Nieuw® Leidse Courant
Regering Johnson is
er een van gepeupel
Entering tv-eiland
nog deze maand?
„Ik beloof u vrede
zonder dienstplicht"
Premier Khan heeft
opnieuw de leiding
Cyprus houdt
beweringen
staande
Iedere amateur kan
Nimbus onderscheppen
Soekarno trekt
verloven in
Twee Italianen
omgekomen bij
auto-ongelnk
CALEX
Commentaren
Communistisch schip
groette de Koningin
Donderdag 3 september 1964, 43ste jaargang
r~
Weinig wind
Directeur; F. DIEMER
Hoofdredacteur; Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvaitigh h ghablevee
mijn hert In teghenspoef"
Meer bewolking-, maar op de meeste
plaats droog weer. Weinig: wind. Minder
koude nacht, morgenmiddag Iets lagere
temperaturen dan vandaag.
(Zie voorts pagina 7)
Abonnementsprijzen p.
Goldwater in campagne voor Witte Huis:
Koeweit is het
rijkste land
ter wereld
Wie gedacht heeft dat de Verenigde
Staten het rijkste land ter wereld is,
heeft zich vergist. Volgens het gezag
hebbende Britse tijdschrift Financial
Times is het rijkste land het sjeikdom
Koeweit, gevolgd door Katar, ook een
sjeikdom gelegen aan de Perzische
Golf en op de derde plaats komt pas
Amerika.
De rijkdom werd gemeten door het
bruto nationaal produkt in dollars per in
woner te berekenen. Op het lijstje van
de 15 rijkste landen ter wereld komt
Nederland niet voor, evenals de Sowet-
unie. Indonesië en China staan voorts
nog onder de 100 geregistreerde landen
op de 85ste plaats.
OENATOR Barry Goldwater heeft de grondton van zyn campagne t
kJ het Witte Huis aangegeven met de belofte, dat hij een einde zal
ken aan de dienstplicht, de vrede zal handhaven en „de kankerachtige
groei van dp federale regering zal tegenhouden. „Ik ben niet van plan
een oorlogspresident te worden", verklaarde de republikeinse kandidaat,
en hij voegde hieraan toe dat hij de vrede zal handhaven zonder dienst
plicht.
„De campagne die wij vandaag be
ginnen. is gewijd aan vrededoor
paraatheid, vooruitgang door vrijheid,
vastberadenheid door grondwettelijke
orde".
Goldwater beschuldigde Johnson
van „Het verouderde en onbillijke
dienstplichtsysteem zowel voor sociale
GENERAAL Nguyen Khan is gis
teren per vliegtuig in Saigon te
ruggekeerd voor besprekingen, die er
inmiddels toe hebben geleid, dat hy
zyn plichten als regeringsleider weer
op zich neemt. Khan wilde geen
commentaar geven by zijn terugkeer
uit de bergplaats Dalat, waar hij zich
had teruggetrokken na de demon
straties van de afgelopen weken.
Intussen was van Amerikaanse zijde offi
cieel tegengesproken, dat voortzetting
de Amerikaanse hulpverlening aan Zuid-
Ondanks protesten
Cyprus heeft gisteravond formeel de
Amerikaanse en Britse protesten ver
pen en de beschuldiging herhaald, dat de
Turkse luchtaanvallen van de vorige
maand op noordwest-Cyprus werden uit
gevoerd met goedvinden van de regerin
gen te Washington en Londen.
Intussen zijn bij het Turks-Cyprische
dorp Lefka in het noordwesten van
prus gisteren opnieuw hevige gevechten
uitgebroken. Troepen van de VN zijn
het bedreigde gebied gegaan om uitbrei
ding van de strijd te voorkomen. Voor de
kust werden enkele niet-geldentificeerde
schepen waargenomen. Ook aan de grens
tussen Griekenland en Turkije heeft zich
gisteren een incident voorgedaan.
Vermelden we nog dat Engeland
een miljoen gulden wil bijdragen oi
VN-vredesmacht nog tot eind van dit jaar
op Cyprus te kunnen houden.
Zoeken naar vermiste
kleuter gestaakt
Het zoeken in Krimpen a.d. IJssel en
omgeving naar de sinds maandagmiddag
vermiste driejarige Hendrik Pie ter Cor
nelia van Bech-thum is gestaakt. Van
maandagavond tot dinsdagmiddag heeft
een groot aantal inwoners van Krimpen
de gehele gemeente doorzocht. Dinsdag
ochtend kwamen daar 150 mariniers uit
Rotterdam bij. Het zoeken heeft geen
enkel resultaat opgeleverd.
In
een
oogopslag
Alles goed en welpag. 2
Politiek in Chili
koekjes
Pag.
Fransen:
eigen deeg pag. 5
Hollands feest in Moskou
pag. 5
Koningin opende Sloe-
haven pag. 7
NTS: Engelse les pag. 7
PTT weer duurder? pag. 7
Zorgen van de kruidenier
pag. 13
Zwolsman en de polder
mentaliteit pag. 13
Vietnam afhankclyk zou zyn gesteld
het weer aan de macht komen van gene
raal Khan.
Een Amerikaanse woordvoerder
klaarde, dat de regering te Washington
nog steeds verwachtte, dat de generaal
zijn functien als premier zal hervatten.
Dit is dus thans gebeurd.
De boeddhistische eis, dat meer dan 500
politieke gevangenen vrijgelaten zullen
worden, is inmiddels ingewilligd. Deze
mensen werden tijdens de betogingen
vorige maand gearresteerd. Voordat Khan
in Saigon terugkeerde werkte men in de
hoofdstad aan de instelling van een „raad
tot redding van het land", bestaande uit
militairen en burgers, onder wie ook
politici. Gisteravond werd gemeld, dat
men een staatsgreep vreesde. Er werd
niet medegedeeld, van welke zijde die
zou moeten komen.
projecten als militaire doeleinden te
gebruiken".
Hij noemde de regering van John
son een regering van „gepeupel
de straten, dat alleen in toom
wordt gehouden door het verzoek,
met nieuwe daden van geweld te
wachten tot na de verkiezingen". Hij
beschuldigde de president ervar
de buitenlandse politiek „de
van eenzijdige ontwapening en i
cessies" te volgen.
Hij betoogde voorts, dat aan de groei
van de federale regering een einde moet
en zal komen, maar hij liet hierop vol
gen: „De voorzichtigheid vordert, dat wij
langzaam en gestadig te werk gaan met 't
terugtrekken van de centrale regering
van haar talrijke, ongerechtvaardigde in
mengingen in onze particuliere econo
mische levens".
•Goldwater betoogde dat misdaad er
wetteloosheid onder de democraten warer
toegenomen en hij knoopte die beschul
diging vast aan de onlusten over de bur
gerrechten.
In dit verband kritiseerde hij een ge
zegde van de ambassadeur bij de V.N.,
Adlai E. Stevenson, die verklaard zou
hebben: „In de grote strijd ter bevorde
ring van de burgerrechten en de rechten
van de mens is zelfs een gevangenisstraf
niet langer onterend maar een feit, waar
op men trots kan zijn".
Goldwater betoogde dat dergelijke ge
praat misbruik van de wet nog meer aan
moedigt. „Als mensen er op uit zijn poli
tiek voordeel te behalen door hun ogen
af te wenden van oproer en gewelddadig
heden, begrijp ik heel best waarom de
wetteloosheid toeneemt zelfs als wij meer
wetten invoeren", aldus Goldwater.
Ir. S. Gratama (RVO-TNO):
Apparatuur hoeft
niet kostbaar
te zijn
(Van een onzer verslaggevers)
EDERE handige radio-amateur is
staat foto's te onderscheppen
van de Amerikaanse meteorologische
kunstmaan Nimbus I. Met wat ap
paratuur helemaal niet zo kost
baar als velen denken kan hij het
zelfde resultaat bereiken als de
Haagse elektronicus P. J. Jansen van
het -natuurkundig laboratorium van
de rijksverdedigingsorganisatie-TNO
in de Waalsdorpervlakte bij Den
Haag.
Zoals bekend ving deze zondag
ito van de Nimbus op, waarop eei
bied van een miljoen vierkante kilo
meter Engeland, Ierland en een deel
liet vaste land was te zien.
Brandei (REM) zoekt opvolger
(Van onze speciale verslaggever)
DE heer J. Brandei, directeur van
de Reclame Exploitatie Maat
schappij, die het veelbesproken tv-
eiland voor Noordwyk heeft laten
zetten, houdt er spoedig mee op.
Een en ander zat reeds lang in de
pen, daar de heer Brandei als tyde-
lyke kracht werd aangetrokken.
Als reklame-televisie-expert heeft
hij negen maanden lang de REM-ak-
tiviteiten voorbereid. Hij reisde on
telbare malen naar Engeland en de
Verenigde Staten om televisie-pro-
dukties te kopen, of te huren.
Volgens een gisteren afgelegde ver
klaring van de heer Brandei wordt
het hoog tijd dat hij zich weer met
z'n eigen firma gaat bemoeien een
in Rome gevestigd televisie-produktic-
en filmverhuurmaatschappij.
Met drie mensen zou thans worden
onderhandeld voor de mogelijke opvol
ging. Een van hen zou mr J. Landré
zijn, directeur van de Nederlandse film-
produktie Maatschappij.
Sinds enige tyd praten de REM-be-
langhebbenden niet meer over de on
bekende, vreemde vlag, die op het te
levisie-eiland zou „wapperen". Wel
wordt gezegd dat bij eventueel ingrij
pen van de Nederlandse regering de
schade miniem zou zijn, omdat de kost
bare installatie voor negen miljoen gul
den bij Lloyds is verzekerd.
In Den Haag wordt verwacht dat tv-
Noordzee nog deze maand uit de ether
zal zijn. Zodra het anti-REM-wetje be
handeld is (16 en 17 september in het
Zo'n verkeersongeluk komt niet
elke dag voor. In Pordenone,
Noord-Italië, is een personenwagen
gekraakt door een zware M-47
tank van het Italiaanse leger. De
bestuurder van de auto kwam er
ongedeerd af. De rupsband ging
vlak langs hem heen
parlement) cn in het Staatsblad is af
gekondigd, kan de regering de marine
opdracht geven het televisie-eiland te
enteren en de zender té verzegelen.
Drie mannen bi j
verbranden oud
kruit gewond
Gisteren hebben drie arbeiders van de
Kon. Ned. Springstoffenfabriek De Krijgs
man te Ouderkerk, tengevolge van een
explosie in een hoeveelheid oud kruit vrij
ernstige maar niet levensgevaarlijke
brandwonden opgelopen.
De drie mannen, de 28-jarige H. Last
uit Amstelveen, de 42-jarige P. Meyer uit
Amstelveen en de 17-jarige U. J. van
Steden uit Amsterdam waren op een vrij
ran de fabriek gelegen open terrein,
zogenaamd oud kruit of afval aan het ver
branden.
Dit heeft de plaatsvervangend direc
teur van het laboratorium ir. S. Gratama
gistermiddag meegedeeld op een pers
conferentie. Hij vertelde dat het beeld
was opgevangen door een normale fm-
radio-antenne top 136,950 megahertz).
Voor een technicus is het niet zo moeilijk
deze geluiden om te zetten in beeldlijnen.
Dat doet de oscillograaf, die van elk sig
naal een beeldlijntje maakt Deze lijntjes
worden gefotografeerd door een klaar
staande polaroid camera met open lens,;
die binnen enkele minuten het complete
beeld levert aldus ir. Gratama.
De foto's worden in een dertigste
conde door de satelliet genomen. Twee
honderd seconden lang worden ze vast
gehouden op een kathodestraalbuis (een
soort geheugen)», in welke tijd het beeld
in de satelliet wordt afgetast en in ge
luidsgolven naar de aarde wordt gezon
den. In deze 200 seconden kan de oscillo
graaf op aarde deze signalen zichtbaar
maken.
De apparatuur, die men bij RVO-TNO
gebruikt ziet er vrij eenvoudig uit cn be
staat uit niet meer dan enkele kastjes.
De methode is helemaal niet onbekend
en dus zeker niet geheim, aldus ir. Gra
tama. In Amerika wordt zij veel toe
gepast, maar in Nederland zyn wy de
enigen die haar gebruiken.
Geen toeval
Ir. Gratama ontkende dat het onder
scheppen van het beeld een toeval was.
We hadden opdracht gekregen van de
koninklijke marine om gereed te staan.
Deze heeft namelijk grote belangstelling
voor iedere mogelijkheid om weersvoor
spellingen voor grote gebieden te kun-
doen. De heer Jansen heeft toen
de apparatuur, die staat opgesteld
oud gebouwtje in de duinen, klaar ge
maakt en heeft telkens als de Nimbus
overkwam geprobeerd de signalen op te
vangen. Vrijdag en zaterdag vorige week
is dat niet gelukt, maar zondag had hij
cces. Ook gistermorgen zijn weer
beelden opgevangen, ongeveer dezelfde
als zondag.
De onderzoekingen zullen worden
voortgezet. Men heeft thans een oude
Duitse radarantenne gerevideerd en op de
satelliet gericht, die ook met de kunst
kan meedraaien. Daarmee hoopt
en nog betere beeldkwaliteit te
krijgen.
Direct nadat de neerlating van In
donesische parachutisten boven Labis
in Zuid-Jahore op het Maleisische vas
teland wereldkundig werd gemaakt
door de regering in Koeala Loempoer,
heeft de Indonesische president Soe
karno te Djakarta de verloven inge
trokken van alle strijdkrachten. Deze
maatregel is nodig wegens de ernstige
internationale politieke situatie
„daden van de vijand" (hiermee wordt
de Maleisische federatie bedoeld) die
de veiligheid van het land bedreigen,
zo heette het in het presidentiële de
creet.
Intussen heeft de Maleisische regering
de Indonesische daad bestempeld als
duidelijke „opennlyke agressie".
De Amerikaanse regering is uiterst
bezorgd over dit feit en zij meent dat
de Veiligheidsraad van de Verenigde
Naties zich hiermee moet gaan bemoei
en. De Indonesische para's (volgens de
Maleisische regering zyn dit geregelde
parachutisten) werden pas opgemerkt
toen dorpelingen lichtkogels zagen die
door de Indonesiërs werden afgeschoten
om het landingsveld te markeren.
Vreemd genoeg werden de Indonesische
vliegtuigen van het type Hercules-10
niet door de Maleisische radarposten op
gemerkt. Het gevolg hiervan was dat de
Maleisische strijdkrachten niet direct
tot acties konden overgaan. Niettemin
slaagden zij er in één Indonesiër te do
den en een groot aantal gevangen te ne
men. In totaal waren 30 parachutisten
neergelaten. Premier Abdiel Rachman
heeft de Veiligheidsraad van dit incident
op de hoogte gebracht Maar verwacht
wordt dat hij de V.N. zal verzoeken zich
niet met deze zaak te bemoeien.
Nederlands „grote financiële drie"
bijeen: De minister van financiën
dr. H. J. Witteveen is gistermiddag,
vergezeld van dr. Af. W. Holtrop
(rechts), president van de Neder-
landsche Bank en prof mr. P.
Lieftinck (links), uitvoerend di
recteur bij het Internationale
Monetaire Fonds, naar Tokio ver
trokken. In de Japanse hoofdstad
wordt de jaarlijkse vergadering
gehouden van het I.M.F. en de
Wereldbank.
Agatha Christie
komt rozen
keuren
De bekende Engelse detec
tiveschrijfster Agatha Christie,
die een respectabel aantal knap
pe misdaadverhalen op haar
naam heeft staan, komt naar
Nederland. Niet voor haar werk,
maar meer voor haar plezier.
Want naast spannende boeken
schrijven doet ze iets, wat een
geheel andere kant van haar
merkwaardige persoonlijkheid
laat zien, namelijk rozen kwe
ken. Rozen kweken is haar hob
by en ze is ook op dit gebied
een deskundige van naam ge
worden. Daarom ook komt ze
naar Den Haag. Op 18 septem
ber zal zij in het Westbroekpark
deel uitmaken van de jurydie
de winnaar van de Gouden Roos
van het rozenconcours zal aan
wijzen.
Op de rijksweg Utrecht's-Hertogen-
bosch onder Hedel zijn gisteravond twee
Italianen om het leven gekomen, de 23-
jarige Salvatore di Martino uit Isnello
en zyn 31-jarige broer Pietro. Hun hos
pita uit Zaltbommel die bij hen in dt
auto zat, werd licht gewond. Uit sporen
Op het wegdek heeft men afgeleid dat
de auto enige malen over de kop is
geslagen. Waarschijnlijk is geen andere
auto bij het ongeluk betrokken geweest
Het ongeluk moet gebeurd zijn toen de
auto met grote snelheid reed.
■fSRR
i; OMO uil
Official dealer Leiden e.o.
.j
in
televisieuitzending namens
de VVD heeft mevrouw Van So
meren nogal luidruchtig gesproken
over ons omroepbestel, waarvan
zoals men verwachten zal niet veel
deugde.
Tussen haakjes: men mag zich wel
afvragen, wat die liberale kritiek op
dit bestel bovendien een bestel
naar de wens van de grote meerder
heid onder ons volk nog gemeen
heeft met liberale verdraagzaamheid.
De kritiek begint steeds onverdraag
zamer te worden. Wat ons echter
heeft getroffen, is dat de spreekster
om haar opgewonden betoog ernstig
is bekapitteld door de liberale NRC.
Wij prijzen het in dit blad, dat hier
mee opnieuw bewezen heeft hoezeer
een krant ook bij gelijkgerichtheid
zelfstandig kan zijn.
Intussen heeft het liberale blad met
zijn kritiek tegelijk bewezen, hoe ook
onder de liberalen over kwesties als
hier aan de orde ongelijk wordt ge
dacht. Het is stellig meer dan een ac
centuering anders immers was
deze schrobbering in het openbaar
niet nodig geweest.
Mevrouw Van Someren mag zich wel
afvragen, of zij nog wel namens dc
liberalen spreekt.
TVE grote man van de REM, de
heer Verolme, heeft geschertst,
dat hij misschien nog eens 'in de po
litiek' zal gaan. Althans, wij nemen
aan dat hij zijn uitlatingen dienaan
gaande als scherts heeft bedoeld. In
tussen menen wij, dat een ieder, ook
de heer Verolme, met dit soort uit
spraken een beetje voorzichtig be
hoort te zijn. Misschien werd be
doeld, de regering die overigens al
last genoeg van hem heeft nog
iets meer onder druk te zetten. En
naast de regering de bestaande poli
tieke partijen. Maar gesteld een ogen
blik dat hij werkelijk in de politiek
zou gaan: op dat moment zou hij ook
die partijen van zich vervreemden
waaruit hij nu misschien nog enige
hulp verwacht.
Wat ons in de uitlatingen tegenstaat,
is het gebrek aan respect voor de po
litiek dat eruit spreekt.
Men gaat in de politiek uit overtui
ging, niet echter uit balorigheid. Men
gaat in de politiek op de basis van
een volwaardig program, r.iet om een
bepaald punt waaromtrent men het
met de anderen niet eens is.
Met uitlatingen als deze en mis
schien nog het meest wanneer ze al
leen in scherts zijn gedaan bewijst
men de democratie geen dienst.
Er is van die kant op het omroepbe
stel al kritiek genoeg; laat men het
staatsbestel erbuiten houden.
wat het van deze vorm van commer
ciële televisie te verwachten had:
reclame onder het programma.
Vandaar dat wij nogal opzienbarend
vinden wat het blad schrijft van de
eerste uitzending: een bepaalde Ame
rikaanse komedie „werd behalve door
veel gelach bepaald hinderlijk onder
broken door reclames".
Men mag zich afvragen: hoe hebben
we het nu. De Telegraaf is altijd voor
de REM geweest, compleet met recla
mes, en nu is het zover, en nu is
het weer niet goed.
Maar ja, het is ook niet gemakke
lijk, altijd in de contramine te moe
ten zijn.
T^E vervulling van het koningschap
heeft in deze tijd van sterk opge
voerde publiciteit haar eigen proble
men.
Het is menselijk begrijpelijk, dat on
ze Koningin gisteren even verstoord
is geraakt over een veelvuldig foto
graferen. Zij heeft getracht, de aan
dacht van de fotografen af te leiden
naar de Deltawerken zelf.
Hiertegen zou aan te voeren zijn dat
deze werken aan betekenis winnen
juist omdat zij samen met de Konin
gin worden gefotografeerd.
Het gebeuren zelf is echter kennelijk
op een misverstand terug te voeren.
Er werd gefotografeerd overeen
komstig een regeling, getroffen met
het hof, waarin misschien niet de
Koningin zelf immers juist terug
van haar vakantie is gekend kun
nen worden.
We beleven intussen wel een merk
waardige tijd: een vorstin die het
fotograferen wat wil afremmen, ziet
zich juist deswege extra 'in het
nieuws'.
Heil Tweede-Kamerlid Harmsen
(Boeremparty) heeft de minister van
defensie schriftelijk gevraagd of het
waar is, dat er grote constructiefouten
zyn gevonden bij de AMX—13 tanks
en zo ja aan wie of waaraan deze fouten
zyn te wijten.
(Van een onzer verslaggevers)
f^ONlNGIN JULIANA heeft gisteravond een groet van een communistisch
schip in ontvangst kunnen nemen. Het rijkelUk gepavoiseerde Oostduitse
vrachtschip Lutzendorff uit Rostock voerde het volgende vlaggesein- WH
groeten koningin Juliana". Het schip lag gemeerd aan de kade tÏÏ de ghtereX
door de Koningin geopende Sloehaven in Vlissingen. Het was een drukke
maaropnieuw zonovergoten dag, deze tweede dag van het koninklijk bezoek
aan Deltawerken, waarop de vorstin de tot een kilometer gereed gekomen
Oosterscheldebrug afwandelde, het Kroondomein het „Zilveren Schor" be
zocht en het hoogtepunt met het in werking stellen van de scheepsfluit
van de Prinses Margriet de Sloehaven opende.
(Verslag zie elders in deze krant).
