Tv-prijzen voor Brandpunt
en Kees van Langeraad
-DE DOKTER aan 'i woord
De beenmergpen
Catechismus in hedendaags
Nederlands
Eerste paal geslagen voor
Maarten Lutherhuis
Een woord voor vandaag
BASTION
Duitse Katholieken in
teken van vernieuwing
A B A S I N
Kunstgebit?
P" 6"i8e )a'
DINSDAG 8 SEPTEMBER I9Ó4
ten onaer medewerkers) i studenten hun tijd veel te hard nodig
De generale synode van de Gerefor- hadden, meenden anderen, dat velen ge
meerde Kerken (vrijgemaakt) heeft
nieuw deputaten benoemd tot ovcnet-
tlng van de tekst der formulieren van
enigheid en der liturgische formulieren
in hedendaags Nederlands.
Reeds enige jaren werken deze depu
taten aan een ontwerp voor een vast te
stellen tekst van de Heidelberger Cate
chismus in hedendaags Nederlands. De
synode sprak de wens uit, dat deze ar
beid zo spoedig mogelijk tot een goed
eind wordt gebracht De bedoeling van
deze ..modernisering" van de taal van
de Catechismus is vooral, dat de jeugd
de vragen en antwoorden bij het cate
chetisch onderwijs gemakkelijker zal
kunnen leren. Het is echter niet uitge
sloten. dait de nieuwe tekst ook zal gel
den als belijdenisgeschrift.
De synode heeft verder voldaan
Ds. Koetsier voor
kadervorming
naar Semarang
De gereformeerde predikant ds. C. H.
Koetsier uit Koog aan de Zaan zal
binnenkort naar Indonesië vertrekken
om in Semarang speciaal de zorg op
zich te nemen van de kadervorming en
het verzoek van de kerken van Tweede het jeugdwerk. Hij werd beroepen door
Exloërmond en Valthermond om ,,stu-| de gereformeerde kerk van Utrecht-
denten gelegenheid te geven tot het spre- Noord en de kerk van Semarang. AI
ken van een stichtelijk woord in de sa- jaren bestaan er goede betrekkingen
inenkomsten der gemeente".
niet onbelangrijk dee) van de kerken
ten aanzien van de preekvoorziening in
een moeilijke situatie verkeert. Van de
zeventig vakante kerken hebben er na
melijk veertig niet meer dan honderd
van een student en hetoogden, dat de
tussen deze beide kerken.
Ds. Koetsier, die 32 jaar oud is, staat
sinds 1961 in Koog aan de Zaan. Hij
studeerde o.a. aan het zendingsseminarie
van de Gereformeerde Kerken te Baarn.
De Indonesische Christelijke Kerk op
Midden-Java groeit op het ogenblik
sneller dan de bevolking. Ze telt thans
ongeveer 50.000 lidmaten. Verleden jaar
traden ruim tweeduizend nieuwe leden
toe, niet door de zending, maar door de
evangelisatie van de Indonesische
christenen zelf. In enkele gevallen ging
een heel dorp over tot.het christendom.
Er is echter gebrek aan predikanten en
pastorale medewerkers, zogenaamde
T. Langerak te Vinkeveen; te Lisse (wijk-
gem. O. nieuw te stichten wijkgem
H. G. Oostinga te Ommelanderwijk; te
Rotterdam-Kralingen (wijkgem. Kraling-
seveer P. Moerenhout te Katwijk a. zee;
te Vugt; H. J. Voors, voorh pred. in Aus
tralië. woonachtig te Den Haag, die be
dankte voor Wilp.
Bedankt voor Oosterwolde <Gld.) en
voor Ooltgensplaat: C. den Boer te Slie-
drecht.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Leeuwarden-Huizum: H.
Kremer te Giessenburg; te Heusden-
Meeuwen (bij accl.), en te Vlagtwedde
(bij accl.): T. L. H. Pieterse, kand. te
gingshuis voor bejaarden te Am
sterdam (Osdorp). Het huidige
Evangelisch lutherse oude man-
Voorschoten (Kand. Pieterse kan geen I nen- en vrouwenhuis ,,Het Ou-
tl zSutkïï55':ej.'njg de Huys" te Amsterdam, zal
Amsterdam; te Lutje-1 dan vervangen worden door dit
DÓeün^S™(2de pred..modem opgezette centrum. Het
nieuwe huis zal de naam „Maar
ten Lutherhuis" krijgen. De loon-
en prijsexplosie van vorig na
jaar heeft de bouw bijna een
jaar opgehouden.
Het nieuwe huis, dat ontworpen is
door het architectenechtpaar J. W. H.
C. Pot en J. F. Pot-Keegstra, zal uit
twee grote vleugels bestaan, door een
middenstuk met elkaar verbonden. Er
zijn vier etages: een begane grondver-
dleping en daarboven drie woonlagen.
In Amsterdam meer dan 100.000 bejaarden
Van een medewerker Totaal 259 bejaarden zullen in dit huis
kunnen wonen: 32 woonruimten voor
Zaterdagmorgen is onder zeer echtparen en 195 voor alleenstaanden,
veel belangstelling de eerste paal
geslagen voor een groot verzor-
nemen); te Bic
R. Baas, kand.
gast: G van 't Riet te Lioessens.
Bed ar
pL>: J. van Dalen te Uithoorn;
Joure: H. Veenstra te Urk; voor Werken
dam. A. Ykema te Putten.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Enschede-O.: C. Verhage
te Hilversum-C.; te Werkendam: P. van
Zonneveld te Bennekom.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Capelle a. d. IJssel: A. Kok
te Leerdam.
Bedankt voor Lisse, Zoetermeer, Rot-
terdam-Pendrecht en Yerseke: P. Blok
te Dirksland.
Pa* Christl. 22.31
allerlei landen. 23.10 Lichte
ziele. 23.S9-24.00 Nieuws.
Hilversum n 298 m. AVRO 18.00 Nieuws.
18 15 Eventueel actueel. 18 20 Lichte orkest
muziek (gr.) 19.00 Fragmenten uit de opera
Kees van Langeraad, regisseur-
21.45 wereidkam- j producer bij de NCRV-televisie en
iu's?13 Ke r kor gei con'cer f "U 30 het gezamenlijke, volledige team
ActuaUteJten23-00 Romantische orkestwerken dat de KRO-actualiteitenrubriek
(gr.) 23.55-24.00 Nieuws.
I Brandpunt maakt, zullen op maan-
|T| in dag 28 september a.s. de twee
11/fji veren Nipkowschijven welke de
Stichting Prijs van de Televisie-
'ivanavond kritiek jaarlijks uitreikt, ontvan-
gen.
In de juryrapporten, welke vóór
de uitreiking zullen worden uitge
bracht, zal de aanleiding tot het
toekennen van deze onderschei
dingen 1964 nader worden gepre
ciseerd.
Nipkoivschijven 1964
Hoge opvattingen
AVRO: 19.30
NTS: 20.00 J.
tclevlziei
met muziek. NTS: 22.
Top Cat. tekenfilm (IV'
taal. AVRO: 20.20 AVRO-
Bomen met Tak. TV-portret
Televisie 2e net
Experimentele uitzending op het tweede
■et (kanaal 27). NTS: 20JO-22.05 Qivitoq.
speelfilm (allé leeftijden).
8.00 Nieuws; 8.15
8.30 Weense dansen
lemble; 9 00 Voor de
10.30 Morgendien»
11.15 Tot ziens li
11 50 Lichte grarr
delingen t.b.v
bijbelse quiz;
- - Mede-
12.33 Licht
>al kwartet: 12.53 Grammofoon-
muziek, eventueel aktuaUtelten; 13.00 Nieuws;
13.15 Licht Instrumentaal kwintet; 13.35 Tran
sistor: licht programma: 15.00 Klassieke ka
mermuziek; 15.50 Bijbelvertelling voor de
jeugd: 16.00 Voor de Jeugd; 17.15 Jazz Per
spectief; 17.45 Grs
Spektrum. lezingen; 18.10 Koe
Hilversum n, 298 m. VARA: 7 00 Nieuws:
7.10 Ochtendgymnastiek; 7.20 Socialistisch
strijdlied; 7.23 Lichte crammofoonmuziek.
<7.30 Van de voorpagina, praatje); 8 00
Nieuws en socialistisch strijdlied. 8.18 Lich
te grammofoon muziek: 8.50 Gyi
de vrouw; 9.00 Kookpraatje: 9.05 Klassieke
grammofoon muziek. VPRO: 9.40 Boekbespre
king. VARA: 10 00 Lichte grammofoonmu-
zlek. Het programma wordt van 10.00
10.30 onderbroken voor een rechtstreekse
reportage van het Staatsiebezoek v Z.M.
Koning Olav van Noorwegen aan Nederland:
11.00 Nieuws: 11.02 /oor de vrouw; 11.40
Omroepkamerkoor: klassieke liederen, 12.00
Stereofonlsche uitzending; Lichte orkestmu
ziek; 12.30 Mededelingen t.b.v. land- en tuin-
fonische uitzending: Musette-orke:
13.15 Actualiteiten; 13.30 Ja:
"erd door zijr
13.00
13.45 Peking bena<
Dat Kees van Langeraad voor de
NCRV-televisie herhaalde malen tot op
merkelijke prestaties is gekomen in be
langrijke documentaires (wij herinneren
bijv. aan .Balans van een (joods) ge
zin", de reportages over Nigeria. Neder
landse emigranten in Canada, de spijt
optanten en Zeeuws-Vlaanderen), zal
niemand van de geroutineerde televisie
kijkers zijn ontgaan.
Als wij daarover met hem zitten te
praten, wijst hij de eer voor zichzelf
nadrukkelijk terug: „Vergeet niet, dat kamer
televisieprogramma altijd een pro-fjimDjes
Mijn
van het werk
medfe. maar ik was meer geboeid door
het werk achter de schermen, het tot
standkomen van een voorstelling, de be
lichting en de decorbouw enz., Nee, dat
was het allemaal óók niet. Ik kon ook
veel meer met mijn stem doen dan met
mime. Nou en toen zwierf ik zo wat rond
van het een naar het ander, tot ik in
1953 bij de Ned. Onderwijsfilm kwam.
Dat tvas het
s mijn draai gevon-
i net geluidsfilms
_en ik maakte dat
5 geweldig
„Toen had ik int
den. Ze begonnen
voor scholen te maken -
hele groeiproces mee. D;
interessant en ik kreeg er mefeen
goeie opleiding in het filmvak. Niet dat
ik ooit aan de camera heb gestaan hoor.
en misschien is het dót wel, waarom ik
er niet ben gebleven."
Het was 1958 toen Kees van Lange
raad de stap naar de televisie deed. De
NCRV zond een van de onderwijsfilms
uit en werd getroffen door de bijzonder
goede wijze waarop Kees het commen
taar daarbij sprak. Het contact leidde
tot een aanstelling: „Een jaar lang sprak
ik commentaar bij documentaires enz..
maal jong en zelf aan de progressieve
kant."
„Zijn er nooit aanmerkingen gekomen
over de wijze, waarop de nieuwe elemen
ten in Brandpunt werden behandïld?'
„Nee, nooit. De leiding heeft sympathie
voor de mentaliteit en de sfeer, die ach
ter het programma leven. Ons motto is:
in de eerste plaats niveau houden, dan
een tikje fel en vooral veel vaart. Wat
wjj willen is kwesties behandelen en
zoveel mogelijk van twee kanten alles
aandragen. En dan willen wy geen wet
stellen, maar bouwstenen verzamelen
voor gesprekstof ln de hulskamers. Laat
in het programma de meningen -ïaar
botsen, dan kunnen de kijkers rechter
verder leidde ik de continuïteit
avondprogramma in de hoofdcontrole-
maakte ik een paar kleine
nisch en artistiek gebied,
programma slagen, dan kan niemand
daarbij worden gemist."
Dat daarbij de inspiratie echter voor
een groot deel moet komen van de re
gisseur, vooral wanneer deze dan nog
producer én tekstschrijver is, kunnen wij
daarbij zelf noteren. Kees van Lange
raad, pijprokend, een beetje dromerig-
afwezig en sterk-beschouwend in zijn
antwoorden, is er de man niet naar om
dat openlijk toe te geven. Hij veinst zul
ke opmerkingen niet te horen, misschien
dringen ze ook niet eens echt tot hem
Altijd dezelfde
regis»
Scherzo,
r-producer
Wie Kees van Langeraad persoonlijk
wil leren kennen, behoeft hem niet bui
ten zyn werk te ontmoeten. Hij is een
van de figuren die in en buiten het werk
dezelfde zijn. Wie hem bestudeert in zijn
programma's, kent hem.
In werkelijkheid is hij ook die ernstige,
vasthoudende prater, die weten wil hoe
de mensen denken en hun gedachten in
het leven van alledag in praktijk bren
gen. Ziet men hem op het scherm wei
nig of nooit lachen, in de persoonlijke
ontmoeting is hij net zo.
zing (VII); 14 00 Grepen uit de muziekge-Over zichzelf vertelt hij moeizaam, „En dat laatste werd het: ik heb ln
luzikale lezing; 14 50 loo jaar en 1 wanneer wij tenminste flink aan de ant- fcHe meer belangstelling voor de aesthe-
i woorden trekken: Is het belangrijk dat tlsche en emotionele kant van de zaken.
Den Haag ben geboren? Dat myn ik ben het meest in mijn element als ik
Kerstfeest 1959
werd uitgezonden.
Daarvoor had ik
opdracht gekregen,
omdat de NCRV
voor die avond
geen Duitse ope
rette wou overne-
Met deze succes
volle levensechte do
cumentaire maakte
Kees van Langeraad
zijn entree in een
wereld die hem zich
eindelijk helemaal
op zijn plaats deed
voelen. In 1960 was
tijdlang met
regisseur
vreugde
van de actualiteiten
rubriek „Attentie",
maar tenslotte moest hij kiezen tussen de
echte televisiejournalistiek: de vlotte da
gelijkse berichtgeving, of de beschou
wende vorm van het belichten van grote
actuele gebeurtenissen en situaties, het
geen meer creatief werk betekende.
Principieel
„Is da,t niet in strijd met het principe
van de KRO?"
..Neen, niet wanneer het onderwerpen
van algemene aard betreft. Zodra gaat
het om werkelijk principiële kwesties,
dan moet natuurlijk de omroep een ge
fundeerd standpunt innemen en dat
trachten wij dan ook steeds te doen,
anders zou Brandpunt geen vlees en geen
Het is een jong en vooral heel enthou
siast team, dat zeer eensgezind en zonder
wrijvingen samenwerkt. Dat ruiterlijk
verklaart in eigen vlees te snijden als het
nodig is, en geen rondje om zidhzelf heen
te lopen als het principe van de eigen
omroeporganisatie in het geding is. Dit
wordt door de leiding, terecht, geaccep
teerd en gewaardeerd.
Een team, dat ook nog wensen heeft:
.We zouden wel een eigen reportagewa
gen willen hebben om meer life-work
in het land te kunnen doen, we zouden
ook wel veel meer zendtijd willen heb-
want naar onderwerpen
Brandpunt (welks hoofdredacteur
nooit op het scherm verschijnt omdat
h(j dat niet juist acht) boogt verder
nog op enkele knappe medewerkers:
wij noemen mgr. W. M. Beckers, bis
schop van Den Bosch, die menig op
merkelijk woord spreekt in de rubriek,
en de heer H. Neuman, die de buiten
landse politiek behandelt.
Riahard Schoonhoven kan ook beschik
ken over tal van binnen, en buitenlandse
correspondenten die hij, zo nodig, op elk
uur van de dag en bij grote gebeurtenis
sen ook van de nacht, in actie kan laten
komen. Maar dat zijn voorwaarden voor
elke rubriek, die zich met actualiteiten
bezighoudt.
De prijzen, welke de jury van televi
siecritici aan deze NCRV- en KRO-mede-
werkers heeft toegekend, zullen op 28
september worden uitgereikt in De Kas
tanjehof te Lage Vuursdhe.
Autostalling
aan de bejaarden
veel mogelijkheden bieden. Ruimten zijn
ingericht om te kunnen biljarten, hand
werken of knutselen, verder is er een
bibliotheek en een kerk- en recreatie
zaal. Voor de bejaarden, die in het be:
zit van een auto zijn. is er een auto
stalling. In dit tehuis is zoveel mogelijk
rekening gehouden met de nodige „pri
vacy": eigen douches, eigen toiletten.
Mede door de huidige sociale voorzie
ningen en aanvullende overheidsregelin
gen zal een ieder, ongeacht zijn inko
men voor opname in aanmerking kunnen
komen.
Mr. W. C. Hassoldt, voorzitter van het
college van regenten van „Het Oude
Huys" en van het bestuur van de Evan
gelisch Lutherse Stichting tot verzor
ging van bejaarden aan wie de bouw
van dit huis is opgedragen leidde
deze plechtigheid.
Hij noemde deze gebeurtenis een mijl
paal op een lange weg, die in
ving met de ingebruikneming
Oude Huys". Zeer veel moeite heeft het
gekost de plannen te realiseren. Hij
sprak er zijn voldoening over uit, dat
het mogelijk is in de nabije toekomst
„Het Oude Huys" te verbouwen tot een
verpleeghuis, waaraan dringend behoef
te bestaat. Vele invalide bejaarden wach
ten immers op hulp.
Waardering
De wethouder van sociale zaken, de
heer J. Tabak, sloeg met assistentie i
de heer W. Zier. voorzitter van
Evangelisch lutherse diaconie, de c
ste paal. In zijn toespraak legde hij
de nadruk op, hoezeer dit project uit het
hart van de christelijke gemeente ont
staan is. Het sociale en diaconale werk
der kerken wordt door de gemeentelijke
overheid zeer gewaardeerd. De verzor
ging van bejaarden vervult de overheid
met grote zorg. Alleen al in Amster
dam leven meer dan honderdduizend
personen boven de 65 jaar. Iedere reële
poging verbetering te brengen in de
persoonlijke nood van vele duizenden
hulpbehoevende bejaarden wordt door
hem dan ook toegejuicht. Hij prees de
lutheranen voor hun bijdrage, reeds
eeuwenlang, en voor hun solide correcte
De voorzitter van de Amsterdamse lu
therse diaconie, de heer W. Zier, be
paalde de aanwezigen bij de diaconale
taak der Kerk, die ook nu nog zee:
groot is. „Wij zijn bij de bouw van he
centrum uitgegaan van de gedachte
het moet zo worden, dat wij er zelf ook
graag in zouden willen wonen".
Vele sprekers hebben aan de maaltijd,
die op de plechtigheid volgde, het
woord gevoerd: onder andere mr. ds. D.
G. Hoevers. president van de Evange
lisch lutherse synode en ds. P. C. Roo-
denburg, voorzitter van de Amsterdam-
lutherse kerkeraad.
„Doch Jezus luisterde niet naar wat gezegd werd, maar Hij
zeide tot de overste der synagoge: Wees niet bevreesd, geloof
alleen" (Marcus 5 36).
Het is het verhaal van het dochtertje van Ja'irus, dat zoals
Marcus schrijft op haar uiterste ligt. Eén ding is zeker: De
overste van de synagoge heeft al zijn hoop op Jezus gevestigd.
Als er nog redding voor het meisje is, dan moet die van de
Here komen. En van niemand anders. Zijn verzoek is, hoe
dringend ook, in wezen eenvoudig: „Leg haar de handen op,
dan zal zij behouden worden en in leven blijven."
Maar terwijl Jezus en de overste op weg gaan, komt het be
richt, dat ontsteltenis teweeg brengt. „Uw dochter is gestorven,
waarom valt ge de Meester nog lastig?"
Het zal allemaal wel goed bedoeld zijn, maar op dat moment
neemt de mens een beslissing, die toch alleen Jezus is roor-
bèhouden. „Waarom valt gij de Meester nog lastig?"
Voor de mensen is het voorbij het kind is dood, Jaïriis ga
maar naar huis! Voor Jezus is het nooit voorbij. Voor de
mensen is er geen oplossing meer, voor Jezus is er altijd nog
een oplossing.
Hij luisterde niet naar wat gezegd werd, maar Hij zeide tot
hem: Wees niet bevreesd, geloof alleen.
Geloven hoe de zaken ook liggen. De mensen zeggen: on
mogelijk, Jezus zegt: bij Mij is alles mogelijk.
Waar Jezus komt, kan de vrees verdwijnen, daar speelt alleen
het geloof een rol. Het geloof, dat het, hoe het ook loopt, altijd
goed zal worden. Dwars tegen menselijke berekeningen en
zekerhèden in. Jezus zegt: Vrees niet, geloof alleen.
Ds. Hugo van Dalen
naar Brugge
Ds. W. S. Hugo van Dalen is nu defi
nitief sinds 1 september niet langer voor
ganger van de hervormde gemeente van
Oostburg op Zeeuws Vlaanderen. De
moeilijkheden rond de ontslagkwestie
werden reeds eerder in onze bladen ver-
Ds. Van Dalen heeft inmiddels een
functie verworven als wetenschappelijk
assistent bij een onderzoek naar de ge
schiedenis van kerkvaders in Brugge.
Ds. Van Dalen, die 47 jaar is, zal in
Brugge gaan wonen. Hij zal in de abdij
van de paters Benedictijnen van Steen-
brugge belast worden met het opmaken
van de Index Augustinus, aldus het dag
blad van Noord-Brabant „De Stem". De-
werkzaamheden zullen enkele jaren
vergen.
Wij lezen vanavond Handelingen 21 vers 27 tot 40.
BOUCLÉ TAPIJT
BASTION: gedessineerd bouclé
van uiterst solide
konstrukti Breed-
5 ..30 n
3.80 m.(broadloom).
Prijzen: f 33.50 resp.
f 104.- p. str. meter.
Vraag folder B2 aan
Veneta N.V., Hilversum.
jSB
Boodschap
van
paus
kalmeert de zenuwen
zonder slaap te verwekken!
(Van onze kerkredactie)
De tachtigste Duitse katholie
kendag, die in Stuttgart werd
houden, is zondagmiddag besloten
met een godsdienstoefening in de
open lucht, die door ongeveer
tweehonderdduizend rooms-katho-
lieken werd bijgewoond. Het hoog
tepunt van deze plechtigheid was
de voorlezing van een boodschap
van de paus, waarin deze er zijn
blijdschap over uitsprak, dat het
congres zich wilde plaatsen on
der het teken van de grote gees
telijke vernieuwing, die het con
cilie beoogt.
De paus verwees hiervoor naar
r van dit congres, het woord
Paulus in Rom. 12:2 „Wordt hervormd
door de vernieuwing var uw denken'
Deze tachtigste katholiekendag stond
geheel in het teken van de oecumeni
sche toenadering. Aan de voorbereiding
hadden de protestanten van Stuttgart
op een zodanige wijze meegewerkt, dat
de voorzitter van het comité, dat het
congres geonganiseerd had, Franz
Raidt, kon zeggen, dat protestanten en
rooms-katholieken nu zover zijn, dat ze
proberen niet maar tolerant tegen el
kaar te zijn. maar elkaar lief te heb
ben.
In zijn openingswoord wees de con
gresvoorzitter. Weense hoogleraar
prof. dr. Joseph Meurers. op de
De kerkeraad van de Gereformeerde
Kerk 'vrijgemaakt) van Vrijhoeve
"s-GrevelduinCapelle heeft met in
stemming van de gemeente en na ad
vies van de classis besloten de zelf
standigheid v§n de kerk te beëindigen.
Behalve één gezin, dat met attestatie
is overgegaan naar Breda, zijn de leden
der gemeente overgenomen door de
kerkeraad van 's-Hertogenbosch. die
ook zal zorgen voor vervoer naar de
kerkdiensten op zondag in Den Bosch.
testantse bloedgetuigen v».or Christus in
dt de strijd tegen he* nationaal-socia-
lisme. Men kan niet meer aan het feit
voorbijgaan, aldus prof. Meurers. dat
in deze situatie de scheiding tussen de
zogenaamde confes: - niet meer be
staat.
Meurers riep zij., gehoor op, eerst het
gemeenschapDelijke, dan pas dat wat
scheidt te zien. Overigens meende hij,
d't de liefde tot de „gescheiden broe
ders" haar grens in de waarheid vindt.
Hij waarschuwde dan ook voor, van
het concilie geen fundamentele verande
ringen te verwachten.
Geen taktiek
Eén van de belangrijkste referaten
werd door de Münchener hoogleraar in
de theologie, prof. dr. Heinrich Fries
gehouden.
Hij drong er bij de protestanten op
aan. de vernieuwingsbeweging in de
Rooms-Katholi c J'.erk werkelijk ern
stig te nemen, en niet als een soort
taktiek te beschouwen. Onze kerk be
schouwt de vereniging der christenenen
niet als een eenvoudige terugkeer naar
Rome, althans niet naar het Rome
de zestiende eeuw. De eenheid van
christendom zien wij, aldus prof. F;
al niet als
be wee ine
komst.
Naar aanleiding v-.n het congres gaf
de bisschop v; de Evangelische Ke.k
van Wiirttemberg, Ficheie, een oecu
menische receptie, waarop vooraan
staande congresgangers, zoals de kardi
nalen Bea en Döpfner met tal van pro
testanten, uitgenodigd waren. De ont
moeting verliep volgens een communi
qué „in de gees' van warme weder
zijdse hoogachting en liefde". Bisschop
Eichele sprak er zijn vreugde over uit,
dat op dit congres de Bijbel zo'n be
langrijke plaa^ innam.
het
toe-
Met Dentofix zit het steviger
Dentofix vormt een zocht, beschermend
laagje en houdt het kunstgebit veel vaster
en veiliger op zijn plaats. Het zit prettig en
men kan rustig eten, lachen, niezen en
spreken, in vele gevallen even gemakkelijk
als met een natuurlijk gebit. Dentofix ver
mindert de voortdurende angst voor los
raken en verschuiven van het gebit en voor
komt verwonding van het gehemelte. Den
tofix houdt ook de adem fris. Geen onaan
gename smaak, of hinderlijk gevoel. Prijs
per strooibus slechts f. 2,35, bi| apotheken
en drogisterijen.
Tentoonstellingsagenda: 17 25 Stereofonlsche
ïsemble en zi
:ndlng: Gever
NTS: 9.30-10.
M. Koning O:
Verrekijker.
KRO: 17.10-17.45 Voor de kindere
ln de gebeurtenissen kan op-
„Deze vorm van creatief werk behoort
niet tot de zuivere kunst, maar is toch
meer dan nuchtere berichtgeving, en dat
heeft mijn hele hart. Maar nogmaals:,
mijn prestatie alléén is het niet, ik werk
altijd in de gemeenschap van de hele
groep, en daarbij behoort net zo goed de
geluidstechnicus en de belichtingsman
als de cameraman en de regisseur en
vele anderen."
Weer ..de groep
de Jeugd:J
«en; 17.20 j vader bloemist was en ik enig kind? Dat
ik gewoon naar school ging en naar
het lyceum en naar Nijenrode? Ach.
ik weet het niet, maar het is geen ge
heim hoor. Belangrijk is misschien al
leen maar, waaróm ik toen naar Nijen
rode ging: ik wou er studeren bij de af
deling journalistiek-diplomatiek, ja. die
bestond toen nog. Ik geloof dat ik me
verbeeldde daar de journalistiek te kun-
HU leerde die daar intussen niet,
want Nyenrode was geen journalisten
school. Vaag besefte hy, Iets te willen
doen in de publiciteit, in de uitbeel
ding van de mens in het leven.
„Maar ik wist niet wat. Journalistiek i
was het toeh niet. went ,k hield eigen- ,met H'chnrd Schoon-
- lijk meer van praten dan van toen. Jo™!1- hoofdredacteur van de KRO-ac-
Brandpunt: de hele redactie, rechts Toen dacht ik dat het toneel was. ik heb tuahteitenrubriek. horen we ook weer.
Richard Schoonhoven. 'nog wat gewerkt bij de Nederlandse Co- dat bet de «roeP" 's die het program
ma Brandpunt tot stand brengt.
Hier mag de hoofdredacteur de lei
ding hebben en de uiteindelijke beslissin
gen nemen, maar het eigenlijke werk
wordt gedaan door het tienkoppig team:
de vyf redacteuren (hoofdredacteur in
begrepen). de cineast-regisseur, nog
twee regisseurs, de producer en de as
sistente.
BrandDunt is vier jaar geleden vry on
belangrijk begonnen en wel als maande
lijks magazine, dat meer bedoeld was
om de kijkers te amuseren dan om te
commentariëren en te ODiniëren. Het was
eeen journalistiek werk en de rubriek
kon in het eerste seizoen maar geen
luiste vorm vinden. Men wisselde nogal
eens van presentator, deed het ook een
tiidlang helemaal zonder en het voldeed
kijker noch KRO zelf. al had het bepaal
de kwaliteiten
Pas in januari 1962 kreeg Brandpunt
het begin van zijn huidige vorm: het
werd een wekelijkse actualiteitenrubriek
met een eigen stem. en gemankt door
een team van journalisten. De jonge
Richard Schoonhoven, journalis' van
een der grote dagbladen met standplaats
Maastricht, werd benoemd tot hoofd
redacteur.
In h°* heojn is de KRO-leiding wel
"en* licVr-mv verbaasd eeweest over de
->~derwr-nen d;e wij aansneden In Ier-
daad is de rub-;eic progressief bionen het
raam van de KRO. maar wij zyn alle-
abriek gegeven, vm
■■ga dexe e/eg gewe
zenden ann de redactie van on*
e envelop» „Medische rubriek-",
algemeen belang wordt In deze
«-aarvan de beantwoording niet
i geschiedt per brief.
De beenmergpen is een belangrijke aanwinst krachten. Deze scheurtjes, die al bii zeer geringe
tor de behandeling van beenbreuken. In principe krachten ontstonden, helpen ons een idee te krijgen
over de richting van de krachten, bij elastische be
wegingen van het bot. Deze zijn niet waarneembaar
met het blote oog, en rekenkundig vrijwel onbere
kenbaar wegens de zeer ingewikkelde bouw van het
komt het erop meer. dat een metalen pen wordt
ingevoerd in het merg van het bot, nadat de ge
broken stukken zogoed mogelijk in de oude toe
stand op elkaar zijn „gezet". De pen dient er voor
de beide stukken opelkaar te houden, opdat de ge
nezing vlot kan plaatshebben. Aanvankelijk ston
den vele artsen afwijzend tegenover deze vorm
van behandeling, omdat men van de veronderstel
ling uitging, dat het inbrengen van „lichaams-
vreemde stoffen" tot ongewenste reacties aanlei
ding zouden kunnen geven Het wachten was op
Gerhard Küntscher, in 1900 in Duitsland geboren,
die in staat bleek de theoretische bezwaren door
de praktijk te weerleggen. De mergpen wordt in
medische kringen te zijner ere daarom nog steeds
de „Küntscherpen" genoemd.
Küntscher heeft jaren lang geëxperimenteei r
Het was dan ook geen toevallige vondst die hij deed
Het is gebleken, dat het inbrengen van een met?
len sta f zonder voorkennis van de samcnstellin-
van het bot of van de grote krachten die op he
bot werken, bij voorbaat tot mislukken is gedoemd
De grote verdiensten van Küntscher is dan ook dal
hij samen met de Duitse anatoom Roux eerst na
ging hoe een bot is opgebouwd en hoe de verschi"
lende krachten op dat bot werken. Ingenieurswer)
zou men kunnen zeggen. Roux vervaardigde rubber
modellen van botten en bekleedde deze met een laa'
paraffine. Bij belasting wordt de rubber op plaai
sen waar druk ontstaat, gecomprimeerd, en daa;
waar trekkineen ontstaan, uitgerekt. De Daraff--
die minder elastisch is. vertoonde scheurtjes. di«
loodrecht liepen op de richting van de uitgeoefende
De verschuivingen van een breuk in een bot zijn
'eer belangrijk voor de genezing, omdat de nieuw
te vormen beencellen belangrijk worden gestoord
wanneer niet optimale rust heerst. Verschuivingen
van enige millimeters kunnen al tot niet genezende
die men in (elastisch) hout slaat. Zon spijker ^blijft
stevig zitten.
Künscher paste dit principe ook bij de botbreu
ken toe. Daarvoor moest hij van een bot een starre
buis maken, hetgeen hij kon bereiken door het ge
hele beenmerg te verwijderen. De in te brengen pen
moest dan elastisch worden. Een moeilijkheid was
nog de mening, die algemeen bestond, dat een bot
gevoed werd door het beenmerg. Bij verwoesting
daarvan zou dus bo'.genezing niet kunnen plaatsvin
den. Gelukkig bleek de voeding van een bot echter
voornamelijk plaats te hebben via de bloedvaatjes
van het beenvlies, wat zich óm het bot bevindt.
Men kon dus rustig het gehele beenmerg verwiide-
v°°r e1n -.,starre buis" ontstond. De pen.
die Küntscher gebruikte is van een zeer stevig me
taal, het zogenaamde V2A staal, en is hol, terwijl
borgen^6 ge0pend blijft om de elasticiteit te waar-
Het principe van Küntscher dateert van 1940
werd door de oorlogsomstandigheden
?rschuivingen achterwege blijven. Als men dan be
denkt, dat de krachten die de spieren op de breuk-
nukken uitoefenen, overeenkomen met een druk van
:oms enige honderden kilogrammen, zal men kun-
ïen begrijpen dat men de toevlucht heeft
,;Fe ,'nvoer'n8 van de Küntscheroen is tegenwoor-
-.-ïingeworden, door de hulp
-en beeldomvorrrmr
de vordering
i elke
8» ij pen uai men ae toevjuent neeit moeten -•"«*
tot stalen pennen. Nu bleek echter dat sta- \?-or ?p een- scherm direct volgen
en pennen ingebracht in het merg van een bot. dip vn direct corrigeren. Ook de gebruikte bn<
ia enige tijd weer los gingen zitten, door oplossing ne»h va9, een Pnem 's voorzien, is elas-
'an beencellen rondom de ingebrachte pen Hiermee ,.iniy VS n we* «'em^kelHker in het merg
:wam men dus ook al niet verder. Smith-Petersen J- antibiotica, zoals de penicilline, he^hen
■eranderde de pen daarom, en voerde een driebla- oorlog eveneens een gunstige invloed uit»e-
- - u,»* .ut oeren°i De zo gevreesde infecties bij de invoering
r-on kunnen nu doeltreffend worr>~-
ipfertie van het hreukgeVnd h,H vo„r d"
Y"WeI al1£ 5eva»en een mislukkende in-
het verdwijnen van merg rond de pen. brachten hém minder bi™ i»TSS,r behoe" men tegenwoordig vee]
Inderdaad
tisch. zodat dez
vindt. De antib.
oorlog eveneens
'ïge pen van roestvrij staal
?n verbetering van belang.
Küntscher echter veranderde
:chniek De vele mislukkingen die ontstonden door vloed? VUU1
merg rond de pen, brachten hem minder bang te zijn.
