Nieuwe Leidlse Courant Geef werknemers meer zeggenschap BOOT Moran hele nacht bij Sir Winston Nieuw wapen van Verenigde Staten Advies van commissie-Verdam (na studie van vijf jaar): Recht van enquête naar wanbeleid Verdeeldheid (9-7) over eigen commissaris Directeur Centropa in arrest gesteld Etherpiraten willen een onderzeeër Commentaren r Dinsdag 19 januari 1965, 45ste jaargang Vrij koud De Bilt verwacht tot woensdagavond: Aanvankelijk opklaringen met voorname, lijk in de kustprovincies nog enkele ver spreid voorkomende buien en in de nacht cn vroege ochtend op de meeste plaatsen lichte vorst. Morgen overdag toenemen de bewolking met later kans op sneeuw. f. WtMER HtoMradactaur: Dr. E. OlEMEt CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD rastigh ij gh«bl«v*r erf in teghempoet" Steenstraat 37 E223 Abonnementsprijzen p.v/. f 0,78, p.m. f 3,35, p.kw 10,05 PROF. MR. P. J. VERDAM De Commissie ondernemingsrecht heeft behalve ten aanzien van het commissa riaat nog een groot aantal andere, even eens ingrijpende voorstellen gedaan, die rijn neergelegd in een viertal andere initiatief-wetsontwerpen en die in het algemeen door de gehele commissie of ten grote meerderheid daarvan worden onderschreven. Deze voorstellen komen in grote lijn op het volgende neer: Jaarverslag In een ontwerp van wet op de jaarre kening van ondernemingen wordt una niem voorgesteld: het uitbrengen van een jaarrekening met accountantsverklaring verplicht te stellen voor alle open n.v.'s. wier statuten tenminste f 250.000 aan toon deraandelen toelaten, en uitbreiding van deze verplichting tot grote coöpe raties en boerenleenbanken. het afdwingbaar maken van deze plichting langs de weg terlijk bevel van een ondernemingskamer bij rechtshoven. de inrichting der jaarstukken men te binden. e stellen der ge- Enquête In een voorontwerp van wet ..tot wij ziging van het Wetboek van Koophandel mb.t. het enquêterecht" stellen 15 van de 16 leden der commissie voor: het recht van enquête (onderzoek naar verondersteld wanbeleid) voor aan deelhouders gemakkelijker te maken: dit recht ook toe te kennen aan de centrale werknemersorganisaties (na dat zij de ondernemingsraad hebben gehoord), aan de certificaathouders en aan het openbaar ministerie; de enquêteregeling ook van toepas sing tc maken op de coöperatieve ver eniging. indien een-tiende van het ledental er om vraagt; via de in te stellen ondehnemingska- mer ingrijpen van de rechter mogelijk te maken. Ondernemingsraden De commissie stelt verder voor (in al gemene zin unaniem en op onderdelen met grote meerderheid) do Wei op de Ondernemingsraden zodanig te wqzigen, dat het volgende wordt mogelijk ge maakt. instelling van ondernemingsraden dooi de S.E.R, bij bedrijven met tenminste 100 werknemers: introductie in de wet van de figuur van de centrale ondernemingsraad: t uitbreiding van de onderwerpen van overleg in de ondernemingsraad (als de economische gang van zaken, de jaarrekening en structurele verande ringen in het bedrijf) terwijl voorts jaarlijks een vergadering met de raad van commissarissen moet worden ge houden: uitnodiging van deskundigen bij dc besprekingen in de ondernemingsraad instelling van agendacommissies. leeftijdsgrens In een vijfde %vetontwerp („tot wjjzi- fing van het Wetboek van Koophandel") 'telt de meerderheid der commissie ten 'lotte nog een aantal veranderingen voor m.b.t. de aandeelhoudersvergadering, dc Positie van certificaathouders en de commissarissen Het gaat hier in hoofd taak om het volgende: vastlegging van het recht op inlich tingen. waarop aandeelhouders tegen over bestuurders en commissarissen aanspraak kunnen maken; certificaathouders het wettelijk recht tc geven de alg. vergadering van aan deelhouders bij te wonen voor bedrij ven. die tenminste voor f 250.000 aan certificaten hebben uitgegeven: het statutair vastleggen van een leef tijdsgrens voor commissarissen, waar bij de commissie in een ovci gangsbe paling de leeftijd van 72 jaar stelt. (Van I sociaal-economische redactie) DEN HAAG Na een studie van bijna v\jf jaar heeft de Commissie Ondernemingsrecht de minister van justitie een sterk verdeeld advies uit gebracht over dc reeds veelbesproken vraag of ook aan dc werknemers het recht moet worden toegekend op inspraak bij de samenstelling van colleges van commissarissen. Negen leden van de commissie spraken vol overtuiging het ..ja-woord" uit. maar de zeven andere leden lieten een krachtig ..neen" horen. Het ..ja-woord" van de negen voorstanders resulteerde in een voorstel om bij alle naamloze vennootschappen, die ter beurze genoteerd staan, als mede bij de besloten n.v.'s die daarmee in concernverband staan, de werk nemers de bevoegdheid te geven tenminste één commissaris of. indien de raad van commissarissen uit meer dan vijf personen bestaat, tenminste twee commissarissen te benoemen. Deze commissarissen mogen niet in dienst van de onderneming zijn. terwijl ook bestuurders van vakbonden, die de belangen der betrokken werknemers behartigen, niet voor een der gelijke functie in aanmerking mogen komen. Dit voorstel van ,.de negen" is neer gelegd in een wetsontwerp „tot wijzi ging van het Wetboek van Koophan del en de Wet op de Ondernemingsra den met betrekking tot het commis sariaat in de n.v.'s". In dit initiatief wetsontwerp wordt tevens voorgesteld het commissariaat voor de open n.v.'s verplicht te stellen en de commissa rissen meer bevoegdheden te verlenen, w.o. de mogelijkheid om bestuurders te benoemen en te schorsen. Voorts willen „de negen" de commissarissen (mede)beslissende invloed geven op het nemen van besluiten, die voor de n.v. en haar ondernemingen ingrij pende betekenis zijn. Voorts zouden ook de commissarissen, na aandeelhou ders en werknemers gehoord te heb- De vroegere SS-Oberschauführer Joscf Oberhauser verstopt zich achter een krant voor cle fotogra fen, die aanivezig zijn bij het pro ces. dat tegen hem wordt gevoerd in Miinchen. Hij Wordt ervan be schuldigd betrokken te zijn ge weest bij de dood van 36.000 men- ORGELS - PIANO'S ELEKTRONISCHE ORGELS ben. de jaarrekening moeten goedkeu- In het initiatief-wetsontwerp wordt verder een omschrijving gegeven van de taak van commissarissen, nl. het hou den van toezicht op het beleid en het ge ven van advies, 'n taak die moet worden verricht „binnen het raam van het al gemeen belang t.b.v. het geheel van de belangen der vennootschap en der met haar verbonden ondernemingen". Vol gens de negen voorstellers wordt door deze voorstellen de weg gebaand naar 'een structuur die recht doet aan de be tekenis van de componenten die samen de onderneming vormen en ruimte biedt voor de verantwoordingsplicht van de leiding jegens de andere samenstellende (21e voorts pagina 7) VS wijzen Poolse diplomaat uit WASHINGTON Amerika heeft de assistent van de Poolse militaire atta ché Mizior. uitgewezen, omdat hij zich schuldig gemaakt zou hebben aan „ac tiviteiten die onverenigbaar zijn met de De uitwijzing staat waarschijnlijk in verband met het Poolse besluit de Ame rikaanse luchtvaartattaché in Warschau te laten vertrekken omdat hij foto's zou hebben gemaakt van een Poolse straal jagerbasis. Gratie Belgische schilder Servaes BRUSSEL De beroemde Vlaamse kunstschilder Albert Servaes, na de oor log bij verstek wegens collaboratie tij dens de Duitse bezetting ter dood veroor deeld. mag naar België terugkeren. De tegen hem uitgesproken straf, die in 1961 al tot vijf jaar werd teruggebracht, is opgeschort tot de datum waarop de ver jaring kan worden toegepast Toestand steeds slechter LONDEN Sir Winston heeft een er onrustige nacht gehad; de toe stand is slechter geworden. Dit deel de Lord Moran, de 82-jarige lijfarts Churchill vanmorgen slechts mede, nadat hij, geheel onverwacht, vannacht rond drie uur Nederlandse tijd een bezoek had gebracht Hyde Park Gate 28. waar Winston Churchill nu al vijf dagen worstelt met de dood. De gehele nacht stond een menigte van ongeveer tweehonderd mensen, onder wie vele journalisten, voor het huis te wachten. Lady Churchill zat vrijwel de gehele nacht aan het ziek- van haar man. evenals haar dochter mevrouw Marv Soames. Een woordvoerder van het Britse dische genootschap heeft verklaard „Ik denk dat de toestand de komen de twee dagen nog slechter zal den". ..Oplichting en verduistering #WW I Tel. 01726-2541 Vraagt geïllustreerde prijslijst AMSTERDAM Dc 42-jarige C. A. M. van L., directeur van de N.V. Centropa chalet service, is gisteren door dc hoofdstedelijke centrale re cherche gearresteerd onder verden king van oplichting en verduistering. Er zijn vijf aangiften tegen Van L. binnengekomen, waarmede een be drag van ruim f 150.000 gemoeid is. De gedupeerden zyn onder meer een reisvereniging uit Rotterdam en een inwoner van Apeldoorn. De heer Van L. verklaarde tegenover de politie dat de gang van zaken te wijten was aan het mislukken van de LONDEN. Vernuftige lieden komen steeds weer met nieuwe plannen om dc bepalingen van het nieuwe Europese statuut met betrekking tot piraten zenders te kunnen ontduiken. Radio-City, het Britse piratenstation dat uitzendt van een niet meer in gebruik zijnde Iuehtdoelgesehutsstelling in Baai van nerme. heeft aangekondigd een onderzeeër te kopen die als zendstation dienst zal moeten doen. Dc onderzeeër zal in de monding van de Theems moeten manoeuvreren om de kwaliteit van dc uitzendingen op peil te kunnen houden. Maar het Britse ministerie van marine heeft bij voorbaat al aangekondigd cr niet aan te denken een onderzeeër te verkopen aan Radio-City. Misschien hebben dc Russen nog wel een oude onderzeeër voor de etherpiraten. verschillende projecten. Indien hij hierbij het zakelijk toelaatbare heeft overschreden, aldus de directeur, dan is dit niet opzettelijk gebeurd. Aan de N.V. Centropa, een bungalow- bouw cn exploitatiebedrijf, gevestigd aan de N Z Voorburgwal, werd op 20 november 1964 definitief surséance van betaling verleend door de Amsterdamse rechtbank. Van L. deelde toen mee dat zUn bureau een schuldenlast had van f 1.3 miljoen en dat er ongeveer driehon derd krediteuren zijn. Van hen hebben er tweehonderd aan de financiering van de bouw van bungalows in Italië deel genomen Wat de Rotterdamse reisvereniging be treft, zij beschuldigt Van L. van verduis tering van gelden omdat deze circa f 5000 voor de vereniging geïncasseerde gelden niet aan haar had afgedragen. Een der grootste gedupeerden is een inwoner van Apeldoorn die in Savona (Italië) grond met een aantal daar op te bouwen bun galows had gekocht van het project zon neterras La Cassa Rossi van de N.V. Centropa Het totale koopbedrag had f 170.000 bedragen, waarvan f 104 000 werd betaald. Tot zekerheid daarvoor droeg de heer Van L. aan de Apeldoornse koper de helft van de grond van het zonneterras in fiduciaire eigendom óver Later bleek dat hij tezamen met een an der eigenaar was van de grond en over de bewuste helft reeds in juli 1962 geen enkele zeggenschap meer had. Bij de overige aangiftes gaat het om minder grote bedragen. Er zijn meer gedupeer den en volgens de recherche gaat het in totaal om enige tonnen. heeft ook de gehele nacht bij het bed van Churchill doorgebracht. Nadat hij om drie uur plotseling was ontboden stuurde hij zijn chauffeur weg. Via een inspecteur van politie liet Lord Moran vanmorgen om half vijf Neder landse tijd de journalisten weten, dat het geen zin had om nog op een be richt te wachten. Lord Moran verzocht de verslaggevers uiteen te gaan. omdat hij niet wenste lady Churchill, die sliep aan de straat zijde. door hun gesprekken werd gewekt „Zij zal een zware dag hebben" aldus de mededeling Vrienden van de oude staatsman brach ten de gehele ochtend bezoeken aar huis aan Hyde Park Gate, terwijl door lopend bloemen, telegrammen en bood schappen werden afgegeven Daar de bloemen iedere avond weer weggehaald worden, heeft Lady Churchill voorgesteld ze naar de Londense ziekenhuizen te stu ren voor verdeling onder de patiënten Wapenstilstand Als teken van bezorgdheid in het land hebben de grote partijen een politieke wapenstilstand afgekondigd. Premier Wilson heeft zijn omstreden verklaring over de toestand van de handel Engeland afgelast. De conservatieven hebben een uitzending voor de tv e\ eens uitgesteld. Het Lagerhuis heeft juni de viering uitgesteld van de 700ste verjaardag van het Simon de Montfort- parlement. waaruit de Britse democratie is voortgekomen. Deze zou oorspronkelijk morgen worden gehouden. Ongevallencijfers mijnen gunstig DEN HAAG Uit de E.G.K.S.-gege- vens over ongevallen in steenkolenmij- nen blijkt dat de ongevallencijfers voor Nederland in vergelijking met de andere E G.K.S.-landen uitgesproken gunstig zijn. Dit zegt de minister van economi sche zaken in antwoord op schriftelijke vragen hierover die twee KVP-leden van de Tweede Kamer, de heren Maenen en Wosterterp hem hebben gesteld. Het ongevallencijfer voor Nederland heeft over de jaren 1Ö53 t m 1962 stijgend verloop gehad; 1963 geeft daling te zien. DEN HAAG Bei Nadat Indonesië zich had terug getrokken uit de Ver. Naties, hebben jongeren in Djakarta met borden en spandoeken een de monstratie gehouden om de daar werkzame leden van het Amerikaanse vredeskorps uit Indonesië te zetten. In één oogopslag Jong Mijdrecht pakt aan pag. 2 Morgen Johnsons dag pag. 5 Compromis over schuld VN pag. 5 Jouwe waarschuwt voor Indonesië pag. 5 Baarn verdedigt woning- beleid pag. 7 Het kopje koffie in de trein pag. 9 Luns sprak met Rusk MLF zeker niet op dood spoor WASHINGTON Minister Luns heeft gisteren een onderhoud van meer dan een uur gehad met zijn Amerikaanse ambtgenoot Rusk. Na afloop verklaarde hü dat dit gesprek hem de zekerheid had gegeven dat de V.S. nog altijd evenveel belangstelling hebben voor een multila terale kernmacht en dat zij geenszins het voornemen hebben het plan op dood spoor te laten De toekomst van een Atlantische kern macht hangt af van de komende bespre kingen tussen de Britse premier, Wilson, en de Westduitse bondskanselier. Erhard, aldus de Nederlandse bewindsman bezorging 1£^)Q—19.00 ui W/LINIG had het gescheeld, of de commissie Verdam heeft een lustrum kunnen vieren. Bijna vijf jaar hebben wij op haar rapport moe ten wachten. Nu ligt het er dan. Heeft de voorzitter, naar wie de com missie pleegt te worden genoemd, nog getracht meer eenstemmigheid te bereiken? Het mag zeker worden aangenomen. Even zeker was, dat het er niet in zat. Het is wel omuerkelijk, dat ook in een toch weldenkende democratische samenleving van, mogen wij aanne men. volwassen mensen de denkbeel den omtrent zulk een centrale aan- gelegehneid als de onderneming zo zeer uiteenlopen. TNTUSSEN is het rapport-Verdam behalve een bevestiging van de verdeeldheid ook een bewijs van we derzijdse bereidheid tot grotere toe nadering. De commissie heeft niet voor niets deze jaren door vergaderd. Er zijn ten aanzien van de onderneming toch wel ontwikkelingen gaande, die ten deren naar een hervorming van de maatschappij. Wij zien in het rapport meer dan een nieuwe bijdrage tot een discus sie die nu al zolang loopt. Het is een rapport aan de minister van justitie. Welnu, het lijkt ons toe dat de be windsman aan het rapport al dadelijk zekere elementen kan ontlenen voor zijn wetgeving. Tf/AAROM het bjj de onderneming altijd weer gaat is de verhou ding tussen kapitaal en arbeid. Hoe te verdedigen dat het kapitaal, immers door de aanwijzing van com missarissen, wel het beleid kan be palen, de arbeid echter niet. In feite is de tegenstelling natuurlijk minder gToot dan zij lijkt. Want dc invloed van commissarissen op het feitelijke beleid is ook maar beperkt. Aan de andere kant valt het, weer in feite, met de invloed van de arbeid op het beleid vaak nogal mee. Maar dan rijst de vraag: waarom dit laatste dan niet ook formeel beves tigd. yOOR zoveel niet dadelijk uitvoer baar, is het rapport van de com missie-Verdam in elk geval zorgvul dige overweging waard. Waarhij het geduldige tempo dat de commissie zelf in acht genomen heeft, wellicht wat kan worden opgevoerd. Want heel het leven gaat nu eenmaal snel. Ongeduld wordt een der kenmerken van onze tijd. Beslissend blijft in dit alles de on derlinge gezindheid. Colleges van commissarissen, ondernemingsraden het zijn belangrijke structuren, maar tenslotte zijn het niet meer dan structuren. Zij zjjn noodzakelijk om dat, naar de ervaring leert, er anders van verwezenlijking van nuttige denkbeelden te weinig terechtkomt. Maar de gezindheid beslist. Om meer dan een reden mag men belangstellend zijn naar de regerings besluiten waartoe overweging van het rapport leiden zal. Voorlopig komt de commissie erkentelijkheid toe voor haar arbeid. Krachtiger dan Polaris WASHINGTON President Johnson heeft gisteren in een bood schap aan het Congres meegedeeld, dat de kosten van de defensie in het komende belastingjaar worden be groot op 49.3 miljard dollar, of on geveer twee miljard dollar lager dan in het lopende jaar. Hij onthulde voorts, dat er een nieuwe ballistische raket wordt ontworpen die acht maal de verwoestende kracht zal hebben als de nieuwste polaris-raket. Dit nieuwe wapen krijgt de naam Poseidon en zal met meer doeltreffend heid gebruikt kunnen worden tegen een groter aantal vijandelijke objecten. De raket biedt ook een grotere kans op doorboring van de vijandelijke de fensie. De Amerikaanse defensiebegroting, die de president op 25 januari aan het Congres zal voorleggen, beoogt de grootste militaire macht ter wereld op de been te houden tegen zo laag mo gelijke kosten De V.S streven er naai de wereldvrede te waarborgen met hulp van hun wapens, aldus de pre sident. Johnson sprak voorts van: een aantal opmerkelijke nieuwe la dingen voor strategische raketten. Deze worden voorzien van midde len die de zekerheid bieden dat zij hun doel door praktisch elke ver dediging heen kunnen bereiken. Zij melden hun route tot aan het ogen blik van de explosie een korte afstands-raket voor ope rationeel gebruik bij bijv. B-52 bommenwerpers Het wapen is ook geschikt voor andere vliegtuigen en met deze raket kan er een aanzien lijk groter aantal doelen mee wor den bestookt zonder binnen het vuurbereik van de plaatselijke de fensie te geraken. Op het terrein van de klassieke be wapening zullen behalve het grote transportvliegtuig, zeer snelle trans portschepen worden gebouwd, uitge rust met gasturbine-aandrijving. Zij zullen over de gehele wereld worden gestationeerd met doel zwaar mate rieel op elk gewenst moment naar be paalde gebieden te vervoeren. Johnson kondigde tens slotte aan dat de V.S. zich voorbereiden op de bouw van een reusachtig transportvliegtuig, de C 5A dat zevenhonderdvijftig mensen kan vervoeren. De president zei in zijn boodschap, dat de V.S. in vredestijd nog nooit zo sterk zijn geweest als op het ogenblik. Hij voorzag dat afgezien van inter nationale ontwikkelingen de uitga ven voor defensie in Amerika een steeds kleiner aandeel zullen vormen van he» nationaal inkomen, dat jaar lijks met vijf procent groeit Over de N.A.V.O. zei Johnson, dat zij een hecht schild vormde tegen agressie en hij nodigde de Westerse bondgenoten uit met de V.S. samen te werken bij het bestuderen van een ge zamenlijke strategie en het ontwerpen van betere methoden voor wederzijds overleg. U bent nu ongeveer bij de grote rekeningen. Krijg ik nu mijn zak- geld?"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 1