Witte droom
Half miljoen oefenrechten
op particuliere terreinen
Rupsbandkoorts in AMX-tanks
Defensie
nam
proef
Puzzelhoek
Heijermansherdenking:
„De opgaande zon'
Spaanse priesters komen
naar Nederland
Illustratief filmpje over
maatschappelijk werk
21
DONDERDAG 10 DECEMBER 1964
BORKEL/SCHAFT Met half
gebroken ledematen zyn we gisteren
uit een AMX-voertuIg gestapt, dat
onder Valkenswaard over sloten en
greppels zwiepte, plukken hei uit de
bodem rukte en laag struikgewas
vermorzelde. De behelmde chauffeur
die met het hoofd uit het mangat
stak, keek ons onderzoekend aan,
terwijl een brede grijnslach het du
veltje van leedvermaak verborg.
Hij had er plezier in gehad. Het
Spel, dat de essentie is van elke mili
taire oefening, had hy geen moment
vergeten. Het was hem gelukt ons
enige rupsbandkoorts te geven, die
j bij de niets vermoedende burger ge
broken sigaren en blauwe plekken
achterlaat.
Zo maar een AMX-ocfcnlng van de
13e pantserinfanteriebrigade? Nee, een
manoeuvre, die in de hoogste defensie
kringen verwachtingen heeft gewekt.
Waar het daar vlak boven de Belgische
grens om ging, was het onderzoeken
van de mogelijkheid, of onze gemecha
niseerde infanterie-eenheden binnen
onze grenzen gevechtservaringen met
hun voertuigen kunnen opdoen.
En dan niet op de gebruikelijke mili-
taire oefenterreinen, maar op gronden,
waarover particulieren de eigendoms-
I Scepter zwaaien.
Vijf experimenten
Het experiment onder Valkenswaard.
waar 570 hectare gras-, bouw- en bosland
tegen de som van ruim 100.000 gulden ge-
durende 5 dagen is gehuurd, Is het laat
ste in een r(j van vijf. Nog eens 250.000
gulden is voor soortgelijke doeleinden In
het Drentse Wijster f350 ha) uitgegeven,
in het Overijsselse Steenwijk (390 ha) en
Jn het Gelderse Grocnendaal (180 ha) en
I l'ddel (510 ha). Aan schadevergoedin
gen, die nog definitief moeten worden
vastgesteld, zal een extra bedrag van
zo'n 1.5 tot 2 ton moeten worden uitge
geven.
Het gebruik van de vijf oefenterreinen
fezamen komt het rijk dan ook op min
stens een half miljoen gulden te staan.
Op de achtergrond van deze. voor Nc-
derland nieuwe zaak behoeven we niet al
I te diep ln te gaan. Aan de ene kant moe
ten onze divisies oefenen om ln geval
yan nood paraat te kunnen zijn; aan de
andere kant dient van ons schaarse grond-
I bezit zoveel mogelijk voor recreatieve
doeleinden te worden bestemd.
Bij het touwtrekken tussen rijk, pro
Vincie en gemeente kan defensie niet nog
eens een eigen., plaats innemen. Daarom
(Van onze speciale verslaggever)
Veel zal afhangen van de afhandeling
der ontstane schade de kosten hiervan
zijn voor het rijk en de regeneratie der
gewassen. Grasland is er waarschijnlijk
het slechts aan toe. vooral grasland, dat
laag gelegen en drassig is.
Bouwland, dat, militair gezien, het
meest aantrekkelijk is, kan alleen maar
worden gebruikt, als er geen gewassen od
staan, of als er geen zaad ln de grond
zit Dicht bos is ongeschikt voor oefe
ningen met AMX-voertuigen en tanks:
land hebt. ben je nog niet jarig,
bouwland komt wel weer terecht. Ik
vraag me alleen af, of ik een
schadevergoeding zou hebben gehad, als
het had gevroren. Ik had dan m'n winter
tarwe beslist niet meer de grond ln kun
nen krijgen".
Vrijdagavond Is de oefening van de 13e
pantscrinfanteriebrigade weer afgelopen
bij Valkenswaard. Maar voor het zovei
is, zullen er nog heel wat boeren uit an
dere delen van het land komen kijken,
Men wil weten, waar men aan toe Is, zc
er ooit een beroep in de eigen contreien
wordt gedaan.
En na vrijdag? Al maandag zal de
Groutmij met het herstel van de ingere
den afwateringslopen bezig zijn. Ook de
afdelingen van de genie zullen
schUnlijk bij de herverfraaiing worden
ingeschakeld. In een later stadium zul
len de resultaten van dit nieuwe oefen-
project door het ministerie van defen
sie worden bestudeerd. En er zal een ka
binetszitting voor nodig zijn om te be
slissen, of er toekomstmogelijkheden zijn.
Voor een gering aantal dagen per
jaar worden thans door het mi-.
kv Frankrijk (La Courtin® is thans
de baatf) en in' DAiMlaAd' ^hrdëh 'gelè
jjerd. Daarom zoekt men een oplossing ln
dc vorm van tijdelijk gebruik van parti
culiere gronden, tegen een huursom ulter-
Herstel
Het bij defensienota Ingestelde Bureau
lifilitaire Oefengelegenheid Kon. Land
macht waarvan de leiding ln civiele han-
1 den rust heeft de organisatorische voor
bereidingen ter verkrijging van deze ter
reinen in handen. Heidemij zowel als
Grontmij vervullen in eerste instantie een
adviserende taak, terwijl beide lichamen
na afloop der oefeningen bij herstelwerk
zaamheden kunnen worden ingeschakeld.
Bigenaren-gebruikers krijgen een vergoe
ding van 175 gulden per hectare, eigena-
rgnverpachters één van 50 gulden en
pachters één van 150 gulden
Of dit bedrag te laag is, of te hoog,
of misschien moet worden gedifferenti
eerd naar de aard van de gehuurde grond,
is op dit moment nog niet te zeggen.
Sprak delegatie Van
Landbouwschap wel
met gevangenen
in Rusland
DEN HAAG Het Tweede Kamerlid
Van Dis <SGP> heeft de ministers Lun?
eh Biesheuvel schriftelijk gevraagd of
het waar is. dat een aantal personen
„voor. namens of in opdracht van het
Landbouwschap" een reis naar "Rusland
Hébben gemaakt. Zo ja, dan wil de heer
Van Die graag weten wat het doel en
het resultaat van deze reis is geweest
en hoeveel een en ander heeft gekost
..Is. alvorens tot deze reis werd beslo
ten, aan de Ruesische regering de eis
gpsteld dat het gezelschap de gelegen
heid diende te hebben vrijelijk met mo
gelijk gevangen genomen landbouwers
te spreken?'zo informeert de heer Van
Dis. „Indien deze vraag ontkennend moet
worden beantwoord, achten de ministers
dit dan geen discriminatie jegens Zuid-
Afrika. omdat een Nederlandse studie
terreinen gehuurd voor militaire
peffningeji.Ji\ verschilfea4c stre-,
ken van Nederland en op terrei
nen van verschillende aard wor
den proefoefeningen gehouden.
Op de foto: tanks in actie tussen
boerderijen in de omgeving van
Valkenswaard.
Men kan bepaald niet zeggen dat het
de kleine boeren onder Valkenswaard
meegevallen. Aan de andere kant ge-
n ze zelf toe dat hun schrale grond tus-
de 500 en 1.200 gulden per ha per
jaar oplevert en dat 175 gulden voor het
afstaan van oefenrecht gedurende vijf da-
een „niet onaardige som" is.
-I er één: „Ik dacht dat het om een
voren zou gaan. Ik wist echter niet
al m'n greppels er aan zouden gaan
lat m'n land er als een woestenij uit
gaan zien. De laatste keer dat ik zo
iets aanschouwd heb. was in 1944, tijdens
de oorlog".
Verklaarde een ander: „Afwachten
maar. Ik ben benieuwd wat voor scha
deregelingen er uit de bus komen. Er
staat geen paaltje meer overeind en ook
m'n schrikdraad is verdwenen. Nee.
het gezicht doet me niets. Als je hier
over een paar weken terugkomt, staat
alles wel weer op z'n pootjes".
Commentariëerde een derde: „Nou ja,
met geld wordt veel vergoed. Als Je gras-
die het
had
-»ucviflofu -jrden,
daarvan het eerste woord met „deur
begint en het laatste woord op
eindigt. Het tweec"
t)et laatste woord
woord begint met
fio 2 enz.
i-
1 deur
2.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
'ft Horizontaal: 1. temperans, 10. roerend,
-12 em 14 krent, 15. ka, 16. las. 18 ent,
19. kan. 20. Etten. 22. eerst. 24. grot. 25.
rite, 2G. roest. 28 steel. 29 ant, 30. rot,
32. Leo. 33. a e. 34. Karei, 36. Ie, 37. kan
deel. 39. martelaar
Vertikaal: 2. er. 3. mok. 4 peren 5.
eren. 6. rente. 7. ant. 8. n.d 9. telegraaf,
11 kanteloep. 13. matrone, 15. kasteel, 17.
stoet 19 kriel. 21. ets. 23. ert, 27 trant
23 steel, 31. orde, 34. kar, 35- Lea. 37. ka.
38 La.
VANAVOND OP HET SCHERM:
DE BILT Vannacht drong het kou-
frontdat de afscheiding vormt van de
zachte lucht, tot in Nederland door. Het
front werd door kleine storingen die 5
uit de Golf van Biscaye kwamen ver- 5
traagd. Het passeert ons land in een J
zeer langzaam tempo. Het front ver-
oorzaakte overal behalve in het zuid-
oosten van het land veel regen. De 5
temperaturen daalden voor het front 5
uit al ongeveer drie graden. Doordat J
afgekoelde continentale lucht
Gom mentaar
.Dit is uw leven
De NTS neemt vanavond
1 de
Frankrijk binnenstroomde. Boven de S VARA-televisie de uitzending van
oceaan is een nieuwe depressie in de j een Heyermansherdenking uit,
westcirculatie opgenomen. Deze wordt -
voorafgegaan door een fiogeirnkgeiiei nl' opvoering van diens toneel-
die zijn invloed over de Golf van Bis- sPe* »Oe opgaande zon dat
cape uitbreidt. In verband hiermee kan
worden verwacht dat de komende 5
dertig uur een overwegend matige j
wind, tussen zuidwest en west oceaan- J
lucht aanvoert waarin plaatselijk mist J
kan ontstaan. De regenkansen nemen
ZON EN MAAN
Vrijdag 11 december:
6.29; maan op 13.22. onder 23.42.
Zaterdag 12 december; eerste kwartier
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
zijn première beleefde.
Dit is een van Heyermans min
der bekende stukken, dat „het spel
van de middenstand" wordt ge
noemd.
Ditmaal toont de strijdbare Heyer
mans zich niet de voorvechter van be-
tere sociale omstandigheden voor de ar-
op 8.38, onder beiders, maar neemt hij het met even-
99veel verve op voor de kleine midden-
J stander en wel volgens het beproefde
J thema van het warenhuis, dat de een-
J mansonderneming in de klem brengt.
J De toeschouwer maakt in dit Stuk
kennis met Matthijs de Sterke, eigenaar
i van een kleine oude zaak en met diens
dochter Sonja. die in feite de hoofd -
personen van het spel zijn.
S Tussen deze beide immers spelen zich
J^E VARA heeft gisteravond in het
radioprogramma „Dit is uw leven"
het zoeklicht gericht op kapitein Jan
Doeksen van West-Terschelling, die
een lang leven van zee-avontuur ach-
de schuldvraag d'
Zijn vader, die jong overleed, had
hem de raad gegeven „word nooit
boer, kies de zee" en die raad volgde
het Jan op. Zijn levenswerk vond hij bij
de bergingsmaatschappij Doeksen: wel
Als zij deze strijd
met zichzelf heeft uitgestreden, vindt
Matthijs zijn dochter weer volkomen
terug en de zuiverheid van beider ge
weten is ,.als een opgaande
duister van de rampspoed.
Hoe het allemaal precies verloopt, naamgenoot, geen familit
zult u vanavond tussen 9.10 en 10.40 uur
op Ned. 1 kunnen zien. In de hoofdrol
len treden op Frans van der Lingen
het scherm zullen bevolken.
Jeugdconcert
Tegenover dit spel stelt de NCRV op
Ned. 2 een om 9 uur beginnend jeugd
concert via Amerikaanse filmopnamen.
De componist, pianist en dirigent Leo-
nard Bernstein wijdt het programma ^jZeinDixi^n''Ï^T'nï* VMl
Nederlandse zeevaarders en met ver
scheidene van zijn collega's en be
manningsleden, die de vreugden en
de gevaren van de zee kennen en sa
men herinneringen aan grote gebeur
tenissen bewaren.
Station Weer»-
geateldh.
P f|
fcr, °a a-a as z2
Den Helder regen
Ypenburg regen
Vltssingen regen
Eelde regen
De Bilt regen
z 10 10 8 9
zzw 7 12 8 6
z 3 12 8 9
zzw 5 11 9 5
z 4 12 8 4
zw 4 13 8 2
Eindhoven gh. bew
Zd -Limb. zw. bew
Helsinki zw. bew
Stockholm L bei-
Oslo onbew
Kopenhagen regen
Londen regen
Amsterdam regen
Brussel gh. bew
Parijs Urg 1. bew'
Bordeaux mist
Grenoble mist
Nice onbew
Berlijn otibew
Frankfort onbew
München onbew
ZUrlch mist
Locarno onbew-1
Wenen regen
zzw 6 13 8 1
zzw 7 13 8 0
zzw 6 4 6 9
zzw 4 9 8 1
windstil 9 1 0
zzw 6 10 8 1
zw 2 8 2 0
zzo 4 12 9 Z
z 6 12 8 6
zzw 6 12 8 0.5
z 3 12 ~5
zo 2 16 4 0
windstil 3-6 0
nnw 8 15 5 0
z 4 13 4 0
windstü 10 -1 0
z 2 1 10-1 0
no 1 1-3 0.2
windstil 0-10
0 2 8 -5 0
Innsbruck mist
Belgrado mist
windstU 2 -13 0
no 1 -2
n 8 12
Barcelona onbew
Madrid zw. bcjv.
Mallorca 1. bew
Lissabon regen
rmw 5 5
windstü 12 -3 0
windstU 18 8 0
n 2 16 7 0
de spanningen van zakelijkheid en
ethiek af. als Matthijs zijn materiële
ondergang tegemoet gaat. Hij doet dat
overigens op een wijze, welke in het be
gin van onze jaartelling, toen „het wa
renhuis"' als een grotere vijand van de
middenstand werd gezien dan de super
markt nu. bewonderenswaardig was
maar in het heden geplaatst niet meer
volkomen reëel aandoet
Men moet dat echter voor ogen hou
den bij het kijken naar alle stukken
van Heyermans: men leefde toen in een
geheel andere tijd, vooral wat betreft de
maatschappelijke omstandigheden en de
sociale mogelijkheden.
Heyermans ging zijn problemen wel
bard. maar toch ook in een sfeer van
sentiment en een overvloed aan mora
lisering te lUf. waardoor dikwijls een
lichtelijk theatrale situatie ontstaat.
Niettemin blijft de kern van zijn be
doelingen uiterst zuiver en geldt ook
nog altijd voor onze moderne tijd, al
stroken de uiterlijke verschijnselen er
niet meer zo helemaal mee.
wordt uitgevoerd aan „de genia
liteit van Paul Hindemith". De jeugd-
concerten van Bernstein, gegeven in
New York. behoren tot de beste, welke
men zich kan wensen.
Om 8.01 uur begint bij de NCRV nog
een ander muzikaal programma, nl. de
vertoning van een filmdoeumentaire,
waarin Klaas Bolt, organist van de St.
Bavokerk in Haarlem, de vele mogelijk
heden van het orgel dat als het ware
een heel orkest kan vertegenwoordigen,
uitlegt en muzikaal illustreert.
over zeggen en is hij er de man niet
naar „om gouden medailles voor het
redden van vele mensenlevens nog
eens tevoorschijn te halen om te be-
kijken".
i het tot opzienbarende ge
beurtenissen komt, het is toch aardig
en boeiend om naar te luisteren, ook
al om het verrassingselement dat al
tijd meespeelt.
Na NCRV-uitzending
HILVERSUM/HOORN De tegenwoordigen. Er zullen zowel pries-
VCRV-televisieuitzending c
kelijk leven in Spanje heeft
merkwaardige weerklank gevon- denkwijze
t moderne begrippen bij zijn als
geestelijken die zich geen voorstelling
kunnen maken van de oecumenische
den. Als gevolg hiervan zullen nl.
in de week na Pasen 1965 twintig
Vier jonge geestelijken, allen verbon-
mrichtlngen voor hoger on
derwijs in Spanje, belasten zich met de
In nood
tetaalhandel). J.
1 196. Bergen op Zoor
DEN HAAG Op het gebied van
maatschappelijk werk zijn al ettelijke
bijzonder instructieve filmpjes ge
maakt. onder meer in opdracht van de
Nationale Raad voor Maatschappelijk
werk. Gisteren Leeft de film "Werken
aan de samenleving" van Theo van
Haren Noman in Metropole Tuschinski
zijn première beleefd in aanwezigheid
van vele autoriteiten op het gebied van
he maatschappelijk werk. Ook de mi
nister, mevrouw drs. J. F. Schouwe-
naar-Franssen. woonde de eerste ver
toning van deze in opdracht van haar
ministerie gemaakte film bij.
"Werken aan de samenleving", dat fil
misch een zeer traditioneel en tevens
zwak punt is. beantwoordt in zoverre wel
aan zijn doel. dat het een vrfj geslaagde
illustratie is bij een uiteenzetting over
maatschappelijk opbouwwerk. Een derge
lijke referaat wordt gehouden door com
mentator Gerton van Wageningen, die de
toeschouwer enkele malen meeneent
naar bestaande situaties, waarin het so-
gemaakt. Ook goeft de een klein uur du-
ciale klimaat leefbaarder dient te worden
rende film enkele voorbeelden van leef
ruimten. waar het maatschappelijk op
bouwwerk, door individueel of overheids
initiatief. zijn intrede al heeft gedaan, J
waarmee, in vergelijking met de oudste
situatie, de noodzaak van dit werk dui-
deliJk wordt.
In het algemeen gelden de in de film J
naar voren gebrachte problemen de be- J
woners van nieuwe woonwijken, geïso- J
leerde dorpen( of oude stadswijken, waar
de leefbaarheid, door gebrek aan sociale S
contacten in het woongebied, veel te wen.
sen ovej laat. S
Werk enaan de samenleving zal onge-
twijfeld doelmatig gebruikt kunnen wor-
den als voorlichtingsdocument. Wellicht S
is het geringe budget voor het maken van
de film een van de redenen dat het ge-
heel als film een zeer middelmatig karak-
ter draagt.
PERSONALIA
Per 1 februari is aan T. Paauwe
raadadviseur bij het ministerie van de- i
fensie, wegens het bereiken van de t
pensioengerechtigde leeftijd, eervol ont- 5
slag verleend.
Benoemd is tot ridder in de orde van 5
Oranje Nassau. H. van den Heuvel, dl- 5
recteur van het gemeentelijk tehuis voor
bejaarden te Utrecht
Hoewel Matthijs de Sterke (Heyer
mans hield van symbolische naamge
ving) er schijnbaar de moed in houdt
en bij de dag leeft, heeft hij toch een
open oog voor het naderend onheid dat
zijn zaak en daarmee zijn gezin be-
Het warenhuis „De opgaande Zon"
(ook een symbolische naam. welke later
op de houding van Sonja van toepas
sing wordt) verdrukt zijn zaak zo, dat
Matthijs in schulden raakt en een fail
lissement voor de deur staat Als het
eindelijk echt zover is. gebeurt er een
ongeluk: Sonja valt met een brandende
lamp in de hand en via de wegvloeien
de petroleum staan weldra huis en win
kel in lichterlaaie
Hier komt het dus tot de kans op het
spreekwoordelijk geworden „ln de
brand uit de brand", maar daar steekt
Matthijs een stokje voor. Zijn hoogge
houden ethiek belet hem om „beter" te
worden van de brand door met het hem
toekomende verzekeringsgeld zijn zaak
haastig te moderniseren en aldus de
concurrentiestrijd tegen het warenhuis
weer en deugdelijker te kunnen opvat
ten.
Schuldvraag
Maar er is meer. In de laatste tijd
stond Sonja niet meer zo stevig naast
baar vader in diens strenge opvattingen
van menselijkheid. Door het ongeluk
echter raakt zij aan het denken, want
er gebeurt een ramp: de brand strekt
zich ook uit tot het bovenhuis, waarbij
een kind om het leven komt.
Sonja wordt nu door twfjfel gekweld:
was de brand wel een ongeluk? Heeft
zjj de uitbreiding van het vuur misschien
nog kunnen voorkomen als zü snel in
gegrepen had? Heeft z(j het wellicht
diep in haar hart niet zo erg betreurd
dat de ouderwetse, failliete zaak in
vlammen opging? Zeker heeft zij niet
kunnen denken aan de mogelijkheid
van de dood van het buurkind. Maar
toch heeft schuld aan de ver
schrikkelijke gebeurtenisf
Spaanse priesters van de r.-k. kerk samenstelling
in Hoorn samenkomen om kennis
te maken met protestantse theolo-
gen en zich op de hoogte te stellen bezoezers voort. Hij gzzt dzarbt) uit
van een plan, waarbij een groot deel
van het programma zich zal afspelen in
het vormingscentrum „Kijk en Duin",
waar r.k en protestantse hoogleraren
ln dc theologie de Spaanse gasten zul
len voorlichten over de nieuwe denk
beelden op godsdienstig gebied, welke
zich thans ontwikkelen.
Van protestantse zijde bestaat er veel
de oecumenische ontwikkeling
Nederland.
Het was pater dr R. Koper, gardiaan
van het Franciscaner klooster in Hoorn,
die zich sterk aangegrepen voelde door
de NCRV-reportage. Hieruit bleek im
mers. dat de rooms-katholieken in
Spanje vrijwel geen contact hebben met
de protestanten in dat land en ook niets belangstelling
weten van het oecumenisch streven
als zich dat in andere landen en
name in Nederland ontwikkelt.
Dr Koper liet er geen. gragj. ovj*r
groeien. Het was hem een door»Tn^^t
oog. dat de beslotenheid ypn*jfcj»t r k.
leven ln Spanje geen mogefljïcheden
biedt tot samensprekingen met protes
tanten, Ja zelfs niet tot het kennisnemen
van de protestantse leer en het protes
tantse leven.
Hij meende dat h'erln verandering
moest komen en dan maar liefst buiten
Spanje en waarom dus niet in Neder-
Een reis, welke hy dezer dagen naar
Spanje maakte op uitnodiging van het «m^IsSni0'
minlsterie van buitenlandse zaken in
deze gebeurtenis,
NCRV-reportage aanlei-
vanavond
402 m. 19.00
.10 Radiokrant
45 Op
20.10
praatje 10.50 Lichte
en Burgers in Buitenveen. hoorspel (X)
20.35 Samen uit - Samen thuis; gevar pro
gramma 22.00 Rondom het kind: pedagogi
sche etherleergang 22.30 Nieuws 22.40
ioverdenking 22.55 Boekbespreking
Kerkorgelconcert 23.35 Romantische
23.5524.00 Nieuws.
Madrid verschafte hem de selejenheld te'a'ST sS?de"traK S
zichzelf te overtuigen, dat er wel weinig programma voor de twintigers 20.00 Nws
kennis en begrip van de protestantse 20 05 Stereo fonische uitzending Pianoreci-
kerkgenootschappen in Spanje bestaat, 1,1
maar dat er niettemin zowel in kerke
lijke als in burgerkringen toch een le
vendige godsdienstige belangstelling
valt waar te nemen.
Dr. Koper ontwierp het plan, om
twintig r.k. Spaanse priesters naar Ne
derland te laten komen. Deze priesters
worden met zorg uitgekozen en zij zul
len zoveex mogelijk stromingen en op
vattingen m de Spaanse r.k. kerk ver-
vanavond
,Je bent al bijna boven," zégt hij. Hij draagt
als een kind in zijn armen. Mijn hoofd
leunt tegen zijn schouder. Ergens is het onein
dig goed zo. Hij zet me op bed neer en maakt
met zijn grote handen de knopen van mijn dus-
ter los.
Je beeft, Wiesje. Je bent toch niet bang voor
"^Helemaal niet," zeg ik dapper. „Ik ben hele
maal niet bang voor je."
Ons leven in Westerweerd als dokter en me
vrouw Ter Wele wijkt eigenlijk niets af van de
verwachtingen die wij ervan hadden toen we be
sloten samen te trouwen zonder schokkende
gebeurtenissen, zonder heftige ruzies in ons hu
welijk, omringd door de vriendelijkheid van on-
patiënten. geacht en gerespecteerd door ons
hele dorp.
Behalve Hans' vrouw ben ik ook nog zijn as
sistente Ik was wondjes uit. breng nieuwe ver
banden aan. ik help in de kleine huisapotheek en
de laatste tijd laat hij zelfs een deel van de ad
ministratie aan mij over.
__jns heeft een overdrukke praktijk Er zijn
dagen dat hij zich nauwelijks de tijd gunt een
hap te eten. Het koffiekwartiertje om halftien
schiet er steeds vaker bij in. Meestal heeft hij
zijn jas aan als hij uit de spreekkamer komt. en
drinkt slaande in een paar slokken de hete kof
fie op: „Het spijt me vreselijk, kindje, maar ik
moet er als een haas vandoor."
Sinds een paar weken mis ik Dip. Haar moe
der. die al heel lang sukkelde, is gaan liggen.
Het schijnt een tumor in de buik te zijn. Hans
zegt het wel niet, maar ik vermoed dat het kan
ker is. Dip zal waarschijnlijk wel niet meer
terugkomen. Ze trok hevig met haar gezicht
toen ze het me vertelde.
„Ik moet thuiskomen. Mijn moeder kan niks
meer. Wat moet u nou, mevrouw?"
Arme Dip, ze was hier zo gelukkig. Het liefst
zou ik mijn arm om haar heen geslagen hebben
om haar te troosten, maar ik ben daar niet
spontaan genoeg voor. Dip is ook zo'n stuk lan
ger dan ik. Ik zei dat het voor my helemaal
niet erg was en begreep tegelijkertijd dat ze
juist wilde horen hoe verschrikkelijk ik het vond.
Ik durfde ook niet te zeggen dat ze weer terug
mocht komen als haar moeder beter was, want
Opleidingscursus nu
blijvend onderdak
HILVERSUM De NTS heeft er
weer een huis by: de opleidingscursus
is nu biyvend onderdak gekomen ln
het tot onderwijscentrum verbouwde
oormalige hotel Santbergen, vlak acb-
s'edcrland I. 19.30 Glyni*
lero. TV-film 19.55 Playback
L koorleider. NTS: 20.00 Jour
22 40—22.45 Jol
Nederland II. NTS: 20 00 Nieuws in het
kort. VPRO: 20.01 Hel orgeleen or
kest. filmdoeumentaire 20.35 Hollywood
werkster, een grote robuuste vrouw met een
enorme boezem en een paar dikke rode handen j station gelegen,
die tweemaal zoveel werk verzetten. Ze ziet het j Gisteren is daar de
erk, ze geniet ervan het aan te pakken. Ik heb j
door Heieen van Batenburg
Dip
ze geneest niet
voortaan alleen de zorg voor het gezin moeten
dragen. Dip met haar vijftien jaren.
Ik was zo in opstand dat ik zelfs ruzie met
Hans erdoor kreeg.
„Tja. dat gaat nu eenmaal zo." zei hij. „wat
wil je. Die mensen kunnen geen gezinshulp be
talen."
Woedend was ik op hem. razend.
„Wat wil je. hè", bauwde ik hem na. „Het is
toch een prachtoplossing zo. Waarom is er geen
wet die dat verbiedt?"
Hans blijft in zulke situaties volkomen kalm.
„Je hoeft niet zo te schreeuwen," zei hij. ik
kan er heus niets aan veranderen."
Nee, er is niets aan te veranderen. Ik ben er
geweest. In een klein donker kamertje lag ze
met een uitgemergeld muizegezicht: het gezicht
van Dip in een verouderde uitgave. Dezelfde hel
dere blauwe ogen. met daarin zoiets berustends.
Het geharrewar van de kinderen in de kamer
ernaast scheen nauwelijks tot haar door te drin-
gen.
„U hebt een heel lieve man.zei ze, en ook:
„Dip mocht zo graag bij u wezen."
„Ik had haar ook graag nog een poosje gehou
den."
Er gleed weerloos een traan over haar ver
kreukelde gezicht. Ik wist niet anders te doen
dan stilletjes by haar te zitten. Het was niet de
zo zeer nabij gekomen dood die ze vreesde, maar
het leven van Dip.
„Het is nog zo'n kind." zei ze een paar maal
zacht.
Nu heb ik vier ochtenden in de week een
bergen 1
heel wat gemakkelijker door gekregen, j
maar ik mis Dip, met haar verlegen glimlach 5
om de mond en de vreugde in haar heldere 5
ogen als ik haar prees.
We worden in de ogen van het dorp steeds 5
meer het ideale echtpaar. Moeder draagt er het
hare toe bij om dat sprookje levend te houden. J
Ik heb de indruk dat ze haar verlangen naar
een kind in ons gezin niet voor zichzelf houdt, j
Al zo dikwijls heb ik een tactvolle uitlating in 5
die richting van een patiënt geïncasseerd, dat ik 5
zo langzamerhand begin te geloven dat het hal- 5
ve dorp er zich mee bezighoudt.
Een kind. Een jongen Johannes naar zijn 5
vader en zijn grootvader. Waarom zou ik niet 5
bekennen dat ik er even vurig naar verlang. S
Iets dat helemaal van mij is. Het zal van me 2
houden. Echt helemaal van me houden. Het zal
zijn eerste lachje aan mij geven, zijn handjes
naar me uitstrekken en alleen bij mij willen j
zijn. Vorige week heb ik even gehoopt, een paar j
dagen maar. Toen wist ik dat het niet waar was.
En sindsdien draag ik de angst in me dat we
geen kinderen zullen hebben. Het is verstande- 5
lijk bezien volkomen dwaas als je nog maar een 5
paar maanden getrouwd bent. Maar ze duiken
steeds vaker op. die vage onduidelijke gedach-
ten. Zou God ons huwelijk niet goedkeuren0
Krijgen we geen kinderen omdat we elkaar niet j
werkelijk liefhebben? En Hans wou zo graag j
een gezin. Als ik hem geen kinderen kan j
geven
„Omdat niemand mij rozen geeft, heb ik mij 5
rozen gekocht. Zo heb ik een wonder doorleefd, 5
een geluk, dat ik zelf heb gezocht." Ik betaal 5
ervoor, iedere dag. de hunkering naar liefde die S
van kind af mijn deel is geweest. Ik maak me- i
zelf niet langer wijs, dat ik naar Beii verlang.
O, soms, als die oude herinneringen boven ko- 5 ainas
1, dan doet het verschrikkelijk pijn. Maar het Omroep
opleiding -
bedienings- en montagetechnici
NRU en NTS begonnen.
De opleiding duurt tien maanden
is bedoeld voor technici, die bij een
omroeporganisaties of de NTS in
dienstverband zijn aangenomen
Gedurende de eerste drie maanden (gr)
ontvangen alle cursisten een gemeen- merm
schappelijke basisopleiding. daarna £raJ™
de vier "groepen la'nd.
19.34 uur: Vctory at Sea* Doel-
ome": pauze: 22.00 The New Braed:
■oof; 23.00 uur: einde.
Programma voor morgen
Liversum L 40» m. NCRV; 7.00 Nieuws
herhaling SOS-berichten 710 Dagopc-
luziek (gr) 7.45 Ra-
(krant 8.00 Nieui
nus muziek 9.00 Voor
standen 9.40 Moderc
1030 Morgendienst 1100 Klass ka-
15 In
r de oudere luisteraars 12.00
12.30 Meded ten behoeve van
nbouw 12.33 Meisjeskoor met
12 53 Gra
ordt
(bediening en montage voor radio
voor televisie apart), vier maanden tueel actualiteiten 13.00~ Nieuws" i3.15~ Ma-
speciaal onderwijs gegeven en tenslotte tropole-orkest en zangsolist»
doet men nog drie maanden praktijk. radlo13j^525 ^Lich" instrume
De camera-opleiding blijft voorlopig 1445 Deklamaties 15 05 Oudi
nog_ gehuisvest In kasteel Groeneveld kir—
totdat ook daarvoor in Sant- 16
ïziek (gr) 14 05 Schot
cimbelmuziek 15.30 Voc
studio is gereedgekomen
ziek (gr) 17.0»
Meer uitzendingen
op derde Duitse
radionet
infare-orkest 18.50 Re-
jeugd 18 3i
ringsuitzendmg: De Politie nu.
lilversum II. 298 m. VARA; 7.00 Nieuws
7.10 Ochtendgym 7 20 Socialistisch strUd-
reggebruikers8 1
gen wij ding, VARA: 10.00 Schoolradio
VPRO:
drie 1
veg-
ilor-
10.20
Lichte gram 11.00 Nieuws 11.02 Voor de
Op dinsdag 4 januari kleuters 11 15 Voor de vrouw 1155 So-
in de Bondsrenubllek praan P'ano: klass liederen 1220 Rese-
ringsultzending; Voor de landbouw 12 30
- radioprogramma's op Meded ten behoeve van land- en tuinbouw
12.33 Actualiteiten 12.38 Najaarsmuziek
feest van de Algemene Nederlandse Unie
van Muziekverenigingen 12.55 Tentoonstel-
lingsagenda. AVRO: 13.00 Nieuws 13.15 Me
dedelingen, eventueel actueel of gram
13 25 BeurAerichten 13.40 Omroepdubbel-
13.50 Bij de tijd en bij de thee.
het derde net van start gaan. Dat
den de derde programma's van de
Noorddultse Omrocn. de zender VrU
Berlyn en Radio Bremen.
Het eerste kwartaal zullen deze uit
zendingen nog een experimenteel ka
rakter dragen.
Handenarbeid
is alles zo verloren voor me, ik ben er zo volle
dig buitengesloten. Als ik me maar één ogenblik 5
kon verbeelden dat Bert naar me verlangde, dat j
hij me nog liefhad, nog aan mij dacht als zijn 5
oase. Ik kan niet meer terecht by hem. Bij 5
hem en bij Hans niet. (Wordt vervolgd)
Sinds enkele maanden zijn de Beierae
de Hessische Omroep al met
derde programma's in de lucht De
grote Westduitse Omroep is nog niet
zo ver. en het zelfde geldt voor de beide
Zu idwest-Om roepen
Klass
ziekkaleiMHHHBIHHiiWM
voor jonge mensen 18.00 Nieuws 1835 Lich
te muziek 18.30 Sportspiegel 18.40 Jazz-
tertijd, lezing 16.15
de jeugd 17.00 Mu-
programina
NOT/NTS: 14.0!