Klaas de Boer
GROOTSTE TENTENVERHUURDER
ZONDAGSBLAD
van goud
en mahonie)
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1961
Nieuwe Lei else Courant
(Van een onzer redacteuren)
Het begon allemaal zo simpel
Klaas de Boer, zoon van een landbouwer in Hoens-
broek, enkele tientallen kilometers van Alkmaar, had
geen zin meer in het boerenvak. Hg wou eruit. En kon
eruit; omdat zijn vader hem in een dorpscafé plaatste:
„Het Springende Paard". Maar zo heel veel viel daarin
nu ook niet te doen, zodat zoon Klaas naar bijverdien
sten uitkeek.
In 1924 waagde hij een poging. Toen in dat jaar weer
de jaarlijkse landbouwtentoonstelling gehouden werd
vroeg hg het comité, of hij er met een buffet tussen
mocht gaan staan. Dat werd tegen betaling van pacht
goed gevonden. En de zaken verliepen niet onbevredi
gend. Duizenden boeren van heinde en ver kwamen vol
belangstelling naar de nieuwste werktuigen en ma
chines kijken, die zo maar midden in een weiland ston
den opgesteld. Bovendien was er een concours hippique
aan verbonden, dat zo mogelijk nóg meer boeren trok.
Al die boeren, die daartoe anders niet in de gelegenheid
waren, lieten nu het geld rollen en dat was dan precies,
waarop Klaas de Boer gehoopt had.
Er werd later in ,,Het Springend Paard" natuurlijk
nog menig woord gewisseld over zijn geslaagde initia
tief en men was van oordeel, dat als de expositie in een
tent was gehouden, ze nog beter zou zijn uitgevallen.
Een tent, zo zei men, maakt nieuwsgierig, de mensen
willen graag weten wat er zich allemaal achter dat
zeildoek afspeelt. En Klaas de Boer had daar wel oren
naar. Toen dan ook op een goede dag de destijds bekende
circusexploitant Max Winter van Circus Roberti
bjj hem kwam met het voorstel, een oude tent-met-één-
mast van hem over te nemen voor 250 deed Klaas
die stap en trok hij ermee naar een gebeurtenis een
evenement, zoals hij zelf al
tijd zei te Maarssen, waar
hjj ze niet zonder moeite
overeind zette, er een buffet
in plaatste waar letterlijk
alles op het gebied van dran
ken en koude maaltijden te
krijgen was en voor de rest
wachtte hij op de dingen die
komen gingen.
Loos te Utrecht en de Horlo-
gemakersvakschool te Hoorn.
Dat is mogelijk tegenwoordig,
doordat we er nu heteluchtka-
chels bij leveren. Over het alge
meen echter is de gang van za
ken deze, dat het verhuren van
tenten zomerwerk is en het re
pareren en onderhouden winter-
,.En wat kost nu een tent hu- met een tentoonstellinkje op stap to
ren", vragen we mijnheer Klaas. gaan". Dat is allemaal waardeloos.
„Een tent voor 200 personen ge- Nee ik maak liever niet mee een
durende 1 dag 350, een tent voor drama als van 't Volkstoneel van
3000 personen gedurende 2 dagen Willem Goossens, die in Wenen
3000 a 3500." hopeloos aan de grond kwam te
zitten en waar ik, als enige geloof
RUITFNDAG n°S zonder kleerscheuren ben
ÜUI 1 UNUnv3 uitgesprongen. Of wat m'n vader
Zelfs in Duitsland en België destijds beleefde met een ijsrevue
werk. Maar steevast zijn er al heeft hij z'n clientèle, ja aan de te Tüburg. Een mooi verhaal als ja
gegadigden in januari en stee
vast zijn er nog in december.
We zijn dus haast zomer en win- ma"2 te ouderwets."5/
ter op pad, zij het ook 's winters
veel minder."
Duits-Oostenrijkse grens ook nog. er achter staat.
„Duitsland heeft wel tenten ge- Vader dan kreeg een grote dan-
noeg", merkt hij op, „maar alle- dy op bezoek, die een eerste klaa
ijsrevue wilde organiseren. Of er
Ditmaal viel het hem niet mee.
Er was nl. juist een nieuwe
Drankwet van kracht geworden,
die het publiekelijk tappen buiten
café's verbood.Toch verlangden de
boeren hun biertje en bittertje; zo
dat zij elders hun kelen gingen
Enfin, Klaas de Boer moest zijn
strop accepteren en hoopte maar
op een ander evenement, dat méér
rente voor hem zou opbrengen.
Hetgeen ook gebeurde. Het tweede
jaar drie bevredigende evenemen
ten en het derde jaar zes!
Toen kwam Max Winter voor de
tweede maal bij hem aanlopen en
adviseerde hem weer een tent van
hem over te nemen. Dan kon hij,
ils het een beetje wilde lopen,
immers ook beter z'n slag slaan.
Met veel moeite wist Klaas de
Boer ƒ600 bij elkaar te krijgen
voor een prachtige driemaster die
veel grotere beloften inhield. Maar
o wee, als het tegen zou zitten,
want kapitaal om wat tegenslag
op te vangen had hij niet
Doch zie, het lukte. Dat jaar
■tond hij op tien verschillende
evenementen, die hem geen van
alle windeieren legden. Zó kreeg
hij inderdaad de beschikking over
wat geld, dat nodig kon zijn om
hem voor een faillissement te be
hoeden.
NAAIMACHINE
Van dat geld kocht hij o.a. een
tweedehands naaimachine om, al
had hij dat nooit eerder gedaan,
tent te maken. Daartoe had hij ook
naast 't café. dat zijn vrouw soms
dreef als hij op reis was, een
houten schuur opgeirokken. En zo
prutste hij maar door in z'n eentje.
Al gauw kreeg hij het toen te
druk, zodat zoonKlaas, 14 jaar
oud, die aanvankelijk de H.B.S.
bezocht, voortaan maar thuis moest
blijven om vader te assisteren. Hij
ging nog verder. Hij deed' het café
van de hand en stortte zich met
z'n hele hebben en houden in de
showbusiness. Maar daarmee had
hij dan ook alle schepen achter
zich verbrand. Dat leek eerst niet
zo erg, omdat na enige kleine
re evenementen de grote ten
toonstelling „Moeder en Kind",
die in de oude R.A.I. te Amster
dam werd gehouden en waar hij
ook een flinke vinger in de pap
wist te krijgen, een overweldi
gend succes werd. Al die dagen
blééf het publiek stromen en in de
door Klaas gepachte buffetten
stroomde het al e
VLIEGFEEST
In dat jaar begon Jac. Kleiboer,
de organisator van grote exposities
als de „Ahöy", de ,3. 55", en „Flo-
riade", juist aan zijn carrière met
een vliegfeest in Eindhoven. Daar
voor waren ook tenten nodig,
dacht De Boer terecht en hij zocht
contact met Kleiboer, aan wie hij
een gedurfde offerte deed. Er
moest immers weer dringend wat
geld in het laatje komen liefst
een flinke mop. Maar Kleiboer
wrong hem dermate uit, dat hij
toen alles voorbij was, praktisch
niets had verdiend. Wel had hij
veel geleerd, zodat hij kans zag op
alle volgende vliegfeesten, die
Kleiboer moest organiseren in
Leeuwarden, Teuge, Voerdendaal
etc., veel betere zaken te doen.
Ook met de evenementen, die
later volgen zouden, ging het cres
cendo. Soms verkocht hij wel
10.000 koppen koffie per dag en
6000 belegde broodjes. Van zó'n
omzet plus zijn tentenverhuur, kon
tenminste wat overblijven.
Alleen wanneer hij weer con
tact had gezocht met Kleiboer was
hij minder tevreden. Want Klei
boer eiste maar. Met die oude
tenten hoefde hij niet te komen.
Als hij goed materiaal had en dan
nog geschikt voor 3 a 4.000 per
sonen, was hij welkom bij de gro
te Rotterdammer.
Enfin, De Boer paste zich steeds
meer aan omdat hij ertoe in
staat was en het ging steeds
Op den duur begon dat al maar
reizen en trekken hem echter te
zwaar te vallen en tegenslagen kon
hij ook moeilijker verdragen, want
zonder tegenslagen geen tenten
verhuur!
Zo overkwam het hem. dat hij
met z'n vrachtwagen z'n plaats van
bestemming bereikt had, doch van
z'n vrouw die hem vaak per salon
wagen begeleidde, niets meer >te
vinden was. Zij was onderweg met
teken, zoi
iets van gewaar was
geworden. En op een andere keer
arriveerde zij op eigen houtje in
Voerendaal voor een vliegfeest
toen zij nergens de al opgezette
tent kon vinden. Een windhoos
had ze weggevaagd.
GÊNANT
Aangemoedigd door deze erva
ringen zocht hij opnieuw contact
met het organisatiecomité, waar
aan hij voorstelde met behulp van
zijn tenten in diverse plaatsen bui
ten de hoofdstad soortgelijke ten
toonstellingen te houden. Dat ge
beurde, doch Klaas bleek zich
zwaar in de mentaliteit der bevol
king buiten Amsterdam te hebben
vergist. In de provincie was men
nog niet zo gesteld op al die voor
lichting over prenatale zorg en
wat dies meer zij. Men vond het
allemaal een beetje gênant en on
nodig. Gevolg was dat de ene ten
toonstelling na de andere een fias
co werd en de spaarcentjes als
sneeuw voor de zon wegsmolten.
En daar stónd Klaas, met een
vrouw en een zoontje-van-veer
tien, een tweedehands auto en
een tweedehands tent, plus een
nieuwe tent voor 3000 personen,
die hij zelf bij winterdag hele
maal geknipt en genaaid had,
doch die zwaar geleden bleek te
hebben en diverse reparaties
vereiste. Die nieuwe tent vond
hij, achteraf beschouwd, een on
ding, daar ze veel te veel geld
had gekost en onmogelijk winst
kon opleveren. Hij zat er echter
mee en sukkelde zo goed en zo
kwaad het ging verder. Klaas de
Boer maakte de moeilijkste ja-
verleden jaar is hy 78 jaar oud
overleden en zetten de zoons
Klaas en Kees het bedrijf voort.
Onder hun leiding breidden de
zaken zich gestadig uit en werden
stroppen steeds zeldzamer.
„Mijn vader sprong er zo maar
in en moest door schade en schan
de wijs worden", zegt de heer
Klaas de Boer (50) ons. „Ik ben er
al* kleine jongen in gekomen en
dan leer je de dingen goed aanvoe
len. Je hebt de intuïtie of je met
iets in zee zult gaan of niet. We
hebben nu als „Tentenbedrijf K.
de Boer en Zn" de beschikking
over tientallen tenten, die variëren
van: geschikt voor 100 tot voor
10.000 personen. We maken alle
tenten zelf waartoe in het meer
centraal gelegen Alkmaar een fa
briek werd gebouwd verkopen
ze en verhuren ze. Het Is een
grootbedrijf geworden met 25 man
vast personeel, dat geroutineerd is
in het vervaardigen, opbouwen en
afbreken van tenten, dat op stap
kan met een karavaan van 15
vrachtauto's met aanhangwagens,
een aparte kantinewagen en een
speciale slaapwagen, zodat het niet
ln hotels hoeft te trekken als het
werk enkele dagen achtereen in
beslag neemt.
TE KLEIN
Op onze vraag waarom er tegen
woordig zoveel belangstelling is
voor tenten, zegt de heer De Boer,
dat door de groei der bevolking en
de grotere welvaart haast alle be
staande zalen en hallen te klein
zijn geworden. Als er ergens iets
te doen is wil (en kan) iedereen er
„We zijn wel wat omgescha
keld", vervolgt hij „de buffetbe
weging hebben we aan de kant
gedaan. Dat eiste allemaal te veel
zorg. Ook de complete zeildoeken
tenten hebben we haast alle afge
schaft, daar tegenwoordig een
meer verfijnde tent wordt ver
langd, met deuren, vloerbedekking,
gedrapeerde zoldering e.d.
Daarom zijn we voor de wat
grotere objecten gespecialiseerd in
paviljoens, die houten wanden eh
vloeren hebben en waarvan het
dak alleen nog maar uit zeildoek
bestaat. We leveren er zo nodig
een keurige inrichting bij: Perzi
sche tapijten aan de wanden bij
voorbeeld, kleden op de grond,
gewone of luxe Franse stoelen, ja
noem maar op. Dat maakt het
interieur natuurlijk veel gezelliger
en doet de aanwezigen vergeten
dat ze zich in een tent bevinden.
Of we komen voor dc dag met een
ouderwetse spiegeltent, zoals je die
veel op kermissen zag. Een derge
lijke tent doet het bijv. uitstekend
voor een personeelsavond, zoals cr
onlangs een was in verband met
het 125-jarig bestaan van Phs. van
Ommeren te Rotterdam. Hier, kijk.
dit is de dankbetuiging die ik na
afloop kreeg.
Ook Van Leeuwen, de bekende
huizenhandel te Zwijndrecht, deed
voor een personeelsavond een be
roep op ons. Voorts zijn we er
steeds bij als te Kerkrade het In
ternationaal Muziekconcours wordt
gehouden of te IJmuiden het
Hoogoven Schaaktornooi. En het
Ned. Zuivelbureau huurde al 22
maal bij ons, voor z'n exposities
alom in den lande.
Vorig jaar werden we gevraagd
voor de leger- en luchtmachtten
toonstelling waarmee het ganse
land moest worden afgereisd. De
luchtmacht kocht zelfs een tent
KLANTEN
Vaste klanten zijn verder de
Wehate, de bekende tentoonstel
ling van het Westland, de KLM
op Schiphol, de Bouwvakbeurs
in Zuidlaren, de Staatsmijnen,
General Motors, de Shell, de
Bijenkorf. V. en D. en tientallen
andere. Daarnaast hebben we
klanten die al 5 respect. 6 jaar
achter elkaar in een paviljoen
van ons huizen, zoals Van Gend
derweg en Kees heeft de leiding
Alkmaar. Daarbij blijft het echter
niet. want de vrouw van Klaas
doet er naast haar huishouden ook
nog het nodige aan
en drie van haar
zes kinderen even
eens. Eén van hen
zit op 't kantoor en
net als papa, door
het land. Die hou
den met z'n drieën
in de gaten wat er
gebeuren gaat en
confereren tot ze
resultaten hebben
bereikt Veel werk
dat hun wordt op
gedragen is even
wel recommanda-
'leA„ gat. Wij hebben alles genormali-
Zo was er nog niet lang geleden F -pilriopk. stprk pr
goed gesitueerde familie
BOERENZOON NAM
HET INITIATIEF
seerd. En het zeildoek is sterk c
toch licht Ons opbouwen i
ten. Men belde de firma De Boer,
die verscheen en besprak de ver
langens en weldra stond er ee:
zeer luxueus ingericht paviljoen ii
de tuin. Er volgde een fraaie uit komen,
dankbetuiging én een verzoek, of 't Is daarom m;
hij zoiets ook in Engeland kon weinig stroppen
nen werken. Maar al te goedkoop had hij
kan je weer niet zijn, daar
tent gemiddeld slechts 3 jaar i
gaat. Die kosten moeten
goed, dat we
I ïeer hebben,
oosterse stijl. Mensen, die bij ons komen om een
de vloer tent „om een circus te beginnen'
gegokt Zoals hij
met alles gegokt had. Want zelfs
de artisten waren helemaal niet
dus ook op elkaar afgestemd, daar ze te
hooi en te gras waren opgetrom
meld. Vraag dus niet wat er van
die revue terecht kwam....
Nee, wij draaien op een betere
om Dan hou je het wat langer uit.„."
De veldtochten van Napoleon
door Spanje en Portugal
begin van de 19de eeuw kwamen
me in herinnering, toen kort
geleden in Londen een door de
Zwitserse horlogemaker Abra-
ham-Louis Breguet (1747
1823) gesigneerd schitterend
horloge met twee wijzerplaten
voor een recordprijs werd ver
kocht.
Het horloge, dat tot voor
kort in het bezit was van de
Hertog van Wellington, ging
voor 27.500 pond sterling over
in handen van een privé ver
zamelaar. Een zo groot bedrag
zou nog nooit voor een zakhor
loge betaald zijn. Sedert de
oorlog is nog geen mooier werk
uit handen van een meester te
koop aangeboden.
Bovendien is de geschiedenis
van dit horloge net zo interes
sant als het mechanisme, dat
alle uitvindingen van de Zwit-
'het
van goud, de er achter liggen
de wijzerplaat van platina
heeft langs de buitenrand de
namen der maanden en heeft
bovendien enkele kleinere wij
zerplaten voor datum en dag
en de maanstanden.
De binnenkast van het hor
loge is van goud en de buiten
kant van mahonie beide voor
zien van openingen, opdat men
de wijzerplaten kan zien en
van stevige makelij, omdat het
oorspronkelijk was bestemd
om op het slagveld te worden
gedragen.
Het werd op 24 augustus
1807 door Breguet voor 5.160
franken aan generaal Junot,
een van de beroemdste gene
raals van Napoleon, verkocht.
Junot was toentertijd bevel
hebber van de Franse troepen
in Portugal. Wegens zijn
overigens slechts tijdelijke
successen werd hem de titel
van Hertog van Abrantes ver
leend.
Het was de krijgskunst van
Wellesleys, de latere hertog
Wellington, die het zou
lukken de Fransen van het Ibe
rische schiereiland te verdrij-
Junot viel in ongenade. Hij
overleed in 1813 aan de ver
wondingen, die hij zichzelf had
toegebracht.
Waarschijnlijk verkocht zijn
weduwe, Laure, het horloge om
aan geld te komen om de dy
nastie van de Bourbons weer
aan de regering te brengen. In
elk geval kocht Breguet het
weer terug en gaf het op 18
december 1816 voor 5.000 fran
ken aan Lord Berwick. Men
neemt aan, dat het horloge
daarna in handen kwam van
generaal Rowland Hill, de 2de
commandant van Wellington.
Later kwam het in het bezit
van de hertog, hetzij nadat de
bezettingstroepen in 1818 wa
ren weggetrokken, hetzij toen
Wellington tot Engels opper
bevelhebber werd benoemd.
Tot de kortgeleden gehouden
openbare verkoping bij Sothe-
by in Londen bleef het in het
bezit van de nazaten van de
hertog.