ROOMS-KATHOLIEKEN NU
DE „KLEINE LUYDEN
Alles goed en u/el
„In 1980 gebrek aan
geestelijke vrijheid"
Duits ere-doctoraat
voor prof. Kraemer
Een woord roor vandaag
Protestant in V.S. geeft kerk
per jaar 250 gulden
Botsingen op concilie
zijn niet te vermijden
DONDERDAG 4 FEBRUARI 1963
Drs. B. J. Udink voorziet:
Jaarvergadering
CH leden van
gemeentebesturen
T TTRECHT Aan ruimtelijke
ordening wordt naar het oor
deel van drs. B. J. Udink, directeur
van de Centrale kamer voor han
delsbevordering te Rotterdam, al
heel veel gedaan. Men gaat daarbij
echter wat eenzijdig te werk. Vol
gens hem is het gebrek aan „gees
telijke ruimte" namelijk minstens
een even groot probleem. Drs.
Udink zei dit gisteren op de jaar
vergadering van de Vereniging
van C.H. leden van gemeentebestu
ren, die in Utrecht werd gehou
den. Naar wordt verwacht, zo zei
hij, zal er in 1980 in de Randstad
Holland per persoon een ruimte
van 18 bij 18 meter beschikbaar
zijn.
Een en ander roept bij drs. Udink het
toekomstbeeld op van een overvol land.
waar confonriisme heerst wegens gebrek
aan geestelijke en fysieke bewegings
vrijheid. waar geen plaats is voor eigen
zinnigheid en waaghalzerij en waar ni
vellering een massamens creëert. In dit
verband vestigde hij de aandacht op on
derwijsvernieuwing (meer aandacht voor
de individuele creativiteit), van een le
vende democratie (decentralisatie en
daardoor de mogelijkheid tot het dragen
van individuele verantwoordelijkheid)
en van een terughoudendheid van de
massamedia bij het opjagen der senti
menten.
In eigen land zijn voorlopig nog vol
doende mogelijkheden voor weekend- en
dagrecreatie. Drs. Udink gelooft echter
niet, dat het Nederlandse volk in de
toekomst in ons land ooit nog vakantie-
recreatie zal kunnen vinden: daarvoor
moet men Europa intrekken. Er liggen
ook wel nieuwe taken op het gebied van
de emigratie, zo zei drs Udink. Niet voor
..arme" Nederlanders die teveel zijn, maar
r mensen die ruimte zoeken, grenzen
Sprekend over de Nederlandse indus
trie zei drs. Udink dat zij in de toe
komst zal moeten omschakelen op het
maken van een ander soort goederen. In
plaats van verbruiks- en gebruiksgoede
ren zal de nadruk steeds meer moeten
worden gelegd op het produceren van
halffabrikaten, kapitaalintensievere en
hogere kwaliteitsprodukten.
Voor het bedrijfsleven is er volgens
hem een belangrijke taak weggelegd bij
het zoeken naar een oplossing van een
reusachtig probleem: de werkgelegen
heid. De industrie zal over de grenzen
heen moeten kijken en zonder de
Europese markt te verliezen nieuwe
afzetmogelijkheden moeten vinden in
Oosteuropese landen en in ontwikkelings
gebieden. Met name noemde drs. Udink
communistisch China en Indonesië.
Ter financiering van de industriële
structuurverandering. waarvoor drs.
Udink pleitte, suggereerde hij het aan
trekken van buitenlands kapitaal. Een
grotere kapitaalsintensiteit biedt vol
gens hem bovendien de mogelijkheid
het nationaal inkomen te vergroten om
de ,.welvaarts"-achterstand ten opzich
te van de buurlanden in te lopen.
Beroepi ngswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Raamsdonk: J. C. Kool
schijn te Ridderkerk: te Ermelo (vac.
J. P. v. Roon) (toez.) E. J. N. Kronen
burg te Hellendoorn.
GEREF. KERKEN
Tweetal te De Bilt (2de p.p.): H. M.
Dercksen te Rotterdam-Charlois en C. L.
Timmers te Amstelveen-Z.
Beroepen te Amsterdam-C. (vac. dr.
A. G. Luiks): G. Rang te Raarlem-Z.; te
Balk: K. J. Arwert, kand. te Amsterdam-
Slotervaart; te Anna Jacobapolder: Tj.
Kuipers, kand. te Nijmegen: te Achlum:
J. F. Sollie. laatstel. vrijgem. pred. te
Nijenga-Opeinde.
GEREF. KERKEN (VRIJGEM.)
Beroepen te Rozenburg: Joh. Strating
te Alkmaar (verb, ber.); te Vollenhoven-
Cadoelen: L. W. G.cBlokhuis te Zuidhorn.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Ouderkerk a d. Amstel:
W. Heerma te Nunspeet; te Arnhem
(accL): J. Brons te Bunschoten.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Westkapelle en te Scher-
penisse: W. Hage te Klaaswaal.
Bedankt voor Hardinxveld en Giessen-
dam: H. Ligtenberg te Oudemirdum.
Kardinaalsmantel
gaat verdwijnen
VATICAANSTAD De scharlakenro
de „Cappa magna'' van de kardinalen
gaat verdwijnen. Nog voor het aange
kondigde consistorie van 22 februari,
waarop 27 nieuwe kardinalen worden ge
creëerd, zal paus Paulus een decreet
uitgeven betreffende vereenvoudiging van
de officiële kardinaalskledij waarbij het
statie-pronkstuk van de „prinsen der
kerk".de van een capuchon voorziene
mantel van .gevlamde zijde met een sleep
van vijf meter larig, wordt afgeschaft.
Reeds in december 1952 had paus Pius
de twaalfde om reden van soberheid
een verkorting van de eerst zeven me
ter lange sleep gelast.
GRONINGEN Op 19, 20 en 21
februari zullen vier a vijfhonderd
studenten in Groningen bijeenkomen
naar aanleiding van de Wereldstudenten-
gebedsdag op 21 februari. Op de
conferentie zal worden gesproken over
de verschillen in woordgebruik
verschillende omstandigheden.
In een plenaire zitting zal
algemene lezing over het woordgebruik
worden gehouden.
Op zaterdagmiddag zal een groot
aantal sprekers ieder één verschillend
facet van het kerkelijk of religieus
spreken aan de orde stellen.
Boekenhoek
Protestantisme en progressiviteit, door
dr. A. Hoogerwerf. Handelsuitgave dis
sertatie. Uitgave J. A. Boom en Zoon,
Meppel. (344 blz.. 13,50)
Noach en Elia en het vuur uit de he
mel. beide door A. M. Cocagnac. Ne
derlandse bewerking Marijke Duif, met
medewerking van dr Okke Jager. Uit
gaven Helmond, Helmond.
Aftrekposten bij de inkomsten, en ver
mogensbelasting, door B. Schippers en
J. L. van Hedel. Editie 1965. 16de druk.
Uitgave Nederlandsche Uitgeversmij.
N.V., Leiden. (208 blz.. 3,75).
Bankvaria, functie en betekenis van de
banken in deze tijd, door dr. J. P. Snoep.
Elsevier-pocket. Uitgave Elsevier, Am
sterdam. (192 blz., 2,90).
A history of pornography, by H. Mont
gomery Hyde. Heinemann, Londen. (246
blz., 25 sh.).
Schaduw van de hand, door Hussem.
Literaire pocket. Uitgave De Bezige
Bij, Amsterdam. (71 blz., 2,75)
Buitenlandse kunstenaars in Nederland.
Kalender Februari 1965. Uitgave De Re
productie-Compagnie N.V., Rotterdam.
Poppen en dieren maken van wol en
stof door Hedwig Kindier. Vertaling T.
Stubendorff. Elsevier-pocket. Uitgave El-
Prof. G. Kuiper komt tot conclusie:
Niet de gereformeerden, maar
de rooms-katholieken behoren tot
de „kleine luyden" van ons land.
Dit concludeerde de Amsterdam
se sociograaf, prof. dr. G. Kuiper
Hzn. uit de cijfers van de volks
telling van 1961. Hg komt tot de
conclusie dat het emancipatiepro
ces bij de rooms-katholieken stokt,
bij de gereformeerden snel voort
schrijdt.
In een artikel in „Evangelie en
Maatschappij" schrijft hij, dat de
voor he't eerst gepubliceerde gegevens
over de salarissen laten zien dat de
rooms-katholieken lang niet tot het
gemiddelde Nederlandse percentage
komen in de hogere inkomstenklas-
sen. Een veel groter dan het gemid
deld percentage behoort tot de laagste
groepen.
Bovendien is er eer een toegenomen
dan een minder geworden achterstand
in de vrije beroepen. Wel wordt de
achterstand wat het aantal academici
betreft wat minder, maar daar staat
f tegenover dat het percentage
is-katholieken die alleen maar
lager onderwijs hebben genoten bij
de jongeren toch weer hoger ligt dan
in de groep van de 25 tot 44- en die
van de 45 tot 54-jarigen.
Prof. Kuiper herinnert er aan dat
hij reeds vroeger gewezen heeft op
Emancipatie van
gereformeerden
zet zich voort
(Van onze kerkredactie)
In kader van Ansgar-herdenking
HAMBURG Prof. d.r. H.
Kraemer heeft gisteren ter gele
genheid van de Ansgar-herdenking
het ere-doctoraat in de theologie
ontvangen van de theologische fa
culteit van de Hamburgse univer
siteit. Het werd hem verleend om
zijn wetenschappelijk onderzoek
van de wijze, waarop het christen-
dom en de andere godsdiensten te
genover elkaar staan.
Prof. Kraemer. die 76 jaar oud is,
was om gezondheidsredenen niet in
staat, om zelf zijn eredoctoraat in ont
vangst te komen nemen.
De deken van de theologische fa
culteit, prof. Hans-Rudolf Müller-
Schwefe, betuigd in een toespraak
zijn dank voor de bereidheid van
prof. Kraemer, om het eredoctoraat te
aanvaarden. Hij beschouwde dit ge
baar van een „Nederlander, die in de
oorlog bijzonder veel van het door
Duitsers veroorzaakte onrecht te lij
den heeft gehad", als een uiting van
bereidheid, om het verleden opzii te
zetten.
Prof. Hendrik Kraemer. die in een
weeshuis werd opgevoed, werd bii het
Nederlands Zendingsgenootschap le
Rotterdam opgeleid tot zendeling.
Daarna ging hij in Leiden oosterse
taal- en letterkunde studeren. In 1S21
promoveerde hij cum laude. Als ver
taler in dienst van het Nederlands
Bijbelgenootschap vertrok hij daarop
naar Java.
Al spoedig speelde hij in interna
tionale zendingskringen een vooraan
staande rol. De grote zendingsconfe
renties van Jeruzalem in 1928 en
Tambaram in 1938 werden mede door
hem bepaald. Voor de laatste schreef
hij zijn beroemde boek De christelijke
boodschap in een niet-christelyke we
reld.
Van 1937 tot 1947 was prof. Krae
mer hoogleraar in de godsdienstge
schiedenis te Leiden. In deze periode
heeft hij zijn krachten gewijd aan de
vernieuwing van de Nederlandse Her
vormde Kerk. Hii behoorde tot het
befaamde driemanschap Banning-
Gravemeyer-Kraemer, dat na de oor
log het land doortrok en talloze
het feit dat de rooms-katholieken
maar weinig neiging hebben om nieu
we beroepen te aanvaarden. De
nieuwste cijfers tonen aan dat de
gemiddelde positie van *de rooms-
katholieken in de beroepshiërarchie
thans de laagste is van alle kerkelijke
groeperingen.
OOK ELDERS
Het opmerkelijke is dat dit niet
alleen voor Nederland geldt. In de
Verenigde Staten zijn de rooms-ka
tholieken ondervertegenwoordigd bij
de academici, ondernemers en boeren j
en oververtegenwoordigd onder det
geschoolde en niet-geschoolde arbei
ders. In Westfalen waren de rooms-1
katholieken oververtegenwoordigd in
de laagste inkomstengroep. In Beieren
bleken zij onderbezet te zijn bij de
agrarische zelfstandigen.
en hun verering van het gezag, misschien
mede voortgekomen uit de leer over de
souvereiniteit in eigen kring, vinden in
deze waardering waarschijnlijk hun neer
slag. alsmede in hun persoonsverheerlij
king van de „voormannen". En hij voegt
daaraan toe: „Wellicht echter ook in het
nog al eens waar te nemen autoritaire
gedrag".
Opmerkelijk is dat de cijfers die
betrekking hebben op de Nederlandse
gereformeerden ook schijnen te gel
den voor mensen met een gerefor
meerde confessie in het buitenland. In
Amerika bijvoorbeeld zijn de presby
terianen zeer oververtegenwoordigd
onder de zakenmensen en de vrije
oeroepen, terwijl zij eveneens onder
vertegenwoordigd zijn bij de onge
schoolde werkkrachten.
In Driebergen
Gesprek tussen
hervormden en
Anglicanen
DRIEBERGEN Gisteren zijn de
„Als de Here het huis niet bouwt, tevergeefs zwoegen de
bouwlieden daaraan: als de Here de stad niet bewaart, tever
geefs waakt de wachter."
De eerste regel van deze 127ste Psalm wordt nog al eens ge
bruikt als tekst bij een huwelijksinzegening. Als de Here het
huis niet bouwtMaar het is een woord voor elke dag.
De tekst stelt de Here centraal. Men kan doen wat men wil,
als Hij er niet bij wordt betrokken loopt het op niets uit. Dit is I
heel simpel gezegd de kern waar alles om draait. Zonder Hem-
zwoegen de bouwlieden tevergeefs en waakt ook de wachter j
tevergeefs.
De tekst bepaalt de mens bij zijn eigen kleinheid, bij zijn
sterke afhankelijkheid van Hem. van Wie alle dingen zijn.
alle dingen in het gehele leven. De praktijk is. dat de mens dit
wel eens vergeet, dit ook niet wil erkennen. Hij gaat zijn weg,
vertrouwend op eigen kracht, eigen inzicht, eigen macht. Tot
hij tot de ontdekking komt, dat alles tevergeefs is geweest. Er
zijn er onder ons, die dit kunnen beamen.
De Here centraal. Dag in dag uit. In de gewone dingen van
alledag, ook in het werk. Wij moeten ons maar wat op de
achtergrond houden, het maar wat kalmpjes aan doen. Maar
nederig onze gang gaan, en vragen hoe Hij wil, dat wij het
doen. Niet bouwen zonder Hem, ook zonder Hem de stad niet
bewaren. Het is tevergeefs.
Volgens prof. Kuiper wijzen al deze besprekingen begonnen tussen angli-
cijfers er op dat er een geringere - -J-
kapitalistische gezindheid is bij de rooms-
katholieken. Hij meent dat het te wijten
is aan de lage aspiraties, waardoor de
rooms-katholieken bij de gemiddelden
van ieder land achter blijven.
Van de hervormden valt weinig te
zeggen, meent hij. Ze zijn alleen overbe
zet onder boeren en landarbeiders en
onderbezet in de vrije beroepen (maar
daar lopen zij vergeleken bij 1947 in).
Wel is het opmerkelijk dat hun percenta
ge academici achteruit is gegaan.
ACADEMICI
De gereformeerden vertonen een
sterke beroepsmobiliteit. Hun gemid
delde rangpositie is sinds 1919 steeds
hoger geweest dan gemiddeld die van
de Nederlanders, bovendien is sedert
dien het verschil groter geworden.
Nu blijken zij overbezet te zijn in de
categorie bedrijfshoofden, boeren, winke
liers, overige bedrijfshoofden met perso
neel, hogere employe's, ambtenaren en
landarbeiders. Zij zijn onderbezet in de
niet-academische vrije beroepen en onder
de arbeiders. De ruime achterstand in de
vrije beroepen, die er in 1947 nog wasi is
thans verdwenen. Het percentage acade
mici is verdubbeld tussen 1930 en 1960.
Bovendien zijn de gereformeerden de
enige bij wie het percentage met een
hogere opleiding bij de 25- tot 34-jarigen
hoger is dan bij de 35- tot 44-jarigen.
GEZAG
Een onderzoek heeft nog aangetoond
dat de gereformeerden overbezet zijn in
de beroepen die met gezag en macht te
maken hebben. Prof. Kuiper schrijft
daarvan: „Het legalisme, althans juridi-
disch formalisme van de gereformeerden
Amsterdam. (176 blz 3.25). sprak op vergaderingen.
(Van onze kerkredactie)
NEW YORK. De gemiddelde Amerikaanse protestant gaf in het
jaar 1963 250,83 voor kerkelijke doeleinden, dat is meer dan ooit te
voren. Dit blijkt uit een statistiek, die nu pas gepubliceerd is door de
Nationale Raad van Kerken in de Verenigde Staten.
De cijfers hebben alleen betrekking op de 41 kerken, die bij deze
raad aangesloten zijn. In totaal brachten- zij 2.859 miljoen dollar bij
een, dat is ruim tien en een kwart miljoen gulden. Vergeleken met
1962 steeg de opbrengst per ziel met twee gulden.
Voor het vijfde achtereenvolgende jaar was de gemiddelde bijdrage
per lid per jaar het hoogste in de Reformed Church. In deze kerk,
die zoals bekend van Nederlandse oorsprong is, bedroeg de opbrengst
per lid 422,11. De Reformed Church werd gevolgd door twee andere
kerken, die eveneens van calvinistische afkomst zijn, namelijk de Prés-
byterian Church (392,96) en de United Presbyterian Church (324,75).
Geheel onder aan de lijst staan de zuidelijke baptisten, die per lid
„slechts" 192 gulden gaven.
De Nationale Raad van Kerken publiceerde echter ook enkele cijfers
van kerken, die niet lid zijn van deze raad. Sommige van hen liggen
nog ver boven het cijfer van de Reformed Church. De vrije evange-
lischen gaven in 1963 1224,51 en een kleine groep vrije methodisten
zelfs 1285,83.
Prof. dr. H. K
Van 1948 tot 1955 diende prof.
Kramer de Wereldraad van Kerken
als directeur van het Oecumenisch In
stituut van Bosscy bij Genève. Na
dien was hij nog enige jaren verbon-
n Kerk en Wereld te Drieber
gen. Tot voor kort maakte hij nog
gelmatig reizen over de wereld, om
adviezen te geven.
Drs. Schalkivijk
met verlof
in Zeist
meente te Zeist sedert 1952 werkzaam
onder de Hindoes, is met verlof in
Nederland aangekomen Hij blijft tot juni
in het vaderland. Voordat drs. Schalk
wijk naar Suriname vertrok diende hij
de Gereformeerde Kerk van Hemelum
(Fr).
Ds. F. T. Schalkwijk (Frans), een
broer van drs. Schalkwijk die door de
gereformeerde zending is uitgezonden
naar Brazilië is verleden jaar met verlof
geweest. Een derde broer is ds. L.
(Leo) Schalkwijk, die in Canada staat.
caanse en hervormde theologen, die
zaterdag zullen duren. Behandeld zullen
worden gezamenlijke theologische onder
werpen.
De bijeenkomst, die op Hydepark in
Driebergen wordt gehouden, gaat uit van
de Raad voor het verband met andere
kerken. Reeds tweemaal eerder werd
een dergelijk anglicaans-hervormd ge
sprek gehouden: een keer in Nederland
keer in Engeland,
anglicaanse delegatie bestaat uit
leden en wordt geleid door de
bisschop van Leieester. rov. R. R. Wil
liams. Van de Nederlandse delegatie
heeft dr. E. Emmen de leiding. Zij be
staat verder uit prof. dr. H. Berkhof,
prof. dr. A. J. Bronkhorst. mevrouw E.
Flesseman-van Leer. dr. J. A. Hebly.
mej. mr. S. M. Holsteyn. ds. M. A. Krop,
prof. dr. P. J. Maan. dr. W Nijenhuis,
prof. dr. W. C. v. Unnik en dr. C. P.
Andel.
Nieuw orgaan van
Kampen verschenen
KAMPEN Het eerste nummer van
dé'eerste jaargang van het nieuwe or
gaan van de Theologische Hogeschool
der Gereformeerde Kerken te Kampen
is dezer dagen verschenen. Gelijk be
kend is dit blad in de plaats gekomen
van het weekblad De Bazuin.
In een woord ten geleide releveert de
rector van de hogeschool, prof. dr. H
N. Ridderbos nog eens, dat het curato
rium tot de overtuiging was gekomen,
dat de hogeschool behoefte had aan een
blad van minder algemeen-kerkelijke
aard en meer geconcentreerd op de hoge
school zelf. Vooral gezien de verjonging
de modernisering van de hogeschool
de laatste jaren werd de noodzaak
gevoeld om de hogeschool zelf duidelij-
er in het beeld te brengen.
Het eerste nummer bevat dan ook
last artikelen van prof. dr. J. T. Bak
er over theologie en liturgie en van
prof. dr. J. L. Koole over de bijbelse
geschiedenis en de oudheidkunde ver- j
slagen over de komst van professor dr. i
G. Th Rothuizen en over de rectoraats-1
overdracht. Ook de studenten (volgens de,
schrijver zo niet het zoutend zout, dan
toch wel de aroma van de Kamper sa
menleving" en de correspondenten krij
gen een plaats in het orgaan.
De nieuwe redactie, die onder leiding
staat van prof. dr. C. van der Woude,
bestaat verder uit drs. A. Dekker, W C.
Veenendaal. J. C. de Moor en W. van
Galen. Daarnaast is. er een redactieraad,
die uit elf hoogleraars en predikanten be
staat. Onder hen is de laatste hoofdre
dacteur van De Bazuin, ds. J. D. Boer-
koel.
Wij lezen vanavond Genesis 24 vers 28 tot
Prof. J. C. Groot meent:
De kerk
veranderde
te snel
UTRECHT Het ziet er naar
uit dat de moeilijkheden die zich
voordeden op de derde zitting van
het concilie, zich ook zullen open
baren op de komende en laatste zif
ting. Deze verwachting sprak prof.
<lr. J. C. Groot gisteren uit op een
persconferentie van het Documen
tatie Centrum, dat de voorlichting
over het concilie verzorgt.
De moeilijkheden werden veroor
zaakt door het feit dat van een echt
gesprek tussen de conservatieven en
progressieven nimmer sprake is ge
weest.
Een tweede oorzaak van de moeilijk
heden op het concilie noemde dr. H.
Alting von Geusau de structurele
onaangepastheid van de kerk aan de
nieuwe situatie. In het korte tijdsbe
stek van Vijf jaar heeft zi'oh eén snelle
overgang voltrokken van een centralis
tisch naar een collegiaal denkende
kerk, ma^ deVentralisStisetté 'strft'ctüi'en
en mentaliteit bij het kerkvolk beston
den nog.
Volgens Alting von Geusau was ook de
conciliaire organisatie zelf ambivalent.
De concilie-commissies waren opgebouwd
op basis van de juridisch bestaande Ro-
congregaties die juist niet col-
dachten. Ook het college
niet aangepast aan
legiaal-concilia..
van kardinalen
de nieuwe mentaliteit.
GEZAG
Het gevolg was dat de gezagsverhou
dingen niet duidelijk lagen en dat had
weer tot gevolg dat onaangename inci
denten plaats vonden aan het einde van
de derde zitting.
Het is niet juist om paus Paulus voor
deze gang van zaken verantwoordelijk
G&iepoevAAü
dr. Alting von Geusau.
Het belangrijkste aspect van de vorige
zitting noemde prof. Groot bet feit dat
naast het pauselük ambt nu ook het ambt
van bisschoppen zeer uitvoerig is om
schreven en in zijn collegiale saamhorig
heid Ls erkend. Zowel onder voor- als
tegenstanders zal de collegialiteitsgc-
dachte zich nog verder moeten ontwik
kelen en tot rjjplng moeten komen.
Hervormde svnode
vergadert op
15 en 16 februari
DRIEBERGEN De generale synode
an de Nederlandse Hervormde Kerk zal
op 15 en 16 februari op „Hydepark" te
Driebergen worden gehouden.
De synode zal eerst een presidium kie
zen voor het nieuwe zittingsjaar. De hui
dige praeses. ds. P. G. van den Hooff, die I
i 1964 voor de vierde maal werd geko-
m. is thans niet meer herkiesbaar.
Verder zal een voorstel worden behan- j
deld tot wijziging van de kerkorde in
verband met het openen van nieuwe
mogelijkheden in de samenwerking met
andere kerken. Een voorstel tot uitbrei- j
ding van de arbeid van de commissie
het beroepingswerk zal j
op de agenda staat. Ook is er een
memorandum over het.-vraagstuk„uan-de
pastorale voorziening van de grote ste
den en het platteland en een nota betrek- j
king hebbende op de geestelijke verzor- j
ging van de krijgsmacht.
Tenslotte zal een nota aan de orde ko- I
men betrekking hebbende op het beleid
van het curatorium en directorium van
het instituut Kerk en Wereld.
Dr. Okke Jag er:
Hilversum geen
kerkelijk dak
(Va
medewerkers)
HILVERSUM In verband met om
zijn benoeming gepubliceerde persbe- i
richten vestigt dr. O. Jager er de aan-
dacht op. dat hij niet als litterair
medewerker zonder meer bij de NCRV
is benoemd Zijn werk heeft namelijk
ook theologische en pastorale aspecten.
Bovendien zal hij doorgaan met het
evangelisatiewerk van de tv-dagsluitin-
gen met pastorale nazorg.
Het beroep naar Hilversum is meer
dan „een kerkelijk dak", doch een be
roep tot predikant met bijzondere op
dracht. namelijk prediking en kerke-
raadwerk Het ging niet om het
predikant-blijven, maar om het dienen
van één gemeente in de prediking.
KERNEN
Onjuiste klacht
VAN INGEZONDEN STUKKEN
Bijdragen voor deze Ineezonden-ttukkenrubrlek kunnen door alle lezen
(en lezeressen!) worden geleverd en worden geplaatst buiten verantwoorde
lijkheid der hoofdredactie. De redactie behoudt zich het recht voor stukken
te weigeren en In tc korten schrUft du» kort! Er kan alleen
worden gepubliceerd met volledige vermelding van naam en woonplaats.
Anonieme brieven krijgen geen plaatsruimte. Waar nodig kan in een DO-
schTift van rcdactlewege een korte toelichting worden gegeven.
Volgens een kranteverslag heeft het
Tweede-Kamerlid, mevrouw G. Brauti-
gam, in een vergadering van de Land-
bouwcommissie geklaagd over de kwali
teit van het „fabrieksbrood". Het komt
ons voor dat deze klacht in zijn
algemeenheid niet juist is. Wij kunnen
bewijzen dat een goede vakman ook
als de mening
Wassenaar
jongere (25 doen in dc vorm van een gift als dat
niet nodig is. Als men het geld op
W Oranje volkomen rechtmatige wijze later terug
kan vorderen, dan moet men dit ook
doen. Derhalve geen gift. doch geld
voorschieten onder dekking
Bij alle waardering
ontslapen grote oorlogsleider
vrije wereld is toch wel helemaal KUU»i«toit:
verdrukking gekomen de niet zo bijster Rijsburg
Driemaal scliamlc
Ergerlijk acht ik hetgeen u publiceer-
le in het Zondagsblad in de rubriek
,Uit de kindermond". Vooral de laatste
aflevering gaat m.i. de perken te buiten,
lat de heilige naam Gods met vreze
eerbied gebruiken? Dat een onwe
tend kind zulke dingen zegt is tot daar
aan toe, daarvoor zal het bestraft en
gewaarschuwd moeten worden. Maar
dat dit in een chr. blad nog
herhaald wordt toont duidi
Churchill, de christelijk heet de eerbied 0 JJS SKÜ
or wan o kwijt is. Driemaal schande voor zulke ophouden blijkens berichten wordt dat
godslasterlijke stukjes.
geheel geautomatiseerde bakkerij Is dat d® heilige
prima brood kan produceren.
Rotterdam M. van Linschoten
Churchill
Scherp gesteld wil ik inderdaad voor
komen dat er mensen zouden zijn die de
barmhartige Samaritaan gingen spelen,
hol. zonder verdere inhoud. Dergelijke
hulp is niet gerechtvaardigd. Denkt u
eens aan de nieuwe Bijstandswet. Weet
u dat het heel moeilijk is de mensen
ervan te overtuigen dat het nu een
recht is en geen kwestie meer van je
1 duidelijk dat wat hand ophouden? Ook de bewuste be-
r Christus manning wil in beginsel zijn hand niet
rol die'deze man als jong militaii
en oorlogscorrespondent in Afrika heeft
gespeeld. Wat dat betreft waren bladen
als Die Burger. Die Vaderland en Die
huisgenoot waarheidsgetrouwer.
Arnhem E. R. Wigboldus Ezn.
Geen interesse
Mevr. Den Haan-Overduin
bevestigd. Ze i
In een „commentaar" nam u de
geringe belangstelling voor ons parle
ment onder de loep. U vraagt zich af
hoe dit te verklaren en dat er correctie
nodig is. Ik vraag me af: is onze
democratie thans niet zo overgeorgani-
seerd dat er onmogelijk meer van
levendige parlementaire democratie ge
sproken kan worden? Bindingen aan
akkoorden als dat van Wassenaar leggen
„de hele zaak" volkomen vast. Cru viaarrtinfon
gezegd: wordt alles parlementair alleen s
nog maar herkauwd. Bovendien: vond u
de wijze waarop dit regeringsteam tot
stand kwam dan zo inspirerend voor
Juiste hulp (2)
Met alle respect voor de zakenman
die de bemanning van de Mindanao
Logger wilde helpen zou ik toch willen
opmerken dat beter dan particuliere
hulp te aanvaarden de kapitein van dit
schip met zijn nood naar zijn eigen
consul had dienen te gaan. Ook aan de
noodkreet van de huisgenoten der sche
pelingen te Manilla had hier geen oor
geleend behoeven te worden daar
er volgens de ambassade in Manilla een
goed functionerende sociale dienst be
staat zodat de betrokken families be
paald niet behoeven te verpau]
helemaal niet
een ding en dat is
naar huis. Inderdaad moet er veelal snel
gehandeld worden maar dan ook ver
antwoord.
de Mindanao Rotterdam H. J. Boonstra
Gedeformeerd
cu Naar aanleiding van de reactie van de
de heer Luitwieler uit Schiedam onder
het kopje Gedeformeerd in de krant
heer L. sprak zijn verontwaardiging uit
over het feit dat het woord gerefor
meerd gekoppeld wordt aan ontspan
ning. Wij staan op het standpunt dat de
Nogmaals: Ik «loof dat de Nederlandse betreffende sociëteit ..Seapitio'
soedgeefsheid niet nodig U geweest d. ..i..,
dit geval.
geref. jongelui in de gelegenheid te
stellen ontspanning te zoeken, want ten
W Boog sl°tte he®*1 ook de geref. (jonge)
Juiste hulp (3)
Ik wil graag nog
Vandaar dat de sociëteit met alle recht
ingaan op het aanspraak meent te mogen maken op de
t" betiteling gereformeerd. Indien de heer
deze uiteenzetting nog bij zijn
(hoeveel chr. ook alweer?) er ook niet ding. Het gaat er mij voornamelijk om „taboe' blijft, nodigen wij hem bij deze gen-
bepaald pittiger op wordt. Ziet u dit dat degene die hulp biedt dit niet mag gaarne uit zijn standpunt nader uiteen Amsterdam
te komen zetten o
verenigingsavonden.
Schiedam G.
Verduidelijking
Het is mij gebleken dat de vriendelij
ke bespreking van mijn brochure in het
Zondagsblad van 23 januari bij sommi
gen de indruk heeft gevestigd dat ik
„de samenwerking en saamvergadering"
met Hervormde broeders en zusters
afwees. Deze indruk is onjuist. In de 21
jaren (19161937), waarin ik de kerken
van Den Haag (ongedeeld en West)
mocht dienen heb ik op verschillende
terreinen hartelijk met de Hervormden
mogen samenwerken en in de „weken
der gebeden" ben ik meermalen voor
gegaan.
Maar in dc gezamenlijke kerkdiensten
waarin de kerken haar eenheid voor
God belijden en openbaren gaat het om
de Kerken. Niet om de kerkleden
persoonlijk, maar om het kerkelijk
instituut. De kerkdienst is de samen
komst der gemeente, die daarin ook
getuigenis geeft van haar heilige een
heid in Christus en om die reden heb ik
ernstige bezwaren tegen zulke diensten
met de Hervormde Kerk. Voorsl omdat
in deze kerk nog een groot gedeelte
vrijzinnigen een legitieme plaats heeft,
met wie toch geen eenheid mag worden
beleden en niet minder, omdat zulk een
eenheidsbetuiging alleen mogelijk is,
de weg tot de eenwording
vertoning te worden. En... treden ir.
zulke samenkomsten alleen belijders van
de gereformeerde confessie op? Als ik
Hervormd was zou ik evenveel bezwa
ren hebben tegen een dienst onder op-
toezicht van gereformeerde ouderlin-
K. Dijk
Koerswijziging (.1)
N.a.v. het ingezonden stuk van de
heer Immerzecl zou ik willen opmerken
zijn beschuldigingen aan het adres van
prof. Dijk toch wel te gortig te achten, j
Het staat dc heer I. volkomen vrij
(uiteraard) er een andere mening op na I
te houden dan prof. D. maar om iemand I
met zo'n staat van dienst, die uit „volle I
overtuiging" waarschuwt tegen verval,
uit te maken voor fanatiek en „farizeïs- I
tisch" gaat mij te ver. De heer I. mag
gerust van mij weten dat er nog vele
ecnvoudigen achter het standpunt van
prof. D. staan.
Rotterdam M. Ouwens
Koerswijziging (4)
Met prof. Dijk hoop ik dat de Geref.
Kerken niet toetreden tot de Wereld-
raad. Overigens geloof ik niet dat vele
kerkmensen zich over deze zaak erg
druk maken. Voor mii is het belangrijk
of mensen zich eigendom weten van de
Vader, die Ziin zoon gaf voor de
wereld bij welke kerk. groep of rich
ting hij dan is aangesloten is dan m.i. i
niet zo belangrijk meer. Wat de „vast- i
geroeste dogma's" betreft waarover de
heer Immerzeel schreef, die kunnen we
inderdaad wel missen. Het gaat om het
vuur van de Heilige Geest, dat elke I
Kerk kan louteren.
Boskoop j. Keizer
Naastenliefde
Een gezin dat de dorpsgemeenschap
niet ..neemt" wordt op allerlei manieren I
dwarsgezeten. Is dat naastenliefde? En I
dat voor kerkmensen. Hoe kunt u 's I
zondags, gezeten tussen vier intieme
kerkmuurtjes. zingen „Ik zal met I
vreugd in het huis des Heren gaan" I
wetende dat er een moeder is van een
gezin die de arts moest smeken „Stuur
me naar een inrichting, want ik houd I
het niet uit" en dat dan door uw I
toedoen?
Bijsburg K, Koot
