Nood in Perzische dorpen is noggroot „ZbCerótle&ót op zee" R. de Jong hielp Armeense christenen veRRASt i4.ooo mannen DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD ZONDAGSBLAD ZATERDAG 5 DECEMBER 19K4 De onder leiding van da heer De Jong herbouivde kerk in B oven-Sjanakti. Oecumenische zondag nische zondag". Dan wordt er gecollecteerd voor de oecume nische beweging en menig predikant spreekt over de eenheid van Christus* Kerk. Dat zal echter in lang niet alle kerken gebeuren, want de „oecumenische zondag" is nog lang geen „oecumenische" zaak. Toch is er een zin in de brief, die de Oecumenische Raad van ons land aan alle kerke raden van de aangesloten ker ken heeft gestuurd, die aller instemming kan hebben: „He laas wordt vaak op een ver keerde wijze over de oecume ne geschreven, buiten Chris tus om naar het schijnt." De eenheid is meer dan een ontmoeting tussen mensen van twee kerken. De eenheid is meer dan een g bijbelkring, zelfs een gezamenlijke dienst, meer dan in elkaar geslagen handen van christenen. De eenheid is niet een louter aardse zaak, die geheel op het horizontaal vlak te vinden zou zijn. Het is niet alleen een eenheid tussen kerken op aar de. Het gaat evenzeer om de eenheid tussen de aardse strijdende kerk en de hemelse triomferende kerk. Als die di mensie niet in onze gesprek ken over eenheid wordt be trokken, zijn wij nog lang niet waar we wezen moeten. Maar er is nog veel meer. Het Saat niet alleen om de aardse erken, welke voornamen ze ook mogen dragen, ook niet om de aardse en de hemelse kerk, het gaat ook om de eenheid van de Kerk en haar Heer. Waar de kerk met Petrus „Geenszins Here", zegt, is die eenheid reeds doorbroken. Want als wij „geenszins" zeg gen is Christus onze Heer niet meer. Waar wij „Here" zeg gen is er geen plaats meer voor „geenszins". Eenheid begint bij de volle overgave aan Christus. Daar uit kan dan volgen een volle overgave aan elkaar. Christus zei: „Ik heb over hen ge waakt". Eenheid betekent dat wij over elkaar moeten wa ken, niet slechts als christenen onderling, maar ook kerken over kerken. Eenheid begint met het besef van verant woordelijkheid voor elkaar, verantwoordelijkheid voor het geestelijk (en anderszins) welzijn van uw buurman die zondags naar een andere kerk gaat, verantwoordelijkheid ook voor het geestelijk wel zijn van een andere kerk. Daarom begint de eenheid met de vraag: Hoe kan ik de an der helpen? En als wij gaan helpen, dan zullen wij eerst naar die ander moeten luiste ren. want het grootste gedeel te van helpen is luisteren. En als wij gaan luisteren dan gaan wij ontdekken dat de ander ons ook iets kan leren. En als wij van die ander le ren. zal hij van ons willen leren, en samen zullen we naar de eenheid toegroeien. (Van onze kerkredactie) HET IS NOG MAAR twee jaar geleden, dat Perzië werd getroffen door de vreselijke aardbeving, die 294 dorpen ten westen van Teheran geheel of gedeeltelijk verwoestte en het leven eiste van 12.400 mensen. De wereld heeft snel hulp geboden en ver volgens is de herinnering aan de ramp langzaamaan vervaagd. Weinigen weten, dat de nood in sommige dorpen nog haast even groot, zo niet groter is, dan twee jaar geleden. De aardbeving is gevolgd door strenge winters en droge zomers. Onder de organisaties, die te hulp kwamen, behoorden zeker niet in de laatste plaats de kerken. De leden van de Wereldraad brachten 2.5 miljoen gulden bijeen, waarvan bijna de helft uit Neder land kwam. Met behulp van dit geld werd het (mohammedaanse) dorp Esmatabad herbouwd. Daarnaast besloot de Wereldraad hulp te bieden aan de Armeense Orthodoxe Kerk. Deze grootste niet-mohammedaanse gemeenschap in Iran (140.000 zielen, waarvan 80.000 in Teheran) wilde vier dor pen helpen, die deels door christe nen, deels door mohammedanen bewoond worden. Deskundige Op verzoek van de diocesane raad van deze kerk, zond de Wereldraad voor een tijd van zes tot twaalf maanden een mi gratie-deskundige naar Teheran in de persoon van de heer R. de Jong. Het werden zestien maan den, voordat hij en zijn vrouw naar ons land terug konden ke ren. Zij waren bereid, ons een en ander te vertellen over het werk, dat zij verricht hebben in de vier dorpjes en in Teheran. Naar Teheran De intdjding van .de nieuwe kerk in Boven-Sjanakti tverd ge volgd door een feestmaal. De aartsbisschop van Teheran en priester Ephraim aten aan tafel. De heer De Jong verkoos de grond. Hij is de ticeede van links (met vest). lijk een geweldige stimulans ge weest in een proces, dat al jaren aan de gang was: de trek naar de grote stad. Het onvruchtbare ge bied. waarin de dorpen liggen, biedt voor het gevoel van vele dorpelingen geen toekomst meer. In Teheran hebben velen een nieuw bestaan opgebouwd in de industrie, terwijl anderen een baan gevonden hebben als huisbediende. Vooral onder de christenen is de trek naar Teheran sterk. Geen wonder: in de toch al kleine dorp jes (het inwonertal varieert van 150 tot 600) vormen zij niet meer dan een kwart van de bevolking. De heer De Jong heeft dan ook geholpen bij de woningbouw in een Armeense wijk van Teheran. Met geld van de kerken werden 47 huizen gebouwd, die voor de be woners een grote luxe bevatten: elektriciteit, waterleiding, een douche. Tijd van Gideon Moeilijker ging het echter in de vier dorpen, die door de Armeense Kerk „geadopteerd" waren. Zij liggen ongeveer 180 tot 200 kilome ter ten zuidwesten van Teheran in een streek, die voornamelijk door watergebrek heel arm is. Het Ne derlandse echtpaar waande zich weer in de tijd van Gideon. Land bouwmachines waren er nog nage noeg onbekend. Bovendien is het landhervor mingsprogram nog lang niet vol- Boven- ep Beneden-Sja- "nakti is de grond nu onder de boeren verdeeld. Maar in de twee -andere dorpen Lar eh Yengi Gha- leh bezitten de grote landeigenaars bijna alle grond. Zij laten een waarnemer hun zaken behartigen en krijgen een derde deel van de toch al niet hoge opbrengst. Het bleek niet verstandig om in de dorpen, waar de landhervorming nog geen feit was, al programma's ter verbetering van de landbouw op te zetten. In de herbouw van de dorpen had de heer De Jong een werk zaam aandeel. Men besloot de hui zen op de traditionele wijze te herbouwen, dus van hout, leem en stro. De ervaring in het zo beken de naburige Dousadj met de bouw van stenen huizen zijn niet onver deeld gunstig. Een hoogtepunt was de herbouw van het kerkgebouw in Boven- Sjanakti, de enige kerk, die de vier dorpen rijk zijn. Voor de inwijding kwam de aartsbisschop over uit Teheran. Maar in Boven- Sjanakti. is de verhouding tussen christenen en mohammedanen zo goed, dat het vanzelf sprak, dat ook de moskee herbouwd werd. Het materiaal kwam voorzover niet in de dorpen zelf aanwezig uit Teheran. De dorpelingen zelf bouwden tegen geen enkele beta ling. Twee badhuizen Ook andere openbare gebou wen werden weer opgebouwd, zoals de badhuizen. Daarbij wa ren de dorpsoudsten niet af te brengen van het idee, dat een godsdienstig gemengd dorp twee badhuizen moet hebben. Hoe kan een mohammedaan ritueel efficiënter gebruik van het water. Men denkt verder aan de ontwik keling van het garenspinnen en het textielknopen om het levens niveau op een hoger peil te bren gen. Indruk Maar wat het belangrijkste Is: de Armeense christenen hebben het „waarom" van deze vorm van we- relddiakonaat begrepen. Vooral het feit, dat het beschikbare geld was bijeengebracht in kleine bedragen door vele christenen in vele landen, heeft indruk gemaakt op de Ar meniërs en naar men mag aanne men ook op de mohammedanen. In Perzië denkt men over e vitaal blijkbaar anders dan in Ne derland. De vier dorpen, waar de heer De Jong heeft gewerkt, had den gezamenlijk één priester, de 95-jarige Ephraim. Zijn sonen heten Israël en Jeremia. rein naar de moskee gaan, als hij zich moet wassen in één ge bouw met de als onrein be schouwde christenen? Het werk van het echtpaar De Jong is door de Armeense Kerk bijzonder gewaardeerd. Men was blij met de komst van een verte genwoordiger van de Wereldraad, die als het ware de plannen van de diocesane raad kon sanctione ren. De Armeense Orthodoxe Kerk is tenslotte nog niet zo lang lid van def Wereldraad. Verder was het prettig een buitenstaander te hebben, die onbevooroordeeld kon beslissen over de omvang en de aard van de hulpverlening in kon- krete gevallen. Het project is nu overgedragen aan de Wereld Voedsel- en Land bouworganisatie (FAO). Een FAO- deskundige, de Nederlander E. H. ling js. dat de D. Smit, stelde op verzoek van de heer De Jong een rapport samen en kwam tot de conclusie, dat het inkomen van de boeren zonder „Tot in lengte van dagen mee doorgaan!" Deze kernachtige re actie van een scheepskapitein is er een van de vele, die mevrouw 1. N. Zijlstra-Douma in de loop der jaren heeft ontvangen. Wanneer op 25 december er gens op de Grote Oceaan, de Golf van Mexico, de Caribische zee of waar dan ook de kapitein de bemanning van zijn schip bijeenroept en na de gebruike lijke toespraak de „kerstkist" met de cadeautjes uit Nederland wordt opengemaakt, dan zullen mevrouw Zijlstra en alle ande ren van de actie „Kerstfeest op Zee" voldaan terugdenken aan al die pakjes, die door hun han den zijn gegaan. Daar is er een bij rbor de kapi tein van de „Rotterdam", maar ook een voor de ketelbink van de „Willem Ruys" of voor de beman ning vijf koppen stra, de echtgenote van de koop- vaardijpredikant, ds. K. S. G. Zijl stra zich ln september al terug om met kerst 14.000 zeelleden een ver rassing te bezorgen. COMITÉ „We doen het eigenlijk al sinds 1948", vertelt mevrouw Zijlstra. „We woonden toen al een jaar in Rotterdam. In Amsterdam ls me vrouw Wrlsters echtgenote van de allereerste koopvaardijpredlkant ln Nederland op het idee gekomen. Voor de oorlog gebeurde er ook wel zoiets maar dat werd meer door particulieren gedaan. „Kerst feest op zee", waarvan nu een comité in Amsterdam, Rotterdam en Delfzijl bestaat is aangesloten bij de Nederlandse Zeemanscentra le." tellende „Sneeuwwitje". De bédoe- ROOSTER ling is, dat de pakjes onder de rw-'J 1 bemanning verloot worden. Verder stijgen met 50 tot 60 procent. Reeds is een begin gemaakt, door proefakkers uit te zetten met tarwezaad en te komen tot een Terwijl iede. foonplaat krijgt, die speciaal ge- 1 DE HEER R. DE JONG te I Zeist, met wie wij spraken, werd door de Wereldraad van Kerken in augustus 1963 uitgezonden naar Ilran als tijdelijk staflid van de afdeling hulpverlening. Hy was daartoe voorgedragen door Dienst Ioyct de Grenzen, het gezanienlyke bureau van de Nederlandse Zen- - dingsraad en de Nederlandse I Slichting Oecumenische Hulp, dat bemiddelt bij de uitzending van Ihen, die werkzaam willen z\jn in oecumenisch verband. Nadat de heer De Jong aan de Ibestuureschool in het toenmalige Batavia rechten en economie ge- 'tudeerd had, was hij 21 jaar in hij verbonden Raad voor Gereformeerde Sociale woordje hebben geschreven, ieder ipla M ikt wordt. Ergens in het Tehuis voor Zee lieden aan de Veerhaven te Rot terdam heeft de actie „Kerstfeest op Zee" een bescheiden hokje ge vonden van waaruit enkele maan den van het jaar geopereerd kan worden. Hier trekt mevrouw Zijl- Meditaties over de brief aan de Romeinen Meditaties over de brief aan de Romeinen, door Karl Her mann Schelke. Uitgave Paul Brand N.V., Hilversum. Nu het lezen van de bijbel bij rooms-katholieken meer en meer ingang vindt, is begrijpelijk dat er onder leken meer vraag komt naar exegese. Welnu, ook deze uitleg ging In de vorm van meditaties onderdeel van een serie die de vier Evangeliën reeds behandelde kan daarin voorzien. Wat het lezen van dit prettig geschreven werkje voor een protestant tot een genoegen kan maken is de vaak zo geheel andere dan de geijkte zeg gingswijze. (273 blz., 8,90). In het begin was de omvang veel kleiner. Nu is de zaak erg uitge breid. Een vaste staf van tien vrij willige medewerksters staat me vrouw Zijlstra terzijde. Er wordt volgens een rooster gewerkt. Het ieder jaar een verzoekschrift waarin de "'egroting van het vori ge jaar is opgenomen. „We laten dan zien hoe klein de onkostenre- kening van ons kantoor is. Alleen de telefoon en de postzegels moe ten we betalen. De rest hebben we bij elkaar gebedeld: zoals touw, pakpapier enz. Kijk zoiets spreekt zakenlieden aan en het is het JAARBEURS igedaan, i 0zijn geen grote geschenken maar aardigheidjes. Het gaat meer om het gebaar dat erachter zit. En omdat ieder be manningslid het kan treffen moet indrukwekkende pakken. Ze stuurt al vanaf de op richting ieder jaar iets. Prinses Beatrix en prinses Margriet heb ben nu ook iets verzonden. Door dat de pakjes verloot worden heeft Het Margrietfonds verzorgt ook een aantal pakjes en verder komt er veel van particulieren binnen meestal vergezeld van een briefje. In het Tehuis voor Zeelieden Ïiaat men moedig verder met de aatste tweeduizend pakjes. Twaalfduizend zijn er al klaar, maar 't zal toch de laatste we ken hard werken worden voor de dames van „Kerstfeest op Zee". Maar de reacties en de vele bedankjes, die altijd na af loop binnenkomen, geven straks weer moed voor de volgende start. Genesis. Inleiding: prof. dr. A. de Froe. Vertaling en commen taar van Gen. 1—11: prof. dr. J. Sperna Weiland. Tekeningei fvnnvMflp ninlr Flff*»rc T'U Prof. Sperna Weiland heeft voor een nieuwe vertaling gezorgd van Genesis 111. Daarvoor kan men slechts lof hebben. Prof. De Froe betoogt in een inleiding dat Gene sis geen geschiedkundig, geologisch of biologisch leerboek wil zijn. Zo men dit zou kunnen toestemmen, blijft toch de vraag, waarom de hooggeleerde zich daarna zo uit voerig bezig gaat houden met uit eenzettingen. aan deze vakgebie den ontleend. Het commentaar van prof. Sperna Weiland is sterk tekstkritisch gekleurd en gods- dienstwetenschappelijk georiën teerd. Wat men mist, is vooral een theologische verklaring: voor zover aanwezig, is zij magertjes. Als ge heel stelt deze poging tot een nieuwe benadering dan ook teleur. (157 blz. 6,50). Grote pauze in het Middenoosten Nassers 'andere aanpak' werpt vruchten af Actie tegen Britse bases De zuivering in Soedan. J7R is op het ogenblik in het Middenoosten een grote pauze in de expansionistische beweging van president Gama! Abdel Nas ser van Egypte. Wel zyn er po gingen gedaan, deze pauze te ver storen. Met name is dat gepro beerd door de machthebbers in Syrië, die zlcb blijkbaar niet erg op hun gemak voelen. Hun acties tegen Israë hebbenl echter niet het gewenste resultaat opgele verd. Dat komt voornamelijk, omdat de Israëlische regering die na het vertrek van Ben Goe- rlon aan de macht is gekomen, een verstandig beleid voert. Niet temin is deze paus het geheim van de twee laatste Arabische topconferenties, die door Nasser waren georganiseerd. Met de eerste van deze confe renties in januari van dit jaar begon de rustperiode. Nasser had toen besloten, tot overeenstem ming te komen met de heersers en de politieke partijen, op wier vernietiging zijn Arabisch socia listische regiem oorspronkelijk uit was. Elf maanden In de afgelopen elf maanden gebeurde het volgende. Nasser nam het initiatief tot een verzoe ning met koning Feisal van Sa- oedi-Arabië, die de plaats van zijn ziekelijke broer Saoed heeft ingenomen. Voorts reageerde Nas ser positief op pogingen van ko ning Hoessein van Jordanië tot verzoening De Egyptische presi dent verlangde (overigens niet tevergeefs) naar een wapenstil stand tussen republikeinen en royalisten in Jemen en poogt daar nu een politieke regeling te treffen, zodat de omvangrijke Egyptische troepenmacht einde lijk kan worden teruggetrokken Nasser sloot ook ecu overeen komst, die duidelijk de vijandig heid tussen Egypte en het ba&thlstische regiem van Syrië's president Amin el-Hafez vermin derde. Tenslotte wendde hU zijn grote invloed in Irak aan om pre sident Abdel Salam Aref af te houden van een nlenwe oorlog tegen de Koerdische nationa listen. Ongewijzigd Niettemin nemen kenners van het Middenoosten niet aan, dat de doelstellingen van Nasser gewij zigd zijn. Men vermoedt dat het Egyptische staatshoofd heeft in gezien, dat hij die doeleinden niet kan verwezenlijken, als hij niet eerst over een hechte basis in Egypte beschikt. Want het is juist Egypte( ofwel de Verenig de Arabische Republiek, zoals Nasser zijn land graag noemt), dat hij op bijna ieder terrein in ernstige moeilijkheden heeft ge bracht. Zelfs met de toevloed van Amerikaanse surplusgoederen en van Russische kredieten voor mi litaire en economische doelein den bleken de oorlog in Jemen, de Assoeandam en de industri alisatie te kostbaar Bovendien gelooft men dat de nieuwe poli tieke instellingen in Egypte niet goed functioneren. Nassers pogin gen een nieuwe sociale ordening te organiseren, hebben nog geen succes gehad. De economische moeilijkheden zijn het grootst. De genationali seerde bedrijven blijven ook hier achter. En de Ver. Staten en In ternationale organisaties gaan te kenen van ongeduld vertonen en aarzelen, de hulpverlening op de oude voet voort te zetten. Naar links In de maanden tussen het laat ste bezoek van Chroesjtsjef en diens val heeft Nasser moeite gedaan door een zo links mo gelijke koers te varen de Sow- jetunie en haar communistische partij achter zijn regime te krij gen. Thans verkeert hij alle verzekeringen van Moskou ten spijt in het onzekere over de toekomst van de Russische hulp. Om al deze redenen moest Nas ser zich op vele fronten terug trekken. Bijna overal slaagde hij er echter in. enige van de be haalde voordelen te behouden. Volgens waarnemers in Beiroet mag men dan ook verwachten, dat Nasser zijn vleugelen weer zal gaan uitslaan. Hij zal zich wellicht in de eerste plaats gaan bemoeien met Aden, Irak en Koeweit. In Aden en de Zuid-, arabische federatie zijn de nas- seristische terroristen nog altijd in actie. Hier is de panze nog niet ingetreden. Zij zal waar schijnlijk ook niet komen. Toch is er een mogelijkheid, dat Nasser de actie zal stopzetten en de gematigde groeperingen gaat steunen. Hier zou echter tegenover moeten staan, dat E-- geland de Jemenitlsche royalisten niet meer zou steunen en de republiek van president Sallal zou moeten erkennen. Engeland Nasser zal er echter naar blij ven streven, de bases van waar uit Engeland de oliebronnen van da Perzische golf en met name van Koeweit beschermt, te elimi neren. In Irak genieten de pro- Nasser elementen thans een grote invloed, die op ieder gewenst ogenblik gebruikt kan worden om de gebiedsaanspraken op Koeweit weer te doen gelden. In Koeweit zelf worden de nasseristische organisaties van de arbeiders in de olie-industrie, onderwijzers en studenten, geleid door een groep van twaalf Nas- ser-gezinde leden van het parle ment van Koeweit. Op het ogen blik oefent Nasser een matigende invloed uit op zijn volgelingen. Hij haalt de oogst nu binnen aan leningen uit Koeweit (via de Koeweit-Egyptische investerings bank). Men ziet dus, dat Nasser nog heel wat pannetjes op het vuur heeft staan. Hij laat alles voor een tijdje sudderen, blijkbaar omdat hij meent, dat de tijd thans gunstig voor hem werkt. Inderdaad lijkt het er op, dat de andere „aanpak", die hij thans volgt ten opzichte van de andere Arabische landen, meer zoden aan de dijk zal zetten. Soedan Intussen is er in het zuidelijke buurland van Egypte in de afge lopen weken ook het een en ander veranderd. Het gedwongen aftreden van president Abboed (ook als opperbevelhebber van de strijdkrachten) viel samen met een eerste politieke zuive ring van het leger. Dc zeven voormalige „militaire ministers" werden gevangen genomen. De drie hoogste commandanten van het garnizoen te Khartoem wer den vervangen. Familieleden en beschermelingen van vroegere ministers kregen betrouwbare of ficieren boven zich. De premier en de minister van defensie kre gen een „nationale verdedigings- raad" tot hun beschikking. En men gelooft, dat met deze maat regelen het grootste gevaar, dat Soedan bedreigde, nl. een poli tieke breuk in het leger, werd bezworen. Het overgangskabine. zal het lot van de ln hechtenis genomen generaals vermoedelijk in handen leggen van de in maart te vor men grondwettige regering. In dien het tot een correct proces komt, dan is het ondenkbaar dat Abboed niet eveneens berecht zal worden. Al overleefde hij de re volutie enige dagen en gold hij als een gematigde figuur in dr ten val gebrachte regering, hij draagt de volle verantwoorde lijkheid voor wat er' onder zijn oresfdentschap is gebeurd. Communisten De terugval van het land tij dens de legerzuiveringen in sta kingen. demonstraties, verwoes tingen en brandstichtingen heeft weer duidelijk de labiliteit en het onvermogen tot oordelen van een aanzienlijk deel der bevol king getoond. Men kan zich moeilijk aan de indruk onttrek ken, dat het volk veel meer te en de eigen armoede en wan- oop, dan voor politieke doelein den demonstreerde. De onont wikkelde Soedanees gelooft, dat een regering die niet onmiddel lijk verbetering brengt, onbe kwaam en corrupt moet zijn. De communisten buiten zijn neiging, niet aan het werk te gaan, maar de straten onveilig te maken, voor hun eigen doelein den uit. Ook de heersende anti Amerikaanse stemming komt hur van pas. De Oemmapartij heef' in een tegendemonstratle reeds geprotesteerd tegen communisti sche provocaties. De onafhanke lijke pers. die nu niet langer gemuilkorfd is, begint zich o''s tegen de communistische activi teiten te keren. Hot is gelukkig, dat men dit gevaar onderkent.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 10