Uw probleem is het onze
Aantal emigranten in
1964 toegenomen
V er dubbel-de-kerk-be weging
op Formosa werd gezegend
Een woord voor randan#
Samenspelenmet dé
gerepatrieerden
Arts Koppert geschokt
door royement
MAANDAG 21 DECEMBER 1961
ANDERZIJDS
LITURGISCHE VERNIEUWING
In het blad „De Strijdende
Kerk", het veertiendaagse orgaan
van de stichting Gemeente-toerus
ting toont ds. F. B. Fennema aan,
dat bezinning op de liturgie in de
kerkdienst noodzakelijk is. Ds.
Fennema gereformeerd predi
kant te Schoonrewoerd zegt
dan onder meer:
T ANGE TIJD, en helaas is dat
-L- vandaag nog dikwijls het geval
is er in ons gereformeerd kerke
lijk léven eigenlijk geen sprake ge-,
weest van belangstelling voor de
liturgische vormgeving van onze
kerkdiensten.
Het terrein van de liturgie werd
dikwijls beschouwd als een gebied
buiten het kerkelijk leven, al
kunnen we gelukkig ook namen
noemen van mensen, die zich hier
intensief mee bezig hebben gehou
den. Maar deze mensen hebben toch
dikwijls het „ambt" bekleed van
roependen in de woestijn: hun ge
luid vond geen weerklank bij de
meesten onzer.
Vandaar dat we blij mogen zijn,
en dankbaar, dat er vandaag bezig is
een kentering te komen in deze
weerstand tegen de liturgie, al kun
nen we het betreuren dat dit zeer
langzaam in zijn werk gaat, en dat
er nog talrijke hindernissen geno
men moeten worden.
Dat wij vandaag blij met deze
kentering zijn, dat is een gevolg van
het feit, dat we zo langzamherhand
zijn gaan zien, voor welk een leegte
wij staan, wanneer wij in ogen
schouw nemen het liturgisch besef
van onze gemeenteleden. En wan
neer we eerlijk zijn, dan zullen we
de oorzaak van deze leegte niet
moeten zoeken bij de gemeenteleden
zélf, maar bij de voorgangers, want
zij hebben het nagelaten, de hun
toevertrouwde gemeenten op te voe
den in de liturgie, enkele uitzon
deringen daargelaten.
Dit woord klinkt hard, en zelfs
té hard, want het was de voorgan
gers ook lange tijd onmogelijk om
met de zaak van de liturgie bij de
kerkmensen aan te komen: zij wer
den niet begrepen. En, schuw ge
worden, trokken zij zich terug in
een zwijgzaamheid, die heden ten
dage zijn weerslag vindt in de totale
onbekendheid met wat wij als ge
meenten nu eigenlijk dóen, wanneer
wij samenkomen.
Een ieder van onze predikanten
zal het mij toestemmen, dat ook zij
gestuit zijn op die totale onbekend
heid, en daardoor op het benauwen
de onbegrip, dat welig tiert temid
den van onze kerkmensen.
gehoord wordt, dat de kerk
diensten de kerkgangers niets meer
zegt, dat ligt, dacht ik, in de eerste
plaats aan het feit, dat onze kerk
diensten te typeren zijn als one-man-
shows.
Het is hard dit te moeten zeggen,
maar het is m.i. de waarheid.
Mag het dan niet de theoretische
waarheid zijn, dan toch in ieder
geval de beleefde waarheid.
En wij doen er dikwijls aan mee,
om deze gedachte in stand te hou
den en zelfs te voeden.
Want nu er dikwijls de bovenge
noemde klacht wordt gehoord, nu
gaan wij proberen hierin verande
ring te brengen.
En hoe doen we dat?
In vele plaatsen tracht men dit te
doen, door in de kerkdienst steeds
iets nieuws in te voeren, en door
allerlei „stunts" de aandacht en be
langstelling van de kerkganger le
vend te houden.
De predikant krijgt In de door
hem geleide kerkdiensten allerlei
..medewerkers" (want dat zijn ze!),
maar niets van al dit pogen schijnt
te mogen helpen: de klacht blijft!
het beoogde doel wordt niet bereikt!
En dit is ook te begrijpen.
Want met al dit proberen en ex
perimenteren blijft de kerkdienst
zoals hij was: de kerkgangers blij
ven het publiek, dat bezig gehouden
wordt door de predikant en zijn
eventuele medewerkers, die met el
kaar het vastgestelde programma af
werken.
Het welslagen van onze heden
daagse kerkdiensten hangt niet af
van het feit, dat wij als gemeente
van Christus samen mogen komen,
maar dit hangt af van de persoon,
en dat met name van de talenten
van de in de kerkdienst voorgaande,
of liever gezegd „optredende" (want
zo wordt het toch maar al te dik
wijls beschouwd?!) predikant. Hij is
het, die tot opdracht heeft het „pu
bliek" zo aangenaam mogelijk bezig
te houden, en lukt hem dat, dan is
hij van goed gerucht verzekerd. Hij
is de vlees en bloed geworden kerk
dienst, en wij kunnen dan ook zeg
gen: de predikant is de kerkdienst,
terwijl de kerkgangers als het pu
bliek toekijken hoe hij het er van af
brengt.
HET KLINKT ons misschien hard
in de oren. en het lijkt ons
misschien overdreven gezegd, maar
we kunnen er toch niet onderuit,
dat hierin voor 80 pet. (minstens!)
waarheid schuilt. Want voor het be
sef van onze gemeenteleden, en
helaas ook voor het besef van een
overgroot deel van onze predikan
ten, is de preek het een en al van
een kerkdienst. In de preek ligt de
kracht of de zwakheid van de kerk
diensten.
Alles wat er in deze diensten nog
ve. der gebeurt, is slechts omlijsting,
nodig ter verpozing van publiek en
voorganger
En het is mijn stellige overtuiging
dat dit alles er toe geleid heeft, dat
onze ^kerkdiensten het niet meer
En daarom zullen wij niet alleen
moeten trachten aan het gebeuren in
de kerkdiensten een zin te geven,
we zullen daarnaast moeten probe
ren er een einde aan te maken, dat
de kerkdiensten preekdiensten zijn
En om dat te bereiken zullen we in
aansluiting bij de Oude Kerk en bij
wat Calvijn gewild heeft, er weer
toe over moeten gaan, om in onze
erediensten niet alleen het Woord te
bedienen, maar ook het sacrament
van het Heilig Avondmaal.
Ik geloof, dat alleen dit er ons
voor kan behoedeL om in de eenzij
digheid en overaccentuering van de
preek te vervallen, en daarin
zoals het nu nog altijd het geval is
te volharden, tot schade van onze
gemeenteleden, en dus tot oneer van
Hem, in Wiens Naam wij samen
komen.
De gemeente gaat het ervaren en
ook met vreugde beleven, dat de
verootmoediging even onmisbaar is
als de dienst des Woords. En dat de
dienst der gebeden van even groot
belang is als de dienst der inzame
ling.
AT
dat de kerkdiensten
meenteleden niets meer zeggen,
vindt niet alleen zijn oorzaak in het
feit, dat onze diensten verworden
zijn tot one-man-shows, want er ligt
ook nog een andere reden aan ten
grondslag.
En dat is deze: al onze kerk
diensten zijn van gelijke structuur,
onderschéid is er niet.
Morgen- en avonddienst zijn al
leen hierin van elkander te onder
scheiden, dat de voorlezing van de
Wet in de avonddienst vervangen
wordt door de voorlezing van de
geloofsbelijdenis.
Zullen wij echter willen komen
tot een hernieuwde daadwerkelijke
beleving van onze kerkdiensten, dan
zullen wij aan deze toestand een
einde moeten maken.
Wij zullen ter dege onderscheid
moeten maken tussen de morgen
dienst en de avonddienst, zodat de
morgendienst weer wordt tot ere
dienst, en de avonddienst weer haar
oude bestemming vindt in de leer-
dienst.
Om dat te bereiken, zullen in de
morgendienst de volgende elementen
aanwezig moeten zijn: Verootmoedi
ging, Dienst des Woords, Dienst der
Gebeden, Belijdenis van het geloof,
Dienst der Inzameling, Dienst der
Tafel of Viering van het Heilig
Avondmaal. Mocht niet bereikt wor
den, dat wij iedere zondagmorgen
aanzitten aan de Tafel des Hren,
dan zullen we er toch toe moeten
overgaan de andere elementen wel
plaats te doen vinden.
Wanneer wij het hierover eens
zijn geworden, en dat hoop ik
van ganser harte dan zal de
avonddienst ook een andere vorm
móeten krijgen, met b.v. deze orde:
votum - lied - gebed om de verlich
ting door de Heilige Geest - schrift
lezing -preek over een zondag van
Je H. Catechismus - lied - dankge
bed - slotzang - zegen.
Het is wel duidelijk, dat de ge
loofsbelijdenis niet in de avond
dienst, maar in de morgendienst
thuis hoort, als antwoord op de
boodschap van het goddelijk heil.
Hulp aan emigranten-ouders
Waardering voor
regering
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT In de ledenver
gadering van de Chr. Emi
gratie Centrale heeft de secretaris,
de heer T. Cnossen, zaterdag zijn
verheuging uitgesproken over de
blijvende en nog toenemende be
langstelling voor de emigratie.
Ondanks de ruime mogelijkheden
tot werkgelegenheid in eigen land
blijken er elk jaar nog duizenden
Nederlanders te zijn, die de voor
keur geven aan het wegtrekken
naar andere landen. Vooral
Australië, Canada, Zuid-Afrika en
Nieuw-Zeeland staan daarbij in de
belangstelling Over 1964 was het
aantal aanmeldingen voor emi
gratie nog weer 2000 groter dan in
1963. Het aantal vertrekkenden
nam met 1300 toe en kwam op
circa 8000.
I .ze cijfers kunnen uiteraard nog
slechts een voorlopig karakter dragen,
omdat het jaar 1964 nog niet ten einde
Is, maar in grote lijnen meende de heer
Cnossen, dat dit wel de ontwikkeling
geweest in het bijna afgelopen jaar.
Dat een groot aantal Nederlanders nog
de voorkeur geeft aan emigratie, ver
klaarde de heer Cnossen uit het feit, dat
nog velen beducht zijn voor een conjunc
turele terugslag, anderen geloven dat
hun kinderen in het buitenland meer
perspectief hebben en voorts spelen reeds
eerder geëmigreerde familieleden
niet onbelangrijke rol.
Positief
De heer Cnossen verklaarde ons
soonlijk gelukkig le zijn met de blijvende
positieve benadering door de regering
van het emigratievraagstuk. Het rege
ringsbeleid heeft de volledige instemming
van de Chr. Emigratie Centrale, omdat
het mede afgestemd is op de sterke toe
neming van de bevolking in ons land
en op de altijd blijvende onzekerheid
over de toekomstige economische ontwik
keling. Het emigratiebeleid kan alleen
maar een beleid op langere termijn zün
aldus de heer Cnossen.
Belangrijke activiteiten ontwikkelt de
Chr. Emigratie Centrale op het ogenblik
Chr. Gerei, kerken
distantiëren zich
van THT -oecumene
ENSCHEDE De vier Christelijke
Gereformeerde Kerken in Twente hebben
gezamenlijk hun houding bepaald ten op
zichte van de oecumenische commissie
T.H.T. Omdat deze commissie er toe
overgegaan is, kerkdiensten te organise
ren op de campus, hebben deze kerken
besloten hier niet langer verantwoorde
lijkheid voor te dragen en zich terug te
trekken.
Om tegenover dit negatieve iets posi
tiefs te stellen, aldus De Wekker, waar
aan wij dit bericht ontlenen, werd beslo
ten alle steun te verlenen aan een even
tuele vestiging op de campus van een
leerstoel in de calvinistische wijsbegeerte.
Kerken in Kameroen
op weg naar eenheid
DOEALA Drie kerken in Kameroen
zijn in snel tempo op weg naar eenheid.
Het zijn de Presbyteriaanse Kerk in
West-Kameroen, de Presbyteriaanse
Kerk van Kameroen en de Evangelische
Kerk van Kameroen. Een commissie, be
staande uit vertegenwoordigers van de
ze drie kerken, heeft nu een verklaring
over de eenheid aangeboden aan de sy
nodes van de kerken, die het volgend
jaar bijeen zullen komen.
In deze verklaring wordt onder meer
de dank uitgesproken voor het zendings
werk van de Europese en Amerikaanse
kerken, maar tevens geconstateerd, dat
de verscheidenheid in de zending ver
deeldheid heeft gebracht in de Kerk van
Christus in Kameroen.
„Wij zijn ervan overtuigd, dat God on
ze kerken nu samenroept om een organi
sche eenheid te verkrijgen, zodat de ver
kondiging van het Evangelie van Christus
in ons leven versterkt kan worden. Ge
dreven door deze gemeenschappelijke
overtuiging verklaren wij ons vastbeslo
ten, om samen dit doel zo snel mogelijk
te bereiken. In onze verenigde kerk zullen
wij ons open blijven tonen voor de we-
derbarende kracht van de Heilige Geest
in eenheid", zo eindigt de verklaring.
De commissie heeft ook de vereniging
van de drie theologische opleidingen be
studeerd.
Dr. Van Hessen lector
in sociologie van
jeugd en gezin
UTRECHT Dr. J. S. van Hessen
is benoemd tot gewoon lector in de fa
culteit der sociale wetenschappen, aan
de Rijksuniversiteit in Utrecht, om onder
wijs te geven in de sociologie van jeugd
De heer van Hessen, die op 20 mei
1916 te Wierden (OV) werd geboren,
studeerde aan de universiteit van Am
sterdam en slaagde in 1943 voor het doc
toraal examen sociale geografie.
Dr. Van Hessen was o m wethouder
van Almelo en werd in 1952 wetenschap
pelijk medewerker van het sociologische
instituut der Rijksuniversiteit Utrecht en
in 1957 beheerder van dat instituut. Hij
was vervolgens docent voor sociologie
aan het Hoogveld-instituut te Nijmegen,
docent aan de opleiding der reclasserings-
ambtenaren en docent aan de Konink
lijke Militaire Academie te Breda.
Dr. Van Hessen maakt deel uit van
de redaktie van: „Wegwijzer in de so
ciologie", „Huwelijk en gezin". Dux"
(rubriek ..sociologie") en de TV-rubriek
„Ouderavond" l
Volgend jaar eeuwfeest
(Van onze kerkredactie)
TAIPEH De protestantse ker
ken op Formosa gaan in 1965 op
grootse wijze het eeuwfeest ge
denken van het protestants christe
lijk getuigenis op dit eiland. Deze
herdenking omvat onder meer een
grootscheepse evangelisatie-cam
pagne, een herdenkingsweek en
een studieconferentie ter bespre-
ARMEENSE KERK
GEDENKT IN '65
HAAR DODEN
ETCHMIADZIN De katholikos van
de Armeense Apostolische Kerk, Vazken
I heeft het jaar 1965 uitgeroepen tot een
herdenkingsjaar voor zijn kerk en voor
het Armeense volk. De Armeense ge
meenten zullen dan gedenken, hoe twee
miljoen Armeense christenen het slacht
offer werden van de vervolgingen door
de Turken, die 25 april 1915 begonnen.
Verder zijn de Armeense gelovigen opge
roepen om te bidden voor de wereldvre
de.
Vazken I beschouwt zich als het hoofd
in alle Armeense kerken in de wereld.
Buiten de Sowjetunie wordt zijn gezag
echter niet meer erkend.
Beroepingswerk
Ee.
J. Smit te
Bedankt voor Huizen /N.H.): (vac. G.
Boer): J. v. Sliedregt te Baarn.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Zaandam: J. Melse te Oen-
kerk.
GEREF. KERKEN (VRIJGEM.)
Beroepen te Cloverdale, B. C. (Cana
da): H. D. v. Herksen te Hilversum.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Vlaardingen: M. Baan te
Zeist en M. C. Tanis te Barendrecht.
Bedankt voor 's-Gravenhage-W.: dr. W.
H. Velema te Leiden.
king van het werk in wat men
noemt „de tweede eeuw van het
protestantisme" op Formosa.
De zending op Formosa werd mogelijk
door het verdrag van Tientsin, waarbij
China aan de Westerse mogendheden on
der meer vrijheid van evangelieverkon
diging moest garanderen. Op 16 juni 1865
arriveerde de eerste protestantse (pres
byteriaanse) zendeling in Tainan in hel
zuiden van het eiland In deze stad za.
dan ook op woensdag 16 iuni met eer
plechtige kerkdienst de herdenkingsweek
worden geopend. In alle protestantse
kerken op het eiland zullen de eerstvol
gende zondag speciale diensten worden
gehouden In deze diensten zal centraal
staan de dankzegging voor het resultaat
van de „Verdubbel-de-kerk-beweging".
Deze Verdubbel-de-kerk-bewe-
ging begon in 1954, toen de Presby
teriaanse Kerk zich plechtig ver
bond, om met Gods genade in hei
jaar van het eeuwfeest God een
kerk te tonen, die tweemaal zoveel
gemeenten en leden zou hebben.
Deze verdubbeling werd reeds
leden jaar bereikt. Eind 1963 was
het aantal gemeenten gestegen
415 tot 841 en het ledenaantal van
86.064 tot 176.205.
Vruchtbaar
Formosa is een van de vruchtbaarste
zendingsvelden ter wereld. De nationalis
tische regering legt de verbreiding van
het christendom niets in de weg en
vooral veel zendelingen van Amerikaanse
geloofszendingen, die uit communistisch
China werden verdreven, hebben hun
werk naar dit eiland overgebracht.
In de berichten, die wij uit Taipeh
kregen, werd geen gewag gemaakt van
het feit. dat reeds ruim driehonderd jaar
geleden de geschiedenis van het chris
tendom op Formosa een aanvang nam
door Nederlandse zending. Van 1624 tot
1662 was het eiland bezit van de Oostin-
dische Compagnie, die er veel aan zen
ding gedaan heeft De (gedeeltelijke)
bijbelvertaling, die de Nederlandse pre
dikanten in het Formosaans maakten, is
in de negentiende eeuw door de Engelse
zending nog weer herdrukt. Een inval
van piraten maakte echter aan het Ne
derlandse gezag en ook aan de zending
in Zuid-Amerika. Hier heeft zij drie ves
tigingen in de staat Parana. Op het ogen
blik wordt een poging ondernomen steun
te krijgen van de Nederlandse regefing
voor deze vestigingen. Op initiatief
de Chr. Emigratie Centrale zullen in
rana namelijk een middelbare landbouw
school en een middelbare landbouwhuis-
houdschool gesticht worden. Hiervoor is
al aangekocht een landgoed van de
Presbyteriaanse kerk. De scholen voor
lager en uitgebreid lager onderwijs, die
hier zijn gevestigd worden voor 80 pro-
Ernstig wordt door de C.E.C. ge
poogd activiteiten te ontwikkelen voor
de hier verblijvende ouders en andere
familieleden van emigranten, die hun
bloedverwanten in andere landen een
bezoek willen brengen. Het gaat vooral
om het geven van voorlichting en het
treffen van voorbereidingen voor de
reis en het verblijf elders.
In de middagvergadering hield ds.
P. Pellicaan, predikant van de Refor
med Church in Dunedin een interes
sante causerie over zijn ervaringen in
Nieuw-Zeeland.
Vier part. synodes
komen bijeen
(Van onze kerkredactie)
Van vier particuliere synodes der Ge
reformeerde Kerken (vrijgemaakt) Is nu
bekend, dat zij bijeen zullen komen ter
bespreking van het conflict ter generale
synode. Vandaag is de P.S. van Utrecht
samengekomen. Morgen gaat de F.S. van
Overijssel-Gelderland vergaderen. De
pai -uliere synode van Zuid-Holland
kan niet eerder bijeenkomen, dan 20
januari. In Noord-Holland tenslotte is de
particuliere synode tegen 29 december
samengeroepen.
De particuliere synod, i van Groningen,
Friesland en Drenthe maken nog ge n
aanstalten om vervroegd te gaan verga
deren. De afgevaardigden van deze res
sorten zijn echter alleen op de synode
gebleven. Ook het zuidelijke ressort zal
niet vervroegd bijeenkomen, al heeft van
dit gebied wel een afgevaardigde zich
aan het synodewerk onttrokken.
De kerkeraad van Scheveningen heeft
de generale synode opgeroepen haar zit
tingen te staken, omdat haar besluiten na
het vertrek van de waalf toch geen
rechtskracht meer bezitten.
De kerkeraad van Marum heeft zich in
itvesriroken als die van
tot
Niemöller gaat op
reis naar Afrika
DARMSTADT Vandaag heeft d
bekende Duitse predikant ds. Martin
Niemöller de leiding over de Evangeli
sche Kerk van Hessen en Nassau overge
dragen aan zijn opvolger prof. Wolfgang
Sucker. Niemöller, die van zijn emeritaat
gebruik wil maken door zich nog inten
siever aan zijn oecumenische taken te
wijden, zal na de jaarwisseling een reis
naar Afrika maken. Zijn eerste doel zal
daar Gabon rijn, waar hij met Albert
Schweitzer hun gemeenschappelijke ver
jaardag zal vieren. Op 14 januari wordt
Schweitzer namelijk 90 jaar
73.
i Niemöller
De verjaardag wordt enkele dagen
der gevierd, want van 12 tot 21 januari
moet Niemöller in Enoegoe (Nigeria)
zijn, waar hij als een van de zes presi
denten van de Wereldraad de vergade
ring van het uitvoerend comité zal mee
maken. Op deze vergadering zal, gelijk
btkend. beslist worden over de opvolging
van dr. W. A. Visser 't Hooft, die om
gezondheidsredenen in 1966 wil aftreden
als secretaris-generaal. Ook moeten in
Enoegoe tijd en plaats van de volgende
assemblee van de Wereldraad worden
vastgesteld. De laatste assemblee was in
1961 in New Delhi.
Na de bijeenkomst in Enoegoe gaat ds.
Niemöller dan nog naar Accra, waar hij
op uitnodiging van de Presbyteriaanse
Kerk van Ghana een serie voordrachten
komt houden.
N.O.V. is fel tegen
uitstel verlaging
leerlingenschaal
AMSTERDAM Het hoofdbestuur
van de Nederlandse Onderwijzersver
eniging heeft in een brief aan de voor
zitter van de Tweede Kamer er met
klem op aangedrongen het uitstel tot
1 januari 1966 van de verlaging van de
leerlingenschaal bij het g.l.o., v.g.l.o.
en het u.l.o. af te wijzen. Het hoofd
bestuur zegt „met ontsteltenis kennis
te hebben genomen van het door budget
taire overwegingen ingegeven voorne
men van de regering hiertoe".
De te grote klassen hebben in de af
gelopen jaren naar bet oordeel van het
hoofdbestuur ontzaglijke schade aan het
onderwijs toegebracht. Telkens zodra
voldoende onderwijzers beschikbaar'
zijn, behoort derhalve de leerlingen
schaal verlaagd te worden, aldus het
hoofdbestuur van de Nederlandse On
derwijzersbond.
Kerk in Zuid-Afrika:
Studenten mogen niet
meer naar Nederland
aanstaande predikanten van de Neder
duitse Gereformeerde Kerk van Zuid-
Afrika, die een tijd in het buitenland
hebben gestudeerd, heeft deze kerk (de
grootste van Zuid-Afrika) besloten, stu
die buitenslands voortaan tegen te gaan.
De Kerkbode, het officieel orgaan van
deze kerk dat dit meedeelt, wijst in het
bijzonder op de afwijkende ideeën over
het rassenvraagstuk vn de studenten, die
in het buitenland hebben gestudeerd. De
Kerkbode merkt verder nog op: „Of
schoon in het verleden de'banden tussen
de Afrikaaanse en de Nederlandse ker
ken sterk zijn geweest, als gevolg van
een gelijke aanpak van de leer, hebben
de Nederlandse kerken nu hun eigen
gedachten ontwikkeld, in het bijzonder
u_i de Zuid-
Tegen-etentje bij
student
Kijk, daar zitten ze: de agent
(links) die de student (geheel
rechts) in Groningen bekeurde
en hem. omdat laatstgenoemde
toen volledig „blut" bleek te zijn
een riks is voor menige stu
dent een heel kapitaal bi; zich
ten eten noodde. Op dit plaatje
is het tegenbezoek, of liever:
het tegen-etentje aan de gang:
op de „kast" van de student
werd de familie Bulthuis (pa
hoofdagent, ma en tioee zoon
tjes) gisteren onthaald door de
verloofde van de bekeurde
Hoofdagent Bulthuis, zo te zien
een kenner bij uitstek, roemde
evenals zijn vrouw de kookkunst
die de verloofde van de student
inderdaad goed meester bleek te
„Mijn God zal mij horen", zegt Micha, die al uitgeroepen heej
dat hij zal uitzien naar de HERE en zal wachten op de Got
van zijn heil.
Hij weet iets van het komen van God. Hier hebben we d
ware adventsverwachting. Hij weet dat wij God niet hebb&
weggezondigd uit deze wereld en uit ons leven. Hij weet da
wij ons niet eeuwig zullen kunnen verbergen achter d
struiken van onze zélfwïl en eigenwaan.
Maar hij weet meer. Hij weet dat God zal komen als di
oordelende Rechter. Als God zo zou komen, zou hij gee
woord hebben in te brengen tegen de aanklachten die tegé
hem kunnen worden ingediend. Dan zou de situatie hopelon
zijn.
Maar wij mogen spreken tot de God die komt. Hij wil naar on
luisteren. Maar dan kunnen we niet alles zeggen, wat m
willen. Dan kunnen we Hem niet uitvoerig gaan vertellen ho\
goed we ivel ons best doen. Dan kunnen we ons niet gaan ver
dedigen. Want God kent ons nog beter dan wij onszelf kenner
Als wij spreken dan zullen we Hem ons hart bloot moeter
leggen. Hij komt niet als een vreemdeling die straks weer ui
ons gezichtsveld zal verdwijnen. Bij zo iemand kunnen toi
ons masker ophouden. God echter komt om te blijven. Dai
kunnen we alleen maar eerlijk zijn. En als we dat worden
stelt God tegenover onze tragische waarheid Zijn Waarheii
namelijk dat Hij komt om te redden, om te helpen, om
zegenen, om kracht te geven.
We lezen vandaag: Openbaring 20.
Begrip en belangstelling wekken
(Van onze kerkredactie)
De Commissie Pastorale Zorg
van de zelfstandig gehuisveste
repatrieerden, uitgaande van de
Raad van Herderlijke Zorg der
Nederlandse Hervormde Kerk
heeft onder de titel „Samenspel
met de gerepatrieerden" een wel
iswaar klein, maar bijzonder
UTRECHT De Utrechtse artr
P. C. Koppert, die op 3 december
geschrapt is als lid van de. Konink
lijke Nederlandse maatschappij tot
bevordering der geneeskunst naar
aanleiding van uitspraken die hij
november 1963 tijdens een tele
visie-uitzending heeft gedaan, heeft
saterdag op een persconferentie
verklaard dat hij ernstig geschokt
is door de manier waarop zijn zaak
bij de intercollegiale rechtspraak is
behandeld.
Vijf Nederlandse artsen hebben zich
daarbij begeven op een terrein dat het
hunne niet is namelijk het juridische
aldus dokter Koppert. die hieraan
toevoegde, dat de rechtspraak binnen de
maatschappij wordt gehanteerd om de
oppositie uit te schakelen. Hij zei dat
de maatschappij hem heeft belet zich te
uiten in het blad Medisch Contact en
tijdens vergaderingen, omdat men geer
oppositie tolereert.
BELOFTE
De heer Koppert verklaarde, dat de
belofte die hij bij het artsexamen heeft
afgelegd dat hij zijn patiënten naar bes»
te vermogen zal helpen, voor hem
zwaarder weegt dan op economische
gronden gebaseerde ziekenfondsvoor
schriften, Hij heeft daarom zoals hij
het zelf noemde „valsheid in geschrifte"
gepleegd teneinde voor zijn patiënten
verstrekkingen die niet in het zieken
fondspakket zijn opgenomen, vergoed te
krijgen. Dit was met name het geval
met elastieken kousen en zinkzwachtels
die zijn patiënten met open benen (een
WANTOESTAND
De heer Koppert meent dat het on
juist is, dat de politiek zich van het me
disch beroep meester heeft gemaakt.
Het abonnementensysteem van de zie
kenfondsen leidt volgens hem tot wan
toestanden, aangezien de persoonlijke re
latie arts-patiënt erdoor wordt geschaad.
Door het ontbreken van de „profijtprik-
kel" ontneemt men de arts de stimu
lans om goed werk te verrichten, aldus
de heer Koppert, en veel ziekenfondspa
tiënten krijgen niet de medische ver
zorging waarop ze recht hebben omdat
„een betalende derde" in het spel is.
Dokter Koppert en met hem de Ne
derlandse vereniging van vrfje artsen
is voorstander van een systeem dat de
patiënt de gelegenheid geeft, een zeker
eigen risico te dragen. Als alleen de
zware risico's onder de verplichte ver
zekering vielen, zou de ziekenfonds
premie kunnen worden gehalveerd bij
de huidige welvaart zijn de mensen best
in staat om zelf het overige deel van hun
medische verzorging te betalen, zo zei
hR. In dat geval hoeven ze niet meer
te strRden tegen bureaucratie en papier
bergen en kunnen ze een vrije keuze
maken.
waardevol boekwerkje uitgegeven
Hoewel het aangekondigd word
als een vademecum ten behoevi
van het pastoraat is het niet alleei
zeer aan te bevelen voor predi
kanten en andere ambtsdragers
maar eigenlijk voor iedereen, die ir
contact komt met diegenen, die ui
Indonesië naar ons vaderlam
terugkeerden.
Het boekje is bedoeld als een wegwij
zer bij die contacten. Het behandelt ach
tergrond en traditie van deze menset
die na hun aankomst eerst naar de con
tractpensions zijn gegaan. Het „Contac
in Overheidszaken" van de Oecumeni
sche Raad van Kerken was toen zorg
dragend. Later toen zij huisvesting krt
gen ging deze verantwoordelijkheid over
naar de plaatselijke gemeenten.
Suggesties
Hoe kan het samenspel met de gemeen
ten gespeeld worden? In een aantal pun-j
ten worden suggesties gedaan. Een vai
de middelen om de repatrianten ah 'as
groep te benaderen Is de gesprekskrlngi He
Door het vertellen en luisteren kan mti me
wederzijds veel van elkaar leren. Eei taf
ander middel Is het houden van bijbel!
kringen. Vergeet ook deze mensen niet fc
betrekken in kerkelijke functies: admlni
stratlef of als ambtsdrager. Velen hadden
in de Protestantse Kerk van Indoneiiën
ook een dergelijke functie.
Ril
Veel protestants gerepatrieerden b«
hoorden tot de Protestantse Kerk var
Indonesië. Degenen, die in Nederlani
behoorden tot de Doopsgezinde, de Her-)
vormde, de Lutherse en de Remonstrant
se Kerken waren ook hierbij ingeschre
ven. In Nederland behoort de Indisch!
gerepatrieerde over het algemeen tot d(
Hervormde Kerk. Hoewel het voor vele»
een moeilijke vraag is geweest, toen men
op het bevolkingsregister vroeg tot welk!
protestantse kerk hij dan wel behoorde
Hij
licl
Deze en veel andere wetenswaardighe
den onder andere over de PJ.C. (Pro-
testantse Jongerenclubs), het kerkelijk uu
huwelijk, het gemengd huwelijk, de doop de
en het avondmaal zijn in dit boekje te
vinden. Kosteloos Is het te verkrijgen bij
ds. G. J. Clay, Poptahof-N. 326 te Delft; j
Altijd wel ergens
actie voor
mogelijk
DE COCKSDORP Op een druk be-1
zochte protestvergadering in De Cocks- v°'
dorp op Texel is zaterdagmiddag de To
Eijerlandse zeedijk aan de noordkust) tel
het eiland ter sprake geweest. Deze) gr(
is velen gevaarlijk laag en men wil-)..,
n een resolutie bij de minister op B(>j
tijdige maatregelen aandringen.
Vóór de voorzitter van het actie- nrv
comité de resolutie aan de vergadering
kon voorleggen, trad ir. W. Streefkerk
van Rijkswaterstaat naar voren om de
verheugende mededeling te doen dat
begin volgend jaar reeds met de ver
zwaring dezer zeedijk zal worden be
gonnen.
n mededeling, die de vergadering
:en gewijzigde resolutie deed komen
die aandringt op algehele beveiliging
de dijk vóór komende herfst.
J J Hanegraaf t
mej J B Ha
C Fennema
I. de Haan t
Holtkamp I
i Sirjansland: Bulten
e Haarlem: Haarlem m
te Vlaardingen; Spaker
te PUnaeker; Stroe mej fi
Zeist (tijdelijk); IJsselst
taf te IJsselsteln.
Vraag: Wij hadden eind oktober in de voor een insect is
tuin nog een bed peentjes staan (geen den rnoet? Deze
winterpeen). Nu moeten die
hoe ik die bestrij- kamertje. De bedden staan vlak tegen
rm zat tegen het elkaar op. De kinderen zijn 5 jaar, 3
nodig plafond van de porseleinkast. jaar en 7 maanden. De kleinste moet nu
liit, want anders ben ik bang, dat ze Antwoord: De toegezonden worm ts nodig in een ledikantje. Maar dan moet
bevriezen. Weckglazen heb ik niet meer de larve van de cacaomot (ephesia elu- het kind van 5 jaar in de huiskamer
leeg en ik vind peen uit de weck niet tella). Deze komt nu en dan in levens- gaan slapen op een eenpersoonsbed. Die
lekker erg flauw. Maar nu dacht ik ze middelen zoals cacao chocolade, gevuld oude dame heeft nog een heel stuk
In de ijs- of koelkast te doen. We met noten, marsepein of nougat, ook in zolder, waar ze sinds een jaar niet meer
hebben een grote diepvrieskast en een gedroogde vruchten en kruiden, oude slaapt Wij hebben netjes gevraagd of
grote koelkast. Maar nu weet ik niet of biscuits, rijst, graan, enz. voor. Het dier wij dat stuk zolder zouden kunnen krij-
dat gaat en hoe ik het moet doen. Moet is niet schadelijk voor de gezondheid gen, maar daarvan wil ze niet weten,
ik alles schrappen of alleen schoonboe- maar geeft een onsmakelijk uiterlijk aan vVe hebben zelfs aangeboden, dat ze dan
nen, ol voorkoken, in plastic of niet'' het artikel. Aangetaste artikelen zo v00r njets mag wonen Ze heeft bene-
Misschien kunt u me helpen. spoedig mogelijk wegdoen, en levens- den een kamer, een achterkamer en een
middelen bewaren in blikken en trom- keukentje. Ze is nooit thuis tussen vroeg gezin Dit kost geld. Maar gezien de
Antwoord: U moet de worteltjes mels. Desnoods kunt u de kast zuiveren in de morgen en 's avonds 8 uur. door u omschreven omstandigheden zal
vooraf wassen^ schoonmakem v^orlmken met DDT of uitroken metteen tabletje. Kunnen wij er nu werk van malen da! het wel gunstig voor u uitvallen. Alleen
de ruimte boven moet afstaan? moeten wij het voorbehoud maken, dat
Brieven, die niet t
van naam cn adres, kunnen niet
In behandeling worden genomen.
Geheimhouding is verzekerd. Vra
gen. die niet onderling met elkaar
in verband staan moeten in af
zonderlijke brieven worden ge
steld. Per brief dient een gulden
aan postzegels te worden lngeslo-
of stomen, afkoelen, in plastic zakjes Het cacaomotje is lichtgrijs tot zwart-
verpakken en zo nodig etiketterem De bruin met rood of geelgetinte tekening Tot wie moeten wij ons wenden? Of
de moeten wij een rechtszaak daarvan ma
ken. Maar wij zijn bang dat het ons
het adres
pakjes moet u zo vlug mogelijk
diepvrieskast plaatsen. Gebruik ze zo
vers mogelijk. U kunt voor 1 het
boekje „Zelf diepvriezen" aanvragen bij 46, Rotterdam,
het Voorlichtingsbureau voor de Voe- Vraag: Wij wonen boven bij een oude Antwoord: Aangezien
ding. Koninginnegracht 42. Den Haag. dame in een huis, dat we vier jaar dan drie jaar eigenaar
giro 363 081. geleden hebben gekocht. Wij liggen met proces tot ontruiming
Vraag: Waar
Boerenwagenclub?
Antwoord: Het adres ls Oudorperweg veei geld kost.
Vraag: Kunt u mij zeggen wat dit zijn vijven op
kunt u ee:
- -en omdat
heel klein slaap- de ruimte dringend nodig heeft voor u\
de argumenten van de tegenpartij
niet kennen. De rechter beslist U kunt
de zaak met een advocaat nf deurwaar
der bespreken of een andere bona fide
rechtskundige, en een raming van de
kosten vragen. Ook kunt u zich wenden
tot de huisvestingscommissie met het
verzoek deze dame te helpen met ande
re woonruimte.
