Lohman,
i4!
Diefstal Leids
postkantoor
Wayenberg excelleerde
in Tsjaikowky's eerste
is opgelost
De Gouwe is
weer
vrij
flEUWE LEIDSE COURANT
merkwaardige figuur in de Nederland
se schilderkunst verzuime niet de ten
toonstelling. die tot 26 oktober in Lei
den blijft, te gaan zien. Vrijdagavond
is ze geopend na een inleiding van de
Larense -beeldhouwer Joh. G. Wert-
heim, die tijdens het leven van Loh-
mann met hem bevriend w;as.
LEIDEN De harmoniekapel „Werk-
mans Wilskracht" zal maandagavond om
8 uur in het Van der Werffpark een
concert verzorgen. Bij de komende 3
oktoberfeesten zal „Werkmans Wils
kracht" ook weer meewerken aan de
optocht. Voor de leden van Leidens
oudste (ruim 62 jaar bestaande) harmo
niekapel krijgt het geheel nog een extra
feestelijk tintje. Op 3 oktober zullen zij
zich immers aan het Leidse publiek
presenteren in hun nieuwe uniform.
Dank zij onder meer acties van de
W.W.-leden, w.o. 'n glazen-en papieractie
de financiële steun van particulieren en
Leidse bedrijven, konden de uniformen
worden aangeschaft. De oplossing van
het ..uniformprobleem" heeft mede tot
gevolg, dat W W. nu weer een aantal
klarinettisten, tamboer en hoornblazers
kan plaatsen. Gegadigden kunnen zich
melden. *bi),, de heer,J. ^ipj?o,er,r ^art-
manstraat 5, Leiden.
ALPHEN Rosita van der
Vaart (21een charmant Alphens
meisjedat als receptioniste, ty
piste, telefoniste en koffiemeisje
haar boterham verdient op het
voor haar alleen per fiets bereik
bare kantoor van scheepswerf De
Dageraad in Woubrugge, durft
misschien nooit meer terug te gaan
naar het Italiaanse Rivièrabad-
plaatsje Celle Ligure, waaraan ze
toch zulke heerlijke herinneringen
bewaart. Met een naar verlegen
heid zwemend lachje probeerde zij
bij mij begrip te kweken voor haar
vrees voor Celle Ligure.
Nu, ik begrijp dat volkomen en
u waarschijnlijk ook, als ik u ver
tel wat Rosita is overkomen.
Denkt u zich eens in: op dit mo
ment, terwijl u rustig uw krantje
zit te lezen, is Rosita het populair
ste Hollandse meisje in Italië! Het
stond dezer dagen met vette let
ters in het Turijnse dagblad La
Stampa, dat er prat op gaat de
grootste krant van Italië te zijn.
En 1200 brieven, bezorgd in Rosi-
ta's ouderlijke huis, De Lange-
straat 10, zijn die populariteit ko
men bewijzen.
Er wordt waarschijnlijk van
deze wonderlijke geschiedenis bin
nenkort zelfs 'n filmpje gemaakt,
met Rosita in de hoofdrol. En om
dat die populariteit van Rosita is
begonnen tijdens de vakantie, die
ze deze zomer met haar ouders
doorbracht in Celle Ligure, is het
heel aanner elijk, dat een even
tueel volgend verblijf in dat zon
nige plaatsje voor de populaire
Hollandse Rosita beslist geen va
kantie meer zou zijn.
LAAT ik nu eerst vertellen wat
voor meisje Rosita van der
Vaart is hoe ze er uit ziet, kunt
u op de foto zien.
Na de nijverheidsschool wilde
Rosita, enig kind, kinderverzorg
ster worden. Maar ze had haar nog
jonge leeftijd tegen en zou eerst
een tijdje moeten gaan werken in
een vakantiekolonie. Dat lokte
niet zo en daarom ging het blonde
Dit Alphensc meisje, Rosita van der Vaart, is volgens het Tu
rijnse blad La Stampa momenteel het populairste Hollandse meis
je in heel Italië. Meer dan 1200 brieven zijn die populariteit in
huize Van der Vaart komen bewijzen en binnenkort moet Rosita
waarschijnlijk een rol gaan spelen in een film over deze wonder
lijke geschiedenis waarover u hier meer kunt lezen.
Alphense meisje een secretaresse
cursus volgen. Overdag werkte ze
op verschillende kantoren, onder
meer ook op dat van De Jongs
Machinefabriek, waar ook haar
vader werkt. Thans heeft ze als
enig meisje veel te doen en te zeg
gen op het kantoor van De Dage
raad en dat bevalt haar wel.
Al verscheidene jaren brengt
Rosita met haar ouders de vakan
tie door aan de Italiaanse Rivièra.
En dit jaar was dus de keus ge
vallen op de camping in Celle Li
gure, waar Rosita zich al heel aar
dig kon redden met het Italiaans,
dat ze in de loop der jaren is gaan
spreken.
Nu verbleef op die camping ook
een Italiaanse kranteman en die
vond het, zelf met vakantie,
prachtig van buitenlanders te ho
ren, hoe ze het wel vonden aan de
Rivièra di Ponente. Zo klampte hij
ook Rosita en haar ouders aan. Zij
reageerde blijkbaar zo enthou
siast, dat de man van La Stampa
haar adviseerde haar gevoelens
weer te geven in een stukje tn zijn
krant. Zo begon het
„Ik schreef, dat ik het jammer
vond weer naar huis te moeten
gaan," lachte Rosita. ,JJat ik het
volk van Italië zo sympathiek en
spontaan vond en dat ik graag
perfect Italiaans wilde leren
spreken. Ten slotte wenste ik de
Italianen alle goeds toe op sociaal
en economisch gebied. Natuurlijk
heeft die man van La Stampa me
wel een beetje geholpen om er van
die mooie lyrische zinnen van te
maken.
T\AT ik meer dan 1200 brieven
LJ op dat stukje zou krijgen, had
hij nooit verwacht, hoorde ik later,
en zelf had ik dat zelfs niet dur
ven dromen. Het waren allemaal
vriendelijke brieven en ik heb ze
alle 1200 zelf gelezen. Soms was
dat aardig moeilijk. Er waren bij
voorbeeld brieven bij uit Toscane
en daar spreken ze hoog-Italiaans.
Maar er waren er ook bij, waar ik
zélf zo al de taalfouten kon uit
halen.
Zoals u zult begrijpen, zaten
ook heel wat huwelijksaanzoeken
tussen die bergen post maar u
moet toch niet denken, dat alleen
jongemannen hebben gereageerd.
Er zijn zelfs Italianen naar Alphen
gekomen en dat gebeurde meestal
's middags als ik niet thuis was en
zij mij daar wel hadden verwacht
omdat ze hun siësta gewend zijn.
Daar is het heel normaal dat je
zomaar eens even komt binnen
waaien bij iemand.
De Brusselse correspondent van
La Stampa is hier ook al een paar
keer geweest en-zijn blad schrijft
nu, dat ik het populairste Hol
landse meisje in Italië ben maar
dat zal ik maar met een korreltje
zout nemen. Hij heeft al m'n brie
ven meegenomen naar Italië en
nu willen ze een filmpje gaan ma
ken. Ik heb ook allerlei aanbie
dingen gekregen van hotels, bij
voorbeeld in Rimini en San Re-
mo. Maar nou ja, we zullen wel
zien, hoe dat allemaal afloopt,"
besloot Rosita met Hollandse
nuchterheid. „In ieder geval is het
een leuke ervaring."
GERO - CASSETTE
van 40.- of 400.-
van der WATER
De Gero Specialist
Haarlemmerstraat 207 heeft het.
Motorfiets naast
NLC-gebouw in
lichterlaaie
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN Met gillende sirenes kwa
men gisteravond omstreeks kwart over
tien een ladderwagen en een hogedruk
spuit van de brandweer uaar de Narm-
straal, waar pal naast het gebouw van
de Nieuwe Leidse Courant een zware
motorfiets in lichterlaaie stond. De ho
gedrukspuit „blies" de felle brand uit
als de slurf van de bekende olifant het
verhaaltje.
Steekvlam
Dc eigenaar van de motor, de 26-jarige
banketbakker Cces van der Berg uit
Leiden, stond nog te trillen op zyn be
nen. Hij had zijn motor opgehaald bij
een bromfiets, en motorenhandel in de
Narmstraat. De eigenaar van deze zaak.
Ben de Geest, reed ter demonstratie
eventjes de Narmstraat uit. toen plotse
ling een steekvlam het voertuig in lich
terlaaie zette.
Blus-i>ech
Een ijlings gegrepen brandblusanpa-
raat („hij was vorige week nog gecon
troleerd") liet het afweten, zodat de
zeer snel gearriveerde brandweer de
inmiddels al zwaar gehavende motor
moest blussen. Een en ander trok veel
belangstelling op de Steenatraat De .eer
Van de Berg was niet verzekerd tzgen
deze schade.
in
arme:
k- f ?Si-
'-«■
nj ge?
maar - -
een merkwaardig schilder
met veelheid aan stijlen
LEIDEN Het Residentie-Orkest
onder Willem van Otterloo, dat gis
teravond voor leden van K. O. een
zgn. „populair concert" gaf, heeft er
duidelijk naar gestreefd bij dit eer
ste optreden te Leiden in dit seizoen
een schitterende indruk te maken.
kleutt LEIDEN In De Lakenhal is op.
°\vor^t ogenblik een tentoonstelling in-
n»iric'lt van schilderijen en tekenih-
van een bij de brede massa vrij
men gekend schilder. Deze tentoohstèl-
nde hing, die een goed overzicht geeft
'S P'tin een lang kunstenaarsleven, is j
t veel opzichten merkwaardig. Niet
die^'66" doordat ze een beeld geeft van.
arbeP figuur, die als kunstenaar een te-
tot afgetrokken leven leidde, maar ook
;t af3]001" ve^e stijlperioden, die het
en kleferk in zijn totaliteit kenmerken.
an°har^eo Lohmann werd in 1880 te Leiden
js. E<boren als zoon van een textielverver.
ens tSü werkte een aantal jaren in het be-
i leidaijf van zijn vader, zijn vrije tijd be-
jitte hij om te schilderen. Twintig jaar
afscheid, maakte hij met een jongere broer
In^hai voetre*s doo~ Frankrijk ging trekken
Hetlet een woonwagen en maakte veel
Hij experimenteerde graag
kwam, na oorspronkelijk in de nor-
oniale figuratieve trant te hebben geschil
wij ®rd en getekend, tot het pointillisme,
(wel in zijn teken, als in zijn schilder-
unst.
»p|cKa zijn.huwelijk (in 1916 met de doch.
d\ir van een arts) vestigde hij zich in
Tlaricum, wat niet wegnam, dat hij vele
alen Leiden bezocht en hier in de om-
iving ook werkte, "o zijn er veel topo-
stermlPfische tekeningen van zijn hand uit
eraar f Sleutelstad, onder andere een serie
ie Rogjenten van de ruïnes van het in 1929
tard. Bgebrande stadhuis.
'ele "(Hoewel lid van enkele schilderskrin-
De bleef hy toch een eenzame en te-
Iggetrokken figuur, die bekendheid bij
ït publiek of in de kring van collega's
i^uwde. Zodoende kwam het, dat hij
aanlceinig in het openbaar exposeerde en
vlardoor bij het brede publiek onbekend
1S <^eef' Tot zi^n laatste dagen bleef
^ïhmami vitaal en werkzaam. Hy stierf
te# 1963 te Blaric™. 82 iaar oud
g in b
ontwiL-
doorgHet valt moeilijk bij Lohmann van een
ransisfltgesproken „eigen stijl" te spreken. Op
t gevo) tentoonstelling in de Lakenhal, die een
ekenmjeine 70 werken omvat, ziet de bezoeker
ile stijlen en invloeden. Normaal figu-
4tief, pointillé, schilderijen, tekeningen
enkele etsen. Maar men vindt ook in
in enkel werk Bart van der Leek terug,
ilfs, zij het in minder sterke mate:
londriaan of uitingen van de Jugendstil;
iaar ook veel werk dat nauw verwant is
In het symbolisme.
Schijnbaar is het niet moeilijk uit het
m^[ark het karakter van de schilder te
Een leven van afweer en
tees schijnt uit zijn werken te spreken
niel tt een bepaald pessimisme moet Loh-
iann niet vreemd zijn geweest. Over het
,hT* teemeen somber van palet in zijn ge-
tipte werk, is hij de schilder van het
essimisme, het onafwendbare. Deze sfeer
uldeu 'nden we zelfs terug in zijn meer luchtig
geslo- Bndoende werken; -elfs daarin weet hij
en gevoel van vrees e afweer schyn-
bar niet te overwinnen.
"Men zie b.v. zijn „Kerkhof in Gulpen",
en. let de loodkleurige hemel en de sombere
een %uurpartijen, zijn symbolische schilde-
ifeze&Ln8en van bomen- waarvan de takken
65 -fonkelen als grijpende monsters, bomen
n menselijke gestalten van afgeweerde
oenadering, boomskeletten, die de toe-
n *n Jan'' naar een zonnige poort schijnen te
aa" "Villen beletten. Zelfs in eei schijnbaar
vl°nnige tekening „Strand", waarop de
vofr°lUk gekleurde tenten als het ware
sikaar verdringen, zodat er geen uitweg
?t adibuiten die kring mogelijk schijnt.
irgerdij Va» geheel ander karakter zijn de
ting v»
topografische tekeningen van Leiden
andere plaatsen, die hij met wat lichte
tinten opwerkte tot voortreffelijke pren
ten. In bladvulling is Lohmann een mees
ter; het monumentale gaat nimmer teloor
de veelheid! van details, die hij uit
werkt tót een pittoresk geheel. Daarbij
komt een fraai kleurgevoel, waardoor hij
tot prachtige resultaten komt. Persoonlijk
vonden wij b.v. „Kerk te Heesch bij
Nijmegen" (nr. 36 v. d. cat.)een der m
ste prenten Het gifgroen van een boom j
heeft Lohmann daarin sterk gemilderd
door het lichte blauw van enkele poort
jes. Ook „Oude geveltjes in Katwijk"
>0) is een fraaie prent, terwijl we voorts
illen wijzen op de ontroerende teke
ning „Slapend meisje" (65).
„Boerderij in Limburg" (22) geeft weer
n geheel andere kijk op Lohmann's
werk, alsook het subtiele .-ijze „Conflict
'n de natuur" (31) en het schilderij
Cathedraal" (43) met de opstrevende
lijnen van de bomenrijen.
Wie kennis wil maken met een
Expogéleden met
dia's in Israël
LEIDEN De Leidse afdeling van
de Ned. Vereniging van ex-politieke ge
vangenen uit de bezettingstijd (Expogé)
opende gisteravond in de onderofficiei
van de Doelenkazcrne het seizo
een goed bezochte ledenbijeen
komst. Tot het welslagen hiervan droeg
in hoge mate bij de causerie van de
heer J. Cohen uit Haifa (Israël) met
als onderwerp „Enkele hoogtepunten uit
het Oude en Nieuwe Testament".
Na het welkomstwoord van de vo
zitter, de heer F. Voorzaat, werden
kele huishoudelijke punten in vlot tem
po afgewerkt.
De heer Cohen, oud-Leidenaar en
stuurslid van Expogé. bleek een ter
ke kundig spieker. Hij woont sedert
1948 in Haifa en verblijft thans met
verlof hier ter stede De heer Cohen
maakte in zijn vrije tijd een grondige
studie van het Oude en Nieuwe Tes
tament en bezocht vele hierin genoem
de plaatsen.
Aan de hand van bijbelteksten vertel
de hij tal van bijzonderheden over de
gebeurtenissen, zoals die zich in de Oud
als Nieuw-Testamentische tijd hebben
afgespeeld. Hij lichtte het gesproken
woord met vele dia's toe. Zo zagen de
aanwezigen onder meer de nog be
staande tempel, waarin Jezus van
broden en twee vissen de 5000 hongeri-
gen te eten gaf, en de plaats
Jezus voor het laatst aan Zijn discipe
len verscheen. Ook bracht men via
kele fraaie kleurendia's een bezoek
het meer van Tiberias, waar Jezus des
tijds de storm liet bedaren.
Ook inzake bepaalde opgravingen
telde de heer Cohen enkele leerzame
bijzonderheden. Zo zagen de toeschou
wers onder meer de resten van de
door de Engelse onderzoeker Palmer
in 1870 ontdekte oude steden Avdat
en Subeita.die in de tijd der Koningen
werden bewoond door de Nabateans
waaruit men onder meer veel te wet
kwam inzake dc weg, die Mozes des
tijds volgde. Al met al weer een
slaagde Expogé-avond.
Burgerlijke stand van
Valkenburg
VALKENBURG Overleden: W ten
Haken, echtg v A H Vernout
Noordwijker de dader
Van Beethovens
vijfde symfonie
wat Wagneriaans
een roes van triomf en grandeur de
hoofdstad Praag.
Het orkest gaf zich geheel aan de
verklanking van dit nog steeds meester
lijk klinkende en toch zo gemakkelijk
aansprekende klankgedicht. De strijkers
in hun pizzicati en de blazers in hun
fanfares, ze droegen sterk bij tot een
indrukwekkend resultaat.
Kleurrijk
Wagenberg boeide vervolgens onze
aandacht met zijn briljante, virtuoze
en kleurrijke vertolking van Tsjai-
kowsky's overbekendeen op zichzelf
wat holle pianoconcert. Zijn pianis
tische stijl is die van een aanhanger
van de Liszt-traditie. Daarom weet hij
zelfs in middelmatige muziek te boeien
door zijn toucher, zijn fantasie, zijn
brio: hetgeen niet wegneemt dat we
hem weieens in een Mozart-concert
zouden willen beluisteren, om zomaar
In het eerste deel kwam een ogenblik
van aarzeling voor, waarschijnlijk ten
gevolge van een lapsus bij de dirigent,
die overigens de orkestpartij wist te
doordringen met hartstochtelijke be
wogenheid. De finale werd adembe
nemend en het applaus dat volgde, klonk
dan ook ovationeel.
Overspannenheid
Beethovens vijfde symfonie ligt Van
Otterloo blijkbaar na aan het hart, want
ook al in het vorige seizoen dirigeerde
hij deze te Leiden. Intussen hebben zyn
tempi en zijn dynamische contrasteffek-
ten aan levendigheid gewonnen, zelfs in
wat overdreven mate, zodat de vroegere
gespannenheid vaak omsloeg in over
spannenheid.
Hoe knap ook deze virtuoze verklan
king was, we misten toch wel de
innerlijke diepgang die dit klassieke
meesterwerk eigen is, ondanks alle con-
flioten waaraan Beethoven hier een
muzikale gestalte geeft. Van Otterloo
plaatst, ook al bedoelt hij dit misschien
niet, het innerlijke gebeuren van deze
symfonie in de sfeer van het Wagneri
aanse muziekdrama, waar alles onver
mijdelijk tot uiterlijke beweging wordt.
De tempi lagen wel hoog in het andante
con mote en het allegro, dat daardoor
soms brokkelig werd; de koperfanfare
in de finale klonk in al deze overspan
ning wat schetterig en theatraal in
plaats van bevrijdend.
Het orkest sloeg zich niettemin door
alle moeilijkheden heen op bewon
derenswaardige wijze en verdiende
tenvolle het geestdriftige applaus dat
dirigent en musici ten deel viel.
Dra. A. van der Veen-Wiersma
Lenige greep
Bij zijn verhoor over de Rotterdamse
diefstal heeft de Noordwijker, na eerst
een aantal onjuiste verklaringen te heb
ben afgelegd, toegegeven dat het geld
(1200 gulden) dat nog in zijn bezit was.
afkomstig was van de diefstal op het
Leidse postkantoor. Ambtenaren van de
postale recherche konden zijn verklaring
van de diefstal gisteren bevestigen.
Op de bewuste dag van de diefstal
heeft de nogal lange jongeman bij
korte afwezigheid van de lokettist een
lenige graai gedaan in de gelddoos- die
op de tafel achter het kleine loket
raampje stond. Zijn snelle greep uit
het stapeltje van 28 honderdjes lever
de hem negentienhonderd gulden op.
Van de verdwenen 700 gulden is nog
een deel aan goederen achterhaald.
Werkmans Wilskracht in
nieuwe uniformen
Populair concert Residentie-Orkest
Het programma gaf daartoe alle ge
legenheid: Smetana's Moldau,
Tsjaikowsky's eerste pianoconcert
met Daniël Wayenberg als solist, en
Beethovens vijfde symfonie. De fout
zal er waarschijnlijk in zo we al
van een fout kunnen spreken dat
Beethoven, als apotheose na Smetana
en Tsjaikowsky, een beetje in een
verkeerd perspectief komt te staan,
tenzij de dirigent tijdens de pauze
tot nieuwe geestelijke concentratie
en rust komt en dienovereenkomstig
dit beroemde werk van Beethoven
in zijn eigen wereld plaatst.
Het begin van de avond was in elk
geval zeer geslaagd: de Moldau, symbool
van het Tsjechische vaderland van de
patriot Smetana. ontsprong als een spran
kelend stroompje, verbreedde zich ge
leidelijk, bespoelde rustieke en in
nachtelijke sluiers gehulde dreven, ver
breedde zich nog meer en bereikte in
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN Het mysterie, waar
voor enkele weken geleden zich een
loketambtenaar van het postkantoor
in Leiden zag geplaatst (negentien
briefjes van honderd waren plotse
ling verdwenen), is gisteren tot een
nogal nuchtere oplossing gekomen.
De postale recherche, die de dief
stal in onderzoek had, heeft de ver
klaring kunnen checken van een 18-
jarige Noordvvykse jongeman, die in
Rotterdam door de politie werd
vastgehouden ter zake van een an
dere diefstal, waarbij hij deze dief
stal en passant vertelde.
Vorige week woensdag hield de Maas-
stedelijke politie de Noordwijker aan. Na
een verhoor in verband met een aldaar
gepleegde diefstal, werd de jongeman
voorlopig opgeborgen in het huis van be
waring. aangezien men nog niet helemaal
rond was met de zaak. Hij had namelijk
vrij veel geld bij zich. over de herkomst
waarvan hij aanvankelijk geen bevredi
gende verklaring kon geven.
Toneelavond op 3 oktober
LEIDEN De Leidse Chr. Oranje
vereniging houdt op zaterdag 3 oktober
om half 8 in het Volkshuis aan de
Apothekersdijk een feestavond De be
kende toneelgroep Mobiel te Alphen
aan den Rijn zal het blijspel ,En ze kre
gen wat ze wilden" opvoeren
LEIDEN Zoals wij gisteren
uitvoerig berichten, is de Gouwe
weer vrij voor het scheepvaart
verkeer. J2en.grote drijvende bok
heeft gistermiddag het bescha
digde brugdek van de hefbrug
weggevaren. Eergisteren stortte
's morgens omstreeks zeven uur
het contragewicht van de brug
naar beneden. Op de foto ziet
u de ravage op de voorgrond en
het uitgetilde brugdek op de
achtergrond.
