koo
®o
Het zwakzinnige kind kan
beter worden geholpen
grote na j aar spr ijs vraag
H Reportageserie brengt
de oplossing
OO
J'0O
.400
00
|oo
foo
'OO
Man had het
op vogels
voorzien
Ether vrijheid niet met de
schoolstrijd vergelijken
ZATERDAG 10 OKTOBER 1964
Chr. L. y. d. Heuvel 2. A. Wag.
Eerst:
Gezellig
puzzelen
4. C. W. de Werd 5. B. W. Biesheuvel
Daarna:
lezen
6. S. P. Holster
7. G. van Ardenne
8. H. W. Buisman 9. F. van Nooijen
10. J. Piasmans
DIT ZIJN DE
BEROEPEN:
E.
rijkspolitieman
H. waterklerk
A. programmeur
C. chauffeur
F.
receptioniste
1. toneel-costumier
B. kook-adviseuse
D. minister
G.
binnenhuis-architect
J. dierenarts
Zijl
In ouderwetse kinderboeken is een bakker altijd een oubollige,
Dl goedaardige dikke man, een drogist steeds een uiterst mager, zeer zuur
r I persoon en de dorpssmid een oersterke, wat lompe, maar toch wel
trouwhartige kerel. Die „image" (om eens een modern woord te ge-
tpj' bruiken) gaat in het dagelijks leven vrijwel nooit op. Want als men
tien willekeurige mensen op een rijtje zet, is het bijzonder moeilijk om
Ko van hun gezichten hun dagelijkse arbeid af te lezen.
ijer) Een uniform is een aanduiding van
iemands beroep, maar geven gezicht,
nit houding en voorkomen ook zo'n aan
duiding? We geloven het niet en
daarop voortbordurend, zijn we op
f het idee gekomen voor onze grote
•an najaarswedstrijd.
II ..Wat doen deze mensen?", zo luidt
0 s het motto van die wedstrijd. Wij heb-
orp ben tien mensen voor u op een rijtje
?ezet en aan u is de taak bij de fo
rto's de juiste beroepen te kiezen.
ds Tien foto's van tien Nederlanders.
En achter elke foto een verhaal.
'Want weet u bijvoorbeeld (tenzij u
er een in uw omgeving kent, of er
ISSzelf een bent) wat een waterklerk
precies doet, wat de taak is van een
hut kook-adviseuse, of van het gloed-
Kmnieuwe beroep, dat met het woord
programmeur wordt aangeduid?
In ieder mens zit eigenlijk een
verhaal, is wel eens door een op
■ag.nieuws beluste journalist verklaard,
en de kunst is alleen maar dat
■ertverhaal te schrijven.
Onze
prijzen
met
een
Reeds
nummer goed hebt
11 kans op prijs
ook een stukje levensgeschiedenis van de tien
betrokken mensen in hun dagelijkse werk.
Onze verslaggevers hebben een dag door
gebracht in het voetspoor van de tien men
sen, die in portret zijn afgebeeld. Zij gaan
u in de komende weken in verhaalvorm
antwoord geven op de vraag: „Wat doen
deze mensen?"
Maar eerst zult u. als lezer van deze krant,
een kans krijgen die vraag te beantwoorden.
En wel zó: De namen van de tien wedstrijd-
personen zijn genummerd en daarnaast vindt u
met letters aangeduid een tiental beroepen.
Aan u de taak om, afgaande op de gezichten,
te zeggen, welk beroep bij welke persoon be-
Voor deze aantrekke
lijke najaarswedstrijd,
die voor het gehele ge
zin is uitgeschreven -
en waaraan dus ieder
een gezellig kan mee puzzelen - heeft de
directie van ons blad een bedrag van 250 gul
den aan geldprijzen en bovendien 275 boeken
beschikbaar gesteld.
Er is een hoofdprijs
van 100.-, er zijn 0
voorts prijzen van
50.-, twee van 25.-
en vijf van 10.-.
Maar daarnaast zijn er dan voor iedere af
levering van onze competitie nog 25 boeken
beschikbaar, n.l. ons succesvolle ,,De Dokter
zegt", plus aan het einde van de reeks van
tien nog eens 25
boeken.
De moeite waard
dus om snel te gaan
puzzelen en ook uzelf
eens te testen, of u werkelijk in staat bent
aan iemands gezicht te zien, welk beroep hij
of zij uitoefent. De voorwaarden voor deelne
ming vindt u op een andere plaats in dit ver
haal.
boehen
De
tien verhalen, die op
>nze najaarswedstrijd zullen volgen,
[even niet alleen beetje bij beetje de oktober naar de redactie van ar
iplossing van de wedstrijd zelf, maar blad en op de briefkaart schrijft i
in de linkerbovenhoek aan d<
adreszijde: „Wat doen deze men.
sen?". Verder vult u onder el
kaar de oplossing, die
gevonden, in. Dus: 1 - B, 2
i vijf prijzen
2-F. 3 - C. betrokken persoon juist heeft gera- prijzen va
uiterlijk 20 den «en tuiden. Bovendie
- - Onder die goede oplossers worden volledige competitie ook nog eens 25
25 exemplaren van ons bekende boek „De Dokter Zegt"-boeken ais troost-
„De Dokter Zegt" verdeeld. prijzen uitgeloofd.
De competitie gaa* iedere afleve
ring verder. En ^telkens zijn voor de We rekenen er op, dat de wedstrüd
hebt beschikbaar
p jj Wij bewaren de door u ingezonden
enz. Die combinaties zijn slechts oplossingen echter zuinig, want die
voorbeelden. Zij zijn absoluut on- prijzen-per-aflevering zijn niet de
juist.
In de weken
de verhalen over de tien geportret
teerde mensen aan u vertellen. En
dan komen de eerste prijzen
lige, die wij voor onze grote
oktober gaan wij jaarswedstrijd beschikbaar hebben.
Voor degenen, die uiteindelijk na
en ronden de hoogste score hebben
bereikt, zijn er de grote prijzen: écn
jnt
■O O
gezellige wedstrijd los. De jury gaat eerste prijs i
dan kijken, wie het beroep van de tweede prijs
WAT U MOET DOEN
U schrijft op een briefkaart linksboven aan de adreszijde:
„Wat doen deze mensen?"
U adresseert uw oplossitig aan de redactie van dit blad.
U knipt het hiernaast afgedrukte oplossingsformulier uit, nadat
u hebt ingevuld: (bijvoorbeeld) 1 B, 2 F, 3C., enz. en
plakt het op een briefkaart.
U zendt uw oplossing uiterlijk 20 oktober in.
WAT WIJ DOEN
In de komende weken plaatsen we telkens een reportage over
één van de tien afgebeelde mensen in hun beroep.. Wie dit ene
beroep goed geraden heeft, maakt kans op één van de 25 be
schikbare boeken „De Dokter Zegt".
Dat gebeurt dus tien keer achter elkaar. U behoeft alleen maar
op een kladje, dat u voor uw eigen controle achter houdt, te
kijken, of u dat beroep bij de juiste persoon geplaatst hebt.
Want wij gaan verder met onze competitie. We bewaren uw
oplossingen en uiteindelijk blijkt, wie alle personen met de
juiste beroepen heeft gekoppeld. Die goede oplossers maken
kans op de hoofdprijzen: f 100, f 50, twee maal 25 en vijf maal
10. Bovendien zijn er voor de totale competitie ook nog eens
25 „De Dokter Zegt"-boeken beschikbaar. Zijn er meer goede
oplossers dan prijzen, dan wordt loting toegepast.
En nu: Aan v de taak te antwoorden op onze vraag:
WAT DOEN DEZE MENSEN
In het huis van de Utrechtse elektri
cien J. H. (42) trofd e pol' ie deze week
een jachtgeweer, twee buksen en
grote hoeveelheid munitie aan. He
der in het huis verspreid tussen
speelgoed van de kinderen vond
zelfs kogels.
Waarvoor deze gevaarlijke attributen
nodig waren, werd spoedig duidelijk.
In een forse glazen kast troonde een
uitgebreide collectie (beschermde) vo
gels. Er waren zeldzame exemplaren
bij, twee buizerds, een bos- en
steenuil, een wielewaal, een purper-
ger, een torenvalk, een kemphaan,
sperwer, een bx,ntc en een roene specht
eneen smelleken. De hele vogelfami
lie was doord e elektricien eigenhandig
bijeengebracht; hij had de vogels ge
schoten of ge van en met behulp van een
kooi.
De politie lr-am voorts tot de ont-
ickking. dat de elektricien en zijn huis
genoten bij het noenmaal haas hadden
gegeten.
Ook dit dier was door de heer des
luizes neergelegd envakkundig gevild.
De man kwam aanvankelijk met ver-
laaltjes aandragen in de trant van:
.Ik heb die vogels allemaal gevonden",
maar later be! "e hij grif. Geduren
de de laatste vijf <aar had hij zich be
halve als elektriciën ook -ls vogelaar
ontpopt.
Dit alles kwam hem voorlopig op een
serie processen-verbaal te staan voor
overtredingen van de Jachtwet, de Vo-
gelwet. de Vuurwapenwet en wegens
het opzetten van vogels zonder vergun
ning. De man bleek louter en alleen
voor zijn eigen collectie te hebben ge-1
schoten.
Kinderbescherming luidt de noodklok
„Per jaar worden er in ons
land 8000 zwakzinnige kinderen
geboren en dat betekent bijzon
der groot lijden voor evenzovele
gezinnen, dat betekent ook ver
lies van potentieel kunnen voor
de samenleving en, nu dank zij
de medische wetenschap zeer ve
len van deze arme kleintjes in
dikwijls vrij gunstige omstandig
heden de volwassen leeftijd ge
makkelijk kunnen bereiken, ook
een zware verantwoordelijkheid
voor ons volk."
Dat zei staatssecretaris dr. A. J. H
Bartels tegen de journalisten, die bijeen
waren om opnieuw de grote noodzaak
van de Kinderpostzegelactie te bespre
ken. De staatsssecretaris van sociale za
ken en volksgezondheid kan het weten:
niet alleen uit hoofde van zijn huidige
functie, maar ook en vooral omdat hij
jarenlang een van de leidende figuren in
de zorg voor de geestelijke volksgezond
heid is geweest.
Maar er klonk op deze dagen van
intensieve bezinning op het Kinderbe-
schermingswerk ook een ander geluid:
dokter G. van der Most, geneesheer-di
recteur van een groot tehuis voor zwak
zinnige kinderen in Ottersum vertelde,
dat het ingespannen werk van de medi
sche wetenschap gevonden heef dat vijf
tien verschillende soorten van diepe
zwakzinnigheid niet aangeboren zijn
maar... stofwisselingskwesties, afwijkin
gen die in de eerste maanden na d(
geboorte de hersens van een baby aan
tasten en daar onherstelbare verwoestin
gen aanrichtingen.
Vele
vormen
Geldgebrek remt
activiteiten
een dieet en medicijnen de hersen
beschadiging volkomen tegen te gaan,
het kind, dat nu opgeschreven is voor
diepe zwakzinnigheid, zou geestelijk
kunnen worden gered.
Helaas heeft men deze gevallen tot nu
toe pas achteraf kunnen herkennen, en
toen was het te laat, want een hersenbe-
chadiging is nooit meer te herstellen.
Hoe komt het kind aan zulk een
stofwisselingsstoornis? Doordat beide
ouders die hebben zonder er enig na
deel van te ondervinden. Pas waneer
twee mensen die beide de voor henzelf
oodonschuldige afwijking hebben sa
men kinderen voortbrengen,zal 1 op
de 4 kinderen aan deze dubbele over
erving te gronde gaan
Het is gebleken, dat één op de 100
normaal-gezonde mensen een bepaalde
stofwisselingsafwijking heeft. Zou men
dus in staat zijn alle mannen en vrou
wen die in het huwelijk treden van
•en een specialistisch stofwisselings-
onderzoek te laten ondergaan, dan zou
men een aantal gevallen van zwakzin
nigheid (maar zeker niet alle!) kunnen
voorkomen.
Voor zulk een medische onderneming
zouden natuurlijk schatten aan geld no
dig zijn. Gebouwen, apparatuur, medi
sche-, verpleeg- en administratieve
krachten.
t is allemaal niet uit de grond te
stampen, al zouden we niets liever wil
len. Maar we kunnen er aan bouwen,
steen voor steen, aal alles wat nodig is
voor de hulp aan het geestelijk afwij
kende kind en voor de gezinnen waaruit
het voorkomt
Steen voor steen bouwen.... gulden
voor gulden geld bijeenbrengen. Na
tuurlijk helpt ook de overheid, maar
het particulier initiatief heeft hier zo
als van ouds de grote taak. Wij willen
immers onze eigen tehuizen hebben en
houden, wij wachten niet op staatsin
richtingen voor onze hulpbehoevende
kinderen.
En tochIndien de gemeenten en
centra in goede samenwerking niet vol
doende bouw van B.L.O.-scholen, kleuter
dagverblijven en tehuizen voor volwas
zwakzinnigen in hun plannen opne-
i, zal de overheid zich met de plan
ning inlaten", verklaarde staatssecretaris
Bartels nadrukkelijk.
Zover wil men het niet laten komen,
het particulier initiatief zal de handen
ineenslaan in de door de overheid ge
wenste samenwerking. Wij kunnen daar
allen aan meewerken, neen, wij mógen
dat En wij kunnen bouwstenen aandra-
en door het veelvuldig kopen van Kin-
lerpostzegels, want de opbrengst hiervan
3 ook voor de hulp aan zwakzinnige
kinderen bestemd.
Daarom; bestel dinsdag een
paar zakjes méér. U betaalt voor
10 postzegels van 15 cent( die het
hele jaar 1965 geldig blijven)
ƒ2,50, dat is één gulden „voor
het kind" extra. Bij die éne gul
den kunnen we het natuurlijk niet
laten!
Moeders liefste kind, maar een
zorgenkind dat thuis niet kan
worden verpleegd. Voor hém een
bedje in een tehuis waar zijn zeer
beperkte leventje toch vreugde
kent. Voor 4000 andere kinderen:
nog geen plaats.
Er bestaan, men zal het zich wel her
inneren van de schokkende televisieserie
„Kinderen van ons volk", vele soorten
van zwakzinnigheid. Men onderscheidt
debiliteit (lichte achterleijkheid, welke
toch nog een zekere schoolse ontwikke
ling en vaak het leren van een ambach
telijk vak of fabrieksarbeid toelaat), im
beciliteit (vrijwel totaal gebrek aan be
vattingsvermogen, geen mogelijkheden
tot meer leren dan wat automatisch spel
of handwerk) en idiotie (diepe vorm vai
zwakzinnigheid, veelal gepaard gaand,
met onvermogen om het lichaam of de
ledematen te beheersen).
De meest-aansprekende vorm van im-
beciliteit herkent men in „het mongool
tje" (zo genoemd naar de schuine mon-
goolse oogstand en. andere overeenkom
stige gelaatsvormen), gewoonlijk een
lief, geestig kind, dat heel knap is in
imiteren en dikwijls heel goed handwerk
kan doen. Een mongooltje kan meestal
wel in het gezin blijven, zolang het geen
agressieve afwijkingen vertoont, want
ook dan is verzorging in de inrichting
geboden, wil het gezin niet kneuzen on
der al te zware druk.
Maar heel vaak kan een kind dat in
frote mate zwakzinnig is, thuis niet wor-
en verzorgd, ook niet in het liefdevolste
Schaamtegevoel
De zorg voor een zwakzinnig kind is in
ons land zeer uitgebreid en... schiet toch
nog in zoveel tekort.
Ten eerste al blijkt er grote behoefte te
bestaan aan consultatiebureaus en infor
matiecentra, waar ouders voorgelicht
kunnen worden, wanneer hun kind op
een of ander punt in de ontwikkeling
dreigt of schijnt achter te blijven.
Niet altijd herkennen ouders tijdig
tekorten, welke een baby vertoont en
als zij dat al doen, weten zij nietn
waarheen te gaan. Schaamtegevoel
weerhoudt hen, toe te geven voor zich-
zelf en voor anderen, dat hun kind niet
het normale geestelijke en lichamelijke
ontwikkelingspatroon volgt, en zij be- j
handelen het te lang als een gewoon
kind.
Zij zenden het naar dek kleuterschool,
waar het toch niet zo best gaat omdat
het kind, weerloos in niet-begrijpen,
agressief wordt of angstig en zich niet
aanpast. Dan houdt moeder het thuis
totdat de tijd voor de lagere school aan
breekt... en opnieuw wordt het gesukkel
in de klas.
Helaas zitten er in Nederland nog on
geveer 4000 licht-zwakzinnige kinderen
op gewone scholen en zij leren er weinig
of niets, integendeel worden zij dikwijls
onnodig diep teruggestoter in onnozel-
Zij behoren op de BLO-scholen, waai
alles wat maar kan hen door individueel
en aangepast onderwijs wordt bijge-
gebracht en waar zij gewoonlijk veel me
bereiken. Tot hun heil bezoeken op het
ogenblik 29.000 debielen de BLO-scholen
en vaak worden zij er opgevoed tot men
sen, die hun eigen brood of althans een
groot stuk daarvan kunnen verdienen.
Op BLO-scholen gaan ook 6000 imbe
cielen, die daar veel meer leren dan de
3000, die thuis zitten en geen onderwijs
genieten, hetzij omdat de ouders (alweer
door vals schaamtegevoel) dat niet wil
len, hetzij doordat de afwijking zó groot
is, dat schoolgaan onmogelijk is.
Wat ten tweede dus hard nodig ls:
dagverblijven voor zwakzinnige kinde
ren, die geen school kunnen bezoeken,
vooral ook voor kleuters, opdat moeder
thuis overdag uit de weg kan zonder
voortdurend te worden beziggehouden
door het afwijkende kind. Zij en de
overige gezinsleden worden niet alleen
geremd in het leven van alledag door
zulk een zorgenkind, maar raken ook
met de zenuwen in de knoop. Menigmaal
wordt het harmonieuze gezinsleven ver
nield doordat dit arme kind centraal
staat en het doen en laten van het gezin
volkomen beheerst
Maar wat dan? Moet een afwijkend
kind dat niet kan schoolgaan altijd in
een inrichting worden opgenomen en zo
ja, in welke? Daarvoor is specialistisch
onderzoek nodig: in een observatietehuis
moet het kind worden bestudeerd door
een team van arts, zenuwarts, psycho
loog. orthopedist logopedist. Sommige
inrichtingen hebben zulk een afdeling,
capaciteit ls veel te gering-
VVD-Kamerlid over houding ARP:
speciale observatie-inrichtingen
hoog nodig.
Bij dit alles worden e. In Nederland In
zinnige kinderen verpleegd en... er zijn
nog 4000 kinderen thuis voor wie plaat
sing absoluut geboden is Maar men
komt die 4000 plaatsen tekort™.
Geneeslijk
En dan. De medische wetenschap heeft
i dus gevonden, dat verscheidene soor-
n van diepe zwakzinnigheid worden
veroorzaakt door afwijkingen in de stof
wisseling. Een pasgeboren baby kan een
bepaald in het voedsel voorkomend eiwit
of een andere voedingstof niet verwer
ken
„Aan een etherbestel dat up to
date is aan de huidige techniek
kan slechts gestalte worden gege
ven met denken en vormen van
deze eigen tijd. En ook dan is men
nog nauwelijks bij de tijd." Tot
deze stelling kwam mr. dr. C.
Berkhouwer, lid van de Tweede
Kamer voor de WD, gister
avond op een bijeenkomst van de
plaatselijke partij-afdeling te
Apeldoorn. In zijn causerie schonk
de heer Berkhouwer o.m. aandacht
aan de kritiek van anti-revolutio
naire zijde op de houding van de
VVD bij het zogenaamde Anti-
REM-debat in de Tweede Kamer.
Met name ging de heer Berkhou
wer in op de kritiek van de a.r.
fractieleider in de Tweede Kamer,
de heer J. Smallenbroek, die zich
bij de algemene beschouwingen
tegenover de VVD had opgesteld.
De heer Berkhouwer noemde de
aanval van de heer Smallenbroek op
de VVD zonder grond. Hij zei het
daarom te betreuren, dat een leider
van een regeringspartij een zodanige
aanval lanceerde tegen een andere re
geringspartij. „Wanneer de school
strijd daarbij te berde wordt
'bracht valt men terug op een over
leefde antithese. De schoolstrijd
meer vrijheid in de ether geeft blijk
van een verouderd politiek denken"
aldus de heer Berkhouwer
In zijn causerie had de heer Berkhou-
er eerder onder meer opgemerkt, dat
psychologisch het te berde brengen var
de schoolstrijd misschien wel verklaar
baar is „Daaraan hebben de confessione
le partijen lang hun kracht ontleend. Die
strijd behoort tot het verleden en het is
toch niet zonder kan. bij
alsof de A.R
gebrek aan andere reële en actuele
ken. waarvoor zij zich kan inzetten
Na te hebben gesteld, dat de vergelij
king met de schoolstrijd geheel mank
gaat en na te hebben opgemerkt dat het
huidige etherbestel geen weerslag geeft
van geestelijke vrijheid, benadrukte de
heer Berkhouwer de stelling, dat dank
zij de technische ontwikkeling het moge
lijk is om in de ether plaats te bieden
aan die gegadigden, die er thans geen
plaats in hebben. „De geestelijke vrijheid
vordert dat zulks geschiedt Het is een
volledige vertrekening om de strijd van
de bestaande organisaties voor het be
houd van hun monoplolie-posities voor te
stellen als een strijd om de geestelijke
vrijheid".
De heer Berkhouwer ontkende met
grote stelligheid dat de VVD het gemunt
zou hebben op het bestaansrecht van de
bestaande omroeporganisaties. „Zolang
wij strijden voor méér openheid in de
ether hebben wij altijd gesteld, dat wij
het recht van bestaan der omroeporgani
saties niet willen aantasten. Wij willen
slechts hun exclusiviteit doorbreken en
ook de anderen de rechten tot de ether
geven, waarop zij aanspraak maken", al
dus de heer Berkhouwer. Hij voegde
hieraan toe, dat het niet gaat om de
aantasting der geestelijke vrijheid van
de thans rechthebbenden. „Het gaat er
om, ook anderen die vrijheid te laten
gebruiken".
Geen grondslag
In het vervolg van zijn causerie merk
te de heer Berkhouwer op. dat de heer
Smallenbroek naar zijn mening een
strijdpositie heeft geconstrueerd, waar-
V/>?fJde *rondslaS ontbreekt. „Een harde
strijd om bestaansrechten staat niet t«
wachten, althans niet met ons", zo tel
hij. De heer Berkhouwer wees er op, dat
het naar zijn oordeel slechts gaat om de
erkenning van nieuwe rechten zonder
de aantasting van de bestaande rechten.
„In dat opzicht zal noch de NCRV, met
wie de A.R. partij verwant is. noch
hoKK anderen iets van ons te duchten
hebben, aldus d eheer Berkhouwer.
Volgens de laatste officiële cijfers
hebben bij .de 2 aardschokken die
dinsdag noordwest-Turkije troffen 25
mensen het leven verloren, werden er 46
gewond en zijn meer dan 4000 huizen
verwoest
