Nieuwe Leidse Courant
Metaalbonden zullen
hogere lonen
r
eisen
Lyndon Johnson
kandidaat voor
presidentschap
Verkgevers:geeninhalen voor 1 januari
Betalen DAF-f abrieken
vorm van zwart loon?
fE
Voorschot op nabetaling
de aan overheidspersoneel
Militaire raad vond
geen opvolger Khan
CALEX
Vliegjesplaag zal slechts
van korte duur zijn
Commentaren
Was koop van AMX
kat in de zak?
Donderdag 27 augustus 1964, 45stc jaargang
iracteun P. DIEMER
loofdredecteun Or. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
.Stantvaitigli m ghablavaa
mijn hart in toghenspoaf
Aanzienlijk koeler
Vannacht enkele verspreide buien met
kans op onweer. Morgen zonnige perlo
den en droog weer. Zwakke tot matige
wind tussen west en noord. Aanzienlijk
lagere temperaturen.
(Zie voorts pagina 7)
3,35, p.kw. 10J)5
Klachtendienst bezorc/ing 18.00—19.00
(Van
sociaal-economische redactie)
)E werknemersorganisaties in de metaalindustrie hebben gisteren in de
Vakraad voor de Metaalindustrie een definitieve nul op het rekest ge-
egen voor wat betreft hun eisen tot het inhalen van de achterstand, die
ar hun mening door de loonontwikkelingen van dit jaar in „de metaal"
ontstaan. Een achterstand, die zij aan de hand van de meest recente
fers hebben geschat op 2,6 procent. De werkgeversvertegenwoordigers
dden wel begrip voor het standpunt van de vakbonden, doch zy achtten
t ongewenst aan deze achterstand, die de werkgevers overigens becijferen
1 procent, vóór 1 januari a.s. iets te doen. De vakbonden hebben daarop
•egedeeld, dat zij bij het indienen van hun voorstellen voor de cao van
t volgend jaar met de ontstane achterstand rekening zullen houden.
De besprekingen in de vakraad,
al tweemaal eerder waren afge-
>ken, hebben zich de gehele mid-
l tot in de avond voortgesleept
als bekend hebben de vaikbonden
werkgevers voorgesteld de moei-
dheden op te lossen door overeen
komen, dat de premielast der werk-
ners voor de ziekteverzekering zo-
ïig zou worden verminderd dat
:e verlaging ongeveer overeen zou
Tien met het door de bonden be
terde achterstandspercentage. De
rkgevers stelden daar aanvankelijk
enover, da/t zij bereid waren van
totale premie van 7,3 procent twee
icent voor hun rekening te nemen,
wijl de overige 5,3 procent op basis
1 pariteit zou moeten worden be
id. (Thans betalen werkgevers en
rkwemers van 7,3 procent ieder
helft. Dit is jn vergelijking met
iere bedrijfstakken unidk, omdat
rin ook een verzekering van een
^onwettelijke uitkering is begre-
De reële verbetering voor de
rknemers zou in dat geval echter
ïrkomen op een „loonsverhoging"
1 procenlt, waarmee de vakbon-
1 geen genoegen konden nemen.
B een later stadium van de bespre
ken verklaarden de werkgeversorga-
la-ties vóór 1 januari helemaal niets
ter te willen doen, voornamelijk
t daarmee het openbreken van
,o. gepaard zou gaan, iets wat uiter-
te ongewenst werd geacht. De werk-
ners stelden daar tegenover, dat
shts formeel van „openbreken" zou
men worden gesproken, omdat hel
«lijk om niet meer aou gaan dan
i „aanpassing".
n dit verband werd van de zijde
vakbonden verklaard, dat reeds ge
ne tijd door diverse ondernemingen
rdt afgeweken van het in de
rgelegde pariteitsbeginsel. Als v
ld werd de D.A.F. te Eindhoven ge
ïnd, waar volgens de voorzitter der
rknemersdelegatie, de heer R. Baarda,
n de Alg. Ned. Metaal Bedrüfsbond
dit opzicht „een vorm van zwart
a" zou worden betaald.
CONTROLE
|e heer Baandia verklaarde, dat de
ïcontnoledienst hiernaar een onder-
Ic heeft ingesteld, doch geen maat-
ïlen tegen de D.A.F. heeft aanbevo-
Inbegendeel, de D A.F. komt thans
nlijk voor één en ander uit: in
lenties voor persomeelswervixig wordt
end gemaakt, diait de onderneming
iten grootste deel van de premielast
r rekening neemt. (Naar wij v<
i betaLen die DA F.-werknemers
hts 1 procent premie, zodat het
f 2,65 procent méér betaalt dan w
het verplicht is). Volgens de heer
rda is de DA.F. reeds ongeveer
geleden tot deze regeling overge-
v Hij vreesde, dat ook andere be
ren „vormen van zwart loon" zul-
invoeren, nu de D A F. met haai
naatje" openlijk voor de draad komt
(NIET) IN STRIJD
e:
werkgeversdelegatie, ir. K. van der Pols,
dat hij hetgeen de D.AJT. in dit opzicht
doet afkeurt. Als het pariteitsbeginsel
betaling van de premie voor de
ziektekostenverzekering wordt verla
ten, is dit in strijfl met de ca.o, aldus
de heer v. d. Pols, die zei dat dit stand
punt door de werkgeversvertegenwoor
digers in de Stichting van ed Arbeid on
derschreven wordt.
De directie van de DA.F. denkt er
edhter anders over. Een woordvoerder
dit bedrijf verklaarde gasteravond
t er geen sprake
dat de D.AJF. zwarte lonen betaalt.
Het enige wat wij doen, zo zei hij,
het enigzins anders interpreteren v
artikel 22 van de c.a.o. voor de metaal
industrie. waarin staat dat „de premies
voor de ziektewet door de werkgevers
en de werknemers gezamenlijk en ge
lijkelijk worden betaald". Dit betekent
volgens de D.A.F„ dat „in de regel" de
werknemers 3,65 procent van het loon
voor deze sociale voorziening moeten
neertellen, doch de D.A.F. beschouwt de
regel van dit artikel niet als verplich
ting, maar als bevoegdheid, d.w.z. ails
een regel, waaraan de werkgever zich
kan, maar niet hóeft te houden".
De heer J. Lanser, tweede voorzitter
van de Chr. Metaalbednjfsbondzei ons
desgevraagd gisteravond het jammer te
vinden, dat de werkgevers de voorge
stelde mogelijkheid om de ontevreden
heid over de ontstane achterstand uit
de wereld te helpen, niet hebben aan
gegrepen. Overigens toonde de heer
Lanser zich verheugd, dat de werkge
vers erkenen. dat er door de loonontwik
kelingen, nadat de metaalvakbonden
vorig jaar hun edsen hadden gedepo
neerd, een achterstand is ontstaan, al
vinden ze dan dat die achterstand klei
ner is dan wij hebben berekend. Het is
nu voorlopig even afwachten geblazen,
aldus de heer Lanser, die echter verze
kerde, dat de vakbonden „hun 2,6 pro
cent" niet zullen vergeten
De officier van justitie bij de recht
bank in 's-Hertogenbosch, mr. P. J. H.
Duyx, onderzoekt thans of de interpre
tatie van de cao. by de D.A.F. juridisch
juist of onjuist is. Hy doet dit op
zoek van de loontechnische dienst, die
by de D.A.F. een onderzoek instelde naai
de beweerde uitbetaling van zwarte lo-
Op de stoelen van de afvaardi
ging van Mississippi op de de
mocratische conventie in Atlan
tic city zaten tijdens de tweede
zitting eindelijk afgevaardig
den: de strijdvraag of er ook
gekleurde afgevaardigden in de
groep van Mississippi mochten,
is opgelost.
0 H. J. Terhorst uit Nieuwleusen is gis.
teren in het ziekenhuis te Meppel over
leden aan de verwondingen die hij *s mid
dags bij een verkeersongeluk in zijn
woonplaats opliep. De heer Terhorst reed
bij het oversteken van de rijksweg
Zwolle-Meppel tegen een vrachtauto.
Een van de eerste (tele)foto's
van de schade, die de orkaan
Cleo op het Frans Westindisch
eiland Guadeloupe heeft ver
oorzaakt. Nadat de orkaan voor
bij was getrokkenwaagden de
overlevenden zich weer op
straat en probeerden te redden,
wat er te redden viel. De foto
werd genomen aan de zuidoost
kust van het eilandje Basse
Terre.
0 In Elspeet is gisteravond de 14-jarige
Wilhelmina van der Berg omgekomen,
toen zij met haar fiets tegen een auto
botste. Het meisje was afkomstig uit
Rotterdam en bracht haar vakantie door
in Elspeet.
Bonden benaderen minister
Van onze soc.-econ. redactie)
HHI 'aar wij vernemen hebben de sa-
iwerkendc bonden van overheids-
soneel de minister van binnen-
Ise zaken, mr. E. H. Toxopeus,
tocht zo spoedig mogelyk een
rlopig percentage vast te stellen
de trend der lonen in het parti-
ere bedrijfsleven, opdat het over-
Ispersoneel niet al te lang op al
ls een groot deel van de nabeta-
der loonsverhoging behoeft te
hten.
N OVfcals bekend zijn de loonsverhogingen
het overheidspersoneel gekoppeld
die van het particuliere bedrijfsle-
q waarbij rekening wordt gehouden
1 1 het gemiddelde percentage van alle
(Stijgingen in de collectieve arbeids-
2lde J reenkomsten van bedrijfstakken met
ninste 10.000 werknemers, zulks tel-
I gerekend vanaf 1 juli tot 1 juli.
Daar de loonsverhogingen bij het rijk
evenals in de meeste bedrijfstakken, per
1 januari worden gerealiseerd, is het
duidelijk dat telkens een nabetaling moet
plaatsvinden, die meestal nogal lang op
zich laat waohten, omdat de berekening
van het trendpercentage geen eenvoudi-
Differentiatie
Dit jaar is daar nog een extra „moei
lijkheid" bijgekomen, nl. de differentiatie
per onderneming, waartoe het loonak-
koord-1964 de mogelijkheid heeft gescha
pen. De bonden van overheidspersoneel
zijn nu van mening, dat aan de hand
van de thans reeds beschikbare cijfers
reeds bij benadering een trendpercentage
kan worden vastgesteld op basis waar
van een eerste nabetaling zal kunnen
plaatsvinden. Aan het eind van het jaar
of begin volgend jaar zou dan het res
tant kunnen volgen.
De bonden hopen, dat dit verlangen
spoedig in de centrale overlegcommissie
kan worden vervuld.
A VERSCHEIDENE uren te hebben
vergaderd heeft de militaire junta
in Zuid-Vietnam gisteren meegedeeld
dat zij er niet in geslaagd is een
nieuwe nationale leider te kiezen die
generaal Khan zal moeten opvolgen.
Khan werd begin deze week onder
druk van studenten en boeddhisten
afgezet als president. Welingelichte
kringen in Saigon zijn echter van me
ning dat generaal Khan als president
of als premier zal worden herkozen.
Deze veronderstelling vindt vaste grond
door het feit dat de boeddhistische leider,
Tbich Tam Chau, In een verklaring zijn
openlijke steun heeft gegeven aan de
afgezette president en aan de militaire
raad die naar de mening van de boeddhis
tische leider, aan de verlangens van hel
volk was tegemoet gekomen.
Deze verklaring zou versterking van
Khans positie beogen en er tevens op
gericht zijn het volk erop voor te berei
den, dat de man tegen wie de studenten
dinsdag hebben betoogd, wordt herkozen.
In de militaire raad zou onenigheid be
staan over de vraag of de junta zal wor
den ontbonden, zoals dinsdag onder druk
van boeddhistische eisen is meegedeeld.
Het dinsdag uitgegeven communiqué
scheen slechts te worden gesteund door
vijf leden van het uitvoerende comitié
van de junta. Er zijn echter aanwijzingen
dat de studenten in Saigon het commu
niqué van de junta steunen. De studenten
in Hué zijn er echter fel tegen gekant.
Zij gaven de junta 24 uur om zich te
ontbinden. Volgens deze studenten had
de junta geen recht een njeuwe leider te
Botsingen
Intussen is bekend geworden dat de
bloedige botsingen tussen boeddhisten er
katholieken, die zich in de omgeving var
Toerane in midden-Zuid-Vietnam, heb
ben voorgedaan aan tenminste z
personen het leven hebben gekost Men
neemt echter als zeker aan dat dit aantal
nog zal stijgen. De ziekenhuizen in Toe
rane liggen vol gewonden, doch het juiste
aantal kent men niet. De incidenten, die
zich in het vlakbij Toerane liggend dorp
Due Loi tussen boeddhisten en katholie
ken hebben voorgedaan, hebben tweedui
zend der laatstgenoemden dakloos ge
maakt. Militairen hebben vanmiddag het
vuur geopend op ongeveer 3000 katholieke
demonstranten, die, gewapend met stok
ken, messen, flessen en bijlen, het natio
nale hoofdkwartier in Saigon wilden be
stormen. Er vielen 6 doden en ongeveer
20 gewonden. De demonstranten eisten
het aanblijven van de militaire Junta,
danks het feit dat de boeddhisten het af
treden van deze regerende raad eise
(Voor vervolg zie pag. 11)
Conventie als één man:
Humphrey
uitstekende
vice-president
DE AMERIKAANSE democrati
sche party heeft gisteravond op
haar conventie in Atlantic City Lyn
don B. Johnson bij acclamatie aange-
•n als kandidaat voor het presi
dentschap bij de verkiezingen die op
dinsdag 3 november worden gehou
den. De vijfhonderd afgevaardigden
begroetten president Johnson met
daverend applaus, toen hy kort na
zyn benoeming de „Convention Hall"
betrad om bekend te maken wie hij
ice-president naast zich zou wil
len zien.
senator Hubert Humphrey van Minne
sota .aan te wijzen als vice-president.
Hij bezit alle kwaliteiten om deze
functie en die van president, als het
nodig mocht zyn, te bekleden.
Hij heeft «en lange ervaring in het
openbare leven en kent de problemen
van alle Amerikanen, aldus Johnson
Ook de benoeming van Humphrey ge
schiedde daarna met acclamatie.
Het voorstel om president Johnson bij
acclamatie te benoemen werd gedaan
door een vrouwelijke afgevaardigde uit
Florida, die daarmee een enorm lawaai
ontlokte. Voor John McCormack, de voor
zitter van het Huis van Afgevaardigden
en voorzitter van de conventie, was dit
voldoende aanleiding om te constateren
■C Lnn-
+SFH=t-
«OliUltMIIBII.
Official dealer Leiden e.o.
1~)E vliegenwolken, waardoor heel wat mensen in allerlei streken van ons
land (met name het Sticht cn beneden de grote rivieren) zich de laatste
paar dagen geplaagd voelen, is slechts van korte duur. De langwerpige, weke
vliegjes, die bijv. in wasgoed vieze vlekken achterlaten en een werkelijke
plaag zijn voor de automobilisten die een schone ruit gewend zijn, zyn nor
maal in deze tijd van het jaar. Alleen zijn er dit jaar door het warme weer
meer dan anders. De plantenziektenkundigedienst in Wageningen zegt dat de
pikzwarte rouwvliegjes (zo heten ze) niet schadelijk zijn voor de volksge
zondheid. Hoogstens een paar dagen kan deze vliegenplaag nog duren. Dan is
het weer voorbij, ook voor de vogels die zich met deze vliegjes voeden. Het
enige advies dat de deskundigen geven: ga niet spuiten met insectendodende
stoffen, want u treft dan ook de nuttige insecten ramen dichtheb nog
even vrede met deze vliegjes, want ze zijn de vrucht van een heerlijke, warme
zomer.
dat het voorstel bij acclamatie was aan-
Tot nu toe zijn alleen Franklin Roose
velt en Dwight Eisenhower door hun par
tijen bij acclamatie tot kandidaat voor
het presidentschap benoemd. Roosevelt
werd in 1936 en 1940 en Eisenhower in
1956 aangewezen
Het enthousiasme van de afgevaardig
den kende bij de binnenkomst van hun
leider bijna geen grenzen. In een korte
rede dankte Johnson, die juist vandaag
zyn 56ste verjaardag viert, de conventie
de eer die zij hem had bewezen en
verklaarde dat hij de partij in november
naar een geweldige overwinning zou lei-
By het bekendmaken van de naam
van zyn medestrijder in de verkie
zingscampagne zei Johnson nog dat h(j
zijn keuze had gedaan na langdurig
beraad en gebed, waarbii hij tot de
overtuiging was gekomen, dat hy zich
sterker zou voelen als regeringsleider
wanneer hy Humphrey naast z'ch zou
hebben grote meerderheid van de
democratische leiders deelt mijn stand
punt, verzekerde Johnson de afgevaar
digden. „Humphrey is de beste man in
Amerika voor de functie van vice-
president".
(Voor vervolg zie pag. 11)
Yoor de -presidentsverkiezingen
van november beschikt de demo
cratische partij in de Verenigde Sta
ten over een sterk team.
De kandidaatstelling van de heef
Johnson stond uiteraard vast Zij is
dan ook geschied bij acclamatie. Deze
acclamatie is toegevallen aan de kan
didaat voor het vice-presidentschap,
de senator Humphrey, velen onzer al
vertrouwd door de televisie.
Het ambt van vice-president is uiter
mate gewichtig. Bij wegvallen van
de president neemt de vice-president
zonder meer diens plaats in. Truman
was eens vice-president, Johnson
evenzeer. Beiden hebben, eenmaal tot
de hoogste post geroepen, zich als
voortreffelijke presidenten ontpopt.
Is het wonder, dat de aanwijzing van
de vice-president alle zorg behoeft?
Waarbij komt, dat president Johnson,
wordt hij gekozen, voornemens is aan
het ambt van de vice-president meer
inhoud te geven. Belangrijke taken
heeft hij hem toegedacht hetgeen
ook wel ligt in de lijn van de staat
kundige ontwikkelingen.
Senator Humphrey is een man van
lange ervaring en groot gezag in de
Amerikaanse politiek. Op de demo
cratische conventie van thans heeft
hij gepoogd, oplossingen te vinden
voor pijnlijke problemen waarvoor
men daar staat kennelijk tever
geefs. maar reeds de pogingen bewij
zen zijn centrale positie. We zullen
van senator Humphrey, de vermoe
delijke vice-president van straks, nog
wel meer horen.
TN ZUID-VIETNAM verkeren de
A Amerikanen in ee.i uiterst moei
lijke situatie. Zij hadden het land
willen beschermen tegen het com
munisme. Nu zien zij zich in de rng
aangevallen.
Merkwaardig dat Amerika zo dik
wijls ongelukkig is in zijn buiten
landse politiek. Het wedt nogal eens
op de verkeerde mensen en groepen,
het schuift figuren naar voren en
bekleedt ze met gezag, om te ervaren
dat die niet het vertrouwen hebben
van de bevolking. Zo ook in Zuld-
Vietnam.
Men vergete niet, dat het hier als
regel gaat om jonge democratieën.
Democratieën die voor alles behoefte
hebben aan een rustige ontplooiing
van de mogelijkheden, maar die
helaas geworpen zijn in de stroom
versnellingen van deze tijd. En tegen
deze uitdaging zijn ze niet opgewas
sen.
Als in zovele jonge democratieën zijn
het ook in Zuid-Vietnam de studen
ten die zich roeren. Dat heeft zijn
begrijpelijke redenen. Zij vormen de
jonge intelligentie, zij leven bewust,
zij voelen wellicht de verantwoorde
lijkheid zoals die in rijpere staatsvor
men het deel Is van Iedere burger.
Waarmee uiteraard niet gezegd is,
dat de studenten altijd verstandig
handelen.
Voor Amerika is de gang van zaken
ontmoedigend. Men had zich in Zuid-
Vietnam reeds zware offers getroost
Ondank lijkt nu de beloning. Waar
bij voor de bepaling van de nu te
volgen gedragslijnen zich de nadering
in eigen land van de verkiezingen
stellig zal doen gevoelen.
(Van onze parlementsredactie)
Heeft de Nederlandse regering ei
kat in de zak gekocht toen zy
Frankrijk de AMX-13 bestelde? Het
heeft er de schijn van. In oktober
van het vorige jaar werd by een i
tal van deze tanks een mankement
ontdekt aan de lagerdrukgroep van
de koppeling en aan de oliekering,
terwyl thans gebreken aan de op
hanging van het kanon zijn gecon
stateerd.
Niet alleen de verhouding tussen Frank
rijk en Nederland, doch merkwaardiger
wijze ook die tussen enkele figuren in
de Christelijk-Historische Unie dreigt
door de affaire te worden verstoord.
In het C.H.-weekblad schreef E. H. van
Eeghen uit Amsterdam deswege werd
hij gisteravond voor de NCRV-camera
gehaald dat de toestand niet minder
dan angstaanjagend is. „Mechanisch is
deze tank een onding dat voortdurend
ernstige mankementen vertoont. Zelfs
onder de beste omstandigheden is deze
tank nauwelijks operationeel te houden
voor langere tijd, speciaal indien terrein-
werk verricht moet worden. Zelfs na de
geplande verbeteringen zullen de be
staande euvels niet afdoende verholpen
zijn. Het is werkelijk onbegrijpelijk hoe
onze legerleiding ooit tot de aanschaf
van deze kostbare lichte tanks is kunnen
overgaan. Een groot gebrek aan tech
nische deskundigheid blijkt hieruit. Het
is dan ook geen wonder dat de tankbe-
manmngen weinig vertrouwen in deze
tank hebben, terwijl juist het omgekeerde
een eerste vereiste is voor een offen
sieve geest, die dit dienstwapen moe
kenmerken. In plaats van de aanschaf
van de AMX-tank stonden er wel dege
lijk betere alternatieven open. Toch blijft
men nu maar op de ingeslagen weg voort,
sukkelen, er In feite op speculerend dat
er geen oorlog zal lobrekon."
Maj. Anemaat
Als verdediger van het beleid van
staatssecretaris Calmeyer en chef gene
rale staf Van de Wall Bake, trad op
de majoor van de generale staf J. Ane-
maet, leraar aan de hogere krijsschooL
Deze verklaarde dat de sortering wel
bijzonder klein was toen de AMX werd
gekozen. Het enige redelijke alternatief
was de Walker bulldog, die echter twee
maal zo zwaar was als de AMX, veel
minder beweeglijk en een te licht kanon
had (76 mm). Een voordeel van de Wal
ker bulldog was echter het moderne
overbrengingssysteem. En als we vender
de heer Anemaet nog even aan het woord
laten: „De AMX-tanik had zijn betrouw
baarheid bewezen onder werkelijk niet
gunstige klimatologische omstandigheden
van de Sinai-veldtocht en last but not
least bood hij de bij de Walker bulldog
niet aanwezige mogelijkheid tot inpas
sing in een complete „familie" van panit-
serrupsvoertuigen met alle voordelen met
(Voor vervolg zie pag. 11)
VERWARMING
DEMONSTREERT
Signaal voor de aftocht.