rkoop buiten Noord-Amerika nau
welijks hoger; hoewel de verkochte
hoeveelheden met 14% toenamen.
De onderhandelingen met de Opec
hadden tot gevolg dat voor 5 min aan
belastingvoorzieningen werd toegevoegd,
geheel ten laste van de zuivere winst.
De resultaten van de meeste chemische
iugeot 204, waarover de afge-
n maanden veel is gespecu-
1, wordt op 25 mei in Neder-
geïntroduceerd. De prijs van
ïieuwe paard uit een befaam-
UvA Franse stal moet officieel nog
nd worden gemaakt, doch zal
de verwachtingen in de buurt
de 7.000 gulden komen te lig-
De topsnelheid bedraagt 138
eid% meter per uur; het benzine-
iruik ligt al naar gelang de
imstandigheden tussen de 1
2 en 1 op 15. Alles volgens fa-
'^ksopgave.
iine" Peugeot is een geheel nieuwe
waarbij moderne constructies toe.
werden. Ondanks de geringe uit-
dige afmetingen b-cdt de wagen
plaats aan vier tot vijf personen. De
kofferruimte heeft een nuttige inhoud
van 3,7 kubieke meter.
De 204 wordt via de voorwielen aange
dreven door een dwars voorin ge
plaatste viercilinder motor met een
inhoud van 1130 cc. Er zijn uier vol
ledig gesynchroniseerde versnellin
gen. Het cilinderblok, de cilinderkop,
het carter en het koppelingshuis zijn
alle van aluminium vervaardigd.. Dit
materiaal heeft het voordeel van een
gering gewicht, terwijl het bovendien
een goed warmtegeleidingsvermogen
heeft.
De carrosserie is zelfdragend, de ruiten
zijn groot (totale oppervlakte 2,72 vier
kante meter). De krukas is vijf maal
gelagerd. Op de voorwielen zijn Girling
schijfremmen gemonteerd, op de achter
wielen trommelremmen. Alle wielen
hebben een onafhankelijke vering, die
door schroefveren met telescoopschok-
brekers worden verzorgd.
maatschappijen buiten Noord-Amerika
verbeterden bevredigend, doch onder
vonden nadelige invloed van invoerbe
perkingen in enkele grote afzebgebieden.
Bij olie en chemie zijn buiten Noord-
Amerika de kosten per eenheid aanzien
lijk verlaagd, doch het netto-resultaat
was 8% lager door ongunstige factoren.
Ondanks alles is in 1964 veel bereikt,
dat goede beloften inhoudt.
Door opsiering in Noord-Amerika,
Afrika en het Midden-Oosten zijn de
reserves aan ruwe olie vergroot. De
chemische positie van de groep
aanzienlijk versterkt door gezan
lijke ondernemingen in verschillende
delen der wereld, waarvan die met
Montecatini de voornaamste is.
kapitaaluitgaven werden met 75
min tot 339 min verhoogd. De con
currentie zal aanhouden en het zou
optimistisch zijn na de bijzonder
scherpe prijsdalingen in 1964 spoe
dig een verbetering te verwachten.
Daarom moet de groep de efficiency
verhogen en daarbij zoveel mogelijk
profiteren van bedrijfsvoering op gro
te schaal.
Groei
Het aantal raffinaderijen, waarbij de
groep belang heeft, steeg met 5 tot 64.
Alleen reeds in Europa zal de capaciteit
in de eerste jaren met 600.000 vaten per
dag toenemen. Het gemiddelde draagver
mogen van de varende tankers steeg in
vier jaren met 35%. Diepere en betere
havens zullen het concurrentievermogen
van de vloot nog versterken.
De ontwikkeling van pijpleidingen
gaat steeds sneller. Tegen 1975 zal de
olie-industrie 20 miljoen vaten per dag
meer moeten leveren en slechts door
nieuwe vondsten kan men de verhouding
tussen reserves en produkbie handhaven
De groep heeft de laatste vijf jaar 300
min aan opsporing besteed en de uitga-
zullen ten minste even groot moeten
blijven. In Oman. Qatar, Gabon en Tur
kije zijn nieuwe velden aangetoond.
Steeds belangrijker worden de velden bui
ten de kust. Bovendien is men voor
groting der reserves niet meer alleen
aangewezen op nieuwe vondsten. Metii
den zijn ontwikkeld om de opbrengst der
velden te vergroten. De produktie zal
mogelijk zijn van zeer viscose oli<
teer, die vroeger niet winbaar waren
Cijfers
verkoop tot 3756 3401) of 10,4%.
koop van chemische produkten tot 4.9 (4.3)
min ton per jaar. Volgens de resultaten
rekening waren de ontvangen dividenden
632.48 (583,83) min. andere tnkc
7.21 (4.38) min. tegenover algemem
ten enz. 7.56 4.69) min. winstaandeel
missarlssen, directeuren e.a 3.35 (3.15)
min. Het niet uitgekeerde inkomen steeg
tot f 166,22 (145.84) min. Aan dividend won"
uitgekeerd 609.23 (566.99) min. Op de b;
lans bedragen de deelnemingen 15.965,4
(15.127.8) min. vlottende middelen 470.4
(449.9) min. vlottende schulden 366 (366.1)
min. kapitaal 1950.8 (1950.8) min. agio-
reserve 732.2 (732,3! min. overige reserve!
2 492,5 2 492.5) min. reserves deelnemin
gen 10 277.6 9440) min. De verdeling dei
bruto-oliewinning was in duizenden vater
per dag: VS 458 (433). Canada 53 49). ove
rig westelijk halfrond 1088 (965). Europa 2S
(28). Afrika 150 (122). Midden-Oosten 61<
(318). Verre Oosten 159 (180). De verkoop
van aardgas bedroeg 20.830 (18.460) mli
bleke meter. Het draagvermogen va
tankvloot steeg tot 12.9 (11,7) min toi
lenge der pijpleidingen is 35.250 (34.500)
kilometer voor ruwe olie. 8200 (3900) aard
gas en 14.150 (12.950) olieproduktcn.
Spreiding aandelen
Van het geplaatste aandelenkapitaal
bevond zich 31 december 33 (vorig jaar
- in Amerikaanse handen, 30 (29; in
Nederlandse, 16 (17) in Franse, 4 (5) in
Britse, 14 (13) in Zwitserse, 2 (2) in Bel
gische en 1% in Wesbdudtse handen.
De produlotie van de Nederlandse
Aardolie Mij waarin Shell en Esso elk
de helft deelnemen, steeg in 1964
met 2.5% tot bijna 2,3 miljoen ton, waar-
0,9 min uit Schoonebeek en 1,4 min
uit West-Nederland. Voor 1965 wordt een
iets hoger peil verwacht. De afleveringen
aardgas door de N.A.M. waren 707
min kubieke meter of bijna 50% meer,
de aflevering uit de putten in Groningen
was bijna 214 min kub. meter groter dan
was verwacht en zal in 1965 vermoede
lijk tot meer dan 1,5 miljard stijgen.
Men verwacht dat de afleveringen uit
velden buiten Groningen sterk zullen da
len. Het gas uit Oost-Nederland zal
voortaan in eigen bedrijf gebruikt wor
den bijvoorbeeld voor secundaire win
ning in Schoonebeek om daar de olie
winning op het huidige peil te handha
ven. hoewel tegen hogere kosten. De
aardgasproduktie in West-Nederland zal
geleidelijk afnemen.
Geldstroom in
Nederland
De groep heeft van 1955 t/m 1964 in
Nederland 1,9 miljard geïnvesteerd,
waarvan in 1964 150 miljoen. Bij de
Nederlandse industrie bestelde de groep
in die tien jaar voor 2,6 miljard, waar
van 1,7 miljard voor in Nederland
werkende groepmaalschappyen en 900
min voor maatschappijen in het buiten
land. In 1964 bedroegen de bestellingen
in Nederland 320 min; waarvan 250
Jhr. mrJ. H. Loudon, die met
penstoen gaat als president-direc
teur van de Koninklijke.
Voor het eerst een Amerikaan aan
de top van de Koninklijke: de heer
Monroe E. Spaght.
min voor in Nederland werkende groep-
maatschappyen. Voorts werd in 10 jaar
voor 550 min aan tankers besteld bij
Nederlandse werven. Bij deze zyn thans
4 tankers van elk 65.000 en één van 90.000
ton in aanbouw of in bestelling,
ter waarde van 140 min.
Het aantal werknemers in Nederland
was eind 1964 17.200, de lonen en sala
rissen waren in 1964 220 min, wettelij
ke sociale lasten eri bijdragen
sioenfondsen 65 min. Het pensioenfonds
der Koninklijke/Shell heeft 450 min
belegd in Nederlands overheidspapier,
490 min in leningen aan het bedrijfs
leven en 120 min in Nederlandse aan
delen.
I.oudon gunt heen
Mr. J. H. Loudon, sedert 1947 direc
teur en sedert 1952 president-directeur
de Koninklijke Nederlandsche Pe
troleum My. zal 1 juni met pensioen
gaan. A3n de aandeelhoudersvergadering
13 mei wordt voorgesteld, hem tot
commissaris te benoemen. Voorgesteld
wordt de heer Monroe E. Spaght tegen
1 juli tot directeur te benoemen. HU is
in 1909 geboren en de eerste Amerikaan,
die directeur van de Koninklyke wordt.
Hij is doctor in schei- en natuurkunde
sinds 1933 in dienst van de groep. In
1949 werd hij president van de Shell
Development Corp., belast met de lei
ding van het speurwerk. In 1961 werd
hij president van Shell Oil Company.
Tevens zal hij benoemd worden tot lid
an het presidium van de raad van be
heer der Bataafse Petroleum Mij. en tot
managing director van The Shell Petro
leum Ltd.
De heer W. H. de Monchy gaat heen
als commissaris wegens het bereiken
de leeftijdsgrens.
Kammeraad op zij
voor Toxopeus?
(Vervolg van pagina 1)
Teleurstellend
De heer Kammeraad komt er eerlyk
voor uit, dat het teleurstellend voor
hem zou zijn wanneer hij het Kamer
werk zou moeten opgeven. Hij kan
daartoe niet worden verplicht maar
reeds nu wordt er in de liberale pers
sterke druk op hem uitgeoefend. De
heer Kammeraad heeft kortgeleden zyn
graamnalerij verkocht, omdat hij het
Kamerlidmaatschap niet langer goed
kon combineren met zijn bedrijfsuit
oefening, temeer niet omdat hij boven
dien voorzitter is van de Kamer van
Koophandel voor Midden- en Noord-
Zeeland en voorts zitting heeft in de
provinciale staten, de gemeenteraad en
het dagelijks bestuur van de Kon. Ned.
Middenstandsbond (waarvan de heer
Portheine directeur is). Hij leefde in de
verwachting zo verklaarde hij tegen
over ons dat het kabinet-Marijnen
niet vóór 1967 zou aftreden. Op de
vraag of hij al of niet bereid is zijn
zetel op te geven, wilde hij nog niet
antwoorden, omdat deze kwestie formeel
nog niet aan de orde is. „Ik wacht de
vergadering van vrijdag af".
Verontwaardigd
Intussen heeft het te Breda ver
schijnende r.k. dagblad „De Stem"
bericht, dat de heer Kammeraad van
zins is om een schadevergoeding van
f 40.000 te eisen wanneer hij inder
daad genoopt zou worden om heen te
gaan. Het bedrag overeenkomend
met de schadeloosstelling voor twee
(gederfde) jaren Kamerlidmaatschap
zou uit de partykas moeten ko-
Tegenover ons ontkende de heer Kam
meraad, dat er ook maar iets van waar
heid in het bericht schuilt Hij sprak er
verontwaardigd zijn verbazing over uit.
dat in Nederland nog op zo'n wyze
journalistiek wordt bedreven. In over
leg met zyn fractieleider, mr. W. J.
Geertsema, had hij besloten vooralsnog
geen stappen tegen het blad te onder-
DELFZIJL De Nederlandse kust-
voarder Rapid is erin geslaagd op eigen
kracht vlot te komen, nadat het 296 ton
metende schip vannacht ter hoogte van
de Goodwin Sandsybanken voor de
oostkust van zuid-Engeland aan de grond
was gelopen.
DEN HAAG Het is al weer meei
dan vijftien jaar geleden, dat de Haag-
sche Comedie een voorstelling gaf var
Eugene O'Neill's „Rouw past Electra"
Een voorstelling, die door Fie Carel-
sen en Caro van Eyck in de herinne
ring is blijven steken als een hoogte
punt in de dramatische kunst Het stuk
zelf maakte toen ook sterke indruk,
ondanks de exorbitante lengte, die
rigens door de bewerker N. Brunt al
flink was ingekort
Nu werden we gisteravond in de Ko
ninklijke Schouwburg opnieuw met
O'Neill's vermaarde stuk in aanraking
gebracht toen het Nieuw Rotterdams
Toneel het in dezelfde vertaling
opvoerde. En laten we er gauw t
toevoegen een bewonderenswaardige
opvoering met ronduit grandioze i
ties in de hoofdrollen en met wat zwak
kere plekken hier en daar in de bijrol
len.
Maar veroorzaakte nu dit werk de
zelfde schok? Eeriyk gezegd nee
meer. Zyn wijzelf ouder en wijzer ge
worden („sadder and wiser", zoals
Shakespeare zegt) of is sinds 1947 door
de ontwikkeling van het toneeldrama de
afstand zo veel groter geworden dan
tussen 1930 (de tijd van het ontstaan)
en 1947? Wij denken dan eens aan
„absurde toneel", en hoe men er
der tegenover mag staan, van
techniek van schrijven, met name
de spaarzaamheid in woord en gebaar,
is een niet te onderschatten invloed uit
gegaan. Men is gewoon geraakt, dat
met een enkel woord een gevoel of
situatie aangegeven wordt, en de o
vloed bij O'Neill doet ronduit overbo
dig aan. Zou de handeling niet korter,
niet efficiënter „bewoord" kunnen wor
den zo vraagt men zich herhaalde
lijk af.
En hoe is men nu tegenover de idee
van dit stuk komen te staan? Is ook
dit te zeer tydgebonden gebleken? Wü
vrezen van wel. Zoals men wellicht
weet, gaat O'Neill uit van het antieke
Griekse verbaal over de „Atriden", het
door het noodlot achtervolgde huis,
waarin de overspelige Clytaemnestra
haar man Agamemnon vermoordt,
daad met de vreselijkste gevolgen. Im
mers de zoon Orestes, daartoe door de
dochter Electra aangezet, vermoordt
uit wraak zyn moeder en haar min
naar, en wordt nn achtervolgd door de
furiën, totdat de goden hem vergiffenis
schenken. Dit gegeven werkt O'Neill
(Vervolg van pagina 1)
Een verbetering is ook, dat in de
verslagen van de Kamer over allerlei
wetsontwerpen, nota's e.d. voortaan de
namen mogen worden genoemd van de
fracties die in de betrokken passages
aan het woord zijn. Tot dusver hulden
die verslagen zich steeds in een sfeer
van anonimiteit: er werd uitsluitend
gesproken over „vele leden, verschil
lende leden, enkele ledensommige le
den. verscheidene leden", enz. Dat
beschermde weliswaar de individuele
leden tegen het mogelijke verwijt, dat
zij later van mening veranderd zou
zijn, maar het leidde aan de andere
kant vaak tot een even zonderling als
onnodig raadspélletje, dat vooral hin
derlijk bleek als een fractie in het ver
slag duidelijk haar standpunt naar vo
ren wilde brengen.
Volgens het nieuwe reglement hóeft
een commissie in haar verslag geen na
men van fracties te noemen, maar krijgt
daartoe alleen bevoegdheid. Uitdrukke
lijk wordt nog eens bepaald, dat de ver
slagen zo beknopt mogelijk moeten wor
den geredigeerd.
Efficiënter
Andere wyzigingen die de Kamercom-
issic voorstelt, zijn op zichzelf mis
schien minder saillant, maar te zs
ze toch een belangrijke bijdrage
efficiëntere werking van
parlement. We noemen er enkele,
zgn. afdelingsonderzoek zal in beginsel
afgeschaft en geheel vervangen worden
door het onderzoek in vaste of byzondere
Kamercommissie. Van het besprokene in
plenaire Kamervergaderingen en open
bare commissiebijeenkomsten zal voor
taan ook een kort (analytisch) verslag
kunnen worden gemaakt. De Kamer zal
zyner tijd moeten uitmaken of dit ver
slag in de plaats van, dan wel naast het
woordelyke (stenografische) verslag
moet komen. De maximum-spreektyd
het afleggen van korte verklaringen
(stemmotiveringen) is verminderd van
vijf tot twee minuten. Het minimum-aan
tal Kamerleden op welks verzoek de Ka.
mer bijeen kan worden geroepen, is ver
hoogd van tien tot vijftien. Kamercom
missies zullen voortaan stringenter ge
bonden worden aan de termijnen
binnen zij hun verslagen over wetsont
werpen e.d. moeten uitbrengen.
Een Kamerlid dat wil Interpelleren, zal
in het vervolg de voornaamste punten
waarover hij vragen wil stellen, moeten
aanduiden. Hy kan niet meer volstaan
met een algemene formulering.
De Kamervoorzitter hoeft voortaan
het begin van een Kamervergadering
geen melding meer te maken van alle in
gekomen stukken. Dat gebeurde tot dus-
ver wel (soms nam het vele minuten in
beslag), maar geen Kamerlid luisterde ei
naar. De stukken zullen nu op de tafel
van de griffier worden gedeponeerd
in de loop van de vergadering zal de
voorzitter meedelen welke bestemming
ze zullen krijgen.
Boven de 18
Nieuw is ook, dat de Kamervoorzitter
de bevoegdheid krygt om kindereu bene
den een bepaalde leeftijdsgrens de toe
gang tot Kamervergaderingen of open
bare commissiebyeenkömsten te ontzeg
gen, byv. als zedendelicten aan de orde
zijn of de belangstelling voor de debatten
zo groot is, dat indien er al plaatsruimte
is, deze primair aan ouderen ten goede
dient te komen.
Het nieuwe reglement stelt ook enkele
wyzigingen van niet meer dan taalkun
dig en stilistisch belang voor. Zo zal de
aloude term „comité-generaal"' worden
vervangen door „Kamervergadering
met gesloten deuren". En de „commiezen-
griffier" gaan voortaan „adjunct-grif
fier" heten. De titel commies-griffier
welke herinnert aan de Staten-Generaal
vóór 1795 aahten wy verouderd; hy
wekt misverstand omtrent de posit - van
daarmee aangeduide functionaris die
de griffier de hoogste ambtenaar der
Kamer is en geenszins te vergelyken is
met een commies'* zo heet het in de toe
lichting.
uit in een Amerikaanse tragedie, die
zich afspeelt in het geslacht Mannon in
het puriteinse New England.
Ook hierin is op dezelfde wijze spra
ke van moord uit wraak: de moeder
vergiftigt de vader, de zoon doodt de
minnaar van de moeder, die daarop
zelfmoord pleegt. En de zoon, half gek
door wroeging, maakt tenslotte zelf een
eind aan zijn leven, waardoor de doch
ter, die tot de wraakneming heeft aan
gezet, alleen achterblijft tussen de do
den. Maar O'Neill tracht de innerlijke
beweegredenen van deze moordpartij en
te ontraadselen en gebruikt daartoe de
Freudiaanse diepte-psychologie: de va
derbinding bij de dochter, de moeder
binding by de zoon. Ziedaar het re
cept
Het is nu juist dit recept, deze
simplificering van een zo ingewik
keld complex als het gevoelsleven
van de mens, die wij in onze moder
ne tijd niet meer voetstoots kunnen
aanvaarden. En van een Christelijke
Genade, van de Verlossing schijnt
O'Neill nooit gehoord te hebben. Bij
hem blijft alleen de schuld en de
boete over genadeloos tot het bit
tere einde. Daarom bevredigt déze
moderne noodlotstragedie niet, ter
wijl de antieke tragedie blijft schok
ken.
Richard Flink zat als regisseur met
het grote probleem dit drama geloof
waardig te maken. Hy werd daarbij ge
holpen door de schitterende toneelma
tigheid van het stuk en hy vond terecht
de oplossing in een strak getrokken re
gie, die nergens de pathos èn de pa
thetiek binnenliet Hierbij sloot zich
ook het decor van Joh. Greter aan en
zó in zulk een omraming kwam een in
drukwekkende weergave tot stand. An-
net Nieuwenhuyzen maakte van de van
wraak vervulde en door haar wraak
zucht zichzelf verterende dochter Lavi-
nia (Electra) een creatie, die men niet
licht vergeten zal. Hier stond een
krachtige en overtuigende persoonlijk
heid inderdaad de bezeten en gedre
ven figuur. Coen Flink als de broer
Orin (Orestes) kwam pas m het derde
deel tot een gelijkwaardig tegenspel
Maar ja de Orestes is altyd een
moeilijke rol! Rie Gilhuys gaf aan de
figuur van de moeder Christine (Cly
taemnestra) zeer zeker voldoende ka
rakteristiek, maar ze was niet zo ver
doorgedrongen in de analysering als
Annet Nieuwenhuyzen. Richard Flink
speelde de vader met grote bekwaam
heid maar Leo de Hartogh had met de
Aegisthus-figuur, Adam Brant, kennelijk
moeite.
Van de byfiguren willen we Sac co v.d.
Made noemen als de oude Seth de
rol van de oude opvoeder, de vertrouw
de dus.
Er was veel te weinig belangstelling
voor deze opvoering, die vooral door
Annet Nieuwenhuyzen tot een toneelge
beurtenis werd.
Dra H. E. Kokee-van den Berge
WASSENAAR De 23-jarige
Leidse student Pim Lanting is op
29 maart spoorloos verdwenen. Bij
zijn foto dit signalement: Willem
Johannes Lanting is lang 1.90 me
ter, heeft een slank postuur, glad
gekamd blond haar, blauwe ogen
en een smal gezicht. Toen hij zijn
ouderlijk huis in Wassenaar ver
liet, was hij gekleed in een camel-
kleurige jasbrtiin kostuum en
zwarte schoenen. Zij, die inlichtin
gen kunnen verschaffen, worden
verzocht zich in verbinding te stél
len met de politie in Wassenaar.
