voorjaar
Ook in Leiden
is het
,VAN OOY'
SCHAKEL „VAN OOY" IN
ADR. VAN OOY Jr
van het draaiboek
Stormloop zonder genade
oorlog zonder romantiek
NRT in Leidsclie Schouwburg
Aangrijpend spel van Miller:
menselijke onmenselijkheid
Met het losknopen van de jas
lijken cle mensen van binnen
ook losser geworden in de zon
LEIDEN Jan Teulings. de man die bij het Nieuw Rotterdams Toneel
het nieuwste stuk van Arthur Miller „Incident in Vichy" regisseert, heeft
gezegd: „Ik kan me niet herinneren ooit in mijn loopbaan een stuk te heb
ben geregisseerd, waardoor ik zo gegrepen ben geweest". Na de voorstelling
die het NRT gisteravond voor K. O. in de Leidse Schouwburg heeft ge
geven, kunnen wij dat volledig begrijpen.
gestieve decor was van Johan Gre-
ter. Een volle schouwburg bracht de
waardering tot uiting in een ovatio
neel applaus.
Ad Int.
Miller heeft in dit werk de mede
schuld van ieder mens aan het
kwaad, dat in de wereld geschiedt,
tot basis gesteld. Hij confronteert de
mensheid met de vraag wat de mens
in deze wereld dient te zijn, zijn
plaats en zijn taak tegenover de me
demens. De ellende in de maatschap
pij kan nooit door hr.at worden be
streden en teniet gedaan, maar als
elk mens zijn medeschuld aan het
kwaad beseft, dan alleen kan er
hoop leven op een betere toekomst
en zal het lijden niet nutteloos zijn
geweest.
Hoe kon Miller ons deze spiegel
beter voorhouden, dan terug te grij
pen op wat zo velen van ons nog
maar al te vers in het geheugen ligt:
de vervolging in de laatste wereld
oorlog van ,,de ander" om zijn ras.
Miller dwingt de toeschouwer de oor
zaken van de vervolging bij onszelf
te zoeken: Jood is slechts de naam.
die wij geven aan de ander. „Wij al
len ook de Joden hebben on
ze Jr-d". laat hij een der acteurs
zeggen, „dat is de vreemde, de *nan.
door wiens dood wij ons opgelucht
voelen, omdat het hem betreft en
niet onszelf".
Hoe zwaar en somber geladen is
dit stuk één doorlopende dialoog
geen spel waarin de tragiek ver
zandt in pessimisme. Scherp analy
serend schildert Miller de verschil
lende karakters, hun vrees, hun zelf
bedrog en hun wanhoop.
Opgeblazen hoogmoed, warin soms
toch nog een latente afweer tegen de
gruwelijkheid doorschemert, zoals bij
de Duitse majoor, werd sterk ge
speeld door Hans Culeman. Indrin
gend beschrijft de auteur het zelfbe
drog van de acteur Monceau, een rol
van Johan Schmitz, de angst van jie
schilder Lebeau, vertolkt door Eli
Blom. Maar vooral de houding van
prins Von Berg door het magistrale
spel van Richard Flink, die de
christen aan het einde zijn leven
opoffert voor dokter Ledue. ,.de an
der". ten tonele gevoerd door Coen
Flink.
Alle andere hier niet genoemde
acteurs droegen voorts, ieder op
eigen wijze het hunne er toe bij deze
opvoering tot een aangrijpend geheel
te maken. Het spel zonder pauze
gebracht werd vertaald door An-
ty Westerling; het sobere, doch sug-
Jubilea bij Biesot
LEIDEN Mevrouw H. Cornelisse—
Philippo en de heren P. J. Lut en H. A.
Lolkes de Beer vierden gisteren hun
koperen jubileum bij de confectiefabriek
G. Biesot aan de Herengracht. De heer
G Biesot sr. bood de jubilarissen een ge
schenk aan en verder werd de dag bij
zonder gezellig doorgebracht.
Prof. mr. Van der Valk
gewoon hoogleraar
in Chinees recht
LEIDEN Bij KB. is prof. mr H-
M. van der Valk. bijzonder hoogleraar
vanwege het Leidsch Universiteits-
Fonds in het Chinees Recht, benoemd
tot gewoon hoogleraar in de faculteit
der rechtsgeleerdheid met dezelfde
onderwijsopdracht.
Prof. Van der Valk. die in 1908 te
Vlissingen is geboren, studeerde rech
ten en Chinese taalkunde aan de
Leidse universiteit.
Na een langdurig verblijf in Indo
nesië en China werd hij in 1939 be
vorderd tot doctor in de rechtsge
leerdheid op een proefschrift getiteld
..An out line of modern Chinese fa
mily law". In 1951 werd hij vanwege
het Leidsch Universiteits-Fonds be
noemd tot bijzonder hoogleraar in het
Chinees recht.
de Leidens-Ontzet-Burge-
gaan liggen zonnen.
Eerste paartje
Op een bankje in het park zit op de
zelfde tijd het eerste paartje van
dit Leidse voorjaar. Van achteren
gezien is „zij" alleen maar zicht
baar anoniem. Maar onder, het
bankje zien wij duidelijk twee
vrouwenbenen en twee mannen-
benen. „Zij" helt bijna vallend
naar links over achter de boom
moet „hij" zitten. Weer een bewijs
van het voorjaar.
Alles leeft weer anders dan in de
voorgaande maanden. Men zoekt
de zon op, de blauwe lucht. Elk
ogenblikje vrij-af brengt men in
de open lucht door. Er bestaan
geen benzinedampen meer. Alle
mogelijkheden worden uitgebuit.
Zoals een andere „hij en zij"
twee studenten waarschijnlijk
die twee treden van .is walstoep
aan het Rapenburg ajgaan en op
de rand gaan zitten. Geen moment
komt het in hen op het toch gore
SCHAKEL
ADR. van 00Y jr
BREESTRAAT 39 LEIDEN.
VOOR AL UW AANKOPEN VOOR PASEN VAN
HERENKOSTUUMS KOLBERTS REGENJASSEN
OVERHEMDEN DASSEN SOKKEN
HEREN MODEARTIKELEN.
Ook alles voor de kleine en grote zonen.
DE NIEUWE KOLLEKTIE 1965
KOOP VROEGTIJDIG BIJ
Het huis van vertrouwen, dat vertrouwen geeft.
BREESTRAAT 39 - LEIDEN
Tussen
de
bladzijden
L1DO Regisseur Andrew Marton toont in „Stormloop zonder genade"
geen lachende Amerikaanse soldaten die alleen maar winnen. Integendeel,
er vallen in deze film heel wat Amerikaanse mariniers in de strijd tegen de
Japanners op Guadalcanal. De film bezit een psychologische achtergrond.
Men zou hem kunnen zien als een aanklacht tegen de oorlog. Soldaten zijn
slechts „stukken vlees".
De hoofdpersoon, een jonge Ameri
kaanse marinier, kan daar niet tegen
op. Als hij uit zelfverdediging zijn eer
ste Japanner doodt, is hij volledig uit
zijn evenwicht gebracht. Maar hij moet
water de jolige voorjaarspret te
laten .bederven. Niets is meer be
langrijk alleen „hij, zij en d<
zon".
Rosser geworden
En dan het terrasje aan de Steen-
straat. De oude-getrouwe (het
eerste figuurlijk bedoeld) kelners
keren en wenden bedrijvig met de
bladen bestellingen tussen de ta
feltjes en stoelen dooi-. Er wordt
afgerekend en besteld met een
grapje. Met het losknopen van de
overjas zijn de mensen van binnen
ook losser, minder ingesnoerd ge
worden. En alles door de lente.
Hoe gemakkelijk zullen wij nu de
bewolkte of gure dagen doorko
men. Wij weten het weer het is
toch lente.
Eigen foto's.
De piraten van de Diablo
REX. Na vernield te zijn dooi de
Engelse vloot zoekt een schip van ae
Spaanse Armada bemand met piraten
beschutting onder de Britse kust. Ze
hebben hulp nodig om het schip te her
stellen en overvallen een dorpje, waar
van ze de bewoners wijs maken, dat de
Engelse vloot werd verslagen.
Er ontstaat een situatie die wij inaar
al te goed kennen: verzet en collabu-
ratie brengen de dorpelingen in moei
lijkheden, waarbij de piraten wreea op
treden.
Natuurlijk moeten ook di'msal ae pi
raten het onderspit delven, mede dankzij
een jonge Spaanse officier, die het me:
eens is met „bevel is bevel".
(Spannende avonturen).
De held van het lunapark
LUXOR Als de held van het luna
park zingt Elvis Presley tal van popu
laire liedjes. En daarom gaat het eigen-
in deze film. Het verhaaltje dient
als omlijsting. Het laat Elvis aller
lei avonturen beleven in een lunapark,
waarbij hij er goed blijkt te kunnen
opschieten met de dochter van de exploi
tant
(Voor de Elvis-fans).
Hoe Oegstgeest spaarde
OEGSTGEEST Bij de Rijkspost
spaarbank werd in maart ingelegd
f. 152T46.68 en terugbetaald f. 114.810,75.
VRIJDAG 2 APRTL 1965
SIEUWE LEIDSE COURANT 3
nis: over het weer en de schoon
maak.
In het plantsoen aan de Zoeter-
woudsesingel zitten nog jonge
moeders „onderuit" op een bankje.
Hun kroost scharrelt al wat luch
tiger gekleed bij de vogelverblij-
ven rond. De vrouwen maken ken
nis gemakkelijk gemaakt door
de eenstemmige vreugde over het
voorjaar dat alles weer nieuw
maakt.
Geïnspireerd
In hetzelfde plantsoen zitten ouden
van dagen. Bijvoorbeeld twee man
nen die allang de leeftijd van
groot- en zeifs van overgrootvader
hebben, bereikt. Zij praten over de
onbegrijpelijke politieke, strubbe
Vingen, over de A.O.W.; over het
zonnetje. Verbazend is hun nog
vitale optimisme, duidelijk ge-
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN U mag dan zeggen: de
wind zit nog in de koude hoek, of:
vanmorgen met die mist was het
anders nog bar koud, maar het is
toch al volop lente. U kunt het
overal om u heen zien. Als even
de zon doorkomt kan men het
voorjaar overal zien doorbreken.
Om het te kunnen zien moet men
slechts twee dingen doen. Niet op
de laagste temperaturen letten,
maar de zon zien. Ten slotte uw
ogen de kost geven. Gewoon om
u heen kijken als de zon het koude
stadsbeeld omtovert tot een blih-
- kend-warme omgeving, waarin al
les en iedereen ten goede veran
dert.
Het begint 's morgens al vroeg met
de vogels. Zij zijn zelfs boven het
geroezemoes van stemmen, voet
stappen, verkeersdrukte te horen.
Men moet er op letten. Tegen half
tien hebben veel huisvrouwen hun
kamers zover aan kant, dat zij het
grut soms even pril als de lente
in kinderwagens kunnen zetten.
Zij gaan de parken opzoeken, de
stille singels, de rustige plekjes.
Uit de wind, in de zon, genieten
van de lente.
Schoonmaak
Waar de zon haar penetrante koeste
ring in de huizen weet te brengen,
krijgen de vrouwen een zonniger
instelling. Het beddegoed moet
naar buiten, de zon en de lente
lucht moet in alle hoeken en gaten
worden toegelaten. Door het open
raam wordt even een praatje ge
maakt met een langskomende ken-
inspireerd door het opnieuw tot
uitbundig leven komende natuur.
Op een ander bankje zit een man op
een bankje, zijn fiets er achter
tegenaan, voor de bejaarde boom,
die al voorzichtig zijn knoppen
laat snuffelen aan de zonneschijn.
De man doet even de ogen dicht:
Zo,, met de jas aan, is het verruk
kelijk in de zon. Even de drukte
vergeten even uitblazen.
IJseoman
De ijscoman op de hoek, de luider
schreeuwende kinderen, die met
losse jassen iets van de voorjaars
achtige .uitbundigheid hebben, de
vrouw die zonder jas aan bloemen
koopt bij een stalletje waar de
potten en bakken met snijbloemen
in alle kleuren brilleren in de zon
het is voorjaar zegt alles.
Duidelijker en veelvuldiger worden
de bewijzen, wanneer scholen,
kantoren, fabrieken tot rust komen
voor de middagpauze. De mensen
eten hun twaalfuurtje niet meer
achter het bureau of in de kantine
op. Zij gaan naar buiten, bijvoor
beeld naar het Van der Werfpark
waar ze op het hard-groene gras
een beschut plekje opzoeken. Of
waar zij onderaan het standbeeld
Genieten kan men
aan alle kanten
met volle teugen
Rijk jaquard dessin. Onge
looflijk goedkoop A QC
u slechts OU
keuze uit 4 pasteltinten
Bijpassende washandjes
per stuk gg C|
Prolongaties
STUDIO. Alta Infedelta, een film
vierluik waarin de ontrouw op z'n Ita
liaans in beeld wordt, gebracht.
CAMERA. James Bond contra dr.
No., een spionagethriller met hoofdfiguur
die niet de bewondering verdient die ve
len hem toedragen, i
La Ronde
TRIANON. Indertijd schreef Arthur
Schnitzler zijn „Reigen", waarin hij de
macht van de seksualiteit in net mense
lijk leven tekende. Een onmiskenbaar
feit. „Reigen" was echter doortrokken
van een heimwee naar het oude Wenen
en dat maakte de waarde van zijn werk
uit.
Nu is ..Reigen" in handen gevallen
van Roger Vadim en onder de titel ,.L»
Ronde" tot film gemaakt.
Vadim taxeert de vrouw op haar waar
de in bed. Andere waarden kent hij
niet. Ook iets als heimwee is hem vreemd
Daarom is zijn „Ronde" een aaneenge
regen verhaal geworden van het ene bed
in. het andere uit. Ongetwijfeld knap
zeker als men let op de Jugend-
van 1914. waarin
aan de goed
