1 HOOFDSCHOTEL? VLEES!
„MANNHEIM": minder mooi,
maar levensechter
Europese kleuren-tv:
geen samenwerking
„Frans Hals" verkocht
naar West-Duitsland
FEEST
W 9 DINSDAG 20 OKTOBER 1964
Als men de rekening opmaakt van de 13e Int. Filmweek, die van 12-17
oktober in Mannheim gehouden is, dan kan men het zo in het kort samen
vatten: „Minder mooi, maar levensechter". In de internationale filmery
wordt kennelgk voortdurend minder aandacht geschonken aan het „mooie",
aan het esthetisch verantwoorde, maar steeds meer wordt er naar gestreefd
de werkelijkheid van alle dag raker te portretteren. Zoals dit bij alle
andere kunsten ook het geval is, heeft bij de filmkunst het mooie de plaats
moeten ruimen voor het echte. Sinds de „verborgen camera", de registre
rende camera, of zoals de Fransen zeggen „le camera stylo" zijn intrede
heeft gedaan, is dit verschijnsel overal te signaleren. Met de verbetering
van de techniek zal het echter wel beter worden, want in technisch opzicht
verkeert de film, zoals Jean Rouch het in een Unesco-colloquium zeide,
„nog in een pre-historisch stadium". Als de techniek beter wordt, zal men
wel weer tot een betere verbinding komen tussen mooi en echt, maar het
zal wel nooit meer zo worden, dat men een film gaat maken om het mooi.
De esthetica heeft ook hier zijn laatste adem uitgeblazen.
Neem nu bijvoorbeeld de beide films
waaraan INTERFILM (het Int. Evan
gelische Filmcentrum) een aanbeveling
meegaf: „Point of Order" en ,Jvan-
hoe Donaldson". Voor de prijs van IN
TERFILM (de gouden Lutherroos) kon
den deze Amerikaanse films niet in
aanmerking komen, omdat zij beide in
filmische vormgeving schrikbarend te
kortschoten. De eerste film (ontleend
de Amerikaanse tv.-uitzendingen
het McCarthy-proces: 188 t.v—
samengeperst in 97 minuten film)
bleef een tv-geval. De andere film
over Amerikaanse christen-negerstuden
ten, die in de strijd om de rassengelijk-
heid geen geweld willen gebruiken, was
langgerekte, zichzelf voortdurend
herhalende reportage zonder enige vorm
geving. Toch waren beide films vanuit
evangelisch standpunt buitengewoon
belangrijk. „Point of Order" omdat
hierin het MacCarthy-isme als een on
christelijke macht aan de kaak werd
gesteld: een oordelen zonder hart, een
niet willen geloven in de mogelijkheid
waarachtige bekering n een
fanatiek verwerpen zonder enig spoor
vergeving: kortom een vorm van
modern farizeïsme.
„Ivanhoe Donaldson,-Field Secretary
for the Student Non-Violent Coordinating
Committee" was een duidelijk getuige-
de waarachtige christelijke
vroomheid van waaruit deze jonge ne
gers bewust wensen te leven.
De Interfilm-jury, waarvan ik de eer
medelid te zijn, had graag zijn prijs daardoor
te nachtmerrie. Reeds het onheilspellen
de „Volk ans Gewehr" (de openings
tune) deed het ergste verwachten. Het
werden verschrikkelijke beelden: „sieg-
reich" trekken de Duitse soldaten Lon
den binnen. Zij passagieren op de To-
werbridge.
En hoe reageert het Engelse volk?
Precies als ieder ander volk: er zijn
collaborateurs in een of ander Engelse
S.S-organisatie; er is zelfs een volledige
Engelse division der Waffen S.S.: de
massa ziet het apathisch aan, maar er
is ook een verzetsbeweging, die aanvan
kelijk onbarmharitg wordt aangepakt.
Het verzet echter groeit en met Ameri
kaanse hulp wint men op het eind.
Terreur wordt tegenover terreur ge
steld en geweld met geweld beant
woord. Aan het slot slachten Engelse
Rustig weer
>.n groot hogedrukgebied met in de
kern luchtdrukwaarden van ruim
1035 millibar bedekte vanmorgen een
groot deel van Europa. Door de nach
telijke afkoeling ontstond hierin plaat
selijk mist en ook kwam hier en daai
nachtvorst voor. Op enkele plaatsen in
ons land daalde de temperatuur op
normale waarnemingshoogte tot 2 gra
den onder nul.
Langs de noordflank van het hoge
drukgebied trekt over Noord-Skandi-
navië een actieve depressie. Een bijbe
horend front bereikte het noorden van
de Noordzee. Onder invloed hiervan
zullen tijdelijk wolkenvelden over ons
land drijven, die in de komende nacht
de afkoeling vooral in het westen van
het land zullen temperen. Voorname
lijk in het zuidoosten is nog nachtvorst
mogelijk. Het front is in onze omgeving
verder weinig actief en de luchtdruk
blijft hoog, zodat op aanhouden van het
droge en rustige weer kan worden ge
rekend.
ZON EN MAAN
Woensdag 21 oktober; zon op 7.15, on-
der 17.34; maan op 18.07, onder 07.10.
21 oktober: volle maan.
HOOGWATER SCHEVENINGEN
21 oktober: 2.57 vm.; 15.15 n.m.
willen toekennen aan de film van Peter
Pewas: „Indem wir dienen
Deze titel is ontleend aan de Joodse
liturgie en de film stelt zich ten doel
Keulen gehouden expositie: Mo-
numenta Judaica weer te geven in zijn
betrekkingen tot de Joodse vroomheid
11e eeuwen en mede de samenhang
te kennen tussen Jodendom en Christen
dom. Een oprecht te waarderen doel
stelling. Bovendien munt deze film uit
•door prachtige "beelden van de tentoon
stelling, het Joodse leven en de Joodse
(liturgie..maar, helaas, Het», schone
doel werd niet bereikt, want in de eers
te plaats gaf de film blijk het Joden
dom niet begrepen te hebben, getuige
uitspraak als: „Het Jodendom heeft
het leven vergeestelijkt", hetgeen Inter-
filmjury-voorzitter Jan Hes uit Hilver
sum aanleiding gaf het om te keren:
„Het Jodendom heeft het leven niet
vergeestelijkt, maar de geest verleven
digd." Kennelijk was hier sprake van
.katholieke" visie. Ten tweede: de
verbindingen tussen Jodendom en Chris
tendom werden gezocht in enige uiter
lijke liturgische overeenkomsten, terwijl
de werkelijke samenhang veel dieper
n tot de bronnen gaat, en ten der
de (het voornaamste bezwaar) de film
was tijdloos. Hier werd het Jodendom
getekend als een museumstuk: glorieus
a triomfaal, maar zo mag men in on-
tijd niet over het Jodendom spreken
a alles wat er gebeurd is.
Bovendien: alle spreken van christe-
en over het Jodendom anders dan van
uit Paulus' beklemmende vraag: „Heeft
God zijn volk verstoten?" is nit den bo-
Dit was ondanks het sympathieke
onderwerp en de goede vormgeving
geen echte „evangelische" film.
ROOD ÉCHEC
Opmerkelijk waren de filmuitzendin
gen uit het Oostblok- Van de 44 films
kwamen er 13 van achter het IJzeren
Gordijn (officieel waren er 45 films,
ir mijnheer De Gaülle had de Fran-
inzending „Le Passager" verboden
als niet waardig). Bijna al deze 13 films
toonden het falen van de communis
tische ideologie. Met uitzondering even
van de beide Russische filmpjes,
die uit wereldbeschouwelijk oogpunt on
benullig waren: een poppenfilmpje „Ta
lent" op het thema: elk meent zijn uil
een valk te zijn, en de anthropologisch-
archeaologische film „Geheimen
het verleden": over het reconstrueren
.van het skelet van Iwan de Verschrik-
kelijke.
De satellietlanden logen er echter
Iniet om.
j Hongarije drie films: „Echtscheiding
[in Boedapest" (echtscheidingen
^toegenomen vanwege de meer
Jbarmelijke woningtoestanden met daar-
r uit voortvloeiend alcoholmisbruik), „Mo-
|zaïk" (heimwee van een in New York
[wonende Hongaar naar Boedapes, niet
[echter naar dat van Kadar, m
i't historische Boedapest van z'n jeugd),
|[„Wirbel" (jeugdfilm over problemen
[van een vakantiehoudend studenten-
c groepje zonder ook maar ergens enige
r- invloed van communistische ideologie).
Tsjechoslowakije. „Diamanten der
J nacht" (hoofdprijs Mannheim '64; eers-
!w telingsfilm van Jan Nemec over twee
jongens die vluchten uit concentratie
kamp, niet echter met politieke pro-
;e$ bleemstelling. maar zuiver menselijk,
iets tijdloos: hoe reageert
mens in nood? Sterke reminiscen-
aan filmmethode van „Vorig jaar
Mariënbad", „De laatste truc"
(leuke trucagefilm zonder politieke ach
tergronden), „Het dorpscafé" (genre-
filmpje over feestvierders; ook al geen
politieke opvoeding), „Kinderen zonder
liefde" (wetenschappelijke aanval op
communistische opvoedingsidealen in
kindertehuizen; verheerlijking van het
gezin als enige gezonde opvoedingsmoge
lijkheid).
Polen: „Dit is van mij" (over het be
zitsinstinct van kleine babies: hang
privé-bezit onuitroeibaar), „De
bruidschat" (Poolse boerenroman over
het falen van het collectief systeem,
sterke katholieke inslag, atheïstische
communistische schoolmeester speelt
lelijke rol).
Joegoslavië: „Burger Urban" (de en
keling als slachtoffer van geplande
huisvestingspolitiek; protest tegen com
munistische bureaucratie).
Alleen de D.D.R. bracht met „Nu-
bische zondvloed" een goede reportage
gebruikstelling van de As-
soandam in Egypte: Chroesjtsjef nog
volle glorie, samen met stralende
Nasser en gladde Ben Bella.
In vele gesprekken met vertegenwoor
digers uit de satellietlanden kwam een
heimwee naar een werkelijk democra
tische samenleving duidelijk aan het
licht.
Qualitief bleek, dat de Oostbloklan
den nog niet los waren van de estheti
ca in de film; het is him nog een eer
„mooie" film te maken. De mensen
daar brengen er nog het geduld voor op.
Ze zijn me er des te symphatieker om.
Moge dan Jan Nemecs „Diamanten
der nacht" ongetwijfeld de beste film
Mannheim '64 zijn geweest, de
meest schokkende film kwam uit Enge
land. Kevin Brownlow en Andrew Mol-
lo (samen nog geen 50) hebben zich in
gedacht hoe 't geweest zou zijn als Hitla
de laatste wereldoorlog ook Enge
land zou hebben bezet. Hun film „H
happened Here" was een griezelig ech-
,.Dat is van mij", een Poolse in
zending voor de Mannheimer
Filmwochewaarin de bezits-
driftvan tweejarige kinderen
wordt geanalyseerd.
verzetsstrijders op een beestachtige ma
nier de zich overgevende Engelse S.S.-
soldaten ai-
Waarom? - vroeg men de makers.
Wel, omdat de Engelsen niet anders zijn
dan andere mensen. Geen zwart-wit-te-
kening: de verzetstrijders „goed" ei
anderen „slecht".
Een film, waarmee niemand geluk
kig zal zijn. De Duitsers niet omdat
zij niet graag aan hun verleden herin
nerd worden; de Engelsen niet omdat
ze er niet beter vanafkomen en de an
dere volkeren, die een bezetting onder
gingen niet omdat zij graag het idealis
me onbezoedeld houden. Niemand zal
voor deze film: „Dank je", zeggen.
Maar als verschrikkelijke nachtmerrie
uitermate goed in beeld gebracht.
TWEE LACHERTJES
Tot slot nog een paar aardigheidjes.
Een formidabel slecht gemaakte Ame
rikaanse reportagefilm over het bezoek
van The Beatles aan U.SA. was zc
langdradig, dat de zaal tenslotte una
niem losbarstte in een spontaan spreek
koor: Aufhören, aufhören, aufhören
Het tumult in de zaal was als het kan
nog luider dan het gegil van de Beat-
lef ans op het doek
En dan een Nederlands nieuwtje: de
enige Nederlandse inzending: een film
over „Lucebert" van Joan van
Keuken (V.P-R.O.-t.v.) viel als
baksteen. Zelfs geen afkeurend gesis
gefluit. Slechts één bezoeker probeerde
een beleefdheidsapplaus in te zetten. Hij
bleef alleen en hield het drie tellen
vol. Verder geen enkele andere reactie,
dan wat gegiechel. Zelfs de grootste
snobs hadden in de gaten, dat de
„kunst" van Lucebert klinkklare non
sens is. Ev. GroIIe.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
U 3» is
Bu B5 23
vindstil 14 -0
.zo 2 13 7
1 14-0
windstil 12
windstil 12
windstil 10
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble j
Nice
Berlijn 2
Frankfort
München
windstil 23 16
28 15
PERSONALIA
Benoemd is tot ridder in de Orde
de Nederlandse leeuw M. Fern-
hout, Laren (N.H.) voorzitter van de
Stichting voor de geestelijke volksge
zondheid in Noordholland.
Benoemd is tot ridder in de Orde
van Oranje-Nassau, C. W. Heijer, direc
teur van de gemeentelijke accountants
dienst te Groningen.
Benoemd is tot ridder in de Orde
van Oranje-Nassau, G. F. H. Walter,
te Vught
19.10
20 .00
ïaal 20.30 Moderne gram
school, klankbeeld
ïrnieuwing (deel 3) 21.30
cimbel 22.05 Gregorlas
Drie systemen in gebruik
Tot nog toe is de Europese Radio systeem winnen, dan heeft het een
Unie. in Genève gevestigd als sa- Z VZiï
menwerkingsorgaan voor de weste- komst dit voor geheel Europa inge-
lgke omroeplanden, er niet in ge- voerd te krijgen.
in_ slaagd enige eenheid te brengen in
0.05 Variété theater
tot muziekbegrip.
Vioolrecital: klass
mededelingen
nuziek 22.30 Nie
Actualiteiten 23
•f 23.05 Moderne ork
(gr) 23.55—24.00 Nieuws.
Tijdnood
Televisie.
voor beginr
Wisse wasser
vanavond
programma 20.46 De
TV-fllm 21.10 Pa
mentaire. NTS: 21.35 De schaakpartij. TV-
spel 22.15 Jc
ia! 22 3023.30 Olympische
Nederland II: NTS: 20.00 Journaal. AVRO
20 01 De schone heks. TV-film 20.25 Ar
tistieke ontmoetingen. NTS: 21.10 De
Vijfde Kolonne. TV-film. CVK/IKOR: 22 10
"1.55 Gesprek over ggggjj[
t kerk.
PROGRAMMA TV-NOORDZEE
18.30 uur: Wilhelm Teil, jeugdserie; pl.n
19 uur: Mr Magoo, tekenfilm; pijn. 19.C
uur: „Club du Piano": pl.m. 19.24 uui
Bob Cummings Show. een vrolijke film
Programma voor morgen
Hilversum I, 402 m. NCRV: 7.00 Nieuws
7.10 Dagopening 7.20 Klass gr«
i toe zendt Moèkou besdhedden
de talrijke experimenten met kien-
rentelevisie welke op het ogenblik -yialjt daar dus well te demonstreren en
gaande zyn in de aangesloten lan- te expenimentoren.
den. Het traineren en de besluite
loosheid van de technische com
missie welke zich op een toe te pas
sen gezamenlgk systeem moet be- leen
raden, zijn daarvan mede oorzaak.
Al blijft de commdsgie maar stude
ren en bestuderen en houdit zij vast aar
haar voornemen niet eender dan in 1967 veiüeden jaar al genoemd
april 1965 weer eens bijeen te komen, werkelijke invoering
de opmars van de experimenten met vasie. De Duitsers noemen
kleuren is niet te stuiten en ontwikkelt
znoh regelmatig.
In feite is er geen bij de ERU aan
gesloten televisieland van enige bete
kenis, dat zidh ndet op eiigen houtje
een systeem heeft gekozen en daarmee
meer of mander aan het experimente
ren is geslagen. Men heeft daarbij ook
camera's en ontvangtoestellen aange
past en uiteraard voorbereidingen ge
troffen voor het aanmaken van derge
lijke toestellen.
Als er niet zeer spoedig een behoor
lijke overeenkomst wordt getroffen in
zake de systeemkeuze, zal er weer een
chaos ontstaan en zal het later weer
massa's geld kosten om alsnog tot een
noodzakelijke eenheid te geraken.
De landen hebben de les van het ver
schil in de lijnensystemen voor zwart
wit televisie niet geleerd: ook
Ai dit zoeken en beproeven zou al
maar winst kunnen betekenen,
er geen teken van tijdnood. Maar
wil i!n de diverse landen een hori-
gaan zien aan de experimenten.
Groot Briitibanndë heeft het jaartal
1967 als richtlijn. Frankrijk spreekt van
„vóór 1970" en wat ons land betreft:
ook hier denkt men aan 1970.
Dat zijn slechts weinig jaren wan
echte voorbereiding. Voor Duitsland
noch voor Engeland zal het mogelijk
zijn, in minder dian twee jaren nog over
te schakelen op een ander systeem.
De ERU-commdssie zal dus absoluut
in april a^. tot een grondige overeen
komst moeten geraken, wil men het ge
stelde doel bereiken en inderdaad voor
geheel Europa één systeem voor kleu
rentelevisie invoeren, opdat men kan
komen tot gave uitwisseling van pro
gramma's en vooral: tot overal goed te
ontvangen, ongeschonden Eurovisiepro.
naar utt, dat men tn het wilde -f.
weg zelfstandig gaat beginnen
3 8.15 Gewijde
gram 8.50 Vocaal en
iliedjes 9.00 Voor de ziel
landen niet mogelijk zal zijn
Ue„re„„ltae„di»,e» rt™.
16 oktobi
kwin''
12.00 Lichte gr;
behoeve van land-
Licht orkest 12.53 Grar
liteiten 13.00 Ni
11.50 Licht
12.30 Meded
i inbouw 12.33
ken zolang er nog geen vinding is ge
daan welke de kosten drastisch druk
ken.
Daarom zou de opbouw van de Euro-
Nemen wij de situatie op teals die op I*» kleurentelevisie jeramenlUk t
wij dat En- worden i
De situatie
__.15 Koorzang: lich-
13.35 Musette-ensemble met
zangsolist 14.00 Boeren en burgers in Bui
tenveen. hoorspel (deel 2. herhaling van
15 oktober jl) 14 30 Moderne kamermu
ziek (gr) 14.55 Klass gram 15 50 Bijbel-
vertelling voor de jeugd 16.00 Voor de
jeugd 17.15 Jazzperspectief 17.45_ Country
hert ogenlbldk is, dan
geland als grootste teievisneiana
knoop al heeft doorgehakt en volop
perimenrteert mot hot Amerikaanse
erricht: men heeft i
kant cn klaar, veel te weinig gebruikt
Eurovisienet voor.
Verdeden de Eurovisielianden zich
western
_ziek (gr) 18.05 Madrigaal-
instrumentale begeleiding: Bui
tenlandse volksliederen 18.30 Het Spektrum
nieuws uit de protestants christelijke or-
gym
•ersum n, 298 m. VARA: 6.30 Olym-
journaal 7.00 Nieuws 7.10 Ochtend -
7 20 Socialistisch strijdlied 7 23 Lichte
(7.30 Van de voorpagir
7,45 Olympisch journaal 8.01
Lichte gram 8.50 Gym voor u
Kookpraatje 9.05 Klass gram
Schoolradio. VARA: 10.00
gram 10.30 Olympisch journs
11.02 Voor
tualitelten 12.25 Voor het platteland 12.31
a land- en tuinbouw
•naai 13.00 Nieuws
13-20 Stereofonische uitzen-
zieken 17.20 Stereofonische
Tango rumba orkest en
17.50 Regeringsuitzending: Gev
men. Tips voor en van wef
Regie: Hedda 4
Maas 18.00 I
Uitzending
al/tijd met succes be- verschillende lijnensystemen voor
tonoond karweitje is. zwart-wriit beeM: men krijgt bij Euro-
Ook enkele kleinere landen (Neder
land incluis) experimenteren met het
sinds vele Jaren beproefde Amerikaan
se systeem dat dan euvelen mag heb
ben, maar toch ook de nodige positieve
kanten.
Want wat weet men helemaal van de
Europese systemen, die ontwikkelt wer
den in Duitsland en In Frankrijk?
Het spreekt wel vanzelf, dat Duits
land, in een half-werzwegen tijdmace
tegen Engelland, het Amerikaanse sy
steem niet aankijkt, maar de eigen
vinding, het PAL-systeem, bij zijn ex
perimentele kfleurennmtaendingen toe
past. Het Duitse systeem zou, zoals de
industrie in de Bondsrepubliek ver
klaart, dicht bij hot Amerikaanse lig- £eK®??enU
gen, maar verbeteringen daarop beha- kwestie. Hot 15 nauwehjks meer te
zen. Geen enkele reden dus voor Duits- dat t™** de d™« S™1*
land, om Engeland in de beproeving West-Europese landen hun eagen reep.
van het Amerikaanse te volgen! deeds gekozen systeem zullen laten val-
Frankrijk op zijn beurt pousseert de "n. z'ïn al teveel kosten
eigen methode: het SECAM-systeem en <*-QrnoQ J~
wal van de andere niets weten. Het
laatste nieuws is. dat Monaco in zomer
1965 gaat experimenteren in kleuren
vïsie-uibzenidingen of overneming van
eikaars programma's geschonden beel
den en ten Slotte moet men er dan toch
naar de eds der tijden toe komen, om
eenheid te brengen in de systemen,
evenals dat nu met de lijnen gebeurt.
Hachelijk
gemaakt tijdens de experimenten e
uitwerking van de methoden.
Ihiitsland zou, met verbeteringen op
het Amerikaanse systeem (indien de
natuurlijk volgens de SECAM-methode, technische commissie
ringen werkelijk zou zijn te overtul-
Duitsiand het Sovjetblok
Het enige tijd geleden in de publi
citeit gekomen mansportret, dat door
de heer Baard, directeur van het
Frans Halsmuseum in Haarlem en
andere deskundigen aan Frans Hals
wordt toegeschreven, is naar Duits-
helpen direct
tegen brandend
maagzuur
De septemberdag is van een wonderbare
warmte en helderheid gebleven. De sterke, wit
te wolken, die Gerdien en Ireentje aan de hori
zon voorbij zagen trekken, zijn tot stilstand ge
komen sinds de drijver zijn staf heeft laten rie
ten. Nu zijn ze de burchten en torens, die het
grensgebied der eeuwigheid bewaken. Achter
hun stralend witte randen ontwaart men iets van
de peilloze diepte dier eeuwigheid, maar spoedig
moet het oog zich afwenden en aardse verhou
dingen zoeken, die door hun beperktheid niet
duizelen doen.
De Lynnehoek vangt het volle geweld der zon
newarmte op. Alle bloemen geuren met een
laatste krachtsinspanning; ze zijn als een leger
dat voortgedreven wordt, hoewel 't bijna niet
meer kan. Hun geuren mengen rich met de
harsreuk van de hoge sparrenlanen, die 't bos
't Lynneveldt doorkruisen. Boventoon en on
dertoon. Joke hoort er een symfonie in, een
hartstochtelijk levenslied van nog slechts half
begrepen stemmen. Ze heeft Anjo een kopje
thee gebracht, maar gaat weer terug naar het
huis, met de belofte dat ze zo meteen terug zal
komen met haar naaiwerk, om dan de hele mid
dag bij haar te blijven. Nu riet Joke, hoe t
sprookjeshuisje van de Lynnehoek een heel klein
nietigheidje is onder de wijdheid van deze open
blauwe hemelboog; ze lacht erom, want 't lijkt
haast onmogelijk dat dit Kabouterhuisje een zo
ruime en geriefelijke woonplaats is voor hun
drieën. Als ze met haar blikken een hoek van
negentien graden maakt, ziet ze de oude muren
van het grote Huis tussen de bomen doorscheme
ren. Een van de torenvormige hoekgebouwen
vrij duidelijk, daarvoor glimpt het gazon.
Maar de toegang is alleen te vinden door de
donkerheid van 't omringend geboomte. Geen
luchtig sprookje is 't Lynneveldt, eerder een sa
ge. een oude legende, met een strekking zwaar
van ernst.
Joke moet denken aan een schilderij dat ze
eens heeft gezien, een wonderlijke uitwerking
van het thema „verloren zoon". De schilder
heeft de gelijkenis verplaatst naar de Europese
in de
Mussenstraat
door M. A. M. Renes-Boldlngh
middeleeuwen, het Vaderhuis is een burcht,
enigszins gelijkend op het Lynneveldt. Mot
glanst er licht door de vensters, maar de deur
is nog gesloten, de thuiskomende is door de va
der nog niet opgemerkt. Toch is hij er reeds
in verschoten plunje, op een vermagerd ros, is
hij komen aanrijden, meer stapvoets, naarmate
hij dichter de beslissing nadert. Nu hij het hoge
huis ontwaart, aarzelt hij, houdt zijn paard in,
blijft staren, verscholen in de donkere schaduw,
daar waar het woud het dichtst is. Een eeuwig
heid wacht en staart en verlangt hij, vastgewor-
teld op die plek en de schuwe wouddieren ko
men rustig te voorschijn; spelen om hem heen,
alsof de stille man er in 't geheel niet was. Een
ree met haar jong staart hem nieuwsgierig aan,
een haasje buitelt dwars over zijn pad, een vo
geltje heeft zich op zijn hoed gezet.
Joke schudt de herinnering van zich af, maar
ze weet dat voortaan 't Lynneveldt voor haar het
terrein van de thuiskomst zal zijn. Ze vertelt
haar ondervinding aan Frans. Die heeft er ech
ter niet veel oren naar, want hij is bezig zich te
kleden voor 't feest in de Mussenstraat. Z'n
werkkleding, z'n tuin zijn hem liever. Bovendien
heeft zijn tuin hem nodig op deze warme mid
dag, die het laatste vocht uit bodem en planten
krabt, een pijnlijke geschiedenis, waarover hij
zich telkens weer ergert en opwindt. Maar [t
moet van Joke. Zijn handen en nagels heeft hij
geborsteld om de zwarte tuinsporen eraf te ha
len. Nu zijn kleren aan de beurt en ook hierin
heeft Joke de hand gehad. Een wit overhemd,
zijn beste donkerblauwe colbert.
„Móet dat per se?" vraagt Frans onwillig.
En Jóke onverbiddellijk: „Jonki, 't moet, abso
luut."
„Je weet dat ik er een hekel aan heb om me
op te doffen, je moet niet beginnen te heersen,
meisje."
Joke lacht maar eens, ze kent haar pappenhei
mer zo goed. „Ik héérsen? Nee, jij moet een
héér zijn! Dat ben je natuurlijk altijd wel, maar
nu moet je ook 't gewaad des lofs erbij aantrek
ken."
„Onzin."
„Geen onzin jonki, je bent vanmiddag een
feestganger, je voelt er nog niet veel van, maar
een goed pak hèlpt je daarbij, dat is nu eenmaal
„O, 0, wat een logica."
Met tegenzin en gesteun hijst het slachtoffer
zich in zijn f eestkleren. Halverwege, bij 't kno
pen van de das, probeert hij voor het laatst
eronder uit te komen.
,J)e tuin is veel te droog, er moet gesproeid
worden, daar dien ik toch zelf bij te zijn."
„O nee, ik kan daar net zo goed toezicht op
houden. Frans, luister nou eens. je bent moe
ders enige zoon."
„Weer wat nieuws, ik dacht dat we met ons
negenen waren."
„Je laat me niet uitspreken, jó, de enig be
reikbare zoon, Gerrit zit ver weg en je moet
nog maar afwachten of hij komt. Gezien de toe
stand daar zal hij wel niet komen, want Riek is
geen held. Roel rit nog verder weg; Aart, dat
weet je; en Toon heeft zich onvindbaar gemaakt."
„Laat die alsjeblieft ook maar wegblijven."
„Nou, dan blijf je alleen over als enige zoon,
om je moeder op haar feestdag te verheugen. En
ga je nou haast?"
(Wordt vervolgd)
land verkocht. Dit is door de direc
teur van het museum medegedeeld.
Het schilderij is door mevrouw Gisela
Kemperdick gekocht, nadat een Ame
rikaans Frans Hals-deskundige, prof.
Seymour Slive, hoogleraar aan de Har-
vard-universiteit te Cambridge in Mas
sachusetts, zaterdag zijn oordeel over
het portret had uitgesproken. Prof. Sli
ve was er, op verzoek van de eigena
ren en de gegadigde, speciaal voor
naar Haarlem gekomen.
Hjj sprak zich, zo deelde de heer Baard
mee, in posiieve zin uit en verklaarde
er onvoorwaardelijk van overtuigd te
zijn, dat het portret van Frans Hals
is van omsteeks 1645. Prof. Slive acht
het uitgesloten, dat het portret zou zjjn
geschilderd door Jan Hals, van wie de
Amerikaanse deskundige en speciale
studie heeft gemaakt.
Hiermede zo deelde de directeur van het
Frans Hals museum mede, sluirt prof.
Slive zich aan bij de overgrote meerder
heid der deskundigen, die van de juist
heid van de toeschrijving aan Frans
Hals overtuigd zijn.
zijn dringen met epg.
Frankrijk daarentegen wil ook om
gevoelsredenen niet buigen voor de
Amerikaanse methode en zweert (uiter
aard!) bü de eigen vinding. Uit Kopen,
hagen .waar geleerden sinds vele Jaren
onderzoekingen verrichten voor 'n wer
kelijk goedkoop systeem, zün nog geen
positieve resultaten vernomen.
Heel veel kans op een spoedig har
monisch samengaan bestaat er dus ndet
Deze situatie weerspiegelt zich ook in
hert overleg van de oommissie.
Oplichting
De officier van justitie te Amsterdam
heeft een gerechtelijk vooronderzoek
doen beginnen tegen de twee kunstschil
ders-restaurateurs D. M. en J. F. J. N. te
Amsterdam die het mansportret hebben
gerestaureerd. Zij worden verdacht van
poging tot oplichting. Zij zouden namelijk
hebben getracht het doek voordelig in
bezit te krijgen.
Tegenover de familie Hotinof te Mui-
derberg, die het stuk had ontdekt en het
had laten restaureren, zouden zij het
tegen beter in hebben doen voorkomen
alsof de restauratie een teleurstellend
resultaat had opgeleverd en dat het wel
geen Frans Hals kon zijn. De familie is op
die poging niet ingegaan.
Na een eerste verhoor door de rijks
recherche, waarin de poging het stuk in
bezit te krijgen werd toegegeven, is tegen
beide mannen proces-verbaal opgemaakt.
Zij zijn niet gearresteerd, nader wordt
onderzocht of zij aan enige strafbare han
deling hebben schuldig gemaakt.
Com meniaar
Charme en vaart
J^E NCRV heeft gisteravond op Ne
derland 2 nieuwe programma's ge
ïntroduceerd. Het „Rendez-vouz d Pa
ris" beviel ons uitstekend. Kan men
deze aan kunst gewijde serie op zulk
een peil houden, dan hebben wij er
een programma bij om naar uit te kij
ken. Geestig van presentatie, goed ge
varieerd in onderdelen en met voldoen
de charme en vaart samengesteld. De
inquisitie-achtige ondervraging van
Karei Appel, passend bij zijn persoon,
terwijl wij ondertussen de fraaie rom
mel in zijn atelier konden begluren,
was wel een vondst.
Veel minder spectaculair en voor
namelijk gericht op liefhebbers van
deze materie was de entree van de
tweede nieuwe rubriek Micro'' ge
sausd met een tikje avontuurlijkheid
het experiment eigen. Het via de spe
ciale microscoopcamera vergroten van
microben en bacteriën is echter geen
televisienieuws meer, behalve voor
nieuwe kijkers. Belangwekkend zijn
deze vergrotingen ongetwijfeld altijd.
Maar misschien zou een andere vorm
van presentatie het geheel iets leven
diger kunnen maken.
Het verhaal van het zeldzame ka
binet, combinatie van vertelling en
spel met Guus Oster in het middelpunt,
vormde een aardige tegenstelling hier.
de voorstelling had veel goede
Van nog eens geheel andere allure
was daarna de film over het boek
Openbaring tn de beeldende kunst.
Een brtclemmend werkstuk, dat men
eigenlijk meermalen zou moeten zien
om ten volle te kunnen genieten van
de artistieke waarde en de betekenis
van de in beeld gebrachte symbolen.
Met dit alles heeft de NCRV vodP
een belangrijke televisieavond gezorgd.
