Gevecht" van Jansen.
De Jong en De Vries
Flink en Kouwenaar namen
de Faust onderhanden
TWEE
„WINNERS"
UIT DE
RITMEESTER
STAL
RITMEESTER
„Kernen van Christus
en kampeerweken
Nederland moet zelf
natuur creëren
NT;
Om titel meest verbreide naam
FEEST
Tussenstand
opgemaakt
WOENSDAG 28 OKTOBER 19
Rustig weer
AAN DE-zuidflank van een krachtig
hogedrukgebied, waarvan het cen
trum boven west-Rusland is aange
komen, staat een oostelijke stroming,
die tamelijk vochtige continentale lucht
aanvoert. Hierin komt veel bewolking
voor, maar weinig of geen regen.
Depressies op de oceaan volgens een
noordoostelijke koers en trekken via
IJsland naar de Poolzee. Boven Europa
komt het komende etmaal nog weinig
verandering in de weerstoestand. In
ons land zal het komende etmaal nog
Veel bewolking blijven, maar de kans
op regen van enige betekenis is niet
groot. De temperaturen handhaven
zich op hetzelfde niveau.
ZON EN MAAN
Donderdag 29 oktober: zon op 07.29,
onder 17.18; maan op onder 15.44.
4 november: nieuwe maan.
HOOGWATER SCHEVENINGEN
29 oktober: 9.39 v.m.; 22.26 n.m.
'het weer in eeropa
Rapporten hadenmorgen zeven uur
m
D. Helder gh. bew.
Ypenburg motregen
Vltssingen gh. bew.
Eelde gh. bew.
De Bilt gh. bew.
Twente motregen
vai
ar
ld
Parijs
Grenoble
Berlijn
Frankfort
Miinchen
Genève.
InnSbruck
Belgrado
Barcelona
Madrid
Mallorca
19 14 1.1
19 0.1
"DICHARD FLINK i
TT nfifir hphhpn frO
Gerrit Kouwe-
hebben Goethe's „Faust" on
derhanden genomen. Het resultaat is
een opvoering door het Nieuw Rotter
dams Toneel, die enerzijds gewaar
deerd moet worden als een enorme to
neelprestatie, maar anderzijds ontdaan
is van al het metafysische, diepzinni
ge, magische, poëtische of hoe men
het anders wil noemen, dat Goethe er
in had gebracht. Goethe heeft het stuk
indertijd geschreven staande op z'n
tenen en met het hoofd in de wolken.
Hij heeft er met zijn geestesoog onein
dige metafysische verten in gezien,
maar nu Gerrit Kouwenaar het in ge
woon Nederlands, op z'n Jan-boere-
fluitjes heeft overgebracht, is van heel
dit dichterlijke vergezicht niet veel
meer over gebleven. Het is gewoon het
verhaal geworden van een geleerde
heer, die zich door een vrolijke vriend
heeft laten overhalen om eens gewoon
wat pret te maken. Dat dit voor de
jongedame in kwestie kwade gevolgen
had, komt doordat de vriend niét zulke
goede bedoelingen had en er leedver
maak in schepte de mensen op de kof
fie te laten komen. Dat er hier en
daar nog metafysische elementen ge
bleven zijn werkt een beetje onwennig,
net als de valse baard van Sinterklaas.
Enfin, dit ontslaat ons om dieper op
de geestelijke achtergronden van
Goethe in te gaan, Wel moet het van
ons hart, dat deze „Faust" maar een
mager beestje is. Nogal schematisch,
met vreemde semtimentele uitschieters.
Maar Goethe zelf heeft het anders be
doeld.
De toneelprestatie is door dit alles
er r.iet minder op geworden. In tegen
deel. Johan Greter heeft een fijn en
handig decor opgebouwd en in zijn
kostuums voor een prachtig schouwspel
gezorgd.
De muziek van Otto Ketting werkt in
zijn magische klankeffecten wel degelijk
metafysisch. Dit paste wel niet zozeer
bij deze opvoering, maar was op zich
zelf genomen zeer schoon.
De mimografie van boerenfeest, hek-
senkeuken en Walpurgisnacht door Will
Spoor was buitengewoon inventief. Ook
hier was het magische niet uitgezui
verd, maar met de muziek was het
toch een verzetje op de enigszins nuch
tere toneelvertoning. Men werd er even
door aan Goethe herinnerd. En dat
moCht toch wel.
Richard Flink zorgde door zijn vlotte,
Bedankjes van
Carlos en Irene
(Van onze speciale verslaggever)
Alle Nederlanders, die blijk hebben ge
geven van hun belangstelling voor het
huwelijk van prinses Irene met prins
Charles van Bourbon-Parma. hebben
gisteren een bedankje in de bus ge
kregen. Het opsporen der adressen heeft
het secretariaat van het gehuwde paar
kennelijk veel moeite gekost, getuige het
feit dat de woning van velen als verza
melpunt werd gebruikt. Zelf kregen we
niet minder dan vijf kaarten opgestuurd,
bestemd voor verschillende collega's.
Het bedankje, dat bijna een half Jaar
na de voltrekking van het huwelijk in
Rome werd verstuurd, bevindt zich in
een gesloten enveloppe, die het post
stempel van Madrid draagt, zomede een
opdruk van de tbc-bestrijding. Aan de
ene kant van de kaart is de officiële hu
welijksfoto gedrukt, aan de andere kant
een door prinses Irene geschreven en
door haar en haar man ondertekende zin,
welke aldus luidt: „Van ganser harte
danken wij u vooV uw vriendelijke wen
sen, die ons op de dag van ons huwelijk
omringden".
Het wapen van het huis van Oranje-
Nassau en dat van het huis van Bourbon.
Parma zijn in schuine stand naar elkaar
toe geplaatst en bekronen het geheel.
Academische examens
UTRECHT Geslaagd: kand. Engels:
M J Hoefloserna-Barendsen (Utrecht),
nej. B C M Scheffer (Oegsbgeest); semi-
irts: D R de Groot (Zeist), W G Lacklr
Hilversumarts: W G BloCk (Utrecht). P
H W D Voskui
Pijper (Utrecht): tand-
Gijsberts (Dei
"J.
Bronius (Woerd'
Utrecht), mej. M I
Pro Rege slaat nieuwe wegen in
(Van een onzer redacteuren)
De Koninklijke Nederlandse Mili
taire Bond Pro Rege heeft voor de
naaste toekomst plannen ontworpen,
die er toe kunnen bijdragen dat
nu de eindfase van het bouwpro
gramma is bereikt het werk zelf
zich kan verdiepen en verlevendigen.
1 Op initiatief van de legerpredi-
kant dr. C. M. Graafstal is in de
militaire samenleving een bewe
ging in het leven geroepen, die
zich in haar werk baseert op de
persoon en het werk van Jezus
Christus en als uitgangspunt heeft
de gedachte, dat ieder christen
een roeping heeft in deze wereld.
Deze beweging, die zich voors
hands op grond van organisatori
sche overwegingen in hoofdzaak
beperkt tot de parate troepen, wil
de mannen die bereid zijn in Ie-
levenshoudlng en daad getuige te
zijn, bundelen tot „kernen voor
Christus" in de militaire samen
leving onder de naam „Kernbe
weging".
2 Hét ligt in de bedoeling kampeer
weken te organiseren waarin a.s.
militairen enigszins worden voor
bereid op hun diensttijd. Deze kam
peerweken beogen niet het voor-
lichtingswerk van de kerken te
vervangen. Van specifiek kerke
lijke voorlichting alsook van voor
lichting over het sexuele vraag
stuk, zullen de organisatoren zich
onthouden. Gesproken zal worden
over onderwerpen als: Waarom in
militaire dienst; gezag, vrijheid,
dicipline; Nederland in de Nato
en christen zijn in militaire dienst.
De voorzitter kolonel b.d. G. Wielenga
vertelde dit vanmiddag op de alge
mene ledenvergadering van Pro Rege,
die in het teken stond van het negen
tigjarig bestaan van de bond en werd
gehouden in het gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen te Utrecht, in de
zelfde zaal waar negen decennia gele
den zestien mannen bijeenkwamen om
zich te beraden over een betere coördi
natie van de arbeid onder de militairen.
In een min of meer uitvoerig over
zicht beschreef hij de weg, die de bond
in deze negentig jaren is gegaan. Van
een vereniging, die in het begin, ook
van protestants Nederland, met veel te
genwerking had te kampen, die weinig
waardering ondervond en niet de min
ste financiële steun ontving van over
heidswege, is zij uitgegroeid tot een or
ganisatie, die zich mag verheugen in
een grote belangstelling van een brede
laag van ons volk. Duizenden naam
lozen hebben de bond die plaats gege
ven, die hij thans in de militaire sa
menleving heeft.
Kritiek
Een kritieke periode maakte de bond
door direct na de bevrijding in 1945.
Alle tehuizen waren in bezettingsjaren
gevorderd, totaal uitgewoond, zelfs in
andere handen overgegaan en de inven
tarissen waren geheel verdwenen. De
bond stond op het nulpunt.
Maar gelukkig konden dank zij veler
lei hulp in korte tijd tal van huizen
hun deuren heropenén voor de jonge
mannen. die onder de wapenen waren.
In de loop der jaren is veel veranderd,
maar. aldus de heer Wielinga, „het doel
dat wij nastreven is onveranderd geble
ven. Veranderingen zijn er ook gekomen
in de wijze waarop in de tehuizen wordt
gearbeid. We behoeven niet eens zo ver
in het verleden terug te grijpen om de
grote verschuivingen te zien die zich in
het maatschappelijk leven hebben vol
trokken. Deze verschuivingen zijn niet
langs onze tehuizen heengegaan. Welke
goede lessen wé ook uit de historie
onze bond kunnen putten, we kunnen
en mogen niet star vasthouden aan
verleden"
„Er groeien steeds weer, vooral in deze
dynamische tijd, nieuwe maatstaven
elke situatie, door een nieuw en beter
verstaan van de oude Boodschap. Dit
geldt ook voor onze tehuizenarbeid er
voor de wijze, waarop de bezoekers var
onze tehuizen hun vrije tijd daar kun
nen doorbrengen. Enerzijds zullen we ei
voor moeten waken, dat onze tehuizen
geen christelijke café's worden, ander
zijds is het ook niet de bedoeling het
tehuis alleen maar verenigingszaal te
doen zijn. Wij willen in onze tehuizen
leven naar Gods Woord, dat voor de
christen bepalend is voor alle levens
verbanden. Dit Woord geeft ons de vrij
heid in Jezus Christus de dagelijkse ar
beid, de culturele ontwikkeling, de vrije
tijdsbesteding van de mens, de sport er
de ontspanning in onze tehuizen te be
leven. De sfeer in onze tehuizen moet
zo zijn, dat de bezoeker er de blijd
schap vindt en ook de vrolijkheid van
het Evangelie van onze Heer en Hei
land".
Aan deze algemene ledenvergadering
ging een herdenkingsdienst In de Utrecht
se Domkerk vooraf. Voorganger wa
A. de Vries, tweede voorzitter van de
Koninklijke Nederlandse Militaire Bond
Pro Rege en algemeen directeur vai
instituut Bartlmeus te Zeist. Medewer
king verleenden voorts de organist Stof
fel van Vlegen. een koorzanggroep on-
De beide hoofdrolspelers: Johann
Schmitz als Faust (rechts) en Ko
van Dijk als Mephistopheles.
door en door onpathetische regie voor
boeiende vertoning, waaraan even
wel de hele dimensie van het magische
ontbrak en die eerlijk gezegd een wat
onnozele indruk maakte. Misschien ech
ter juist daardoor in onze tijd nog net
genietbaar. Ik voor mij heb niet veel
op met de filosofie van Goethe en
haar ontbreken in deze opvoering was
mij dan ook geen gemis.
drie hoofdfiguren, die zoveel
zou hier haast willen spreken
dolle) avonturen meemaakten wa
in buitengewoon goede handen: de
koddige Mefistofeles van Ko van Dijk
schuchtere en enigszins beteuterde
Faust van Johan Schmitz en de lente-
frisse Gretchen van Ida Bons moeten
toch wel hoog geprezen worden. Maria
Verheijden als Lieschen Josephine van
Gasteren als Martha en Edmond Clas-
als Valentin zorgden voor goede
tegenspelers. Trouwens zo waren er
veel goede creatietjes.
Men verliet de schouwburg met een
grote bewondering voor deze toneel
prestatie; maar geenszins ernstig
stemd. Dat was in- Goethe's tijd be
slist wel anders, maar ja toen leefden
Hegel, Fichte en Schelling nog en
wisten te redeneren.
Ev. Grolle
(Leersum), J Jansen (Zaai
teson (Kloosterzande), A M
pel), A H J v
Wesenbeeck (Schijndel).
der leiding van Maes van Huls en de
sopraansolo Kitty Arkes.
Ds De Vries had tot uitgangspunt van
zijn herdenkingstoespraak Prediker 9:16:
Wijsheid ia beter dan kracht.
De simpele reden daarvan is dat de
kracht vergaat, maar dat de wijsheid
blijft bestaan, zo zei hij. Kracht kan
groot zijn als de schepping, maar ooi
verschrikkelijk in zijn zondeval. De wijs-
heid is het abc van God en datgene wat
is en blijft en in zichzelf bestand heeft.
En waar hoort Pro Rege nu bij 7 Bü
de kracht of bU de wijsheid? Dit is
vraag op leven en dood, het is de vraag
of God tegen ons Is of voor ons Is in
ons werk. Stellig zijn de voortrekkers
begonnen met de wijsheid, maar
hebben ons op deze dag af te vragen of
dat nog zo Is, of wjj met ons werk bezig
zUn voor de IJdelheid voor de eeuwig
heid.
Het gaat Pro Rege goed, maar haar
bedreigt de kracht van de praal. We
hebben te beseffen dat we alleen i
bij het kruis kunnen leven. Het werk
van Pro Rege is in wezen ontzaggelijk
klein. Zij heeft blijvend te beseffen dat
zij leeft uit het lijden en de verzoening,
Dat is het wezenlijke geheim van de
wijsheid, dat zij genade is.
De wijsheid wordt door het wonder
verbreid. In deze wereld van kracht zal
de wijsheid zich altijd doorzetten.
Armste bosland van Europa
EDERLAND is vergeleken met
andere Europese landen ver
uit het „armst" aan bos. Er heerst
een grote relatieve schaarste aan na-
tuurruimte. We staan daarom voor
de opgave natuur te creëren. De
landschapsverzorging is zich reeds
al aan het ontwikkelen tot land
schapsbouw als tegenhanger van de
stedebouw.
Dr. ir. F. de Soet, hoofd van de af
deling voorlichting van het Staatsbos
beheer betoogde dlit gisteren in Utrecht
tijdens een bijeenkomst van de vak
beurs „Tuin en Park" die daar op het
ogenblik wordt gehouden. De „groen
mensen", de stedebouwücundigen en
de planologen staan voor een enorme
opgave, zo zei dr. De Soet.
De opgave luidt ook een verkleinde
iaar uiterst welvarende land- en tuin
bouw mogelijk te maken en tegelijk te
gemoet te komen aan de ruimtebehoeften
lanidschapsrecreatie, stedebouw
verkeer.
Hoogwaardige landbouwbedrijven
kunnen in de onmiddellijke nabijheid
van stedelijke bebouwing worden ge
handhaafd. Maar men moet voorko
men, dat marginale landbouwgebie
den verworden tot een ontluisterd
landschap van uitgestoten industrietjes
benzinestations, eettentjes, autokerk
hoven of ongeordende complexen van
zomerhuisjes.
De heer De Soet meent, dat ons land niet
altijd voor 70 pet van zijn areaal agra
risch kan blijven: onderzoekingen heb
ben uitgewezen, dat er een sterk verband
bestaat tussen de rijkdom van een land
en de graad van industrialisatie. Hij acht
het niet onmogelijk, dat in het kader
de heroriëintatie van de landbouw
EEG-verband een zodanige opstelling
van de Nederlandse landbouw zou kun
nen worden nagestreefd, dat op een iets
kleinere oppervlakte een even grote pro-
duktie maar dan internationaal con
currerend zou kunnen worden voort
gebracht.
Het Groen
Sprekende over de lucht- water, ec
bodemverontreiniging, herinnerde dr. De
Soet aan de Duitser dr. Aloys Bernatzky,
die onlangs heeft becijferd dat In een
stad voor elk nieuw uitgegeven nummer-
bewijs een tot twee bomen zouden moe
ten worden geplant om de door de auto
veroorzaakte luchtverontreiniging te
kunnen opvangen. Groen is dus essenti-
de fysieke en psychische volks-
De diverse variaties van bos en be
plantingen kunnen vrij betreden worden,
de landbouwgronden niet. Dr. De Soet
bepleitte daarom een zekere vorm var
„ontmenging" van duidelijke recreatie
gebieden. Hij gelooft dat dit voor de toe
komstige „landbouwlndustriëlen" (straks
4 pet van de beroepsbevolking) en vooi
de overige Nederlandse burgers uitein-
delijk een betere oplossing is dan wan-
de recreatie verwordt tot „keuter-
recreatie" boven op de landbouw,
overgeschoten hoekjes, ln piasvijvers
langs bermen.
Dr. De Soet noemde de planning en v
ezenliJking van het landschap van m
en voor de gehele westerse wereld
iet name voor het dichtstbevolkte i
an, een van de meest urgente proble-
icn. Voor dit werk is, volgens hem, eer
nationale aanpak nodig, waarbij de land
schapsbouw een volwaardig partner
wordt van stedebouw, landbouw,
keer, waterhuishouding
Ras is onmiskenbaar.
Ras zit niet
in het formaat.
U herkent het in
de heerlijke Pikeur,
maar ook
in de geurige Riant.
Twee „volbloed"
Ritmeesters.
55
De families Jansen, De Jong ei
Vries zyn al enkele jaren betrokken
bij een spannende strjjd, hoewel ze
daaraan zelf part noch deel hebben.
Inzet daarby is de eretitel „meest
verbreide familienaam van Neder
land". Deze nek-aan-nek-race speelt
zich af in de statige werkruimten
van het naamkundebureau vai
aan de Koninklijke academie
wetenschappen in Amsterdam ver
bonden centrale commissie voor on
derzoek het Nederlands Volkseigen.
„Nu ik dit alles weet. maak ik hem open
zegt Frans opeens, 't Is een besluit, hij zegt het
scherp en hard. Voordat moeder kan antwoor
den, heeft hij de envelop opengescheurd. Een
ander, gesloten envelop haalt hij eruit en een op
gevouwen briefje. Frans aarzelt om verder te
gaan.
„Hij is voor u. moeder".
„Lees hem gerust, jongen. Ik zei toch, dat er
nooit meer iets is geweest tussen ons?"
Dan vouwt Frans de brief open, de datum
van gisteren staat erboven. Met schroom ne
men zijn ogen de inhoud op.
„Anneke.
't Is lang geleden, dat ik je zo noemde. Laat
mij 't nog eenmaal doen. Er is een sterke
drang in me, mijn zaken te regelen. Ik ben van
plan nog eenmaal een grote reis te onderne
men; op mijn leeftijd weet men niet, of en wan
neer men terug zal keren. Daarom stuur ik je
nu dit, in plaats van over veertien dagen. Je
zult dan veertig jaar getrouwd zijn, ik weet er
iets van. God vergeve mij mijn zonde tegen
over jou en onze zoon. Ik ben ongetrouwd ge
bleven. Een geslacht dat zich wil handhaven
ten koste van morele moord, behoort onder te
gaan. Laat je zoon dit geld voor jou persoon
lijk besteden of 't voor je beheren.
En verder nog dit: Christus is mijn schuil
plaats Laat Hij ook de jouwe ziln.
je Joachim ten B. G.".
,,'t Werd zijn eeuwige reis", zegt Frans. „Hij
heeft 't geweten maar hij kon er de rechte
naam niet voor vinden. Hi) zei tegen ons: Afri
ka. En 't werd de eeuwigheid. Wat zijn er
vreemde mogelijkheden in een mensenleven en
wat staan we er onzeker tegenover. Zelfs Joke
begreep 't niet: 't maakte haar alleen maar on
rustig.
Anna glimladht geheimzinnig, alsof zij, door
haar leiden toebereid, genegen is. alles te aan
vaarden en alles te begrijpen.
Als Frans de gesloten envelop opent, vindt hy
er veertig briefjes van honderd in.
„Voor ieder jaar een,
„Voor ieder jaar één." herhaalt Anna in die
pe verbazing.
„Moeder! Maar wat nul
in de
Mussenstraat
door M. A. M. Rtn«s-Boldlr»gh
„Joachim zegt, dat ze van mij zijn", zegt An
na met een glimp van trots in haar stem.
„Ja, moeder maar als vader thuiskomt!
Vader", herhaalt hij met diep verwondering.
„Vader zeg ik, mijn vader is gestorven vaan-
daag. Van de andere ben ik vrij geworden.
Vrij!"
ieder jaar, zonder taal of teken erbij, precies zo
kregen de anderen het ook. Steek de rest in je
zak, jongen. Ja, ook 't briefje. Verbrand dat
thuis, 't Geld beheer jij. Joachim wil het zo."
„Moet u 't briefje niet zien, moeder? 't Zelf
een keer lezen?"
„Ja jongen," klinkt 't beschaamd.
Anna Appelaar leest en herleest het briefje.
En dan doet ze iets. waarvoor Frans zich
schaamt, dat hij het aanschouwen moet. Ze
houdt het stukje papier tegen haar wang. Een
verbinding? Een afscheid?
„Stop 't nu weg, jongen. Laat *t weg wezen,
eer er iemand binnenkomt." Met een blik op
de pendule: „Corrie zal zo langzamerhand wel
komen. En Anneke. En Gerda wil vroeger thuis
komen dan anders."
kan iemand, die in het grensgebied der eeuwig
heid zijn vleugels heeft ontvouwd, zich weer
thuisvoelen in een kleine kamer aan de Mussen-
straat. achter een monstrueuze erepoort met
„Hulde Aan Het bruis Paarl"
Tegen halfvyf loopt Corrie Appelaar met
haar kleine, vieve stadspasjes de Mussenstraat
binnen. Ze heeft zich die pasjes aangewend,
omdat ze by haar nieuwe levenstoestand pas
sen en dat wennen is haar niet te zwaar geval
len. t Ging om zo te zeggen vanzelf, alsof de
kiem tot die nieuwe houding reeds in haar
aanwezig was. Alsof die alleen maar behoefde
opgeroepen te worden uit de donkere Mussen-
straatgrond.
De jonge mussen vieren op deze tijd van de
dag hun bevrijdingsfeest van de school. Ze doen
dat met piepen, fladderen, krijsen en schijnge
vechten. En de feestspijs bestaat uit dikke sne
den brood met suiker, waarvan ze de korsten
achteloos achter zich neer gooien. Zo zijn de
mussen nu eenmaal. Tegen vijf graantjes, die
ze pikken, worden er tien op zij gespetterd. De
gemeenschap is Immers een onuitputtelijke bron,
die in plaats van uit te drógen, steeds milder
gaat vloeien.
Maar dit moet men ook zeggen: 't leven is
op deze wijze onbeschrijflijk heerlijk voor de
jonge mussen. Ze zijn er experts in, om voor
hun overbruisende levensvreugde steeds weer
nieuwe uitlaten te vinden. Altijd met een uiterst
minimum aan moeite en kosten, dan behoeft
men ook op geen enkele verworvenheid prijs te
stellen. Men kan hem rustig laten slingeren,
vernielen of roven, want met dezelfde geringe
moeite komt er weer een andere, misschien
wel een betere.
Dezer dagen is 't een zeepkistrace in zakfor
maat, waarmee de mussen hun hoogtijden vie
ren. Een echte kist is natuurlijk niet te beta
len, maar met een plankje op een oud kinder
wagenonderstel gaat 't minstens even goed. En
overjarige, scheefgezakte kinderwagens zijn er
genoeg in de Mussenstraat. Plat op de buik op
dit plankje liggen, dan afzettend met handen en
voeten, weten de jonge mussen er nog een vrij
snelle vaart mee te ontwikkelen en Corrie ziet
dan ook langs onnaspeurlijke kronkelwegen een
drietal van deze weggebruikers op zich afkomen.
De voortste levert door zijn vreemde banen di
rect gevaar op, want Corrie heeft suède schoen
tjes, ragfijne nylons en een nieuwe swagger aan.
(wordt vervolgd)
Al geruime tijd is dit bureau onder
leiding van dr. Meertens. dr. Blok ei
de heer Buitenhuis bezig met het in
ventariseren van de Nederlandse fami
lienamen op basis van gegevens, die
de volkstelling in 1947 heeft opgele
verd. Twee derden van de Nederlandse
bevolking in die tijd, oftewel 6,3 mil
joen zielen, zijn nu ..verwerkt". Het
betreft de inwoners van de provincies
Groningen Friesland. Drente. Overijs
sel en Zeeland en van de gemeenten
boven 25.000 zielen in de andere pro
vincies, met uitzondering van Lim
burg.
Deze tussenstand geeft de familie De
Vries met 40.000 aanhangers een goede
kans op de erepalm, hoewel De Jong
met 38.000 volgelingen en 30.000 Jan-
op de voet volgen. Toch gelooft
bij het naambureau dat de Jan-
ils overwinnaars uit de namenstrijd
tevoorschijn zullen komen, want in het
zuiden heeft De Vries niet zoveel aan
hang, terwijl juist daar de Jansens heel
wat in de melk hebben te brokkelen.
Opzienbarende resultaten heeft de inven
tarisatie arbeid tot diusver niet opgele
verd of het zou dan moeten zijn, dat veel
familienamen uitsterven, terwijl er wei
nig nieuwe bijkomen. Opvallend is voorts
dat in Utrecht zoveel geografische namen
voorkomen (een typisch Brabantse tra
ditie) en dat het Duitse aandeel in vrij
groot is (Van Kleef. Munster, Van Osna-
bruggen, Van Keulen, Van Lennep e.d.).
We danken die namén aan de tijd, dat
Duitsland nog arm was en ons land
rijk, waardoor veel Duitsers hier hun
heil kwamen zoeken. De globale indruk
van Brabant is, dat er geen genucht
is of er is ook een familienaam van.
Dit duidt op een geringe welvaart en
erop uit trekken. Daarentegen waren
de Zeeuwen meer honkvast, want de
families Middelburg en Van Vlissingen
zijn zeldzaam. Interressant Is voorts, dat
de Rotterdamse bevolking in de 19de
eeuw voor een belangrijk deel is samen
gesteld uit het proletariaat van Noord-
brabant en Noord-Zeeland hetgeen on
der meer blijkt uit de tweede plaats
de familie Visser.
Ink-namen
en Heuvelink) met 38 procent de lijst
aanvoeren, vooral in Hengelo, terwijl
Overijssel slechts 5 a 6 procent ink-namen
oplevert. De inrventarisatiewerkzaamhe-
den maken nu heel wat familienamen
verklaarbaar, omdat men bepaalde va
rianten heeft kunnen situeren. Zo is van
de familie Antveldink nu bekend dat hun
naam uit Twente stamt, waar veel boer
derijen de naam Van 't Veldink (aan het
Veld) droegen. De familie Stavenuiter
dankt haar naam aan een herberg of
logement in de buurt '?n Enkhuizen,
die „Stad van Utrecht" heette en van de
familienaam Meijer zijn nu twee verkla
ringen gevonden. De naam is afgeleid
van Major (hofhorige boer in de mid
deleeuwen of beheerder van een grote
boerderij) en de Joodse naam. die de
„lichtende" betekent. Wonderlijk is het
dat tussen de vele beroepsnamen (Vis
ser. Bakker. Smit en Meijer) in ons
agrarische land de familienamen De
Boer niet bij de tien meest verbreide
familienamen voorkomt. Een duidelijke
verklaring daarvoor heeft men nog niet
gevonden.
Sociale en statuskwestles zijn slechts
van ondergeschikt belang. Gebleken is
wel dat veel (De) Boers hun naam te
danken hebben aan Zwitserse Bauers.
die hun naam hebben vernederlanst.
In het begin van de 18e eeuw, verkocht
Zwitserland soldaten aan Amerika. Via
Nederland zouden ze worden getrans
porteerd, maar in ons land heerste toen
al zo'n humaniteit, dat de autoriteiten
aan deze mensenhandel geen mede
werking verleenden en de Zwitsers gast
vrijheid gaf.
personalia
Mr. J. J, de Kleck, raadsheer in
het gerechtshof in Den Haag. is be
noemd tot vice-president van dat ge
rechtshof.
In Heemstede is op 59-jarige leef
tijd overleden de heer J. Doorduijn. se
dert de stichting op 1 dec. 1951 directeur
van het Sociale fonds voor de bouwnij
verheid te Amsterdam.
PROMOTIES
AMSTERDAM Vrije Un Tot doctor ln
de rechten: I Raghoebarsingh. op: ..Over
dracht van roerende zaken" Promotor: prof.
mr. S Gerbrandy.
EINDHOVEN - Techn. wetensch.: E de
Radioisotope thermo-electric gene-
Haas
UTRECHT W Mlsdorp (Amsterdam)
unde op: „Malignant Mammary
Dog and the Cat Compared
P£°' «jr. Hampe (Amsterdam)
ThUe (Utrecht).
Prom
n prof. Ten
