huiswerk maken
NIET
ZO
MAAR ZO
Wij blijven elkaar ontmoeten
EENS?
DE KUNST VAN
0pen kriel
Marijke Smii Sibbinga
ZATERDAG 5 SEPTEMBER 1961
uatie van het kind dat lagere-
ichool af is.
Dr. A. J. Erdman Schmidt
ontleende voor „Hoe maak je
je huiswerk" (Wolters-Gro-
ningen) de stof aan de leerlin
gen zelf. Zij is lerares bij het
V.H.M.O., psycholoog bij een
Medisch Opvoedkundig Bu
reau, praktiserend paedagoog
en Wetenschappelijk Hoofd
ambtenaar aan het paedago-
gisch didactisch instituut van
de Universiteit in Amsterdam.
In de Boeketreeks van Kok)
Misschien hebt u door de
drukte van na-de-vakantie
de vorige krant gemisten
daarom deze herinnering
wij blijven elkaar ontmoeten
op BladZij. Het gesprek dat
we al jaren met elkaar
voeren op ónze pagina kun
je niet zomaar beëindigen.
Deze maand vragen we u
uw vakantie-ervaringen neer
te pennen. „Hebt u wel
eensdat wordt een
vaste vraag waarop u iedere
maand kunt reageren met
tips, belevenissen, avon
turen. Want het gaat in de
nieuwe rubriek om uw er
varingen. Hebt u wel eens
de trein gemist, een ouder
9
zorg-dervend kind vakantie
geboden, voor kasteelvrouwe
gespeeld. Het is weer een
verrassing wat er alzo uit
de bus komt, en bij plaatsing
ligt er spoedig in uw bus
een verrassing: De dokter
zegt 1 of De dokter zegt 2
terwijl ook Tipparade nog
beschikbaar is. Meldt u wel
het boekje van uw keuze?
Op de suggestie van een
lezeres een hoekje in te ruimen
voor uitspraken „Uit de kin
dermond" gaan we graag in.
Het wordt een klein, vast
hoekje waar ieder die met
kinderen omgaat opgevangen
kindergezegdes terug kan vin
den, mits ze door de redactie
gekozen worden. Ad rem, grap
pig, kinderlijk gelovig, we zien
er met belangstelling naar uit.
Komt u uw inzending in deze
kolom tegen, dan kunt u ook
een pocket verwachten.
schrt
Waarom wil het niet met Annelies en Fons? Op de
lagere school hadden ze toch zulke goede cijfers, maar
nu ze op de Mulo en de HBS zitten, valt dat lelijk
tegen. Vele ouders zitten met dit probleem, of- zullen
dat na enkele -maanden ontdekken. Het lijkt wel of hun
bollebozen van vroeger nu een klap op het leerhoofd
gekregen hebben. Hebben ze met hun kind op het
verkeerde schoolpaard gewed, ontbreekt er iets aan de
opvoeding thuis, hunnen ouders hier helpen? Nu de
scholen overal écht weer begonnen zijn, is het de moeite
waard al die vragen te bekijken. Vroeg of laat kom je
met schoolkinderen nu eenmaal voor de keus: wat is de
beste opleiding na de lagere school. Die keus kan be
slissend zijn voor het verdere leven.
net of je bij de leraar op visite
komt". Bovendien hebben velen
een bijnaam, meestal de. leraars
die niet zo populair zijn.' Die na-
Waarom het met Annelies niet meetkunde is heel gek. ..Op de la- men neem je over van de oudere
lukte? De Slag bij Nieuwpoort gere school hoe je niets te bewij- leerlingen. Het speelkwartier,
bleef op hetzelfde jaartal, maar zen". En dan dat gerèn door de daarin spéél je niet, maar loopt
je, het hoe en waarom is heel school: bij ieder vak een ander wat heen eji weer en praat
gesproken, er zijn heel veel nieu
we vakken die je gewoon overdon
deren die eerste weken, en hoe je
ooit met je huiswerk klaar moet
komen is een heel probleem, vindt
Fons.
een kweekschoolleraar, ook al
uit Amsterdam, „Leren?...
maar dan zó".
ORDE
Hebt u de kinderen van jongsaf
gewend aan orde en regel, dan
hebt u ze een goede voorbereiding
gegeven voor het vervolg-onder-
wijs. Daar wordt minder uitgelegd
en meer aan de kinderen over ge
laten. Heel belangrijk is ook het
laatste lagere-school jaar. Kregen
de leerlingen daar al regelmatig
met huiswerk te maken zodat ze
een training ontvingen? Leerden
ze denkend lezen? Een den
kend verwerken van de tekst is
heel belangrijk en er zijn hele
te delen. Vooruitwerken
grote repetities, veel-huiswerk-da-
gen of feestjes. Op- en neer reizen
de kinderen hebben het nadeel dat
ze nog meer tijd kwijt zijn ten
zij ze die tijd in bus of trein kun
nen benutten door de lessen nog
even na te kijken. Er wordt veel
gevergd van hun organisatiever
mogen en verantwoordelijkheids
gevoel. Wie een geregeld gezin
heeft, bevordert dat. Haal uw le
rende kind niet voor ieder wisse
wasje als telefoon, boodschap en-
zo uit het werk. Telkens opnieuw
je concentreren is héél moeilijk.
Laat ze niet omklungelen: uitstel
len van leren gedoogt u niet. Een
goed ingevulde en zorgvuldig bij
gehouden agenda is héél belang
rijk: vraagt u er wel eens naar?
Of merkt u dat ze teveel aan
vrienden of vriendinnen moeten
vragen? Help ze: wat moet er ge
beuren, en waar begin je mee.
LEERHOEK
VEELHEID
Er wordt nu minder uitgelegd, derwijzer i
„Het i
ders gegeven, je wordt anders a
EDISON voor
We wisten het met z'n
allen eerder dan Marijke
zelf. Op 25 september krijgt
ze de Edison, de jaarlijkse
Nederlandse onderscheiding
voor de beste prestatie op
de grammofoonplaat, uitge
reikt door staatssecretaris
Van der Laar. ,,Het was een
leuke verrassing toen ik
thuis kwam van vakantie
en ik was er vanzelfspre
kend erg blij mee", ver
trouwt Marijke Smit Sibbin
ga ons toe. „Aan de moge
lijkheid van een prijs denk
je niet eens".
Als pianiste kreeg Marijke haar
opleiding aan het Amsterdams
Conservatorium, waar ze speelde
onder leiding van Nelly Wage-
naar en later bij Janny van We
ring. De Franse regering kende
haar een studiebeurs toe, die haar
in staat stelde in Parijs zich ver
der te bekwamen onder Aimé van
de Wiele. een musicienne van Bel
gische afkomst, vandaar de bijna
Nederlands aandoende naam. Het
clavecimbel heeft de grote liefde
van Marijke Smit Sibbinga. De
grammofoonplaat die de verras
sing van haar leven werd, werd
op oud-Nederlandse instrumenten
opgenomen in het Gemeente-Mu
seum in Den Haag. Er staan daar
vier bewaard gebleven clavecim-
bels: één uit de Noordelijke en
drie uit de Zuid-Nederlandse in-
strumentenschat. Op de plagt ho
ren we oude Nederlandse muziek,
onder andere de eerste versie
van het Wilhelmus niet het lied
zoals wij het kennen maar met
versierinkjes. De claveciniste
heeft zélf ook instrumenten. Op
haar ruime woonark „De Lan
taarn" in Amsterdam bevinden
zich maar liefst twee clavecim-
bels, een piano en een Mozart-
vleugeL Klinkt dat niet erg od
het water? vroegen we. „Dat
valt mee" zegt Marijke die op
haar beurt weer heel veel leer
lingen opleidt.
Herleving
Want er is een verheugende
herleving van het oude instru
ment. „De mogelijkheden er op
zijn eindeloos'' meent de clave
ciniste. „Trouwens' er is op het
ogenblik een stroming die be
oogt de oude muziek historisch
Als de ouders van Fons en An
nelies op de lagere school lessen
overhoorden, was dat geen pro
bleem: Een les kennen was een
les opzeggen. Nu is het „uit het
hoofd leren" niet het enige. Er zijn
vraagstukken en ontledingen voor
in de plaats gekomen. Er is een
veelheid van vakken die in twee
groepen uiteenvalt: dè wiskunde-
kant en de talengroep, die ieder
voor zich een andere denkmetho
de vragen.
Nu hoef je als vader en moeder
beslist niet hetzelfde onderwijs als
de kinderen genoten te hebben,
om ze in deze moeilijke periode te
kunnen helpen. Er zijn heel an
dere factoren in het spel. Aller
eerst vraagt uw kind begrip voor
zijn of haar nieuwe situatie. De
overgang is groot. Wie daar in wil
komen, raden wij aan eens een
boekje van bevoegde zijde te ko
pen. U krijgt dan een goed begrip
over de functie van het huiswerk
en de geheel veranderde levenssi-
Het ontstaan van goede werkge-
woonten kunt u stimuleren door ze
een eigen rustige leerhoek te ge
ven, die langdurige concentratie
mogelijk maakt. Een positieve le
vensinstelling thuis: werk gaat
voor een pretje, zal ook de goede
werklust bevorderen. Wat je ook
doet: je voor honderd procent op
je opgave concentreren is héél be
langrijk in je leven, dat weet u
als vader en moeder ook, al bent
u er misschien met schade en
schande achter gekomen. U ziet,
aan dit alles komt nog geen woord
Frans te pas.
Sommige kinderen hebben als
stimulans even een verzetje nodig:
een kopje thee als de thema af is.
Een meisje beloofde zichzelf een
hoofdstuk in een boek te lezen of
iets lekkers op te peuzelen als op
kikker na een werkstuk. Een bab
bel met moeder of een prutskar-
treurt (en zij kan het weten) de
slechte samenwerking tussen
school en gezin.
PRATEN
Als u moeilijkheden vermoedt,
ga dan eens praten op school. Er
kunnen innerlijke conflicten aan
tengrondslag liggen die door een
persoonlijk gesprek opgehelderd
kunnen worden. Verlang, ook van
heel jonge kinderen als ze u iets
vertellen geen gezwam ln de ruim
te, maar een heldere woordkeuze
en een duidelijk vraag- en ant
woordspel. Ze kunnen er later al
leen maar plezier van beleven, ze
leren de relatie vraag-antwoord
doorzien.
Zij bepleit ook het direct in de
lessen duiken die die dag behan
deld zijn. Fijn. als een leraar daar
op school vast gelegenheid voor
geeft vóór het eind van de les.
Kunnen ze iets wat ze niet begre
pen hebben nog vragen, en zitten
er al lekker „in". Je werk maken
op de dag dat het besproken en
opgegeven is, spaart tijd. „In prin
cipe is ieder vak af als het voor
dc volgende dag geleerd zou moe
ten worden en even opfrissen is
voldoende". Hierdoor ontstaat geen
opeenhoping van werk, geen zor
gen en spanning. Een ruzie-sfeer
thuis is ook niet bevorderlijk voor
goede studie-restultaten. Lezen,
ouders, is niet niets-doen. Veel le
zen hoort er nu eenmaal bij, en-
bent u de baas over de televisie-
knop? Als de jongelui aan het stu
deren zijn, doen ze dat dan ook
of hebben ze een romannetje on
der de atlas?
De zwakke huiswerk-broeders
hebben misschien een steuntje in
de rug aan een huiswerk-instituut.
York Harper Bros.)
REGELS
1. lees om te onthouden
2. weet waarom je leest
6. stel jezelf een tijdslimiet om je
snelheid op te voeren: snelle le
zers onthouden beter wat ze le
zen dan trage lezers
8. lees terwijl je leest, droom la
ter
9. wees geen regel-ploeger, volg
niet met elke regel met vinger
of potlood
10. stel jezelf vragen over wat je
gelezen hebt.
Door ouders en leraren kan een
goed klimaat geschapen worden
waarin de studie vruchten af
werpt. Leer het kroost verder te
kijken dan hun neus lang is. De
leerling werkt niet voor de
school, niet voor de leraren, niet
voor de ouders, maar voor zich
zelf.
VOEDING
ten en fruit, melk nog altijd drie
kwart kan per man. Vouwblad 1166
van het VoorL Bureau voor de
Voeding, Koninginnegracht 42, Den
Haag, vertelt u alles over de voe
ding van jonge mensen. Leren en
leren is twee, daar zijn we het
met z'n allen wel over eens. Je
kunt stomweg van buiten leren:
geheugenwerk, maar ook: vastleg
gen met inzicht. Meestal is een
combinatie van die beiden een ver-
e!ste. En, lieve lezer die zelf nog
dagelijks leert uit de krant die we
geen dag kunnen missen, voor u en
uw kind schrijven we hieronder de
tien geboden van de Amerikaan
Hitler is opnieuw verdwenen.
Hij zat in zijn geblindeerde Mer
cedes, begeleid door zijn lijf
wacht in het uniform van de
Wehrmacht. Het gaat in werke
lijkheid om Duits speelgoed,
waarschijnlijk gefabriceerd in
1938. Een geheimzinnige verza
melaar heeft Hitier ontvreemd
uit het museum voor miniatuur
auto's dat zich in Parijs bevindt
op de boulevard de Sébastopol,
zo lazen we voor u in Paris
Match. Speelgoed voor mannen,
dat miniatuurgoed. Dit museum
is alleen toegankelijk voor inge
wijden. De eigenaar, Jacques
Greilsamer is gek op miniatuur-
autootjes hij zette het muse
um op in de kelder van zijn
speelgoed-magazijn, dat sinds
1899 bestaat.
Hij bezit momenteel tweedui
zend zeldzame stukken. Sindsdien
komen vijfhonderd leden die met
elkaar de liefde voor miniatuur-
auto's delen bij elkaar, correspon
deren, ruilen en lezen het club
orgaan: oplage vierduizend exem
plaren. Hun levensdoel is op zoek
te gaan naar ouderwets speelgoed.
De zeldzaamste exemplaren stam
men uit 1900. Het museum bezit
zelfs een echte garage, waarin
beschadigde speelgoedjes weer in
de oude toestand worden ge
bracht Kortelings maakte een
verzamelaar 3.000 francs onkosten
voor een Citroën uit 1929. Sinds
de verdwijning van Hitiers Merce
des is het zeldzaamste stuk de
„Croisière noire" Citroën, waar
de 1200 francs, die deelnam aan
de Centraal-Afrika-expeditie van
1925. Daarna komen Duitse au
tootjes uit 1910, brandweerauto's
en ouderwetse taxi's.
verantwoord te brengen. Bach
hoort niet op de piano thuis
zijn tijd bestond de piano nog
niet. Bach zelf had verschillen
de clavecimbels.
De Nederlandse musicologen
hebben muziek en instrument uit
het stof der eeuwen gehaald en er
zijn onderzoekingen gaande om
dit alles opnieuw te interprete
steekspel" in Boymans-va
ningen, concerteerde in het Kur-
haus en verzorgde de clavecim-
belpartij in de Mattheüs Passion
onder andere in Delft, Dordrecht,
Rotterdam, Nijmegen en Zutphen.
Plannen voor de toekomst? „Voor
bereiding voor een nieuwe plaat",
zegt Marijke: „wat komt er op en
waarop wordt het gespeeld? Een
heel werkl"
Reis
dompelaartjes
Kent u ze ook al, de kleine
reisdompelaartjes? Een hand
vat, een steel, een spiraal:
zo ziet het kleine electrische
apparaat eruit dat bedoeld is
hotelkamer, thuis
of
de
electrische aansluiting is,
even gauw wat scheer- of
koffiewater heet te maken.
Het geval dient in het water
gedompeld te worden zoals de
naam al zegt. Een gevaarlij
ke toestand, want water en
electriciteit vormen een on
gewenste combinatie. Ze die
nen bijzonder veilig gecon
strueerd te zijn. en aan dat
laatste ontbreekt het wel
eems. aldus het Duitse blad
D. M. en de bedenkingen van
de Nederlandse Vrouwen
Elektriciteits Vereniging. De
'aansluiting is meestal niet
waterdicht. Een dompe
laartje moet dan ook altijd
voorzien zijn van een haak
of greep waarmee het op de
rand van pan of beker kan
worden vastgezet. Glijdt het
apparaatje in het water, dan
raakt dit onder spanning. Be
halve vocht is droogte ook
gevaarlijk. Staat het dompe
laartje te lang aan dan is de
hoeveelheid water al gauw
verdampt: het droge appa
raatje loopt kans door te
branden. De huis- of tele-
foonbel kan de huisvrouw al
gauw een kwartiertje kosten,
en een onderzoek door D. M.
heeft uitgewezen dat van de
vijftien uitvoeringen er tien
zijn, die reeds na een kwar
tier drooestaan waren door
gebrand. Een uiterst voor
zichtige behandeling en een
waakzaam oog blijven gebo-
HET Is wel wat raar om drie
maal weg te blijven als je in
je laatste brief hebt gezet: tot de
volgende week. Als je, vol van een
onderwerp, zó wel wilt doorpra
ten. Maar ja, zo gaat het soms.
Je denkt: ik kan nog best iets
vooruitschrijven. wat één keer
gaat, kan ook vier keer gebeuren,
in het ergste geval neem ik
maar weer de schrijfmachine
mee. En dan komt opeens het
ogenblik dat je niets meer weet.
Dat je zegt: och dinges, geef me
dat dingetje eens even aan. Dan
gaan de kinderen natuurlijk zeg
gen: als u eens zei wie en wat
u bedoelt! en: het lijkt wel of
het beetje verstand dat u bezit
helemaal in het schrijven is ge
schoven, kunt u er niet even mee
ophouden? Dan praat u tenminste
verstaanbaar.
En dan voel je zelf dat het ge
noeg is geweest, en je vindt het
goed. en je laat de hele rattaplan
thuis. Dat wil zeggen: de spul
letjes. De gedachten gaan mee.
De gedachten vermenigvuldigen
zich bij het vele zien, de Open
Brief praat door. Als een groot
spinneweb in de morgen vangt ze
dauwdruppen. En nu maar eens
zien wat ik kan afschudden!
De vorige keer ben ik midden
in een betoog over jeugd van nu
gestopt. Ik had nog wat meer
naar aanleiding van een brief,
maar het kon er niet bij. Nu vond
ik bij thuiskomst twee brieven
over hetzelfde onderwerp, prach
tige brieven waarvan ik woord
voor woord onderschrijf, en ik
zal nu maar alles verwerken in
een antwoord dat naar ik hoop
niet alleen mee-praat maar ook
door-praat.
Ik wil beginnen met te zeggen
dat tijd,
Ik vond het zo fijn dat hij on
behagen had getoond en nu weer
om het voorbeeld lachte, dat ik
het „nou ja" overnam (dat kun
je niet altijd, maar soms krijg je
het cadeau). Nee, niet nou ja, zei
ik, zonde is geen avontuur, geen
naar meneer, mevrouw, het leven! En dat me dat beter af- zielige bedoening van een stel zie-
dak, ik kan het ook niet gaat dan jou! Zo staan eigenlijk l'ge .,r"®nsen- Zonde is
helpen en ben nog elders bezig. de zaken. Als wij dat nu zien en schrikking Vuur
En zo is het. Onwillekeurig voe- dan leren ophouden met elkaar vragen, dat i
ten beide partijen zich ietwat ver- telkens schuldig te stellen, zijn z"-
antwoordelijk; zowel de bezitter wij al een heel eind.
als de deskundige zijn geprikkeld Dan worden we behoed
en zien elkaar aan op iets dat alles-over-een-kam-scheren,
er niet is, n.l. de schuld. Veran- beginnen we aan de winstpunten,
dering en slijtage liggen besloten
zegt: i
KN hi
ik
hiermee ben ik weer waar
de vakantie ophield:
bij het geweldige gevaar dat de
jongere op het laatst alles toe
laatbaar vindt, alles zielig, na
vrant, stakkerig, en denkt zelf al
les te kunnen onderzoeken zonder
U. "««ontsteld te raken, zonder
sleutel, stopte de laatste In haar ,churJn «"der verdriet. Hl) meent
portemonnaie en dere ""h H""r h'" --
Mijn buurvrouw kwa
n de groenteboer, zij deed
haar huisdeur open met de huis-
haar mand
keuken uitpakte,
niet. Hoeveel tellen
zich door hier eens van te proe
ven en daar iets van te weten, te
kunnen ontfermen over deze we-
beseft niet als wij het
de keuken gestaan? he™ ."J* voorleven - dat hij
lorH-» 7p rp.nt?f» naar meent één duivel te kunnen be-
Zestig, honderd? Ze rènde u<.««. heerspn maar _pvpn
de deur, de portemonnaie moest 'i. NT-Üi. „Lt,"
..r nni. lia«»en Maar nPP nilrc F.r lenhaalt. _Want ZOnder
nog liggen. Maar nee, niks. Er
zat een kleine zeventig gulden
en haar adres en naam op t
plastic plaatje.
Tijden lang zag zij in ieder die geen
andere bin-
een scherp
normbesef, zonder verdriet, zon
der strijd, staat geen jongere en
ook geen oudere in deze tijd over
eind. Over de dingen praten heeft
Een begrijpend
_^gidt mm
de tijd, slijtage is tijd
een bepaalde vorm. Dat is de dent
schuld van de schuld, dat ligt
tijd besloten.
tijd. vroegere tijd.
noemen wfij
verglijden,
deren, bijna net zoiets is als een
lek dak.
Als iemand een lek dak heeft,
belt hij de loodgieter of timmer
man: kom gauw, ik heb een lek
dak alsof die mén dat helpen
kan. En als de man dan niet snel
genoeg komt en een stortbui doet
nieuwe aanvallen op behang en
meubelen en hij wordt alweer op
gebeld, dan kan het zijn dat hij
jongere kijkt terug. Beiden voelen
dief. Ais _BH|HIH||IB||SPJ|19ISP"I91H
stapstap naar de dokter, naar de op helemaal niet meer denken.
a£ jTdé "kans kHjgVhè°°én daar dkt'de'zioi® GSda^oo"'!?
lig. een portemonnaie, pik ik b.h en°d« Zvoor'.
Ai" ttiTZZS' een
h}l u, de éne minuut en de homosexuelen
h^et laatste en uiterste zelf-
vrijgezel, ongeveer 55 jaar,
groetend passeerde. Peinzend
de jongen tegen mij. en in zijn ^en te „raten Wnrtr,,,,-
gen" beide -■"i'ï'deriS S"S"z. "A SSSKc.-
femand nu ho£la^l?Ikze°
dak-zijn. Verandering ontstaat etiket opplakt? Laatst stond ik
jongeman. 5. jaars atu- hohondi'oon'vTrschrlkkèl jke d^d'
praten, toen een kennis, is ge,torven. pas me( dje' d«
ons hart gegrift zijn wij in staat
ons te ontfermen, ruim te den-
zich verantwoordelijk, of zij zich geschrokken: hoe kom je daar 1 navol8mg-
dat nu bewust zijn of niet, en het bij! en hij antwoordde: och, als je
J~ leest in u weet wel zulke versla
een statistiek erbij, hoe-
ongeveer in Nederland.
:ijn. dan ?denk je: verdraaid, dan|
alsof de oudere tegen de
jongere zegt als hij de tijd onder gen
zijn handen voelt wegglijden: veel
houdt hem! en de jongere ant
woordt: was het jouw tijd niet? moet ik
toch ook wel
i pa;
