roos?.,
DE DOKTER aan 'i woord
Utrecht krijgt dagziekenhuis
voor psychiatrie
Percentage loonsom
voor georgaiiiseerden
„TROIKA" AAN TOP VAN DE
KRIJGSMACHTPREDIKANTEN
Huidige structuur van
jeugdwerk is oorzaak
Een woord voor vandaag
Mensheid wordt tegelijk
machtiger en hnlpelozer
SLIK UW PIJN we6 M Ff ff
LICHAAMSGEUR
2
DINSDAG 2 FEBRUARI 1965
NKV: per jaar uitkering ineens
UTRECHT Het Nederlands
Katholiek Vakverbond wil de na
delige positie van de georgani
seerde werknemers opheffen door
bij het afsluiten van collectieve
arbeidsovereenkomsten te be
dingen dat aan de werknemers
partijen jaarlijks een percentage
van de loonsom wordt uitgekeerd.
De vakbonden zouden van dit geld
aan hun onder de werkingssfeer
van de cao vallende leden dan een
maal per jaar een uitkering ineens
kunnen doen.
Deze nieuwe gedachte is gelanceerd
in Ruim zicht, het orgaan van de
N.K.V., dat ook voorstander is van
een verschil in beloning tussen ge-
organiseerden en ongeorganiseerden.
Het verschil in beloning zou dan aan
de werknemerspartijen kunnen wor
den uitgekeerd als tegemoetkoming in
de kosten voor het afsluiten van de
c.a.o. De uitkering ineens via de vak
bond op basis van een percentage van
de loonsom vindt Ruimzicht evenwel
een betere oplossing.
Het N.K.V.-blad vindt het voorts
hoog tijd om eens nader te bekijken
op welke wijze de diensten die de
vakbeweging aan het algemeen be
lang verleent dienen te worden geho
noreerd. Deelname aan activiteiten
die geheel of mede ten gunste zijn van
andere groeperingen dan werknemers
groeperingen bijvoorbeeld in bestuurs-
en adviesorganen, dienen volgens
Ruimzicht een honorering te krijgen
die in overeenstemming is met de
kosten van de bestede tijd. Ook de
Vraagteken bij
oecumenische
huwelijken
(Van ob« kerkredactle)
UTRECHT In een artikel getiteld
„Beneden oecumenisch peil" in De
Protestant uit de predikantdirecteur
van het Nederlands Protestants Con
vent, ds. H. B. Meyboom ernstige kri
tiek op de „oecumenische huwelijken",
die de laatste tijd in de publiciteits
verschenen.
Als voorbeelden van dergelijke hu
welijken, die gesloten zijn ten over
staan van een rooms-katholieke gees
telijke en een predikant noemt hij on
der meer de studentenhuwelijken in
Nijmegen en Wageningen. Andere ge
vallen zijp, met opzet geheim gehouden.
Men spreekt hier van eenzeldzaam
mooi voorbeeld van oecumene, i
wat is er in feite gebeurd? 'ió Vraagt
ds. Meyboom. De predikant heeft de
Rooms-katholieke sacramentele huwe
lijkssluiting aanvaard en er aan
gewerkt.
Immers, wanneer de priester de
vraag stelt: „N.N., belooft gij
vrouw/man lief te hebben, haar/hem
te eren en bij te staan, en haar/hec
trouw te blijven tot de dood uw huwe
lijk ontbindt?" en hierop antwoorden
de huwenden bevestigend, dan is dat
huwelijk op sacramentele wijze geslo-
,ten.
Met andere woorden: hier is niets
oecumenisch geschied. De predikant
heeft alleen zijn hoofd gebogen voor de
rooms-katholieke rite, leer en rechts
pleging. Dit is dus geen oecemene, al
dus ds. Meyboom, maar capitulatie.
Ds. Meyboom wijst er tenslotte op.
dat deze handelwijze niet gedekt wordt
door een nieuwe rooms-katholieke wet
geving inzake het gemengde huwelijk,
want deze is er nog helemaal niet. De
zaak is pas aan de paus voorgelegd
Bisschop Nierman:
Kleine en sobere
kerken gewenst
UTRECHT Het verlangen is
tegenwoordig minder groot om
kerkgebouwen hoog boven de steden
en dorpen te laten uitsteken. De kerk
wil zich midden onder de mensen
begeven. Het kerkgebouw moet m
functioneren als hart, dan als kroon.
Dit zei bisschop Nierman van Gronin
gen gisteravond op een persconferentie
ter gelegenheid van het feit, dat aan
staande zondag in de Rooms-Katholieke
Kerk kerkenbouwzondag is.
In de nieuwe verhouding van kerk
wereld wordt het christen-zijn minder
ervaren als het gevolg van de binding
aan een bepaalde maatschappelijke
groep. Bisschop Nierman wilde niet
zeggen, dat er in onze tijd geen plaats
meer is voor grote monumentale kerken,
maar als regel zal de kerk zich beter
herkennen in gebouwen van minder
grote afmetingen, met minder kostbare
inrichting en versiering.
In de afgelopen drie jaar werden er ir
totaal 106 rooms-katholieke kerken aan
besteed. De kosten voor kerkenbouw ir
dit jaar tin totaal voor 73 kerken'
worden op ruim 54 miljoen gulden
geschat
diensten die door de werknemers
organisaties krachtens de c.a.o. of
andere bepalingen aan ongeorgani
seerde werknemers moeten worden
verleend, zullen door middel van retri
buties vergoed moeten worden, zo
meent het N.K.V.-blad.
Curiepersoneel moet
stipter werken
neel van de Vaticaanse
rondschrijven laten weten, dat het zich
moet storten in polemieken over de
kritiek, die in het concilie op zijn werk
is geleverd, ook al is deze kritiek vaak
onrechtvaardig geformuleerd. Hij
dringt er bij het personeel van de
purie op aan, bij .toekomstige hervor
mingen een volgzame houding aan te
nemen. Zijns inziens heeft het onver
mijdelijk verouderen van de structuur
van de curie ongetwijfeld tot tekortko
mingen geleid.
Voorts heeft de kardinaal hët personeel
aangespoord, de kantooruren strikt in
acht te nemen, het dagelijks werk met
de grootste zorg te verrichten en een
bijzondere zorgvuldigheid te betrach
ten in de contacten met ieder, die bij
het concilie betrokken is. Het mag niet
voorkomen, dat het personeel geld
aanneemt, ook al zou dit voor een
liefdadig doel worden gebruikt.
Drs. Yan Buuren
neemt ontslag
Drs. M. van Buuren, leider van de
geestelijke radio- en televisierubrieken
bij de KRO heeft om persoonlijke re
denen onmiddellijk ingaand ontslag uit
deze functie gevraagd. De KRÖ heeft
dit ontslag toegestaan. Men heeft de
functie thans als volgt verdeeld: drs.
Van Buuren zal bij de televisie wor
den opgevolgd door pater A. Truijman
die hem daar reeds assisteerde en bij
de radio door pater H. in 'tVeld, een
36-jarige docent uit Nijmegen. Waar
schijnlijk zal nog een derde geeste
lijke worden belast met de algemene
leiding van de godsdienstige rubrieken.
spreekt over hervormd plan
uw kind goed
I beschermd tegen
winterkou
De „doorns" zien
veel bezwaren
(Van onze kerkredactie)
DEN HAG Het mode-
ramen van de hervormde synode
heeft aan het Contact in Over
heidszaken-Militair (CIO-M) een
plan voorgelegd om de structuur
van da protestantse geestelijke j
verzorging enigszins te wtfzigeq. kerlïBn vertegenwoordigd zijn. Tevens
Een nota over deze mogelijke wil het model-amen van de hervormde
wijziging werd vandaag in deide functie.-vamstrafpredikant,
rv u die onder de hoofdpredikant een eigen
vergadering besproken. Do be-1 laak hEeft bij de ^„dmaeM aan een
langrijkste voorgestelde veran- objectief onderzoek onderwerpen
deringen zijn: Mocht blijken dat een dergelijke
functionaris onmisbaar is in de con
stellatie van het leger, dan móet be
paald «••arden dat aan hem ook een
onderdeel der pastorale verzorging
wordt toegewezen. Het administratie
ve aspect van deze functie moet tot
een minimum beperkt worden.
De benoeming van een soort
driemanschap, dat een groot deel
van de werkzaamheden van de
hoofd- (leger-, marine- of lucht
macht-) predikant overneemt.
Het afschaffen van rangaan
duidingen en de distinctieven op
de uniformen.
In de nota. die vandaag werd be
sproken, wordt gezegd dat duidelijker
dan thans tot uiting moet komen dat de
krijgsmachtpredikanten in eerste in
stantie dienaren der Kerk zijn. De nota
werd toegezonden aan de leden
Reacties
de hervormde kerk, deel
uitmaken van het CIO-M op dit plan
•hebben gereageerd. Wel heeft het voor
stel onder krijgsmachtpredikanten, die
ervan op de hoogte zijn gebracht, veel
vragen opgeroepen en ongerustheid ver-
u„„ Sommigen van hen vrezen dat op deze
hst CIO-M en aan de kerken die deel- wita» de interkerkelüke samenwerking
nemen aan de protestantse geestelijke eVlr,Ste drievoudige troika"
verzorging van de militaifen. voor de geestelijke verzorging van leger.
Voor de goede gang van zaken is luchtmacht en marine onherroepelijk zal
een organisatorisch patroon nodig, zegt i leiden tot een zekere mate van, wat men
de nota, dat enerzijds is aangepast aan I noemde ..kerkelijk touwtrekken" om de
de militaire samenleving, doch ander- verdeling van de functies,
zijds de ambtelijke verantwoordelijk-1 ook achtte men het onmogelijk dat
het driemanschap wekelijks kan verga
deren. Dit zal de administratieve taken
niet verlichten, zoals de hervormde kerk
wil, maar eerder vermeerderen vreesde
Troika
Het plan voorzie in een „troika", een j
soort driemanschap dat de huidige po
sitie van de hoofdpredikant uit zijn
isolement verlost. Gedacht wordt aan
wekelijks bijeenkomend modcra-
i, bestaande uit de hoofdpredikant
die voorzitter zal zijn, zijn plaatsver
vanger en een derde moderamenlid,
dat jaarlijks gekozen moet worden in
vergadering van alle tot het korps
behorende predikanten.
Het ligt kennelijk in de bedoeling,
dat een dergelijk driemanschap niet
alleen ingesteld zal worden voor de
geestelijke verzorging v<w het leger,
maar ook voor die v.an de luchtmacht
en de marine. Waar het gaat om huis
houdelijkeen< administratieve plannen
(waarover de hoofdpredikant verant
woording schuldig is aan de minister)
moet hij vooraf overleg plegen met
de beide andere leden van dit drie
manschap. Hel beleid aangaande ove
rige zaken dient door hen samen be
paald te worden. Zij moeten dan re
kenschap afleggen aan het CIO-M.
Gezag
Het plan is indirect een gevolg van het
conflict binnen de geestelijke verzorging
van het leger, ontstaan toen de her
vormde synode zijn radicale (maar later
toch wat verzachte) „neen" uitspral
gen de kernbewapening. Enkele
Ir. Bulens over zijn ontslag:
Geschriften ontdekt
over Reformatie
in Hongarije
GENEVE Professor Barnabas u
Boedapest, die in Genève was om d
laatste hand te leggen aan de uitgave
van nog niet eerder gepubliceerde pre
ken van Calvijn over Ezechiël, heeft drie
belangrijke werken ontdekt, die betrek
king hebben op de geschiedenis van de
Reformatie 'in Hongarije. Een van de
vormde predikanten die zich achter dit
„neen" stelden, meenden dat hen de vrij
heid ontnomen werd om het evangelie
zo te verkondigen, als zij meenden dat
dit gedaan moest worden. Andere pre
dikanten zijn echter van mening dat
daarvan geen sprake is en ook niet is
geweest.
Toen gingen er in de hervormde kerk
stemmen op die zeiden dat de kerk meer
gezag moest kunnen uitoefenen over de
prediking van de eigen predikanten, die
onder de hervormde kerkorde predikan
ten voor buitengewone werkzaamheden
in algemeen dienst met standplaats bij
de synode zijn. Zij hebben geen stem
recht en zijn eigenlijk onmondig, menen
zij. Dit is een grief die bij hen reeds
lang leeft. Zij vragen zich af of dit
kerkelijk gezag door dit plan wel be
reikt kan worden.
Distinctieven
Het hervormde plan wil dat de gelijk
stelling met de officiersrang wel blijft be
staan, maar slechts als administratieve
gelijkstelling. Zij mag echter niet func
tioneren in de tenaamstelling, noch in
enige aanduiding op de uniform.
Ook op dit punt zijn vragen gerezen.
Krijgsmachtpredikanten vragen zich na
melijk af of men op dit punt niet in
strijd komt met de conventie van Ge-
ncve. Dragen deze predikanten deze dis
tinctieven niet, dan zijn ze tijdens een
oorlog vogelvrij.
Zo moeten de Finse predikant bij
het VN-leger op Cyprus en de Zweedse
predikant in de Ghaza-strip in de
legerorganisatie opgenomen worden
anders mochten zij hun geestelijk werk
niet doen.
Men zei ons dat soms gewezen wordt
op de situatie in West-Duitsland, maar
dat daar de gehele geestelijke verzor
ging bij de krijgsmacht veel sterker
hiërarchisch geregeld is dan in enig
ander Nato-land. Bovendien hebben
de Duitse krijgsmachtspredikanten
die geen uniformen dragen er wel
degelijk een in de kast hangen voor
het geval van oorlog en oefening. Zij
dragen deze uniform nu niet om geen
extra aanstoot te geven aan Oost-
Duitsland, zo vertelde ons een krijgs
machtspredikant.
De predikanten bij wie wij informatie
inwonnen waren unaniem van mening
dat in vredestijd distinctieven het werk
binnen het onderdeel vergemakkelij
ken; in oorlogstijd zou het ontbreken
van een officiële rangaanduiding het
geestelijk werk geheel onmogelijk
maken.
HUIS TER HEIDE „Van de
'jd'e van het bestuur van het ge
reformeerd jeugdcentrum De Witte
Hei deelt men ons mede, dat op
zijn verzoek aan de heer ir. J.
Bulens, directeur van het gerefor
meerd jeugdcentrum, per 1 sep
tember 1965 eervol ontslag is ver
leend", aldus een persbericht van
het centraal persbureau van het
gereformeerd jeugdcentrum.
„De heer Bulens heeft in een brief
aan het bestuur meegedeeld, dat het
naar zijn mening in de huidige struc
tuur van het jeugdwerk voor hem
moeilijk is zijn functie te Vervullen.
Hoewel het bestuur deze mogelijkheid
aanwezig acht, heeft het bestuur de
ontslagaanvrage gerespecteerd", staat
elders in het bericht.
„De heer ir. J. Bulens volgde op 1
september 1962 de heer Ad Kuiper als
directeur op. Hij verliet daarbij een on
derwijsfunctie bij het VHMO en betrad
het terrein van het jeugdwerk-vormings
werk. Met grote kracht heeft de heer
Bulens ernaar gestreefd van De Witte
jeugd-vormingscentrum te ma-
raan in gereformeerde kring zo
dringend behoefte is. Een aantal func
tionarissen, opgeleid aan een sociale aca
demie, kwam het team jeugdconsulenten
versterken en onder leiding van de heer
Bulens werden met grote intensiteit me
thodische vraagstellingen in het jeugd
werk bestudeerd tegen de achtergrond
ing.
problemen
kerk
samènle-
UTRECHT - Na Velj.krijgt,
nu ook Utrecht een dagziekenhuis, dje Zij nodig hebben
voor psychiatrische patiënten.
Het zal waarschijnlijk nog déze
maand worden geopend in een
gebouw aan de Oude Gracht. Het
ziekenhuis wordt een afdeling
van het Willem Arntszhuis van
de Willem Arntszstichting.
Geneesheer-directeur dr. H. Loois
De heer Bulens heeft ern
oor de sociale wprkers een heldere
werksituatie te scheppen. In het kader
daarvan bepleitte hij een sterk doorge*
voerde decentralisatie, waarbij de be
leidsvragen zover> mogelijk op zelfstan
dige plaatselijke-en provinciale organen
zouden moeten liggen, terwijl de be
roepskracht naar de aard van zijn des
kundigheid een eigen verantwoordelijk
heid zou kunnen dragen.
Van de verschillende initiatieven van
de heer Bulens vermelden wij in het
bijzonder: het initiëren van een film
cursus. het project groepswerk, het bui
tencentrum IJlst, een vakantieweek voor
minder validen, internationale ontmoe
tingen en aanpassing van de gebouwen
Beroepi n gswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Aalst: P. .Vermaat, karid,
te Barendrech't; te Muiderberg toez.)
P. v. d. Veer te Farmsum; te Kollum:
B. Kloprrran te Molkwerum; te Reitsum
(toez.) en te Ter Apel (toez.): L. Gul
mans. kand. te Reitsum.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Gees (Dr.): B. de Boer,
kand. te Meppel; te Siegerswoude: K. J.
Arwert, kand. te Amsterdam-Sloter-
vaart; te Andijk (vac. C. Dijkstra) en te
's-Gravenzande (vac. M. T. Minnema):
J. C. v. Egmond te Tholen en Poortvliet;
te Krommenie: P. C. Koster te Roode-
school.
Aangenomen naar Grootegast (vac. B.
Smildei; T. Boersma te Zuidhorn.
Benoemd te Oldemarkt als hulppred.:
D, Bcemmer. a.s. em. pred. te Dwingelo
die deze benoeming ook aannam.
Bedankt voor Veenendaal (vac. J.
Overduin): H. M. Dercksen te Rotter-
dam-Charlois.
GEREF. KERKEN (VRIJGEM.)
Beroepen te Harderwijk: B. v. Zuyle-
kom te Leens.
Bedankt voor Bergentheim: Tj.
Boersma te Urk.
CHR. GEREF. KERKEN
Tweetal te Hilversum-C.: J. J. Rebel
te Haarlem en B v. Smeden te Am
sterdam; te Steenwük: K. Boersma te
Onstwedde en J. P. Geels te Haarlem-C.
Beroepen te Den Haag-W.: J. Keuning
te Veenendaal; te Urk: P. v. Zonneveld
te Bennekom.
Bedankt voor Meppel: JKievit te
Noordeloos.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Sint-Annaland: A. Hof-
Het oudste is een tot nu toe onbekend
polemisch werk van Peter Meliusz, dat
gericht is tegen de unitariërs tdie de
drieëenheid loochenden) van Transsylva-
nië. Het exemplaar, dat prof. Nagy
de bibliotheek van het Reformatiemu
seum ontdekte, is in 1571 in Debreczen
gedrukt en bevat een persoonlijke op
dracht van de schrijver aan de Refor
mator Theodorus Beza.
Verder vond de Hongaarse geleerdi
tweo werken van Johannes Bocatius, cei
medestander van Stephen Bocsay. die in
1604 een protestantse opstand in Honga
rije organiseerde. Hieronder is een ma
nuscript van een werk. waarvan tot nu
toe slechts één (onvolledig) exemplaar
bekend was. Dit geschrift, gedateerd in
1611, bevat onder meer het dagboek, dat
Bocatius heeft geschreven gedurende
zijn vijfjarige gevangenschap.
Britten geven
paus gewaad
LONDEN Paus Paulus
krijgt in april een wit eucharis
tisch gewaad ten geschenke van
vierhonderd Britten, die dan een
bezoek brengen aan het Vati-
caan. Het zijn anglicanen,
rooms-katholieken en leden van
vrije kerken, die de reis maken
onder auspiciën van een inter
kerkelijke stichting, zoals er ook
in ons land zijn, die reizen or
ganiseren naar het heilige land
en naar pelgrimsoorden.
De kleding is ontworpen dopr
een anglicaan en wordt ook ver
vaardigd door zusters van een
anglicaanse priorij, die daarmee
hun reis naar Rome verdienen.
Op het schouderstuk worden
oudé Britse heiligen afgebeeld,
zoals de legendarische marte
laar Albanus uit de derde eeuw.
Naar verwacht wordt, zal de
anglicaanse bisschop van Exeter
het cadeau aanbieden.
„De Here heeft de rechtvaardigen lief."
Het is in de 146ste Psalm zo maar een opmerking,'een, als het
ware, antivoord op het: waaromdat zou kunngn rijzen op
alle weldaden, die God de mens bewijst. Hij is niijn Helper,
juicht David. Hij is de Helper van de weduwen en de wezen,
van de verdrukten en de vertrapten, de gevangënèn en de
blinden.
Waarom? Dit is het antwoord: God heeft de rechtvaardigen
lief. En verder zegt David: Maar de weg der goddelozen
maakt Hij krom. Rechtvaardigen en goddelozen. Alle hulp,
alle weldaden, alle zegen het is niet voor de laatsten. Ifet is
nadrukkelijk voor de rechtvaardigen. Voor hen, 'die in hun
leven Gods weg met hen willen bewandelen.
Het is een voorwaarde om het grote heil te verkrijgen. Recht
vaardig te zijn in Zijn ogen. Dat wil zeggen: Zijn paden gaan,
Hem dienen, in alles Hem zoeken, het Hem laten zeggen in
ons leven. Voor alles en in alles God! Zoek eerst Zijn Konink
rijk'en al het overige zal u toegeworpen worden. Want Hij
heeft daartoe de macht, daaraan valt niet te twijfelen. Hij is de
enige Helper, zegt David. Hij is getrouw in Zijn Woord, aan
Zijn belofte.
De Here heeft de rechtvaardige lief. En zijn liefde komt tot
uitdrukking in de overvloed aan weldaden, die Hij over hem
uitstort. Daarom, wie zich aan God overgeeft, hij kan het zich
permitteren niet te vertrouwen op edelen, of op nipnsen, bij
wie geen heil is. Hij heeft genoeghij heeft alles. Hallelujah,
loof de Here, mijn ziel.
Wij lezen vanavond Genesis 23 u%rs 1 tot 20.
L'Oréal de Paris
M. Ruppert tot studenten:
(Van een
r medewerkers)
EDE De mens wordt steeds
machtiger om de natuurkrachten
te doorgronden, maar diezelfde
mens wordt steeds hulpelozer om
die macht voor creatieve doelein
den aan te wenden. De mens doet
steeds meer kennis op van zijn
omgeving, maar wordt zich steeds
minder bewust, waarheen hij zich
beweegt.
Dit zei de heer M. Ruppert, lid van
de Raad van State, tot lutherse stu
denten op het buitencentrum van de
Evangelisch-Lutherse Kerk, het kas
teel Hoekelum. Voor het eerst was er
een weekendconferentie georganiseerd
voor lutftersc studenten uit de
schillende, universiteitssteden en f
teiten. Het thema van de conferentie
was De toekomst.
De titel van het referaat van de heer
Ruppert was: Waar gaan wij maatsch
pelijk naar toe? Dit is maar niet
vraag uit nieuwsgierigheid. Het gaat
om, dat we vragen, wat we moeten doen
of nalaten. Als christenen moeten w
voor de toekomst interesseren. D
goed bijbels.
Drie factoren bepalen het wereldbeeld
van morgen, zo zei de heer Ruppert: de
ontwikkeling van techniek en natuur
wetenschap, de internationale politieke
situaties (oorlogsdreiging en ontwikke
lingslanden bijvoorbeeld) en de bevol
kingsexplosie.
In het algemeen bespeurde hij tenden-
zen naar grotere collectiviteit en
ciallsatie. Wij gaan naar een grotere
collectiviteit, op economisch maar
op existentieel gebied. Hiermee gaat
toenemende specialisatie gepaard. De
arbeidsdeling kan zo ver gaan. dat iemand
niet meer weet, waaraan hij bezig is.
De vraagstukken worden steeds meer
Ingewikkeld.
Kortsluiting
De kortsluitingen, die ontstaan, zijn te
verklaren. De mens vlucht uit de ver
antwoordelijkheid naar de overgave in
klasse, ras en volk. De taak van de col-
lectiviteit wordt steeds groter, die van
de individuele persoon steeds kleiner.
De heer Ruppert wees er voorts op,
dat de machine de mens gaat vervangen.
'In plaats van lichamelijke inspanning
wordt oplettendheid geëist. Het probleem
van de continu-arbeia wordt steeds meer
actueel voor het maatschappelijk en ker
kelijk leven. Het aantal managers neemt
toe. Men raamt, dat in 1972 honderd mil
joen mensen bij het wetenschappelijk on
derzoek betrokken zijn.
Het referaat .van de heer Ruppert werd
toegespitst op de vraag: Wat is de zin
van ons zeer korte leven op deze wereld?
Wy mogen weten, dat Gods Ryk niet
door ons werk komt Wel moeten wfj dit
Ryk zoeken, alsof dit van ons afhangt.
Müntzer
Eerder op de conferentie hield de Am
sterdamse kerkhistoricus prof. dr. W. J.
Koqiman een boeiende inleiding over de
apocalyptische tóekomstverwaenting van
Thomas Müntzer ln tegenstelling tót Lu
thers eschatologie.
Müntzer werkté de theologie des krui-
ses veel radicaler1 uit dan Luther, maar
maakte haar los van haar bijbelse grond,
waardoor hij haar omvormde tot kruis-
mystiek. Müntzer verweet Luther passi
viteit Hij wilde de stem van God direct
horen en niet via middelen als Bijbel en
sacrament. Het Rijk van God moet met
geweld doorbreken, zei Müntzer. Dit in
tegenstelling met Luthers visie: Gods
Rijk komt wanneer Hij dat wil.
SVB wil speciaal
spoortarief
AMSTERDAM - Hst landelijk be-
stuur van de Nederlandse Studenten-
vakbeweging heeft de staatssecretaris
van verkeer en waterstaat in een brief
gevraagd speciale reizigerstarieven voor
studerenden in te voeren, zoals bijv.
weekendretours en abonnementstarieven
voor spoorstudenten.
Het landelijk bestuur is van mening
dat de onlangs doorgevoerde verhoging
van de reizigerstarieven bij de Neder
landse Spoorwegen een nieuwe belasting
betekent van het uitgavenbudget van
practisch alle studerenden.
„Door het schrikbarend grote kamer
tekort in de universiteitssteden omvat
het aantal' spoorstudenten op het ogen
blik 30% van alle studerenden aan
instellingen van wetenschappelijk onder
wijs."
Het grote voordeel van. dit systeem,
waarmee onder meer in Rusland en En
geland goede ervar ngen zijn
is, dat de contacten met gezin c
schappij niet worden verbroken, r
tor die vaak de genezing bevordert. Een man te Zeist: te Slikkerveer: W. Hage
maatschappelijk werkster onderhoudt dete Klaaswaal,; te Amsterdam-N.:
band tussen gezin en ziekenhuis en geeft j Ligtenberg te_ OucTemirdum^
de nodige adviezen aan familieleden die
de patiënt thuis moeten opvangen. Dr
- j Loois vertelde dat zeker negentig pro-
UNIE
BAPT. GEM.
Bedankt voor Scheveningen:
t Beek te Alkmaar; voor Em
telde dat voorlopig 24 patiënten kunnen cent van de patiënten in een verpleegin- j Bouritius te Hoogezand.
worden verpleegd. Bij uitbreiding van delrichtin'g voor dag en nacht opgenomen GEREF. GEM. IN NED.
staf zouden dat er 40 kunnen worden, j zouden moeten worden als er geen dag- Bedankt v
De patiënten komen 's morgens en gaan ziekenhuis was. 'Veenendaal.
Ederveen: F. Mallan te
Vmgem «p mfdUrh gebied renden aan de reductie rnn one
blad mei llnkeboven op de envelop: „Medlnrlie rubriek".
Antwoord op vragen van algemeen belang wordt In dexe
mbrleh gegeven, vragen waarvan de beantwoording niet
lange deze weg gewenel Ie, geerhledf per brief.
De lichaamsgeur in gezondheid en ziekte wordt
bij de mens door uitwendige en inwendige
factoren bepaald. Tot de uitwendige factoren
rekenen wij de lichamelijke inspanning, het dieet,
de wijze van kleding en natuurlijk de persoonlij
ke hygiëne. De inwendige factoren zijn de afschil
ferende huid, het talg en in mindere mate het
zweet. Uiteraard zijn ook de bacteriën van belang
voor zover ze groeien en bloeien dank zij een van
de genoemde factoren. Door al deze factoren
wordt dus de geur van het menselijk lichaam
bepaald. Ook de afbraakproducten van de vetten
spelen een belangrijke rol.
Maar ook ieder mensenras heeft een eigen lichaams
geur, of als men het netjes wil zeggen „Body odor".
Bovendien hebben binnen de verschillende rassen de
verschillende individuen veelal ook nog een eigen
specifieke geur. Het blijkt dus wel wat een verschil
lende geuren er zijn! Er zijn mensen vooral
vrouwen die aan een geur een bepaald persoon
Kunnen herkennen.
Doorgaans is de persoonlijke hygiëne in onze
gematigde streken voldoende om de medemens niet te
storen met de persoonlijke geur. Maar achterwege
blijven van voldoende hygiëne, wat veel voorkomt bij
jonge pubers als uiting van protest tegen de
moederlijke wasdwang en bij ouden van dagen,
kan sociaal gezien tot moeilijkheden aanleiding
geven.
Veel van de reeds genoemde factoren kunnen
gemakkelijk worden herzien, wanneer iemand last zou
hebben van een overmatige lichaamsgeur. Bij bepaal
de ziektetoestanden kan het echter voorkomen, dat
ondanks alle genomen maatregelen, de zieke toch een
geur verspreidt. In vele gevallen is de
dokter in staat de diagnose reeds op de geur te
stellen! Om enige voorbeelden te noemen: de geur bij
een rodehondpatiënt lijkt op die van pas geplukte
veren, van pokken op die van een paardestal. Ook
grleppatiënten verspreiden vaak een typische geur.
Uiteraard verspreiden ook ziekten van de stofwisse
lingsorganen of van de keel- en/of neusholte bepaalde
En nu de zweetproductie. Er is in het menselijk
lichaam in de huid een verdampingssysteem inge
bouwd. naar het voorbeeld waarvan de mens zijn
koelkasten heeft gebouwd. Dit is het zweetklierappa-
raat dat constant functioneert: het onopgemerkte
zweten of „perspiratio insensibilis" genoemd. Pas
wanneer de regulatieprikkels sterker worden, treedt
het „opgemerkte zweten" op. Iedereen beschikt over
dit mechanisme, dus het is onjuist te beweren „dat
men nooit zweet", want dat is gelukkig voor deze
In het zweet zit vrij veel zout, wat een ieder we]
bekend zal zijn Wanneer men bijzonder veel zou
zweten, zoals in de tropen het geval kan zijn, kunnen
er lichaamsbezwaren uit voort vloeien, waardoor men
geadviseerd wordt wat extra zout te gebruiken.
Dat bij sterk zweten gifstoffen het lichaam zouden
verlaten zoals door vele mensen wordt geloofd
is slechts zeer ten dele waar. De hoeveelheden zijn te
weinig om van belang te zijn. De nieren weten als
regulatieorgaan het vochtgehalte van ons lichaam
aardig op peil te houden. Het zweten heeft dus in de
eerste plaats ten doel om ons lichaam op temperatuur
te houden. Wordt de huid vochtig door het transpire
ren dan kan de huid Afkoelen door de verdamping die
plaats heeft tengevolge van de lucht uit de omgeving.
Daarnaast komt er zweetafscheiding voor onder
invloed van psychische prikkels: het „angstzweet" dat
iemand kan uitbreken. Het is van belang bij
overtollig zweten veel te drinken. Is er op een
gegeven moment een tekort aan vocht, dan kan de
transpiratie niet volledig tot stand komen waardoor
de lichaamstemperatuur gaat stijgen. We spreken in
die gevallen van een „warmteberoerte", hetgeen dus
niet hetzelfde is als een „zonnesteek"! Normaliter
verdampt het lichaam al een halve liter vocjit per 24
uur. In warme dagen wordt dit veel hoger.
Het zweten is meestal het sterkst op de binnenkant
van de hand, voetzool, okselholten en lies. Wordt de
inspanning of hitte in de omgeving erg groot dan kan
er wel 2 liter in één uur worden uitgezweetl Bij de
behandeling moet men zich dus eerst afvragen wat de
werkelijke oorzaak van net zweten is. Overigens moet
men voor lichte en luchtige kleding zorg dragen, die
evenals het ondergoed vaak verwisseld moet worden.
Verder zal men zich dagelijks met koua water moeten
wassen en een zeep gebruiken die van zichzelf niet te
veel ruikt. Men moet niet teveel zijn toevlucht nemen
tot steeds krachtiger geurende zepen, chlorophyl en
wat al niet, maar trachten de ventilatietoestand van
de kleding te verbeteren, door bijvoorbeeld open
sandalen tc dragen met leren zolen. Rubber absor
beert geen vocht en bevordert dus het zweten. De
okselharen moeten worden weggeschoren. Dit heljjt
aanzienlijk, daar de geur zich meestal hecht aan de
haren. Lokaal aangebrachte anti-transpiratiemiddelen
verminderen niet het transpireren, doch helpen vaak
door hun antibacteriële eigenschappen.
Voor zweetvoeten wordt over het algemeen voetba
den waarin formuline is opgelost voorgeschreven,
hetgeen tweemaal daags moet worden uitgevoerd.