Tekort aan predikanten
lijkt onvermijdelijk
Datfboek van 'n tiener
Oostduitse order voor
Groningse werven
Synode liad van mij
vertekend beeld
In programma voor 1965
345 mili. voor scholen 0ude zijdskapel
Een woord voor vandaag
Ondernemingsraad veel
bevoegdheden geven
A B A S I N
Klachten over schema
Kerk afgewezen
Tussen schoolpoort en huisdeur-
DINSDAG 17 NOVEMBER 1964
AMSTERDAM Oost-Duits-
Iand heeft bij een groep van 14
Groningse scheepswerven een or
der geplaatst voor de levering van
kustvaarders tot een bedrag van
tyjna 20 min. Gisteren is in Ber
lijn het contract getekend tussen
het Oostduitse staatsbedrijf AHU
Transportmaschinsn DDR en de
firma P E J A in Arnhem voor de
levering van 10 kustvaarders van
600 ton elk en 2 schepen van 1050
ton. De firma P E J A treedt op
namens de combinatie noordelij
ke scheepsbouwers „conoship",
waarin 14 scheepswerven in de
provincie Groningen samenwer
ken. De Oostduitse bestelling is
geplaatst in opdracht van de
„Deutsche Seereederei".
Hervormde synode
volgende week
op Hydepark
's-GRAVENHAGE. De hervormde
synode komt volgende week maandag 23
november, op Hydepark te Doorn bijeen
voor de najaarszitting. Afgezien van de
gebruikelijke benoemingen, die de na
jaarssynode pleegt te doen zal deze syno
de verschillende onderwerpen in tweede
lezing voor zich zien. Daar is dan aller
eerst de kwestie der Overgangsbepalin
gen 238a-h bij de Kerkorde, het
voorstel inzake de mogelijkheid van in
stelling van een para-parochie (buiten
gewone wijkgemeente). de revisie van
het noodpastoraat. Op financieel gebied
zal de synode beraadslagen over ae in
stelling van rrovinciale financiële com
missies en verslag ontvangen van de
ingestelde commissie over de nevenwerk
zaamheden van predikanten.
Ten slotte zal er gesproken worden
over de gezamenljike kerkbouwactie
„Antwoord '64", terwijl wat buitenlandse
aangelegenheden betreft een verslag over
de onlangs opgerichte organisatie van
Europese kerken, die tot stand kwam op
een conferentieschip in Denemarken, de
voortzetting van de Nyborg-conferenties.
aan de orde kwam.
C.h.-Kamerlid tegen
verhoging van
collegegeld
DEN HAAG. Het Chr. historisch
Kamerlid dr. H. A. Schuring kantte zich
Jisteravond in een radio-uitzending tegen
e voorgenomen verhoging der college
gelden van ƒ200 op ƒ400 per jaar.
Hij vond dat minister Bot een ondoel
matige politiek voert, omdat de verho
ging geen enkel soelaas kan bieden aan
het opvangen van kostenstijgingen bij het
wetenschappelijk onderwijs. Deze poli
tiek brengt, aldus de heer Schuring, de
middengroepen het sterkst in de ver
drukking, omdat mensen met de lagere
inkomens voor studietoelagen in aanmer
king komen.
In dezelfde uitzending heeft het c.h -
Kamerlid, de heer C. F. van der Peijl,
aangedrongen op strenger politie-optre-
den, in het bijzonder op kruispunten, ten
behoeve van de verkeersveiligheid. Het
toezichthoudend apparaat dient drastisch
te worden uitgebreid. Hij bepleitte be
houd van „kruipauto's" voor bejaarden,
tenminste in bebouwde kommen.
MeJ. J. H. Klein is door de zending van
de Gereformeerde Kerken als verlos
kundige uitgezonden naar Rwanda. Zij
zal daar in verschillende kraamklinie
ken werken. MeJ. Klein is de vijfde
medewerker van de gereformeerde zen
ding in Rwanda. Van hen zijn er twee
predikant-, verder werken er een
ciaal-econoom en een jeugdleider.
De levering van de schepen zal nog
geheel in 1965 geschieden. Alle vaartui
gen zullen door de Oostduitse rederij nog
datzelfde jaar in de vaart worden geno
men. Dit is medegedeeld op een pers
conferentie van de Oostduitse kamer van
buitenlandse handel te Amsterdam.
De inleidende besprekingen, die aan de
definitieve ondertekening van het con
tract vooraf zijn gegaan, hebben onge
veer drie en een halve maand geduurd.
Men wees erop dat ook andere offertes
zün binnengekomen en dat de Neder
landse aanbieding „concurrerend genoeg"
was. Deze werd door de Oostduitse han
delsautoriteiten zowel in technisch, als
wat de overige aspecten betreft, gunstig
beoordeeld. Voor de betaling gelden de
normale voorwaarden. Dit houdt o.m een
krediettermijn in van ten hoogste vijf
jaar.
Oost-Duitsland heeft een belangrijke
eigen scheepsbouwindustrie. die veel ex
porteert. Bepaalde scheepstypen moet
men echter uit het buitenland betrekken.
In de Oostduitse staatsrederü is de ge
hele vracht- en passagiersscheepvaart
van dat land geconcentreerd. De maat
schappij heeft thans ongeveer 110 sche
pen in de vaart, met een gezamenlijke
inhoud van 600.000 bruto register ton
In 1963 liepen 50 schepen van deze rede
rij in Rotterdam binnen. Tot dusver in
1964 waren dit er al 200.
Beroepskeuzevrijheid
nog belemmerd
AMSTERDAM. Prof. dr. S. Wiegers-
ma. benoemd tot buitengewoon hoog
leraar aan de universiteit van Amster
dam in de psychologie van beroep en
beroepskeuze, heeft zijn ambt aanvaard
door het uitspreken van een rede getiteld
„belemmerde vrijheid".
De vrijheid om een beroep overeen
komstig eigen begaafdheid, geaardheid,
aspiraties en situatie te kiezen, wordt
langzamerhand als een der grondrechten
van de mens erkend, in de moderne sa
menleving zijn echter een aantal omstan
digheden, die deze vrijheid belemmeren
aldus prof. Wiegersma in zijn oratie. Hij
wees op de zeer grote frequentie van ge
dwongen beroepswisselingen ten gevolge
van de maatschappelijke en technologi
sche ontwikkeling. Onderzoekingen in
Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland
hebben geleerd dat een derde tot de helft
van de industrie-arbeiders een- of meer
malen van beroep verandert. Dit ge
schiedt slechts voor de helft vrijwiüig.
In Nederland zal de situatie niet anders
zijn. Voorzieningen om hulp te bieden
zyn noodzakelijk.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Diepenveen: A. W. J. A.
rth, vic. te Velp (Gld.);te Giessen-
N -uwkerk (toez): H J. Smit te Stellen
dam: te Honselersdijk F. Brouwer te
Hlllegom.
Bedankt voor Papendreeht: J. den Hoed
te Wijk bij Heusden; voor Winterswijk
(vac. dr. W. Bloemendaal)Ph. J.
Stoutjesdijk te Hellcndoorn.
GEREF. KERKEN
Tweetal te Driebergen-Rij ssenburg
(vac. J.- C. Houtzagers i: F. J. v. d. W^l te
Zwolle en H. R. Zijlstra te Buitenpost.
Bedankt voor Poortugaal: P. Noomen
te Wormerveer; voor Klazienaveen (vac.
Joh. Dijkstra): J. de Jongh te Nes (Wd.).
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Enschede-O.: D. Biesma jr.
te Aalsmeer on J. Keuning te Veenendaal.
Beroepen te Leerdam: H. C. v. d. Ent te
Middelharnis; te Nieuw-Vennep: J. W. de
Bruin te Zaandam.
Bedankt voor Urk en voor Schiedam:
M. Baan te Zeist.
Spaanse predikanten
hoog beboet
Twee Spaanse predikanten, die de ver
taling van het evangelie van Johan
nes in de Spaanse taal verspreid heb
ben, hebben in Cartagena een boete ge
kregen van ongeveer zeshonderd gul
den. Er wordt gedurende de laatste tijd
een evangelisatiecampagne gehouden in
Cartagena. De boete moet binnen tien
dagen zijn voldaan.
Daar de predikanten echter niet in
staat zijn aan de opgelegde boete te
voldoen hebben zij een beroep gedaan
op de Spaanse evangelische zending in
ons land. die nu een speciale actie hier-
Oecumenische zondag
op 6 december
De Oecumenische raad van kerken in
Ned rland vestigt de aandacht op de
Oecumenische zondag, die dit jaar op 6
december zal vallen
Het is in veel gemeenten een gewoon
te geworden om op de tweede advents
zondag aandacht te vragen voor de ge
meenschappelijke roeping der kerken
om één te zijn.
Ds. Van der Schaft:
(Van onze kcrkredactie)
Ds. J. van der Schaft te Oud-
Beijerland, voorheen predikant
van de Gereformeerde Kerken
(vrijgemaakt) van Murmerwou-
de en Oenkerk, beschuldigt de
synodale commissie, die de be
spreking van zijn appèlzaak op
de generale synode te Delfshaven
moest voorbereiden, ervan, dat zij
gegevens heeft achtergehouden,
waardoor de synode hem ten on
rechte veroordeeld heeft.
Jlij doet dit in een brochure, geti
teld „Alleen de waarheid maakt vrij",
waarin hij de voornaamste stukken u c nntt
d: prowdure, dip .ot rijn »f«Ulpg synod? Inge-
leidde, in extenso afdrukt. diend. Een er van was gericht tegen
Naar de overtuiging van ds. Van der uitspraak van de particuliere synode van
Schaft was de leereenheid hersteld, toen Friesland, waarin de tegenstelling tussen
de synode van de Gereformeerde Kerken de ware en de valse kerk (art 28 en 29
van Utrecht 1959 de ..bovenschriftuur- van de Nederlandse Geloofsbelijdenis) op
lijke binding" had weggenomen. Dit was de verhouding tussen de Gereformeerde
zijns inziens het begin voor samenspre- Kerken (vrijgemaakt» en de Gerefor-
king. In de Herziene Kerkorde zag hij meerde Kerken wordt toegepast. Dit ap-
wel gevaren, maar daarover kon ook inDèl werd door de generale synode afge-
een samenspreking gehandeld worden. wezen, waarbij uitdrukkelijk verklaard
Nadrukkelijk stelt ds. Van der Schaft. werd. dat Friesland „hier zakelijk
dat hij niet wilde verenigen op basis van spreekt, wat een generale synode, n;
Utrecht 1939. maar op deze basis alleen lijk die van Assen 1961. uitsprak",
wilde samenspreken. Hij begreep, dat Dc brochure concludeert, dat
vereniging nog een kwestie van dc lange «rake is
baan zou zijn. Met name zouden de uitspraak
schorsingen en afzettingen rond 1944 uit- nieu-
gepraat moeten worden.
Ds. V
king, die ook zou moeten gaan over de
ontwikkeling in de Gereformeerde Ker
ken na 1944 (oecumene enz.) zou kunnen
uiilopen op de constatering: de verschil
len zijn te groot voor hereniging.
Juist het vele verkeerde, dat men van
vrijgemaakte zijde ziet in de Gerefor
meerde Kerken, moest Ie meer nopen om
in te gaan op het verzoek van Utrecht
'959 tot samenspreking. Wie de gelegen
heid. die God nog geeft, om over het
verkeerde vanuit de Schrift samen te
spreken, ongebruikt laat. verliest reli
gieus het recht, om onverzwakt de op
roep tot vrijmaking te doen uitgaan.
Hij neemt het de synode kwalijk, dat
deze van hem uitsprak: ..een vereniging
najagend, die. zoals de situatie thans is.
naar Gods Woord verboden is". De ds.
Van der Schaft, die hier getekend wordt,
is niet ds. J. van der Schaft van Mur-
merwoude en Oenkerk.
i leertuchtprocdurc. De
a de synode betekent een
tonele binding, te vergellj-
ken met de confessionele binding aan de
der Schaft stelde daarbij dc lerruitspraken
reële mogelijkheid, dat de
ispre-
Bouwvolume voor onderwijs
«J Een nog onbekende naamloze vennoo
Wij merken nog op. dat blijkens de
brief, die de synode aan ds. Van der
Schaft zond. nadat de beslissing gevallen
was, voor de synode het zwaarst woog.
dat ds. Van der Schaft de mogelijkheid
stelde, dat samensprekingen niet zouden
leiden tot een volledig met elkaar eens
worden, maar dat het klimaat toch zo
goed was, dat men het geschil verder aan
God zou kunnen overlaten en niet verder
als struikelblok zou aanmerken.
DEN HAAG In het bouwpro
gramma 1965 is aan de sector
scholen 345 miljoen toebedeeld
van het totaal in de sector gebou
wen ad 4759 miljoen. Dat deelt
de minister van o.k. en w. de
Tweede Kamer mee in een negen
de nota inzake bouwvolumen voor
het onderwijs. De nota behelst on
der meer een overzicht van het
aan de onderscheidene tarkkeh van
onderwijs voor 1965 voorlopig toe
bedeelde bouwvolume.
Over het kleuteronderwijs, waarvoor
16 miljoen gulden is uitgetrokken, zegt
de minister dat op 1 april 1964 kleuter:
scholen in aanbouw waren voor een be
drag van 18 min., waarvan nog 12 min.
was te produceren. In 1963 en In het eer
ste halfjaar 1964 werd voor respectieve
lijk 18 min. en 10 min. goedgekeurd. De
produktie zal dientengevolge het voor
1964 geraamde volumen van 12 min.
overschrijden.
Voor het gewoon lager- en voortgezet
gewoon lager onderwijs werd in 1963 en
in het eerste halfjaar 1964 voor respec
tievelijk 60 min. en 41 min. goedgekeurd.
Voor 1964 was een volumen geraamd
van 45 min. De produktie in het eerste
kwartaal beliep 15 min. Op 1 april 1964
Veranderend Getij 2
Per predikant
De Gereformeerde Kerken
groeien de laatste tijd iets sterker J
dan de bevolking in het algemeen. JHgf TT160T ClClJi
Dit wordt vooral veroorzaakt door
het relatief hogere geboortecijfer.
Berekend is, dat in 1981 6,95 pro
cent van de bevolking tot de Ge
reformeerde Kerken zal behoren.
In 1961 was dit 6,60 procent. Dit is
te lezen in de zojuist verschenen
brochure Veranderend Getij- die
de resultaten van een groot ker
kelijk onderzoek door het Gere
formeerd Sociologisch Instituut
populair samenvat.
500 leden
(Van onze kerkredactie)
die onmogelijk te berekenen zijn. De
rapporteurs waarschuwen er dan ook
voor. hun prognoses te beschouwen als
voorspellingen.
In het recente verleden bleven de Ge
reformeerde Kerken in groei achter bij
de Nederlandse bevolking. De voornaam
ste oorzaak hiervan was de emigratie. Uit
de Gereformeerde Kerken emigreerden
relatief viermaal zoveel mensen, als uit
Nederland in het algemeen.
LAAG STERFTECIJFER
Zeer merkwaardig la het lage sterfte-
cyfer In de gereformeerde gezindte (6,8
promille tegen 7,6 promille voor de totale
bevolking). Dit hangt waarschijnlijk sa
men met de van de totale bevolking
afwijkende leeftijdsverdeling, geslachta-
verhondlng en sociale samenstelling („ge
zondere" beroepen en woonplaatsen)
Het gehoortecyfer ligt echter hi
dan dat van de totale bevolking,
daalt dit cijfer, n.aar deze daling verloopt
geheel parallel met die van de rest
de bevolking, alleen op hoger niveau.
Onder alle voorbehoud menen de rap
porteurs voor de Christelijke Gerefor
meerde Kerken in 1981 een percentage
0,56 te kunnen noemen (thans 0,55»
.•oor de Gereformeerde Gemeenten
0,55 (onveranderd).
STIJGENDE VRAAG
Alleen al door de te verwachten forse
groei van het ledenaantal moet het aantal
predikanten belangrijk worden uitge
breid. Er is bovendien nog een steeds
toenemende behoefte aan predikanten
voor het „specialistische werk". Het rap
port constateert echter tegenover de stij
gende „vraag" een dalend „aanbod" als
gevolg van de geringe toeloop naar
universiteiten en hogescholen.
Een berekening leert, dat er in de
Gereformeerde Kerken in 1981 een be
hoefte zal bestaan aan 1591 predikanten.
Thans zijn het er 1089. Dat betekent, dat
een jaarlijkse aanvulling van het predi
kantencorps met minstens 52 noodzakelijk
Om dit mogelijk te maken, dringen de
rapporteurs aan op een grondige bezin
ning op de oorzaken van de dalende
belangstelling voor het ambt van predi
kant. Zij menen, d u <'s kern van
vraagstuk moet worden gezocht in
functieverlies, dat het predikantenberoep
in de loop der jaren heeft ondergaan.
Het rapport heeft overigens niet
kunnen verwerken, dat er dit jaar voor
het eerst in de Gereformeerde Kerken
een opmerkelijke toename van het aan
tal eerstejaars studenten in de theolo
gie valt te constateren.
Veranderend Getij stelt, dat het niet te
idealistisch is te streven naar een maxi
mum-aantal van vijfhonderd gemeente
leden per predikant. Thans is in de Gere
formeerde Kerken duizend het
mum. Gaat men uit van één predikant
per 500 zielen, dan zal in 1981 de behoef
te bestaan aan niet minder dan 2459
predikanten. Dat betekent een jaarlijks
noodzakelijke aanvulling van 96!
Gesuggereerd wordt om andere kerke
lijke werkers in volledige dienst aan te
trekken (zoals in de Nederlandse Her
vormde Kerk de Wikas) om blijvende
lacunes in het kerkelijke werk te voor
komen.
Voor de Christelijke Gereformeerde
Kerken is voor 1981 behoefte aan 192
predikanten berekend. Thans zijn er 103.
Hier moet een aanvulling van 7 predi
kanten per jaar voor noodzakelijk wor
den gehoden.
In de Gereformeerde Gemeenten ligt
de problematiek principieel anders. Het
aantal gemeenten bedraagt overigens
geen 160, zoals vermeld staat, maar 147,
terwijl het aantal prediüanten na afslui
ting van het rapport is gestegen van
tot 31.
COÖRDINATIE NODIG
In Veranderend Getij wordt ook aai
dacht besteed aan de organisatie van i
„meerdere vergaderingenGeconstateei
wordt, dat deze organisatie steeds mei
op gespannen voet komt te staan met de
behoefte aan specialisatie en centrall--"-
binnen het kerkelijk leven.
Van de generale synode wordt gezegd:
Ieder zal spoedig tot de conclusie komen,
dat zeer vérgaande beslissingen moeten
worden genomen door een instituut, dat
slechts periodiek en telkens weer in ge
deeltelijk andere samenstelling vergadert
Het denkbeeld van een permanente sy
node, zoals de Nederlandse Hervormde
Kerk die kent, wordt geopperd.
In ieder geval is volgens het rapport
een permanent, goed geoutilleerd cen
traal orgaan nodig, dat coördinerend kan
optreden en dat allerlei taken vpor zijn
rekening kan nemen, die werkelijke des
kundigheid vereisen Nu zijn er nog te
veel doublures bij de werkzaamheden.
moest worden geproduceerd. Een
merkelijke overschrijding van dc
ming kan v»
Voor 1965 is
vastgesteld.
Wat het buitengewoon lager onderwijs
betreft is voor 1964 een produktie van
ongeveer 9 min. te verwachten. In hc'.
eerste kwartaal van dit jaar werd voor
2 min. geproduceerd en op 1 april 1964
waren scholen In uitvoering tot een be
drag van 14 min., waarvan nog 8 min.
as te produceren. Een bedrag van 10
iljoen 1* voor -volgend ja at' voor dit
iderwijs opgenomen.
Bij het uitgebreid lager onderwijs is
voor 1964 een produktie van ongeveer
25 min. te verwachten. De produktie in
het eerste kwartaal 1964 was 5 min. en
op 1 april 1964 was nog 18 min. te produ
ceren. In dc onderverdeling komt 26
miljoen voor 1965 voor het ulo-onderwijs.
Kweekscholen
De produktie van kweekscholen en op
leidingsscholen voor kleuterleidsters zal
in 1964 het aanvankelijk bedrag van 8
miljoen overschrijden. Van 1957 tot en
met 1961 ls In deze sector de produktie i
verheugende ontwikkeling
orden gesproken. Een bedrag van 8
iljoen is voor volgend Jaar uitgetrok
ken.
Op 1 oktober 1964 waren 35 scholen
>or voorbereidend hoger en middelbaar
onderwijs (uitbreidingen inbegrepen)
met 481 les- en 269 vaklokalen tot een
bedrag van 61 miljoen in aanbouw,
waarvan dc bouwvergunning voor 1 ja-
1964 was afgegeven. In de loop
1964 tot en met september werd
een bedrag van lo miljoen aan
bouwvergunningen verleend. Voor 1965
is een bedrag van 34 miljoen vastge
steld.
1 april 1964 waren scholen voor nij-
ictdsonderwijs in aanbouw tot een
bedrag van 217 miljoen, waarvan nog
120 mlm. moest worden geproduceerd.
In 1964 werden tot 1 september gemeen
telijke bouwvergunningen verleend tot
een bedrag van 71 min. voor in totaal
569 lokalen, waaronder 27 gymnastiek
lokalen. Voor dit onderwijs Ls 90 miljoen
bepaald.
De verwachting dat het bouwprogram-
a van de instellingen van wetenschap-
lijk onderwijs in de loop van 1964 vol-
dig tot ontwikkeling zal komen is na
genoeg in vervulling gegaan. Voor vol
gend jaar is 83 miljoen uitgetrokken.
ennoot-
schap is maandagavond voor 104.600 gul
den in het bezit gekomen van de Sint
Olofskapel, een uit de vijftiende eeuw
daterend bedehuis in Amsterdam. Het
perceel dat ook bekend staat als de Oude
Zijdskapel werd in opdracht van deze
N.V. gekocht door de hoofdstedelijke
makelaar E. van Poelwijck sr.
Deze wilde geen enkele mededeling
doen over de identiteit x-an zijn op
drachtgever. Hij verklaarde echter dat
het vast staat dat de kapel, waarop een
servituut rust waardoor een koper de
verplichting krijgt het gebouw een waar
dige bestemming te geven, niet afgebro-
ken zal worden. Wat er precies mee gaat
Marcus vertelt ons van twee wonderbare spijzigingen. De
eerste maal voedt Christus een menigte met vijf broodjes en
twee vissen van een jongen. De tweede maal doet hij het
zelfde met zeven broden van de discipelen.
Er zou veel over te schrijven zijn. Maar de zin die misschien
het meest onze aandacht moet vangen ts het woord van Chris- 'wi
tus: Indien Ik hen zonder voedsel naar huis laat gaan, zullen Oh
zij onderweg bezwijken." J!j
Het is niet nodig om deze woorden te vergeestelijken. We ij>
mogen ze heel letterlijk nemen, want Christus is even ge_
interesseerd in onze avondboterham, als in de preek die wij »i
volgende zondag zullen horen. De Heiland weet dat lichaamB
en ziel bij elkaar horen. Hij weet dat het niet mogelijk is J-
goed voor de ziel te zorgen als het lichaam wordt vergeten.
Hij weet eveneens en dat schijnt onze tijd te vergeten
dat het onmogelijk is goed voor het lichaam te zorgen als de
ziel vergeten wordt.
Meer dan tweederde van de wereldbevolking krijgt maar net
genoeg of veel weinig te eten. De kerk mag niet volstaan
met hen het Woord te brengen als brood voor het hart; zij
moet ook zorgen voor het brood voor de maak. Dat is ook
een christelijke roeping. Maar terwijl tweederde van de we
reld weet wat honger is. eea eenderde te veel. Bij ons is het
gevaar goot dat we zo bezig zijn met ons materieel welzijn,
dat we vergeten dat ook onze ziel schreeuwt om voedsel. Tot
ons zegt Christus: De mens zal van brood alleen niet leven.
We lezen vandaag: Efeziers 5 vers 1 tot 14
NKV: meer zeggenschap werknemer
Publikatieplicht
werkt preventief
UTRECHT. Een gisteren gepubli
ceerd rapport van het N.K.V. over de
medezeggenschap in de onderneming
bepleit onder meer dat de werknemers
enige invloed dienen te krijgen op de
keuze van dc bedrijfsleiding, bijvoor
beeld via de ondernemingsraad. Ook
zal dc leiding, volgens de N.K.V.-
commissie die het rapport heeft opge
steld, overleg moeten plegen met de
ondernemingsraad wanneer er belang-
kalmeert de zenuwen
zonder slaap te verwekken!
Laatste aanval op concilie
ROME De strijd over het
schema kerk schijnt op het conci
lie tot het bittere einde te worden
uitgevochten. Het moet zaterdag
a.s. als officieel conciliestuk wor
den afgekondigd, maar opnieuw
hebben conservatieven gepro
beerd om de uitspraken over de
volle collegialiteit van de bis
schoppen met de paus te verzwak
ken. Een aantal bisschoppen heeft
zich bij het concilie-secretariaat
beklaagd dat de stemming over
het derde hoofdstuk van dit sche
ma niet reglementair zou zijn ver
lopen.
Dit werd gisteren bekend gemaakt door
de secretaris-generaal Felici. Hij deelde
mede dat de bisschoppen zich ook had
den beklaagd, omdat in het stuk leeruit-
spraken zouden staan die theologisch
naar hun inzicht twijfelachtig waren.
Felici antwoordde in de openbare zit
ting dat de stemming volkomen regie-
geweest en dat het betref-
uk geheel was s
door de theologische commissi
De voorstanders van de collegialltcits-
gedachte zijn echter nu weer teleurge
steld, omdat aan dit hoofdstuk een nieu
we inleiding zou zijn toegevoegd. Daarin
is een interpretatie opgenomen van de
hand van professor Bertram, die velen te
conservatief vinden.
De veronderstelling werd geuit, meldt
het Katholiek Nederlands Persbureau,
dat de theologische commissie, die dit
stuk herzien heeft, deze interpretatie
heeft bedoeld als compromis voor de
aanhangers van de uiteenlopende opvat
tingen. Andere bisschoppen hebben ech
ter reeds uitgesproken dat de bezwaren
tegen deze nieuwe inleiding niet al te
zwaar moeten worden opgenomen.
Gisteren werd nog weer gesproken
over het stuk waarin dc opleiding van de
priesters wordt geregeld. De Nederlandse
missie-bisschop, Jan Klooster, uit Indone
sië stelde voor dat alle priesters, voor zij
gewijd worden, twee jaar als vicaris
worden ingezet in een parochie. Zij zou
den dan bij een priester moeten inwonen
laa
rijke veranderingen In het bedrijf op Joi
til xljn die belangen van de werk- 1
nemers direct raken. Verder zou deNi<
ondernemingsraad adviserende be- 1
voegdheid moeten hebben bij het be-Tri
palen van de grote lijnen van het
promotie- en aanstellingsbeleid.
Ook wil het rapport een recht van!
interpellatie voor de ondernemingsraad.
en een recht van enquête. Het enquête-IK.
recht zou ook door de representatieve en(
vakorganisaties gehanteerd kunnen
den.
RECHTEN m,
F
Verder staat deze N.K.V.-commissie op Nei
het standpunt dat de werknemers als ave
groep gezien een recht van beroep krij- dr.
gen als de leiding van de onderneming! ren
misbruik van recht heeft gepleegd. Hier. p
onder wil men beleidsbeslissingen ver-r
staan, waarbij de grenzen van de rede
lijkheid tegenover de werknemers in het naf
bijzonder zijn overschreden, bijv. bij be- c
slissingen over liquidatie, fusie, verkoop
of verplaatsing van het bedrijf of in- P.
krimping van de produktie. Men denkt! C
voor dit recht van beroep niet aan een Trc
aparte kamer voor het bedrijfsleven, en
maar aan de gewone rechter. ),et
Verder vraagt het rapport een ver-1
scherping van dc publikatlcpllcht voor j°J?
de ondernemingen die zal moeten blij-
ken uit de jaarverslaggevlng, dc balans. r
en verlies- en winstrekening. gro
Van een dergelijke publlkatiepllcht. S
zal vooral een preventieve xvcrkinpiid
uitgaan.
INFORMATIE
gre
De commissie acht het noodzakelijk dat C
de informatieplicht van de ondernemer! Me
aan dc ondernemingsraad wordt ultgc-.nis<
breid. Zij pleit voor het recht van delaoF
werknemers op de hoogte te zijn met de r
gang van zaken in hun bedrijf. De bepa- 0De
llngen ln de wet op ondernemingsraden
acht men te vaag om een duidelijk hou- p..
vast te bieden 3llc
Voorts wordt gezegd dat de onderne-; f
mer zich niet alleen in het technische en ker
bedrijfseconomische vlak moet specialise- doo
ren. Hij moet ook met de zaken „ten we.
aanzien van het sociale gegeven" op dc
hoogte zijn. Be<
Uit onderzoekingen Is namelijk geble- Ha;
ken dat sommige werkgevers weinig of I
geen Idee hebben van de wereld van de
werknemers en met wantrouwen hel
verschijnsel vakbeweging bezien. Voor
de werknemer ls het nodig vooreerst hel
klimaat voor de medezeggenschap gun-
stlg te maken opdat hij zijn wantrou
wen in de leiding van de ondcrnemlnf we
niet langer voedsel geeft. (fo
Geen invochten lv!
geen natte persdoeken
cp stoom Ha.
Atv» strijkijzer 1
Nu is het alweer achter de rug
ook. Die fijne herfstvakantie met al
het leuke dat ik me ervan had
voorgesteld en dat gelukkig geen
sof is geworden. Geen sof, maar al
het goede en plezierige waar ik
echt wel van genoten heb, had deze
keer toch soms iets anders dan
anders, ik kan het zo niet onder
woorden brengen, ik geloof dat het
iets te maken had met ons vele
geredeneer, die kletspartijen tussen
Renske en mij. Ik vond al direct
toen ik haar met de scooter afhaal
de van het station dat ze er zoveel
ouder uitzag dan de vorige keer,
een juffrouw, met van die dure
handschoenen aan en een knalgroen
pothoedje op haar hoofd. Anders
droeg ze altijd niets of zo'n zijden
lap met poppetjes of stadsgezichten
uit vreemde landen erop.
Ik vond het wel lollig met zo'n
dametje achterop. Ik hoopte alleen
dat ik ertegenop zou kunnen, dat ze
me niet als een snotaap zou oehande-
len. Maar toen ze in onze huiskamer
zonder die malle hoge hoed en die
deftige handschoenen zat te praten
was alles weer gewoon en ze deed
helemaal niet eigengereid en ze ging
in op alles wat ik beweerde en uit
lachen was er beslist niet bij.
Met mijn ouwelui kon ze goed
overweg, eigenlijk nog beter dan lk,
maar ja, ik zit er dag en nacht tussen
om zo te zeggen, dat maakt een heel
verschil. Mam vertoonde geen tekenen
van levensmoeheid en toch was ze
druk doende geweest om alles zo
netjes mogelijk te hebben voor de
Komst van de logee. Mijn vader had
al gezegd Het zal je misschien goed
doen zo'n afleiding. Je hebt veel te
veel gelegenheid om met jezelf bezig
te zijn, dat is niet goed voor een
Hij had misschien wel gelijk, maar
tochnadat ik haar die keer zo
hullend en verkreukeld in de keuken
had aangetroffen, kon ik niet meer
aan enkel komedie denken. Nog steeds
zij dacht over een hoop dingen waar
ik maar niet uit kon komen, ik wist
dat ze veel leest en thuis wel eens
vrienden en vriendinnen uitnodigt
voor een praatavond. Dan komt haar
moeder alleen even binnen om wat
lekkers te presenteren en al die han
den te schudden en wanneer ze tijd
heeft en er iets actueels wordt be
sproken wat haar ook interesseert,
gaat ze ook wel een ogenblikje erbij
zitten. Als Renske me dat zo vertelt
moet ik natuurlijk niet laten merken
heeft ze na die rare werkster die
stiekem sigaretten rookte en geen spat
uitvoerde geen behoorlijke hulp kun
nen vinden. Het zit hem in de tijd,
zegt Renske, zp sukkelen er overal
mee. En dan vertelt mijn moeder dat
het nog maar zo betrekkelijk kort
Seleden is dat ze Gerrie had, Gerrie
e goedlachse, trouwe, eerlijke, zelf
moeder van een heel stel kinderen.
Ja, naar dat enige kleine wijfje met
haar oranjeachtige haarknoet kan ik
ook nog wel eens heimwee hebben, ze
heeft neel wat misdaden van me
goedgepraat en gezorgd dat ik buiten
schot bleef als er wat zwaaide.
Renske en ik hebben ons hart opge
haald met fietsen en ook zo maar
sjouwen, ik was zo nieuwsgierig hoe
dat ik jaloers ben. Nou ja, alle gezin
nen zijn weer anders.
We hebben een keer wel viermaal
om de grote vijver in het bos gelopen
want we konden maar niet uitgepraat
komen over de kwestie van wat ze
tegenwoordig letterkunde noemen. Bij
ons op school weet meneer er eigen
lijk ook niet goed weg mee, dat kan
ik heel best merken. Hij zegt dat hij
niets voor verbieden voelt, want een
mens is nou eenmaal geneigd om Juist
lekker tegen zo'n verbod in te gaan.
Maar van de andere kant kan hij het
toch niet met zijn geweten overeen
brengen om te zeggen Gaan jullie
je gang maar. Het hoort bij een mo
derne opvoeding. Hij zegt dat het
een normale, fatsoenlijke knaap tóch
zal tegenvallen.
Heb jij thuis alle vrijheid om
maar raak te lezen? heb ik aan Rens
ke gevraagd. Natuurlijk begreep ze
direct op wat voor lectuur ik doelde.
Toen heeft ze me erg ernstig aange
keken en wat ze me is gaan vertellen
daar heb ik verschrikkelijk lang over
nagedacht. Ik ben bepaald geen
heilig boontje, zei ze, mijn
nieuwsgierigheid was ook geprikkeld
door al dat geschrijf in de kranten en
het geklets om me heen. Ik heb ge
woon een van die boeken te pakken
kunnen krijgen en ben er thuis mee
aangekomen, ik hou van open kaart
spelen met mijn ouders. Ze hebben
het doorgenomen ik merkte wel
dat ze meermalen hun neus optrokken
en hun tong uitstaken, maar toch
zeiden ze Nu moet je zelf ook
oordelen en ze schoven me het
boek toe. zonder verder iets te zeg
gen. Jö, ik ben niet verder gekomen
dan een bladzij of dertig. Toen moest
ik haast overgeven van alle vieze
woorden en het verhaal vond ik
daarbij bar en bar vervelend. Er
wordt gezegd dat de producten van
die drie of vier andere schrijvers net
zo saai en schunnig zijn. Nou, ik heb
er geen behoefte meer aan.
Je kunt inderdaad fijn discussiëren
met die nicht van mij. Maar we heb
ben ook postzegels geruild en een
paar keer gesingeld op de tennisbaan.
En ze heeft daartussendoor mijn
moeder ook nog heel wat werk uit de
handen genomen.
Jammer dat zo'n vakantie zo kort
duurt....
Haya Selva
die
