fteuwe Leidse Courant R.E.M. WERD ZWIJGEN OPGELEGD Parijs keert zich tegen Bonn Omroepster hield om 9.09 uur midden in een zin op.... IEM eigendom vennootschap in Panama CALEX R Vlotte actie van justitie met hulp van marine Weer gasvondst Na twee procent hooguit nog eens drie procent Commentaren Laat berouw in Maleisië Betalingsbalans beter in derde kwartaal (■'"O CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD „St*ntvastigh ia gheblav Donderdag 17 december 1964, 45ste jaargang r Noordelijke wind i daar mist. Op de meeste plaatsen droog weer. Aanvankelijk zwakke ver anderlijke wind. morgen tot matig toe nemende noordelijke wind. Dezelfde temperaturen als vandaag of Iets lagere. (Opgemaakt te 11.15 uur) V._ Klachtendienst bezorging 1J3jOQ—1 9.00 .J er (Van onze parlementsredactiel DEN' HAAG In de Eerste Kamer ►eft minister-president Marijnen gls- nniddag meegedeeld, dat in een onder - tud met de officier van justitie te Am- rrdam een vennootschap in Panama Is md als de eigenaar van het R.E.M.- klform. Bovendien werd meegedeeld, dat een enlandse vennootschap de contracten de R E.M. ten aanziien van het plat- rm heeft overgenomen. G-isteren werd n Engelse vennootschap genoemd. Vrijdagmorgen heeft de officier van Bstitie. mr. Hartsuiker, aan mr. Minder- gedelegeerd commissaris van de IJl, meegedeeld, dat de uitzendingen inaf zaterdag 0.00 uur verboden zou- n zijn- Des middags had hij een ge- p:.-k met mr. Sluijter, de advocaat van t R.E.M. Het onderhoud had ten doel li vast te stellen in hoeverre medewer- worden verleend indien politie- mbtenaren het platform zouden willen streden. In antwoord op een vraag of regering nu de werkelijke verhoudiin- bij de R.E.M. kent. antwoordde mr larijnen. dat deze slechts bij een gerech- Sijk onderzoek duidelijk aan het licht linnen komen. Van een samenspel tus- sn de officier met de advocaat of met Hl assuradeur is geen sprake. De ereidingen voor optreden zijn getroffen, laar het is niet opportuun daarover mededelingen te doen. Jongetje reed de spoorbaan op BUSSUM. Het 6-jarige zoontje va: e familie Bouma uit Bussum heeft de lachnist Kraats van de trein van Amers- Amsterdam enkele angstige igenblikken bezorgd. Toen de trein, die lak bij het station Bussum was de ahob lij de Veerstraat passeerde, reed het jon- ■gsje op zyn driewielertje onder de ge- 'i:c%n halve spoorbomen door de spoor- op. De knipperlichten van de ahob- injtallatie waren toen in werking. Toen hij de trein zag aankomen, schrok hij dat hij van zijn fietsje midden op de rails vieL Nog juist echter wist hij oplfij te kruipen, terwijl de trein hevig mend tot stilstand kwam. De machinist, die helemaal ontdaan was. vond hem fedeerd maar wel geschrokken naast zijn trein staan te huilen. WOERDEN Gisteravond is de «ntigjarige J. C- de Groot uit Harme- bij Linschoten om het leven geko- i. De man reeds met zijn auto plotse ling naar lings. Daardoor botste hij tegen n vrachtauto met aanhangwagen be- ituurd door de negentienjarige H. de W. Oude Water. -GbHS ■isnn «O'filiOMOHIIi Official dealer Leiden e.o. In één oogopslag Kerst in Nieuw-Zeeland pag. 2 Pater Hoefnagels: mijdt broederstrijd tussen vak bonden! pag. 2 Cyprus pag. 5 „God plantte blanke natie in Afrika". pag. 5 Ook Duitse artsen in sta king? pag. 5 My Fail- Lady: dé film van 1965 pag. 9 Teleac: lessen per TV pag. 9 Drama Boxtel: agent wilde niet gericht schie ten pag. 11 Lesauto's veroorzaken veel ongelukken pag. 11 Uitslag World Press Photo pag. 11 Knippatronen voor An tillen pag. 11 Zondagsteam contra za- derdagteam pag. 13 (Radiotelefonisch van onze speciale verslaggever) Noordzee, a/b SCH 102 In een unieke, nimmer vertoonde operatie, zyn vanmorgen de illegale REM-zenders TV-Noordzee en Radio-Noordzee, het zwygen opgelegd. Het was als in oorlogstyd: het leek de bezetting van een onneembare veste. De verrassende actie die de subsistituut-officier van justitie gaf te zien. die in een geel zwemvest en gestrikt in een net in een soort kooi naar het platform van het eiland werd gehesen, werd door de Marine Luchtvaartdienst in samenwerking met het loodswezen uitge voerd. Om negen uur, juist toen Radio Noordzee in de ether kwam, begon zij. Om tien uur was zy ten einde. De operatie, die een natuurgetrouwe militaire oefening had kunnen zijn, begon met de nadering van het be- tonningsvaartuig Delfshaven dat te gen zessen vanmorgen uit Hoek van Holland was vertrokken. Op de SCH 102 waar we ons op bevonden zagen we het schip langzaam naar het REM-eiland opstomen, waarop geen levend wezen was te zien en dat de gebruikelijke lichtknipoogjes aan de scheepvaart gaf. By het krieken van de daf, toen alle journalisten en camaramensen. die in de buurt van het eiland ronddobberden, de „besluipin^" van zee- uit een climax za gen bereiken, kwamen er plotseling drie helikopters uit het oosten aanvliegen. Het bleken wentelwieken van de Marine- luchtvaartdienst te zün. die even tev van Valkenburg waren opgestegen. Een ervan bleef gevaarlijk dicht naast de zendmast boven het REM-eiland hangen. Een In een oranje zwemvest gestoken figuur liet zich met een lijn uit de romp naar beneden zakken, de pet met de stormband vast op het hoofd. Vier keei herhaalde het spectaculaire schouwspel zich Twee marinemannen en twee wacht meesters van de rijkspolitie te water stonden binnen enkele minuten op bet helikopterdek De Belgische REM-technici. die zich op hkt eiland bevonden, pleegden geen verzet, doch de heipende hand wilden zij evenmin bieden. Door de kilker namen we echter een duidelijke verbroedering waar. die ten slotte in het nemen van bepaald historische foto's resulteerde. Ideaal weer Het weer was goed; de zee volslagen rustig. De omstandigheden hadden voor de tijd van het jaar niet idealer kunnen zijn. Toch stond er een sterke ebstroom, die de tot vlak voor het REM-eiland op gestoomde „Delfsha ven" nogal wat parten speelde. De gezagvoerder van het beton- ningsvaartuig onderschatte kennelijk de situatie. Na tevergeefs te hebben geprobeerd met zijn schip langs de pa len van het negentig meter uit zee oprijzende obstakel te komen het lag in de bedoeling de aan een kraan hangende mand naar beneden te laten zakken om zodoende nog meer mari en rijkspolitiemannen op het eiland te krijgen stoomde hij op halve kracht achteruit om vijftig me ter verder op de golven te blijven Wentelwieken Dat het brein achter deze seml-mi- litaire operatie deze mogelijke tegen slag had voorzien, bleek even later. Binnen een paar minuten het was toen precies half tien kwamen de twee wentelwieken, die nog niet in actie waren geweest, aanstormen. Uit beide toestellen, die vlak boven het helikopterdek bleven hangen, werden nog eens twee mannen neergelaten. Op het eiland bevonden zich toen acht .bezetters": twee marinemannen zes wachtmeesters van de rijkspolitie te water. Een fotograaf... Een vijfde helikopter ronkte aan. Het bleek een Alouette van Schreiner N.V. te zyn, de maatschappij, die het REM- eiland altijd uit de lucht heeft bevoor raad. iedereen dacht: Daar komt scheeps bouwer Verolme, of ingenieur Heerema. Het bleek echter een fotograaf te zijn, die de actie uit de lucht grandioos had gemist. De mand, die er als een met netten bespannen korf uitziet, werd toen beneden gelaten. Van de „Delfs haven" maakte zich een sloep los met drie rijkspolitiemannen er m, zo mede de suDstituut-officier van justi- n Amsterdam, mr. Nubé. De laat ste, die met een dikke aktentas in de hand in het wiebelende bootje zat, had een geel zwemvest aan. Toen hij de korf stapte om door twee wacht meesters naar boven te worden gehe- klampte hij zich krampachtig i het hem omsluitende net vast. Vijftien meter hoger werd hij door twee andere wachtmeesters over de reling van het eiland geholpen. Alsof hij op de Herengracht liep, wandelde hij vervolgens met zyn tas, naar het hart van de REM om de zender „in naam der wet" te verzegelen. Plotseling niets Radio-Noordzee zond op dat moment iet meer uit. Niet zodra was de lucht landing een feit, of de zender verdween uit de lucht met als laatste muziekklan- ken de verzoekplaat van een echtpaar uit Maarsbergen. Om negen minuten over negen had de omroepster midden in lin afgebroken. Behalve de verzege ling zelve was een technische ingreep verricht. Uit de helikopters was alle mogelijke apparatuur op het eiland ge bracht, die braaf naar de centrale was gedragen. (Voor vervolg zie pag. 13) Minister Bot heeft gistermiddag in Den Haag de raad van advies ge ïnstalleerd van de stichting Tele visie Academie ..Teleac" (zie pag. 9). De plechtigheid werd onder meer bijgewoond door NCHV- voorzitter mr. A. B. Roosjen. Na de installatie was de omroepvoorzit ter (rechts) druk, in gesprek met de bewindsman. En waar het alle maal over ging? Misschien wel over de REM en reclame in de TV. Gisteren nog werd het REM-eiland bevoorraad door de kleine draag vleugelboot „Speednik". De dozen levensmiddelen en broden werden de man in het ophaalnet vanaf het vaartuig toegeworpen. Kleuter verongelukt voor ogen van zusje en broertjes NISTELRODE De driejarige Josje van der Ven Is gistermiddag op de Loos- broekseweg door een auto aangereden en gedood. Het jongetje liep aan d« hanc van een zevenjarig zusje met enkel* broertjes aan de kant van de weg. Plot seling rukte de kleuter zich los en rend* de weg op. WORMERVEER De driejarige Ro nald Kuyt, die dinsdagavond in een on bewaakt ogenblik het ouderlijke hui® ln Wormerveer uitliep blükt te zijn ver dronken. Gistermiddag is het lijkje ge vonden ln een sloot nabU de woning. HEERDE Onder Epe is gisteren een personenauto in het Aoeldoornse kanaal geraakt. De bestuurder, een 44-jarige vertegenwoordiger uit Nijmegen, ver dronk. De oorzaak van het ongeluk is niet bekend DEN HAAG De 38-jarige bromfiet ser J. D. Clarenbeek is aan de verwon dingen overleden die hij opliep toen hij geen voorrang gaf aan een personenauto VEGHEL De 59-jarige heer NL Don- jacour uit Veghel is gisteravond in zijn woonplaats verongelukt. Hij werd, toen hij per bromfiets van het industrieterrein af de weg VeghelEindhoven overstak, door een auto aangereden. LEEUWARDEN. De voor Franse maatschappijen werkende N.V. Petroland heeft voor de derde maal gas aange boord bij het Friese plaatsje Kimswerd. Gistermiddag kon de vlam worden aan gestoken. Er is nog niet bekend hoeveel is is aangeboord. De eerste geslaagde boring werd ver richt op 17 november, de tweede op 7 december. De maatschappij heeft geen bijzonderheden bekend gemaakt over de boring. Differentiatie grootste probleem (Van onze soc.-econ. redactie) UTRECHT De looncommissie van de Stichting van de Arbeid is het gis teren in voortgezette vergadering ook niet eens geworden over de wijze van ondernemingsgewijze differentiatie in de lonen van 1965 en evenmin over de gelijke beloning van man en vrouw Wel werd overeenstemming bereikt dat de 110 gulden per week zal wor den gerealiseerd, en over de toepassing van de vijfprocentsloonsverhoging. Na betaling van de twee procent per 1 januari als compensatie voor de AOW- premie zal de resterende drie procent gelden als absoluut maximum bij de loonsverhogingen en dus niet als een ge middelde, waar men beneden en boven mag komen. Bovendien is ln de drie pro cent begrepen elke andere verbetering van de arbeidsvoorwaarden, die ln pro centen van de loonsverhoging betaald zal moeten worden. Waren de werkgevers van het begin af aan al niet enthousiast over het loon- akkoord-Veldkamp, omdat deze minister hieraan onverwacht een grote draai heeft gegeven, ook bij de vakcentrales is het enthousiasme nu tanend. De vakcentra- len voelen zich wat onbehaaglijk bij de stringente uitvoering van het akkoord. Enige ruimte voor het voeren van beleid door bet stichtingsbestuur blijkt vrijwel niet aanwezig. Het lijkt daarom waar schijnlijk dat deze discussie buiten de Stichting van de Arbeid over onderne mingsgewijze differentiatie vrijdag dan ook moeilijkheden zal opleveren. De werknemers zullen dat nog aangrypen om tot enige bewegingsvrijheid te ko men voor de vakbonden bij loononder handelingen. Voor de werknemers in de metaalin dustrie die vasthouden aan een extra ver betering op de achterstand ln 1964 zal dit een moeilijke zaak worden. De vakbon den vragen extra tegemoetkoming van de werkgevers door verlaging van de werk nemerspremies voor ziektewet. Vandaag kwam de vakraad voor de metaalindus trie opnieuw bijeen. In kringen van de vakbeweging vreest men dat bij een stringente uitvoering van het loonoffensief toch nog onrust In de bedrijven zal ontstaan en vele werk gevers hun toevlucht zullen nemen tot zwarte loonbetallng. Van de metaalin dustrie wordt zelfs gevreesd dat cr ln het geheel geen cao tot stand zal komen. Schaduw over Navoconferentie PARIJS De tweede dag van de Navoconferentie werd overscha duwd door een nieuwe Frans-Duit se tegenstelling. Frankrijk weigerde namelyk een document te onderte kenen, waarmee Bonn samen met Amerika, Engeland en Frankrijk een nieuwe stap by de Sowjetunie had willen doen in de Duitse kwes tie. Het is niet duidelijk of Frankrijk alleen maar ontstemd was over be paalde Duitse uitlatingen of dat die per liggende politieke redenen het Duitse plan voorlopig schipbreuk deden lijden. Later heeft de Westduitse delegatie een verklaring uitgegeven waarin deze zegt gemachtigd te zijn mede te delen, dat men de tyd gekomen acht om samen met de Sowjetunie passende stappen te doen om het Duitse volk de uitoefening a het zelfbeschikkingsrecht mogelijk maken. Overigens werden de bespre kingen over militaire onderwerpen ge kenmerkt door een openhartige discussie. Een groot aantal ministers legde ver klaringen af, hetgeen in voorgaande Ja- :n niet altyd het geval is geweest. Twee andere hoogtepunten waren gis teren het bezoek van de Amerikaanse minister Rusk aan generaal De Gaulle. een bespreking van een Westduits voorstel, langs de grens met Oost-Duits- land een gordel van „atoommij nen" te leggen. Dit plan is niet serieus besproken. De algemene indruk is, dat het zowel om politieke als om militaire redenen zeer onpraktisch wordt geacht Voorts werd in Parijs bekendgemaakt dat Amerika de Europese Navo-leden voorzien heeft van atoomexplosieven voor gebruik in oorlogstijd. Deze ladin gen zouden gebruikt moeten worden om bruggen op te blazen of grote steen massa's op te ruimen. Er is geen wijzing over de kracht van dergelijke ladingen. Er zou fall-out zijn, maar die zou te verwaarlozen zijn. Vliegtuigen, die boven het gebied zouden vliegen, zouden er geen hinder van ondervinden Het gebruik van deze ladingen zou gis teren besproken zijn tijdens ministeriële vergaderingen van de Navo. Coördinatie Wat het bezoek van Rusk aan Gaulle betreft, wordt gemeld, dat Frank rijk er mee zou hebben ingestemd zijn kernmacht te coördineren met die v; de Verenigde Staten. Deze coördinatie zou inhouden, dat officieren van de twee landen gemeenschappelijke plannen zul len opstellen. Frankrijk liet in het ver leden al weten, zijn „force de frappe" te willen coördineren. Het blijft zich even wel verzetten tegen het doen opnemen van deze kernmacht in een geallieerde opbouw. Zou thans tot coördinatie be sloten zijn, dan Is er toch op psycholo gisch terrein al een belangrijke vorde ring gemaakt Ook de Nederlandse ministers waren gisteren zeer actie! Minister de JonE (defensie) vroeg aandacht voor het ge brek aan militaire oefenterreinen in Ne derland. Een ander probleem dat hij aanroerde was dat van de geleiding van de grond af van zeer snelle straaljagers. Er moet volgens de minister een stelsel komen, dat het hele gebied van de Navo omvat. Minister Luns sprak zich uit voor meer aandacht voor de be scherming van de burgerbevolking. Hij vindt dat de Navo op dit gebied achter blijft In het Britse Lagerhuis heeft premier Wilson iets meer losgelaten over zyn plannen betreffende een Atlantische kernmacht. Deze zou moeten bestaan uit nationale elementen en een gemeen schappelijk of multinationaal element, waarvan de huidige mogendheden die niet over kernwapens beschikken deel kunnen uitmaken. Deze groep zou even als de landen die nationale elementen leveren, over het recht van veto kunnen beschikken. De kernmacht zou moeten bestaan uit Britse V-bommenwerpers, de Britse Polarisvloot, een gelijk aantal Amerikaanse Polaris-onderzeeërs en het gemeenschappelijke element. Een ge zagsorgaan zou uitsluitend op instructies van de regeringen moeten handelen. Rijksgoedkeuringen niet verhandelbaar DEN HAAG RUksgoedkeurlngen, die op naam worden uitgegeven, zUn niet verhandelbaar, zo deelt minister Bogacrs (volkshuisvesting en bouwnfl verheid) mede n.a.v. schriftelUke vra gen van het Tweede-Kamerlid Aantjes (a.r.) over de aanbieding door de ge meente Oldenzaal van een verkregen rijksgoedkeuring voor de bouw van eer gemeentehuis aan de NAM (Ned. Aard olie Maatschappij). (Ondanks dit aanbod heeft de NAM toch voor de vestiging van haar hoofd kantoor de voorkeur gegeven aan een andere gemeente). De bewindsman zegt, dat hy zijdelings was benaderd met de vraag de rijks- goedkeuring voor de bouw van het raad huis voor ruim 2,5 miljoen gulden met welke bouw toen nog niet was be- gonnen te doen vervallen en daar voor in de plaats de rijksgoedkeuring voor het N.A.M.-kantoor te Oldenzaal ad. f. 1.300.000 te stellen. De minister zou, zo zegt hij, onder bepaalde voorwaarden hiertoe bereid zyn geweest. IX/TET HAAR feitelijke optreden ltA tegen het R.E.M.-eiland heeft, om een goed Nederlands zegswijze te gebruiken, de regering kennelijk niet over een nacht ijs willen gaan. Hierover zijn de regering verwijten gemaakt. Daartoe scheen temeer aan. leiding, waar, zoals nu wel bekend, het regeringsbeleid op wezenlijke punten nogal eens onzeker is. Zou die onzekerheid er ook op dit punt blijken? Aan de andere kant is het korte uit stel des te nuttiger geweest, om ons de aard van de R.E.M. duidelijk te maken. Voor wie ons staatsbestel lief is. zat er echt geen reclame in. In tegendeel, het was een nogal nozem achtig gedrag waarvan we noodge dwongen getuige zijn geweest. Wel kunnen we ons indenken, dat bijvoorbeeld de commissarissen van een bekende scheepsbouwmaatschap pij zich de laatste dagen al onbe haaglijker en ongelukkiger zijn gaan voelen. Er is onder hen een oud minister en lid van de Raad van State. De R.E.M. is de laatste weken een ongeordende zaak geweest. Thans verdwijnt ze dan toch van het toneel. TJET REGERINGSBELEID ver- toonf nu en dan merkwaardige trekken. Dat komt des te scherper uit. doordat sommige bewindslieden nogal vlot zijn met mondelinge en ook schriftelijke uiteenzettingen, die reeds als zodanig van de onder ons gebruikelijke staatkundige proce dure afwijken. Een voorbeeld vormt het betoog van de staatssecretaris voor de P.B.O. in het orgaan van de R.K. werknemers. Deze bewindsman poneert daar stel lingen. die in een enkel opzicht een nieuwe kijk uitdrukken. Nu is een nieuwe kijk als zodanig nimmer verwerpelijk. Wel mag men, behalve aan wat die kijk inhoudt, zeker eisen stellen aan de manier waarop ze wordt voorgedragen. Ten aanzien van onderwerpen van rege ringsbeleid dient zulks, dunkt ons. te geschieden ten overstaan van het parlement. Men stelle zich de gevolgen voor wanneer een andere weg zou worden gekozen: alleen reeds zou de functie van volksvertegenwoordiger, toch al niet gemakkelijk, er nog zeer door worden verzwaard. Geen wonder, dat binnen de volks vertegenwoordiging al van onge noegen is gebleken. jVJILJOENEN Nederlanders hebben gisteravond stellig al wensend voor het televisiescherm gezeten. Ze waren actief ingeschakeld bij een experiment. Ze moesten wensen dat kogeltjes om beurten rechts en links zouden afwijken. De kogeltjes zelf hebben er zich niet veel van aange trokken. Ze hebben wel voor een kleine verrassing gezorgd, maar die lag kennelijk buiten het programma. Eerlijk gezegd hadden we geen an der resultaat verwacht dan het ver- kregene. De mens kan veel, maar of hij alleen met zijn wensen kan in grijpen in natuurwetten liet zich ook vooraf reeds betwijfelen. De Bijbel leert ons al. dat daarvoor heel wat meer en heel wat anders nodig is, te weten: geloof. Maar dat geloof leent zich niet voor een experiment. Het is wel goed dat we er alleen met een simpele wens niet komen. Een krant noemde al een voetbalwed strijd, een Kamerdebat, de loonon derhandelingen. We vrezen overigens dat de wensen elkaar dan spoedig zouden opheffep. KOEALA LOEMPOER Het steunen an de Indonesische aanspraken op Ne derlands Nieuw-Guinea is het ergste wat Maleisië heeft gedaan, aldus de premier van Singapore, Lie Koean Joe. Als de kwestie Nieuw-Gudnea niet was opgelost zouden we nu nog in vrede leven. Hier uit leren we dat bepaalde vraagstukken de wereld nooit kunnen worden op gelost en misschien zullen er minder vraagstukken onstaan. wanneer be paalde vraagstukken onopgelost blijven. Maar achterstand niet ingehaald DEN HAAG De lopende reke ning van de betalingsbalans had in het derde kwartaal een klein over schot van f 26 (vorig jaar 375) mil joen, e:i het totale overschot der be talingsbalans bedroeg f 563 (v.j. 291) min. Desniettemin heeft dc lopende rekening over de eerste drie kwar talen berekend nog altyd een te kort van f 869 (v.j. overschot 543) min en het totale tekort der beta lingsbalans beliep f 519 (v.j. over schot f 370) min. Op transactiebasis was het overschot an de lopende rekening in het derde kwartaal f 325 min. De invoeruitgaven op kasbasis waren in het derde kwartaal 17 pet hoger dan een jaar tevoren en de uitvoerontvangsten 11 pet. „Je ziet toch wel meer poppetjes in auto's?"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 1