Nieuwe Lekke Courant Metaalbonden: zó geen nieuwe c.a.o.'s Trein wordt duurder stemde Lagerhuis tegen doodstraf Geen ruimte voor inhalen achterstand Gaat Stichting bemiddelen Sinds 1958 zijn 27 executies uitgevoerd Dertig jongelui voor de jacht uitgenodigd Tweede Kamer zal plannen afwachten Nederlandse tussenkomst Maleisië Achttien redders opgesloten Commentaren (rïta) Dr. E. DIEMER CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD „Sfantvarfigb ia ghablavaa mijn hert in teghenspoef" Dinsdag 22 december 1964, 45ste jaargang r I Oostelijke wind De Bilt verwacht tot woensdagavond: Droog weer met wolkenvelden, plaatse lijk ook opklaringen. Kans op enkele mistbanken Matige tot zwakke ooste lijke wind. Temperatuur om het vries- punt tot lichte vorst (Opgemaakt te 11.15 uur) Spoedberaad van bondsraden, manifest bij bedrijfspoorten (Va sociaal-economische redactie) DEN HAAG De drie vakbonden in de metaalindustrie hebben gisteren zoals in een deel van onze oplaag nog gemeld resoluut geweigerd voor de ongeveer 250.000 handarbeiders en beambten in deze bedrijfstak nieuwe c.a.o.'s af te sluiten op basis van de „uiterste voorstellen", die door de werkgevers zyn gedaan met inachtneming van het vijf-procent-i^B^ promis der regering. Tenzij er een wonder gebeurt (waarin de vakbonden na herhaald overleg niet meer geloven), begint in de metaalindustrie op 1 januari a.s. dus een wellicht langdurige contractloze periode, over de ge- jvolgcn waarvan thans uiteraard nog veel onzekerheid bestaat. stellig met conflictstof geladen zal zijn. De bondsraden der werknemersor ganisaties zijn vandaag in spoedver gadering bijeen gekomen teneinde de weigering van hun onderhande laars goed te keuren en zich te be- raden op „te ondernemen stappen en i te gebruiken middelen, om de be- J langen der leden ook na 1 januari zo goed mogelijk te behartigen". Mor gen zullen aan de poorten der be- trokken ondernemingen tienduizen den exemplaren van een manifest- der-metaalbonden worden uitgereikt. Reeds vanaf het begin der bespre kingen in de Vakraad van de Metaal industrie zag het er naar uit dat de on derhandelingen vast zouden lopen, om dat de werknemersbonden bij de op stelling van het nieuwe loonakkoord kening wilden houden met de dit jaar ontstane achterstand bij de gemid delde loonstijging in de rest van het bedrijfsleven en het duidelijk was dergelijke inhaalmanoeuvre niet te .wezenlijken zou zijn binnen de ruimte, die op centraal niveau zou wor- den geschapen. Toen van werkgevers- (Van onze soc.-economische redactie) DEN I1AAG. Het is niet onwaar schijnlijk. dat de Stichting van de Arbeid op korte termijn een poging zal aan wenden om in het ernstige conflict tuss- sen de c.a.o.-afsluitende partijen in de metaalindustrie te bemiddelen. Het moet echter worden betwijfeld, zo vernamen i wjj gisteravond, of een dergelijke po king succes zou opleveren. Immers, de kans dat de werkgevers organisaties in de Stichting van de Ar- i beid zich bereid zouden verklaren de achterstandseisen der metaalbonden te steunen, moet vrijwel uitgesloten wor den geacht, al hebben zij wellicht begrip voor deze verlangens. Het scheppen van een precedent door bij „de eerste de beste moeilijkheid" een vrije grote grens overschrijding toe te staan, zou stellig ook repercussies hebben voor andere be drijfstakken als bijv. het particuliere vervoersbedrijf, het bouwbedrijf en de textiel- en confcctie-industrie. Alle partijen in de metaalindustrie zijn het er intussen wel over eens. dat de komende algemene loonronde van 2 procent geen moeilijkheden zal opleve ren. De rest van de mogelijkheden van het vijf-procents-compromis van de re gering (die immers bij contractsherzie ning moeten worden verwezenlijkt), waaronder de ruimte van 3 procent, komt nu echter „in de'lucht" te hangen. Volgens het Buitengewoon Besluit Ar beidsverhoudingen bestaat de mogelijk heid, dat op verzoek van de Stichting van de Arbeid ook daarvoor een binden de loonregeling wordt opgelegd, doch dit kan alleen indien een dergelijk ver zoek wordt gesteund door een gekwali ficeerde meerderheid van het stichtings bestuur. En de vraag is of de vakbewe ging bereid zal zijn zulk een verzoek te ondersteunen, gezien het voorbehoud dat zij t.a.v. het löoncompromis heeft ge maakt I In dat geval zou het College van Rljks- I bemiddelaars wellicht een bindende re geling kunnen opleggen op grond van ..algemeen belang", doch deze bevoegd heid is nog niet geheel duidelijk. Stellig er ln de komende dagen veel studie de diverse mogelijkheden plaats vinden. zijde gisteren dan ook definitief werd verklaard „onder géén beding ook maar één decimaaltje buiten het pak ket Veldkamp te willen treden", verlie ten de werknemersvertegenwoordigers als één man de vergaderzaal. Breekpunten De onderhandelingen in de Vakraad voor de Metaalindustrie duurden gister middag slechts ruim een kwartier. En zij liepen, voordat over de Inhoud van het regeringscompromis werd gesproken, vast op twee hoofdpunten: j De eis van de vakbonden om het werknemersaandeel in dc premie voor de ziektekostenverzekering terug te brengen van 3.65 pet 'welk pei centage-aandeel gelijk is aan dat va de werkgevers" tot 1 pet, waardoor een extra loonvoordeel van 2.65 pet zou ontstaan ter compensatie van de dit jaar ontstane achterstand; 2 Het verlangen van de vakbonden het volgend jaar de eerste stappen te zetten op de weg naar samenvoe ging der cao's voor handarbeiders en beambten tot één overeenkomst zulks ter verwezenlijking van een. wat genoemd werd, „modern sociaal beleid Begonnen zou dan moeten worden met opheffing van een aan tal discriminerende verschillen tussen de arbeidsvoorwaarden voor handar beiders en beambten, zoals die vol gens de vakbonden tot uiting komen ln de beloningssystemen, de periode j Verlaging van de leeftijd waarop beambten de minimumloon-regeling van toepassing is. van 25 tot 23 jaar. welke leeftijdsgrens voor de handar beiders reeds geldt: Extra aanpassing der salarissen bepaalde groepen Jeugdige beambten, die thans minder verdienen dan hand arbeiders van dezelfde leeftijden. Verbazing Tijdens een gistermiddag genouden persconferentie is van werknemerszijde verbazing uitgesproken over de houding der werkgevers ten aanzien van het langen der vakbonden de ziektekostenpre mie anders te verdelen. „In de afgelopen zomer, toe wij deze zaak reeds ter sprake brachten, verklaarden de werkgevers zien bereid daarover bij de nieuwe loononder handelingen een tegemoetkomende hou ding aan te nemen, maar nu het zov wensen zij geen enkele wijziging ln de be staande regeling zelfs maar te overwegen, De oorzaak daarvan moet stellig worden gevonden in het looneompromis, dat mi- niter Veldkamp met de Stichting van d< Arbeid is overeengekomen", zo werd ge Izegd Pri/'s. te hoog Mede names de Chr. Metaalbedrljfs- bond en de R.-K. Metaalbedrijfs- bond St. Eloy verklaarde de heer I Baart, voorzitter van de Algemene Nederlandse Metaalbedrijfsbond. dat than6 het insti- de collectieve arbeidsovereen komst in dc metaalindustrie in het geding is, „hoewel dit instituut met wat thans gebeurt, niet meteen de nek wordt omge draaid". De vakbonden hechten, aldus de Baart, grote waarde aan de cao. doch „zij vinden haar toch ook weer niet zó belang- ijk, dat een cao onder alle omstandigne. en en ten koste van alles gehandhaatd moet blijven. De prijs, die daarvoor keer van de bonden zou worden gevraagd te hoog". Over het schepen van mogelijkheden ln biedé cao's om „discriminerende verschil len" weg te nemen verklaarde de heer Baart dat er vele ondernemers zijn, die al te graag zouden willen en daaraan op enkele punten (bijv. het in- an maandlonen voor handarbei ders) ook al wel het een en ander gedaan hebben. Van werkgeverszijde wilde men geen betaling (week- en maandloon).|enkel c°mmentaar op de nieuwe situatie- •erkclassificatie en functie-indeling gev®n- »Ik kan alleen zeggen, dat we niet en van de ca( gisteravond verder gekomen zijn", bcambtei j werkgeversvoorzitter vai ens tever- K. v. d. Pols, gisteren. nu nabij Afschaffing is In één oogopslag Emil Brunner 75 jaar - pag. 2 Geen hoger kleuterschool geld - pag. 2 Politiek in Latijns-Amerika - pag. 5 Aanval op Katanga - pag. 5 R.A.I.: grootste toneel van West-Europa - pag. 5 Mooiste stuk van 't jaar op T.V. - pag. 7 Land wordt omgewoeld - pag. 11 LONDEN Het Britse lagerhuis heeft zich vannacht met 355 tegen 170 stemmen uitgesproken voor afschaf fing van de doodstraf. Tevoren was een amendement verworpen, dat be oogde de behandeling van het desbe treffende wetsontwerp op te schorten. Toen de uitslag van de stemming be kend werd gemaakt, juichten vele la gerhuisleden de 69-jarige socialistische afgevaardigde Silverman toe. die een jarenlange strijd voor afschaffing van de doodstraf heeft gevoerd. Onder de voorstanders van het voor stel bevonden zich behalve een groot aantal socialisten ook vele conserva tieven. De partijen hadden hun afge vaardigden vrijheid verleend, te stem men zoals het hun goed dacht. Men gelooft dat het wetsontwerp op zijn verdere weg door het Lagerhuis wei nig hindernissen zal ontmoeten. De con servatieve afgevaardigde, die had voor gesteld het ontwerp te verwerpen, ver klaarde te vrezen dat afschaffing van de doodstraf de kans op toeneming van ae misdaad vergroot. Sedert 1958. toen de Britse wet zodanig werd veranderd dat de doodstraf nog siecnts voor bepaalde moorden gold zijn 43 doodstraffen uitgesproken en 27 exe cuties door ophanging uitgevoerd. Onder de misdaden, die in aanmerking komen voor een doodvonnis, worden mooroen op politiemannen en gevangenisbewaarders gerekend. Ook voor een tweede moora wordt de doodstraf gegeven. Levenslange gevangenisstraf komt in Engeland meest al op negen Jaar neer. In Britse gevangenissen zitten twee mannen voor wie de strop zeer nabij Is. De 26-jarige Donald Cooper zal op 5 Ja nuari worden opgehangen. Hij pleegde een roofmoord. De 18-jarige Anthony Dunford wordt vrijdag ter dood gebracht, omdat hij een medegevangene ver moordde. Dit is Peter, de scheepskat van de Tjoba, die 'l acht dagen heeft uitgehouden in 't diep onder wa ter liggende wrak van het ge zonken schip. Waarschijnlijk is het dier met zijn kop in een luchtbel terecht gekomen. De zeer verzwakte kater werd door schipper Oomens onmiddellijk bevrijd, toen hij het dier achter een raampje zag bij het lichten van het wrak. Pistolen-Paultje 4 weken cel AMSTERDAM Het gerechtshof te Amsterdam heeft vanmorgen de veertig jarige Amsterdamse koopman en wapen deskundige Paul Anton W. bekend als pistolen-Paultje, veroordeeld tot vier weken wegens het in bezit hebben van twintig gouden sieraden waarvan hij kon vermoeden dat deze uit het buiten land waren ingevoerd zonder dat de invoei-rechten daarop waren voldaan. De sieraden werden verbeurd verklaard. DEN HAAG In totaal nemen onge veer dertig jongelui deel aan de „Jeugd jachtpartij", die de koninklijke familie in deze week voor Kerstmis heeft geor ganiseerd. Het zijn gasten uit Engeland Frankrijk. Duisland en Nederland, allen vrienden of familieleden van de ko ninklijke familie. Namen konden worden meegedeeld door de RVD. die verklaarde hiertoe niet de vrijheid te hebben, daar de koninklijke familie dit als een strikt particuliere aangelegen heid beschouwd. Wel kon de RVD mee delen. dat er ieder jaar in de dagen voor kerstmis jachtpartijen worden georgani seerd. Hier is dan altijd een „jeugdjacht- partij" bij. zoals dit aan het hof wordt genoemd. Gisteren is er gejaagd in het westen in het land. Waar vandaag zou wor den gejaagd, kon niet worden meege deeld De gasten logeren niet op het pa leis Soestdijk. Voor Kerstmis gaan alle jeugdige jachtgaston weer naar huis. Gistermiddag kwamen uit Parijs nog zes lasten op Schiphol aan, or.der wie baron de Rothschild Kamerdebat over omroepbeleid (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG Tot meer dan een enkele onbetekenende schermutseling is het gistermiddag bij het debat over het radio- en televisiebeleid niet ge komen. Kennelijk waren de fractieleiders en de omroepspecialisten het er over eens. dat het onverstandig zou zijn om te veel kruit te verschieten; het kan beter droog gehouden worden totdat de regering haar plannen op tafel legt. Zoals bekend heeft zij in een brief aan de Kamer meegedeeld, dat zij vóór 1 maart de voorwaarden zal noemen machtiging aan nieuwe gegadigden en voi televisie. Vrij algemeen was men kort tenminste wat gaat gebeuren. Wat is er met het befaamde ak koord van Wassenaar gebeurd? Op de ze vraag zal het antwoord vandaag moeten komen. Hecht men geloof aan de heer Smallenbroek (a.r.) en waarom zou men dat niet doen? dan luidt het antwoord: niets. Het ak koord staat nog overeind. Maar waar om. zo vroeg ook de heer Smallen broek zich af. moest de minister-presi dent dan spreken over een trein, die het station Wassenaar al gepasseerd Wanneer de regering niet afwijkt van het akkoord, waarom pleegde zij dan overleg met de fractieleiders, die het akkoord sloten? Met name de socialis tenleider Vondeling wilde meer ove) •erleg weten. Het leek hem eer abnormale, onparlementaire gang var zaken toe. Zoek er niets achter, luidde het ad es van de a.r. fractieleider: de re gering heeft ons alleen maar geïnfor meerd over haar voornemen, meer niet Helaas gaven de woorden van dc heer Geertsema aanleiding om er wèi achter te zoeken. Voor de liberale fractieleider was het zonder meer dui delijk. dat van het akkoord wordt af geweken. In Wassenaar is immers af gesproken dat de status quo zou wor den gehandhaafd tot een -nieuwe om roepwet tot stand is gekomen. Overi gens had hij daar vrede mee - als met het buiten spel zetten pacificatie-commissie omdat kans op reclame en openheid groter zijn geworden. De regering heeft het recht om van het akkoord af te wijken. Alleen: zij kan dit niet buiten de frac tieleiders om doen Jkvr. Wittewaall Stoetwegen (c.h.) zei het als volgt: de brief van de regering zet een deel r de verlening van een zend r toelating van reclame in radio r te spreken, dat er nu binnen- Behalve het vijftaldat zondag reeds arriveerde voor de jacht, ge organiseerd door het Koninklijk lluis, kivamen gisteren nog een aantal Europese edellieden op Schiphol aan. Links de markies De Belville en rechts baron de Roth schild. 0 De invoer van de Benelux in de eer ste 9 maanden bedroeg f 28,8 miljard of 20.2 o meer dan een jaar tevoren, de uit voer f 24 263 min. of 14.8 meer. de in voer uit Nederland in België-Luxemburg 2303 min. of 16.3 meer en de invoer in Nederland uit België-Luxemburg f 3632 min. of 18.1°/» meer. Vrouw vergiftigde kinderen en zichzelf AMSTERDAM De 33-jarige me vrouw D. B. heeft ha-ar dertienjarig dochtertje en elfjarig zoontje om nog onbekende redenen een grote dosis ver gif toegediend en dit daarna ook zelf ingenomen. De vrouw is ontoerekenvat- baar. Haar man deed de ontstellende ont dekking toen hij gisteravond omstreeks negen uur thuiskwam. Hij waarschuwde onmiddellijk de politie. De toestand van moeder en kinderen is nog zorgwek kend. In het huis is geen spoor van ver gif gevonden- UTRECHT. De vernouaing tussen kosten en opbrengsten bij de N V. Ne- derlandsche Spoorwegen heeft zich ln 1964 ongunstig ontwikkeld en zal voor deze onderneming tot een verlies lel den. Verwacht moet worden dat deze ongunstige ontwikkeling zich in 1965 verder zal voortzetten. In verband hiermee is een aanpassing van de tarieven niet te vermijden, zo delen NS mede. De staatssecretaris van verkeer en wa terstaat, de heer M. J. Keyzer, heeft daarom toestemming verleend tot een herziening van de tarieven zowel van het reizigers- als van het goederenvervoer. Voor de plaatsbewijzen enkele reis zul len de prijzen met gemiddeld 9.5 procent worden verhoogd, voor de retours met gemiddeld 6.5 procent De verhoging be draagt voor de algemene abonnements kaarten 7 procent en voor de trajekt- abonnementen gemiddeld 8.5 procent. De verhoging van de tarieven ln nei goederenvervoer beloopt 10 procent. De verhoging van de goederentarieven gaat in op 1 januari 1965. terwijl de ho gere reizigerstarieven op 3 januari aan staande van kracht worden. Met ingang van 1 februari 1965 zal de prijs voor het vervoer van treinbrleven van 15 op 25 cent worden gebracht van het akkoord op zij. Het kabinet kan slechts aanblijven als het de meer derheid van het parlement achter zich heeft. Welnu, teneinde dit na te gaan zijn de fractieleiders geïnformeerd. De heer Smallenbroek heeft de informatie van regeringswege ken nelijk anders beleefd, hetgeen heel goed mogelijk is aangezien de fractieleiders afzonderlijk op de hoogte zijn gesteld Hij heeft geen afwijking van het akkoord kunnen constateren en heeft in de informatie dan ook geen polsing van zijn mening over afwijking gezien. Op dit ogenblik doet de vraag er zijns inziens trou wens niet veel toe: zij is pas van belang wanneer de regering met concrete voorstellen komt. Zelf in terpreteert de heer Smallenbroek de televisieparagraaf uit het ak koord zo. dat deze de toelating van reclame op het eerste noch op het tweede net blokkeert (Voor vervolg zie pag. 11) ZEIST Nederland behoeft een be middelende rol in het conflict inzake Ma leisië niet te misstaan. Zo ongeveer heeft de Indonesische zaakgelastigde in ons land, drs. Mohammed Sharif, het dezer dagen voor jongeren, zowel Indonesische als Nederlandse, geformuleerd toen hij het Indonesische standpunt in het geschil Maleisië nader uiteen zette. Hij deed dit op een conferentie van In donesische (PPI) en Nederlandse (NCSV) studenten. De heer Shariff ver heelde uiteraard niet dat de zaak in eer ste instantie door de Aziatische betrok kenen zelf opgelost dient te worden, maar ..gelet op de grote ervaring van Neder land in zuidoost-Azië" achtte hij een be- middelendè rol van dit land niet onmo gelijk Temeer niet daar niet alleen En geland. maar ook de Verenigde Staten 1 door Vietnam) moeilijk als bemiddelaar in aanmerking kunnen komen. AT« mijnramp Peru LIMA In de steenkolenmijn bij Cer- dc Pasco (Peru) heeft zich gisteren opnieuw een Instorting voorgedaan, die vermoedelijk wederom door een explosie werd veroorzaakt. Als gevolg hiervan zitten achttien redders opgesloten die zochten naar eventuele overlevenden van de instorting van zondag Daarbij vleien 5Ï doden en 34 gewonden. Twintig mijn werkers werden vermist. Er zijn nieuwe reddingsploegen ingeschakeld. TAE decembermaand levert dit jaar geen ministers- of kabinetscrisis op. Ook het televisiedebat heeft dat gisteren niet gedaan en zal het ook vandaag niet doen Het is ons wel Voor vele Kamerleden zal het toch al een forse omschakeling betekenen, die overgang van de vaak felle debatten naar de sfeer van de Kerst. Naarmate de discussies plegen te vor deren, naarmate een zekere moeheid zich van de regering en vooral van de Kamer meester maakt, in die mate is een conflict niet denkbeeldig- Dit jaar is de regering er goed doorheen gekomen. Maar dit laatste alleen om dat belangrijke beslissingen werden aangehouden. T)UIDELIJK is nu wel, dat we re clame in de televisie krijgen, maar geen commerciële televisie. On der het laatste moeten we verstaan televisie die vanuit de commercie wordt bedreven. Hiervan waren de liberalen voorstander. IMaar liever dan de samenwerking binnen de re- perine op te zeggen, zijn ze overstag gegaan. Zoals het Kamerlid Schakel het gls- teren zei: de cultuur mag geen dienst- maagdrol vervullen in het huis van de commercie; daarvoor is ze te fijn gebouwd. jgEHALVE om al dan niet reclame in de televisie, gaat het in de discussies ook over de openheid van het bestel. Openheid wil leder wel. De vraag is alleen: langs welke me thode en waar ligt de sleutel. Ergens moet er toch lets van een objectief criterium zijn. Zulk een criterium is het getal. Niet ieder die zich opwerpt kan men toegang geven; het moet ook aanhang hebben. Naast het getal nog andere crite ria? Daarover dan zal in de komende maanden diep worden nagedacht door de regering en wellicht ook door anderen Wie vindt hier een bevredigende formule? TN het jonge Indonesië is, naar ieders ervaring, de godsdienstige vrij heid groot, de politieke vrijheid ech ter klein. Partijen zijn of verboden of leven in de schaduw. Het is een merkwaardige situatie- De democratie ontwikkelt zich blijk baar moeizaam. Er valt hier nauwe lijks vooruitgang te constateren. Wiens politieke inzichten afwijken van die van Soekarno Is verstandig genoeg daarvan niet te laten blij ken. Daarnaast is de godsdienstige vrij heid groot, zoals ook de jonge chris telijke kerken kunnen getuigen. De vraag rijst alleen of wie voor zijn geloof een bepaalde overtuiging is toegedaan op den duur onverschil lig kan blijven voor de beperkte vrijheid op politiek terrein- 0OK het verhoogde kleuterschool- geld is nu van de baan. De re gering heeft er per brief afstand van gedaan. De brief zoals de volksvertegen woordiging er de laatste weken meer heeft ontvangen begint meer en meer een gebruikelijk staatsstuk ie worden. Soms krijgt men de indruk: de regering regeert per brief. Dat geeft een huiselijke, wat ge moedelijke indruk. Men vraagt zich echter af. of het niet al te gemoede lijk wordt. En bovendien of niet ook hierin het regeringsbeleid onzeker heid bewijst. jQE Tweede Kamer heeft gistermid dag prijs gesteld op de aanwe zigheid van de minister-president. Terecht, dunkt ons- Het televisiebestel Is een centraal punt van het regeringsbeleid gewor den. Bovendien is, naar het althans schijnt, thans het befaamde akkoord van Wassenaar ten dele opengebro ken of gecorrigeerd, hoe men het wil noemen; desnoods op een be paalde wijze uitgelegd. Afgezien daarvan, de regering be hoort meer gestalte te krijgen. Daar voor is nodig dat ook de minister president als zodanig meer naar vo ren treedt. Komt hij niet spontaan, dan moet hij uitgenodigd; wat dan gisteren is gebeurd. J}E vakbonden voor de metaalin dustrie hebben gisteren een bom gelegd onder het looneompromis, dat regering en Stichting van de Arbeid met zoveel moeite hebben samen gesteld. Het is voor alle partijen te hopen dat een ontploffing kan worden voorkomen. ..Hoeveel krijg ik als k d borden was? Daarvan hangt het namelijk af, wat ik Tommy kan bieden als hij het gras maait."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 1