SCHIPHOL
krijgt langste spoortunnel van Nederland
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1961
Het Schiphol van straks met zijn modern
silhouet. Torenhoog steekt het luchthaven-
gebouw van negen verdiepingen uit boven
de luchthaven, tiaar comfort voor de
passagiers op de eerste plaats wordt ge
steld. Geheel rechts ziet men nog juist
een gedeelte van een van de drie pieren,
via uelke de reiziger de vliegtuigen kan
bereiken. Dank zij de „avio-bridges" tus
sen pier en vliegtuig (die ook nu al wor
den gebruikt) zal men geen stap op het
platform hoeven te zetten.
(Van een onzer verslaggevers)
pR BEGINT AL TEKENING te komen in het nieuwe Schiphol. Vanaf de rijks-
weg Den HaagAmsterdam is duidelijk het silhouet te zien van de grijze
betonwerken, die straks - over enkele jaren - gekleed in een strak modern
jasje, het nieuwe stationsgebouwencomplex zullen vormen. Al vele jaren is
aan de voorbereiding en de uitvoering van het project gewerkt en thans is
men dan zover dat duidelijk de grondlijnen zijn te zien van de nieuwe lucht
haven. Een slordige 250 miljoen gulden is het bedrag, dat de N.V. Luchthaven
Schiphol moet neertellen om Schiphol te maken tot een luchthaven, die ook
internationaal gezien meekan en alle comfort kan bieden, die men bijvoor
beeld op Amerikaanse luchthavens aantreft. Als alles volgens plan verloopt
zal men in 1966 zover zijn, dat het vliegveld in nieuwe vorm in gebruik kan
worden genomen. Dan is het stationsgebouwencomplex zo goed als gereed en
liggen er eveneens de vier 3300 meter lange start- en landingsbanen. En - als
de plannen doorgaan - óók de langste spoorwegtunnel van Nederland.
SCHIPHOL AMSTFROAM
ter onder de luchthaven door zal baarheid van dit plan hangt verkeer in de toekomst. Bij het
lopen. Onder het platform voor uiteraard het al of niet door- op papier zetten van de plannen
het stationsgebouw zou dan een gaan af van de bouw van de is men uitgegaan van vier mil-
halte komen. Mocht de uitvoe- Schiphol-spoorwegtunneljoen passagiersbewegingen per
ring van dit project doorgang jaar en van 80.000 bewegingen
vinden, dan zal dit verreweg de GROOTS PLAN Van Passa6iersvliegtuigen.
langste tunnel van Nederland
worden. Het wor<it een gebouw in ver"
Is dit deel van de onderne- diepingen: begane grond voor
Of het plan wordt verwerke- ming nog een knelpunt, de rest de aankomende en de eerste
lijkt, is echter nog niet geheel van het Schiphol-project gaat verdieping
zeker. De kosten
zijn enorm hoog.
Grofweg worden ze
geschat op 170 mil
joen gulden. Over
de verdeling hier
van (en over de
technisch^ proble
matiek) wordt al
geruime tijd onder
handeld tussen de
N.V. Luchthaven
Schiphol en de Ne
derlandse Spoor-
Vijf kilometer onder
de grond met halte
bij verkeerstoren
I let plan voor het nieuwe
Schiphol is niet van vandaag of
gisteren. De enkele jaren gele
den overleden luchthaven-direc
teur U. F. M. Dellaert zette het
plan kort na de oorlog al in gro
te lijnen op papier. Hoewel hij
in 1960 overleed, heeft hij toch
nog een gedeelte van de verwer
kelijking van dit plan (dat door
de huidige directie verder werd
uitgewerkt) zelf kunnen aan
schouwen: de aanleg van de
eerste 3300 meter lange start
baan. Die moest er snel komen
omdat de eerste veel ruimte
vragende DC-8 „in de lucht
hing". De eerste baan vormde
het begin van het nieuwe Schip
hol, waarvan thans ook de
tweede baan gereed is, terwijl
aan de derde wordt gewerkt.
TUNNELS
Maar veel omvangrijker dan
de aanleg van deze banen (er
komen er vier in totaal) is het
project in zijn geheel gezien.
Want er komt heel wat meer
kijken om Schiphol zijn nieuwe
gedaante te geven. Om de
luchthaven volgens plan uit te
breiden is namelijk nodig dat
een sprong wordt gemaakt
over de Rijksweg Den Haag-
Amsterdam.
Het huidige Schiphol ligt als
het ware ingeklemd tussen de
Ringvaart aan de ene kant en
de rijksweg aan de andere zij
de. Een van die twee barrica-
Zo ziet Schiphol er nü nog uit.
Straks zal wat nu het centrum
van de luchthaven is het sta
tionsgebouw met de verkeersto-
het vliegveld komen te liggen. De
gebouwen zullen echtpr niet ver
dwijnen. Zoals bekend wordt nog
steeds overwogen hier straks het
KLM-hoofdkantoor in te vesti-
oor de vertrekken
de passagiers. Door
deze twee catego
rieën te scheiden
wordt een zo snel
mogelijke afhan
deling van alle for
maliteiten verkre
gen. Onder deze
beide verdiepingen
komt o.m. een
enorme auto-stal
ling met plaats
voor een kleine 400
auto's.
wegen. Die zullen uiteindelijk de steeds duidelijker vormen aan- Nieuw voor Schiphol wordt
miljoenen op tafel moeten bren- nemen. Het tracé van de vier ook de bouw van brede en lan
gen. Voor Schiphol betekent dat kilometer om te leggen rijks- ge pieren. Vele buitenlandse
een zware last meer. want de weg is al te zien en in het een- vliegvelden hebben deze hoof-
kosten voor de aanleg van de trale verkeersareaal staat in- den al geruim tijd, maar
tunnel vallen buiten de 250 mil- middels een groot betoncom- Schiphol heeft het tot nu toe
joen gulden, die voor vernieu- plex, waarboven de verkeersto- steeds zonder moeten doen.
ren-in-wording hoog uittorent.
Door deze pieren lange wan-
Hypermodern wordt het com- delgangen kan de passagier
plex, dat het oude aan de rand van de stationshal uit direct bij
de luchthaven zal' gaan ver- het vliegtuig komen. Op de pie-
vangen. Groots van opzet is het ren komen promenades, van
project, dat geheel berekend is waar bezoekers een wijds uit-
op de omvang van het lucht- zicht hebben op de luchthaven.
m*
s25.'A
des moest wijken. En daarvoor
koos men de weg. Rijksweg 4
zou moeten worden verlegd, en
kele honderden meters verder
in de richting Hoofddorp. Niet
dat men daarmee het probleem
uit de weg had geruimd, want
zóver zouden de banen zich
moeten uitstrekken, dat de
meest westelijke baan niet bin
nen deze weg zou kunnen wor
den gehouden.
En daarom gaat hij nu dwars
over het vliegveld lopen. Dat
wil zeggen, dat de automobilis
ten straks links en rechts van
de weg de vliegtuigen zullen
kunnen zien starten en landen.
Zelfs boven zich. Want een
van de geprojecteerde banen
ligt zodanig dat hij een
van de startbanen snijdt. Op
dat punt komt een viaduct, zo
dat de auto's straks onder de
baan door gaan rijden.
SPOORLIJN
Trouwens, er is méér onder
gronds gepland. Al geruime tijd
wordt overleg gepleegd over de
aanleg van een spoorlijn, die
over een traject van vijf kilome-
Sehiphol heeft er echter graag
geld voor over. Immers, als de
tunnel er komt, zal dat beteke
nen, dat Schiphol een treinhalte
krijgt direct bij het stations
gebouw, waardoor meer passa
giers zullen kunnen worden aan
getrokken. Dat is voor ons de
enige reden, zegt Schiphol
Wanneer we deze stop niet
zouden hebben toegezegd ge
kregen, zouden wij de spoorlijn
nooit onder onze luchthaven wil
len hebben.
Aan de andere kant hebben
ook de Nederlandse Spoorwe
gen er belang bij dat de lijn
onder de luchthaven komt te
liggen en er niet omheen wordt
geleid. Dit traject vormt name
lijk een gedeelte van de nieuw
aan te leggen spoorlijn van
Amsterdam naar Den Haag.
Een plan waarover allang
wordt gesproken, maar dat nog
steeds niet aan realisering toe
is. Zoals bekend willen de
spoorwegen door de aanleg van
deze lijn de dienst Amsterdam
Den Haag via Haarlem ontlas
ten.
Definitieve besluiten heeft
men echter tot nu toe niet kun
nen nemen. Alweer omdat de
kosten zeer hoog zijn: rond 370
miljoen gulden. Van de uitvoer-
GEBOUWEN
Met dit enorme stationsge
bouw is echter nog niet alles
gezegd. Daarnaast komt een
negen verdiepingen tellend ge
bouw voor de directie van de
luchthaven plus een gebouw van
vier verdiepingen voor de Rijks
Luchtvaart Dienst voor de op
leiding van verkeersleiders, de
administratie en de technische
dienst. Zodra dit laatste gebouw
gereed is zal de R.L.D. van de
Scheveningse Kanaalweg ver
huizen naar Schiphol. Ook is
een bemanningscentrum ge
pland.
Alles bij elkaar een complex
dat enorm van omvang zal wor
den. Nu al is dat duidelijk te
zien. Druk wordt er gewerkt in
de bouwput, waaruit straks het
stationsgebouw zal verrijzen en
het beton skelet van de ver
keerstoren is al een markante
blikvanger op het veld.
In 1966 hoopt men alles ge
reed te hebben. Dat wil zeggen,
dat men zover hoopt te zijn dat
men operationeel kan gaan wer
ken. Dan zullen namelijk ook de
twee resterende hanen klaar
zijn en kan Schiphol in nieuwe
gedaante gaan draaien. Het zal
dan zijn aangepast aan alle
moderne eisen.
De opzet ervan is geheel ver
schillend van dat van het hui
dige Schiphol. Heeft men thans
het gebouwencomplex nog aan
de rand van het veld staan,
het nieuwe verkeersareaal ligt
midden tussen de banen, die
volgens het tangentiële systeem
worden aangelegd.
VERHUIZING
Naar alle waarschijnlijkheid
zullen de gebouwen, die thans
in gebruik zijn, ook na de ver
huizing blijven staan. Hoewel
daarover nog lang geen zeker
heid bestaat, gaan er al gerui
me tijd geruchten, dat het
K.L.M.-hoofdkantoor hier in de
toekomst zijn intrek zal gaan
nemen. Het Haagse kantoor zou
dan een andere bestemming
krijgen. Trouwens, de Sohiphol-
directie verwacht dat er wel
méér 'belangstelling voor de ge
bouwencomplexen zal bestaan.
Met name van de zijde van
transportbedrijven, die hier aan
de rand van de luchthaven de
meest ideale vestigingsplaats
zullen hebben. Ook industrieën,
die nauw verwant zijn met de
luchtvaart, zal deze gunstige
ligging zeker niet ontgaan.
BERG GELD
Uiteraard komt de N.V. Lucht
haven Schiphol door dit project
voor zware lasten te staan. 250
miljoen gulden en daarnaast
wellicht nog een bedrag van ve
le miljoenen voor de spoorlijn
is geen kleinigheid. Samen zul
len het Rijk en de gemeenten
Amsterdam en Rotterdam (die
resp. 80, 15 en 5 procent van de
aandelen bezitten) het geld op
tafel moeten brengen.
Een berg geld, maar Schip
hol zal dan ook een luchthaven
worden, die elke vergelijking
met buitenlandse luchthavens
met glans kan doorstaan. Het
zal ideale verbindingen met het
achterland krijgen (mede door
de nog aan te leggen zuidelijke
randweg langs Amsterdam),
een aanzienlijk ruimere passa
giersaccommodatie, terwijl de
grootste en snelste vliegtuigen
er ook in de toekomst
een veilige haven zullen vinden.
De banen zijn berekend zelfs op
de ontvangst van supersonische
verkeersvliegtuigen.
Overigens kunnen deze toe
stellen daar nu al landen. Ze
komen namelijk met weinig
méér snelheid binnen dein de
huidige „jets". Schiphol zal
weer voor tientallen jaren
„meekunnen" en ook de vleu
gels van de toekomst ruim
schoots kunnen dragen.