Zij vieren de Paasmaaltijd zoals ook Jezus dat deed Uw ervaringen als predikantsgezin ZATERDAG 17 APRIL 1965 I „De zaterdag vóór paasmorgen komen we uit alle delen van het land bijeen, vaders, moeders en hun I kinderen om het feest van de verlossing, de bevrij- ding te vieren. Wij, Messias-belijdende Joden vieren «de paasmaaltijd zoals Jèzus dat met zijn discipelen Ideed. Wij Joden behoren tot het verloste volk en Iervaren onze verlossing door Messias Jezus ook als Izodanig. Het is één groot familiefeest, zoals de I Seder door de eeuwen heen een feest was. Het is een jaltijd-durende inzetting." Dit zegt Marjorie Winifred Eberlé-Cotlib terwijl ze gesticuleert om haar woorden te onderstrepen. Haar donkere ogen peilen de bezoekster: wat weet zij van de Joodse gebruiken, en zal mijn bedoeling goed overkomen? Al twaalf jaar, soms driemaal per week in het vergaderseizoen, houdt de kleine tengere levendige vrouw lezingen om de christenen er van te overtuigen dat God Zijn volk niet heeft verstoten. God heeft een plan met Zijn volk. ,,Als ik op iedere honderd bezoekers er één overtuigd heb, is het veel" zegt ze zelf. Nochtans kan ze het niet laten. Want ze weet verlost te zijn, zondig en in Chrisus zonde loos. ..Eten we niet iedere dag genadebrood?" Jarretel van dun plastic sluitende rok of strakzittend jurkje kunnen dragen. Dan is het ook vrijwel zeker dat u zich ergerde aan die jarretelknopjes die het overigens onberispelijke geheel een hobbelig aanzien gaven. Dit probleem behoort tot het verleden. Een Engelse fabrikant heeft oog voor deze moeilij heden gehad, en een jarretel ontworpen, die zó dun is, dat ze onder de strakste rok of de dunste stof onzichtbaar blijft. De gepatenteerde sluiting heeft een drukknop die de kous stevig vasthoudt, niet beschadigt en al leen opengaat door een druk met de vinger. De clip zelf is van roestvrij staal, de rest van dun plastic en kan zowel in de wasma chine als in kokend water worden gewassen. Nog eventjes geduld, en ze zullen ook in Nederland ver krijgbaar worden! V-'VWM haast niet mee ophouden: want Zijn goedertierenheid is tot in eeuwigheid. „Het is zalig", zegt mevrouw Eberlé blij- Lofprijzing J^EN lente-achtige schrijflust dreef me deze weken tot snel persoonlijk ant- woorden van brieven. En een komische spiraal is hierbij niet uitgebleven: antwoord en antwoord-op-ant- woord, inhaken op kattebellet jes en reactie op de Open Brief in de krant buitelden door el kaar, we kwamen in de situatie dat tot twee-, driemaail toe brieven elkaar kruisten. Niet erg, vind ik, U? Maar voor zover het u stoort, dit: ik zal mijn energie in de vakantie even op een laag pitje zetten. Messias-belijdende Joden voor de Seder bijeen llessias-belijdende Joden. Joodse christenen is een verkeerde naam: een Messias-belijdende Jood blijft Jood. teen Hebreeër zegt Paulus) eeft de volledige vervulling iltijd verlost te zijn uit het dienst- uis. Daarom is er de diepe reugde. de plezierige vrolijke mming die in niets lijkt op de "ïtige viering van het Avond- in de reformatorische kerken Paasviering is waarlijk oecu- ïenisch: lidmaten van de Vrije Evangelische, Gereformeerde, Èhristelijk Gereformeerde en lervormde kerk scharen zich deze cterdag om de Sedertafel die laar staat in het Eijkmanhuis in riebèrgen. De tafel is feestelijk Versierd: er ligt prachtig linnen op jijnijn goede moeder die ver oord werd. had ook een prachtig idertafelkleed"), er staan kande- :s en bloemen, de sederschaal t het ei. de bittere kruiden, de matsoth. radijsjes, alles zoals de traditionele viering. Bij ons breekt het glas van Elia en het iSbeen: onze Messias lééft en de wachting is in vervulling over- |tgaan. Ds. M. Enker uit Middel- geestelijke vader van de .lijdende Joden en hij pidt de Seder. Grote gedeelten an de dienst bestaan uit de oude eder-Haggadah. Er zijn vier be- 'ers wijn. twee vóór en twee na e maaltijd. naar het Jodendom? vroegen we. „Er was tot 325 na chr. (Constantijn de Grote) géén scheiding tussen Joden en Christenen. De eerste christenen waren Joden en gingen naar de synagoge, dat kan een voldoende verklaring zijn", meent me vrouw Eberlé stellig. Hoe het zij, ook de Messias-belijdende Joden tonen de schaal met de matsoth en zeggen: dit is het brood der ellende dat onze voor ouders in Egypte hebben gege ten. Ieder die honger heeft kome om het Paasfeest mee te vie ren dit jaar nog als knech ten, het toekomende jaar als vrijen. Want ofschoon wij uit Egypte zijn verlost en Jezus ons ook van onze zonden heeft ver lost: wij wachten nog op de openbaring van het Messiaan se rijk. De ganse schepping zucht nog en is in barensnood. In de oprichting van de staat Israël zien wij daarvan al iets in vervulling gaan. Slaven .ofzegging Begonnen wordt met een lof- tgging: „Geloofd zijt Gij, ëuwige, onze God, Koning van e wereld, Die de vrucht van de wijnstok hebt geschapen. Gij- Heer onze God hebt U van het begin een volk uitverkoren om Uw naam te heiligen. Wij dan ken U, dat wij op deze avond van het feest der matsoth mo gen gedenken, hoe Gij ons volk uit Egypte hebt verlost en hoe Gij door Jeshua het bevrijdende woord tot de wereld hebt ge sproken..." Het gezelschap drinkt dan het eerste glas wijn. „de eerste be ker", want het Hebreeuws kent één woord voor beker en glas. De aanzittenden krijgen vervolgens al leen een radijsje dat in zout water werd gedoopt nadat over de veldvrucht een zegen is gesproken. Ds. Enker neemt dan de middelste matsah van de drie en breekt deze. Het andere deel. dat van ouds de Apliikoman wordt genoemd, ver stopt hij onder kussens. Het tradi tionele Jodendom heeft voor dit gebruik een andere uitleg dan die mevrouw Eberlé vond voor het begraven van de halve matsah, die later aan de sedermaaltijd weer te voorschijn wordt gebracht. De drie ongezuurde broden, de matsoth, betekenen de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. De middelste wordt gebroken (en vergelijk nu de instelling van het avondmaal eens: neemt. eet. dit is mijn lichaam dat voor u georoxen wordt), wordt begraven, maar komt weer terug bij de derde Zingend in het Hebreeuws vraagt nu de jongste van het gezelschap, dat kan een kind van vijf jaar zijn: ..Waarom is deze nacht ver schillend van alle andere nachten? Alle andere nachten eten wij ge zuurd en ongezuurd brood, in deze nacht slechts ongezuurd." Het ge zelschap antwoordt het kind al zingend: Avadiem hajienoe ava- diem. ata benee ohorien: slaven waren wij bij Farao in Egypte maar de Eeuwige onze God voerde ons van daar uit met een sterke hand. want niet slechts één stond tegen ons op. maar in elk geslacht stond men tegen ons op om ons te verdelgen. Doch de Heilige, ge loofd zij Hij. heeft ons uit hun hand bevrijd: wehi sje-amda, wehi sje-amda. la-avoteenoe we lanoe. De voorganger, de heer M. Pagrach leidt de zang. Nooit is er begeleiding van een orgel of zo, dat is on-Joods. Mevrouw Eberlé zingt met haar donkere alt het vrolijke wijsje voor, wijst daarna verder in de Hag- gadah. We lezen: „boven al deze weldaden heeft Hij ons Jezus, onze Heer gezonden om ons de zin van al deze weldaden te openbaren en om verzoening te doen over al onze zonden." Ha Hel Afgewisseld door het opgewekte gezang worden teksten gelezen uit Exodus, aangevuld met de woor den uit Mattheus of Corinthe: ons Paaslam is geslacht, namelijx Christus. In ieder geslacht is de mens verplicht zich te beschouwen alsof hijzelf uit Egypte getrokken is. Van harte stemt dan ook het gezelschap in met het Hallel, de psalmen 113 en 118 die ook Jezus en Zijn discipelen aan de maaltijd gezongen hebben. De tweede beker met lofzegging volgt. De bovenste en middelste matsoth worden ge broken. de bittere kruiden gege ten, men zet zich neer en leunt, het teken van dg vrijheid. Een slaaf moest staan! De heer des huizes leunt in de kussens, de kin deren en mede-aanzittenden rus ten lekker met de ellebogen op tafel. Men zet zich neer en eet met blij gemoed. De kinderen hap pen in de grote matsah. die zo licht breekbaar is, er wordt ge kruimeld en met wijn gemorst. Iemand van het gezelschap ver telt wat hém of haar nu speciaal getroffen heeft in het Paasgebeu- ren. Na de maaltijd wordt de der de beker ingeschonken en de in stellingswoorden tot het Heilig Avondmaal gelezen, waarna het dankgebed gesproken wordt: Wij danken U Heer dat wij Uw grote daden mogen gedenken en dat wij reeds iets mogen zien van de nieu we hemel en de nieuwe aarde wij danken u voor deze maaltijd waarin wij met Christus en met elkander gemeenschap hebben ge had. Wil vrede geven temidden van deze verscheurde wereld. Ont ferm U over het naar het land teruggekeerd Jisraeel. Sterk Uw kerk. dat zij U diene en Uw woor den en daden verkondige. Geef ons de kracht trouw aan U en Uw opdracht te blijven. Psalm 136 wordt in zijn ge heel in het Hebreeuws (natuur lijk onberijmd) gezongen. Het hele gezelschap zingt en kan er Een uitgebreide lofzegging volgt, want een Jood die bidt doet voortdurend lofprijzing. Dan drinkt men de vierde beker en leest uit de evangeliën of de brieven. De belofte van het laatste en eeuwige feest van de uittocht uit Openbaringen 15 vers twee tot en met vier geëindigd door een lofprijzing is het slot van de avond. Halver wege zijn de jonge kinderen in bed gestopt. De ouderen blijven nog lang bijeen. Als zij van elkander scheiden om naar bed te gaan, is dat met de verwach ting van het blij ontwaken in de komende Paasmorgen: De Heer is waarlijk opgestaan! Bij onze kantoren zijn verkrijgbaar: i Een patronenset vijfbladig In de maten 36 t/m 48 1 2.50 Dit behoeft u slechts éénmaal aan te schaffen! i Een mapje met visuele voorlich ting, rokken, pantalons en avond kleding. Handig als u het schuiven met patroondelen niet snapt ƒ2.25 rug 1 x knippen (rits M.A.) C mouw 1 x knippen dubbele stof Een supplement met elk 35 mo dellen. prettig als u veel naait en behoefte hebt aan méér modellen dan wij iedere veertien dagen als service brengen. De nummers 2, 3 en 4 kosten per stuk 1.45 Vergeet niet uw maat op te geven. Ont vangst na storting of betaling van het benodigde bedrag bij het bureau van dit blad. Altijd, het goede voor beeld geven en in een glazen kastje wonen is absoluut waar, tenminste als je in een kleine ge meente woont" is de er varing van een predikants dochter, mevr. D. B. te Z., die nóg woont op het dorp waar haar vader dominee was. Moeder en tantes (ook al met dominees ge trouwd) vinden het mee gaan op kraambezoek leuk. Het presidentschap van pastoorse, vooral als er jonge kinderen zijn, valt niet mee. Vaak kan vader niet bij de gezellige huise lijkheden zijn, omdat zijn plannen doorkruist worden door bijvoorbeeld begrafe nissen „maar als de ver standhouding met de ge meente goed is, is dat niet zo erg" vindt onze lezeres. De dominee kwam op de lagere school catechisatie geven en stak bij die gelegenheid dreigend zijn vinger in de hoogte tegen een leerlinge die haar vragen niet voldoende kende, en dit nu ons weer schreef: ..Meisje meisje dat voor een dochter van een ouderling!" Nou. dan voel je je' hoor. kleuren tot diep in je hals en iedereen naar je kijken of je een buitenbeentje was. Je hoeft niet altijd domineeskinde ren te zijn, zegt mevr. R. J. N.- we nu domineesdochter of -vrouw zijn. dat we allen een voorbeeld moeten zijn. want dat is onze roeping. Ze geeft ons verder een lieve pluim die we dankbaar opgestoken heb ben: ..Er gaat niets hoven onze krant", is haar ervaring. Te veel „Er wordt te veel verwacht van een predikantsgezin" is de ervaring van een domi neesvrouw mevr. O.-K. te V. „Onze kinderen zijn net zo goed ondeugend. Veel men sen denken ook maar dat preken en lezingen houden vanzelf gaat en dat een do minee de andere tijd „over" heeft. Wat doet u nou zo'n hele week? vragen ze dan! Het lijkt piel of ieder ge meentelid vindt dat mijn man z'n tijd aan hén moet verantwoorden. De domi nee kost veel tegenwoor dig, daar moet ook ieder een wat over zeggen. Ik moet echt zuinig Zijn om alles laten kloppen: vindt u f 700 per maand met vier kinderen veel? (nee me vrouw, weinig, de gemeente vraagt erom dat de dominee bijbaantjes als lesgeven etc. gaat nemen). Er moet dan nog in twee grote kamers gestookt worden en hoeveel koffie wordt er niet geschon ken op een dag? Maar ge noeg, het lijkt wel of er alleen te mopperen is. Het is reuze mooi werk", besluit deze stem uit de pastorie, „en we doen het met plezier: denschaar mag spelen en soms blijven eten." Moeder heeft in de pastorie een dubbel-zware taak je moet vader veel ver vangen. Het kost veel organi satie de zaak draaiende te hou den met een groot huis en twee ochtenden hulp. maar een vi tale schoonmoeder en lieve ge meenteleden steken ook een handje uit. zodat deze pastoor- se de vrouwengroep kan leiden, typewerk voor haar man ver richten en meegaat op recep- Ik verafschuw onze dubbe le status beslist niet: mijn ervaring is, dat wanneer je jezelf geheel geeft, je dan ook de kracht ontvangt om het te volbrengen. De kinde ren zijn beslist geen slachtof fers: ze vonden het desge vraagd „goed" en „best" do mineeskinderen te zijn (komt dat door de organisatiekwali teiten van moeder? dachten wij). Idylle Opvangen M. R. in kastje te leven, dit als inhaker, ook al op de reacties van twee weken terug van de dominees dochter. Maar nu, ouder ge- „Mag ik even ons gezin aan u voorstellen: papa 43. mama 39. zoon van bijna 12, tweeling zoons van bijna 9. dochter van 6 jaar", aldus de gezellige inkijk in de pastorie te H. Deze week was er maandag, woens dag en vrijdagavond van 810 uur kijkavond op de pastorie, op dinsdag de vrouwengroep, donderdag dooponderricht aan huis dc kinderen worden op die avonden bij anderen ..ge parkeerd". Zo ziet u meteen hoe het bij ons toegaat. Ik probeer de kinderen uit te leggen, dat onze tijd wél eens aan de gemeente besteed moet worden vang hen anderzijds zoveel mogelijk op: ben thuis als ze uit school komen, vrien- ,.Ik hoop dat deze rubriek mede mag werken tot een beter begrip voor de predikant en diens gezin" meent een geïnte resseerde domineesvrouw. „Ik zou lange artikelen kunnen schrijven over dit onderwerp!" Acht blaadjes telt haar brief dan ook. We lichten er het belangwekkendste uit. „Ik be leefde de idylle van de dorps pastorie waar wij .door jeugdig gemis aan wijsheid en onbegrip voor het dorpsleven veel fouten maakten en waar we o wonder van Gods genade toch met zegen werkten. Wij weten ook van de grote stads- problemen, want de „dubbele status" bekleedt deze dominese al 36 jaar! De dominee zelf moet niet zo druk doen over zijn „druk-hebben" is haar er varing. Gaat hij niet vóór twee uur naar bed? Ach hij is een avondwerker en begint om 10 uur vm weer. Nog zo'n predi kanten-kreet: „geen herder, maar een herdershond".. en het gevolg is dat gemeenteleden die hun predikant nodig heb ben hem niet durven lastig vallen Doen niet duizenden hun dagtaak evenzo: 's morgens ziekenbezoek, 's middags ver jaardag vieren op de pastorie. Denk aan de ouderlingen en diakenen wat presteren zij na volbrachte dagtaak. Laat ieder die de predikant nodig heeft hem vinden! Laat de dominee het druk hebben met in stilte te leren luisteren, is haar ervaring. Laat een predikant delege ren zoveel mogelijk mede werkers aantrekken en tijd overhouden voor de belang rijke diensten. Laat hijzelf niet uitluiden het vele wat hij deed: zijn Zender verge zelde hem immers? In be gaafdheid zit het woord „ga ve" wat hebben wij dan te roemen? De tijd van dienstbode voor dag en nacht is ook voor de pastorie voortij De kinderen hebben er ook allemaal tegelijk mazelen, er moet ook worden schoongemaak en de dominees vrouw- heeft ook haar hoofd- pijndagen en moest eigenlijk met een griepje naar bed. O de gewraakte deurmat van de pas torie hoorde je ooit over eer andere deurmat spreken? Als het éven kan laten we gemeen teleden binnen als die dan hun tijd maai verstaan! Ik pleit voor een goede samenwerking ook in deze kleine dingen. Laat de gemeente weinig met elkaar maar veel met God spreken over hun dienaar des Woords. Laat er in elke pasto rie een bidvertrek zijn. Laten we ons (binnen en buiten de pastorie-deur) buigen in de be lijdenis van de zonden die er liggen op het terrein van het kerkeiijk leven. De meeste pre dikantsvrouwen en hun eega's zullen dankbaar zijn om hun dienend leven. En weet u, lezers, wat de schoonste ge schenken zijn voor het domi nees-echtpaar? Dit: een bewo gen dankwoord onder vier ogen wanneer een preek, een catechisatie, een begrafenis- of huwelijksdienst tot zegen mocht zijn voor een broeder of zuster. Daarin waren zij mede-arbei ders Gods. en dat is immers het grote doel? Bevrijding Wel, daar kunnen wij. pot tenkijkers van de pastorie, het mee doen! Uw reacties kunnen nog éénmaal mee. stelt u niet uit, want daar komt afstel van! Het volgen de onderwerp is: Uw er varing met de be vrijding. Wij behoeven dat niet na twintig jaar en de herdenking daarvan aller wegen nader te omschrij ven. Was u in Duitsland, het hongerende Westen, trok u op met de geallieerden, hoe was het weerzien, was het werkelijk een bevrij ding of kwam die ervaring pas veel later? Graag veel ervaringen dan krijgen we een veelzijdig beeld van wat ons bewoog in 1945. Op de envelop: Hebt u wel eens? In de brief uw adres en keuze van ons geschenkboekje bij TTET komt ook allemaal van de onderwerpen. De gedachten vermenigvuldigen zich. Veel persoonlijks komt er dan nog bij. Soms, als ik een brief uit het bakje neem, denk ik: hoe bestaat het dat b.v. een kwestie als „Mag een vrouw de correspondentie van haar man openen en omgekeerd, man en vrouw zijn toch..." en tralala, u kent dat wel, nog te maken heeft met dat waar wij naar toe pro beerden te praten. Het is of iemand je, terwijl je net op de oever loopt na uren watertrappen, een flinke duw geeft. De plons komt dan ook aan! Opnieuw trachten bij de dijk op te klauteren? Wel, het kan me niet schelen. Ook vanuit het water is de oever te zien. En twee van mijn briefschrijfsters hebben met hun vragen al de vragen daaron der eigenlijk al saamgebracht. De vragen daaronder? Ja. daarmee bedoel ik: mag dit? moet ik dan niet? is een atheïst die veel goed doet nu helemaal verwerpelijk? en: moet ik respect opbrengen voor iemand die zich christen noemt maar op sommige punten in zijn leven een lelijke huichelaar is? Je zegt nu wel. Chr., dat christen zijn een kwestie is van geloof en niet van gedrag, maar ondertussen zie je toch maar aan de gedragingen van een mens wie hij is?- Duizend facetten, we zijn er natuurlijk nooit mee klaar. Maar ik heb voor de laatste vragen een korte formulering, en laten we daarover dan eerst weer eens nadenken. Deze: jullie zitten alle bei. van verschillende kanten trou wens, heel duidelijk onder de EIS. verplicht is. Wat ik je steeds probeer te zeggen, en nu dan maar God niets van je eist. Je krijgt. God heeft je lief. Hij geeft enkel, met handen vol. Hij vraagt niets dan wederliefde. En je mag gelo ven je gelooft immers, dat is je enige „verdienste" dat je alles mag aanpakken- Elk leven mag. 't Is je cadeau gedaan. Je krijgt. Om niets. Je mag er gewoon aan beginnen En je mag weten dat God je dan wel zal helpen. Dat heet: belofte. Als hulp krijg je al vast de hele Bijbel, de wet en de bergrede, de prachtige profeten en de nukkige en lieve discipelen, de wonderlijke outsiders en de vrouw die Christus' voeten met haar haren droogde (en wist zij veel van theologie?) erbij. Als steun, als begeleiding op je weg Overal probeert God je duidelijk te maken dat Hij ieder op Zijn wijze tegemoeltreedt. De kamer ling uit Morenland die maar wat zat te puzzelen en er niets van snapte, kreeg Filippus op zijn weg (en zal die niet even gek gekeken hebben, net als wij bezig aan eigen oordeel: of de man wel aan de eis voldeed?) En Martha kreeg midden in haar o zo bijbelse bedrijvigheid een bevel tot rust En ga zo maar door. TS dat nu niet fijn, te weten, dat -*■ je niet hoeft zitten wach ten? Dat je vast mag gaan leven, durven leven? Dat alles wat je nodig hebt in dat leven van Godswege als belof te meekomt? Er is geen eis. Een atheïst met een scherp ethisch of sociaal besef is absoluut niet ge holpen met ons oordeel dat hem onder die vooronderstelde eis brengt, en weggooit, maar wacht op onze vraag: weet u waarom u zo'n zuiver gevoel heeft? is het nog een puzzel? mag ik bij u komen? mag ik u Christus verkla ren? Kijk. daarvoor ben je nu eigenlijk op de wereld. En zo mag je je gang gaan. Als een bevoor rechte Moet je zelf maar weten of je je man's correspondentie opent op een redenering van eenheid en liefde. Je hebt echtparen die alles samen delen, de brief aan de een is ook de brief aan de andér. Sommigen maken er een dogma van. zeggen: anders houd je niet van elkaar, anderen vinden, dat .man-en-vrouw-zijn-één" een lek ker foefje om aan eigen nieuws gierigheid tegemoet te komen. Je hebt echter ook talloze echtparen die het juist ..liefde" vinden om elkaar een hoogsteigen stukje le ven te geven, als u wilt: terug te geven, waaronder dan ook het hebben van een eigen correspon dentie valt. En duizenden hebben geen probleem, want zij vertrou wen nimmer een letter, laat staan een hoogsteigen letter, toe aan het papier. Ga je gang maar. heb God lief. en alle dingen worden je toegeworpen. is beloofd. Maar Er was natuurlijk wel eens een éis. Maar ik dacht dat aan die eis was voldaan. Aan een kruishout. In onbeschrijflijke pijn en veria» tenheid. Dèt moge ons Pasen rijac dat het is volbracht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 15