Verbouwde „Zeven" grote
aanwinst voor NAVO
Proefvaart op de Noordzee
Projectielen
halen in
Amerika
Longkanker neemt bij
honden sterk toe
Chroesjtsjef ingenomen
met Ned. inzending
Gaudeamus: vermaard
ook over de grens
Verenigd Bezit groeit
sterker dan ooit
IFIEIST
Clavan naast
Coen Moulijn
Tiemen Groen
klopte Rus
7
DINSDAG 8 SEPTEMBER 1 'A.
Westelijke wind
TfOVEN HET zuidelijk deel van de
oceaan ligt een gebied van hoge
luchtdruk, dat zich in midden Europa
voortzet. Langs de noordelijke flank
van dit hogedrukgebied staat een ma
tige tot vrij krachtige westelijke lucht
stroming. Hierin bewegen enkele fron
ten mee. die door zwakke ruggen van
hoge druk gescheiden worden. De af
gelopen nacht passeerde een dergelijk
front met enige regen ons land, rr
gen arriveert een volgend, weinig
tief front. In verband hiermee zal de
bewolking het komende etmaal een
veranderlijk karakter hebben. Regen
van enige betekenis wordt echter niet
verwacht. In het temperatuurverloop
komt maar weinig verandering.
ZON EN MAAN:
Woensdag 9 september: zon op: 6.04.
onder 10.09 maan op: 9.41, onder 20.46.
Zondag 13 september eerste kwartier.
Hoogwater Schevenlngen
Woensdag 9 september: 5.04 v.m.; 17.27
Straiiclverwachtifig
De rug van hogedruk nadert bij Ier
land, waardoor morgen droog weer met
flinke zonnige perioden zijn te verwach
ten. Matige zuidwesten wind. Fris. In de
i^ddag ongeveer 18 graden, zeewater 17
gfeden. Vooruitzichten: perioden met zon,
maar later weer wat onstabieler.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
\*x\
Is II
Eindhoven
Zd.-Limb.
Helsinki
Stockh.
Berlijn
Mtlncher
Zürich
Genève
wnw 12 18 15
wnw 7 19 15
wnw 5 18 16
gh bew
h. bew
l Te Weiteveen, gemeente Schoone-
1 beek, is gisteren bij een botsing tussen
een autobus en een vrachtauto met aan
hanger, de bestuurder van de autobus,
de 28-jarige J. H. om het leven gekomen.
De botsing ontstond doordat de vracht
auto geen voorrang verleende.
AAN boord van De Zeven Provin
ciën ontmoetten we luitenant
ter-zee der le klasse H. P. Pröpper,
met zijn 31 jaar vermoedelijk een
van de jongste „eerste klassers" van
de Koninklijke Marine. „Ik deed op
m'n zestiende eindexamen HBS en
kwam dus ook jong van het „insti
tuut" vertelde hij. Vaststaat in elk
geval, dat hij z'n majoorsrang niet
dankt aan het feit, dat zijn vader de
marinedienst verliet als voorzitter
van de Verenigde Chefs van Staven.
Een goede naam moet je je bij de
marine zelf verwerven en daar is de
heer Pröpper hard mee bezig.
Hij was een van de weinigen, die wer
den uitgekozen om ruim een jaar in de
States door te bremgen. Toen hij terug
kwam, wist hij bij wijze van spreken
alles van geleide wapens. Door zijn
hooggespecialiseerde ken mis bekleedt
hij nu een van de sleutelposities aan
boord van Hr. Ms. kruiser „De Zeven
Provinciën".
Met de „Zeven" kruisten we gisteren
een mijl of twintig bewesten Texel in het
z.g. KOT fkruiseroefenterreln). De krui
ser is pas weer in de vaart, nadat hy
meer dan twee jaar heeft gelegen op de
werf, die het schip in 1953 ook heeft af
geleverd: de Rotterdamsche Droogdok
Maatschappij. By de RDM heeft de bodem
een ingrypende verbouwing ondergaan,
waardoor hy thans de trots van onze
oorlogsvloot is.
Maar als u het ons vraagt, de kruiser
is er niet mooier van lijn op geworden.
..De Zeven Provinciën' heeft weinig meer
van haar zusterschip Hr. Ms. „De Ruy-
ter", die gistermorgen eveneens aan stei
ger 20 te Den Helder afgemeerd lag. Tot
aan de midscheeps is het 186 m lange oor
logsschip de oude, vertrouwde kruiser ge
bleven. maar vanaf de tweede schoorsteen
heeft hij een complete gedaanteverwisse
ling ondergaan.
Conventioneel .zijn op het achterschip
alleen de hut en de salon van de comman
dant, de kapitein-ter-zee A. van der
Moer (44), die het zich goedmoedig laat
aanleunen wanneer hij nader wordt aan
geduid als „de broer van Ank van der
Moer". Als actrice krijg je nu eenmaal
gauwer naam dan als marine-officier.
Vanuit de salon kijkt men op het
nieuwe wapen, waarvoor de verbouwing
plaatsvond: de raketwerper, waarbij
voortdurend ook in vólle zee een ma
troos wacht loopt. De raketwerper is in
de plaats gekomen van de beide achter-
irens van 15 cm. van de dubbeltoren van
1 mm en van de vier 40 mm mitrailleurs
Een bewapening, waarmee men vijande
lijke opervlakteschepen nog behoorlijk te
lijf kan gaan op het voorschip is zij dan
ook gehandhaafd maar die niet meer
toereikend is Iri dë strijd tegen luchtdoe
len. Daarvoor moet een schip thans zijn
uitgerust met geleide projectielen.
Hoogleraar concludeert uit secties:
Bij de secties, die de laatste jaren
in het veterinair-pathologisch insti
tuut worden verricht, is het opgeval
len dat de primaire longkanker by
honden veelvuldiger voorkomt dan
vroeger.
Prof. dr. A. A. Ressang, die thans
als medewerker aan het centraal dier
geneeskundig instituut- in Amsterdam
verbonden is en tijdens zijn assistent
schap aan het veterinair-pathologisch
instituut een onderzoek op dit gebied
heeft gedaan, is zelfs op grond van
I statistische gegevens tot de conclusie
gekomen dat de primaire longkanker
bij honden van 1951 tot en met 1955
een duidelijke toename vertoont.
„Of deze toename zich van 1956 tot op
heden heeft voortgezet moet aan de band
van het beschikbare materiaal nog sta
tistisch worden uitgemaakt, maar wij
hebben sterk de indruk dat dit inderdaad
het geval zal zyn".
Dat de mening van prof, J. H. ten
Thye, die in de veterinaire faculteit der
rijksuniversiteit te Utrecht algemene en
I vergelijkende ziektekunde doceert.
Wil men de oorzaak van de toegeno
men primaire longkanker bij honden na
gaan, zo vervolgde de hoogleraar, dan zal
het onder meer nodig zijn de omstandig
heden, waarin de honden voor en na de
Meisje krijgt voor
verduistering 40
mille 15 maanden
De Rotterdamse rechtbank heeft van
morgen het 18-jarige kantoormeisje Le-
nie L. uit Gouda, wegens verduistering
en valsheid in geschrifte, meermalen ge
pleegd, veroordeeld tot een gevangenis
straf van één jaar en drie maanden. De
officier van justitie had één jaar en
negen maanden gevorderd.
Lenie L. verduisterde in de afgelopen
jaren een bedrag van f 40.000 ten na
dele van haar werkgever, de Goudse
potterij „De Anjer", door te knoeien
met de loonstaten die zij wekelijks moest
opmaken. Het grootste deel van het
geld zeker f 25.000 verdween in
de zakken van de 21-jarige H. Ph. B„
zoon van een der directeuren van de
potterij. Hij had Lenie tot het plegen
Van de verduisteringen aangezet,
De rechtbank veroordeelde B. wegens
heling tot een gevangenisstraf van één
jaar en zes maanden. De officier van
justitie had één jaar en negen maanden
togen hem geëist.
Verkeer
i«i dit' verband is reeds gewezen op
de invloed van het veel intensievere
gemotoriseerde verkeer dat met zijn
uitlaatgassen een oorzaak van primaire
longkanker bij honden zou kunnen zijn.
Om op dit punt tot een wetenschap
pelijk verantwoorde uitspraak te kun
nen komen, aldus prof. Ten Thye, zou
niet alleen een grondig onderzoek naar
het voorkomen van kankerverwekken
de stoffen in die gassen nodig zijn,
maar eveneens een grote reeks experi
menten, waaruit de gevolgen komen
vast te staan van het Inademen dezer
gassen door honden.
Het onderzoek naar de oorzaak waar
om de primaire longkanker bij honden
aan het toenemen -is, staat dus nog in
de kinderschoenen en heeft nog niet het
stadium van experimenteel onderzoek
bereikt.
(Van i
onzer redacteuren)
Dc zogenaamde missiles alsmede de lan-
ceerinrichting bood de Amerikaanse re
gering aan onder voorwaarde dat Neder
land de verbouwing voor zyn rekening
zou nemen. Er is nog over gedacht om ook
Hr. Ms. „De Ruyter" gedeeltelijk tot ra
ketkruiser te verbouwen, maar daarvan
heeft men afgezien omdat dit schip na vol
tooiing van het karwei inmiddels te veel
op jaren zou zyn gekomen.
Met de verwapening was een uitgave
van ongeveer 35 miljoen gulden gemoeid.
Daarbij moet nog een bedrag van 15 mil
joen aan gewone reparatiekosten worden
Technisch vernuft
Een geleide wapeninstallatie past niet
in een vooronder. Het gehele achterschip
moest voor de Terierapparatuur worden
opgebroken en opgehoogd, zodat het dek
van voor- tot achtersteven nu nagenoeg
een rechte iyn vormt. Het grootste ge
deelte van de installatie bevindt zich be-
nedendeks. Daar werd ons een blik ge
gund in de assemblage-inrichting, waar
onder de „vuurpeilen" ln een roterende
cilinder, als patronen in een revolver, lig
gen opgeborgen.
Een moderne oorlog is een drukknop-
oorlog. Een druk op de knop en in de
vloer ontstaat een ca 50 cm brede gleuf,
waardoor een raket snel omhoog rijst,
totdat hy op manshoogte aan een rail
blijft hangen. Een tweede bevel en het
acht meter lange projectiel dat een ge
wicht heeft van 1300 kg, schiet schuin
omhoog langs de rail door inmiddels
automatisch geopende luiken naar het
dek.
Binnen luttele seconden hangt de mis
sile in de arm van de raketwerper, klaar
om met een snelheid van 2,,£ maal het
geluid omhoog te worden gestuurd.
Eventueel naar een doel op een af
stand van tussen de 30 en 40 mijl. Dat
wil zeggen viermaal zo ver als met mo
dern luchtdoelgeschut kan worden be
reikt. En zoals het aan bakboord gaat,
zo gaat het ook an stuurboord.
In de beproevingsruimte als purist
verlangt kolonel Van der Moer Neder
landse benamingen zyn de „sigaren"
tevoren nauwkeurig getest. Hoeveel een
Terrier kost? Tachtigduizend dollar,
maar de trefkans is dan ook zeer groot.
Rekenarij
Op overvliegende meeuwen zal dus
stellig niet met Tierrier-raketten worden
gejaagd. In de gevechtsleidingscentrale
worden alle luchtdoelen nauwkeurig met
behulp van radar op lotborden gere
gistreerd. Is er een kluif by voor een
Terrier, dan betekent dit werk voor de
wapendirectie-officier, mijnheer Pröpper.
HU is de schutter, wiens hand niet be
ven mag wanneer hy de trekker, een
geribbeld handvat, op het beslissende
moment overhaalt. Luitenant-ter-zee
Pröpper werkt in het half-duister, te
midden van kastjes met glazen schermp
jes, waarop oranje stippen en strepen
verschijnen. Een uiterst ingewikkelde
rekenarij ligt aan de lancering ten grond,
slag, maar daarvoor zorgen computers in
het seinstation. Bij het zien ervan is een
leek met stomheid geslagen.
Twee soorten
Met de lanceerapparatuur worden nu
al proeven genomen, maar het waren
geen echte projectielen, die we uit het
binnenst ingewand van de kruiser om
hoog zagen komen.
De eerste lading raketten komt pas
aan boord in de Verenigde Staten, waar
heen de „Zeven Provinciën" hoogstwaar
schijnlijk in maart van het volgend jaar
vertrekt Gedurende een week of zes zul
len in de Caraïbische Zee schietoefenin
gen worden gehouden, waarbij radiogra
fisch bestuurde vliegtuigen het doelwit
vormen.
Kolonel Van der Moer veronderstelt,
dat hij zogenaamde doelzoekende Terriers
krijgt. Deze projectielen sturen aan op
een echo, die het doel geeft, zolang de
geleidingsradar daarop gericht blijft
Eerder werd de bundel-volgende Terrier
ontwikkeld, die een smalle bundel van
de geleidingsradar volgt. Als een soort
zoeklichten staan de twee geleidingsra
dars op het achterdekhuis, terwyl zich
boven in de nieuwe, zware achtermast
die het silhouet verstoort de acquisi
tieradar bevindt. Met deze radar worden
de doelen opgepikt.
De doelzoekende raketten zijn nauw
keuriger dan de bundel-volgende, doch
de laatstgenoemde zijn zeer geschikt voor
projectielen met atoomkoppen. Het
spreekt wel vanzelf dat men met A-
wapens in de regel niet op vliegtuigen
of op raketten zal vuren, zij zullen even
tueel alleen tegen zee- of landdoelen
worden gebruikt. Overigens zullen
atoomkoppen pas in oorlogstijd door de
Verenigde Staten worden uitgereikt, na-
da^ daartoe op hoog politiek niveau is
Meer comfort
Een gelid wapensysteem vergt hoog
geschoold maar geen omvangryk perso
neel. De oorlogsbemanning zal dan ook
met ongeveer 75 man kunnen worden ge
reduceerd. Niettemin omvat de oorlogs
sterkte nog altyd 850 officieren, onderof
ficieren en schepelingen. Zü zuilen beter
gehuisvest zyn dan de bemanning van
de oude „Zeven".
Door het omhoogbrengen van het cam-
pagnedek is er ruimte onstaan voor een
tweede onderofficiersverblijf, voor een
verblijf voor de korporaals en manschap
pen om te studeren, te lezen of te schrij
ven en voor een kleine huisvlijtwerk-
plaats Het achterschip is van een nieu
we airconditioning voorzien, die in de
tropen zal worden beproefd. Volgende
Mi's., Ma rijnen en Luns
bezoeken Duitsland
Minister-president mr V. G. M. Mary-
nen en de minister van buitenlandse za
ken. mr. J. M. A. H. Luns. zullen op
uitnodiging van de Duitse Bondsregering
van 30 september tot 2 oktober een of
ficieel bezoek aan Bonn brengén. Dit is
het tegenbezoek waartoe de ministers
werden uitgenodigd tijdens het officiële
bezoek dat bondskanselier prof. dr. Er-
hard en minister van buitenlandse zaken
dr. G. Schroder in maart aan Den Haag
brachten. De ministers zullen worden
vergezeld door de staatssecretaris van
buitenlandse zaken mr. L- de Block en
enkele hoofdambtenaren.
week vertrekt de luchtdoelkruiser naar
Dakar. Burger technici zyn voortdurend
aan boord om alles te controleren en de
finishing touch voor te bereiden, die de
RDM zal geven voordat het schip de At
lantische Oceaan oversteekt.
„De Zeven Provinciën" is zijn
tweede jeugd ingegaan. Het is een
merkwaardig schip geworden: het
voorschip is traditioneel, het achter
schip modern. Graag hadden de ma
rine-autoriteiten gezien, dat men
met de modernisering nog wat ver
der was gegaan.
Een sproei-installatie voor het wegspoe
len van radio-actieve neerslag moest om
financiële redenen achterwege blijven,
zodat op dit gebied moet worden ge
ïmproviseerd. Wel zyn er douche-batte
rijen voor de bemanningsleden, die aan
rad ia-actieve neerslag blootgesteld zijn
geweest. Ook is het niet mogelyk geble
ken om van het gehele schip een (lucht
dichte) gascitadel te maken, alleen het
achterschip kan op die benaming aan
spraak maken.
Niettemin is Hr. Ms. „De Zeven Pro
vinciën" na zijn verjongingskuur een be
langrijke aanwinst voor de NAVO-zee-
strijd krachten.
Over de indeling in de Koninklijke
Marine en in het geheel van de NAVO
valt nog niets met zekerheid te zeggen,
maar zeker tien jaar, misschien wel
tot 1981), zal de kruiser zeer waarde
volle diensten kunnen bewijzen. Het
is het laatste „grote stuk" van onze
oorlogsvloot, doch voor gevoelens van
weemoed is de tijd nog lang niet aan
gebroken. Nu is het de tijd voor een
hartelijke wens: behouden vaart!
Tentoonstelling machinerieën Moskou
DEN blonde jongeman heeft gisteren
-Li getracht door te dringen tot pre
mier Chroesjtsjef toen deze in Moskou
een internationale tentoonstelling van
machineriën bezocht. Hij slaagde er
in zich een weg te banen door de
kring van autoriteiten die Chroesjtsjef
omgaf. Hierbij zou hij volgens sommi-
geen een dreigend gebaar hebben ge
maakt. Hij riep: „Nikita Sergewitsj, ik
heb al zeven jaar geprobeerd u' te
spreken te krijgen".
De jongeman werd onmiddelyk door
leden van de veiligheidspolitie wegge
trokken en Chroesjtsjef snauwde hem
zelf kwaad toe „schaam je je niet?"
Daarna vervolgde de Russische premier,
schijnbaar onbekommerd, zijn rondgang
over het tentoonstellingsterrein.
De Russische premier besteedde veel
aandacht aan de Nederlandse inzending,
ofschoon hy al drie kwartier over zyn
tijdschema heen was. Met zichtbaar ge
noegen accepteerde hy een set hand
werktuigen van de fa. Black en Decker.
Hij liet zich het hanteren van deze
kleine bouwvakapparatuur uitvoerig uit
leggen.
Bij de demonstratie van een deameer-
machine van de fa. Steenbergen uit
Klaaswaal zei Chroesjtsjef „dit is die
Hollanders wel toevertrouwd, want ze
zijn ervaren op dit gebied".
De Sowjet-premier heeft zich nadien
in sneltreinvaart van andere Nederland
se inzendingen en van de Finse stands
op de hoogte gesteld. Door tijdgebrek
kon hij daaraan niet Öe aandacht be
steden die hy had willen geven. De pre
mier was goed geluimd en tegen de aan
wezige Nederlanders hartelijk.
Russische deskundigen hebben zich in
lovende zin over tal van onderdelen van
de thans gesloten Nederlandse inzending
op de bouwtechnische tentoonstelling te
Moskou uitgelaten.
(Van onze kunstredactie) Ivoor de verschillende Duitse radio':
Heel trots is de heer W. A. F. U*"» ?e,Pa.b^ voor ?e Spaanse_ rad
Maas op de resultaten van dej
Stichting Gaudeamus. Terecht. Want
in de negentien jaren van haar be
staan is zij van klein centrum voor
moderne muziek (door de heer Maas
opgericht) gegroeid tot een kring van
zulke importantie, dat „Gaudeamus
in Bilthoven" is komen te staan
naast Darmstadt, vermaard om zijn
studiecursussen van moderne muziek,
of Donauschingen, vermaard om zijn
concerten van de nieuwste muziek.
De Nederlandse componisten, die uit
Gaudeamus tevoorschijn zijn gekomen,
beginnen ook in het buitenland bekend
te raken, en in ons land is men het
in de loop van deze bijna twintig jaar
gewoon gaan vinden dat er door Gau
deamus zulke „rare muziek" geprodu
ceerd wordt, dat wil zeggen composi
ties in de seriële technieken.
Van deze ontwikkeling biedt de 16e
internationale muziekweek, die van
12 tot 19 september in Bilthoven, Hil
versum en Utrecht gehouden wordt,
duidelijk beeld. Voor de internationale
prijsvraag werden vijftig composities uit
16 landen over de gehele wereld,
Chili, Canada, Japan en Australië tot
Zweden, Polen en Joegoslavië, uitge
stuurd en daaruit werden door de jury,
beslaande uit de beren Kees
Klaus Huber en Bruno Maderna,
twaalf werken (uit zeven landen) ter
uitvoering uitgekozen. Zo zal
ons land composities te horen
Pierre Mariétan (Zwitserland),
Makoto Shinohara (Japan). Ib Norhohn
Denemarken) en Reinbert de Leeuw
Nederland). Verder worden werken ge
speeld van Louis Andriessen (Neder
land), Georg Kröll (Duitsland), Ton de
Kruyf (Nederland), Enrique Raxach
(Spanje), Fausto Razzi (Italië),
Arne Mellnas (Zweden). Helaas
het onmogelijk alle door de jury uit
gekozen werken uit te
positie van Peter Schat, „Koren uit het
Labyrinth" vergt zoveel repetitietijd,
dat de uitvoering verschoven
worden naar februari 1965, (de NCRV
stuurt het uit) en voor „Fluides'
de Joegoslavische Lucia Alcalay
den twee orkesten nodig geweest zijn.
:iekweek begint
Schönberg-concert op maandagavond 14
september in de NCRV Studio
cr-ium ter herdenking van diens 90ste
erjaardag. Norbert Grossmann speelt
alle pianowerken en het Gaudeamus-
Kwartet met Elisabeth Lugt, sopraan,
brengen het Tweede Strykkwartet ten
gehore. Behalve de overige concerten,
die in de AVRO, en VARA-studio's te
Hilversum en in Tivoli te Utrecht ge
geven worden, is er een lezing
Louis van Gasteren over de hedendaag-
filmmuziek en een lezing
Amerikaanse componist Earle Brown
(die ook de analyse-cursus te Biltho
ven leidt) over „Notation and perfor
mance processes."
Dc uitreiking van de prijzen, die be
schikbaar zijn gesteld door de Fonda-
tion Européenne de la Culture, het
Prins Bernhard Fonds en de AVRO.
geschiedt op vrijdagavond 18 septem
ber tijdens een ontvangst van Burge
meester en Wethouders van Hilversum
op het Raadhuis. De buitenlandse be
langstelling voor- deze internationale
muziekweek is zeer groot, ook
kant van radio en televisie. André
Laporte komt voor de Belgische radio
tv„ Hans Otte Fred K. Prieberg
Vrijgesproken van
wisseltruc
De rechtbank in Utrecht heeft
morgen de 26-jarige danseres Alliah Zo-
rah, een Noordafrikaanse. die haar do
micilie in Parijs heeft, vrijgesproken.
De reohtbanik acht het niet bewez<
dat zij op 2 augustus van het vorig jaar
door middel van een wisseltruc het Soes-
ter bijkantoor van de Raffeisenbank
voor een bedrag van f 6,000 heeft op
gelicht.
Tegen haar was een gevangenisstraf
an twee jaar met aftrek van voorarrest
geëist.
Chroesjtsjef heeft in Moskou
bezoek gebracht aan de interna- Verenigd Bezit
tionale bouiv- en wegententoon
stelling, waaraan door vijftien Ne
derlandse bedrijven wordt deel
genomen.
30 juni geëindigde boekjaar de sterkste
uitbreiding geboekt, die het ooit heeft
ondergaan. Het geplaastte kapitaal steeg
tot f 68,2 (vorig jaar 49,25) miljoen, het
10
Ik heb u nog niet gefeliciteerd, moeder, 't Is
ook eigenlijk onzin, hè? Veertig jaar is veel te
lang. Na tien jaar moest je veranderen kunnen.
En dan na tien jaar weer."
„Zwijg, Katrien. Je weet niet, wat je zegt."
,,'t Komt van die lammelingen met hun mu
ziek op de vroege morgen. Ze hebben me wak
ker geblazen en ik sliep nog maai- net. Ik had
ze wel kunnen aanvliegen. Slapen is nog 't bes
te wat je doen kunt in dit tranendal, maar 't
lukt me slecht, de laatste tijd. Nou, dan gaan
we maar eens weer. Nee hoor, die tweede snee
eet ik vast niet op, 'k heb buikpijn gehad, van
nacht."
„Vindt jouw mevrouw 't goed, dat je van die
rooie lippen hebt?"
„Weet ik 't moeder? Daar heeft ze niks over
te vertellen, 't Zyn nog altijd mijn eigen lippen,
hoor."
„De hals van je jurk is ook veel te laag. En
je mouwen zijn te kort en te wijd. Je kunt er
bij inkijken."
„Bloot velletje? Wie let daar nou op, moeder.
Dat is immers overal te koop!"
Weer zucht Anna Appelaar als in pijn. Een an
dere wereld, waarin dit kind van haar leeft.
Een vreemde wereld, waarin zelfs geen handrei
king, geen waarschuwing mogelyk is. Omdat de
liefde eruit gebannen is.
Tersluiks ziet de moeder door het raam, hoe
Katrien de fiets neemt om die aan de hand
weg te rijden. Blijft ze niet te lang achter de-
schuur? Weer diezelfde achterdocht, dat moor
dend vermoeden. Wat voert ze uit, daar achter
de schuur?
Als Katrien is weggefietst, loopt Anna op haar
pantoffels hetzelfde weggetje. Ze zoekt, gebo
gen. Is daar naast de schuur met voeten ge
werkt, om iets te bedekken? Anna werkt het
zand terug met de punt van haar leren pantof
fel. 't Is er wat vochtig, 't kan zijn, wat ze
vreest, 't kan het evengoed ook niet zijn.
„Zoek je wat, buurvrouw?"
„Ja, Katrien heeft een knoop verloren, een
I ote knoop van haar goeie mantel, 't Is zo zon
de, hè, die dingen zijn zo duur tegenwoordig."
in de
Mussenstraat
door M. A. M. Renes-Boldingh
„Mens, hou op. wat is er niet duur! Kan jij
nog uitkomen met je weekgeld? Ik al lang niet
meer! Afijn, je hebt teminste kinderen die wat
inbrengen. Zo ver ben ik nog lang niet."
„Kleine kinderen, kleine zorgen, grote kin
deren, grote zorgen, buurvrouwzegt Anna
zacht. Meteen wenst ze 't niet gezegd te heb
ben, want de ander leeft zichtbaar op.
„Zo is 't, mens. En mijn moeder zegt altijd: de
kleinen treên op 't kleed, de groten treên op 't
hart. Daar heb jij ook he deel van gehad, hè?
En nog ben je niet klaar. Ik zeg altijd, zolang
als je ze niet allemaal onder de pannen hebt,
weet een mens niet, wat hem boven 't hoofd
hangt. Katrien ziet er ook maar slecht uit te
genwoordig, hè?"
„Ze rookt te veel, dit is niks
meid."
„Zeg dat wel. En heb je nou je knoop al?"
„Nee, niet gevonden. Hij kan ten slotte ook
wel buitenaf verloren zijn."
,,'k Zal ook nog eres voor je rondkijken, hoor,
'k Heb goeie ogen in m'n hoofd, al zeg ik 't
zelf."
Ja, daarvan is Anna Appelaar wel overtuigd.
Alleen: God beware de slachtoffers, van wie ze
iets vindt.
„Kom straks maar een kopje koffie drinken,
ter ere van 't feest, noodt ze vriendelyk-politiek.
een jonge
„We komen met ons viefen, dat hadden v
afgesproken."
Dan gaat de bruid naar binnen, om de voor
kamer netjes op orde te brengen. Daar zullen
de scherpogige buurvrouwen geen kwaad vinden.
III
Wanneer de tijd en het weer 't toelaten, fietst
Gerda stadwaarts langs een buitenweg, die langs
akkkers en boomgaarden en tuinderijen voert, 't
Is een goede, niet al te smalle weg, waar felle
zonneplekken en diep-donkere schaduwlanen
kaar afwisselen en 't is mogelijk een gesprek te
voeren over al 't merkwaardige, dat zich langs
de kanten en verderop presenteert. En dat is
heel veel, want Ireentje leeft met een wijd-ge-
opend hartje en een onlesbare dorst naar weten
en begrijpen. Langs de drukke hoofdweg, waar
van de morgen tot de avond het snelverkeer da
vert, zou haar vriendelijk vraagstemmetje ver
loren gaan, evenals vogelgekweel ondergaat in
't woeden van een orkaan. Daargelaten nog, dat
ook Gerda al haar aandacht nodig zou hebben
om op 't drukke fietspad onverantwoordelijke
figuren te ontwijken.
Dit heeft Gerdien tot haar verwondering vast
gesteld: zodra ze een bepaalde ideële grens ge
passeerd zijn valt er iets als gebondenheid van
haar af. Vanaf dit punt is ze een vry mens,
een jonge moeder die haar kindje achter op de
fiets vervoert. Zoals er duizenden zijn in het
land. Ook in de stad is ze de jonge vrouw,
mevrouw Appelaar, die haar kindje naar schooi
brengt en er gezellig mee babbelt. De donkere
plek, de ontbrekende vader, wijkt hier terug tot
een onkenbare vaagheid, die door Ireentje ze
ker niet zal worden opgemerkt.
Maar ook 't kind zelf ondergaat de werking
van de magische scheidslijn. Van hier af aan
houdt ze zich niet meer bezig met het wereld
je van opa en oma in de Mussenstraat; haar
gedachten vliegen vooruit naar 't kleuterschool
tje met alle heerlijkheden, die haar daar wach
ten. Want het leven is onuitsprekelijk heerlijk
Ireentje en ze staat wel zo stevig op haar klei
ne rechte beentjes, dat ze zich daarvan ook
niets ontglippen laat.
(wordt vervolgd)
i 1894 heeft in het vermogen tot f 174,72 (125.78) min, wa:
van in Nederland belegd f 133,94 min.
of 77 (79) pet, in Noord-Amerika f40,79
min. of 23 (21) pet.
Na algemene kosten is de winst
f 5,79 (4) min. Reeds voorgesteld
terim alsmede voor de negende achter-
(8) pet. dividend, waarvan 4 pet. in-
eenvolgende maal 4 (4) pet. in aande-
aandeel van f50 steeg tot f135 (134,50)
len uit agioreserve. De waarde
In Amerikaanse nutsbedrijven
Canadees werd f7,5 min. belegd,
f 0,9 min. in American Tel. and
f 0.9 min. in The Peoples Gas
Light and Coke Co.. f0,7 min. in Flori
da Power and Ligl t, f 0.6 min. in Texas
Utilites f 0.5 min. Common Edison,
f 0.4 min. Bell Telephone of Canada.
Voor f5,3 min. aan olie-aandelen
werd gekocht, w.v. f4,5 min. Kon. Ned.
Petroleum and houdstermaatschappijen,
en de rest in Amerikanen. Voorts f 3,3
min. Un—ver en Calvéy-Delft, f2,7 min.
Phulips, f 1.6 min. ^on. Zou-Ketjen.
min. Pakhuismeesteren. f 1 min.
Scholten-Foxhol, f0,9 min. Zwanenberg-
Organon, f0,8 min. Bredero Bedrijven,
f 0,6 min. Geveke, f0,6 min. Nat. Grond
bezit, f 0.5 min. Bijenkorf, f0,5 min.
Aku. f 0,5 min. Intematio, f 0.5 min.
Ogem.
Het belang bij nutsbedrijven
8.5) pet., olie 11 (9,5), verzekering 5
7) pet metaal 3,5 (5) pet. De overige
veinig veranderde belangen zyn chemie
■n farmacie 10,38, voeding en vetten
10,13, elektrotechniek 9,25. handel 7,66
banken en krediet 7,23, scheepvaart en
havens 3,18, dranken 2,4, papier 2,31,
bouwnijverheid 1,93, textiel 1,84. kustga-
rens en vezels 1,72, onroerend goed
1,44, diverse industriën 1,37. uitgevers
en couranten 1,17, hypotheekbanken
0.82. metallurgie 0.7. auto's 0.65. scheeps
bouw 0,55, diversen 0,32, onbelegd 3,91
(3).
Overige nieuwe fondsen waren Hoo-
genbosch. M en R. de Monchy. Blaauw-
hoed, Mouton en Co. Verdwenen zijn
pen. Nievelt Goudriaan, Industrial Ac-
Synres, Heinekens Bier, Lips en Gis-
ceptance, Nat. Distiller», Gillette.
ook de Italiaanse. Deense en Zweed
se radio zullen de Gaudeamus-concer-
ten uitzenden.
Trouwens Gaudeamus heeft zich over
de radio nooit te beklagen gehad. Dank
zij de NRU werkt het Radio Kameror
kest aan de concerten mee, die geleid
zullen worden door Frits Knol en Fran
cis Travis. En alle omroepverenigingen
stellen hun studio's ter beschikking en
zenden de concerten uit
Formatie selectieteams
Dennis Neville, de tijdelijke bondscoach
van de K.N.V.B., heeft de twee selectie
elftallen die morgenavond in het Goffert-
stadion tegen elkaar zullen uitkomen, als
volgt samengesteld:
A-team: doel: Pieters Graafland (Fey-
enoord): achter Veldhoen (Feijenoord) en
De Jong (DWS); midden: Israël (DWS);
Schrijvers (DWS) en Muller (Ajax);
voor: Heijnen (ADO), Geutjes (SC En
schede), Van Reeken (NEC), Dullens
(Sittardia) en Wieringa (SC Cambuur).
B-team: doel: Van Leeuwen (GVAV):
aohter: Haak (Feijenoord) en Quadackers
(Fortuna '54midden: Verhoeven (Spar
ta), De Kort (Telstar) en Franssen
(GVAV): voor: Bergholtz (Feijenoord).
Gerards (Fortuna '54), Kruiver (Feijen
oord), Clavan (Holland Sport) en Mou-
lyn (Feyenoord).
De spelers van PSV waren voor deze
selectie-wedstrijd niet beschikbaar in
verband met een trip van de Eindhove-
naren naar Noord-Afrika.
Engelse league
Zware nederlaag
van de Wolves
Blackpool heeft gisteravond een over
winning met 40 beha d op Leeds in
een wedstrijd voor de cc 'e divisie van
de Engelse lague. West Ham United ver-
iloeg Wolverhampton Wanderers met
3—0.
I.O.C. achterdochtig
Zijl gij amateur
- o, Italiaan -
of toch prof?
Het Internationale Olympische Comité
zal deze week een onderzoek openen
naar de amateurstatus van het Italiaan
se olympische voetbalelftal. Otto Mayer,
de kanselier van het IOC, heeft naar
aanleiding hiervan meegedeeld, dat er
„alle reden was om aan te nemen", dat
een aantal spelers van het Italiaanse elf
tal, dat in de voorronden van het Olym
pische voetbaltoernooi Polen uitschakel
de, professionals waren. Volgens de re
glementen van de Italiaanse voetbal
bond is iedere speler, die niet onder
contract staat bij een profclub, amateur
Met deze regel verklaart het IOC zich
echter niet akkoord. Indien bij het on
derzoek blijkt, dat er spelers zijn, die
feite beroepsvoetballers zijn, zullen
van het Italiaanse olympische elftal
worden uitgesloten.
Wereldtitel op de baan
Vanmorgen is in Parijs het tweede
gedeelte van de wereldkampioenschap
pen woelrennen 1964 begonnen: de
strijd op de baan, die in het Pare des
Princes wordt gehouden.
In de series achtervolging amateurs
zegevierde onze landgenoot Tiemen
Groen met ruim verschil over de Rus
Stanislav Moskvin, die vorig jaar de
finale bereikte. De tijd van Groen: 5
min 01,66 sec. over de 4 km, was na
zes series, toen kanshebbers als de
Belg Herman van Loo, de Deen Mo-
gens Frey, de Italiaan Luigi Roncaglia
en de Brit Hugh Poter reeds aan bod
waren geweest, nog altijd de beste. De
acht snelste coureurs plaatsten zich
voor de kwartfinales. Uitslagen:
Eerste serie: Heinz Heinemann (Zwits)
5.12.57; De Deen Preben Isaksson viel en
zou later opnieuw starten; Tweede serie:
1. Robert Varga (Frankrijk) 5.08.57; 2.
Mawell Langshaw (Australië) 5.20 01;
Herman van Loo (Bel-
gie) 5.03.78, 2 Hugh Porter (Groo» Brit-
tannie) 5.07.85: Vierde serie: 1. Tiemen
Groen (Nederland) 5.01.66, 2 Stanislav
Moskvin (Rusland) 5.10 50: Vijfde serie:
1 Luigi Roncaglia (Italië) 5.06.50.2 Jean
Walschaerts (België) 5.17.13. (Met' deze
tyd was Walschaetrs, houder van de ti
tel, reeds uitgeschakeld voor een plaats
hi kwartfinales). Zesde serie: 1. Mogens
Frey (Denemarken) 5.04.98 2 Luc Jean
Jozefowiez (Polen 5,05.95.
Voor de halve finales achtervolging
dames plaatsten zich de Belgische Yvon
ne Reynders (3 km in 4 min 05 56 sec)
de Britse Beryl Burton (4.14,24) en dé
Russinnen Dina Smolentseva (4.17.0) en
Ama Puronen (4.12.85).
Tennis In de eerste ronde van het
damesenkel van een internationaal ten
nistoernooi te Eastbourne kwam onze
landgenote Els Spruyt gisteren tot winst
Zij versloeg de Engelse Sally Holdeworth
met 63, 75.
Vrijdag in Tilburg
Volleybalteam
tegen Polen
Als laatste voorbereiding voor de
Olympische Spelen in Tokio speelt het
Nederlands Volleybal "team vrijdagavond
in de nieuwe studentensporthal in Til
burg een wedstrijd tegen de Poolse he-
DeZ* ploe« heeft meegedaan
!tr"ia t?ern^°' Par'is Als voorwed-
damesploegen van het
A Cri PSV uit E'ndhoven
tegen elkaar. De dameswedstrijd begint
om acht uur.cn wordt direct gevólgd
door de wedstrijd tussen de hercnploe.
