Nieuwe leidse Courant
m
Economische raming
niet op de helling
Russische premier wil
def ensiekosten drukken
Minister spreekt geruchten tegen
Van wezenlijke wijziging
zou geen sprake zijn
KOSYGIN IN OPPERSTE SOWJET
Para's oorzaak van
bloedbad in Kongo
Beschuldigden
rassenmoord
N.S. varen wel bij
vakantiedagtochten
Eerste kapitalistische
fabriek in Rusland
Nu aardgas iii
Slootdorp
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postb
58936 Abonnementsprijzi
„Stantvaxtigh n gheblavea
Wocnödag 9 'december 1964, 45ste jaargang
Overdag kouder
De Bilt verwacht tot donderdagavond:
Veranderlijke bewolking met aanvan
kelijk in de kustprovincies later enkele
verspreid voorkomende buien. Krachtige
en aan de kust aanvankelijk nog harde
luidwestelijke wind later ruimend naar
zuidwest tot west en afnemend tot matig
Kouder overdag.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Minister Andriessen (economische zaken) heeft gister
avond in de Tweede Kamer nadrukkelijk ontkend, dat het Centraal Plan
bureau en het Centraal Bureau voor de Statistiek hun aanvankelijke ra
mingen over de economische ontwikkeling in 1964 nu in belangrijke mate
hebben herzien en straks met cijfers uit de bus komen, die spectaculair af
wijken van de in september gepubliceerde. De macro-economische verken
ningen van het C.P.B. worden weliswaar enigszins gecorrigeerd, maar dat
is elk jaar het geval. Van totaal nieuwe ramingen, die de oorspronkelijke
prognose voor 1964 en '65 wezenlijk zouden wyzigen, is volgens de minister
geen sprake.
Prof. Andriessen. die gisteren in de
Kamer de begroting van economische
zaken verdedigde, zei dit in antwoord
op vragen van o.a. oud-staatssecretaris
Rooi vink (a.r.) over de geruchten, dat
het C.P.B. in de ontwikkeling over
1964 „meevallers" zou hebben gecon
stateerd, die de ruimte voor loonsver
hoging in 1965 enigszins kunnen ver
groten. Aan de hand van percentages
gaf de bewindsman de Kamer nog
eens "èen samenvattend overzicht over
de ramingen voor 1964 en '65, welke
jaren hij als een eenheid wilde zien.
Daarbij sprak hij opnieuw de verwach
ting uit, dat na de snelle ontwikke
ling van dit jaar onze economie in '65
in het rustiger vaarwater van het even
wichtsherstel zal komen.
De loonstijging over beide jaren kan
worden gesteld op 23 24 pot: 16 a 17
pet in 1964 ca. 6.6 pet in 1965. Voor de
prijsstijging Mèraagt het geschatte per
centage 11: 6 6,5 pet in '64 en 4 a 4,5
pet in '65. De Teële loonstijging over '64
en '65 bedraagt dus 10 pet Het werkne
mersaandeel stijgt in '64-'65 tot 74,5 pet
tegen gemiddeld 72 pet in de jaren '62-
'63. De overige inkomens (zelfstandigen
ed maken „pas op de plaats" of verto
nen een zekere teruggang van maximaal
1,5 pet. Wellicht treedt hier in '65 enig
herstel op.
Aanvaring op weg
naar feestje: 29
mensen verdronken
RAUMO (Finland) Na een aanvaring
gisteravond tussen een sleepboot en een
motorboot bij Raumo in west-Finland
zijn 29 mensèn verdronken. Met de motor
boot van de kustartillerie waren drie sol
daten en 40 jonge meisjes op weg naar
een dansavond in een kasteel buiten de
stad. De soldaten en 26 meisjes worden
vermist Veertien meisjes raakten gewond.
In het stikdonker was het reddingswerk
buitengewoon moeilijk. Kikvorsmannen
hebben de gehele nacht naar de vermiste
mensen gezocht. Er is een militaire com
missie van onderzoek naar de plaats van
de ramp gestuurd. Een van de geredde
meisjes was er in geslaagd imhet ijskoude
water naar de kust te zwemmen, een af
stand van ongeveer honderd meter.
Een jaar geëist voor
verduistering f 45.000
MAASTRICHT Een jaar, met twee
maanden voorwaardelijk en een proef
tijd van drie jaar en toezicht van de re
classering is gisteren voor de rechtbank
geëist tegen de 38-jarige vertegenwoor
diger Wilhelmus van D. uit Heerlen. Hij
wordt er van verdacht de afgelopen vier
Jaar een bedrag van f 45.000 bij zijn
werkgever te hebben verduisterd.
Herstel
(Advertentie)
De produktiestyging over '64 en '65
wordt geschat op ruim 10 pet: 6 a 7 pet
in '64 en 3 a 3,5 pet ln '65. „Dit wyst
op een zeker herstel van onze economie,
al zUn we met dit percentage bepaald
nog niet op de goede weg", aldus minis
ter Andriessen. De stijging van de con
sumptie kan over beide jaren op 8 pet
worden gesteld. De besparingen lopen dit
jaar aanzieniyk terug, wat mede te wy
ten Is aan de belastingprogressie. De be
stedingen stügen in '64-'65 sneller dan
werd verwacht. Voor de investeringen
in bedrijven bedraagt het stijgingsper
centage 13 (6 a 7 pet op jaarbasis). Trekt
daar de woningbouw van af, dan
blijft 8 5 9 pet over. Daarin zitten veel
diepte-investeringen (o.a het aardgas-
net) In het algemeen is het verloop vai
de Investeringen minder gunstig dan mei
wel denkt.
De groei van onze export is op zich
zelf niet onbevredigend, t.w. 11 pet in
n 12 pet in '65, maar die export gaat
overwegend naar de EEG-landen en ii
enkele daarvan is een inflatoire ontwik
keling waar te nemen. Men kan dus niet
zeggen, dat het met onze concurrentie
positie wel goed zit. Pas in 1966 kan
worden vastgesteld of van een belangrijke
verbetering sprake is.
Het tekort op de betalingsbalans zal dit
jaar f 1 miljard bedragen en dat ligt iets
beneden de oorspronkelijke raming
het C.P.B (f 1.4 miljard), dank zij de
produktiestyging. Uit deze verbetering
kunnen echter geen optimistische con
clusies worden getrokken (met betrek
king tot het loonbeleid) ,.De koorts is
wat gedaald, maar dat betekent nog niet.
dat de patiënt uit bed mag", waarschuw,
de de minister „Een tekort <an «en
miljard is toch nog erg veel; het bete
kent een tekort van f 2 f 3 miljoen
per dag. Om in 1965 tot een wezenlijke
verbetering te komen, is matiging in alle
bestedingscategorieën nodig"
Niet somber
Over het algemeen kan de ontwikke-
mg in '64-'65 volgens de minister niet
somber worden genoemd, ook al is
geen reden tot grote tevredenheid. Een
geringere prijsstijging zou aangenaam ge
weest zyn, maar het huidige percentage
is „geen slechte zaak" als men heit pl
tegen de achtergrond van de forse loon
stijging in 1964.
Aan de Stichting van de Arbeid is
meegedeeld, dat bij betekenisvolle
anderingen in het economisch beeld het
door de regering voorgestane loonbeleid
in 1965 weer op de helling kan komen,
maar over aanwijzingen in die richting
beschikte minister Andriessen nog niet.
Hij benadrukte nog. dat de ook in '65 te
verwachten „seizoentop" in het prijsver-
loop (april-mei) nooit als argument
een herzeniing "van het loonbeleid
worden gehanteerd_
Op een enkele uitzondering na bleek
de Kamer gisteren veel waardering te
hebben voor het beleid van minister
Andriessen en staatssecretaris Bakker.
Men bleek voor het ogenblik ook genoe
gen te willen nemen met het standpunt
van de bewindslieden met betrekking tot
de regionale industrialisatie en het ver
bod van verticale prijsbindingen. Vooits
toonde men zich dankbaar voor het ver
ruimen van de kredietgaranties ten be
hoeve van de middenstand.
Een beeld van de aankomst van ds. Luther King op het i
nebu van Oslo. Ds. King en zijn echtgenote zijn in Oslo om de hem
toegekende Nobelprijs in ontvangst te nemen. Op het spandoek op de
achtergrond staat ,£)e Baptisten]eugd verwelkomt u".
Trieste terugkeer Commentaar
van moeder
Franse vij fling
PARIJS De moeder van de Franse
vijfling. mevrouw Sambor, is na het ver
laten van de kraamkliniek en een rust
van enige dagen ergens buiten, in haar
woning in Parijs teruggekeerd, verma
gerd, verdrietig over het verlies van twee
der kinderen en bezorgd over het nog
zeer zwakke leventje van de overige drie.
Bovendien is zij teleurgesteld ovef het
feit dat alle schone beloften die na de
geboorte van de vijfling door allerlei
mensen waren gedaan, onvervuld blijven.
De beloofde villa blijkt een fata morgana
te zijn en geen van de gebruiksvoorwer
pen, zoals ijskast, wasmachine enz., die
het vooruitzicht waren gesteld, wordt
de bescheiden woning van het echtpaar
bezorgd. „Met drie kinderen interesseert
niemand zich meer voor ons", aldus me
vrouw Sambor die echter de troost heeft
dat haar eerste twee kinderen
vier en vijf jaar in een goede gezond
heid verkeren.
Gisteren is het lijk geïdentificeerd,
dat 23 november in Westervoort werd
gevonden-
Het is de zeventien-jarige Duitse
schippersknecht G. Dürrmann uit Neu-
kirchen, die op 1 november in Spijk ii
verdronken. Hij werkte op het Zwitserse
schip Blümlisalp uit Basel.
MOSKOU De Russische premier
Aleksej Kosygin heeft vandaag ver
klaard dat alle landen hun militaire
begrotingen moeten verlagen en
heeft voorgesteld dat de Sowjetunie
de leiding zal nemen met een be
snoeiing van 500 miljoen roebel
(550 miljoen dollar). De gepubli
ceerde militaire begroting waarop
hjj doelde, zo hebben buitenlandse
deskundigen in het verleden opge
merkt, is overigens slechts een on
derdeel van een geheim totaal van
de Russische militaire uitgaven.
Bij het bekend maken vai. het be
sluit, de militaire begroting met 500
miljoen roedel te verminderen, ver
klaarde premier Kosygin dat de rege
ring van de Verenigde Staten, op de
hoogte van de Russische plannen, had
laten weten van plan te zijn „een
overeenkomstige vermindering" van
Fabrieken Zevenbergen
In één
oogopslag
Kerk op Cuba pag. 2
Leviticus-handschrift ge
vonden pag- 2
Missie krijgt de schuld in
Soedan pag. 5
BUMA: hulp voor compo
nisten pag. 7
Da-da-dans pag. 7
Hogere toto pag. 9
Over de aardgasvoorraad
pag. 9
Beschuldiging van Gbenye
NAIROBI-NEW YORK'BRUSSEL
LEOPOLDSTAD De leider van de
Kongolese opstandelingen, Christophe
Gbenye, heeft in een verklaring die
door het Keniase nieuwsbureau werd
verspreid, beweerd dat er tot de och
tend van 22 november geen druppel
bloed vergoten was, maar dat er eerst
na aankomst van Belgische parachutis
ten en commandotroepen een waar
bloedbad was ontstaan.
Gbenye had tevoren, in antwoord op
een verzoek van de Belgische minister
Spaak dat hij op 21 november ont
ving, verklaard dat hij het zijn plicht
achtte voor de veiligheid van alle
woners van de republiek te zorgen
zonder onderscheid naar ras en gods
dienst.
Gbenye vraagt in zyn verklaring
Brussel en Washington het juiste aantal
op te geven van de by de jongste acties
gesneuvelde huursoldaten en Belgische
parachutisten. Volgens de rebellenleider
zun meer dan 500 vrywilligers gedood
meer dan tien Amerikaanse vliegtuigen
neergeschoten.
En zijn „meer dan 300 voormalige
krijgsgevangenen gevallen onder de ko.
gels van huurlingen". Voorts zouden
Een detailopname van het gat,
dat ontstond, nadat de Neder
landse tanker Alhena bij de in
gang van de Nieuwe Waterweg
in aanvaring was gekomen met
de Noorse tanker Sigvik.
dan 10.000 Kongolese
kinderen „door een leger vai
woeste blanke huurlingen vermoord zijn'
De „revolutionaire regering" had tot 22
november nimmer een menselijk wezer
als gijzelaar gebruikt, aldus Gbenye.
Van de zijde van het Belgische minis
terie van buitenlandse zaken is vanmor
gen overigens ontkend, dat Spaak aai
de vooravond van de landing van d«
Belgische para's in Stanleystad contact
heeft gehad met Gbenye.
Vandaag zouden de 21 landen die bij
de Veiligheidsraad een klacht hebben
gediend tegen het Belgisch-Amerikaanse
optreden in Kongo beslissen of de bij
eenkomst van de raad heden door moet
gaan. Sommigen zouden wensen dat op 15
of 16 december een plenaire bijeenkomst
wordt gehouden van de organisatie
Afrikaanse eenheid en dat ie behandeling
in de Veiligheidsraad van deze kwestie
die datum wordt uitgesteld.
Zelfde voorstel
in Amerika?
De nieuwe Russische leiders hebben
verder hun volk in de rede van Kosygin
een betere levensstandaard beloofd na
goedkeuring van het parlement te heb
ben gekregen voor de afzetting van Nl-
kita Chroesjtsjef als premier.
Kosygin verklaarde dat er in de eco
nomische ontwikkeling van het komende
jaar voornamelijk zal worden gestreefd
naar een verheuging van het nationale in
komen en een opvoering van het mate
riële en culturele peil van he<t volk.
Ook de defensie zal worden versterkt,
Kosygin is echter hierop niet dieper in
gegaan.
Hij gaf een uiteenzetting van het Rus
sische economische ontwikkelingsplan
voor 1965, met de traditionele Russische
belofte van een steeds beter wordend
leven onder het communisme.
Hij legde de voornaamste nadruk op
de verhoging van de levensstandaard en
niet op de produktie van de zware indus
trie. In 't verleden werd aan de zware-
industriële produktie prioriteit verleend,
als grondslag van de Russische defensie.
De produktie van consumptiegoederen
moet in 1965 met 7,8 procent stijgen
het zuiver inkomen van het volk me*
7,3 procent. Verleden jaar is dit inkomen
met 3.9 procent gestegen, aldus Kosygin.
Bij de bespreking van de begroting voor
1965 verklaarde premier Kosygin dat de
investeringen volgend jaar acht procent
groter zullen zijn dan dit jaar. In de
zware industrie zullen ze met 8.2 procent
toenemen en in de lichte industrie met
7,7 procent. Kosygin zei dat het natio
nale inkomen van de Sowjetunie volgend
jaar met 14 miljard roebel of 6,1 procent
zal toenemen. De levensstandaard" zal een
reële stijging van 7,3 procent te
geven.
De slechte resultaten van de landbouw
de afgelopen jaren weet Kosygin
het ontbreken of in niet voldoende mate
aanwezig zyn van landbouwwerktuigen.
Hjj sprak zijn rede uit kort nadat de
opperste Sowjet zijn benoeming tot op
volger van Chroesj tsjef unaniem had
goedgekeurd.
SHREVEPORT, V.S. De eenen
twintig personen die vorige week zijn
gearresteerd in verband met de moord
in Mississippi op drie strijders
rassenintegratie zijn thans allen op vrije
voeten gesteld.
,Als je hier komt voor Ellen kun
je beter de achterdeur nemen. Dan
kom je haar altijd tegen."
'TKÏEN de jongste kabinetsformatie
-L de minister van o. k. en w. zelf
de problematiek van radio en tele
visie op de schouders nam, getuigde
dat zowel van moed als van zin voor
de werkelijkheid.
Daarvóór immers was deze proble
matiek toebedeeld aan een staats
secretaris. Maar terwijl de huidige
bewindsman voor andere delen van
zijn beleid staatssecretarissen heeft
aangetrokken, heeft hij radio en tv.
aan zich gehouden.
Helaas nadert onze waardering voor
de minister hiermee wel zowat haar
grens." Twijfel is namelijk gerecht
vaardigd, of de minister thans wel
op de juiste wijze naar oplossingen
zoekt.
Toen onlangs de bewindsman het
lang verbeide rapport van de dus
genaamde Pacificatiecommissie op
tafel kreeg en hij ten aanzien van
een der conclusies uit dat rapport
een nadrukkelijk voorbehoud maak
te, hebben wij over dit laatste tei-
stond onze teleurstelling uitgespro
ken.
De Pacificatiecommissie had voor het
vraagstuk van de reclame in de
televisie een suggestie aan de hand
gedaan die geheel paste in het bin
nen ons land op natuurlijke wijze
gegroeide bestel. Zij had hieraan
voorts de suggestie verbonden, de
verzorging van de reclame te laten
lopen over het orgaan dat daarvoor
al even natuurlijk in aanmerking
kwam, te weten de pers. En juist
op dat punt maakte de minister zijn
voorbehoud.
In plaats van het rapport te volgen
is de bewindsman zich intussen zo
wel ten overstaan van de Eerste als
van de Tweede Kamer gaan be
geven in vertogen die alle kenmer
ken droegen van onverhoedsheid en
van helaas onvoldoende doordacht
heid. Geen wonder dat de minister
tot dusver nauwelijks steun heeft
gevonden: èn de manier waarop hij
de zaak heeft voorgedragen èn dat
wat hij heeft gezegd, voor zover het
nog duidelijk was, heeft geen in
stemming kunnen oogsten.
We begrijpen dat de minister in een
lastig parket zit. Maar dat geeft hem
geen vrijheid om te handelen zoals
hij doet Hij kent de gevoelens van
de volksvertegenwoordiging. Hij be
schikt over het rapport van de met
zorg samengestelde commissie; in dat
rapport zijn de beide hierboven ver
melde suggesties nauw verbonden. Er
is hem een richting gewezen. Niet
aan te nemen valt dat de volks
vertegenwoordiging plotseling zal
doen alsof dat nog niet is gebeurd.
Onze Indruk is, dat het departement
de neiging heeft zich tezeer vast te
bijten op ideeën die men daar een
maal is gaan koesteren, ook nadat
zij ten overstaan van de volksverte
genwoordiging niet houdbaar zijn
gebleken. Men tracht, ln plaats van
uit de situatie de onontkoombare
lessen te leren, nog zoveel mogelijk
van de eigen opvatting te redden,
maar ziet daarbij over het hoofd dat
een bewindsman nu eenmaal voor
zijn beleid de instemming van de
volksvertegenwoordiging behoeft
Anders wordt het een kwestie van
heengaan.
Het moet ons van het hart, dat dé
minister de laatste weken zijn positie
niet sterker heeft weten te maken.
Zijn zin voor de werkelijkheid,
waarvan wij in het begin van deze
beschouwing gewaagden, moge hem
dit doen inzien. Het betreft hier een
waarschuwing die ook wij, en van
uit genegenheid, hem gaarne doen
toekomen.
UTRECHT Van de nationale
toeristenkoek was dit jaar weer een
grotere portie voor de Nederlandse
Spoorwegen bestemd. De vakantie
dagtochten bijvoorbeeld bereikten
met een toename van zestien pet.
een hogere omzet dan ooit tevoren.
De achtdaagse tochten naar Zuid-
Limburg, Zeeland en Friesland trok
ken zelfs tachtig pet meer belang
stellenden. Ook de zogenaamde wan
deltochten waren zeer in trek.
De autoslaaptreinen noteerden rond
tien pet meer auto's en reizigers. Alleen
de bezetting van de toeristentreinen
^le reisbureaus viel wat tegen.
Bij de vakantiedagtochten deden vooral
de Deltawerken het goed. De ervaring
MOSKOU. Rusland heeft zijn eerste fabriek, die volgens het kapitalisti
sche systeem zal gaan werken. Het is een textielfabriek en heet Bolsjewisjka.
De bedoeling van deze opzet is dat de directie, die blanco volmachten van het
Kremlin heeft gekregen, de produktie van de goederen zelf mag bepalen.
Aanvankelijk werd dit door een ambtenaar geleid die de warenhuizen van
goederen voorziet. Over de eerste resultaten scheen directeur Noskow bij
zonder optimisch. „De warenhuizen bestellen nu veel meer bij ons", zo ver
telde hij.
In het begin weigerden de consumenten goederen te kopen die zij niet mooi
vonden. Het gevolg was dat er zich op den duur onverkoopbare produkten ter
waarde van miljoenen roebels opstapelden bij de warenhuizen. Behalve het
opstellen van een eigen produktieschema mag de directeur zelf de loonschalen
vaststellen, de prijzen bepalen, beslissen waar vandaan de grondstoffen wor
den betrokken, en welke nieuwe investeringen en verbeteringen er nodig zijn
Met dit experiment hopen de leiders in het Kremlin na te gaan of Noskow
en zijn medewerkers de fabriek zelf kunnen beheren zonder dat elk detail van
de werkzaamheden door hogere gezagsdragers voor hen wordt uitgewerkt.
En na.uurlijk wordt van hen verwacht, dat er winst wordt gemaakt.
van de spoorwegen is. dat evenementen
en toeristische nieuwigheden als een trek
pleister werken.
Ook is geconstateerd, dat de binnen
landse belangstelling voor de Keukenhof
en de Zuiderzeewerken achterblijft bij
die van de buitenlanders. Merkwaardig is,
dat veel Nederlanders de lekjes gaan op
zoeken die reeds lang een aantrekkings
kracht uitoefenen op de buitenlanders.
Omdat het komende seizoen weer grote
belangstelling wordt verwacht voor de
Bollenstreek en de wegen dan toch ver
stopt zullen raken, zyn de spoorwegen
van plan nog meer treinen in Lisse te
laten stoppen.
Ook zijn de N.S, van plan meer dag
tochten te organiseren. Er komt nog een
tocht naar Schouwen-Duiveland en een
bootreis van Dordrecht naar Antwerpen.
De Ardennentocht wordt gewijzigd in een
drielanden-tocht De achtdaagse vakantie
reizen worden uitgebreid met een reis
naar Twenthe en Vlaanderen.
Een ander plan van de Spoorwegen is
van Zwolle via Arnhem een rechtstreekse
trein naar Vlissingen te laten rijden. De
bedoeling is nog meer toeristen naar Zee
land te brengen.
SLOOTDORP De NV Petroland
heeft gisteren gas aangeboord in de
Wieringermeer. Geruime tijd brandde
in Slootdorp een felle gasvlam. De
Franse deskundigen hebben tot dus
ver geen mededelingen over de vondst
gedaan. Eergisteren vond dezelfde
maatschappij bij Harlingen gas. In de
NV Petroland werken drie Franse
maatschappijen samen.