Mariner IV koerst
pp verkeerde ster
Nederlander
redde 83
gijzelaars
Nog 1000 blanken
in bezet gebied
Brezjnef en Kosygin
tijdelijk aan macht
riuee jaar wachten op nieuwe lancering?
Uiimteschip
zoekt nog
steeds
pelgisch toestel
|neergeschoten
|bij Stanleystad
Moeder en dochter in
verkeer gedood
Doodgewaande vader
woonde in de buurt
Tsjombe naar
Frankrijk
De klokkenluidster (73)
van.... Steenwijk
Maandag 30 november 1964, 45ste jaargang
Zuidelijke wind
De Bilt verwacht tot dinsdagavond:
Half tot zwaar bewolkt met voorname
lijk in het westen van het land plaatse
lijk enige regen of sneeuw en vooral
aanvankelijk ook nog mistgebieden.
Zwakke tot matige wind, later aan de
kust af en toe krachtige zuidelijke wind.
Enige stijging van temperatuur, maar
in de nacht en ochtend plaatselijk lichte
vorst. (Opgemaakt te 11.15 uur)
kte, Het zaterdag door de Verenigde
ten in de richting van de planeet
gelanceerde ruimtevaartuig
riner 4, volgt niet de door de des-
ndigen uitgestippelde koers. In
its af te gaan op de Canopus
;rst het nu op een „verkeerde"
Dit betekent echter niet dat de
ik van Mariner 4 gevaar loopt te
stukken, zo verklaarde een woord
erder van de lanceerbasis. De
imtevaartdeskundigen zullen be-
volgende week proberen de koers
n de Mariner te corrigeren wan-
er ditr uimtevaartuig dichter by
komt te liggen.
,In zijin huidige koers zou Mariner
planeet op on'geveer 300.000 km
oribij schieten. Wij willen dit terug-
Én
an BRUSSEL Op het vliegveld van
In-tussel kwamen vandaag berichten bin-
ic-en, dat een DC-4 van de Belgische In
de Brnationale luchtvaartdienst uit Ant-
'erpcn, door de Kongolese rebellen ln
'"et gebied van Stanleystad is neerge-
"loten. Bij de maatschappij, een parti-
liere firma voor charter-vliegtuigen,
n niemand bereikt worden om dit be-
:ht te bevestigen.
rest zonder proces
in Zuid-Afrika
opgeschort
TORIA De wet waaronder ver*
hten negentig dagen of langer door
k politie kunnen worden vastgehouden
fnder dat een beschuldiging is inge-
2ejTacht of een proces begonnen wordt zal
ïiert januari opgeschort worden. Dit heeft
ijd# minister van justitie, Balthazar Vorster
aSmdaag meegedeeld,
he-
ich' Weer een van de
ch-
$vij fling overleden
PARIJS Een van de vier overge-
or.fleven kinderen van de Franse vijfling.
is gisteren overleden. Dit
nt-leeft het Franse ministerie van gezond-
deleid bekend gemaakt. De overgebleven
or*irie ademen nog moeilijk.
Anne de Vries
overleden
;e-!
ZEIST Anne de Vries, de schepper
'erPan "Bartje" en ander romans en kinder
boeken, is gisteravond aan een hartver
lamming overleden. Hy was juist op be
doek bjj vrienden in zijn woonplaats.
Anne de Vries, wiens boeken in vele ta-
en kn zijn vertaald, bereikte de leeftijd van
pestig jaar. (Zie voor levensbeschrijving
ln één
oogopslag
Kerkeraad in Elburg ge
schorst pag- 2
Groningen-Zuid wijst
laatste appel af pag. 2
Churchill 90 jaar pag. 5
Opstand in Brazilië pag. 5
In memoriam Anne de
Vries pag. 7
Vondeling wil (aardgas)-
bron noemen pag. 7
Waardevaste pensioenen
pag. 7
Sport: o.a. pag. 8, 9 en 11
De lamcering van de 260 kg wegende
Mariner gesahiecüde door middel van
uit twee trappen bestaande Atlas
Agenanaiket.
De start van het Amerikaanse
ruimteschip Mariner IV, dat zater
dag werd gelanceerd van Cape
Kennedy
Het ruimtevaartuig bereikte na vijf
tig minuten een „parkeerbaan" op 115
mijl hoogte, van waaruit, na 32 minuten
met een snelheid van 24.586 mijl
per nur, de 325 miljoen m(jl lange reis
naar Mars begon.
Het is de bedoeling dat de Mariner 4
Mans omstreeks 15 juli 1965 bereikt.
Hij moet dan 22 foto's van deze pla
neet nemen en deze naar de aarde door
zenden. Na 25 minuten om Mars te heb
ben gedraaid, zo hebben de geleerden
uitgerekend, moet het ruimtevaartuig
een baan om de zon gaan beschrijven.
Zaterdagavond om negen nur was het
ruimteschip 85.932 km van de aarde
verwijderd. De Mariner wordt recht
streeks door de zon van energie voorzien.
De daartoe bestemde panelen hebben
zich volgens plan ontvouwd.
Sedert zondagochtend echter zou het
ruimtevaartuig zijn positie niet meer ten
opzichte van de aard emoeten bepalen,
maar ten opzichte van de ster Canope.
Deze verandering moet teweeg zijn ge
bracht door een automatische klok. In
deze situotne is echter later verandering
gekomen.
Dit was de tweede Amerikaanse lan
cering vam een voor Mars bestemd
ruimtevaartuig. Een nieuwe kans doet
zioh pas over twee jaar voor, daar deze
planeet eerst da/n hiervoor weer in een
gunstige positie tegenover de aarde
verkeert.
De eerste poging, op vijf november,
met een mariner 3 was binnen vijf mi
nuten na de lancering mislukt.
OOSTERMEER Tussen Oostermeer
en Rottevalle is zaterdagavond een auto
met vier Jongelui tegen een boom ge
botst en totaal vernield. De 21-jarlge be
stuurder, de tractorchauffeur Sjoerd van
Dekken uit Oostermeer, was op slag dood.
De achttien-jarige Lolkje Paulusma en
haar even oude vriendin Anna Hooyenga,
beiden uit Suameer,werden ernstig ge
wond. De auto was van SJoerds vader.
De negentien-Jarige zinkwerker B. Bergs-
ma uit Oostermeer had een hersenschud
ding.
MEPPEL De 41-jarige W. Willems
uit Aalsmeer en zijn vijfjarig zoontje
Jan zijn zaterdammorgen verdronken,
toen de auto. die de heer Willems ^iad
gehuurd, bij sluis 4 van de weg Den
HulstBalkbrug in de Dedemsvaart was
gereden. Het negenjarig zoontje Johan
nes. dat ook in de auto zat, kon worden
gered.. Het ongeluk gebeurde, doordat
de auto slipte.
BEEMSTER De 26-jarige C. van
Petten uit Graft is zondagavond tussen
De Rijp en Schermerhoorn met zijn auto
in de Beemsterringvaart gereden en ver
dronken.
Sir Winston Churchill werd vandaag 90 jaar. Velen kwamen naar zijn-
woning bij het Hyde Park om de oud-staatsman toe te zingen. Geholpen
door zijn echtgenoteLady Clementine, verscheen Sir Winston voor een
der ramen.
(Artikel op pagina 5).
Vele doden in mistig Nederland
MAARSSEN Gisteren heeft een ver
keersongeluk op de rijksweg Amsterdam-
Utrecht, onder Maarssen, het leven ge
kost aan de 52-jarige mevrouw A. K. de
Groot-Heisig en haar 23-jarige dochter,
mejuffrouw J. A. de Groot, beiden uit
Amsterdam. Mejuffrouw De Groot, die
pas veertien dagen een rijbewijs had,
bestuurde de wagen.
Na het verlaten van de parkeerstrook,
vermoedelijk ten gevolge van een te
bruuske manoeuvre geraakte zij in een
slip, reed door de middenberm en kwam
op de verkeerde rijbaan terecht' Daar
werd de wagen gegrepen door een met
grote snelheid naderende auto, bestuurd
door de 52-jarige E B. uit Vught De
moeder overleed ter plaatse, haar dochter
op weg naar het ziekenhuis in Utrecht.
In de andere auto zaten vier meisjes,
van wie de elfjarige M. van Kleef uit
Vught zwaar gewond werd en een ander
meisje licht gewond.
BRUSSEL Een auto met zeven inzit,
tenden uit Vught is zaterdagavond bij
Turnhout met grote snelheid op een stil
staande vrachtauto gereden. Een moeder
van vijf kinderen werd gedood. De zes
andere inzittenden werden naar eer
ziekenhuis in Nederland overgebracht.
RIJSBERGEN Bij een verkeersonge
luk op de rijksweg Rotterdam-Antwer-
pen, ter hoogte van Rijsbergen is zater-
Ontmoeting na 46 jaar
KLAZIENAVEEN Een vader en
zijn zoon, die elkaar in 46 jaar niet
hadden gezien en elkaar hadden
doodgewaand, bleken op nog geen
twintig kilometer van elkaar te wo
nen. Gisteren hadden zij elkaar in
Klazienaveen, waar de zoon woont,
teruggezien.
De vader, de heer G. Mulderij, die
thans 72 jaar is, was in 1918 naar
Duitsland vertrokken om werk te
zoeken. Zijn vrouw was overleden en
zijn zoontje Jan, dat nog geen jaar
oud was, had hij toevertrouwd aan
de zorgen van de familie T. Hartgers
in Klazienaveen.
Aanvanklijk ging het vader Muldery
niet goed in Duitsland en na veel om
zwervingen kwam h(j in Emmeln te
recht. waar hy in 1928 voor dc tweede
maal in het huwelijk trad. De heer
Mulderij, die nog steeds de Nederlandse
nationaliteit bezit, is de laatste jaren
wel enige malen in Nederland geweest,
maar hij had gedacht dat zijn zoontje
was overleden. De familie Hartgers bij
wie de zoon ruim 23 jaar heeft gewoond,
had gemeend, dat de vader was overle-
BILTHOVEN Vlak by zijn
woning is zaterdagmiddag de 35-
jarige koopvaardijofficier C. M.
Nienhuis, die een licht sport
vliegtuigje bestuurde, neerge
stort.
Het toestel, een een-persoons
Nipper, werd onherstelbaar be
schadigd en de vlieger liep vrij
zware verwondingen op Het toe
stel was eigendom van zijn zwa
ger. de heer D. P. Pranger uit
Bilthoven. Het ongeluk ivordt
geweten aan onvoorzichtigheid
van de vlieger, die overigens zeer
geroutineerd was. Omstanders
verklaarden dat hij in een looping
faalde. De foto toont het wrak.
den. De heer T. Mulderij. die inmiddels
is getrouwd en vyf kinderen heeft, wist
dus niet beter, of zijn vader was allang
dood. Tot plotseling, drie weken geleden
een nicht kwam binnenvallen met het
grote nieuws, dat vader Mulderij nog
leefde en in Wesuwe woonde in Duits
land, op nog geen 20 kilometer afstand
van Klazienaveen...
dag de 51-jarige heer Van der Pols uit
Den Haag gedood. Twee Turken uit Rot
terdam. die bij hem in de auto zaten, wer-
zwaar gewond. De auto van de heer
Van der Pols reeds achter op een vracht
wagen in, die een zijweg wilde inslaan.
APELDOORN De achttienjarige L.
an Beek uit Beekbergen is gisteren in
het ziekenhuis overleden nadat hij ern-
was gewond bij een ongeluk in Kla-
renbeek De auto, waarin hij meereed
na te zijn geslipt, met een snelheid
van 85 kilometer tegen een boom aan
de linkerzijde van de weg gebotst.
EMMEN In Erica Is gisteravond de
i-jarige onderaannemer R. D. uit Veen
oord aangehouden, die ervan wordt ver
dacht te zijn doorgereden nadat hy op
de Dordtse Dijk by de Hoge Brug in
Klazinaveen een fietser had aangereden.
De fietser was op slag dood.
NIEUW-AMSTERDAM De 65-jarige
J. Moes is zaterdag bij het oversteken
aangereden door een bromfietser. Hij
overleed in het ziekenhuis. De man was
slechthorend.
WIJDEWORMER De zevenjarige
Nicolaas P. M. Komen uit Wijdewoi
is zaterdag, toen hij plotseling met zijn
fiets de provinciale weg overstak door
een auto aangereden. Het kind wer
de berm geslingerd en overleed ter
plaatse.
NUNSPEET Zaterdag is de drie
jarige C. de Jong door een autobus over
reden. Hij was op slag dood. Het jonge
tje stak van achter een voor zijn ouder
lijk huis staande geparkeerde auto plot
seling de rijweg over.
Rebellen weer in offensief
LEOPOLDSTAD Onmiddellijk
nadat de Belgische para's gistermor
gen naar het Britse eiland Ascension
vetrokken waren, hebben de Kongo-
leserebellen het initiatief in noord-
oost-Kongo weer in handen genomen.
De kleine Kongolese troepenmacht
(600 man) en de 200 huurlingen wor
den door de opdringende rebellen
met insluiting bedreigd. Volgens of
ficieuze tellingen bevinden zich nog
zeker duizend blanken in het door
de rebellen bezette gebied. Men
vreest voor hun leven als zij al niet
zijn afgeslacht door de niets ont
ziende rebellen.
Sinds dinsdag zijn 2100 blanken uit
de gevaarlijke streken geëvacueerd,
tweemaal zoveel als waarop men had
gerekend. Zeker 83 blanken hebben de
dood gevonden, maar vermoedelijk zal
het aantal slachtoffers groter blijken
te zijn. Onder hen zijn ook Neder
landers.
Ondanks de hacheiyke situatie in zyn
land is Tsjombe naar Parijs vertrokken
voor besprekingen Inmiddels regent het
protesten tegen het optreden van de wes
terse mogendheden in Kongo. In Moskou
slaagden studenten, voornamelök Afri
kanen. erin een aanval te doen op de
Belgische, de Amerikaanse »n de Kon
golese ambassade, die volledig werd ver
woest.
De Belgische en Amerikaanse am
bassade liepen schade op. Men kreeg
de indruk dat de Russische politie pas
optrad toen het te laat was. De wes
terse regeringen hebben bij de Russen
geprotesteerd en schadevergoeding ge
ëist.
Nigeria
De enige Afrikaanse staat die tot nu
toe achter Tsjombe staat is Nigeria. Haar
minister van buitenlandse zaken Wat-
soekoe had geen enkele kritiek op het
optreden van de para's Nigeria veroor
deelt het ingrijpen van bepaalde Afri
kaanse landen in de binnenlandse aan
gelegenheden van Kongo. De minister
oefende in dit verband speciaal kritiek
op de algemene secretaris der organi
satie voor Afrikaanse eenheid (OAÉ),
Telli, ..die zich aanmatigt bevoegdheden
uit te oefenen, die zijn voorbehouden aan
de ministers der OAE" Hij zei verder
nog dat Afrikaanse staten de rebellen
van wapens hadden voorzien. Watsoekoe
was van mening dat Nigeria het vol
gende doelwit zou zijn nadat Leopoldstad
gevallen was. De verzoeningscommissie
onder leiding van de Keniase premier
Kenyatta heeft volgens hem volledig
gefaald
Deze commissie heeft inmiddels opge-
Observer over Chroesjtsjef
TT "I 1 1 1* I ten, als opvolger van maarschalk Se
V al 612C11111K Cine Biry°ez°v. die de vorige maand bij
O J vliegtuigongeluk in _Joegoslavië om
maanden te laat
LONDEN Volgens een hoofd
artikel van de Observer werden
Brezjnef en Kosygin bij de voorbe
reiding van het ten val brengen van
Chroesjtsjef betrokken, op voorwaar
de, dat zij hun huidige functies
slechts tijdelijk zouden krijgen. Zij
zijn zoals men weet respectievelijk
partijleider en regeringsleider ge
worden.
De Observer meent ook te weten,
dat Chroesjtsjef drie maanden later
werd verwijderd, dan in de bedoeling
had gelegen. Hij had reeds in juli na
zijn terugkeer van zijn reis door Skan-
dinaviè aan de kant gezet moeten
worden.
Met de voorbereidingen voor de staats
greep was reeds begonnen in begin 1963
na de botsing tussen Chroesjtsjef en Frol
Kozlof over de manier waarop de Cu
baanse crisis behandeld was. Toen alle
voorbereidingen half oktober voltooid
waren werd Chroesjtsjef naar Moskou
ontboden voor de fatale confrontatie
met het presidium. Het was een triomf
voor de samenzweerders toen Chroesjts
jef vroeg gehoord te worden door het
centrale comité. De samenzweerders had
den n l. reeds een zorgvuldig geselec
teerde meerderheid van het comité naar
Moskou ontboden en Chroesjtsjef werd
onmiddell'ik voor het comité geleid,
dat in een van de kamers van het Krem
lin wachtte, om hem weg te stemmen,
aldus de Observer.
De 66-jarige maarschalk Matwej Za-
charof is opnieuw benoemd tot chef van
de generale staf der Sowjet-strijdkrach-
het
leven is gekomen. De benoeming werd
bekend toen maarschalk Zacharof een
militaire delegatie uit Guinea ontving.
Het Sowj et-persbureau noemde hem bij
die gelegenheid chef van de generale
staf en in Sowj et-kringen bevestigde
men later dat dit de nieuwe functie van
de maarschalk is.
Zacharov heeft deze functie reeds van
1960 tot 1963 bekleed. Onder Chxoesjts-
"jef werd hij vervangen door Biryoezov.
Sindsdien was h(j verantwoordelijk voor
de hoge militaire academie van hel
Sowj et-leger. Er werd geen reden voor
het herstel van Zacharof in zijn functie
gegeven. Westelyke deskundigen ver
klaarden dat een dergelijke procedure
ongebruikelük is.
Maarschalk Zacharof nam onder meer
deel aan de bolsjewistische opstand van
1917, de burgeroorlog en de strijd in
Leningrad en aan het westelyke front
tüdens de Tweede Wereldoorlog. Vóór
had hy byna drie jaar het bevel
Sowjet-troepen in Duitsland.
roepen tot het honden van een byeen-
komst der staatshoofden van de OAE op
18 december in Addis Abeba. Er zou een
conferentie van alle Kongolese leiders
gehouden moeten worden, alle buiten
landse troepen zouden moeten worden
teruggetrokken en daarna moeten vrije
verkiezingen worden gehouden.
De Britse filosoof Russell wil zelfs nog
verder gaan: hij wil de rebellen erkennen
als de wettige macht in Kongo, dezelfde
rebellen die volgens de verhalen van de
in Brussel aangekomen vluchtelingen
beestachtig hebben huisgehouden.
De para's hebben in Stanleystad een
telegram van rebellengeneraal Olenga
onderschept, waarin zijn troepen werd
opgedragen de gijzelaars af te slachten.
Maar in vele gevallen is hulp toch nog
te laat gekomen. De Belgische dorpen
werden verschillende malen geconfron
teerd met verschrikkelijke taferelen en
ie getuigenissen van de geredden maak
ten duidelijk dat de hulp broodnodig was.
V erzoeningscommissie
Men vreest nu, dat de ongeveer dui
zend niet-geredden geen kans meer heb
ben er het leven af te brengen. Onder hen
zouden zich 130 Nederlanders bevinden.
Van de overigen zyn er 450 Grieken,
minstens 200 Belgen, 29 Luxemburgers.
13 Westduitsers. 20 Italianen, 5 Fransen
en 4 Amerikanen.
Drie paters en een broeder van de con
gregatie van de priesters van het Heilig
Hart uit Breda zijn in Stanleystad op de
linker oever van de Stanleyrivier om het
leven gebracht. Het zijn de paters C. van
der Vegt uit Glanerbrug. F. ten Bosch
uit Lichtenvoorde en H. Verberne uit
Asten en broeder Braber uit Liessel.
Daarmee is het aantal Nederlandse
slachtoffers tot zeven gestegen. Van 26
paters en vier broeders van deze congre
gatie was vanochtend nog niets bekend.
(Voor vervolg zie pag. 7
BRUSSEL De Nederlander Theo G.
Sleegers is gistermiddag een ware
huldiging ten deel gevallen toen hij
in Brussel aankwam met 67 vluchte
lingen uit Kongo. Uitvoerig moest hij
zijn heldhaftig gedrag vertellen aan
prins Albert, prinses Paola en de
Belgische minister van volksgezond
heid, J. Custers, die op het Brusselse
vliegveld ter verwelkoming aanwe
zig waren.
Sleegers. die vroeger consul van Ne
derland in Stanleystad is geweest,
was directeur van de Belgische Uni-
bras brouwerij in Paulis. Vlak bij
zijn bedrijf landden tientallen Bel
gische para-commando's. Daar hij als
enige wist waar de rebellen 87 blan
ken gevangen hielden, was dit zyn
kans hen te bevrijden
Hij' maakte zich meester van een vracht
auto waarmee hij met grote snelheid
naar het inmiddels door de Belgische
militairen bezette vliegveld reed. Van
alle kanten werd hij door de rebellen
belaagd. Nog voordat hij het vliegveld
bereikt had, werd hy door een kogel
in de linker arm getroffen.
Een slagader werd geraakt, hetgeen veei
bloedverlies veroorzaakte. Met vyf pa
ra's van wie degene die naast hem zat
onderweg nog door vier mitrailleurko
gels in de buik werd getroffen, raasde
de vrachtauto terug naar Paulis. De re
bellen hadden echter hun gijzelaars
reeds uit de missiepost, waar zU eerst
gevangen werden gehouden, wegge
voerd. De nieuwe verblijfplaats van de
gevangenen werd door een van hen*
zelf bekendgemaakt doordat deze een
bierfles door het raam wierp. Reden te
over voor de para's om het gebouw te
bestormen. Voor vier gijzelaars kwam
de bevrijding te laat: zy waren door
de opstandelingen vermoord. Maar de
overige 83. voor het merendeel missio.
narissen, konden naar de luchthaven
van Paulis worden geëvacueerd. Slee
gers zelf werd niet door de rebelien ge.
vangen genomen, niet alleen omdat hy
Nederlander was, maar ook vanwege
zijn functie, want de rebellen wilden de
produktie van de brouwerij niet stil
leggen
Met een arm in het verband kwam hy
gisteravond in Brussel aan. Na zijn ge
sprek met prins Albert had hij nog
maar één verlangen: snel naar vrouw
en kinderen in Nederland.
GIETHOORN De klokkenluidster van Steenwijk, de 73-jarige we
duwe Boonstradie haar fnctie bijna veertig jaar heeft uitgeoefend, heeft
wegens ernstige ziekte haar werk moeten neerleggen. Een week geleden
bracht zij de klokken van de oude St. Clementstoren voor het laatst in be
weging. Vandaag zou de gemeenteraad van Steenwijk besluiten een elek
trische luidinstallatie aan te schaffen.