Nieuwe LeMse Courant
Hevige aardbeving in Chili
eist honderden doden
UITGERUST
Door dam-doorbraak heel dorp weggevaagd
Aantal vermisten in
chaos niet te schatten
Douanier doorzocht
auto van formateur
Munitie ploft
China belet Rusland
hulp aan N.-'Vietnam
troepen
sturen
Ku Klux Klan mag niet
in openbaar optreden
Da Silva naar
inrichting
Krwt.ur. f. DIEMER
i Or. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvastigh is ghebles
"VTaanifag 29 maart T96S. p feargtirrg
Zonnig en warm
De Bilt verwacht tot dinsdagavond:
Droog en zonnig weer. Vannacht en mor
genochtend enkele lokale mistbanken-
Weinig wind en ongeveer dezelfde mid-
dagtemperaturen. (Opgemaakt te 11.15
Abonnementsprijzen p.w. 0,78,
3,35, 'p.kw. ƒ10,05
bezorging 18.00—19.00
SANTIAGO DE CHILE Groot is de ellende in Chili, dat gisteren werd
getroffen door dez waarste en langdurigste aardbeving in zijn geschiedenis.
Alle ongeveer 600 inwoners van een geheel dorp worden vermist. Waar
schijnlijk zijn zij door een enorme watermassa meegesleurd. Officieel heeft
men reeds twintig doden en 155 gewonden geteld. Gevreesd wordt echter
dat er vele honderden doden zyn.
Bij een luchtverkenning boven het
getroffen gebied in midden-Chili
zijn geen tekenen van leven waar
genomen. In totaal staat een gebied
van 40 vierkante km blank als ge
volg van het doorbreken van de 90
meter hoge El Cobre dam.
Vier provincies hebben het geweld
van de aardbeving te verduren ge
kregen. Volgens üe jongste inlichtin
gen, die door het ministerie van bin
nenlandse zaken werden ontvangen
zijn door de aardbevingen grote verlie
zen aan mensenlevens en zware scha
de te betreuren in ten minste tien
steden in de provincies Aconcagua,
Valparaiso, Coquimbo en Santiago.
Bij grens Oostenrijk-Liechtenstein
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Een overijverige Zwitscre douane-beambte heeft zater
dagavond by de Oostenrijkse-Iichtensteinse grens de auto van formateur
Cals aan een grondige inspectie onderworpen. Hij besloot daartoe nadat hij
het paspoort van de Nederlandse politicus zorgvuldig had bekeken en op
de vraag wat de heer Cals wel bij zich had, ten antwoord had gekregen:
„Een heleboel papieren". Het formatie-overleg is thans een open bock voor
hem (waarom Nederlandse journalisten hem benijden).
van slagen nog geen voorspelling te
doen. Toen de heer Cals die de nacht
zaterdag op zondag in Zürich lo-
Hoewel de douanier zeer correct
was. vormde z'n optreden een contrast
met dat van zijn Oostenrijkse collega.
De Oostenrijker had vermoedelijk van
het bezoek van de formateur aan de
Vorstin vernomen en behandelde hem
met de onderscheiding, die een minis-
ter-(president) toekomt. Gezien het
doodgewone paspoort van de heer
Cals. zag de Zwitser daartoe geen aan
leiding. Integendeel
De kabinetsformateur is gistermiddag
om half vijf op Ypenburg teruggekeerd.
Zaterdagmorgen was hij om half tien van
hetzelfde vliegveld vertrokken. Met een
regerings-Friendship vloog hij naar Zu
rich, vanwaar hij per auto in ruim twee
uur naar Bludenz in Oostenrijk werd ge
reden. Na een haastige lunch ontmoette
hij om kwart over twee de Koningin in
de ambtswoning van Bezirkshauptmann
dr. Lüngle. De vorstin was per auto uit
Lech naar het fraaie, uit 1784 daterende
slot gekomen, vergezeld door de secre
taris bij het kabinet der Koningin, mej.
mr. F. M. de Graaff en commissaris Se-
sink, hoofd van de veiligheidsdienst.
Bij het lopen steunde de vorstin op
een stok. maar zij bleek geen pijn i
te hebben. Uiteraard ondervindt zij wel
hinder van het opgelopen letseL Het gips
verband zal zij nog wel enkele weken
moeten dragen.
Rapport
Gedurende een onderhoud van dr;c uui
en een kwartier bracht de heer Cals vol
gens een officiële mededeling tussentijds
rapport uit en bracht hij H.M. de Konin
gin op de hoogte van de bereikte over
eenkomst inzake het radio- en televisie-
beleid alsmede van zijn plannen voo
komende dagen. Reeds eerder is bekend
gemaakt, dat de formateur vanavond de
eerste ronde van het overleg met de he
ren Schmelzer. Vondeling en Smallen-
broek hoopt af te ronden De betrokken
fracties kunnen zich dan morgenochtend
over het resultaat daarvan uitspreken.
Morgenmiddag, zo is de Dedoeling, gaat
het overleg dan weer verder.
Het lijkt verstandig om over de kans
In één
c
c
O
O
O
t*nct
NCRV wil naar de
maan
pag. 2
Oorlogsspeelgoed
deugt
niet
pag. 2
Automatisering en
werk-
loosheid
pag. 5
Veel dierenasiels
slecht
pag. 7
Sport pag.
8, 9, 11
geerde en gistermorgen een wandeling
door de stad maakte na zijn terugkeer
in Nederland een aantal kranten van za
terdag doorlas, concludeerde hij: te op
timistisch.
(Voor vervolg zie pag. 5)
Koningin nog enkele
weken in het
gips
DEN HAAG - Koningin Juliana zal
wellicht nog enkele weken het gipsver
band moeten dragen. Dit is bekend ge
worden uit de omgeving van formateur
mr J. M. L. Th. Cals, die zoals be
kend zaterdag aan Koningin Juliana
mondeling verslag heeft uitgebracht
over de formatie-werkzaamheden.
Het letsel van de vorstin is niet van
ernstige aard en evenmin pijnlijk, doch
wel zeer hinderlijk. De Koningin ge
bruikt bij het lopen een stok.
Automobilist tlie
jongen aanreed
vermoord
KEULEN Gisternacht is een 26-
jarige automobilist die een jongen van
zestien jaar had aangereden en zwaar
verwond, door een aantal jongelui uit
zijn auto gesleurd en zwaar mishan-
de'
'j i hij er tenslotte in slaagde zich
de greep van zijn aanvallers te
ontworstelen en op de vlucht sloeg,
werd hij door drie jongens achtervolgd,
van wie er een hem vervolgens met
een aantal messteken in de borst om
het leven bracht. De dader is nog
steeds voortvluchtig.
Weer demonstratie
van taxichauffeurs
AMSTERDAM Ongeveer 260 Am
sterdamse taxichauffeurs hebben zater
dagmiddag hun ontevredenheid over
hun lonen kracht bijgezet door een de
monstratieve wandeling door het cen
trum van de hoofdstad
Hun eisen: 110 gulden per weck, vier
procent vakantietoeslag en twee procent
kerstgratificatie, zullen door het actie
comité opnieuw aan de werkgevers
worden voorgelegd Aan het s'ot van de
demonstratie kon de heer Haks tele
grammen voorlezen, waarin Rotterdam
se en Haagse collega'» hun succes
wensten.
Daar wonen in totaal twee en een
half miljoen Chilenen. De aardbeving
begon om even na half zes West-
Europese tijd en wordt als een van de
krachtigste in de wereldgeschiedenis
beschouwd.
De piloot, die het eerst boven het door
de vloedgolf getroffen gebied heeft ge
vlogen, verklaarde dat op de plaats waar
eens een vruchtbare vallei lag, thans
slechts een zwarte modderplaat te zien
is. De El Cobre dam lag 10 km ten
noorden van La Calera, op 100 km van
de hoofdstad Santiago.
Reddingsploegen
Eenheden van het leger, brandweer
corpsen en het rode kruis spoedden
naar de vallei. Zij hadden zieken
auto's en trucks met geneesmiddelen,
alsmede mobiele noodaggregaten bij zich.
Volgens het ministerie van binnenlandse
zaken zijn de meeste gebouwen ver-
t in de steden Llay Llay, San Felipe,
Lod Andes. Laligha. Cabildo en Illapel.
die tienduizenden inwoners tellen. De
aardbeving in die steden van de pro-
e Aconcagua bereikte een kracht
zeven tot tien volgens de interna
tionale schaal van Richter. De wegen en
spoorbanen zijn op vele punten geblok
keerd door aardverschuiving en rots-
a's van de berghellingen.
de overlevenden van de ramp. „Heit wa-
:wam over ons heen. maer ik ben
geslaagd op een heuvel n de buurt
te komen. Toen ik achteromkeek was
de lawine al voorbij geraasd em zag ik
geen huizen meer"
Een twaalfjarige joeigen kwam er le
vend af, omdat hij naar de heuvels was
gegaan om wat te jagen voor de ramp
zich voordeed. „Mijn moeder en zeven
broers waren thuis, toen ik konijnen
ging jagen", zo vertelde hij snikkend
zie ik ze nooit meer terug' Hij zag
vanaf de top van een heuvel de aard
verschuiving komen en hoorde het enor-
gedreun. Door de kracht van de be
ving viel hij tegen de grond. Even later
hoorde hij een luid geraas Toen wa6 het
dorp verdwenen
De politie heeft tot het invallen
de duisternis toezicht gehouden op het
zoeken naar overlevenden en toen
actie moest worden stopgezet tot het
aanbreken van de dag. politie-agenten
die het gebied voor de nacht bewaak
ten, smeekten huilende familieleden de
van modder die het dorp bedekte,
niet binnen te gaan. De aardbeving kwam
geen vijf jaar na de aardschok van
mei 1960 in Chili en een daarop vol
gende vloedgolf. Daarbij kwamen
ichatting vijfduizend mensen om het le-
DJAKARTA. Het hoofd van dc In
donesische militaire voorlichtingsdienst
deelt mede dat zaterdag zes mensen on
het leven zijn gekomen en twintig ge
wond door brand in twee opslagplaatsen
van munitie te Bodjong Koneng bij Ban
doeng. Er zijn geen aanwijzingen
sabotage. De brand was gevolg
..technische fouten" bij vervoer van
nitie van een opslagplaats naar een
Paniek
In het epicentrum van de aardbeving.
140 km ten noorden van de hoofdstad
Santiago, is 70 tot 80 procent van
gebouwen verwoeat. De regering heeft
de staat van beleg afgekondigd voo
provincie Valparaiso, waar een aantal
dorpen en steden geen electrische sti
meer heeft. Ook in Valparaiso zelf (de
grootste haven van Chili) en het nabu
rige Vina del Mar 'een zeebadplaats) i;
de schade groot. Ten tijde van de aard
beving begaven vele duizenden mensen
zich in paniek op straat Als gevolg hier
van vielen er enkele doden
„Het was een reusachbige golf
meer dan dertig meter hoog. die bestond
uit zand. modder en water", zei een
Dit is Robert M. Shelton jr., leider
van de Ku Klux Klan. De bewe
ging is. mede in verbend met de
moord op mevrouw Liuzzo, heftig
door president Johnson aangeval
len. Shelton noemde de president,
tijdens een telefoongesprek uit zijn
hoofdkwartier in Tuscaloosa met
een radiostation, een „vervloekte
leugenaar".
Pekino wil
MOSKOU/PEKING/SAIGON De
Russen kampen met moeilijkheden
bij het verzenden van militaire uit
rusting naar Noord-Vietnam via
Na
moon
op
Viola Liuzzo
Twee dagen rouw
in Michigan
W '1INGTOX De Amerikaanse
regeling bereidt scherpe maatregelen-
voor tegen de Ku Klux Klan, een ex
treem rechtse organisatie, die de laf
hartige moord op de 39-jarige mevrouw
Viola Liuzzo op haar geweten heeft.
Begonnen zal worden met een ver
bod op het dragen van de kermerkende
kleding, een witte kap en bepaalde ge
bruiken zoals het branden van krui
sen. Verwacht wordt, dat het Ameri
kaanse ministerie de commissie voor
anti-Amerikaanse activiteiten van het
Huis van Afgevaardigden binnenkort
volmacht zal verlenen voor een for
meel onderzoek naar dat genootschap.
Men acht het gevaar echter aanwezig,
dat de Klan zal „onderduiken". Er is
namelijk al gezegd, dat de organisatie
voorbereidingen heeft getroffen om haar
leden onder te brengen in schietvereni
gingen of zelfs in een kerkgenootschap.
Intussen heeft gouverneur Romnev
van Michigan bepaald, dat vandaag en
morgen gerouwd zal worden ter nage
dachtenis van mevrouw Liuzzo.
De begrafenis zal morgen in Detroit
plaats hebben, waar mevrouw Liuzzo
met haar echtgenoot en vijf kinderen
woonde. Vice-president Humphrey heeft
gisteren een kort bezoek gebracht aan
liet gezin Liuzzo en hij heeft een per
soonlijke boodschap van president John
son overgebracht
Kerk verwoest
De rassenstrijd woedt echter nog voort
In Meridian in de staat Mississippi heb
ben onbekenden een voor negers be
stemde kerk van de baptisten verwoest.
De mannen gooiden vanuit een auto een
bom naar het gebouw. Bij een andere
kerk in dezelfde stad ontdekte een po
litieman een brandende bus benzine.
Doordat hij het vuur tijdig wist te doven,
werd het gebouw gespaard.
Dominee King zei gisteravond in San
Francisco, dat hij zal oproepen tot een
nationale economische boycot van de
staat Alabama Het departement van
financiën wil hij vragen de gelden bij de
federale banken in Alabama op te ne
men. Alle federale bureaus zouden de
hulp aan die staat moeten staken, aldus
zei King in een interview voor de tele-
Tweede Selma
Gouverneur John McKeithen van
Louisiana vertrok zaterdag per vliegtuig
naar Jonesboro om daar met de plaatse
lijke negerleiders te bidden en bij hen
aan te dringen op matiging. In dit stadje,
waarvan negers hebben gezegd dat het
wellicht een „tweede Selma" zal worden,
zijn betogingen gehouden, nadat twee
hoofdzakelijk door negers bezochte scho
len waren afgebrand. „Men heeft mij
gezegd, dat ik niet zal kunnen worden
herkozen, als ik hierheen zou komen",
aldus de gouverneur die verzekerde, dat
het onderzoek naar de oorzaak van de
branden wordt voortgezet. Het was nog
nooit gebeurd, dat een gouverneur van
Louisiana een dergelijke slap heeft ge-
Uit Industry (Callfornië) wordt nog
vernomen, dat de procureur-generaal,
Thomas Lynch, de Inbeslagneming heeft
bekendgemaakt van 339 machinegeweren
in een geheime bergplaats. Sommige van
deze wapens waren bestemd voor de
uiterst rechtse „Nationale partij voor het
recht van de staten". Deze party, waarvan
het hoofdkwartier in Birmingham (Ala
bama) gevestigd is, ageert tegen negers
en joden. De leden dragen een soort
uniform, bestaande uit een wit over
hemd met zwarte das. een bruine riem en
een speciale armband.
Chinees gebied, zo is in communis
tische kringen in Moskou gezegd. De
Chinezen zouden toestemming heb
ben geweigerd voor hetv erzenden
van wapens naar Hanoi via het Chi
nese luchtruim. Gezegd werd dat Pe
king de volledige controle wenst over
de doorvoer van Russische leveran
ties.
Voor de Sowjetunie leidt de enige
eg om snelle levering van voorraden
in Noord-Vietnam te verzekeren via
Chinees gebied. In de Sowjetunie zijn
zondag over het gehele land bijeen
komsten gehouden tegen de Ameri
kaanse politiek in Vietnam.
Waarnemers in Moskou zeiden dat de
door de regering gecontroleerde pers een
scherpere toon aanneemt ten opzichte
de ontwikkelingen in Vietnam en de
publieke opinie schünt voor te bereiden
en mogeiyke bekendmaking dat de
regering een actievere rol in Vietnam
voorbereidt.
Vorige week deelde de Russische re
gering mee dat zij de verzoeken van vele
burgers om deelneming aan de strijd in
Vietnam overweegt.
Berichten uit Washington volgens wel
ke Russisch personeel naar Noord-Viet
nam wordt gezonden voor de bediening
van luchtdoelraketten zijn in Moskou nog
niet officieel bevestigd. Diplomaten me
nen dat de Russische zinspeling op een
vrijwilligersdetachement wellicht inhoudt
dat met de wapens ook technici naar
Noord-Vietnam zullen worden gezonden,
hetzij als vrijwilligers hetzij als advi-
China heeft aangekondigd manschap
pen en oorlogsmaterieel naar Zuid-
Vietnam te zenden, als het Vietnamese
volk daartoe de wens te kennen geeft.
De Chinese minister zegt een en an
der in een brief aan de Noordvietna-
mese minister van buitenlandse zaken.
Niet alleen China wil daadwerkciyk
steun verlenen aan de Vletcongrebel-
len, ook president Dorticos van Cuba
is bereid wapens en manschappen naar
Vietnam te zenden.
Men neemt aan dat deze hulp niet
meer kan zön dan symbolisch.
Aan de andere kant heeft' president
Macapagal aangekondigd dat de Philip-
pijnsc regering bereid is te overwegen,
onder voorbehoud van goedkeuring door
het parlement, troepen naar Zuid-Viet-
nam te sturen indien „de situatie zulks
nodig mocht maken".
Hij sprak evenwel berichten tegen als
zou Zuid-Vietnam om militaire hulp ge
vraagd hebben.
Door het inslaan van de bliksem is
een mijnendepot in Midden-Vietnam
in de lucht gevlogen, waarbij veertien
mensen om het leven kwamen en 74
min of meer ernstig gewond. Naar
verluidt is de ontploffing op een
Amerikaanse landingsvaartuig in de
haven van Da Nang wel aan sabotage
te w(jten.
Man tracht vrouw op
straat te wurgen
AMSTERDAM Naar hij later te
genover de politie verklaarde „uit een
geintje" heeft de 55-jarige Amsterdamse
koopman H. H. gisteravond in de Kar
nemelksteeg geprobeerd een 27-jarige
vrouw te wurgen. Hij sloeg op straat
plotseling zijn sjaal om de nek van de
vrouw en bedreigde haar met een klap-
p~rpistool. Toen zij begon te gillen nam
hü de benen H„ die een oude bekende
van de politie is. werd later in zijn wo
ning aangehouden.
STIENS Het honderden jaren oude
hotel Smits is gisteren door een felle
brand grotendeels verwoest. Van de in
boedel kon niets worden gered.
Ondanks hun lage leeftijd worden
schoolkinderen in China toch (tij
delijk) ingelijfd bij het leger van
de volksrepubliek. Ze vormen „de
ruggegraat van de rood-Chinese
militaire macht". De foto toont een
klasje, tijdens de militaire training
in de omgeving van Peking.
Verkiezingszege
voor Tsjombe
ELIZABETHSTAD De Conakatpartij
an de Kongolese premier Moise Tsjombe
heeft volgens dit weekeinde gepubli
ceerde uitslagen een klinkende verkïe-
overwinning behaald in het gebied
rond Elisabethstad, de hoofdstad Tsjom-
be's eigen Katanga. Opmerkelijk was. dat
Tsjombe ook in het noorden van de hui
dige Kongolese provincie Oost-Katanga
veel stemmen kreeg. Voorheen was
de Baloebakat-partij in dit deel van Kon
go het belangrijkste.
Volgens de officiële uitslag kreeg
Tsjombe's partij 17.507 stemmen, oftewel
63 procent van het totaal. De Baloebakat-
partij kwam niet verder dan negen pro
cent en de aanhangers van de vermoorde
Loemoemba kregen zes procent van de
stemmen. De rest van de stemmen werd
verdeeld over tientallen kleine partijen.
De provincie Oost-Katanga heeft recht
op zeven zetels in het Kongolese parle
ment, die dus waarschijnlijk naar de par
ten van Tsjombe zullen gaan.
De verkiezingen verlopen in Leopold-
stad niet geheel zoals het behoort. Dui
zenden kiezers hebben gisteren urenlang
in de rij gestaan. Ten slotte moesten zij
vernemen, dat zij vandaag maar eens te
rug moesten komen. Er was van alles
veel te weinig: stemhokjes, stembiljetten,
stembussen. Zelfs president Kasavoeboe
kon zijn stem niet uitbrengen. Sommige
van zijn landgenoten hebben negen uur
lang in de zon moeten wachten.
.De. vporz''tor van de verkiezingscom
missie in Leopoldstad en zijn plaatsver
vanger zijn gearresteerd. De beschuldi
ging luidt sabotage. De minister van bin
nenlandse zaken. Godefroid Moenengo.
heeft verklaard, dat verkiezingscommis
sie het voorbereidende werk ten enenma
le heeft onderschat.
Portugal verklaart:
LISSABON De al» ongewensie
vreemdeling uit ons land uitgewezen
Portugees Da Silva Franco is zaterdag
bij aankomst op het vliegveld van Lis
sabon door de Portugese politie geboeid
meegevoerd.
Een woordvoerder van het Portugese
ninisterie van buitenlandse zaken heeft
.-erklaard. dat Da Silva Franco In een
psychiatrische inrichting i» opgenomen
De Portugese consul in Amsterdam had.
voordat de man werd uitgewezen, tegen
Nederlandse autoriteiten verklaard, da-
men in zyn land in politioneel opzicht
geen enkele belangstelling voor Da Sii-
Franco had.
..Ik ben blij dat ik de veiligheids
gortd' hnd aehnnid
voordat ik de poes uit de boom ging
halen."
Uitgeslapen néén
HftPRAKACFI