Nieniwe leldse Courant Anti - Rem-wetsontwerp enigszins gewijzigd Meerderheid wil ARP-CHU samen r Commissie-Francois achter regering REM zocht akkoord Delegatie Mississippi niet op partijconventie „Grote Mink' wellicht opvolger van Khan Grote branden in Da Naug: zes doden Twee doden op spoorovergang Commentaren Woensdag 26 augustus 1964, 45ste jaargang Kans op onweer zonnig. Later plaatselijk onweer met enige afkoeling. Overwegend matige wind tussen zuid-oost en zuid-west. Directeur: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD „Stantvastigh b gheblevea mijn hort in teghenspoet" 3,35, p.kw. 10 05 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 i Rl parlementsredactie) Vlak voor de indiening van de nota van wijzigingen op het wetsontwerp, dat een einde aan de T.V. Noordzee moet maken, heeft de R.E.M. een po ging in het werk gesteld om met de minister van justitie tot een vergelijk te komen. De R.E.M. kwam tijdens een audiëntie met het voorstel om een uitleveringsverdrag te sluiten. Van de zijde van de R.E.M. zou men zich ver plichten om personen, die zich op het televisie-eiland aan een strafbaar feit hadden schuldig gemaakt, aan de Ne derlandse justitie uit te leveren. Men toonde hiertoe bereid omdat men ge voelig was voor het argument, dat het R.E.M.-eiland geen rechtsvacuüm mag zijn. Zoals was te verwachten is minister Scholten op dit voorstel niet ingegaan. Het is immers niet de bedoeling om alleen de Nederlandse strafwet op het eiland toepasselijk te verklaren. Boven dien kan met een buitenlandse N.V. geen verdrag worden gesloten. De ver tegenwoordigers van de R.E.M. waren niet bereid om mee te delen welke staat achter deze buitenlandse N.V. schuil gaat. Tenslotte heeft de bewinds man in het onderhoud gezegd, dat de rechter een officier van justitie wel eens niet ontvankelijk zou kunnen ver klaren op grond van het feit, dat de Nederlandse wetten niet op het R.E.M.- eiland van kracht zijn. (Van onze parlementsredactie) De ministers Scholten en Luns hebben enkele wijzigingen aangebracht in het wetsontwerp, dat een einde moet maken aan T.V.-Noordzee. De wij zigingen zijn niet van fundamentele aard. Ondanks de vele bedenkingen, die in het voorlopig verslag van de Tweede Kamer zijn geformuleerd, blijft de regering van oordeel, dat de opzet van het wetsontwerp principieel juist is. Daarom voelt zij zich geschraagd door de commissie-Francois, die unaniem heeft verklaard, dat de maatregelen, die de regering tegen het R.E.M.-eiland wil nemen, noodzakelijk zijn ter bescherming van de rechts orde van Nederland en in overeenstemming met het volkenrecht. De wijzi gingen dienen dan ook slechts ter vermijding van misverstanden omtrent de rechtsgrond en de draagwijdte van de voorgestelde regeling. Volgens de commissie-Francois een commissie van volkenrechtdeskundigen gaf het oorspronkelijke ontwerp tot misverstand aanleiding. Dit artikel geldt ook voor mijnbouwin- stallaties. Tevens is het mogelijk ge maakt om ambts- en rechtsgebieden zich te doen uitstrekken tot plaatsen, waarop zich een installatie bevindt Het ontwerp is een soort van raam wet, zo blijkt opnieuw. In de Tweede Kamer is als bezwaar naar voren ge bracht, dat de Kroon geheel vrij is om te bepalen welke wetten wel en welke niet voor het eiland zullen gelden. De regering is aan dit bezwaar tegemoet gekomen door de aanwijzing van voor schriften bij algemene maatregel van bestuur te onderwerpen aan bekrachti ging van de wet Door deze wijziging De thans antwoord is grotendeels gewijd aan het ophelderen van misverstanden, die vol gens de ministers van justitie en van buitenlandse zaken in en buiten de Ka- met zijn ontstaan. De bedoeling van de regering is geen andere dan de wer kingssfeer van Nederlandse wettelijke bepalingen uit te strekken tot hetgeen zich op installaties op de bodem van Noorzee afspeelt. De R.E.M. door kruist met haar televisie-uitzendingen de in Nederland geldende rechtsorde daarom ligt het in de bedoeling om de voorschriften met betrekking tot zendinrichtingen, zoals deze in de Tele graaf- en Telefoonwet zijn neergelegd, op de installatie van toepassing te ver klaren. Verder wordt met name ge dacht aan de strafprocessuele bepalin- gebdie het toepassen van dwangmidde len. zoals inbeslagname, regelen. Doch ook andere wettelijke voorschriften kun nen toepasselijk worden verklaard. In het gewijzigde ontwerp is een artikel ingevoegd, waarin staat dat de Neder landse strafwet toepasselijk is op ieder, die zich op een installatie ter zee aan enig strafbaar feit schuldig maakt. Niet akkoord met compromis De vrijwel geheel uit blanken be staande delegatie van Mississippi naar de prtijconventie van de demo craten in Atlantic City heeft gewei gerd de tweede zitting van gister avond bij te wonen. De afvaardiging kon niet akkoord gaan met het com promisvoorstel van de commissie voor de geloofbrieven, waarin werd bepaald, dat de „blanke" delegatie uit Mississippi zou worden toegela ten, aangevuld met twee leden van de democratische vrijheidspartij (die voornamelijk negers onder haar le den telt). Toen de tweede bijeenkomst van de conventie gisteravond om half negen (Amerikaanse tijd) begon, stond de andere delegatie van Mississippi, die van de vrijheidspartij, voor de geslo ten ingang van de zaal. De politie deelde de delegatie mee dat er binnen geen plaats meer was. Toch zagen nog vijf leden van deze afvaardiging kans een stoel in de grote vergaderzaal te veroveren. Ze weigerden gevolg te ge ven aan het verzoek van functionaris sen van de democratische partij, te vertrekken. De uit blanken bestaande delegatie zou de verga'deringen mogen bijwonen op voorwaarde dat zü de kandidatenlijst voor de komende verkiezingen, met pre sident Johnson bovenaan, zou steunen. De twee aanvullende leden, de voorzit ter van de negerdelegatie Aaron Henru, en de predikant Edwin King, zouden volgens het compromisvoorstel stem recht krijgen. De overige gedelegeerden van de democratische vrijheidspartij zou den de vergaderingen als „eregasten" mogen bijwonen. Intussen heeft de commissie voor de geloofsbrieven besloten de partijconven tie voor te stellen maatregelen te nemen om een dergelijk conflict voortaan te vermijden. Er zal een speciale commis sie worden gevormd, die erop moet toe zien dat de verkiezing van de afgevaar digden van de staten zonder discrimina tie zal plaatsvinden De conventie zelf heeft zich overigens weinig van de moeilijkheden met de de legatie van Mississippi aangetrokken. Met algemene stemmen werd gisteravond het partijprogramma goedgekeurd zoals dat door de speciale commissie was vast gesteld De voorzitter van deze com sie, Carl Albert, had voor de stemming als zijn mening te kennen gegeven, dat het ccn typisch „Lyndon Johnson-pro- gramma" is. De democratische partij hoopt met dit gematigde anti-extremis tische programma de onafhankelijke kie. zer en de republikein met gematigde op> vattingen voor de democratische kandi daat te winnen. De vaststelling van het partijprogramma van de democraten heeft overigens heel wat minder voeten in de aarde gehad dan die van het pro gram van de republikeinen op de con ventie enkele weken geleden in San Francisco. Goldwater dentschap, senator Barry Goldwater, gis teravond in Cleveland toegezegd dat de Navo-landen de gelegenheid zullen krij gen rechtstreeks of via diplomatieke ka nalen ,,in te haken" op de speciale telex- lijn tussen Washington en Moskou, als hij president wordt. Hij betichtte president Johnson en de democraten ervan dat ZÜ de eenheid van de Navo-landen hebben ondermijnd, hetgeen hij een van hun „af schuwelijkste mislukkingen" op het ge bied van de buitenlandse politiek noem de. Te vaak had Washington met passe ring van zjjn bondgenoten rechtstreeks eenzijdig met de Sowjetunle onder handeld. De zg. „hete lijn" met Moskou noemde Goldwater een „ongelukkig sym bool" van de huidige verhouding. Door de bondgenoten van de Verenigde Sta ten bü deze verbinding te betrekken, zouden de communistische leiders weten dat zij te maken hebben met het gehele Atlantische bondgenootschap, aldus Gold- Hij meende ten slotte, dat de V.S. een weg moeten vinden om de Navo te voor zien van haar eigen voorraad tactische kernwapens, „welke men terecht con ventionele kernwapens zou kunnen noe- l". Deze wapens bezitten volgens Goldwater niet meer vuurkracht dan wapens die bij de oorlogen in het jongste verleden werden gebruikt. komt het zogenaamde gemeen overleg beter to zijn recht. Behalve uitstrekking van de wer kingssfeer van wettelijke bepalingen, wil de regering door het stellen van re gels verhinderen, dat installaties wor den opgericht op een wijze, die onrede lijke belemmeringen oplevert voor het gebruik Van de vrije zee, zoals dat door het volkenrecht wordt beschermd Zij beschouwt dat als een volkenrechte lijke plicht Er moeten bijzondere voor schriften kunnen worden vastgesteld de plaats, bouw en inrichting van installaties in het belang van scheep vaart en visserij, wetenschappelijk on derzoek, het leggen van kabels en pijp- ldeingen en het voorkomen van veront reiniging van de zee. (Voor vervolg zie pag. 7) De dertigjarige glazenwasser J. Nor- bart uit Breda is gistermiddag tijdens werkzaamheden aan 't gemeentehuis Ulvenhout van een hoogte van negen meter op straat gevallen. De man werd levensgevaarlijk gewond overgebracht naar het ziekenhuis. Derde staatsgreep niet onmogelijk De leden van de Zuidvietnamese mili taire revolutionaire raad zyn vandaag bijeengekomen om een nieuw staatshoofd te kiezen voor het door het communisme bedreigde land dat voorts te lijden heeft onder betogingen van boeddhisten en studenten en andere wanordelijkheden. Vanmiddag om één uur was er door de raad nog geen beslissing genomen. Een woordvoerder van de regering verklaarde niet te weten of de nieuwe nationale lei der de titel van president zou krijgen, die van premier of die van staatshoofd. Men neemt aan, dat de werkelijke macht in handen zal blijven van generaal- majoor Ngoejen Khan. De bijeenkomst, die werd gehouden het zwaarbewaakte hoofdkwartier van generale staf bij het vliegveld van Saigon, werd bijgewoond door generaal-majoor Doeong Van Minh, het staatshoofd dat tien dagen geleden door Khan werd af gezet. Ook vier generaals die op 30 januari onder huisarrest werden geplaatst, waren op de vergadering aanwezig. Studentenleiders in Saigon hebben ver klaard dat zij elk besluit van de raad zullen aanvaarden wat betreft de benoe ming van een nieuwe leider. Khan heeft, naar uit Saigon wordt ver nomen, verklaard overtuigd te zijn dat hjj het bewind in het land in handen kan houden. In sommige kringen echter wordt een derde staatsgreep niet ori gelijk geacht. Verwacht wordt dat vandaag nog nieuw staatshoofd door de militaire raad zal worden gekozen in de plaats Khan. Waarnemers menen dat generaal Doeong Van Minh, bijgenaamd de „grote Minh", de meeste kans maakt om tot pre sident te worden gekozen. In Washington is meegedeeld dat de V.S. generaal Khan volledig zullen blijven Taptoe-Delft, het jaarlijkse eve nement dat vandaag officieel begint, maar gisteravond op de generale repetitie was er ook al te genieten. steunen, ook al is hjj nu als president afgetreden. Zij blijven Khan beschouwen als de werkeiy(jp machthebber, zo wordt gezegd. Over de gang van zaken bij de ver andering die gisteren in Zuid-Vietnam, na dagen van onrust en betogingen doo» studenten en boeddhisten zijn aangekon digd wordt nader gemeld dat Khan, nadat hij door de voor zijn paleis samenge stroomde menigte gesommeerd was naar buiten te komen en het volk toe te spre ken, met een kleine ongewapende geleide in een luidspreker-auto plaats nam mei een van de leiders der betogende studen ten. Deze student las de gestelde eisen voor en Khan gaf zijn mening over de verschillende punten, .zeggend dat aar. de meeste van de verlangens tegemoet werd gekomen. Daarop sloot hij zich bij het geroep van „weg met de dicta tuur" door de betogers. „Ik wilde samen met u het communisme, kolonialisme, neutralisme en de dictatuur, ook de mili taire dictatuur afzweren", zo voegde hij er aan toe. Khan heeft de betogingen van gisteren niet met geweld willen onder drukken. De soldaten en de politie die zijn imbtswoning bewaakten droegen geen wapens bij zich. De onlusten in het land duren nog voort De menigte heeft dorpje in de omgeving van het plaatsje Da Nang, dat voor het grootste deel be volkt wordt door rooms-katholieken plat gebrand. Een bataljon parachutisten dat dit dorpje moest beschermen moest wij' ken voor de massa betogers. In Da Nang zelf staken de betogers een bioscoop brand en nog een aantal andere gebou- Tegen middernacht zag de lucht boven de stad rood van de vele branden. Bij deze onlusten kwamen vijf mensen om het leven, terwijl ccn groot aantal werd gewond. Bij een ander incident in deze stad heeft een militair in een jeep niet geïdentificeerde man gegrepen, die naar werd gezegd een pistool trok toen de menigte de jeep naderde. De menigte sleurde de man van de jeep en sloeg hem Schout-bij-nacht L. E. H. Reeser, heeft gisteren aan boord van Hr. Ms. vliegkampschip Karei Doorman in Den Helder het commando over smaldeel V overgedragen aan commandeur jhr. W. C. M. de Jonge van Ellemeet. Tijdens de rede van de scheidende conmmandant waaide de speech van de lessenaar. De adjudant van com mandeur De Jonge, die links toekeek, haastte zich om de papieren bijeen te garen. De 24-jarige ongehuwde heer B. Thie- len uit Venray en de zeventienjarige mej. C. Geurtjens uit Bergen in Lim burg zijn gisteren om het leven geko men bij een botsing tussen hun bestel wagen en een reizigerstrein op de niet- beveiligde overweg in Grubbenvorst. Het uitzicht op de overweg was goed. De trein NijmegenVenlo had onge veer een uur vertraging. Beter liep het af bij een botsing in Den Bosch tussen een Belgische bus en eep rangerende trein. Twee Belgische meisjes werden licht gewond. Het ongeluk was het gevolg van een misverstand. Het rangeerdeel werd zoals gebruikelijk bij een overweg vooraf ge gaan door een rangeerder die met zijn rode vlag een signaal gaf aan de machi nist dat hij kon doorrijden. De chauffeur van de bus dacht echter dat het teken voor hem was en trok op, met als resul taat een flinke botsing. Uit kas commando's f 80.000 verdwenen Uit het kantoor van de administrateur van het korps commandotroepen in Roo sendaal is eergisteravond een bedrag van f80.000 gestolen. Dit geld was bestemd voor de uitbetaling van de salarissen van officieren en onderofficieren van dit De marechaussee stelt een onderzoek in met steun van de afdeling opsporings bijstand van het ministerie van justitie. De legervoorlichtingsdienst deelde mee dat men in het belang van het onder zoek geen nadere mededelingen over de inbraak kan doen. Nadere Nipo enquête bewijst: FEN overweldigende meerderheid onder aanhangers zowel van CHU als ARP blekt voor samengaan in protestants christelijke partij te zijn. Een tweede diepgaander enquête deze zaak van liet NIPO heeft dit i getoond- Van de ondervraagden die in tegen stelling met de eerste steekproef (450 ondervraagden) thans 1022 geënquê teerden omvatte, had 88 procent var de AR-aanhangers een oordeel (ir Pierprijsaf faire: EMS in beroep bij gerechtshof De raad van bestuur van de Exploi tatie Maatschappij Scheveningen N.V. (EMS) heeft besloten vandaag bü het gerechtshof in beroep te gaan van de beschikking die de Haagse rechtbank maandag heeft genomen in de plerprüs- affaire. Het hof beslist volgens de wet economische delicten zo spoedig moge- IÜk. Tegen de ministeriële prijsmaatregel gaat de EMS in beroep bij het college van beroep voor het bedrijfsleven. De EMS heeft daartoe de tijd tot 7 septem- juni 79 procent) en 84 procent van de CHU-aanhangers een oordeel over een al of niet samengaan. Van degenen die een mening hadden was 92 procent van de AR-aanhangers (vorige enquête 88 procent) en was 90 procent der CHU- aanhangers voor samengaan (vorige enquête 92 procent). In beginsel is er derhalve büzonder weinig verschil tussen de uitslagen van de eerste en de tweede enquête. Dit tweede NlPO-onderzoek brengt Inder daad het bewüs dat een bijzonder grote meerderheid onder aanhangers van CHU en ARP voor één grot prot. chr. party is. Zoals men zich wellicht herinnert stel den we onlangs in een artikel over deze materie de mogelijkheid dat een tweede NIPO-enquête het bewijs voor een (door sommigen aangevochten) NIPO-gelijk zou kunnen leveren. Dit nu is thans ge beurd. Onder aanhangers van andere partijen zoals KVP, PvdA en WD leefde de be wuste vraag, evenals de eerste keer bleek, veel minder, wat begrijpelyk is: va KVP had 40 procent der ondervraagden een oordeel, van de PvdA 45 procent van de WD 56 procent Ook onder deze „oordeel-hebbers" ren er velen die voor samengaan zijn: 84 procent bij de KVP. 69 procent bij de PvdA en 98 procent bij de WD. (Voor vervolg zie pag. 7) "yOOR DE minister van Justitie is er alle reden tot voldoening. On getwijfeld staat de regering een stuk sterker, nu de commisie-Francois unaniem heeft verklaard, dat de voorgestelde maatregelen tegen de R E.M. noodzakelijk zijn ter bescher ming van de Nederlandse rechtsorde en in overeenstemming met het vol kenrecht- Deze steun kan de regering zeker gebruiken, waar bekende vol- kenrechtsdeskund. als de Belgische hoogleraren Rolin en De Pauw tot de slotsom waren gekomen, dat het anti-R.E.M.-wetje als in strijd met het volkenrecht moest worden be schouwd. Dezelfde conclusie was ook getrokken door de Utrechtse hoogle raar in het volkenrecht prof Bos, op wie het ontwerp zelfs de indruk van noodweerexces had gemaakt- Nu. dat is het beslist niet. Met de minister verheugen we ons er over, dat de gedaclitengang van de regering bij de commissie van advies volledige instemming heeft gevonden. Naar zijn wezenlijke in houd behoefde het ontwerp niet te worden gewijzigd; het is alleen wat uitgebreid en de formulering is ver beterd. De belangrijkste wijziging lijkt ons, dat het parlement mee zal beslissen over de aanwijzing van de wettelijke voorschriften, die voor een installatie ter zee toepasselijk wor den verklaard. De algemene maat regelen van bestuur, waarbij dit zal geschieden, moeten bij de wet wor den bekrachtigd. Verstandig komt het ons voor, dat de regering de vraag uit de weg heeft weten te gaan of de oprichting van een Installatie ter zee zelf vol kenrechtelijk toelaatbaar is. Mits men voldoet aan bepaalde voorwaar den omtrent de plaats en de inrich ting. mag men naar het oordeel van de Nederlandse regering rustig op het continentale plat een installatie neerzetten; beslissend is wat zich op die installatie afsneelt- Ten aanzien van de R.E.M. bestaat daarover geen onzekerheid. Daar wordt het Amerikaanse systeem van commerciële televisie geïntroduceerd dat de Tweede Kamer anderhalf jaar geleden, bij ale verschil van mening, nadrukkelijk heeft afgewezen. Zo doende wordt de in Nederland gel dende rechtsorde doorkruist, hetgeen voor elk weldenkend mens onaan vaardbaar is, ook al zou hij zelf de R.E.M.-uitzendingen nog wel kunnen waarderen. De rechtsorde is een veel groter goed dan de televisie. Niet iedereen is zich dit evenwel bewust Daarom blijft het te betreuren al geven we onmiddellijk toe. dat de materie nieuw en moeilijk was dat de regering dit werkstuk niet eerder op tafel heeft kunnen leggen- Nu komt het pas in behandeling als de R.E.M. zich al een zekere mate van goodwill heeft kunnen verwer ven- En nu we toch aan het betreu ren zijn: niet minder spijtig vinden we het dat het kennelijk niet mo gelijk is (geweest) om tegen radio Veronica op te treden zonder in een volkenrechtelijke controverse te ver zeilen. Zulks in tegenstelling tot het R-E.M.-project. Wat Veronica betreft zullen we moeten wachten op een Europese conventie. T~)E Nederlandse Christelijke Bond van Overheidspersoneel heeft de minister van defensie gisteren een rapport aangeboden, waaruit duide lijk blijkt, dat de reeds lang be staande klachten over de samen werking en de onderlinge verhou ding tussen de militaire- en de bur gerambtenaren, ressorterende onder het ministerie van defensie, niet uit de lucht gegrepen zijn. Er blijken zich, om allerlei begrijpelijke re denen, tal van moeilijkheden en spanningen voor te doen, die een gezonde uitvoering van militaire za ken in niet geringe mate kunnen belemmeren. Niet alleen met het oog hierop, maar ook in het belang van de betrokken ambtenaren zelf, is het noodzakelijk dat op zijn minst de voorwaarden bestaan, op basis waarvan teamwork althans m o g e 1 ij k is. Dit geldt uiteraard voor alle verbanden, waar in mensen samen-werken. Zelfs als die basis aanwezig is, maken de men sen het elkaar dikwijls al moeilijk genoeg. De N.C.B.O. heeft minister De Jong een aantal maatregelen in overwe ging gegeven, die er toe kunnen leiden dat veel van de huidige span ningen worden weggenomen. Het tot dusverre door hem gevoerde re- organisatiebeleid, de dankbaarheid, waarmee hij het rapport in ont vangst heeft genomen en de toezeg ging die hij daarbij heeft gedaan, wettigen de verwachting, dat de minister zich niet bij de gesignaleer de wanverhoudingen zal neerleggen. Bij een nachtoefening op de tankbaan |in De Vlasakkers bij Amersfoort is van nacht een jeep, waarin de 20-jarige, uit Tilburg afkomstige, dienstplichtige sol daat P. W. T. M. Rijnen van het 106 ver- bindingsrasterbataljon te Ede zat, over de kop geslagen. Soldaat Rijnen werd zwaar gewond en is enige uren later in het hospitaal in Utrecht overleden. (Tüta) „Welke kleur lippenstift zou mij het best staan, als ik groot ben?"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 1