f50', RAli Politie hielp bij „kijk-onderzoek" ASPIRIN HH BAYER Brick Bradford I—Toch is het zo!- «lesje en «Josje Senmoet: „Een kroon voor een kind" Geen juist beeld? De vrouw Alberdien Puzzelhoek personenauto's rnrvrv MAANDAG 22 FEBRUARI 1965 PlOTSe-L/NS WOftPEN ZE Of HUN STÖELEM 'N PE KUSSENS GjEPRUkrr.. DAT DING HEEFT] IIC HOOP DAT 1 c"2EKEK EEN EZ GEEN 6WELHEIP VAM SCHERPE |EEM PAAR HOW- L BQOHTEN IDERD RILOME-#^?DM'. ïbtèül 1745) In de vroege middeleeuwen verbod voor burgers om stenen huf- lezaten alleen de koningen het recht ren te bouwen, gevoegd bij de schaars- itenen huizen te bouwen. Naarmate te aan bouwmateriaal, is het ver- de koningsmacht op de vorsten over- bazlngwekkend, dat het stedelijke relf- ging. eigenden graven, hertogen slaagde zoveel bouw- andere machtige heren rich ook het werken van steen op te trekken. Eerst recht toe hun behuizing van steen op bouwden zij zich een burcht, gelijk zij te trekken. Zo erg eenvoudig was hun heren hadden zien doen: bol- dat in ons land overigens niet, want de tufsteen die hiervoor aanvankelijk werd gebruikt, werd hoofdzakelijk betrokken uit de steengroeven van Andernach, waar de reusachtige bier kelders van Niedermendlg nog een beeld geven van de omvang dier groe ven. Eerst in de 12de eeuw kwam het bakken van bouwstenen meer in zwang en begon dit bouwmateriaal de dure tufsteen te verdringen. Het leveren van stenen werd in de vol gende eeuwen lijke boete en in een Friese kloos- aig stadhuizen, gildegebouwen, waag- terkroniek wordt dan ook verteld, dat gebouwen, hallen tegen te houden, al ging dit proces in de Zuidelijke Nederlanden. waar meer natuursteen voorhanden was, sneller dan in ons land. In de 16de eeuw bestond iedere Noord-Nederlandse stad voor verre weg het grootste gedeelte uit houten huizen. En wanneer we dan ook op zoek zijn naar de oudste woning in ons land, is het billijk dat we bij een houten huis terecht komen, t.w. huis St. Pieter te Middelburg, een bouwwerk met een houten puntgevel, dat een typisch middeleeuws stuk timmermanswerk vertegenwoordigt. kerken, die veel eerder al werden opgetrokken. En natuurlijk stelling De ouderdom van dit huis staat niet met stelligheid vast. Afgaande op de konstruktie, heeft F. A. J. Vermeu len het op 1500 gedateerd. Dezelfde mening is D. Bouvy toegedaan na analyse van een tegen het vierlichts- raam van de eerste verdieping ge steen plaatst houten beeldje, dat in 1285 graaf Floris V van de kloos ters over de Louwers grote bedra gen aan stenen eiste voor de kaste len die hij in het pas onderworpen Westfriesland wilde bouwen ter be vestiging van zijn gezag aldaar. Bij deze stand van zaken, t.w. het ontstaan. Dat was nu eenmaal niet Nadruk verboden. Petrus is. Andere buiten het „regale recht" vielen, maar sieringen wijzen op een periode die, ns te spreken. En natuurlijk volgens deskundigen, met het jaar 13 Nadat het scheepje van meneer Pieterson de sluis was gepasseerd vo zo door een brede kreek, die geleidelijk aan smaller werd en waar verschillende nog kleinere watertjes op uit kwamen. Het was er heel stil, als ze even allemaal zwegen hoorden ze alleen het klotsen het water tegen het schip en af en het gefluit van een onzichtbaar vogeltje in het hoge riet langs de oever. „Je kunt je haast niet voorstellen dat het hier 's zomers vaak zo druk is", zei Jesje. „Moet u hier nu ook tekeningen maken, vader?" „Ja, meneer Pieterson zal dadelijk wel een plekje uitzoeken, dat hij graag getekend wil hebben", antwoordde neer Joppers. Het vaartuigje voer een van de nog smallere armen binnen en na een minuut of vijf legde meneer Pieterson aan. Vader Joppers, die de hele tijd door al schetsjes had zitten maken, ging er eens extra-goed voor zitten en de kinderen keken een poosje toe. Hoewel ze hun vader al zo dikwijls aan het werk hadden gezien, verbaasden ze zich tel kens weer over het gemak en de snelheid waarmee hij het onderwerp, dat hij uitbeelden moest, op papier kon zetten. Maar na een tijdje kregen ze toch genoeg van het toekijker en Jesje „Agogen wij eventjes aan land gaan, en een beetje rondlopen? Misschien zie'n we wel leuke vogeltjes." „Ja, ga jullie gang maar", knikte meneer Joppers, zonder van zijn teke ning op te zien. „Maar blijf hier in d« buurt en pas op dat je op de droge gedeelten blijft" De kinderen klauterden van boord liepen over een smal paadje de griend in. „Stil eens, Jes, daar zie ik geloof ik een reiger!" fluisterde Josje. Ze bleven allebei doodstil staan, i dan zei Jesje: „Ik zie niets, Jos, ik denk dat jij je vergist hebt." .Ja, ik geloof het ook", bromde broertje teleurgesteld. „Maar toch dacht ik echt dat het er een was. Laat mij maar eens even voorop lopen. En denk erom: geen lawaai maken!" ÏTHERGOlVEN-ETHERGOlVEN-ïTHERGOtVEN-ETHERGOlVEN cle: Nederlands prosr. Kan. 2 en 10. Zandmannetje 19.05 De Zwervers er de e, lachfilm. 19.20 Tienerklanken. 19 55 - Veerman. 20.00 TV-nws. 20.30 Openbaar Kunstbezit 20.40 De eeuwige echtgenoot. naar Dostojewski. 21.45 Vergeet niet te 22.15 Nws. VANAVOND TE ZIEN Ned. 1 NTS De tekenfilm „Bosko de schipbreukeling", die bij de kanni balen terechtkomt, gaat om 8.30 uur vooraf aan de hoofdfilm „Kermis", welke om 9.00 uur begint en handelt over brave hedendaagse Duitsers, die tijdens een kermisfeest worden geconfronteerd met de stof felijke resten van een jonge deserteur uit de Tweede We reldoorlog, de tijd, dat zijzelf jeugdige fanatici waren, te laf om zich aan de strijd te onttrekken. Een film, waarin Wolfgang Staudte zijn landgenoten een spiegel voorhoudt. Ned. 2 VARA 8.01 uur zendt eerst dé NTS een film uit. waarin het zoontje van sheriff Andy Griffith een vreemde meneer, die in de boom toppen woont, signaleert 8.25 uur haalt de VARA herinneringen op aan de brand in de Am sterdamse schouwburg op 20 februari 1890 en het toneel leven van toen. 8.55 uur begint een nieuwe film in de reeks „East SideWest Side, waarin het probleem wordt gesteld of men een kind zijn (onmaatschappelijke) moeder mag afnemen. VANAVOND TE HOREN Hilversum 1 AVRO 8.40 uur kan men weer beluisteren, wat buitenlanders denken over Nederland. 9.25 uur begint het hoorspel „Het nieuwe bed" van G. C. Brown. waarin het gaat over het hachelijke transport van een groot ouderwets ledikant, dat voor een bejaarde weduwnaar een belangrijk bezit is. 11.00 uur trekt AVRO's Ritme Club weer plezierig van leer. Hilversum 11 NCRV Na een half uurtje muziek door het Metropole-orkest wordt om 8.30 uur het hoorspel „Belofte na middernacht" waarmee W. G. van der Hulst jr. zijn debuut maakt, uitgezonden. Ouders wach ten wakend op hun 17-jarige dochter, die op het slaan van twaalven nog niet thuis is. 9.05 uur operamuziek op de plaat, om 10.40 uur avondoverdenking en om 11.25 uur de Societi Cameristica Italiana in „muziek van eigen tijd". (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM In de maand no vember 1964 heeft het Verbond voor Veilig Verkeer samen met het Korps Rijkspolitie 1500 automobilisten on dervraagd over hun mening aangaan de de serie televisiespots „Actie Zwarte Zes". De NTS is van mening, dat dit opinie-onderzoek niet een juist beeld van de resultaten kan geven, omdat 1000 weggebruikers werden onder vraagd door politiemannen, die hen op de weg aanhielden. De andere 500 werden door vertegenwoordigers van de Bond voornamelijk in wegrestau rants naar hun mening gevraagd. Bij het bekend maken van de cijfers voegt de NTS daarom de waarschuwing erbij, dat men geen vérstrekkende conclusies mag trek ken. Over de representativiteit van de steekproef is bijvoorbeeld niets be kend. Ook acht zij enquêteren in politie- uniform niet de ideale methode om een zo objectief mogelijke uitslag te krijgen, want het is niet ondenkbaar, dat een ondervraagde tegenover de politie zijn antwoorden zo gunstig mogelijk inkleedt. Helaas hebben de onderzoekers verzuimd, bij het neerschrijven van de uitslagen het eventuele verschil tussen de antwoorden, gegeven aan de politie en aan de Bonds-medewerkers, aan te tonen. 35 NIEUW BEGIN De morgen na de schipbreuk zaten de r de Trouw in de kajuit van het Noorse schip e ontbijt. De jongens waren de ellende alweer te boven. Zij hadden goed geslapen in een hangmat en schrans ten nu in vis Reyer was niet anders dan anders: een beetje mopperig en een beetje klagerig, zich echter voegend in alle - 'andigheden. Ties was verslagen. Vannacht was hij doodmoe in een kooi gerold, haast zonder besef van de ellende, waarin zij waren ge raakt, en hij had diep en lang geslapen. Lichamelijk ging het nu wel weer, maar er drukte een loden last op hem. Hij had niet naar Alberdien geluisterd, noch toen zij haar bezwaren inbracht tegen deze reis, noch toen zij hem rlc '<»rug te keren naar de Deense haven. Hij had voor kapitein willen spelen, maar 't was gebleken dat hij het niet kon. Hij had hun schip verspeeld En hoe moest het nu? Hoe zouden ze ooit een nieuw schip krijgen? En als ze geen schip kregen, wat kon hij Alberdien dan bieden? Hij werd weer knecht en zij zou vervallen tot de armelijke staat van knechtsvrouw Terwijl zij nog aan tafel zaten, kwam Alberdien tn de kajuit. Ties dook ineen. Zijn schuld woog hem zeer zwaar en hij verwachtte dat zij hem zou laten voelen dat hij de oorzaak was van de ellende. Maar Alberdien was dankbaar dat zij hen allen in gezondheid aantrof en blij dat de kleine jongen en zijzelf het ook goed maakten. Zij had Gosse eens lekker gewassen. Het baasje had geen weet meer var hetgeen hun overkomen was. Heb jij er wel weet van? vroeg Ties zich in gedachten met verbazing af. Het scheen dat het ver lies van het schip haar nauwelijks deerde. Of hield ze zich maar zo in het bijzijn van anderen? Alberdien kon haar gevoelens altijd goed verbergen Reyer en de jongens stonden op van tafeL Ties en Alberdien bleven in de kr.'-it achter. Nu zal het komen dacht hij. Nu veegt ze me de mantel uit. of ze vervalt weer in dat ijzig zwijgen, waarin ze zich de laatste tijd door K. NOREL Fries De bedoeling van het onderzoek as, een globaal inzicht te krijgen in het effect dat de televisiespots hebben gehad. Een enkel cijfertje dus: er werden 159 mannen en 141 vrouwen onder vraagd. Van hen hadden 1406 van de actie gehoord, 94 niet; 1186 zagen de televisiespots, 166 hoorden van actie via de radio en de rest nan kennis van door affiches, uit de krant (290!), van horen zeggen enz. Ruim 1136 vonden de televisiespots goed, 110 vonden ze ook voldoende 154 te weinig. Op kop steeds heeft gehuld, wanneer we samen waren. Ik hoop dat ze me uitscheldt. Ik heb het verdiend Doch Alberdien schold niet en sloot zich ook niet op. ..We moeten -'«n dat we gauw een nieuw schip krijgen. Ties, en dan een beetje beter dan de oude kast, die naar de kelder is gegaan." Ze sprak op energieke toon. Ties stond beteuterd, Verweet Alberdien hem zijn koppigheid, zijn fouten, het verlies van het schip niet eens? Was ze vergeten hoe het gehokt had tussen hen? Zij ging door. H schip was redelijk hoog verze kerd, hoewel de uitkering onvoldoende zou zijn om een nieuw schip te laten bouwen, al waren de prijzen aardig gezakt, sinds de oorlog in de Krim voorbij was. Haar >- '»r zou dus weer over de brug moeten komen en wellicht zouden ze ook op andere wijze geld moeten lenen. Want ze wilde nu een gloedn euw schip hebben en ook een goed schip, flink van groot- Ties begreep er niets van. „Ik heb het spijt me.. Wil je het mij vergeven?" hakkelde hij. „Dat is voorbij," zei zij. „We maken vandaag een nieuwe begin. En nu we van *t winter toch binnen moeten blijven, moest jij naar de zeevaartschool gaan. Als we straks eens verder varen dan onze oude routes, is het goed dat je op zo'n school geweest bent." De Olaf. voor Amsterdam bestemd, viel in Nieuwe- diep binnen. De Noorse kapitein wilde hen wel mee nemen naar Amsterdam, maar Alberdien voelde ei niets voor het Groot Noordhollandsche kanaal af te varen. Zij moesten de andere kant op. Er lag in de haven van Den Helder turfschip Toen dat gelost was. staken zij Harlingen over. Vervolgens voeren ze per trekschuit verder en kwamen in Veendam, waa. ze onderd kregen bij Alberdiens grootouders. Alberdien liet er geen gras over groeien. Ze gi meteen naar de helling van Hoytema. haalde de baas van een stelling, waarop hij stond te breeuwen, en vroeg hem prij' voor een galjoot van 't grootste type. „Kom je voor je vader?" vroeg Hoytema ..Nee, voor mezelf." Hoytema was niet toeschietelijk „Jullie hebben je schip verloren. Heb je geld voor een nieuw?" „Jawel. Het moet een goed schip zijn. Geen korte planken c n slecht eikehout." ..Dat gebruik ik nooit." zei hij beledigd. „Des te beter, 't Moet een schip worden, dat overal varen kan." „Waar wil je heen?' „Om de wereld, als 't nodig is.' Hij zou de prijs berekenen, maar hij aanvaardde geen bc 'elling. tenzij hij het bewijs had dat zij er goed voor was. Dat kun krijgen- Schiet maar vlug op Twee dagen later was Alberdien weer op de nel- ting. Zij vond Hoytema in de schuur bij de zoepkoele. bezig boegplanken rond te zetten. Het vuur van de «paanders rookte hevig en toen er wa'er op het hout gegoten werd nog veel erger. Alberdien kon geen steek zien en haar ogen begonnen zwaar te tranen. Doch de rook trok op en Hoytema kwam erui' 'e voorschijn. Zij vroeg hem of hij het nu uitgerekend had „Jawel" zei hij „maar heb je geld?" Werd er gevraagd, hoeveel van de zes behandelde onderwerpen men nog kon opnoemen, dan wist bijna ieder een nog van „onjuist invoegen" op de autosnelweg, de andere onderwerpen haalden zo ongeveer 50 procent. Ook op de vraag: „Welk onderwerp acht u zelf het belangrijkste?" werd het meest dat onjuist invoegen genoemd (mogelijk omdat op het invoegen tegenwoordig zoveel nadruk wordt gelegd bij het rijexamen). Men meende ook meestal waarge nomen te hebben dat juist deze waarschuwing verbetering in het autoverkeer heeft gebracht. Van de ondervraagden geloofden er 664, dat hun eigen rijstijl door de actie gunstig werd beïnvloed en 708 niet; 554 dachten dat de rijstijl v^n andere weggebruikers verbeterd was en 500 niet: de overige 500 hadden geen mening daarover. Op de vraag of men dergelijke acties in de toekomst herhaald zou willen zien antwoordden 1405 wegge bruikers: ja. Men lette er op dat 94 nog nooit van de actie hadden ge hoord! Die konden dus ook geen herhaling aanbevelen. Kruiswoord-puzzel Commentaar (Wordt vervolgd) ONGEWILD UIT DE GEVARENZONE Horizontaal 1. Marinecadet. 8. karaat 'afk.i, 9. stad in Italië, 10. muzieknoot, 12. gemeente in Gelderland, 13. Myth. figuur. 15 steen. 17 kippenloop, 19. teken in de dierenriem. 21. gemeente in Overij- sel. 23. tabakssoort, 24. sine dubio (afk.) 25. enkele, 26. Royal Navy (afk.), 27. ontkenning, 29. kan men iets in bewaren. 31, telwoord (Eng). 32. schel, 34. voor voegsel, 35. aanwijzend voornaamwoord.' 37. bloeiwijze, 39. meisjesnaam, 41. te-' genstelling van scherts. 43. bijwoord. 44. fossiele hars Vertikaal: 1. atmosfeer mfk), 2 boom, 3. stadje in België. 4. scheikundig ele-[ ment (afk), 5. zoon van Juda, 6. knaag-' dier. 7. scheikundig element (afk.). 8.1 vrucht. 11. soort van tapijtgoed. 12. vordering. 14. tijdrekening. 16 dorp in Gelderland. 18. keur. kern, 20. bijb. figuur. 22. voorzetsel. 23. slaapt men op, j 28. plechtige gelofte, 30. lichaamsdeel, 32 'stad in Zwitserland, 3. vracht. 36. Euro-| 'peaan. 38. onheilaanbrengende godin, 40 Irivier in Siberië, 42. staatsbedrijf (afk),] '43. voegwoord. I Niet zoveel pijn Het zal dr. Okke Jager niet zoveel pijn hebben gedaan, dat het ijverige team van het V AR A-programma „Zo het toevallig ook nog 's een keer" zijn pas verschenen boek belachelijk heeft gemaakt. Een moderne auteur weet, dat niets gemakkelijker is. Op deze wijze kan men vele poëtische werken van nu te lijf gaan en daarom sneed deze kritiek ook weinig hout. Wat hem en zeer vele andere kijkers wél pijn deed naar wij mogen n, is de wijze waarop Jan Blokker twee- tot driemaal in Gods naam meent te moeten aanroepen Wie dan zo vol zit met kritiek op anderen zou er in de eerste plaats goed aan doen wat zelf-kritiek toe te passen: dergelijke onnodige taal is niet alleen kwetsend voor groot deel van het kijkend en luiste rend publiek, maar getuigt mede niet n de nodige beschaving. De persiflage op de „nieuwe auto modellen" vonden wij cru en alles behalve fijn: met foto's van dodelijke ongelukken speelt men geen spelletje. Verder deelde het team als gewoon lijk veel prikken uit, terecht of wat gezocht, maar dat mag nu eenmaal in een satirisch programma. Naast aan merkingen past ons ook lof voor Jan Blokker: hij gaf een kostelijke, zij het in dit verband wat te lange imitatie van Kees Brusse als commis- Maigret, al had dat weinig met actuele spotternijen te maken. Erg fel ging het allemaal niet toe, wat meer spitsheid zou de programmamakers wel ten goede komen. Ook werd er zo tersluiks weer reclame gemaakt voor een tweetal merkartikelen; wij vragen ons met verbazing af, hoe lang dit nu wordt toegelaten. De VARA wijdde een veel te lang programma van Achter Het Nieuws aan de autotentoonstelling in RAI: nadat eerste de r&dio de gehele dag en later ook de televisie had gegonsd van de drukte welke zich zaterdag in en om het gebouw t deed, was het nogal een anticlimax te bemerken, dat dit hele programma was opgenomen vóór de opening de expositie, welke daardoor een steriele indruk maakte. Opspraak Het is een goede gedachte geweest I van IKOR en CVK om eenmaal per vier weken het halfuur van de voor- i lopig vervallen televisie-catechisatie, zondagsavonds om half acht, beschik baar te stellen voor de rubriek „Op spraak". Deze gesprekken, gevoerd door een vast team. kunnen van groot nut zijn voor de huiskamer, waarin op de vroe ge zondagavond meer gezinsleden bij een zullen zijn. Gisteravond kwam de vraag in hoe verre „het pak van de christelijke ge boden" van invloed niag en moet zijn op de algemene maatschappelijke menleving. Uitputtend werd het derwerp helaas niet behandeld, daar voor was de tijd te kort. maar er den door de heer Schurer en de beide predikanten toch zinnige argumenten aangevoerd. Voorbeelden van ve derende christelijke inzichten, zoals ten opzichte van de handhaving GOUDEN jP 18 t/m 28 FEBRUARI mofoonmuzlek. VPRO: 7.50 Dagopeniti AVRO: 8 00 Nieuws 8.10 Lichte gram- foonmuziek. 8.50 Ochtendgymnastiek. 9.0( groenteman. 9.05 Klassieke romantische ziek (gr 9 35 Waterstanden. 9.40 Mor 10 00 Arbeidsvitaminen (gr.) kleuters. 11.00 Nieuws. 11.02 1 mble (gr.). Illlvrsum II. 295 m. KRO; 7.00 Het lever.i Woord: meditatie 7.05 Ouverture... liet -ammofoonmuzlek. reportages en mede* (7.30—7.40 Nieuws: 8,00-8.05 Over» fipge.' 1100 Voor de foonmuziek. 11.50 Vols .00 Angel i Lichte gramm 12.03 Volksliederen u 12.20 Voor de landbouwers, igen t.b.v. land- en tuinbouw 12.40 Actualiteiter :lek. 14.00 Voor de plattelandsv 14.50 Lichtbaken. Ier op Curacao Spreker: 18 50 Van klar en 18 30 Muzikaal porti middenstand en 4.05-15.15: School-t.' Nieuwe series van VARA-tv (van onze radio- en tv-redactie) BUSSUM De VARA heeft medegi deeld, dat zij vier nieuwe Amerikaani televisiestrips voor vertoning heeft aas gekocht. Van de eerste, de Mick( Roony-show, was zaterdagavond al inleidende aflevering te zien: een geval, waarin Mickey (kind-ster uit jaren '30) nu met zijn zoon optreed: Deze reeks loopt verder op donderdaf en zaterdagavonden op Ned. 1. Eveneens v. Ned. 1, op zondagavon is bedoeld een serie naar het boek John F. Kennedy „Moed en karakter1 welke op 25 april a.s. start. „Bertie's Law" is de titel van komische reeks politiefilms, die op maart via Ned. 2 gaat lopen. Een ander amusementsfeuilleto: „Klantenservice" genaamd, verschiji op donderdag om 8.01 uur op Ned. Ten slote zal de lopende reeks „Ra* hide" naar de zaterdagavond gaan. Oplossing vorige puzze 1. s. 2. ets* 3. kraag. 4. verdrag. 5. doorstaan, 6. stadskanaal, 7. vermanicj 8. grendel, 9. staar, 10. das. 11, 1. V«rt 1. Stadskanaal. de zondagsrust, van de crematie echtscheiding werden slechts vluchtq genoemd. Wel werd aangetoond, dc' Gods geboden nog altijd ruim van tot- passing zijn op de moderne samenlt- rin, wanneer men ze ziet als levenit geboden, die telkens weer nieuwe bt- tekenis krijgen in de maatschappelijk ordening en men niet star wil uaii- houden aan de betekenis die andere tijden aan werd toegekeni Dit was weer een van die gesprekke welke in het gezin vruchtbaar kunne worden voortgezet, hetgeen ook i bedoeling ervan is. Nu GRIEP veelvuldig voorkomt... ...is het verstandig u daar zo goed mogelijk tegen te wapenen. Mijd, als het enigszins kan, dichtbevolk te ruimtes, voorkom overmatige inspanningen zorg voor vitamine- rijke voeding en goede nachtrust. Mocht u dan toch nog griep krij gen, neem dan tijdig Aspirin van Bayer in. Want bij griep vinden meer mensen baat bij Aspirin dan bij enig ander middel. 20% voordeel bij aankoop van gezinsverpakking van 100 tabletten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 6