Nieuwe Leidlse Courant
Meer dienstplichtigen
moeten afgewezen
Keer ten kwade
voor Tsjombe
Aanvaarden anti-REM-wet
nog geen einde van REM
Om klachten te voorkomen
Voeding moet smakelijker
en gevarieerder worden
Kort bezoek aan Nederland
Prinses Irene kwam
meubelen kopen
Incidenten
in Utrecht
Commentaren
Nieuwe gevechten tussen
Indonesië en Maleisië
(tütt)
Dinsdag 8 september 1964, 45ste jaargang
r
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
istigh ia gheblevea
rt in teghenspoet"
Wisselende bewolking
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
Wisselende bewolking en op de meeste
plaatsen droog. Overwegend matige
wind tussen west en zuidwest. Dezelfde
temperaturen als vandz >g of iets ho
ger*. (Opgemaakt om 11.15 uur).
(Zie voorts pagina
MEER TREINREIZIGERS:
GOEDKOPE RETOURS
Hoewel na een week ervaring met de
goedkope avondretours var\ de Neder
landse Spoorwegen nog geen exaerte cij
fers bekend zijn. is het op vele stations
sinds 1 september 's avonds toch merk
baar drukker. Dit is met name gecon
stateerd op de stations Den Haag H.S-,
Den Bosch, Amsterdam C.S. en Gouda.
In Amsterdam en Gouda moesten na
18 uur zelfs extra loketten worden ge
opend.
De goedkope avondretours zijn alleen
in september verkrijgbaar (behalve op
vrijdag- en zondagavond) alls'een soort
geschenk aan het Nederlandse volk var
de 125-jarige Nederlandse Spoorwegen.
Premier Singapore
te Londen
De premier van Singapore. Lee
Koean Joe, verklaarde heden bij aan
komst te Londen, dat het westerse
bondgenootschap het onderling volko
men oneens is betreffende het vraag
stuk van Indonesië. De Amerikanen
hebben het te druk met communistisch
China en trachten daar het onhoudbare
te houden.
De Engelsen geloven in een ver
standiger politiek van meer handel met
China. De Fransen geloven dat neutra
liteit de oplossing is en de Nederlan
ders hebben besloten Indonesië weer
economische hulp te geven. Bij dit ge
val is een groot aantal pillen, drank
jes en injecties toegediend en de ope
ratiekamer zal wel het einde worden.
VOORKOMEN moet worden, dat fysiek slecht ontwikkelde recruten in
groten getale in militaire dienst komen, waar zij én het noodzakelijke
trainingsschema vertragen én zelf klachten krfjgen. Daarom zouden bfj de
keuring de aspirant-militairen tevens moeten worden getest door een
leraar lichamelijke opvoeding op hun vaardigheden en prestatiemoge-
lykheden. De duidelijke „onvoldoenden" moeten worden afgewezen, ook al
zijn zü medisch goedgekeurd.
dat de commandanten
e week aan tafel van
hun ondergeschikten plaats nemen. De
arts beve«lt samenwerking met de werk
groep kl" -"-at en voeding van de Ne
derlandse S.-ortfederatle aan.
(Voor vervolg zie pag. 4)
Dit is een van de eerste conclusies, acht het nuttig,
waartoe de reserve-kaplteln-arts E- E.
van Win komt in zijn rapport over de
medische aspecten van de militaire li
chamelijke training, in het bijzonder bij
de MLV (militaire lichamelijke vaardig-
heidsproeven) en de gevechtscursus te
Roosendaal.
Aanleiding tot het rapport vormden
enkele sterfgevallen onder militairen tij
dens oefeningen. Het wordt thans bestu
deerd door de chefs van staven
menwerking met de chefs van de genees
kundige diensten, waarna zo spoedig
mogelijk de Ininister van defensie o
de te treffen maatregelen zal worden
gelicht. De kort geleden getroffen beper
kende maatregelen voor de militairen
blijven van kracht tot eei
de adviezen is genomen.
Dokter Van Win dringt In zijn rap
port verder onder meer aan op meer va
riatie in de voeding en smakelijker be
reiding daarvan, omdat het is voorgeko
men, dat soldaten uit afkeer van hei'
eentonige menu zich bepaalden tot koe
ken en limonade, hetgeen, aldus doktei
Van Win, funest is voor de conditie. Hi
Koning Constantijn van Grieken
land en prinses Anne-Marie van
Denemarken zijn thans druk in de
weer met de voorbereidingen voor
hun huwelijk, dat op 18 september
in Athene zal worden gesloten.
Gisteren vloog de jonge koning
naar Kopenhagen om zijn bruid te
halen, die op het vliegveld op hem
wachtte.
(Van
1 onzer verslaggevers)
De Rotterdamse persfotograaf Pim
de Korver zal het bliksembezoek dat
prinses Irene aan Nederland bracht,
niet snel vergeten. Hij heeft er een
Volksrepubliek een gevaar
Voor de tweede maal sinds de vor
ming van de Kongolese republiek in
1960 is in Stanleystad een Kongolese
volksrepubliek uitgeroepen. Enkele
jaren geleden was het duidelijk, dat
vooral de Sowjetunie achter de
schermen aan het werk was, thans
zjjn het de Chinese communisten,
die de organisatie in handen hebben
genomen. Het is waarschijnlijk dat
Rood-China tot erkenning van het
regiem in Stanleystad zal overgaan.
Een dergelijke erkenning zou Peking
formeel in staat stellen, openlijk mi
litaire en andere hulp aan de Kon
golese leiders in Stanleystad te le
veren. Dit zou een nieuw karakter
geven aan de strijd in Kongo en het
gevaar van een communistische
machtsovername snel dichterbij
brengen.
President van de gisteren geprocla
meerde volksrepubliek Kongo is Chiris-
tophe Gbenye, een vroegere Kongolese
vice-premier. Minister van defensie is
geworden de bekende rebel Gaston Sou-
maliot, een vroegere kruideniersbedien
de, die zich vorige maand had uitgeroe
pen tot de opvolger van Loemoemba.
Zoals men weet was Loemoemba de
eerste Kongolese premier. Hij vond on
der verdachte omstandigheden de dood,
nadat hij van Kongo een chaos had ge
maakt en in gevangenschap was geraakt-
Loemoemba werkte tijdens zijn premier
schap heel nauw samen met de Sowjet
unie en andere communistische landen.
Ternauwernood kon worden voorkomen,
dat Kongo in communistische handen
kwam. Premier Tsjombe, die alles in het
werk stelt om de opstandelingen te ver
slaan, vernam het nieuws van het uit
roepen van de volksrepubliek Kongo,
toen hij zich op de Afrikaanse conferen-
In
een
oogopslag
Twee Nipkow-schijven toe
gekend pag. 2
Catechismus in hedendaagse
taal pag. 2
Zuid-Rhodesië in de bran
ding pag. 5
Winstmotief belangrijker in
Rusland pag. 5
Zeven Provinciën verbouwd
Pag. 7
Gaudeamus: begrip
pag. 7
Meer longkanker bij hon
den pag. 7
tie te Addis Abeba bevond. Ter confe
rentie gaat het hem ook niet voor de
wind. Hij wordt van verschillende zijden
met grote vijandigheid bejegend, zo zelfs
dat de premier gedreigd heeft, van de
conferentie te zullen weglopen. Buiten
de vergaderzaal zei Tsjombe tot verslag
gevers: „Er wordt zoveel gepraat, dat ik
mij afvraag of er wel ooit beslassingen
genomen kunnen worden". Een werk
groep is van plan een ontwerp-resolulie
op te stellen, die aan de vergadering
moet worden voorgelegd.
Intussen gaat het in Kongo voor Tsjom
be helemaal niet naar wens. De opstan
delingen rukken in verschillende delen
van het land weer op. Coquilhatstad
wordt bedreigd. Als deze stad valt, heb
ben de rebellen het grootste deel van
noordelijk Kongo tussen de oostelijke
grens met Boeroendi en in het westen
de Kongorepubliek van Brazzaville, een
afstand van 1300 km. De val van de stad
zou Leopoldstad in ernstig gevaar bren
gen, doordat de rebellen In het oosten
gelegenheid zouden krijgen, contact te
leggen met de rebellen in de provincie
Kwiloe, die onder leiding stonden van
Pierre Moelele, wiens dood onlangs werd
gemeld. Kwiloe ligt op nog geen 500 km
van Leopoldstad.
pak slaag, een gescheurde broek er
enkele ogenblikken eenzame opslui
ting van over gehouden.
Toen bekend werd dat de Prinses gis
teren in het restaurant van de Koninklij
ke roei- en zeilvereniging De Maas
Rotterdam de lunch gebruikte, snelden
daar enkele fotografen en journalisten
heen. Het gebouw is alleen toegankelijk
voor leden en introducé's. De heer De
Korver ging echter toch naar binnen.
Niet voor lang, want twee obers en dt
gérant, die veronderselden dat de Prin
ses fotograferen niet op prijs zou stellen
(zij had er zichzelf overigens nie O'
uitgelaten) werkten de fotograaf ni
buiten. Zelf zegt hij: „Tegen drie ir
doe je niets. Wel heb ik opgelet dat
niets met mijn camera gebeurde. Ja, ik
heb ook wel een tik gehad, maar die heb
ik teruggegeven. Toen ze me de baas
waren, hebben ze me naar een kamertje
gesleurd. Er was daar telefoon, zodat ik
de politie kon bellen, wat het restau:
ook al had gedaan. Toen de politie e
had gesproken was alles voorbij, 't Was
allemaal niet zo erg. Foto's heb ik
tuurlijk gemaakt, wat was mijn op
dracht." Voor de politie lag de zaak ook
Mr. H. K. J. Beernink voor de radio:
De uiteindelijke beslissing van het
parlement over de REM valt niet bij
de behandeling van de „wet instal
laties Noordzee", maar bü de be
antwoording van de vraag of de Ka
mers menen, dat de telegraaf- en
telefoonwet voor het eiland zal
moeten gelden, aldus mr. H. K. J.
Beernink van de CHU, tijdens een
politieke beschouwing, die hij gister
avond voor de radio hield.
Hij achtte het denkbaar, dat Ka
merleden, die de regering willen
steunen in haar streven om de Ne
derlandse strafwet op het eiland van
toepassing te brengen en dus voor
de eigenlijke wet zullen stemmen,
later bezwaar zouden maken de te
legraaf- en telefoonwet voor het
eiland te laten gelden. Door middel
van deze wet zou tegen de REM-
uitzendingen kunnen worden opge
treden. Volgens de heer Beernink
Geldt telegraaf-
en telefoonwet
voor eiland
zal dit mede afhangen van de dan
geldende omstandigheden.
„Het tegenwoordige omroep- en tele-
visiebestel roept bij velen een gevoel
van onbehagen en onbevredigd zijn op.
Ook al is men overtuigd aanhanger van
een omroeporganisatie, men zal uit de
mocratische overwegingen rekening
moeten houden met de gevoelens van
anderen, die voorstanders zijn van een
meer open bestel. Regering en parlement
zullen dit moeten begrijpen", zo zei hij.
De heer Beernink. die sprak in een
uitzending van de CHU, liet vervolgens
enkele andere vraagstukken, die het ko
mende parlementaire jaar aan de orde
zullen komen, de revye passeren.
Over de ingediende voorstellen tot be
lastingverlaging zei h(j zeker niet onte
vreden te zUn. HU vestigde er de aan
dacht op, dat de inkomens van vele
zelfstandigen de laatste jaren in veel
mindere mate zijn gestegen dan die van
de werknemers in overheidsdienst of in
het partikuliere bedryfsleven.
Vernieuwing en vereenvoudiging van
het geheel van maatregelen op sociaal
terrein achtte hy dringend gewenst. Ver
hoging van de AOW- en AWW-uitkerin-
gen, waarby de vraag aan de orde komt
welk deel uit de schatkist en welk deel
door middel van premieverhoging ge
financierd moet worden zullen zijns in
ziens „ongetwyfeld tot diepgaande de
batten aanleiding geven".
Naast de landbouw, waaraan het afge
lopen jaar grote aandacht is besteed en
de woningbouw, die nog steeds een zor
genkindje biyft, zullen in het komende
jaar onder meer ook de versnelde we
genbouw, een nieuwe pensioenwet en de
Byimenneer de aandacht vragen, evenals
eventuele hulpverlening aan „een toch
wel vreemd doend Indonesië
(Voo^ vervolg zie pag. i)
Ontgroening thans
in volle gang
Hoewel het accent bij de meeste
I Utrechtse studentenverenigingen tc
woordig ligt op kennismaking en infor-
j matie, zijn toch enkele ontgroeningsin-
cidenten aan het licht gekomen. Een
studente, die een groen op handen
voeten op de grond liet zitten (als
(sfinx) en een mannelijke student, die
i een aantal groenen op de grond liet
liggen met daar boven op nog enkele
novieten, zijn door de Utrechtse studen-
tenvereniging Unitas geschorst. Beide
incidenten worden niet gezien als een
exces, maar aangezien Unitas de ont-
I groening aan strenge regels heeft ge
bonden heeft de novitaatscommissie ge
meend met een strafmaatregel toch paal
en perk te moeten stellen aan elke
overschrijding van de grens der prin
cipes.
In onderzoek is voorts nog het gedrag
van twee tweedejaarsstudenten ui
treoht, die op straat een 17-jarige no
viet zouden hebben aangehouden er
meegenomen naar een huurkamer van
een van de studenten, waar ze de jon
gen vier borrels te drinken zouden heb
ben gegeven. Min of meer beschonken
zouden de twee studenten het groen
daarna hebben afgeleverd bij de s
teit van Unitas. Er zou op de knaap
vrijwel geen pressie zijn uitgeoefend. In
de Utrechtse studentenwereld is mer
van deze incidenten ernstig geschrok-
ren tot vrijdag 18 september Uit de
oriënteringsbijeenkomst voor aankomen
de studenten bleek, dat er dit jaar a
de rijksuniversiteit in Groningen na
schatting 1 300 eerstejaars zullen zijn.
Bij het Groninger studentencorps
„Vindicat Atque Polit" wordt elk kan
didaat-lid tevoren uitgebreid medisch
onderzocht, zijn handtastelijkheden ver
boden en is het niet geoorloofd te grote
aantallen „groenen" tegelijk in de so
ciëteit bijeen te brengen.
Boekhouder bleek
inbraak in scène
te hebben gezet
De boekhouder van een automobielbe
drijf aan het Stadhoudersplein in Rotter
dam heeft tegenover de politie toegege
ven dat een inbraak, enkele dagen ge
leden gepleegd en waarbij de brandkast
werd geopend en f 25.000 werd gestolen,
door hem in scène was gezet
Gisteren heeft prinses Irene een
bliksembezoek aan ons land ge
bracht. Met de heer Van 't Hoff
rechtsen Petra Brussaard,
haar vriendin flinks), zocht de
Prinses oud-Hollandse meube
len uit voor haar flat in Madrid.
In Rotterdam in het clubhuis
De Maas (foto) werd de lunch
gebruikt.
niet moeilijk. Zij heeft bemiddeld en ge
sust. Later zyn voor het restaurant foto's
gemaakt.
De Prinses was naar Nederland geko
men om antieke meubelen uit te zoeken
voor de Hollandse kamer in haar Madri-
leense flat. Met de heer J. Ph. van 't
Hoff een van de inzamelaars voor een
huwelijks geschenk heeft zij verschillen
de zaken in dal genre in Rotterdam,
Noordholland en Brabant bezocht en haar
keus gemaakt. Onder meer heeft zij
wieg uitgezocht. De heer Van 't Hoff had
de Prinses, die vergezeld was van haar
Rotterdamse vriendin Petra Brussaard,
in zyn auto uit Brussel gehaald. Haar
man bleef in Brussel. Ten huize van de
heer Van 't Hoff heeft de Prinses een
langdurig telefoongesprek met de Ko
ningin gehad.
De besprekingen die de Prinses met
het comité voerden, hebben ertoe geleid
dat de Oud-Hollandse kamer waarschyn-
Hjk in het late najaar in Madrid zal wor
den aangeboden. Het is niet "uitgesloten
dat de Prinses nog een keer naar Neder
land komt om een nadere keus te doen.
Maandagavond bracht zy nog een bezoek
aan een Tilburgse antiquiteitenhandel.
Na een oponthoud van drie kwartier ver
trok ze in een kleinere auto in de rich
ting van Breda. Zij ging naar Brussel.
Vandaag vloog de Prinses met haar man
naar Parys.
Juwelier bestolen
voor halve ton
Uit de juwelierszaak „De Goudbeurs"
aan het Damrak te Amsterdam is voor
f 50.000 aan sieraden gestolen. De dader
(s) klom(men) langs het stalen beveili
gingshek, dat voor de etalageruit is aan
gebracht, omhoog en sloeg (en) een ruit
in boven een daar bevestigd zonnescherm.
Op deze wijze kon(den) inbreker(s)
over de etalagekast naar binnen klimmen.
In de zaak bevindt zich geen alarminstal-
TTET kon wel eens zijn dat de
REM zelf het beste verweermid
del is tegen.... de REM.
De ervaringen zijn tot dusver niet
best Zelfs De Telegraaf, voor wie
REM een troetelkind is dat zou
al een waarschuwing kunnen inhou
den klaagt steen en been over de
reclames tussen de uitzendingen, als
of er iets anders te verwachten was.
En tot overmaat van ramp is de
REM nu ook nog plotseling aan
politieke uitzendingen gaan doen
uitzendingen, zoals weer te verwach
ten was, van een uiterst bescheiden
niveau.
Met deze laatste uitzendingen is men
op het eiland nu weer gestopt. Men
is duidelijk geschrokken van de re
acties. Maar het geeft wel een in
druk van het onrijpe gedoe dat daar
gaande is. En aan zoiets zou nu ook
officieel een plaatsje op ons aller
scherm gegeven moeten worden
Intussen groeit bij vele anderen de
overtuiging, dat de omroepen bij de
kritiek die men hebben kan en mag.
het bepaald niet slecht doen. Steeds
weer ontmoeten wij kritisch inge
stelde mensen, die toegeven zich
aanvankelijk met argwaan voor het
scherm te hebben gezet, maar al
lengs zijn gaan erkennen „dat het
toch zo gek niet is". Van de REM-
uitzendingen blijkt tot dusver nie
mand bijster onder de indruk. Men
voelt zich enigszins „genomen". Maar
eerlijk gezegd had men dat
eigenlijk niet al kunnen weten
Meende men nu werkelijk dat het
bij de bestaande omroepen alleen
maar suffe en ingeslapen jongens
waren Dat het anders is, bewijzen
ook de voornemens voor het nieuwe
seizoen waarbij de NCRV echt
niet achterblijft.
TNTUSSEN nadert de mondelinge
parlementaire behandeling van
het befaamde door de regering inge
diende wetsontwerp dat de regering
ook een vat moet geven op hetgeen
buiten de formele kustlijn, doch
duidelijk nog op Nederlands rechts
gebied, gebeurt.
In dit opzicht heeft onze regering
aanvankelijk minder activiteit aan
de dag gelegd dan van een overheid
mocht worden verwacht. Zij heeft
daarmee de democratie geen dienst
bewezen. Zij heeft door haar aar
zelen bevorderd dat een situatie van
wetteloosheid kon ontstaan die tot
op vandaag nog voortbestaat.
Moet nu straks het REM-eiland
worden gelegaliseerd Moet. om het
eenvoudiger te zeggen, het eiland
straks onder de bescherming van de
wet worden geplaatst Daar schij
nen er te zijn wier gedachten naar
zulk een voorziening uitgaan. Ook
de heer Beernink heeft gisteravond
voor het scherm op zulk een moge
lijkheid gezinspeeld.
Wij zouden daar tegen zijn. Ook om
dat de geschiedenis tot dusver van
de REM daartoe alle reden en aan
leiding geeft. Men heeft tot dusver
van die zijde bitter weinig respect
getoond voor de Nederlandse rechts
staat en democratie. Moet zulke men
sen alsnog hun zin gegeven worden?
Onze rechtsstaat en democratie zou
den dan wel zeer aan zelfrespect in
boeten.
Wij zouden het billijk achten,
wanneer de regering straks bij de
mondelinge behandeling van het
wetsontwerp ook op dit punt geen
onzekerheid liet bestaan. Na haar
onzekerheid van het begin, heeft zij
waarlijk wel iets aan duidelijkhed
goed te maken.
Nieuwe verspreide gevechten met
Indonesiërs werden gisteren gemeld uit
Maleisië. In het oerwoud van Sabah
op Borneo hebben ghoerka's jacht ge
maakt op een groot aantal Indonesische
guerrilleros, die zich daar zouden op
houden. Zondag zouden daar vijf In
donesiërs en een aantal anderen ge
wond zijn. In Labis in de staat Johoroe
op het schiereiland Malakka hebben
ghoerka's voor het eerst gevochten met
Indonesische para's.
Twee gewonde para's zijn gevangen
genomen, onder wie een 19-jarig Malei
sischChinees meisje, dat kennelijk
Indonesië was opgeleid. Een ander Ma-
Plaatsing jongeren
beïnvloedt cijfer
werkloosheid
In augustus daalde de geregistreerde
arbeidsreserve van mannen van 21.600 tot
19.800. Het aantal werkloze mannen ver
minderde met byna 1600 tot 18.700.
t voor seizoen gecorrigeerde cyfer
van de geregistreerde arbeidsreserve
daalde met 1000 en bedroeg aan het eind
in de verslagmaand 24.000.
Het aantal openstaande aanvragen om
mannelijk personeel verminderde met
lim 6000 tot 101.000.
De daling van de geregistreerde ar
beidsreserve van mannen in augustus is
een jaarlijks terugkerend verschijnsel.
Voor het grootste deel wordt deze daling
veroorzaakt door de plaatsing van jonge
arbeidskrachten, die na beëindiging van
hun schoolopleiding zich in de afgelopen
maanden als werkzoekend hebben laten
inschrijven. De daling van het aanbod in
de verslagmaand met had voor 1.140
betrekking op jongeren.
leisisch-Chinees meisje in groen gevechts
uniform, volledig bewapend en voorzien
van geconcentreerde levensmiddelen voor
één maand, sneuvelde zaterdag in een fel
gevecht In Labis zijn tot dusverre 5 In
donesiërs gesneuveld en 11 gevangen. Er
zouden nog 25 op vrije voeten zijn. Men
nam aan dat de beide meisjes als gidsen
hebben gediend.
Indonesië heeft bij monde van de
woordvoerder van het ministerie van bui
tenlandse zaken, Ganis Harsono, Maleisië
beschuldigd van pogingen om de Indo
nesische regering te ondermijnen, en het
is voornemens de aandacht van de Veilig
heidsraad hierop te vestigen.
Intussen heeft de minister van verdedi
ging, generaal Haris Nasoetion verklaard:
„Infiltraties ter zee en in de lucht op Ma
lakka en op Noord-Borneo zijn al een tijd
aan de gang" (hoewel de Indonesische re
gering dit ten aanzien van Malakka
bleef ontkennen). Hij voegde eraan toe,
dat deze infiltraties een antwoord zijn op
de Britse smokkel van wapens door Ma
leisië naar de Indonesische opstandelin-
