Nyborg - conferentie nu een
Pan-Europese organisatie
Constitutie drong thema
op het tweede plan
Fusie met A.R.P.
niet forceren
Gereformeerd: vlas dekt
soms gevaarlijke lading
Een woord voor vandaag
Belangrijke beslissingen
in concilie op handen
Hoe moet nieuwe chr.
partij er uitzien?
Unieraad van C.H.U.:
y
2
MAANDAG 12 OKTOBER 1964
Belijdenis praktisch toepassen
O
(Van onze kerkredactie)
Wanneer de prediking zich een
zijdig betrekt op de geloofsleer
zonder in te gaan op de vragen,
zorgen of noden van het prakti
sche leven, doet zij tekort aan de
ere Gods, die op alle terreinen
beoogd moet worden. Het is do
pers in plaats van gereformeerd,
wanneer men wel diepzinnig re
deneert over de leer, maar zich
onttrekt aan vragen omtrent het
huwelijk, het gezin, de samenle
ving, de maatschappelijke orde,
het kerkelijk leven en niet te ver
geten de volkerenwereld en de
zending.
Dit zei da. W. C. Hovlus van \leuw-
Lekkerland zaterdag op de bondsdag van
de Nederlandse Hervormde Mannenver-
enigingen op gereformeerde grondslag
Jn Utrecht. HU sprak over het onderwerp
„Wat is gereformeerd?" Het woord
..gereformeerd" ia in deze tUd. waarin
alles op drift raakt. In menig opzicht
afgesleten- Het dient als vlag om een
vaak gevaarlUke lading te dekken, aldus
da. Hovlus.
Gereformeerd is allereerst de onvoor
waardelijke aanvaarding van de Bijbel
als Gods Woord en het verstaan van de
Bijbel overeenkomstig de belijdenis van
de kerk Wanneer wy hieraan vast willen
houden, noemen velen ons starre, lastige
spelbrekers, maar zo zei ds. Hovius
liever „om Gods wil, wij kunnen en
mogen niet anders", dan het inhoudloze
„hier staan wij, wij kunnen van alles".
Het is echter niet goed gereformeerd,
wanneer we er tevreden mee zijn, als
we de leer op een prikje kennen. Dan zit
het een paar voet te hoog: wel in het
hoofd, maar niet in het hart- Ds. Hovius
legde er de nadruk op. dat voor God de
vurigste ijver voor de zuivere waarheid
waardeloos is. wanneer de vernieuwing
van hart en leven ontbreekt. Belijden
vanuit de beleving, dat is echt gerefor
meerd.
Dat zal dan ook betekenis krijgen voor
de praktijk van het dagelijks leven. Som
migen noemen dat onbelangrijk. Ze zijn
zwaar in de leer. doch licht ln het leven.
Het is echter niet gereformeerd, om het
leven in de week los te zien van dat op
zondag. Juist in het leven van alle dag
moet een echte gereformeerde te herken
nen zijn.
Groeten
Na het openingswoord van de bonds
voorzitter ds. A Vroegindeweij van
Veenendaal. dat wij zaterdag reeds ver
meldden, sprak de hoogbejaarde, maar
nog zeer vitale prof. J. Severijn. Hij
kwam de groeten overbrengen van de
verenigingen van hervormde Jongelingen,
meisjes, knapen, kleine meisjes, zondags
scholen, vrouwen, zendingen en inwen
dige zending, alle op gereformeerde
grondslag.
Al die gereformeerde actie schUnt nog
ai wat te betekenen voor de toekomst,
alius prof. SeverUn- Toch is dit
schijn. Partikulieren doen. wat de kerk
zou moeten doen. Maar de Hervormde
Kerk gaat steeda meer ln een richting,
die wij niet kunnen goedkenren, terwijl
de gereformeerde beweging in deze kerk
verslinkt We gaan geen goede tUd tege
moet, zo zei prof. SeverUn, die de
hervormd-gereformeerde mannen opriep
tot getrouwheid en waakzaamheid-
Prof. H. Jonker sprak
kort woord, waarin hU de
enigingen wees op hun roeping open te
staan voor de problemen van deze mo
derne tijd. met name die de jonge gene
ratie stelt. Dit is niet iets
Ds L. Blok van Ridderkerk hield
gedegen referaat over ..Het werk
de Heilige Geest". De Pinkstergroepen
maken ons het verwijt, dat wij aan het
leven van de Heilige Geest zijn ontzon
ken. De kerk is ontrouw geworden aan
het volle Evangelie Wedergeboorte, ge
loof en bekering staan bij de kerk op
de voorgrond, maar niet de vervulling
met de Heilige Geest. Zo komt het. dat
de kerk zo onvruchtbaar is. zo leer
stellig dor en niet te vergeten ook zc
?rdeeld.
In deze verwijten wordt de kerk weer
»n onbetaalde rekening gepresenteerd,
die wij maar niet naast ons neer mogen
leggen, aldus ds. Blok. Hij meende, dat
in de kerk inderdaad een groot tekort
aan de Heilige Geest, maar dat wij
daarom toch niet mogen vervallen tot
de extremiteit van de Pinkstergroepen.
Als waarschuwend voorbeeld noemde hij.
■e in de Bijbel niet van David, maar
van Snul lezen, dat hij in tongen
sprak. Dit moet ons voorzichtig maken
>or allerlei wonderlijke dingen.
We mogen zeer beslist niet zeggen,
dat het spreken in tongen nu niet meei
kan gebeuren en dat de kerk het niet
meer nodig heeft, maar men mag ook
niet beweren, dat de gave van het spre
ken in tongen onmisbaar is voor ieder
"e een kind van God wil zün.
Ds. Blok had ook enkele punten van
kritiek op de prediking in de kringen
van de Gereformeerde Bond Hij noemde
de oordeelsprediking te ondiep. Daai
gaat er van de prediking zo weinig
wederbarende kracht uit. De profeten
en de apostelen hielden over bekering en
geloof geen „leerredenen", maar riepen
hun gehoor er toe op. We moeten niet
de bekeringsweg prediken, maar voluit
het geloof alleen, anders belemmeren we
de doorwerking van de Heilige Geest.
Ds. F. A. den Boeft, emeritus-predi
kant van de Gereformeerde kerk van
Helpman (Gron). die gisteren twee
maal zou voorgaan in de diensten v
de kerk van Heerlen, is tijdens de m
gendienst op de kansel onwel gew
den, zodat de samenkomst geen voort
gang kon hebben.
De in de dienst aanwezige ouderling
dr. A. A. L. Rutgers, verleende eerste
geneeskundige bijstand. Ds. Den Boeft
is na de kerkdienst naar zijn woning
in Rotterdam gebracht.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen de benoeming tot geestel.
verzorger bij de inrichtingen vJi. depar
tement van justitie: E. Dijkhuis te De
Bilt (Utr.).
Bedankt voor Diepenveen (Ov.): J.
Dok te Noordwijk binnen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Voorburg: H. J. v. Dui
nen te Zwijndrecht: te Den Haag-O.
vac. K. Welbedacht»: J v. d. Zanden t<
Zwolle.
Aangenomen naar Beetsterzwaag: J. J.
R. Baas. kand. te Amsterdam, die bedank
te voor Blokzijl. Doezum. Erica. Neder-
horst den Berg. O. en N. Bidtzijl. Rotte-
valle, Siegerswoude en voor Zoutkamp
Aangenomen naar Velp: J. H. Kappers
te OegstgeesL
GEREF. KERKEN (VRIJGEM.)
Beroepen te Oldenzaal-Glanerbrug
Doornbos te Ten post.
Heilige Geest
Bornholm-gedelegeerden dankbaar ontevreden
M S BORNHOLM De vijf
dagen die uitgetrokken waren
voor de Conferentie van Europe
se Kerken aan boord van het
schip de Bornholm, bleken te
weinig. Het presidium is er in
geslaagd de conferentie een vei
lige institutionele haven binnen
te leiden, maar de discussie heeft
duidelijk gemaakt dat het nog
geen rustige haven is. Een groot
aantal wensen gingen niet in ver
vulling. En de debatten over de
constitutie, het presidium en de
adviesraad verdrongen de ge
sprekken over het thema naar
het tweede plan. Er was eenvou
dig geen tijd meer voor een open
bare behandeling van d« rappor
ten van de twee werkcommis-
sies over de verantwoordelijkheid
ten opzichte van de andere conti
nenten en de problematiek van de
generaties.
Geen tijd voor
bespreking van
de rapporten
(Van onze kerkredactie)
Geen vertegemvoordiging van bewegingen
(Van onze kerkredactie)
M.S. BORNHOLM De Con
ferentie van Europese Kerken
heeft een eigen constitutie. Op
de vierde dag van de conferentie
die gehouden werd aan boord van
het Deense schip Bornholm werd
zo de basis gelegd van een of
ficiële pan-Europese organisa
tie. In het vervolg zullen niet al
leen de kerken elkaar om de twee
jaar wat meer of tnihder vrijblij
vend ontmoeten zoals tot nu
toe maar er zal een blijvende
organisatie zijn, die de vragen
waarmee Europese Kerken te
maken krijgen grondig kan be
studeren. Om het jaar zullen de
kerken dan hun afgevaardigden
zenden voor een assemblee om
het verrichte werk te bespreken
en nieuwe lijnen voor het toekom
stige werk vast te leggen.
Het zag er naar uit dat de ontwerp-
eonstitutie zonder al te veel moeilijk
heden zou worden aangenomen. Er wa
ren slechts enkele amendementen schrif
telijk ingediend. Toch werd het nog een
debat dat ruim vijf uur duurde.
n van de belangrijkste verschilpun-
was de plaats die oecumenische of
interkerkelijke Europese organisaties in
het geheel van deze kerkenconferentie
zouden innemen. Tot nu toe kwamen nie*
slechts gedelegeerden van kerken bijeen,
maar had het presidium de vrijheid om
ook organisaties uit te nodigen. Zo waren
de Verenigde Bijbelgenootschappen, het
laatste twlnUg jaren een eigen plaats
gevonden heeft in het christendom naast
de gemeentelijke structuren.
Evenals de Russisch-orthodoxe en Je
gereformeerde gedelegeerden elkaar twee
jaar geleden nog al eens steunden, >en
het ging om theologische vragen, stonden
zU nu weer naast elkaar ln verzet tegen
dit amendement. Sokolofsky meende dat
een dergelUke samenwerking in strUd
was met de opzet van een „conferentie
van kerken". Zou het amendement wor
den aangenomen dan zou het bepaald
noodzakelUk zUn dat duidelUk werd om
schreven welke organisaties bedoeld
werden. Ook de gereformeerden en na
later bleek waren zU niet de enige West-
europese gedelegeerden die er zo over
dachten toonden zich bevreesd voor
een doorkruising van dit typisch kerke-
lUke contact en werk.
Het voorstel werd uiteindelijk met 31
tegen 26 stemmen verworpen, terwijl elf
gedelegeerden zich van stemming ont
hielden. Wel werd het presidium met de
Adviesraad het recht gegeven om ver
tegenwoordigers van dergelijke organisa-
Internationaal Christelijk Vakverbond,
Het Europese werkcomité voor Europese
agrarische problemen de Werkge
meenschap van protestantse journalis
ten en de Internationale Bond voor In
wendige Zending en Diakonie merkwaar
digerwijze alle door Nederlanders ver
tegenwoordigd.
AMENDEMENT
wilden werken liefst permanent met
eigen vertegenwoordigers. Zo werd er een
amendement ingediend door de voorzit
ter van de Organisatie van Evangelische
Academies in Duitsland, dr. Eberhard
Müller. dat de band tussen al deze orga
nisaties en de Conferentie van Europese
Kerken sterk wilde aanhalen. HU ver
dedigde zijn voorstel door er op te
wijzen dat als deze organisaties niet
zouden worden ingeschakeld de Con
ferentie van Kerken eigenlijk haar
werk zou beperken. ZU zou geen reke
ning houden met de arbeid, die in de
aandrongen dat in het vervolg de kerken
zelf delegaties zullen zenden waarvan
jongeren, vrouwen en leken deel uit ma
ken.
De vergadering besloot tevens in prin
cipe een soort Europees Bossey, een
Europees vormingscentrum te stichten,
waar vragen bestudeerd kunnen worden
die de Europese kerken aangaan. De
Conferentie van Europese Kerken werd
gratis of voor een zeer nominaal bedrag,
een kasteel aangeboden, Schloss Muhl-
berg nabij Graz in Oostenrijk. Het presi
dium zal een comité benoemen dat deze
kwestie diepgaand zal bestuderen. De
conferentie zelf zag zeer goede mogelijk
heden voör een dergelijk centrum,
wilde zelf nog geen beslissing nei
De volgende Nyborg-conferentie zal in
oktober 1966 gehouden worden, zo moge
lijk weer in hotel Nyborg-Strand, waar
de eerste drie conferenties vergaderden.
Daar zal in het bijzonder aandacht ge
schonken worden aan de dienst van de
kerken in een Europa waarvan de naties
verschillende sociale en politieke struc
turen kennen. Dan zal dus de verhou
ding van kerk en staat aan de orde
komen. Op deze conferentie werd reeds
een interimrapport besproken van de
werkcommissie die twee jaar geleden
voor deze problematiek is ingesteld. Het
werd officieel aan de vergadering voor
gelegd door prof. dr. P. J. Roscara Ab-
r» bing. De vergadering stemde in met de
5* lijnen die in het rapport werden getrok-
in duidelijketegemprMkniet kfR en d|e de komende twee jaar
In het eerste hoofdstuk van de brief van Paulus aan de Ro.
meinen een welhaast onuitputtelijke schatkamer toordtj
de mensen gewezen op de kracht van God die in het evangeli(
aan ons openbaar wordt. Maar in datzelfde hoofdstuk komt ook
de meest alschuwelijke, en nog wel drie maal herhaalde zin
voor uit de gehele bijbel. Sprekend over de mensen die God
niet verheerlijkt of gedankt hebben schrijft Paulus tot drit
maal toe: „God gaf hen op" of ook wel „God heeft hen overgtl
geven." Waaraan? Aan onreinheid, aan schandelijke lusten, aan
een verwerpelijk denken. Naar lichaam en geest wordt de
mens overgelaten aan krachten die hij heeft losgewrikt en nt
niet meer beteugelen kan. Uit deze woorden blijkt dat God)
genade niet eeuwig om ons blijft strijden. Er blijkt uit da:
Gods handen niet eeuwig naar ons zijn uitgestrekt. Er koiK
het moment dat God de ondankbare metis loslaat. God zegt
dan: Nu ge uw hulp en kracht niet van Mij wilt verwachten,
nu zult ge het in uw eigen kracht moeten doen. En de langt
lijst van zonden toont aan dat de mens dan geheel gaat lever,
voor eigen bevrediging, lichamelijk en geestelijk. Waar God
uit het oog verloren wordt, komt het eigen ik in het middel
punt te staan. Dit donkere hoofdstuk staat in de bijbel ah
een laatste oproep aan de mens om toch te beseffen wat hi;
doet. Wie God niet de eer geeft, kan niet zichzelf zijndit
wordt een prooi van begeerten en zelfzucht.
Tijdens de al te korte discussie over
deze rapporten stond een van de jongere
gedelegeerden op om te zeggen dat hij
geen enkele verantwoordelijkheid wilde
nemen voor het rapport dat over de
generaties was uitgebracht Daarin wordt
uitgesproken, zo zei hij, dat
meenschappelijke
is van jong en o
Het rapport vervolgt: „Zo komen er
duidelijke concrete vragen op ons af
de daadwerkelijke inschakeling van
jonge mensen bij het werk van onze
kerkeraden en synodes op het plaatselijk
nationaal vlak, als ook in de Nyborg-
samenkomsten en de leidende organen
deze conferentie van Europese Ker
ken". Maar wat zien wij nu, zo vervolg
de de Jongere spreker. Dat hiermee geen
enkele rekening gehouden is met de sa
menstelling van het presidium en de
adviesraad. Deze conferentie is daarmede
reeds nu in duidelijk» t«.n«prjak mul en oc
.•j£S.,.!ZtrLZL ESSLïiïï verder «.He» word.» nlt,«werkt.
Godsdienstvrijheid bedreigd
Waarschijnlijk zal deze week de be
slissing vallen, of het concilie in no
vember zal eindigen, of dat er vol
gend jaar nog een zitting nodig zal
zijn. Woensdag begint het debat na
melijk over het gewichtige schema
betreffende de kerken in de moderne
wereld, waarin onderwerpen aan de
orde komen als de bevolkingsexplosie,
de internationale vrede en de bewape
ning.
Het zal de vraag zUn. welke positie
aan het schema zal worden toegekend
Het debat zal beperkt zUn. als die bis
schoppen hun zin krijgen, die het sche
ma willen beschouwen als een ec
dige beginselverklaring Anderen
sen het schema echter de status v:
decreet geven als een gewichtig docu
ment voor het bepalen van het karakter
van de dialoog van de kerk met de
derne wereld. Deze bisschoppen we
een volledig debat, zelfs als een nieuwe
zitting van het concilie noodzakelijk
zijn.
Overigens schUnt het concilie op het
ogenblik in een crisisstemming te verke
ren. ,J)e Volkskrant" meldt, dat twee ge
op de conferenties zelf.
Met overgrote meerderheid oordeelde
de vergadering dat een voorgesteld presi
dium van vyf leden en een Adviesraad
van 15 wel eens te klein kon zijn. Daarom
werd besloten dat de assemblee iedere
twee jaar een derde aantal leden van een
presidium van minstens vijf en hoogstens
zeven en van een Adviesraad van min
stens vUftien en hoogstens 21 leden zal
benoemen.
De nieuwe constitutie spreekt uit dat
deze Conferentie van Europese Kerken
een oecumenische gemeenschap is van
kerken die de basis van de Wereldraad
aanvaarden. Het doel is samen te werken
door middel van regelmatige büeenkom-
sten en elkander te helpen in de taak die
de kerken is opgedragen in de huidige
Europese situatie.
Bekende predikanten
in adviesraad van
Nyborg-conferentie
In plaats van uit vijf, zal het
presidium van de Conferentie van
Europese Kerken in het vervolg
uit zeven leden bestaan. De leden
van het oude presidium kwamen
terug, terwijl er twee nieuwe be
noemd zijn, namelijk: metropoliet
Justinus van de Romeense-ortho-
doxe Kerk en de bisschop van de
Zwitserse methodistenkerk Ferdi
nand Sigg,
Met bisschop Sigg is voor het eerst
iemand uit de vrije kerken ln het pre
sidium gekozen.
De adviesra^a bestaat uit achttien per
sonen. Acht van hen maakten reeds
deel uit van r't vorige adviesraad,
wijl tien leden er voor het eerst zitting
in hebben. In het presidium plus de ad
viesraad hebben in totaal acht luthera
nen. zes orthodoxen, vijf gereformeer
den (geen Nederlandse), een methodist,
een baptist, een anglicaan en drie le
den van de zogenaamde „verenigde
kerken" zitting.
Bekende persoonlijkheden in de nieuwe
adviesraad zijn ds. Humberto Capo
van Spanje, ds. Martin Nlerröller van
Duitsland, bisshop Noth van Dresden,
Oost-Duitsland, ds. Kenneth Slack de
secretaris-generaal van de Britse Raad
van Kerken, bisschop Emilianus Ti-
miades de vertegenwoordiger van hef
oosterse orthodoxe oecumenische pa
triarchaat van Constantinopel bij de
Wereldraad van Kerken, Prases Wilm
uit Duitsland en bisschop Emerich Var-
ga van Tsjechoslowakije.
Pastoor H. Beex uit Esch bU 's-Her-
togenbosch is door het Nederlandse epis-
kopaat aangewezen als auditor bij het
concilie Pastoor Beex zal de Nederlandse
pastoors op het concilie vertegenwoordi
gen. Hy zal die vergaderingen mogen
bijwonen, waarop het voorstel over de
clerus in behandeling zal worden geno-
Pastoor Beex is 50 Jaar en behalve pas
toor van Esch ook hoofdredacteur van he'
Bossche bisdomsblad ..de Sint Jansklok-
ne"dë"SpMnse generaal der dominica- ken" Hij is enkele maanden geleden be
nen Fernandes en de generaal-overste noemd tot directeur van het pastoraal
van de congregatie van de Heilige Geest oriëntatiecentrum, dat voor de Bossche
Marcel Lefebvre. Deze drie staan be- j geestelijkheid aan het groot
paald niet als vooruitstrevend bekend. 'Haren zal worden verbonden.
Dankbaarheid
js een gevoel van onbehagen,
maar tegelijkertijd was er een diep ge
voel van dankbaarheid over de mogelijk
heid van ontmoeting. Voor het eerst in
de geschiedenis van deze conferenties
was een voltallige delegatie uit Oost-
Duitsland aanwezig. Tevens hadden de
kerken van achter het ijzeren gordijn
afgevaardigden gezonden dan ooit
..ren. En tegelijkertijd kan gezegd
worden dat vrijwel niets openbaar merk
baar werd van een tegenstelling Oost-
West, die in het verleden de conferenties
soms beheerst heeft. De werkelijke te
genstelling was er veel meer een van
jong-oud
Een diep gewortelde dankbaarheid
.oor deze ontmoeting openbaarde zich
toen de Oostduitse en Zweedse gedele
geerden midden in open water over
stapten op een klein bootje om over
een woelige zee naar Malmö gebracht
te worden. De kleine boot lag reeds
langszij, toen in de vergaderzaal de
afscheidsdienst nog gehouden werd.
Geholpen door zeelieden sprongen
daarna de Oostduitsers en -Zweden
over op het dansende schip. Toen het
wegstoomde zette plotseling een van
de gedelegeerden op de Bornholm het
oude Schotse afscheidslied uld lang
syne" in, dat begint met de regel
.^Should auld acqaintance be forgot?"
(Zouden we oude bekenden vergeten?
ledereen stemde met het lied in. Wie
de woorden niet kende neuriede
Het was een spontane uiting van
dankbaarheid over een ontmoeting die
ondanks onvervulde
werkelijk historisch genoemd kan
worden. Dit moment wiste
Rapporten
Jong oud
Tijdens de eerste dag van deze confe
rentie hoorden we iemand klagen over d«
keuze van „Samenleven als generaties"
als onderwerp ter bestudering. „Is dat nu
wel zo belangrijk," was zijn vraag. Maar
bet verloop van deze conferentie heeft
uitgewezen dat hier, een probleem op
duikt dat zich meer en meer doet voelen
in oecumenische vergaderingen. Het pro
bleem is niet zozeer dat de jonge oecu
menische pioniers van twintig jaar gele
den nu ouder geworden zijn. en
moeizaam hun plaats inruimen
jongeren. Het gaat veel dieper. Het
ruchten in de kringen van het concilie
ontsteltenis en verontwaardiging hebben
gewekt.
In de concilieleiding
den gestreefd.
de toch al afgezwakte
ve'rkfaring over de Joden te degraderen
tot een alinea in het achema over de
kerk Dit zou er het gevolg van zijn. dat
de Arabische landen nog steeds niet te
vreden zijn over de tekst en zware druk
op de paus uitoefenen. Onderbrenging
in het schema over de kerk zou dan
moeten dienen om de Arabische landen
duidelijk te maken, dat het in de ver-
klaring over de Joden niet om een po
litieke. maar om een godsdienstige aan-
gzelegenheid ga*L
Nog meer ongerustheid heerst er ovei
het feit. dat voor de bewerking van hef
schema over de godsd lenatvrUheld eer
commissie Is benoemd, die er waarschijn
IUk tagrlipende walgingen ln zal aan
brengen. Ala nieuwe bewerkers worden
genoemd de Ierse curie-kardinaal Brow-
Toen de namen bekend gemaakt
den door het bcnocmingscomité var.
die het werk in de komende jaren zullen
moeten leiden, bleek al direct een duide
lijk gevoel van onbehagen. Van
lijke kant werd geklaagd dat er geen
enkele vrouw benoemd was. Er werd
geklaagd dat de lijst nauwelijks namen
van leken bevatte, en de jongeren toon
den zich in het bijzonder teleurgesteld.
De benoeming van een presidium en
adviesraad die gewoonlijk slechts enkele
minuten in beslagneemt (omdat de dis
cussie over de personen reeds
benoemingscomité uitvoerig is gevoerd),
wekte nu een debat op dat enige r
duurde.
Van gereformeerde zijde werd nog
poging ondernomen bij monde van prof.
dr. C. van der Woude, om aan de lijst
nog de naam van de 26-jarige (nog ondc
dienst zijnde) mr. B. de Gaay Fortman
toe te voegen. Dat betekende evenwel
dan nog twee leden benoemd zou
den moeten worden, omdat het aantal
leden door drie deelbaar moet zijn. De
vergadering ging niet op dit voorstel in,
omdat het inzicht sterk leefde dat het
probleem niet was opgelost door
voudig een naam aan de lijst toe te
gen Er moest fundamenteel iets veran-
Afvaardiging
Dr E. Emmen. die de vergadering
leidde, liet duidelijk blijken dat het
niet zo eenvoudig is om dit probleem
op te lossen. Er werden wel vele
sen geuit, zo zei hij. maar er kunnen
door een besluit van de vergadering,
alleen maar officiële gedelegeerden,
die door de kerken afgevaardigd zijn,
gekozen worden Als de vergadering
werkelijk een dergelijke jonge inbreng
wil, dan zullen de kerken in de toe
komst ook jonge afgevaardigden moe-
>°n zenden.
Op de t
te benoemen, mits de kerken
hen afvaardigden. In een persconferentie
aan het slot van de vergadering zei de
bisschop van Hannover, Hanns Lilje, nog
dat dan ook jonge gedelegeerden
voor het eerst een dergelijk Nyborg
ferentie zullen bijwonen ongetwijfeld
benoemd zullen kunnen worden.
Het gevolg was dan ook dat verschil
lende sprekers er tijdens het debat op
als continenten" en „Samenleven als ge
neraties" Omdat de tijd ontbrak om deze
rapporten in openbare vergadering te
behandelen, zullen ze niet in het officieel
erslag van de conferentie worden opge
komen, maar beschouwd worden als in
terimrapporten die als basis zullen die-
j toekomstige studie.
ooral de Russische docent in
de theologie, N A. Sabolotsky, die zich
er tegen verzette om de rapporten offi
cieel op te nemen. Het bleek dat hij
gesteund werd door 24 gedelegeerden.
Ij) 42 afgevaardigden er geen be-
»r tegen hadden. Omdat er verzet
kwam van zulk een grote minderheid
stelde bisschop Hanns Lilje voor de rap
porten slechts te aanvaarden als interim-
rapporten voor verdere studie. Morgen
hopen we nog op deze rapporten terug te
komen.
Koninklijk P.S.
M. S. BORNHOLM. De Conferen
tie van Europese Kerken aan boord
van het schip Bornholm -in-het~Kat
tegat werd toegesproken door de
vrouwelijke Deense minister Bo-
dill Koch. Samen met de pr-ïses vai
de Duitse Evangelische Kerk arri
veerde zy in een kleine reddings
boot. die zich moeizaam een wei
baande door de golven die door een
sterke zuidwesten wind werden op
gezweept. De minister zat arm ii
arm met de priises van de Duitse
kerk die zij had toevertrouwd dat
ze van hem verwachtte dat hij haar
„golfbreker" zou zijn.
Zij sprak er haar blijdschap ovei
dat de conferentie ondanks de poli
tieke moeilijkheden de band
Denemarken had bewaard. Ze prees
het besluit om op een boot te ver
gaderen om zo te tonen dat de kerk
zich verzette tegen machtpolitiek
Als christenen, zo zei zij nog. moe
ten wij stuurlieden zijn op weg
open zeeën die de continenten ver
binden.
Nadat zij was uitgesproken en reeds
haar plaats weer had ingenomen
sprong zei weer op voor een P.S.
,.U moet mij verontschuldigen", zo
zei zij, maar ik word-yzrg vergeet
achtig. De Koning van Denemarken
heeft me nog gevraagd u zijn harte
lijke groeten over te brengen".
Paus Paulus heeft een aantal nii
leden benoemd in de pauselijke academie
»n wetenschappen.
Een dezer nieuwe leden Is de Neder
landse prof. F. A. Vening-Meinesz, pro
fessor ln de natuurkunde en geodesie,
de Nederlandse geodeti
sche commissile te Amersfoort.
We lezen vandaag: Romeinen 6 12 - 23.
C.H.-jongerenvoorzitter vraagt:
Jeugdorganisatie
wijzigt naam
i God
spr. op 4
medemens
In de tweede plaats
betekenis, die moet worden gehecht ar
het protestantencontact in West-Europ
Spr plaatste dit contact tegen de aehte
grond van het streven naar polities
eenheid in Europa en zag als taak vw
(Van onze parlementsredactie) de federatie om samen met de
De verhouding van de Anti-
Revolutionaire Partij en de
Christelük-Historische Unie is
een zaak, die het dagelijks be
stuur en het federatiebestuur
van de Federatie van c.h. jonge
rengroepen ernstig bezig houdt.
Wanneer men ons de vraag stelt,
zoals gebeurde bij de enquête
van het N.I.P.O.. of wij één grote
protestants-christelijke partij
wensen, dan antwoorden wij van
harte ,,ja". Maar dit is niet vol
doende: belangrijker dan te zeg
gen ,,ik wil eenheid" is te ant
woorden op de vraag: hóe wil je
dat? Hoe moet die nieuwe partij
er uitzien? Bij het zoeken van
het antwoord op die vraag rust
een grote taak zowel op de Arjos
als op de Federatie van c.h. jon
gerengroepen.
Aldus betoogde de voorzitter van de
federatie, de heer Joeke Baarda uit
Sneek, bij de opening van de najaars
conferentie, die de federatie zaterdag
en zondag op het conferentieoord
..IJsselstein" te Hattem heeft gehou
den. De belangstelling voor deze con
ferentie logenstrafte de opmerking in
„De Groene Amsterdammer", aldus de
voorzitter, dat de C.H.U. voor de
jongeren weinig attractief is.
doch nadien weer opgegeven, dat het
wellicht beter zou zijn om de jongeren
groepen in de C.H.U. te doen opgaan. Hij
was van oordeel, dat
deze tijd voor de politieke jongerengroe-
Hun eerste taak is het om de. -Mcere
starheid, waardoor de partijen zich ken
merken, te doorbreken, nieuwe mogelijk
heden aan te geven en impulsen te ge
ven. Voorts hebben de jongerenorganisa
ties tot taak om voorlichtend werkzaam
te ijn. Verheugend noemde de heer
Baarda het. dat dit alles in de federatie
gebeurt. In dit verband memoreerde hij
de pleidooien voor uitbreiding van de
ontwikkelingshulp, die juist in het kader
de christelijke politiek zo belangrijk
moet zijn. Het
van de C.H.U. zich zaterdag
in Utrecht bezig gehouden met
de verhouding tot de ARP. Als
Conclusie van dit gesprek kwam
uit de bus dat een samengaan
met de anti-revolutionairen niet
mag worden geforceerd, hoewel
de twee partijen in vele gemeen
ten van ons land met succes met
een gecombineerde lijst uitkomen
en één fractie vormen.
De unieraad stelde vast dat de a.r. en
c.h. Statenleden in de provincies regel-
matie contact met elkaar onderhouden
en al of niet in fractievcrband samen
werken De samenwerking in Eerste en
Tweede Kamer is zonder meer goed te
noemen Instemming werd ook betuigd
met het initiatief van de dagelljke
--♦••ren van beide partijen om enige
malen gezamenlijk te vergaderen voor
het be«oreken van vraagstukken van
nrinclpiële en praktische aard.
VERSCHIETEN
Aan de andere kant werd een
neb rek aan samenwerking in vele
gemeenten gesignaleerd door omstan
digheden van uiteenlopende aard.
Verder wees de Unieraad op de
verschillen in sfeer, in mentaliteit,
klimaat, in waardering van beginselen
en in benadering van politieke vraag
stukken. die vaak duidelijk aan de dag
treden.
M iniplllk bevreesd
bouding van de zogenaamde randkle-
zers bij een samengaan van '-"'•ie
partUen, ook in verband met de
h' w 'd kerkelijke
irekingen
a te gaan, welke
ring nod'
STATUTEN
de C.H.U. sprc
statutenwijziging,
organen van 'e
Het hoo'
zich uit vt
waardoor binnen de organen
Unie een veel bredere vertegenwoordi
ging zal kunnen komen van 'oneeren
Het hoofdbestuur herdacht het .ri.-
den week overleden lid van het i'agelijks
bestuur, de heer W Nauta uit sneek. en
de heer Van der Marei uit Den Haag. die
enkele weken geleden overleed Tot Md
van het dagelijks bestuur werd 1 eno<
mr. dr. J. E C van der Laan uit Ude
de vacature dr. ir. G. A. Kluitenberg.
t rr
gestalte te geven aan de protestanti
invloed in Europa. De jongerenorganla
ties kunnen op dit gebied meer doen d:
de politieke partijen.
Structuurwijziging
Ten slotte schonk de heer Baarda
aan de voorgestelde structuurwijzi
ging van de federatie, waaraan een
bijzondere algemene vergadering zal
worden gewijd. Deze zal op 12 de
cember te Utrecht worden gehouden.
Aangezien de af tand tussen leiding
en leden thans als te groot wordt
ervaren, ligt het in de bedoeling de
structuur zo te wijzigen, dat de leden
meer bij het werk worden betrokken
De Chr.-Historische JongerenorganN
satie treedt dan in de plaats van de
Federatie van c.h. jongerengroepen
Buitenland
Het grootste deel van de zondag
_ewijd aan de bespreking van het
oort van de Studiegroep buitenland
grondslagen en doelstellingen vj
uitenlandse beleid van de C
Aan het slot van de discussies werd i
resolutie aangenomen, waarin I
F.C.H.JG. uitspreekt, dat „de ingrijpen:
betekenis van de internationale probl
men en verhoudingen voor het politk
in Nederland, in het huid»
beginselprogram nog te weinig tot ha
recht komt" De federatie „acht daa
opname van een uitgebreide buitenl:
se paragraaf in het C.H.-beginselproi
(dan wel in het staatkundig proi
r'ngend gewenst".
Deze resolutie is bestemd voor de ca
missie, belast met de voorbereiding t
her cning van het C.H.-beginselprogrd
- gaat gepaard met een aantal suggl
waarover te Hattem diepgaand n
gedachten is gewisseld. Ten slotte we
men het eens over een préambule, wil
in wordt gezegd, dat het -vangelie ot
voor het buitenlands beleid richtsnoer»
toetssteen dient te zijn. De voorkd
wordt uitgesproken voor de demoern
^che staatsvorm, terwijl alle vormen rf
♦otalitarisme worden verworpen, evt
elke vorm van discriminate naar
geloof, huidskleur en sexe. Voorts
den zes hoofdlijnen aangegeven, te
ten versterking van de interne j
rechtsorde, vergroting van de El-.oi
bevordering van de Atlantische s
...ïwerking, verlenen van ontwlkkj
lingshulp naar vermogen, steun tot ve
mindering van de bewapening onder i»
ternationale controle en ten slotte ir'
ationaal overleg inzake coördinatie
nat'nn-i- onciaal-economische politiek.
Voorts de studipproep enkele J
tuele internationale problemen op.
-"""kt z'ch uit voor de benoeming i
een staatsssecretaris voor Europese i
-en aan verschillende ministeries, vi
"d bevordering van de toetreding v
het Verenigd Koninkrijk en
Scandinavische landen tot de
maar spreekt teeelijk uit. dat de E.Ei
voorlopig geen formele banden mag a
gaan met Soanje en> Portugal
wenst de studiegroep bevordering
contacten met Indonesië, op elk gebia
en toelating van communistisch
tot de V N.
Militaria
ZaterdaenvrMag snrak 'uit.-kol. jhr.
H de Savornin Lohman uit Den HM
(gesecondeerd door majoor Anema^
over dc hem voorgelegde vraag „Is 4
soldaat een mens of een nummer?
Onder meer betoogde hl.,, dat het
een ombudsman heeft in de persoon n
de '-"-.o— noraal. prins Bernb*ri
die met zijn staf aandacht schenk M
■Mie hem voorgelegde zaken. Elke m'
tair. die rich onrechtva?- behanrtil
•>cht Uan zich. hii voorkeur via zijn co?
pagniescommandant maar desgewïM
ook rechtstreeks. de Prins wend?
Voor dc uitoefenin? van deze taak h«j
Prins Bernhard grote belangstelling.
Sprekende over de externe voorliet
tine rof hii als zün mening, dat dezej
defensief, te rustig en te nuchter, I
'ncesteld Sor zou het toejuichen alsj
krijgsmacht op voorlfchtingsgebied
Mr. Geertsema, voorzitter van
Tweede Kamerfractie van de VVD hfq
dit weekeinde in Oosterbeek gezegd, q
de liberalen de strijd tegen de inflaj
met kracht moeten voeren. Geldontwaij
ding drukt op de economisch zwakkej
en is een willekeurige en dus onredl
vaardige herverdeling van inkomens A
vermogens. Hii wees in dit verband J
eisen om de loon- en inkomstenbelast'l
reeds m l v 1 januari te verlagen ai
noemde deze „slagen in de lucht"
Geertsema was een van de sprekers J
de landelijke conferentie van de orM
satie Vrouwen in de VVD. die zaterdi
en zondag in Oosterbeek is gehoudeftl
De presidente, mevrouw Scheltei«j
Conradi. sprak haar voldoening uit cni
de benoeming van twee vrouwen*
burgemeesters door minister Toxopeul
