JOHN BULL GAAT KIEZEN
TUSSEN WILSON EN HOME*»=^i
SUPRA
KoFFIE
Verkiezingskoorts speelt
Amerikanen parten
Alle partijen menen
te zullen winnen
Als Gallup
gelijk heeft
in
Verkouden?
AS PRO
'ASPRO'
]jh eea &onte. kif
Vergadering van ooievaars
MWSMiS
Bi; DE piclL
•töNDÏKp
SHOW
VANNEIIE'S
5
WOENSDAG 14 OKTOBER 196t
E.E.G. zet tarieven-gesprek voort
Premier Dougla
i nome. die het prestige i
rtij herstelde. heeft rertrou
zijn partij gunstige uitslag.
Oppositieleider Har
treden van Douglas
irinning langzaam
*ld Wilson heeft sinds het op-
nome zijn kansen op de ovei
maar zeker zien verminderen.
Na de gisteren gehouden ver
gadering van de zes EEG-minis-
ters in Brussel is de hoop op
spoedige resultaten van
Kennedy-ronde, mede in verband
met de houding die Franse ver
tegenwoordigers aannamen,
niet groter op geworden. In de
komende weken worden vele
moeilijkheden verwacht. Als
compromis werd gevonden de
Amerikaanse regering om nadere
inlichtingen te vragen, nadat de
EEG zelf op technisch niveau
de voorbereidingen voor de lijst
van industriële produkten, die
zouden moetgn worden uitgezon
derd van de algemene verlaging
van 50 procent, heeft voltooid.
De moeilijkheden kwamen vorige week
tot een hoogtepunt toen de Amerikaanse
delegatie in Genève weigerde het
gesprek voort te zetten uit verbolgenheid
over een naar de mening van de
Amerikanen terugkomen van eerder
gedane toezeggingen door de EEG. De
Amerikanen verspreidden de vertrouwe
lijke documenten op grote schaal onder
de vertegenwoordigers van de bij de
Gatt aangesloten landen. De Amerikaanse
(Van een onzer redacteuren)
W^IE ZAL MORGEN als overwinnaar tevoorschijn treden uit de stembusstrijd in
Engeland? Zullen de conservatieven er in slagen, zich voor de vierde achter
eenvolgende maal de socialisten van liet lijf te houden? Zal het de socialisten nu ein
delijk weer eens lukken, de meerderheid in het Lagerhuis te veroveren? Of zal geen
van de beide grote partijen kans zien, _de meerderheid in de wacht te slepen en daar
door aangewezen zijn op medewerking van de kleine Liberale partij
Niemand kan er op dit ogenblik een verstandig woord over
zeggen. De conservatieven vertrouwen er op, dat z\j ook in de
komende vijf jaren Engeland zullen besturen. Zij beweren met
recht, dat de Britten „het nog nooit zo goed hebben gehad" en zjj
zien geen enkele reden, waarom bun kiezers thans een voorkeur
voor de tegenpartij zouden hebben. De socialisten twjjfelen er op
hun beurt niet aan, dat zjj het regeringskasteel zullen binnen
dringen. Gesteund door de jongste bevindingen van het Gallup-
instituut, dat in vergelijking met 1959 een verschuiving van 5
ten gunste van Labour heeft „gesignaleerd", nemen zjj een hou
ding aan van „wat kan ons nog gebeuren". En de liberalen hopen
nu maar, dat hun stemmenwinst ditmaal zo groot zal zijn, dat zij
hun aantal parlementszetels van zeven op 20 of 30 kunnen brengen
en dat geen van de andere partijen er in slaagt, de absolute meer
derheid te behalen.
Als Gallup gelijk heeft en de
socialisten mogen rekenen op een
stemmenwinst van-vijf percent ten koste
van de Conservatieve partij, dan krijgt
Engeland inderdaad in de komende vijf
jaren te maken met een socialistisch
kabinet en met een in meerderheid
socialistisch Lagerhuis. Dat valt als volgt
te verklaren. Dank zij het beginsel van
de eenvoudige meerderheid per district
krijgt de winnende partij soms een
Beduchte meerderheid in het Lagerhuis,
ook al heeft ze in uitgebrachte stemmen
uitgedrukt landelijk gezien maar een
heel zwakke meerderheid of zelfs een
kleine minderheid, hetgeen technisch ook
mogelijk is. Zo had de Conservatieve
partij bij de vorige Lagerhuisverkiezin
gen (op 8 oktober 1959) met 13.750.965
stemmen (49.4 van de uitgebrachte
Gemene zaak
Maar zelfs al halen de socialisten niet
voldoende stemmen binnen om zich van
de meerderheid in het Lagerhuis meester
te maken, dan zijn hun kansen om een
door hen beheerst kabinet te vormen nog
niet verkeken. Mochten de conservatie
ven inderdaad in de districten waar zij
over een heel kleine of betrekkelijk
kleine meerderheid beschikten het
onderspit moeten delven, dan moet de
mogelijkheid niet uitgesloten worden
geacht, dat zij een verlies van ongeveer
50 (of meer) zetels lijden en hun
meerderheid in het Lagerhuis kwijt
raken. Zou een eventueel verlies voor de
conservatieven beperkt blijven tot deze
circa 50 zetels, dan betekent zulks, dat
ook de socialisten niet aan een
stemmen) 365 zetels gekregen, terwijl de
Labourpartij met 12 216.166 stemmen
het totaal) slechts 258 kreeg
toegewezen.
stelsel der evenredige
vertegenwoordiging zoals wij dat kennen
deze verhouding ongeveer 312276
zijn geweest. De liberalen kregen met
1.640.761 stemmen (5.9 pet. van het
totaal) slechts 6 zetels. Bij evenredige
vertegenwoordiging zouden zij 37 zetels
hebben gehad en de resterende vijf
zetels zouden aan onafhankelijke
kandidaten of voor een deel aan de
andere partijen zijn toegevallen. De
conservatieven zouden echter geen
meerderheid in het Lagerhuis hebben
gehad, dat 630 zetels telt.
Het verschil
In Engeland werkt men echter met het
meerderheidsstelsel per district en niet
met het stelsel der evenredige
vertegenwoordiging. Dat kan de Conser-l|
vatieven als Gallup gelijk krijgt j
heel wat zetels gaan kosten. Want bij de
ln 1959 gehouden verkiezingen werden
vele kandidaten van de Conservatieve
partij gekozen met een meerderheid van
minder dan 100 stemmen en er waren]
er ook nogal wat, die niet boven een
meerderheid van 1000 slemmen uitkwa- Harold Wilson: vat op de klere
men. Daar staat tegenover, dat velen met meerderheid ,oekomcn
een grote meerderheid werden gekozen ene zaak.. mMt,„ maken met de gemeenschap
veilig idee, dat wel, maar aan de uberale partlj om de lciding
groot stemmenverlies. Brjtse schip van staat op zich te kunnen
verloren. Niettemin zou een
overwinning van hun partij een
gebeuren zonder weerga zijn in een land,
waar het als een fundamenteel beginsel
wordt beschouwd, dat de grote partijen
elkaar in het regeringskasteel afwisselen.
Twee keer1 is het de conservatieven
echter gelukt, hun optreden te
prolongeren. En als het waar is, dat drie
maal scheepsrecht is en dat zulks ook nu
nog geldt, dan behoeven de conservatie
ven zich daarover niet druk te maken.
Zij zijn bepaald niet zo kansloos, als in
het begin van dit jaar werd aangenomen.
De moeilijkheden, die zich aan het eind
van het premierschap van Harold
Macmillan hebben voorgedaan, spelen
thans geen rol van betekenis meer.
Premier Douglas Home heeft veel van
het verloren terrein teruggewonnen en
de aantrekkingskracht van zijn rivaal
Harold Wilson sterk doen slinken. Het is
dan ook de vraag, hoe de Britten morgen
stemmen. Wanneer zij hun stem
uitbrengen op de kandidaat in hun eigen
district, die zij het liefst naar het I
Lagerhuis afgevaardigd willen zien, dan
doen zich allerlei mogelijkheden voor.
Mochten zij hun stem uitbrengen om óf
Labour óf de Conservatieve partij aan de
macht te brengen of te houden, dan
spelen andere factoren een rol en gaat
het behalve om de persoonlijkheid van
de toekomstige premier ook over de
politieke denkbeelden, dié zijn partij aan
de man brengt.
Defensie
Op drie hoofdpunten bestaat er
verschil van mening tussen de drie
partijen, die in het Lagerhuis zijn
vertegenwoordigd. Ten aanzien van de
defensie houdt het conservatieve
manifest er aan vast, dat Engeland zijn
plaats in de gemeenschap der grote
mogendheden niet kan blijven innemen,
wanneer het zijn „kern-onafhankelijk
heid" niet handhaaft. De houding van
Labour op dit punt wordt als „abdicatie"
gekwalificeerd. Door het kernwapen
prijs te geven (hetgeen de socialisten
willen) zou Engeland volgens de
Conservatieve partij zijn rang van grote
mogendheid prijsgeven aan China of
Frankrijk. Volgens socialisten en
liberalen berust de zgn. kern-onafhanke
lijkheid op een sprookje. Er zou een
soort politiek kernmacht-comité moeten
komen, waarin naast de Ver. Staten ook
de grote Westeuropese landen zitting
moeten hebben. De oppositie is echter
verdeeld over de zgn. multilaterale
kernmacht. Labour is er tegen, omdat
West-Duitsland er bij betrokken wordt,
terwijl de liberale leider Jo Grimond
deze kernmacht ziet als een natuurlijk
complement van een toekomstig westelijk
lopen i
icht-comité.
Wat de samenwerking met Europa
betreft nemen de conservatieven een
afwachtende houding aan, met name wat
betreft het lidmaatschap van de EEG,
waarom Engeland in 1962 tevergeefs
heeft gevraagd: De Gaulle sprak er zijn
veto over uit. Labour wil zelfs niet
afwachten en is vierkant tegen
toetreding. De liberalen verlangen
onvoorwaardelijke toetreding van Enge
land tot een economische cn politieke
federaal Europa,
dat zijn plaats in een groot Atlantisch
Verbond zou moeten
n de vakverenigingen en
uitzicht werd gegeven op een algemene
modernisering van de Industrie, gezien
de mogelijkheden van „automation", die
men volgens de conservatieven niet moet
vrezen, maar moet uitbuiten.
De Britten hebben het op het ogenblik
betrekkelijk goed, vergeleken bij vroeger
zelfs heel goed. Zij interesseren zich dan
ook niet zo bijzonder voor al het rumoer
van dc verkiezingscampagne. Men vraagt
zich dan ook al af, of de opkomst morgen
nog geringer zal zijn. dan andere jaren
het geval was (78.7 procent in 1959 en
76.8 in 1955). Meestal benadelen de
wegblijvers de aan bet bewind zijnde
partij-
President Johnson Is gisteren terugge
keerd naar het Witte Huis van eer
zestienduizend kilometer lange propagan
distische reis door de westelijke staten
waarbij bij toespraken hield in Nevada,
Wyoming. Idaho. Colorado en Montana.
In een van zijn laatste toespraken zei
Johnson dat de Verenigde Staten een
president moeten hebben die in een keer
een besluit kan nemen. Er zou wel e
geen tweede kans kunnen zijn, zo
Maandag gaat Johnson naar Dallas
dat is de eerste maal nadat in deze stad
president Kennedy werd vermoord.
Dallas is een van de vijf steden die hij
op deze verkiezingstoer aandoet.
Zijn tegenkandidaat, senator Goldwa-
ter, zette na twee dagen rust zijn
propagandatocht voort in Topeka
(Kansas). Hij daagde daar opnieuw
president Johnson voor een televisiede
bat uit. Johnson heeft zulks al eerder
afgeweken. Het debat zou tevoren
opgenomen kunnen worden als Johnson
bang is per abuis dingen te zeggen die
de nationale veiligheid in gevaar zouden
kunnen brengen. aldus Goldwater.
Volgens de republikeinse kandidaat heeft
Tsjombe als een
held in Kongo
ingehaald
Premier Moise Tsjombe van Kongo is
gisteren in Leopoldstad als een winnende
held teruggekeerd. Hij werd luid
toegejuicht door duizenden Kongolezen,
die langs de straten opgesteld stonden
om hun premier te begroeten. In
wilde rit van 50 kilometer van
vliegveld Ndjili naar de stad stond
Tsjombe in een jeep, de vuisten hoog
geheven als een bokser die een
uitgedeeld heeft.
Leopoldstad kreeg een halve dag vrij-
om solidariteit met de premier te
betuigen.
Voor de jeep reed een vrachtauto vol
drummers die met hun getrommel de
menigte opzweepten. Naar schatting
waren een kwart miljoen mensen op de
been. Achter Tsjombe kwam een kolonne
's die meer dan 8 kilometer lang
Functionarissen hebben verklaard, dat
het de grootste volksdemonstratie was
sedert koning Boudewijn in 1960 kwam
~m het land onafhankelijkheid
erlenen.
ambassadeur bij de EEG heeft nu
verklaard dat het incident van vorige
week meer als een tegenslag dan als een
mislukking moet worden gezien.
Frankrijk was eerst van plan de
voorbereiding voor de Kennedy-ronde nu
maai- geheel op te schorten, maar de vijf
EEG-partners wisten de Fransen met een
compromis voorlopig tevreden te
stellen.
Overigens begrijpt men in Europese
kringen de heftige Amerikaanse reactie
zo best, tenzij de verkiezingsspan
ningen de onderhandelaars parten
hebben gespeeld.
In Brussel betoogt men dat het niet
aangaat dat de EEG concessies gaat doen
vooraleer men een inzicht heeft in
de toezeggingen van Amerikaanse zijde
voor produkten waar de zes EEG-landen
belangstelling voor hebben. Hoe het zij,
de onderhandelingen worden voortgezet
maar de hoop op een spoedig resultaat is
veel kleiner geworden.
Rillerig Onprettig?
Pas dan op!,
Neem bijtijds ASPRO'.
'ASPRO' bevat alles om Uw
verkoudheid snel en doel
treffend te bestrijden.
Uei&kotMSty
andere kant
Want als een kandidaat wint met nemen.
meerderheid van 20.000 of 30.000 EcOTlOTtl IC
stemmen, dan heeft zijn partij helemaal Tijdens de verkiezingscampagne heb-
niets aan zo'n overschot. Verkiezingsdes- ben dc liberale politici or geen twijfel! Op het gebied van het economisch
kundigen hebben de laatste tijd aan laten bestaan, dat zij in het geval dc beleid werpen de conservatieven zich op
uitgerekend, dat een verschuiving van
3!£ procent der stemmen reeds voldoende
zou zijn om de regering Douglas Home
de macht te ontnemen.
Labour zal om zich van een
parlementaire meerderheid te verzekeren
er voor moeten zorgen, dat zij
tenminste 58 afgevaardigden meer dan in
1959 in het Lagerhuis krijgt, waarbij zij
3.6 procent meer van de uitgebrachte
stemmen nodig heeft dan bij de laatst
gehouden verkiezingen. Het komt er op
neer, dat in dc praktijk Labour 65
afgevaardigden meer in het Lagerhuis
stemmen „staken", niet
conservatieven, maar met de socialisten
zullen samenwerken. Nu is er als na de
verkiezingen dc kruitdamp is opgetrok
ken, altijd wel een mogelijkheid, dat
men zich aan de meest biedende partij
"erkoopt. Dc conservatieven zijn dus nog
niet helemaal bij voorbaat uitgeschakeld.
Maar de socialisten hebben mochten
zij nog de conservatieven de absolute
meerderheid verwerven toch wel het
recht van de eerste keus.
dc als verdedigers
de individuele
Intussen hebben de
valieven de
vrijheid tegen toezicht, regeling
nationalisatie als door Labour beoogd.
Tussen deze twee uitersten in staand
pleiten de liberalen voor een gezamenlijk
beheer, dat de expansie kan bevorderen
en tenslotte de arbeiders tot een soort
aandeelhouders zal maken. Wat in het
conservatieve manifest overigens speciaal
opviel was. dat er in gezegd werd. dat de
thans onder regeringscontrole staande
huren niet vrijgegeven zullen worden,
voorts de belofte werd gedaan van een
juridisch onderzoek betreffende eventue
morgen nog niet I le herziening van de wetgeving ten
Douglas Home op het verkiezingspad.
I Op 30 oktober wordt
bij alle spaarbanken over
de gehele wereld de 40
ste wereldspaardag, ge
vierd. De spaarbank voor
de stad Amsterdam en de
Zentralsparkasse der ge-
meinde Wien zullen aan
deze jubileum-wei eld-
spaardag een bij/onder
cachet verlenen. Zii ga: n
namelijk personeel uit
wisselen. Op woensdag 28
oktober zal een afvaardi
ging van de spaarbank
uit Wenen bestaande
uit 10 dames in
Oostenrijkse klederdra* h-
ten op Schiphol arrive
ren. Een uur later zullen
10 dames van de spaar
bank voor de stad Am
sterdam in Volendams
costuum gestoken naar
Wenen vertrekken.
In de bergen van Alto
Adige (Zuid-Tirol) is gis
teren veel sneeuw geval
len. De temperaturen
daalden in vele gemeen
ten tot onder nul. De
sneeuw in de Stelvio-pas
is nu al één meter dik.
I De leider van de Britse
labour-partij, Harold
Wilson, heeft al gestemd.
Hij heeft begin deze
week zijn stembiljet per
post opgestuurd. Op de
vraag of hij op labour
gestemd had zei hij: „Ja.
en het is nu te laat om
van mening te verande
ren."
De jongste zoon van
premier Jean Lesage van
Quebec, de 8-jarige Ray
mond, wordt voortdurend
bewaakt. Deze maatregel
werd genomen nadat pre
mier Lesagc brieven van
onbekenden had ontvan
gen waarin gedreigd1
werd met ontvoering van
zijn zoon. De ontvoering
zou plaats hebben gedti-1
rende het bezoek van
Koningin Elizabeth cn
prins Philip aan Canada.
1642) Vele trekvogels verzamelen dere van de tegenpartij zijn. Met
zich tegen het einde van de zomer het omgekeerde resultaat overigens,
op bepaalde plaatsen om zich voor want verleent de aklnese In het nest
te bereiden op dc lange tocht naar een zekere mate van bescherming,
hun winterverblijven. Dit doen bijv. tijdens het gevecht met soortgenoten
de zwaluwen, maar ook de ooievaars betekent het een vrijwel zekere dood,
die op weidcvlakten, moeraslanden omdat het jonge dier zonder enig
"ndere laaggelegen gebieden bij- tegenweer wordt doodgepikt.
op deze vergaderin- Uit deze aktivitciten op de ooie-
•ordt, weten we he- vaars-vergaderplaats moet volgens
cenkomen. Wa
gen besproken -
laas niet, maat
hei terrein v
ding
zeker: onderzoekers i
TOCH IS
WET ZO!
groot deel de
oorsprong van de
zgn. ..ooievaars-
geriohten" worden
verklaard, de fabel
die ons vertelt dat
de ooievaars een
soort vierschaar
spannen cn iedere
soortgenoot die niet
waardig wordt ge
acht dc tocht mee
verzameld hebbi
is niet alleen maar
maar dient vooral
ook om de jongere
dieren gelegenheid
te geven hun reeds
eerder aangevan
gen vliegocfeningen
voort te zetten.
En juist met bet oog op die vlieg- te maken, ter dood veroordelen. Het
oefeningen is liet zeer goed moge- tot akincse vervallen ooievaarsjong
lijk. dat de grote vleugels van dc zou dan het bewjjs leveren, dat de de-
nog weinig ervaren vogels in elkaar linkwent het vonnis „zonder protest
verward raken, waardoor de onver- heeft aanvaard en ondergaan". In
mijdclijke vechtpartijen ontstaan, die zijn boekje over de ooievaars heeft
het moet helaas worden erkend dr. R. Mell krachtig stelling geno-
ook in dc ooievaarswereld wel men tegen deze „dwaas-menselijke"
eens tot ongelukken met dodelijke opvatting. De dode ooievaars die wel
afloop leiden. Ontstaat dc vechtpartij eens op de ooievaars-vergaderplaat-
tussen een stel jongeren, waarvan sen worden aangetroffen, ziet hij als
éen dor vechtenden duidelijk dc min- een gevolg van de hierboven weer-
derc van de tegenpartij is. hetzij gegeven gang van zaken, maar hij
door geringere lichaamsgroei, hetzij voegt er aan toe, dat de slachtoffers
door een minder krachtig spierstelsel, niet altijd tengevolge van gevechten
dan vervalt dit jong tot hel merk- om het leven zullen zijn gekomen,
waardige gedrag, dat door biologen maar ook door het feit dat rij
als akincse wordt aangeduid. Dit pro- hoewel op het oog geen riebtbare
ces van verstarring en bewegenloos- afwijkingen vertonend in vele ge
heid is de normale reaktie van jon- vallen toch niet tot de normale exem-
ge ncstdieren bij naderend gevaar, plaren gerekend kunnen worden en
Dan Is het „zich dood houden" een tengevolge van instinctieve animosi-
ouddcl om zo min mogelijk de aan- teit ten offer zijn gevallen. Van een
dacht te trekken van de roofvogel .gericht" wil hij echter niets weten,
die het op dc inhoud van de nesten Wat u misschien wél wilt weten,
heeft voorzien. En ditzelfde proces zijn de afmetingen die sommige nes
van verstarring kan zich ook mees- ten kunnen krijgen.
ter maken van onvolgroeide jongen
die in het gevecht kennelijk de min- (Nadruk vciftoden.) H. Fétillon
Protectie van
dollar na
moord op
Kennedy
Binnen enkele minuien na de moord
op John Kennedy zijn in de Verenigde
Staten maatregelen genomen om de
dollar te beschermen. Dit onthulde
gisteren de vice-president van de
buitenlandse afdeling van de Federale
■ve bank in New York, Uarres E.
Coombs.
Coombs vertelde dat, toen het nieuws uit
Dallas op de telex verscheen, „wij
onmiddellijk gesteld werden voor een
duidelijke risico van paniekverkopen
op de beurs, zoals Wall Street te zien
gaf".
Een interventie op grote schaal door de
Federal reserve was nodig om specula
tieve ontwikkelingen te beletten. „Ge
zien de noodsituatie, aldus Coombs,
kwamen wij tot de conclusie, dat wij
niet konden wachten en wij plaatsten
op de markt grote aanbiedingen van
verschillende Europese valuta's tegen
koersen, welke gelijk waren aan die
van vóór de dood van president
Kennedy.
Vervolgens gaven wij de verzekering dat
wij buitenlandse valuta's in onbeperkte
bedragen konden leveren". De hoofden
van de buitenlandse centrale banken
namen eveneens maatregelen door de
wisselkoersen voor sommige Europese
markten te bevriezen, zo verklaarde
hij.
Coombs onthulde deze feiten tijdens een
rede voor de National Industrial
Conference te New York.
iet dubbel
met
Iranims gemalen
vacuum verpakt
