BEGIN ACHTER
IN DE BIJBEL
Engelse kerk wacht
stormachtig jaar
GEELEVENK
Het Evangelie in woonwagenkampen
Protestanten leren
Rome weer zingen
DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 9 JANUARI 1965
Als u 't niet erg vindt,
zou ik willen voorstellen,
om in gedachten eens met
mij naar een woonwagen
kamp te gaan. Er zijn er
genoeg: meer dan 200. En
Zin van het leven
Wat is de zin van het leven? De
Russische schrijver P. Egides
heeft een antwoord op die
vraag. Reeds meer dan
100.000 exemplaren van zijn
boekje zijn in Rusland ver
kocht.
„In de volste betekenis van het
woord," schrijft hij, „vindt
het leven van de mens uit
drukking in alle progressieve
krachten van de gemeen
schap. Onder het socialisme
beginnen steeds meer arbei
ders dit te beseffen. Onder
communisme is dit voor allen
zekerheid. Ieder kan de zin
van het leven vatten. Hij be
hoeft zich alleen maar aan te
sluiten bij de krachten die de
gemeenschap beheersen; hij
moet moedig zijn, scherpte
van geest bezitten en in staat
zijn om als pionier van de
vooruitgang zich een weg te
banen in weerwil van alle
hindernissen."
Niets is meer, maar tegelijker
tijd ook: niets is minder
waar. Je vindt de zin van het
leven door je achter de
krachten te stellen die de ge
meenschap overheersen. Zoals
het er staat heeft de sterkste
dan altijd gelijk. Sluit je aan
bij de grootste politieke par
tij, die om zijn aantal de
macht in handen heeft en je
vindt de zin van het leven.
Opmerkelijk is dat de com
munisten vóór hun revolutie
dit helemaal niet hebben ge
zegd. Toen vonden zij de zin
van het leven in de afwijzing
van de heersende machten, in
de strijd om vernieuwing, in
het geloof in een droom
maatschappij.
En toch zit er een kern van
waarheid in de uitspraak van
Egides. Alleen moeten wij
dan de uitdrukking „krachten
die de gemeenschap beheer
sen" in het enkelvoud over
zetten en met een hoofdletter
gaan schrijven.
Het gaat niet om wie op de
troon zit, maar om Wie recht
op die troon heeft. De aarde
is niet van de vooruitstreven-
den. de socialisten, de com
munisten, de aarde is des He
ren, zegt de bijbel van Hem
die het leven gaf. Hij wil in
gerechtigheid regeren. Hij
wil ons de weg naar het ge
luk wijzen. Niet wie zich bij
de heersende meerderheid
van het ogenblik aansluit in
het oosten of het westen
vindt de zin van het leven,
maar wie zich achter Hem
stelt die de wereld heeft ge
schapen en Zijn Zoon heeft
gegeven om de gebroken we
reld te herscheppen.
Bijbelse verkenningen
Bijbelse verkenningen, deel II:
Nieuwe Testament, door dr. H.
J. Heering, ds. W. P. ten Kate
en dr. J. Sperna Weiland. Uitga
ve Boekencentrum N.V., Den
In dit interessante boekje wordt
het Nieuwe Testament geëxplo
reerd aan de hand van artikelen,
verschenen in ..Wending". De
schrijvers verschaffen boeiende
theologische en historische infor
matie.
Helaas moesten zij zich beperken
Toch is een doorwrocht geheel
ontstaan, dat uitstekend is te vol
gen en dat alle nadruk legt op de
actualiteit van het Woord in de
daar staan 5000 wagens
met 20.000 bewoners. Op
elk kamp zijn spelende
kinderen» mannen die
bezig zijn een oude auto
te slopen, en vrouwen
die er voor zorgen, dat de
aardappels worden ge
schild. Als het mooi weer
is, zitten ze op het trapje
voor de wagen.
Hoe zullen we een gesprek met
hen beginnen? Laten we hen eens
vragen, of ze meneer Biemond
kennen. Als ze ons niet dadelijk
begrijpen, zeggen we: „U weet
wel. die man met dat blauwe bus
je, die platen draait en soms op
het kamp blijft slapen." Als ze dat
laatste horen, dan weten ze wel.
wie u bedoelt, want zo'n man is er
maar één in ons land. die als
burger 's nachts in z'n eigen auto
op een woonwagenkamp blijft
„Ja ja, dat is een beste man",
zeggen ze. Ze weten niet alle
maal, dat hij evangelist is op
Terschelling, en er twee keer
per jaar op uit trekt, in 't voor
jaar en in 't najaar, langs de
woonwagenkampen in Neder
land.
En als u nu een foldertje laat
zien, dat door de evangelisatie
op woonwagenkampen is uit
gegeven, met op de voorzijde
het woonwagenkamp te Kam
pen in de sneeuw, en daaronder
de tekst: „Wij hebben hier geen
zoeken
De meeste uoonuagenbeuonert
zijn hartelijke en vriendelijke
mensen. Zij stellen prijs op
onderling contact en als er post
komt van familie of vrienden,
gaat men er rustig voor zitten
om de brief te lezen. Het anal-
phabétisme onder tvoonuagen-
bewoners uordt steeds minder.
Let eens op de belangstelling
voor dieren: de hond bij dc
kooi boten het hoofd van
blijvende stad, maar wij
de toekomstige", dan is het ge-
torek gauw in v »"e gang.
En nog mooier wordt het, wan
neer u het foldertje openvouwt, en
blz. 2. laat zien. We zijn daar
bezig in de voormalige paardenstal
van het kamp in Kampen om de
kinderen ons woonwagenkamplied
te leren zingen:
Daarom is mijn jonge hartje altijd
blij.
Op het flannelbord staan enkele
figuren: de kribbe van Bethlehem,
het kruis op Golgotha, het open
graf en Jezus, die weer terugkomt
op de wolken des hemels.
Even later is het gesprek in
volle gang, want zo'n foldertje
hebben ze allemaal gekregen en
velen hebben in Kampen gestaan
en zijn misschien wel familie van
Jochem Pater en zijn vrouw Siet-
se. En als het geen familie is, dan
kennen ze elkaar misschien toch
wel, want de meesten trekken van
het ene kamp naar het andere, en
zo leren ze elkaar wel kennen
Rolleman
En als we nu bovendien nog
een Rolleman te voorschijn ha
len, dan wordt de toenadering
nog gemakkelijker.
Rolleman is geen man, maar
het is de woonwagen. En deze
naam hebben wij gegeven aan
een evangelisatie-blad, dat wij
speciaal voor deze mensen heb
ben uitgegeven.
In de eerste Rolleman staat op
pag. 3 de oude autobus, waarin de
heer Nobbe jarenlang zondags
school gehouden heeft met de kin
deren van het kamp te Rijsdam bij
Vlagtwedde. Buiten op de bus
staat: „Maranatha. Jezus komt.
Ook voor kinderen kwam de Hei
land."
En er staat een foto naast met de
bus van binnen, vol zingende kin-
DE LAATSTE JAREN gaat
men In protestants-christe
lijke kring gelukkig steeds
meer beseffen dat er voor de
kerken een taak ligt in de
woonwagenkampen. Het is een
moeilijke taak. want woonwa
genbewoners zijn anders geaard
dan bewoners van permanente
huizen. Ze zijn echter dikwijls
bijzonder hartelijk en gastvrij.
Het is niet moeilijk in gesprek
te komen met woonwagenbe-
Er is in ons land een protes
tantse interkerkelijke vereni
ging Evangelisatie op Woon
wagenkampen. Secretaris is ds.
H. Hoekzema, predikant van de
Gereformeerde Kerk te Goënga
c.a. De pastorie staat in Granw.
We hebben ds. Hoekzema. die
in Kampen zijn vorige
woonplaats in contact kwam
met woonwagenbewoners, ge
vraagd iets te vertellen over dit
gehangen, dat een kind van twee
jaar er bij kon. Laat ik u nu
vertellen, dat zaterdagavond het
biljet er nog net zo hing, hoewel
er veertig kinderen rondsprongen!
Hoe is de verhouding dan tussen
de grotere jongens en meisjes, de
teenagers op het woonwagenkamp?
Dat zal u ook wel een heel stuk
meevallen, als ik u een paar cita
ten doorgeef.
Het hoofd van een woonwagen-
kampschool zei: „De verhouding HnaenrP(*K
tussen de jongens en meisjes is
zuiver". Een dokter zei: „De hu
welijksverhoudingen liggen hier
beter dan bij de burgers". Een r.k.
kampaalmoezenier: „Sexueel wan
gedrag komt niet voor".
Een politieagent: „Op seksueel
gebied zijn zij beter dan wij." Een
saamhorigheidsgevoel onder
'iwagenbeuoners is groot,
ials hun liefde voor dieren.
ger een bescherming van soldaten
van Karei de Grote bij zich had,
want anders had het wel eens
slecht met hem kunnen aflopen,
zoals b.v. met Bonifatius.
wagenmeisjes
De auto van Biemond staat er
ook in, met voorop de woorden
„God heeft ook u lief'. En een
woonwagen in Frankrijk, met een
grote Bijbeltekst er buiten op.
Verder staat er een brief in van
Marietje Schild aan alle andere
Nederland.
Marietje" is een van de weinige
woonwagenkinderen die goed kun
nen lezen en schrijven. U hoort er
misschien vreemd van op. maar de
meeste woonwagenmensen zijn
analphabeten. en kunnen geen let
ter lezen.
Ik. heb Jozef Descendrezijn
handtekening leren schriften,
toen hij bijna 40 jaar was. Dat
ging heel eenvoudig. Ik schreef
zijn naam op een stukje papier,
en daarop legde ik een velletje
doorschijnend papier. En toen
kon hij zijn naam net zo vaak
overtrekken, tot hij hem zelf
zo'n beetje schrijven kon. Een
handtekening hoeft immers niet
zo duidelijk te zijn.
Maar mijn poging om Jochem,
oud 64 jaar, lezen te leren, is
mislukt. Na een kwartier al gaf
hij de moed op. Op dit punt
hebben ze geen doorzettings
vermogen genoeg.
Tegenwoordig zijn er heel wai
kampschooltjes, waar meester of
juf met heel veel geduld proberen
om hun -ets te leren. Deze kinde
ren zijn niet gemakkelijk. Ze zijn
't vrije leven gewend en mogen in
de regel van hun ouders alles, wat
ze graag willen. De band tussen de
woonwagenmensen en hun kinde
ren ls heel sterk. Ze verwennen
hun kinderen eerder dan dat ze
hen verwaarlozen.
Toch heb ik met deze kinderen
heel merkwaardige dingen meege
maakt. Op een woensdagavond
hadden we in de paardenstal een
kerstboom klaargemaakt, want we
zouden zaterdag op eerste kerstdag
in de stal kerstfeest vieren. Ik
kende de woonwagenjeugd nog
niet zo goed en heb een proef
genomen, om te zien, hoe ze wa
ren. Ik heb een raambiljet rnet de
aankondiging van een kerstzang-
dienst ergens in de stad, op de
deur van de paardenstal geplakt.
Dat biljet konden ze niet lezen,
maar ze konden het er wel af
scheuren, want ik had het zo laag
maatschappelijk werkster: „Geen
enkel meisje in het kamp wordt
door de mannen lastig gevallen."
Hoe voel je je nu. als je een
evangelisatietoespraak houdt in de
openlucht op een woonwagen-
In het begin, als ik een open-
luchtevangelisatie-toespraak op het
woonwagenkamp hield, had ik het
gevoel, dat ik hier ongeveer net
stond als indertijd Ludger. die in
de Groninger gouwen predikte
(785). U kent die mooie school
plaat van de vaderlandse geschie
denis nog wel. Ludger staat daar
het evangelie te brengen. De be
keerde zanger Bernlef, die blind
geweest was, zowel lichamelijk als
geestelijk, was een van zijn mede
werkers. En onze heidense voor
ouders. die in Wodan geloofden,
stonden verbaasd naar hen te luis
teren. Een vijandige priester staat
op de achtergrond en ziet er niet
zo vriendelijk uit. maar is toch
zeer benieuwd, wat die verkondi
ger van nieuwe goden te zeggen
heeft. En we waren blij, dat Lud-
Van onze kerkredactie)
Een rooms-katholieke kerk in
Amerika heeft aan het koor van
een lutherse gemeente assisten
tie gevraagd bij het instuderen
van haar kerkliederen. Het lu
therse zangkoor, dat graag aan
dit verzoek heeft voldaan, is
daarom met tachtig man naar
de achthonderd zitplaatsen tel
lende rooms-katholieke Heilige
Geestkerk gekomen. Hier heeft
men toen samen met de paro
chianen gezongen. Het koor
staat bekend als een van de
beste in Milwaukee.
De hele onderneming is een ge
volg van de tweede zitting van het
Vaticaans Concilie, waardoor grote
veranderingen in de liturgie zijn
gebracht. Dit betreft onder andere
het aandeel, dat de parochianen in
de mis zullen hebben. De nadruk
hierin valt vooral op het zingen
Een andere factor is het aanmoe
digen van de oecumenische bewe
ging.
Daarom heeft pater A. A. Wis-
sink aan ds. Hoover T. Grimsby de
uitnodiging gedaan om met zijn
koor naar de rooms-katholieke
kerk te komen, waarvan de predi
kant enthousiast gebruik heeft ge
maakt. Hoewel de lutherse gasten
niet deelnamen aan de dienst, die
zij wel helemaal meemaakten,
zong men gezamenlijk onder lei
ding van de dirigent Raymond H.
Dietrich.
De bedoeling van deze samen
komst is om de rooms-katholieken
het resultaat van samenzang te la
ten beleven. „Onze mensen kennen
dat niet meer", zo zei een rooms-
katholieke woordvoerder.
Men zong samen liederen, die
zowel in de lutherse als in de
rooms-katholieke kerk bekend zijn.
(Van on*e kerkredactie)
Het liet er naar uit dat de
Engelse Kerk een bewogen
Jaar is binnengetreden. Als de
tekenen van 1964 niet bedrie
gen, zullen emotionele golven
in 1965 hoog over dit kerk
schip heenslaan. Vorig jaar
hebben reeds drie geestelijken
hun ambt neergelegd. Twee
van hen spraken zich uit voor
predikant: „Ik heb al een jaar of
tien bemoeienissen met het kamp.
In naam is de grootste groep ka
tholiek, maar in de praktijk doen
ze er niet veel aan. Er zijn twee
momenten, waarop ze met de kerk
ln aanraking komen, n.l. bij ge
boorte en dood. Hun Godsbegrip is
dit verschil in Godsbegrip tussen
de woonwagenbewoners en bur
gers een groot probleem. Ze willen
het na hun leven goed hebben en
daar heb je de kerk voor nodig.
Het is geen kwestie van God eren
en dienen. Ze willen er altijd be
ter van worden. Het is een grote
moeilijkheid hun mentaliteit aan te
voelen, die wij in veel opzichten
niet begrijpen."
DOOP IN
DISCUSSIE
Gesprek
Maar al gauw kwam ik tot de
ontdekking, dat de vergelijking
met Ludger helemaal niet juist
was. want meer dan de helft van
de woonwagenbewoners is in de
R.K. Kerk gedoopt, sommigen zeg
gen zelfs dat dit aantal 85 pet.
bedraagt!
Toen kreeg ik het gevoel, dat ik
er stond als een hageprediker in
het jaar 1566. U denkt aan die
andere plaat nit de vaderlandse
geschiedenis, waar Jan Arendsz.
op een wagen staat te preken,
even buiten de stadsmuur van
Utrecht, als protestant in een
Roomse wereld.
Maar ook dit gevoel was niet
juist, want de wagenbewoners zijn
wel in de R.K. Kerk gedoopt,
maar daarmee zijn ze nog niet wat
Je noemt rooms-katholieke mensen,
zoals in een dorp of stad. Want
hun onwetendheid op dit gebied is
zeer groot. Een paar vrouwen
vroegen eens aan ons, toen ze een
plaatje zagen van de heuvel Golgo
tha met de drie kruisen erop: die
middelste is Onze Lieve Heer. dat
begrijpen ze wel. Maar wie zijn nu
die befde anderen? Zijn dat mis
schien God de Vader en de Heilige
Geest?
En daarnaast ter vergelijking de
ervaring van een gereformeerde
Zo is het: het is moeilijk werk,
om aan deze mensen het evangelie
te verkondigen. Niet. omdat ze er
niet over willen praten. O, het is
veel gemakkelijker, om met deze
mensen een evangelisatie-gesprek
te beginnen, dan met mensen uit
de stad. In de stad is het zo. dat u
al een hele overwinning hebt be
haald, als de mensen, bij wie u
aan de deur komt, tegen u zeggen:
„Komt u maar even binnen, dan
kunnen we daar rustig verder pra
ten." Deze moeilijkheid is er bij
de woonwagenmensen niet Als u
wilt, dan zit u zo bij hen ln de
wagen, u in een leunstoel en zij
zelf op de vloer.
zegt: wij begrijpen deze r
kampen eenvoudige versjes moeten
leren zingen, die er zo vast in
moeten komen, dat ze die hun hele
leven niet weer vergeten. En wat
de volwassenen betreft: begin bij
de laatste bladzijden van de Bij
bel, en breng hun het evangelie
vanuit de toekomstverwachting.
In de eerste Rolleman stond:
„Jezus komt straks weer terug.
Dan worden alle doden weer le
vend. Dan staan alle geatorven
woonwagenmensen van vroeger uit
hun graf op. Dan worden alle
woonwagenkampen opgeruimd,
Want dan komt er een nieuwe
aarde, waarop alles goed is. Alle
mensen op die nieuwe aarde zullen
als koningen heersen tot in alle
eeuwigheid. Zult u daar ook bij
zijn? Daar zult u alleen bij zijn,
als u de Here Jezus liefhebt. want
er staat in de Bijbel: „Indien
iemand de Here Jezus niet lief
heeft, hij zij vervloekt." Hebt u
Hem werkelijk lief?"
Zo proberen wij Lucas 14 vers
23 op te volgen: „Ga de wegen en
de paden op (waar 5000 woonwa
gens staan) en dwing hen binnen
te komen, want mijn huis moet vol
Licht
En dan zorgen zij zelf verder
wel, om ons de nodige proble
men voor te leggen, zoals de
grootvader van Marietje Schild.
Die staat ergens met zijn wagen
op de Veluwe. Op een morgen
kwam daar een zangkoortje zin
gen bij hem op het kamp:
„Daar is uit 's wereld duistre
wolken, een Licht der lichten
opgegaan."
Na afloop zei de oude man
tegen een van de zangersdie
wethouder van sociale zaken
was: „U hebt gezongen over het
Licht, maar kunt u er niet voor
zorgen, dat wij hier elektrisch
licht op 't kamp krijgen, want
we breken 's avonds onze benen
over de rommel, omdat we niets
kunnen zien."
Daar hebt u het probleem van
de verhouding tussen evangeli
satie en maatschappelijk werk,
tussen Woord en daad.
de volwassenendoop, de derde
kon zich met het geestelijke
klimaat niet meer vereni
gen. Bovendien is een felle
discussie aan de gang over de
verhouding tot de methodis
ten, met wie men een hereni
ging zoekt.
Ergens bij een commissi* ligt
nog altijd een dik rapport van de
zojuist tot hoogleraar benoemd*
theoloog Paul, waarin aange
drongen wordt op grondige orga
nisatorische vernieuwingen. Het
rapport heeft heel wat stemmen
losgemaakt en discussies en
soms heel felle uitgelokt, maar
geen van de voorgestelde plan
nen zijn tot nu toe verwezenlijkt
De predikant Roose-Francis
heeft tegen het einde van het
vorig jaar een felle aanval ge
daan op de mannen- en vrou
wenverenigingen, die hij lie
ver afgeschaft ziet. En in he
grote dagblad The Observer
heeft een van de vernieu
wingsgezinde geestelijken van
het bisdom Woolwich geklaagd
dat daar alle voorgestelde
nieuwe vormen van dienstbe
toon die volgens de vernieu-
wingsgezinden de kerk nieuw
leven zullen geven toegepast
zijn en volkomen gefaald heb
ben om ook maar twee mensen
meer in de vrijwel lege kerk
diensten te brengen.
De doop
Al is er dan nu een aantal
predikanten uit de kerk gestapt,
omdat zij niet langer de kinder
doop willen aanvaarden, er blij
ven nog minstens drie geestelij
ken over die er net zo over
denken.
De predikanten R. A. E. Vick
van Westcliff-on-Sea, J. Christo
pher Wansey van Roydon en
George Forester van Beckenham
hebben eenvoudig verklaard dat
zij wel in de kerk blijven, maar
geen kinderen meer willen do-
Dit besluit werd genomen toen
een kerkeraadslid bij een van
deze drie predikanten kwam
ret verzoek zijn pasgeboren baby
niet te dopen, maar wel op te
dragen, te zegenen in een officië
le kerkdienst. Dit kerkeraadslid
gaf als zijn mening te kennen dat
een mens niet automatisch door
de doop. maar door een persoon
lijke geloofsbeslissing tot de
Kerk van Christus toe kan tre
den.
Inzegening
Ds. Wansey aanvaardde deze
gedachte en kwam tot de uit
spraak dat wel de inzegening
van kinderen, maar niet de
kinderdoop bijbels was. Hij
schreef toen een brief aan zijn
bisschop waarin hij als zijn
mening te kennen gaf dat
de kerkordelijke regels van
Engelse Kerk eisen worden
gesteld, waaraan een onn
dig kind onmogelijk kan vol
doen. Wie gedoopt wil worden,
zo staat er, moet zijn zonden
afleggen, zijn geloof belijden
en zich aan de dienst van
Christus wijden.
uilen door deze drievoudige
eis te stellen. Maar een dergelij
ke belofte kan alleen door vol
wassenen worden afgelegd."
Geen reacties
Officieel is door de leiding vsn
de Engelse Kerk nog steeds niet
op het standpunt van deze drie
predikanten gereageerd. Maar
het is wel duidelijk dat de kerk,
die door de eeuwen heen de
kinderdoop heeft erkend en toe
gediend, niet zal kunnen blijven
zwijgen in 1965.
India neemt het zekere voor het onzekere - Ajoeb
Khan blijft president van Pakistan - Verdeeldheid
duurt voort
Hf UID-VIETN AM, Laos en
Maleisië zijn niet de enige
gebieden in Azië, waar het
rommelt. Ook in landen als In
dia en Pakistan is de onrust
groot en tussen de regeringen
van belde staten botert bet ook
nog niet erg. India ziet zich nog
steeds geconfronteerd met de
militaire dreiging van de z'jde
van communistisch China. In
een opzienbarende actie heeft
het vele honderden communis
tische leiders, die met Peking
sympathiseren, doen arresteren.
Het versterkt zijn bewapening
en werkt op dit gebied samen
met de Ver. Staten en Enge
land, maar ook met de Sowjet-
nnie.
Dit i
de
Pakistan, dat zich thans op zijn
beurt bedreigd voelt door In
dia. Vorige week zaterdag wer
den in Pakistan presidentsver
kiezingen gehouden. Maarschalk
Ajoeb Khan, die door middel
van een staatsgreep aan de
macht was gekomen, trad als
overwinnaar uit de stembus
strijd tevoorschijn. Khan zette
zich in de afgelopen weken
sterk tegen de Verenigde Staten
af. die hij verantwoordelijk
stelde voor het verbreken van
het militaire evenwicht tussen
India en Pakistan.
Oude vete
De „vete" tussen India en
Pakistan is al ongeveer zeven
tien jaar oud. Toen Engeland in
1947 besloot, zijn Brits-Indische
koloni* onafhankelijkheid te
verlenen, viel het gebied al
spoedig uiteen in twee staten:
India, dat bewoond werd door
hindoes en Pakistan, in welk
gebied de veel minder talrijke
mohammedanen een toevlucht
zochten. Een strijdpunt bleef het
voornamelijk door mohamme
danen bevolkte Kasjmir, dat
tan heeft sinds 1947 de
geleefd, dat India op een kwa
de dag zou proberen, de een
heid van het vroegere Brits-
Indische rijk te herstellen. Die
vrees is nooit gerechtvaardigd
geweest, ook al omdat de mili
taire macht van India ten enen
male ontoereikend was voor
een dergelijke operatie.
pen India binnenvielen werd
nog eens duidelijk gedemon
streerd, hoe weinig dit land aan
zijn bewapening had gedaan.
De oorzaak daarvan was. dat
premier Nehroe heel lang was
blijven vasthouden aan de ge
dachte, dat India in vrede kon
leven met zijn buren.
Gewijzigd
Na de Chinese communisti
sche invasie is de Indische poli
tiek grondig veranderd. Ook
Nehroe besefte, dat de geweld
loosheid, die ten grondslag lag
aan zijn vroeger beleid, India
slechts in een catastrofe zou
kunnen storten. Onder zijn lei
ding begon India zich krachtig
te bewapenen, daarbij van
allerlei zijden militaire hulp
accepterend. De regering van
Pakistan zag dit alles met lede
ogen aan. Zij beweerde, dat
India niets van de zijde van de
Chinese communisten te vrezen
zou hebben, als het bereid zou
zijn, de grensgeschillen met Pe
king op vreedzame wijze te re
gelen. En om het bewijs te
leveren, sloot het een verdrag
met communistisch China
waarin alle problemen van bei
de landen voor een deel ten
koste van India werden ge
regeld.
Het valt te begrijpen, dat
men in New Delhi weinig
waarde heeft toegekend aan
een dergelijk verdrag. Dat was
al het geval, toen premier Neh
roe nog leefde. Sinds hij werd
opgevolgd, door Lal Bahadoer
SJaatrl is India nog minder ge
neigd, zich opnieuw aan wens
dromen over te geven.
Arrestaties
De arrestatie van vele hon
derden vooraanstaande Peking-
gezinde communisten in alle de
len van India is een daad zon
der weerga in de geschiedenis
van het land. Sjastri heeft ge
profiteerd van de strijd tussen
de beide vleugels van de com
munistische partij in India
Door de linkervleugel als on
vaderlandslievend te bestempe
len en van bijna al haar leiders
to beroven stelde Sjastri de
rechtervleugel in de gelegen
heid. een respectabele rol te
gaan spelen in het Indische po
litieke leven. Alle communisten
die een politieke carrière wil
len maken, kunnen nu de con
clusie trekken, dat zij zich het
best bij de rechtse fractie kun-
aansluiten. Een andere
President Ajoeb Khan van
Pakistan kreeg mandaat bij
verkiezingen.
mogelijk, nl. dat de arrestatie
van de Peking-communisten een
averechts* uitwerking heeft in
de communistische gelederen
Dit zou er toe kunnen leiden,
dat cr een sterke „ondergrond
se" communistische beweging
ontstaat, die op den duur de
veiligheid van India kan onder
mijnen. Het zou dan tevens de
vraag zijn. of de medewerking
van de rechtervleugel van eni
ge betekenis zal zijn.
Fatima jinnah
In Pakistan heeft de verkie
zingsstrijd heel wat voeten in
ue aarde gehad. Blijkbaar is
lang niet iedereen het daar
eens met de wijze, waarop pre
sident Ajoeb Khan de Pakis
taanse zaken regelt. De tegen
kandidaat van Khan was Fa
tima Jinnah, de 71-jarige zuster
van wijlen Mohammed Ali Jin
nah, de „vader van de Pakis
taanse onafhankelijkheid". Zij
noemde Khan een dictator en
zij sprak de beschuldiging uit,
dat „Ajoeb Khan de boel be
zwendeld heeft, als straks
blijkt, dat ik de verkiezingen
niet win". Fatima Jinnah heeft
munt geslagen uit alle vormen
van ontevredenheid in het land:
de armoede, de politieke be
perkingen, de censuur en der
gelijke. Ajoeb Khan. in 1958 na
een bloedeloze staatsgreep aan
de macht gekomen, nam echter
geen risico. Hij verbood alle
openbare politieke bijeenkom
sten en optochten, alarmeerde
het leger en deelde mede. dat
militairen dienst zouden doen
bij de stembureaus.
Khan won met ongeveer
tweederde deel van het aantal
stemmen. Of de boel inderda
..bezwendeld" is, valt moeilijk
te beoordelen. En het is dan
ook jammer, dat dit woord al is
gevallen, voordat het resultaat
van de verkiezingen bekend
China
Hoe dan ook, president Ajoeb
Khan zal ook in de komende
jaren in Pakistan de scepter
zwaaien. Het beleid van de af
gelopen jaren zal worden
voortgezet, ook met betrekku g
tot cummunistisch China. Dit
valt te betreuren. In werkelljk-
Pakis-
heid is de angst
cummunistisch China in
tan evenzeer aanwezig als in
India. President Khan tracht
echter goede maatjes met Pe
king te blijven door zich tegen
India en de Verenigde Staten af
t* zetten. Hij kan zich dit ver
oorloven, omdat hij zich aan
Premier Lal Bahadoer Sjastri
van India neemt geen halve
maatregelen.
alle kanten gedekt weet. Khan
beseft terdege dat zijn land
niet bevreesd behoeft te zijn
voor India. Pakistan heeft nl.
een militair bondgenootschap
met de Ver, Staten gesloten,
dat zijn veiligheid garandeert,
of het nu tegen een aanval van
rood-China of van India is.
De „vriendschap" met China
moet echter ten koste van die
met India gaan. Als dat In de
toekomst zo blijft, dan kan
moeilijk worden verwacht, dat
de kwestie Kasjmir op bevredi
gende wijze wordt opgelost.
