Wat gebeurt met de mens
die volstrekt alléén is?
Reis naar Auschwitz
maakte diepe indruk
VS aarzelen Frankrijk
computer te leveren
Berlijnse muur
weer open
Chi
•omosomen
Gbenye wist niets van
Rode-Kruisconventie
Von Hase zegt niet wie
atoommij 11-idee opperde
ZATERDAG 19 DECEMBER 1964
Eerste in Nederland
Logeerbelasting in
Valkenburg
VALKENBURG De gemeente Val-
kenburg-Houthem heeft als eerste ge
meente van Nederland een logeerbelas
ting ingevoerd. Het desbetreffende raads
besluit werd gisteravond met meerder
heid van stemmen genomen. De belas
ting bedraagt een kwartje per persoon
boven zes jaar bU een verblijf van ten
minste zeven dagen. „Wjj grijpen slechts
noodgedwongen naar deze onsympathie
ke maatregel", aldus burgemeester F.
Breekpot.
.Reed's jaren dringt het gemeentebe
stuur bij de provinciale overheid en het
Rijk aan op bijzondere maatregelen om
uit de noodsituatie te raken. De gemeen
tebegroting is overbelast door enorme
uitgaven die tot ongeveer een half mil
joen gulden oplopen en die speciaal in
het belang van de toerist genomen moe
ten worden. Ons eigen belastinggebied is
volkomen uitgeput. Door de jaarlijkse
j begrotingstekorten is het toeristische
verzorgingspeil praktisch tot stilstand
gekomen. Toch moet Valkenburg met
het eigen land en ook met buitenlandse
toeristengebieden blijven concurreren".
In de voortdurend slechter wordende
I financiële situatie achtte de burgemees-
ter het verantwoord een bescheiden deel
van de toeristische lasten af te wente-
len op hen die daar onmiddellijk profijt
van trekken. „De invoering van deze be
lasting moet dan ook gezien worden als
een maatregel die niet langer uitgesteld
kan worden. Wij hebben als gemeente
alles gedaan om onze financiële positie
te verbeteren. De nood is echter zo hoog
gestegen dat wij ondanks het hardgron-
dige „neen" van de horeca-sector dit
besluit moeten nemen", aldus de burge-
meester.
In 1965 zullen
Beth,
§j we weinig
H schoenen kopen
TILBURG De Federatie van Neder-
n landse schoenfabrikanten verwacht, dat
v vele Nederlanders in 1965 nog een ji
langer met hun oude schoenen zull„.
willen doen. De federatie komt in haar
Jongste Maandbericht tot het uitspre-
Jvau ken van deze sombere voorspelling,
omdat ze meent, dat de reële loons-
Ons Wilhelmus als „wekker"
nauwelijks een aanzienlijke vergroting
van het schoenenverbruik te verwach
ten, meent de federatie, die gelooft,
dat deze verbruikstoeneming ten hoog
ste 4 procent zal bedragen.
In 1965 zal de Nederlandse schoenindus
trie daarom vooral in de vergroting
van de buitenlandse afzet expansiemo-
i gelijkheden moeten zoeken, aldus de
1 4 federatie, die over deze expansiemoge
lijkheden overigens niet pessimistisch
I is. De export nam in 1963 en 1964 be-
j hoordijk toe en verwacht wordt, dat
art deze stijging zich krachtig zal voort-
•o zetten. Er is een toename van de uit-
m voer met 15 procent geraamd,
ir.
Walker naar 0.-Europa
J LONDEN Engelands minister van
buitenlandse zaken Gordon Walker zal in
april Zuid-Slavië en Tsecho-Slowakije
bezoeken en in de tweede helft van het
komende jaar Polen, zo wordt in Londen
officieel meegedeeld.
Rechters hoorden
verhaal van vele
overlevenden
WARSCHAU Diep onder de
indruk is het gezelschap juristen
en verslaggevers gisteren uit Po
len teruggekeerd in West-Duits-
land. Een van de verdedigers druk
te het óp het vliegveld in War
schau als volgt uit: „Na ons op
deze plaats de§ doods gerealiseerd
te hebben, hoeveel kleine kinderen
hier vergast zijn, hen ik tot niets
anders meer in staat dan aan mp
twee kleine kinderen thuis te den
ken".
Overdag hielden de leden van de
rechtbank, de aanklagers en de ver
dedigers zich bezig met het verrichten
van opmetingen, het nemen van foto'i
en het doorlezen van documenten, 'i
Avonds vertelden overlevenden var
het kamp van de verschrikkingen
waaraan zij bloot stonden. Deze ver
gaderingen duurden vaak tot na mid
dernacht.
n
WASHINGTON Een woord
voerder van de Franse ambassade
in Washington heeft gezegd dat de
regering van de V.S. blijkbaar een
beslissing over levering van een
elektronische rekenmachine aan
Frankrijk, ter bewerking van ge
gevens die uit kernproeven zijn
verkregen, uitstelt. Frankrijk heeft
het gedeeltelijke kernstop verdrag
van Moskou niet ondertekend.
Amerikaanse regeringsinstanties zijn
het hierover niet met elkaar eens.
Enige instanties willen de levering
goedkeuren, andere beweren dat de
verkoop van deze rekenmachine zou
bijdragen tot de verspreiding van
kernwapens, zegt de Washington Post.
die de eerste bijzonderheden over de-
te kwestie heeft bekendgemaakt.
De Franse woordvoerder zei dat zijn
regering niet is aangemoedigd te gelo
ven dat zij de rekenmachine zal krijgen.
Frankrijk heeft reeds een precies een
der toestel, dat Stretch genoemd wordt en
waarmee statistieken kunnen worden
uitgewerkt Dit toestel is enige jaren
geleden geleverd, lang voordat het kern
stop verdrag
Bij onderhandelingen met de Amerikaan
se regering zijn minstens twee moeilijk
heden ter sprake gekomen, of de ver
koop een schending van het kernstopver-
drag betekent en of, wanneer dit niet
het geval is, het Amerikaanse streven
naar het voorkomen of bemoeilijken van
de uitbreiding van het kernwapenbezit er
door wordt ondermijnd.
De betrokken elektronische rekenma
chine wordt vervaardigd door de Inter
national Business Machines (I.B.M.). Zij
neemt een oppervlakte in beslag van on
geveer 28 x 15 meter.
Een woordvoerder van het Am er i kaan-
ministerie van buitenlandse zaken be
vestigde dat deze maatschappij een uit
voervergunning voor verkoop van het
instrument aan Frankrijk heeft aange
vraagd. De export staat onder oontrole,
ook voor andere landen, zei hij.
Apeldoorn heeft
bij departement
streepje voor
APELDOORN In Apeldoorn heeft
de directeur-generaivan de volkshuis
vesting, ir. H. M. Buskens, een woning
geopend die gebouwd k^n worden na het
nemen van een initiatief. Dit initiatief
kwam, nadat vorig jaar het gemeentebe
stuur een dringend beroep deed op inge
zetenen, die gezien hun inkomen een te
goedkoop huis bewoonden, om te verhui
zen naar een duurdere woning. Een aan
tal Apeldoorners die per maand ƒ56 tot
ƒ110 aan huur verwoond- voelden voor
dit door de gemeente gepropageerde
..door'schuifsysteem". Zij verenigden zich
in een woningbouwvereniging die ze
..Het appèl" noemden, zochten contact
met een architect en een bouwer en
begonnen in april van dit jaar met het
bouwen van 96 royale drie-woonlagen
hebbende eengezinshuizen.
Het departement beloonde het initiatief
door slechts 25 procent van deze wonin
gen ten laste van het gemeentelijk er
provinciaal woningcontingent te laten
komen. Voor het restant (75 procent dus)
werd een extra contingent toegekend. Ir.
Buskens maakte gisteren bekend dat om
dit doorstromingsproces te laten voortdu
ren, het departement besloten heeft
voor een tweede „appèlproject" var -
woningen begin januaTi rijksgoedkeuring
te verlenen en bovendien om opnieuw 75
procent daarvan niet ten laste van het
gemeentelijk contingent te laten komen.
I' het tijdvak van 7 januari tot
met 4 februari worden te Gol, 200 km
ten noordwesten van Oslo in Noorwegen.
het overwinteren ge-
Eggert, advocaat van beklaagde Bedna-
rek, maakte tegenover leden van het
Poolse Auschwitz-comité eens de opmer
king dat zijn cliënt zo bekend was ii
kamp dat het gemakkelijk is hem
alles te beschuldigen, zonder positieve
indicaties. Een van de overlevenden, Ste
fan Boradynski, secretaris-generaal van
de medische academie in Krakau, vertel
de hem toen hoe hij persoonlijk gezien
had dat Bednarek gevangenen neersloeg
en doodtrapte.
„Dit proces wordt 15 jaar te laat ge
voerd", zeiden de Polen. Aanklager Küg-
ger verdedigde zich door te zeggen, dat
de geallieerden, Amerikanen en Russen,
zoveel documenten niet hadden vrij ge
geven dat het onbegonnen werk was ei
aan te beginnen. Kügler zei dat het hem
minstens een jaar zou kosten om de
documenten die in Amerika liggen opge
slagen. maar niet op volgorde liggen,
door te lezen.
Kügler zei dat dit een van de redenen
was waarom hij hoopte dat de Westduitse
regering ten slotte zal besluiten de wet
op de verjaring te verlengen, omdat het
onmogelijk zou zijn in dit korte tijdsbe
stek. tot 6 mei 1965, nieuwe processen
tegen oorlogsmisdadigers te starten.
KLEIMER
Over het algemeen kregen de rechters
een andere indruk van Auschwitz zoals
het was, dan zij voordien hadden. Men
had aangenomen dat het kamp veel uit
gestrekter was. Het moet wel als zeker
worden aaneenomen dat geen mens daar
lang kon zijn zonder iets te weten van de
BERLIJN Vanaf gisteren tot 3 ja
nuari a.s. is de Berlijnse muur weer
open voor Westberlijners, die gedurende
de Kerst- en Nieuwjaarsperiode een fa
miliebezoek in Oost-Berlijn willen afste
ken. Men verwacht, dat ongeveer een
miljoen inwoners van het westelijk
stadsdeel van deze gelegenheid gebruik
zullen maken.
Dit is de derde maal, dat de muur voor
dit doel wordt opengesteld.
In de komende periode zal iedere
Westberlijner gelegenheid krijgen twee
maal een bezoek van één dag aan zijn
familie in de oostelijke stadshelft te
brengen. Hij zal dan echter in Oost-
Berlijn telkens drie Westduitse marken
tegen gelijke koers moeten omwisselen in
Oostduitse marken. De koers, die de
Westberlijnse banken berekenen, is ech
ter 3,5 Oostduitse mark voor één West
duitse.
1694) Zoals bekend, worden door
bepaalde cellen in het lichaam stof-
vlieg. Levert één gen een afwijkend
molecuul, dan gaat er iets mis met
het bloed overgaan en ln staat zijn
heel andere cellen in het lichaam tot
vlieg. Maar normaliter marcheert al
les volgens plan, want zoals we de vo-
veranderingen te bewerkstelligen.
Hoewel het „hoe" en „waarom"
nenvlieg slechts één afwijkend indi
vidu op de 100.000.
naar analogie hiervan toch voorstel
len dat de genen of dragers der erf
over het ongelofelijke wonder dat
zich voltrekt in een hoeveelheid stof
factoren ook op hun beurt dergelijke
hormonen of enzy-
die we niet
eens met het blote oog
kunnen waarnemen,
nen vormen. die
dan weer een be
paalde werking op
TOCH IS
alleen zorgt voor de
ogenkleurstof, maar
ook voor de ogen,
noods verder gele
gen genen uitoefe
HET ZO!
het zenuwstelsel
kortom voor alle
organen en zintuigen
ken dan ook niet
geïsoleerd, maar
met talrijke andere tesamen zodat
we zouden kunnen zeggen, dat in
die elk individu doet
beantwoorden aan
zijn bestemming, het feit dat sommi
ge erffactoren moeten worden opge
ieder chromosoom de krachten van
een duizendtal genen is samengekop
peld.
bouwd uit genen, afkomstig van ver
schillende chromosomen, heeft nog
een andere konsekwentie, nl. het ver
Voor het oog microscopisch on
derzoek heeft dat uitgewezen lig-
schijnsel dat sommige eigenschappen
altijd in paren voorkomen. Tengevol-
deloos gerangschikt. maar deson
danks vindt er een bewonderenswaar
evenwichtsorgaan, lopen sommige
muizen bijv. niet gewoon rechtuit.
dige en onbegrijpelijke samenwer
king plaats, zodat uit de samenwer
king van deze reuzemoleculen tenslot-
maar altijd in een kring. Vertoont
een muis deze afwijking dan kunt U
er van verzekerd zijn dat zij een wit-
gehouwd. Teneinde de banancnvlieg
in staat te stellen met gekleurde ogen
kleur van de vacht te verzorgen heb
ben en zij die oorzaak zijn van de
genen tc samen de brokstukken Ie-
liggen in hetzelfde chromosoom,
plan rangschikken zo dat het reuzen-
molecuul kan ontstaan d3t de oog
spronkelijke plan is verlopen.
kleurstof produceert. De genen die
hieraan meewerken zijn niet alleen
over het gehele chromosoom ver
Als slot zullen we U laten zien, hoe
Ingewikkeld één enkele chromosoom
is.
strooid, maar zijn zelfs verdeeld over
alle 8 chromosomen van de bananen-
H. Pétillon.
(Nadruk verboden).
In de Russische stad Kuybyshev
een tentoonstelling over we
tenschap en industrie ingericht
daar was een helicopter te
zien, die werd gebouwd door
studenten van het Sowjet Lucht
vaart Instituut. Het was een
éénpersoonswentelwiek met een
gewicht van slechts 20 kilo, die
de Russen een grote toekomst
voorspellen, omdat het toest.Ue-
tje bijzonder handig is voor bo
demonderzoek ingen, visserij en
bergtochten.
Nieuwe raketmotor
van Russen
MOSKOU De Sowjetunie heeft gis
teren de eerste succesvolle proeven in de
ruimte bekendgemaakt met een nieuwe
„elektrische plasma straalmotor". Er zijn
proven met deze motor genomen in het
Russische ruimteschip dat op weg is
Het Russische persbureau Tass meldde,
dat deze proeven zijn uitgevoerd tu^en
8 en 18 december tijdens een reeks van
12 radiocontacten met het ruimtevaar
tuig.
Hoewel de Russen een verlies aan
energie van vijftig procent aan het met
instrumenten beladen ruimteschip meld
den toen het werd gelanceerd, luidde het
communiqué dat de radioverbindingen
met het schip stabiel zijn.
Tass meldde dat de Zond-2 gisteravond
om 20.00 uur 5.370.000 kilometer van de
aarde verwijderd was. Het ruimteschip
werd op 30 november gelanceerd.
Tass meldde dat de Zond-2 is uitgerust
met zowel conventionele raketmotoren
als met de nieuwe elektrische straal
motoren.
(Van een onzer redacteuren)
In een aantal bladen en ook in
het tv-journaal was het de afge
lopen week te zien: een aantrek
kelijke jonge dame daalde af in
een grot nabij Nice, om daar drie
maanden „absolute eenzaamheid"
door te gaan brengen. Zij maakte
het zich overigens wel gezellig
met een carbidlamp, een kerst
gans, hand- en naaiwerkjes, een
bandrecorder en ga zo nog maar
even door.
ander, zo heette het, maakte
leel uit van een eenzaamheidsproef, die
oelangrljke gegevens moet gaan opleve-
voor de ruimteresearch, of lie-
de gedragingen van de mens
tijdens langdurige ruimtereizen en an
dere opsluitingen.
Als het goed is moet deze dame er nu
oog zitten. Vrij nutteloos lijkt ons en
<ve zullen onderstaand trachten te ver
tellen waarom. In ons land en trouwens
ook elders op de wereld worden al
sinds jaren z.g. isolatieproeven gedaan.
Zij leveren waardevolle en zelfs nogal
onthutsende resultaten op. De mensen
van de stichting Nationaal Luchtvaart
geneeskundig Centrum kunnen aaarvan
meepraten.
Hier bestudeert men aan de hand van
vele proeven namelijk fundamenteel
(d.i. werkelijke situaties nabootsend) op
strikt wettnschappelijke wijze hoe on
der meer 's-mensen geest en 's-mensen
tenuwstelsel reageren op absolute een-
saamheid.
Deze kan ontstaan door het Echeppen
van een zodanige isolatie van een proef
persoon, dat hij zo goed als elke zintui
glijke waarneming ontbeert. Er is
poorts bij hem sprake van bijna volsla-
fen bewegingloosheid, omdat de man,
co goed als geen bewegingsvrijheid
heeft.
Op een vrij eenvoudige manier is die
isolatie te bewerkstelligen. Een proef
persoon wordt op een brancard in een
cilinder van twee meter lang en een
halve meter doorsnede geschoven. Hij
ligt daarbij op een half opgeblazen
luchtmatras, dus zonder houvast.
Tweemaal isolatie
Een bericht in verband met
eenzaamheidsproeven in grotten
van Zuid-Frankrijk heeft ona ge
confronteerd met de zg. isolatie-
research zoals die reeds jaren in
ons land wordt verricht.
Het is de grondlegger van de
studie omtrent de luchtvaart-
geneeskunde an Nederland en
vroegere directeur van het Na
tionaal Luchtvaartgeneeskundig
Centrum te Soesterberg, prof. P.
M. van Wulfften Palthe, die ons
over de eenzaamheidsproeven zo
als die gecoördineerd over de ge
hele wereld worden gedaan en be
studeerd, nader inlichtte.
Ofschoon reeds enkele jaren
met pensioen houdt de hoog
leraar de ontwikkelingen op dit
gebied nauwlettend bij en kan hij
len
en trillingvrije isolatiekamer geplaatst,
die op zijn beurt met twee indrukwek
kende kluisdeuren wordt gesloten. Te
genwoordig gebruikt men behalve de
cilinder ook een vliegtuigstoel, zoals die
i straaljagers gebruikelijk is.
Zuurstof wordt uiteraard wel toege
voerd. In het begin is er nog contact via
sen microfoontje mogelijk, maar daarna
wordt alle communicatie verbroken, be
halve dan dat men op allerlei instru
menten de verschillende reacties van de
Gesprek Tsjombe
in Brussel
door burgemeester Brandt werd ontvan
gen en langdurig werd uitgejouwd door
betogers, onder wie veel Afrikanen.
Oorspronkelijk zou Tsjombe vanuit
Brussel doorreizen naar Leopoldstad,
maar op het vliegveld werd hij begroet
door onderminister Fayat, met wie hij
LEOPOLDSTAD/BRUSSEL Op- enige tijd sprak. Hierna volgde de mede-
standelingenleiders Gbenye en Soumia-1 deling dat Tsjombe twee .dagen in Brus-
lot hebben tegenover functionarissen I sel zou blijven, naar men meent om het
van het Rode Kruis verklaard dat zijl Belglsch-Kongolese financiële geschil te
niets weten van de Geneefse Rode bespreken. Spaak zou zijn bezoek aan
Kruis-conventies en zich daar dus ook| JS verband hiermee willen bekor-
niet aan gebonden achten. Zij zeiden
dit toen de Rode Kruis-funetionaris-
sen met hen onderhandeld hebben in
het toen nog door de rebellen bezette
Stanleystad. De opstandelingen wilden
niet luisteren toen de artsen hun
vroegen een vliegtuig te mogen zen
den met medicamenten en voedsel
de gijzelaars. Zij noemden alleen
het voorbeeld van Albertstad
dat was gebombardeerd nadat de gij
zelaars uitgeleverd waren.
De rebellen blijven actief in Kongo.
Men vermoedt dat meer dan 9000
opstandelingen zich opmaken om Kin-
doe in de provincie Kivoe te herove-
Zij zouden over buitenlandse ad
viseurs beschikken. Ook Boekavoe
wordt bedreigd. In Paulis wordt nog
steeds zwaar gevochten waarbij de
rebellen gebruik maken van zware
wapens en munitie uit het buitenland.
Huurlingen trokken gisteren Banalia in
de omgeving van Paulis binnen in de
•erwachting daar tientallen gijzelaars,
'oornamelijk leden van de protestantse
zending, aan te treffen. Er bevonden zich
echter geen blanken.
De Kongolese regering heeft tien Bel
gen gearresteerd op beschuldiging van
samenwerking met de rebellen.
Tsjombe heeft zijn bezoek aan Berlijn
inmiddels beëindigd en is met een spe
ciaal Amerikaans militair toestel naar
Brussel gevlogen. Het gebeurt niet veel
dat de Amerikanen hun toestellen ter
beschikking stellen aan anderen dan
Amerikanen. Het bezoek aan Berlijn
waarin Tsjombe of het
duurde slechts vijf i
proefpersoon kan volgen en men hem
eelfs kan horen.
Hii zelf echter ligt in volmaakte isola
tie althans in deze zin
dat hij praktisch geen gezichtsin
drukken meer heeft;
dat hij praktisch geen gehoonn-
drukken meer heeft;
dat hij geen enkel idee van tijd
neer heeft;
ft dat hij praktisch geen gewicht voelt
(door de half opgeblazen matras);
dat hij zich praktisch niet kan be
wegen;
dat hij niets maar dan ook niets te
doen heeft, zodat hij gedoemd is tot
Inactiviteit in een monotone omgeving
Wat nu zijn de reacties als de isolatie
zo volledig mogelijk is? Het zijn er vrij
vele en ze zijn vaak zó indrukwekkend
dat ze wist men niet beter voor
ziektebeelden zouden kunnen worden
versleten.
Het meest opzienbarend is misschien
wel het feit dat de proefpersoon, soms
na tien minuten, een kwartier al, slaap-
rerschijnselen kan gaan vertonen. Geen
ichte slaap, maar bewustzijnsverlagin-
ren en verhogingen, die we in het
lagelljkse leven met knikkebollen zou
ten duiden.-Buiten de cilinder kon men
leze doezel duidelijk waarnemen door
Ie oppervlakkiger ademhaling, een
angzamer polsslag en soms zelfs een
licht snurken.
Als men weet dat proefpersonen de
solatie zowel aangenaam als onaange-
ïaam kunnen ervaren in het laatste
gevaar 1 kunnen spanningen, zelfs acute
paniek optreden en men realiseert
:ich dan dat in beide gevallen de sla
perigheid zo goed als altijd optreedt,
ian moet men toch wel tot een hoogst
nerkwaardige reactie besluiten.
Het bleek bij nader onderzoek dat
iergelijke periodieke bewustzïjnsinzin-
cingen ook kunnen voorkomen bij men-
ien die in een „monotoon werkmilieu"
verkeren: een stuurman op een eindelo
ze mistige zee, en machinist die in het
donker slechts glimmende rails ziet,,
autobestuurders die door grote sneeuw-
valkten rijden, ja ook straaljagerpiloten,
/astgesingeld als ze zijn aan hun zit
plaatsen en rechtlijnig in hun vlucht
ioor een rustige luchtlaag als ze zich
kunnen voortbewegen...
Onvoorstelbaar
Nauwelijks voorstelbaar lijkt het dat
pestuurders van die lawaaiige, impone
rende machines, die met pijlsnelle vaart
door het luchtruim suizen, onderweg
„in zouden kunnen doezelen". Toch is
dat enkele malen gebleken. Of en in
hoeverre dit even van de kaart gaan tot
dodelijke ongelukken heeft geleid U on
bekend.
Ook 's werelds enige kosmonaute, Va-
lentina Teresjkova is tijdens haar om
wentelingen even „onder zeil" geweest.
Volgens de Izwestja van destijds heeft
haar metgezel in de ruimte (zoals men
weet cirkelden juni 1963 twéé Russische
ruimtevaartuigen tegelijk om de aarde)
Valeri Bykorvsky haar toen, op verzoek
van het contrólecentrum-op-de-aarde,
weer gewekt.
Tegen deze doezel heeft men wel
lichte pijnprikkels gebruikt, maar een
voudiger „wakker-makers" blijken toch
muzikale klanken te zijn, bij voorkeur
die, welke een emotionele betekenis
voor de te wekken persoon hebben. Zo
blijkt in vele gevallen het Wilhelmus
heel goed als „wekker" te voldoen...
Dit waren dan alleen nog maar enkele
verschijnselen die met slaap te maken
schijnen te hebben. Maar de vollédige
isolatie en bewegingloosheid van
iemand brengt nog tal van andere reae-
ties te weeg.
Want juist door de onbeweeglijkheid
en het gebrek aan zinvolle informatie
kan een proefpersoon ook heel gemak
kelijk het gevoel krijgen dat hij niet
weet of zijn ogen open of gesloten zijn,
dat zijn rechterhand tweemaal zo groot
lijkt als zijn linker of omgekeerd, Ja,
dat bijvoorbeeld zijn hele onderlichaam
op een gegeven ogenblik verdwenen
lijkt te zijn dat er dus stoornissen zijn
in het lichaamsschema. Men noemt dit
derealisatieverschijnselen.
Juist omdat men de greep op de
buitenwereld volkomen kwijt is kan
men zich al evenzeer gaan afvragen:
Wie ben ik nu eigenlijk. Lig ik hier of
Hg ik naast mezelf? In zulke ogenblik
ken kan men ook „geesten" of „spoken
gaan zien. Dat een proefpersoon hier
door in een zekere paniek kan raken,
behoeft geen betoog. Bovengenoemde
verschijnselen noemt men officieel: de
personalisaties, waarbij het diu lijkt of
men buiten zichzelf is getreden.
Algehele isolatie doet voorts alle be
grip van tijd verdwijnen. Immers, werd
onmiddellijk na de proef aan degene die
deze onderging een spontaan antwoord
gevraagd op: En hoe lang denk je dat je
geisoleerd bent geweest? dan was het
antwoord in negen van de tien gevallen
een kwartier tot een half uur, terwijl de
werkelijkheid een vol um had geduurd.
Het doorléven van de periode echter
werd blijkens later door de proefperso
nen gemaakte schriftelijke rapporten
weer erg lang gevonden.
Ook zinsbegoocheling bleek op te tre
den: men boorde dingen die er niet
waren en zag zaken die onmogelijk kon
den worden gezien. Men hoorde verder
ïaast irriterend hard di hartslag, de
ademhaling, het suizen van de bloed-
(troom en ook heel pregnant allerlei
iverigens gewone maag- en darmgelui-
len.
Mompelaars
In zichzelf praten behoorde niet tot
ie uitzonderingen, evenmin als het ver
schijnsel van een constant verhoogde
urinedrang. Eén proefpersoon die 12 uur
tevoren niets gegeten of gedronken had,
die vooi de proef begon bovendien zijn
blaas geledigd had, produceerde in de
enkele uren van zijn isolatie meer dan
een liter urine
Het zou te ver voeren al deze en
andere verschijnselen nader te gaan
duiden: de bedoeling was alleen duide
lijk te maken welke gevolgen één enkel
facet van de research, die onder meer
met de lucht en ruimtevaart verbonden
moet zijn, omvat. En-_. hoe degelijk,
hoe strikt wetenschappelijk men dit
soort proeven neemt, proeven waarvoor
in feite de Poolreiziger, de bekende
admiraal Byrd reeds in de jaren dertig
de basis legde.
Byrd sloot zich zei1 namelijk in de
poolnacht van 1936 vrijwillig op, onder
de sneeuwgrond van de Zuidpool,
waarna hij een ijsluik boven zich dicht
trok om vervolgens zijn (de eerste)
menselijke reacties op eenzaamheid te
toetsen. Het ging alles nog wat primi
tief, maar in een eminente introspectie
ve verhandeling heeft hij zijn ervarin
gen weten te beschrijven en wel in zijn
beroemd geworde boek Alone"
Het lijkt daarom nogmaals
overbodig hetgeen de Franse
dame aan het doan is in de grot
ten van Zuid-Frankrijk. Want
wat zij nu doet, hebben anderen
al bijna dertig jaar geleden stuk
ken beter gedaan. Admiraal Byrd
nam in zijn ijsverblijf echt geen
kerstgans, carbidlamp, grammo
foon (bandrecorder was er im
mers nog niet) en andere prettige
dingen uit de beschaafde wereld
mee
BONN De voornaamste West
duitse regeringswoordvoerder
Günther von Hase, heeft op een
persconferentie verklaard dat het
denkbeeld om atoommijnen in het
grensgebied tussen de bondsrepu
bliek en Oost-Duitsland te leggen,
die in geval van een aanval der
communisten tot ontploffing zou
den moeten worden gebracht, uit
sluitend veronderstellenderwijs en
louter theoretisch is bekeken.
nenveld in dit grensgebied, doch dat het
uitgangspunt werd gevormd door
vraag, op welke wijze in geval van nood
het best kon worden gebruik gemaakt
van_ de Amerikaanse kernwapens op het
gebied van Europese staten.
Een communistische journalist vroeg
~:~t wat ongewoon is om „in vre
destijd de grenzen van een land met
atoommijnen aan te geven". Regerings
woordvoerder Von Hase antwoordde:
„Het heeft geen enkele zin om te gaan
spreken over de politieke kanten van een
militair plan, dat zijn beslag nog niet
heeft gekregen.
Von Hase deelde een vragensteller me
de dat de Westduitse minister van lands
verdediging Von Hassel en de opper
bevelhebber der Westduitse strijdkrach
ten generaal Trettner tijdens de bespre
kingen, die zij kortgeleden te Washing
ton hebben gevoerd, over het atoommij-
nenplan hebben gesproken. Zij hadden dit
vraagstuk ook ter sprake gebracht op de
bijeenkomst van de NAVO-ministerraad.
„waar het van militaire zijde krachtig
werd gesteund, aldus von Hase.
De Westduitse regeringswoordvoerder
wilde niet zeggen nit w Ikc hoek het plan
afkomstig was. Autoriteiten in de West
duitse, aan Oost-Dnitsland grenzende ge
bieden. hebben, als gemeld, krachtig ver
zet tegen het atoommi.inenplan aangete
kend. Von Hase zei echter dat die mij
nen echt n'et door een vluchteling of een
konijn tot ontploffing kannen worden ge
bracht.
Jjt aen (lontc
I Een Amerikaanse fir
ma heeft op een veiling
in Londen voor de zoon
van de schepper van de
beroemde speurder Sher
lock Holmes een Sher
lock Holmes-manuscript
gekocht. De firma telde
er het lieve sommetje
van 45.000 gulden voor
neer. Het handschrift is
uit „The Adventures of
the Greek interpreter",
nu in het bezit van Adri
an Conan Doyle.
I Ook Amsterdam heeft
zijn Noorse kerstboom
weer te pakken. Evenals
vorig jaar is het gemeen
tebestuur van Trondhcim
de goede geefster. De
boom staat tegenover het
Concertgebouw.
I Een van de Beatles.
George Harrison, heeft
ontkend dat hij op het
punt zou staan te trou
wen. „Allemaal flauwe
kul", was zijn commen
taar.
I Het noordwesten van
de V.S. heeft te kampen
met bar winterweer. In
de staat Montana ver
dwaalde een kudde van
1000 schapen in een
sneeuwstorm en zakte
door het ijs op een meer
ten zuiden van de stad
Miles City.
I In Wales zijn de ge
moederen enigszins ver
hit geraakt. En het be
gon allemaal zo onschul
dig. Een 52-jarige vrouw,
Iris Lewis, die op
een metaalwarenfabriek
werkt, verscheen op haar
werk getooid met een
„beatlepruik". De pruik
veroorzaakte grote hila
riteit, zo zelfs dat een
van de chefs vond dat
het werk stagneerde.
Iedereen kwam kijken.
Hij diende een klacht in,
die later gevolgd werd
door een schriftelijke
waarschuwing van de di
rectie. Het personeel was
zo verontwaardigd, dat
een staking werd uitge
schreven die nu al twee
dagen aan de gang is.-
De eis is: de waarschu
wing moet worden inge
trokken. De directie
voelt hier echter niets
voor
De Britten lusten wel
een glaasje als men de
statistieken mag geloven.
In 1963 dronken de En
gelsen 82 miljoen liter
sterke drank en 8,5 mil
jard glazen bier. Dat
komt neer op 160 glazen
bier per hoofd van de
bevolking. Onder sterke
drank wordt verstaan:
jenever, whisky, cognac
en wodka.
Rusland stemt in met
uitbreiding
Veiligheidsraad
NEW YORK De Sowjetunie heeft
de voorgestelde wijzigingen van het
handvest der Verenigde Naties, waarbij
het aantal leden van de Veiligheidsraad
van elf op vijftien wordt gebracht en dat
van de economische en maatschappelijke
raad van 18 op 25, goedgekeurd De
Russische permanente vertegenwoordiger
bij de V.N. heeft de leden van de Veilig
heidsraad in kennis gesteld van dit be
sluit van het presidium der Opperste
Sowjet.
De Sowjetunie is de eerste van de vijf
grote mogendheden, die zich achter de
voorgestelde wijziging schaart. De desbe
treffende amendementen zijn ingediend
door Afrikaanse landen, die streven naar
sterkere vertegenwoordig:ng in de V.N.-
organen. De amendementen worden van
kracht, wanneer zij door twee derde der
leden van de Veiligheidsraad en van de
economische en maatschappelijke raad
worden goedgekeurd, mits zich hieronder
ook de vijf grote mogendheden bevinden.
Spionnen tot 30
en 20 iaar
veroordeeld
NEW ARK/NEW JERSEY De Ame
rikaanse ingenieur John Butenko en de
chauffeur van de Russische inkoopmissie
a? New York, Igor Ivanov. zijn schuldig
bevonden aan spionage voor de Sowjet
unie en tot resp. 30 en 20 jaar gevange
nisstraf veroordeeld.
?"tenko is 39 en Ivanov 34 jaar. Zij
hebben geen schuld bekend. In oktober
vorig jaar zijn zij aangehouden. Hun
proces heeft 36 dagen geduurd. Een jurv
van acht vrouwen en vier mannen heeft
het schuldig uitgesproken. De rechter
had hen ter dood kunnen veroordelen.
€ers hebben meegedeeld dat
zij ln hoger beroep gaan.
