STENEN BAKKEN IN GENK Feest op Tahiti Kostbaar verjaarsgeschenk voor protestanten op Nias DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD ZONDAGSBLAD ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1961 |illilillilliliiiilliillliiiilllllliilliillliiiiiiinilllili^ Geestelijke vakantie- opfrisser voor jongelui Ds. J. Lukasse, de jonge predikant tan de Bel gische Evangelische Zending in Genk. (Van e 3 onzer redacteuren) Stenen bakken „VV1111. land. Dat deden de Israëlieten In Egypte en dat doen deze zomer Nederlandse jonge mensen in Bel gië. Maar dat is dan ook de enige overeenkomst, want de Israëlieten verrichtten dwangarbeid in balling- vlillore ■chap en de Nederlandse jongelui diepte verscheidenen ook meehelpen met het stenen maken. De Nederlandse jongelui vormen een tamelijk homogeen gezelschap. De meesten zijn Middelbare scho lieren van wat men noemt „ortho doxe huize". Zij troffen in Genk een geestelijk klimaat aan. dat hen in het begin wat vreemd lag. maar nu zeggen ze dat dit vakan tiekamp him een geestelijke op- frisser heeft bezorgd. De heer A. A. Kleyne uit Rotter- vreemd dam (Hervormd-Geref. Bond, 26 jaar en volgend jaar naar hij hoopt theologisch student in U- trecht) zegt: ,,In het begin heb ik mijn stekels opgezet. Ik veron derstelde hier een soort Halleluja- christendom te vinden, waar geen zit. Maar ik heb gezien ytn.de° ,ln, de Belgisch-Limburgse dat het „leven vanuit het geloof", Industriestad Genk een vrijwillige waarover men het in onze kringen kÏCÏÏ met at ltcnen altiid 20 druk hee"- hier werkelijk -!*_ st®ne4n>_Srote betT bestaat in de praktijk van het da- de gelijks leven". blokken, zijn bestemd bouw van een nieuwe kerk Belgische Zending. Het vakantie kamp duurt van 15 juli tot 1 sep tember en als er niet al te veel regen meer komt halen ze de tien- Voor de totaal ongeveer 25 Ne- duizend. Dat is ongeveer genoeg derlandse jongemensen heeft dit raë's (inheemse heiligdommen) leggen voor een =n afgodsbeelden worden verwoest protestants school- of onherstelbaar vertninkt, en de wezen, waaraan tien geboden gaan de grondslag inzonderheid de vormen voor de burgerlijke wet. naam van Charles Nott, de eenvoudige metselaar Viénot verbonden van weleer, die zich ontpopte in is. die er niet voor taalkundige en vertaler van terugdeinsde zono- maat en Hayward ma- dig ook aan het triomfale tournee over politieke front op het eiland. de bres te staan j o*-n„ Vier jaren later wordt een ko- en de belangen de Stille Zuidzee, bekend__ge- iossale koninklijke zendingskapel van de zendelings met drie preekstoelen ingewijd, scholen te verdedi- Zomer 1796 lag Theems te Londen i voor de wal, waarvan de naam weldra op veler lippen zweefde. Daar was ook wel reden voor. In de eerste plaats was het schip sinds kort eigendom van het Londense Zendingsgenoot- groot fgrmaaf schap; vervolgens zou het uit- 4 met bestemming Tahiti wordt hun het Evangelie verkon digd. En de (ouderwetse) naai machines in de kerk doen 's zon dags dienst als zitplaats voor de kinderen van de gemeente.... Een ander middel tot de ver breiding van het Evangelie in Genk is de Schooi met de Bijbel. Eén van de zeven in heel Bel gië en met ruim 150 kinderen ook worden door de reizen van Wal- een van de grootste. Vele rand- ijs en Cook; en tenslotte wer- gevolgd door de doop van koning gen. rooms-katholieken weigeren hun den de passagiers gevormd door Pomaré, die wel eens de Tahi- Een Ecole pasto- kmderen naar de roomse scholen een gezelschap van niet minder tiaanse Clovis genoemd wordt. raje moet voorzien van d.nScïioolmet d« dan 30 zemlmïsarl,ciders, van in de toekomstige ^Verkondiging vsn „et Kvenge- M fmtSSie gSPjgg van VEE vie^geo^ndr're^eHiVen.'": d<>nd^w- hÓSïn' door' v«n"ïëti££ ?nderen waren chirurgijn. defe"gda jvan: 'veitóterlifktog lieren in Nedefland en België. Di- bouwvakarbeider, wever, smid, rectrice mejuffrouw M. de Jong schrijnwerker, kuiper, kleerma- Geestelijke zegen haar acht helpsters vragen ker e.d.; niet zo vreemd geen salaris. Het is slechts hun wie bekend is met de levens- dagelijkse zorg de monden van schiedenis van zendeling Bink de ongeveer 50 kinderen te vul- de Nieuw-Guinea-pionier. r de binnenmuren. De meeste jongens blijven twee of drie weken. Ze logeren in het Protestants Kinderhuis van Genk, dat een sterke binding met de Het huidige kerkje aan de Bie- gracht, ergens in een achterbuurt van Genk. Tevens modevakschool voor ongeveer dertig Genkse meisjes. w vakantiekamp dan ook veel gees- Als de jeugdlokalen van de nieuwe telljke zegen gebracht. Dat weet kerk (die het eerst gebouwd worden) dat er voor nodig de predikant van de Belgische klaar zijn, gaat men het kerkje en den aangeschaft dankzij een gift oO*™!w fll ?L.C« b5 fi Hifi" wat "°"d Si, ie. vorst Pomor men zou kunnen noemen de leider a- scholen waarborgen godsdienstonder- vervlakking, die op hun beurt wijs aan de jeugd, weer syncretistische bewegingen Tenslotte komt 9 opriepen, naar buiten christelijk, jaar na het indie- maar van binnen traditioneel, met nen van de aan- al datgene wat de westerse mens vrage (sic!) in 1884 de misstanden van het verleden het officiële besluit noemde. af tot instelling Daarnaast betekent de komst van een Hoge Raad i roomskatholieke infiltranten- de Tahitiaanse Kerken; ,En dat gebeurt dan ook Rio, Kaap de Goede Hoop, Tas- priesters - in 1835 op Tahiti het be- decreet, dat voorziet in een'kerk 'man,'ii Nieuw-Zeeland kon de gin van een helaas in de politieke met een presbyteriaans-synodale in- Hot pimmt „Duff" op zondag 5 maart 1797 sfeer getrokken conflict tussen de richting, d.v ac t-ciiicni anlrp,- steken in de baai van tnonrnnlioo Imn in erin Primnré TV /lo ini-inhtiric heeft. In dat kinderhuis i0_ s«,u.e «-n noeg plaats omdat veel kinderen o-enhein i deelnemen aan vuVentl'olremnrtM eren s*ud'e deekiemen aan vakantiekampen. Een ander deel is ondergebracht Bijbel- moeten vervangen. Niet zo zeer i er gele- omdat de veertig leden van de i of de in gemeente zo graag van dit bouw- vorm.de Kerk. Wat men ook elders - w ken aan Indonesië en West Iria Madagascar - De kerk van Papetoai (Moorea), gebouwd einde vorige eeuw op de plaats van en met materiaal van de oudste kerk van da Pacific. den- Zwaar werk En dan komen de jongens van zelf los, vertelt deze enthousiaste predikant. vallige zaakje verlost willen den, maar omdat de kerk in Genk een Zendingspost is in de volle zin van het woord. In deze sterk uitbreidende mijn. de Nederlandse jongens (er werkers- en industriestad, waar S?* e™ meisje) niet ongelijk j n onze eigen Her en de Engelse zendelingen e n jj Z1J van zijds en de roomskatholieke rfAAi van >w vnnri irnmt nU Ac ae v01"01- r-oiuure hadden de op sionarissen, gesteund door een Bel- SSü «SSfMS l£TÏ; ^Vattte*—SS" heeft dë stenm va^ bet?re kwëlifei °iet te "W?-. In e"1 opzicht hulp van oorlogsschepen en ulti- ^no^at™amem™n fa weleer rf doordat op diezelfde dag de zeil- zijn danëïet soort datïlij koopt' SS'StMi. 'SS%gZ£ SefS SUfJEirjIlSIS sen tegen de beproevingen en verder gaande politieke chantage. zien 0D Tahiti- een versneld pro- geproclameerd kon worden. In !^ilpS!!.rd„- dat. 111 ,1839 de *'eS naar. ,'Pal?.iti ces in de richting van de zelfsïan- ee" plechtige bijeenkomst onder de roomskatholie- digwording van op zendingsterrei- voorzitterschap van ds. Mare iaa o«s i nen ontstane geloofsgemeenschap- Boegner, de vroegere voorzitter pen. In 1951 Moen Tahitiaanse pre- ya" de synode der Franse Pj-o- ------ - ------ dikanten him intrede op posten, testantse Kerk, thans voorzitter delingen duidelijk personae non die voordien steeds door Fransen van de Societe des Missions gratae zijn. bezet waren; 1957 teit de Hoge Evangéliques de Paris. Zij schromen niet de consequen- Raad van de Tahitiaanse Kerken Het was een goede gedachte, V1" or het eerst een Tahitiaan als diezelfde dag een plechtige kerk- •president: ds Koringo, terwijl dienst te beleggen in de oudste secretaris-generaal eveneens kei'k van de hoofdstad Papeete, n Tahitiaan optreedt, ds, S. Raa- de kerk van Paofai, tamelijk werk dat ander schip versterkingen vrijmaakt aan voor de kleine groep onver- rnissionnarissen en in 1843 Ta- saagden. waardoor deze op lo degradeert tot een Frans pro tectoraat, waarin de Engelse zen- 3 gebracht v Moeilijkheden ties daarvan te aanvaarden, bla zen de aftocht en dreigen daarmee Tahitianen .uit te leve- a]_( j. Genk doen. Ds. Lukasse (28 en Vlissinger) de bevolking sinds 1940 verdub- ?,aaro^n z^n de werktijden niet is op 12 juli de ook in Neder- beid is van 27.000 tot bijna 54.000 al £e lanS en een da? P" week land bekende ds. J. Gravendeel inwoners van allerlei national!- mak;en ze een excursie. Zo wa als predikant van Genk opgevolgd, teiten. zoeken de duizenden vre- ^en Sen van .g,r0?" nadat hij er eerst een jaar hulp- de met God bij rozekransen en Ren,dl? nieuwe Fordfabriek in predikant was geweest. Ds. Gra- beschermheiligen Onder deze ens bezochten. Dit automobiel- dc taalmoeilijkheden, inheemse vendeel is nu predikant in alge- mensen heeft de Belgische Evan- bedryf produceert hier 7o0 auto s strijd om de macht welke leidt tot mene dienst bij de Belgische gelische Zending haar contacten, enr-'S ?P we®jcnta^ 15'090 een tijdelijk verblijf Evangelische Zending.) maar als zij één keer in de Evan- arbeide"- Gen^ wordt het grote deling. Behalve een nieuwe kerk heeft «elische ker'k zijn geweest komen ^sdcUhS^emDCeenntrUm Genk ook een nieuw kinderhuis ze er nooit meer terug, gevoelig s dergebr?chtklI^neretw^Jn vehuurde maal" Hn6" lghed6n als Zli "U een* heeft de Belgische Evangelische pioniersarbeid nief zonder vrucht. SnlpU ïi T 1Ir. Zendmg haar krachtcentrale In Het jaar 1815 wordt ••".nkels, die m een erbarmelijke Ds. Lukasse zegt: „Wij geloven de kleine, blijmoedige gemeente, in de geschiedenis v« zcher dat onze nieuwe kerk een waar elke bezoeker van boven de op Tahiti: een overwinning middel in Gods hand zal zijn voor Moerdijk, de blijdschap van het Pomaré. en de andere christenen een flinke stoot m het Zendings- geloof, de dankbaarheid, de opof- op een grote groep béhotidzuch- werk". feringsgeaindheid en zeker ook de tige Tahitianen onder bevel van Een van de middelen daartoe gastvrijheid als, evenzoveel welda- een heidense hogepriester bete- gewijzigde,situatie is nu al de Modevakschool, die den aandoen. Wie hier komt gaat kent een grote slag voor de tradi- gen ZOcht om het werk' Van de terugzien op een honderdjarige avonds in het huidige kerkje naar Nederland terug als een tionele inheemse religie: de afgo- London Missionary Society voort tivitpit aldaar. Een onvergetelijke pers' "op het nabijgelegen de Bel- eiland Moorea. tegenstand door de verknochtheid aan oude reli- deze ontwikkelingskcrn gieuze tradities e.d. Toch blijft de Helpende hand Dat het z nooit gekomen is. voorbereid, het de eerste plaats te danken die de kerk de enige inheemse predikant oever van de lagune; des mid- die zijn studietijd in Frankrijk had baSs bracht een openbare mani- doorgebracht. festatie in het stadion van Fa- Een, nieuwe kerkorde wordt taua verscheidene duizenden per- gaat H|||hÜ De Evangelische kerk in Genk is een voormalig woonhuis. Nu 25 jaar geleden begon hier de School met de Bijbel heel in het klein. Het kerkje is so bouwvallig dat de kelder onderstut moet worden om instorten te voorkomen. staat verkeren. Voor kerk en een nieuw kinderhuis beide zijn in aanbouw) rekent men ongeveer tien miljoen Bel gische francs nodig te Ijebben. Het kinderhiiis heeft een bouw fonds van ongeveer één miljoen francs en de Stichting „Vrienden van Genk" (giro 1150 Hilversum) heeft in een half jaar tijd 820.000 francs, bestemd voor beide pro jecten. op tafel gebracht. Dat is ongeveer zesduizend gulden. Vervangen Die nieuwe kerk zal het verval len gebouwtje aan de Blegracht, dat nu als zodanig dienst doet, bijeen. dat de zendelingen wel Onder de vele gasten uit alle mijlpaal geweest aan de enige Engelse blijven, misschien zelfs in nog delen van Polynesië en ook uit de zending zendeling, die op zijn post bleef grotere getale, maar niet meer om Europa, die dit feest op Tahiti ,,aT, als predikant van de kleine En- leiding te geven, doch om te bijwoonden, kon men ook een gelstalige gemeente te Papeete: dienen met adviezen en met er- kleinzoon van de eerste Franse William Howe. Hij is de.man ge- varing. zendeling op Tahiti ontdekken, weest, die naar nieuwe., aan de En zo naderde de dag, waarop ds. Thomas Arbousset! gepaste we- de ^Franse zending op Tahiti kon Natuurlijk gaf de plaatselijke l"~~ pers, en zekér de kerkelijke aandacht aan dit blij de Paris, die gaarne bereid e. de leeggevallen plaatsen te laten het kreeg innemen door Franse zendingsar beiders. Zo arriveert als eerste ds. Thomas Arbousset, die in maart 1863 door Howe wordt ontvangen te Papeete en aldaar bevestigd. Arbousset was pionier-zendeling geweest in Zuid-Airika; op Tahiti begint hij met degrondslag te de zendingskapcl te. Hij slaagde er niet in een be- meenten van Rijnland worden al zoek aan Nias te brengen, omdat geruime tijd koliekten gehouden, vanuit Sumatra geen verbin- om dit bedrag bij eikaar te krij- ng naar het eiland was. gen. Het schip, dat nu op stapel is Nias is het grootste eiland ten gezet, zal 23.20 meter lang en westen van Sumatra, ongeveer 100 5,80 meter breed worden en onge- tot 150 kilometer daarvan verwij- veer 80 tot 90 brutoregisterton heb- derd. Het telt op een oppervlak, ben. Ondanks de geringe afmetin- dat acht keer zo klein is als dat gen zal het vaartuig uitstekend van ons land, 330.000 inwoners, gescHikt zijn. De waarvan twee derde deel tot de .r maakt een protestantse kerk behoort. Het is dit schip in september van het snelheid van acht mijl mogelijk, de Rijnse zending geweest, die op volgend jaar ten geschenke Naast ruimten voor de bemanning, Nias het Evangelie gebracht heeft. (Van onze kerkredactie) Voor het eerst in haar ge- va„.U4|i schiedenis heeft de Evangelische djng naar het eiland Kerk van Rijnland opdracht ge geven voor de bouw van een zeeschip. Op een van de grote scheepswerven van Oberhausen aan de Rijn wordt op het ogen blik een grote kustvaarder ge bouwd. Het is de bedoeling, dat ifs-FS-biesVlmótor ""maakt" keuken en passagiersverblij- In september 1865 zette zendeling ven, heeft het schip ook een groot L. E. Denninger er als eerste voet laadruim. Het schip zal een be- aan wal. In 1936 werd de kerk van manning van vijf koppen krijgen. Nias zelfstandig. De kerk drijft nu Men verwacht, dat het schip zelf zending op de naburige Batoe- Op de voorgrond de open plaats waar de nie Genk uiordt gebouwd. Niet meer ergens achteraf, Evence Coppeelaan, een van de hoofdverbindin inwoner weet te vinden. De witte bungalow is een r de woning van ds. J. Gravendeel, die binnenkort l opvolger ds. Lukasse. wordt gegeven aan de protes tantse kerk van Nias (ten wes ten van Sumatra), ter gelegen heid van het feit, dat honderd I jaar geleden de zending op dit over drie maanden van stapel zal eilanden. lopen. Het is de bedoeling, dat het Het is de bedoeling, dat de Nias- dan vanuit Nederland aan boord sische kerk haar schip zal gebrui- van een groot schip naar Nias zal ken voor het vervoer van passa- Kerk "van Rijnland, dr. Joachim worden gebracht. De totale kosten gK Beckmann, kwam op het idee dit geschenk, toen hij in het vorig eiland begonnen is, de Evangelische De praeses (vooral van zieken) bouw en transport zullen tus- voorts voor het transport van n de drie en drie en een halve dicamenten, voedingsmiddelen door Oo'st-Azië maak" ton komen te liggen. In de ge- dergelijke. zelfs een rijk geïllustreerd ge luister, denkschrift voor deze gelegenheid verschijnen met tal van lezens waardige artikelen. Dubbel feest Wie bekend is met het leven in Polynesië, begrijpt bovendien, dat een dergelijk dubbel feest een lange adem heeft! Dat is niet met een enkele dag bekeken! En tenslotte werd op de bijeen komst van het Centrale Comité van de Wereldraad van Kerken te Rochester (USA) eind augus tus/begin september 1963 het ver zoek van de jonge Evangelische Kerk van Tahiti om het lidmaat schap van de Wereldraad ontvan gen en gehonoreerd. Getalsgewijs i misschien geen grote kerk 46.000 leden verdeeld over 67 g;e- meenten op de Iles-sous-le-vent (w.o. Raïatea en Bora-Bora). op de Iles-du-vent (w.o. Tahiti), op de lies Australes en sporadisch ook over de merendeels rooms katholieke Marquesas en Tuamo- tu-archipel nochtans tegen het totaal der bevolking van Frans Polynesië niet onbelangrijk met haar bijna 55 pet, Men heeft wel eens gezegd, dat Tahiti de vuurtoren van de Pa cific is. Laten we hopen, dat heel die jonge Evangelische Kerk van Frans Polynesië blijft leven uit de opdracht van haar en onze Heer: Laat uw licht schijnen voor Basis van Zuidvietnamese regering versmald - Maleisië meldt infiltratiepogingen - De Amerikaanse hulp aan Indonesië HET BEZOEK van Henry Ca bot Lodge aan Den Haas: cn andere Europese hoofdsteden heeft weer eens de aandacht be paald b(j de situatie in Zuid-Viet- nam. De gebeurtenissen rondom Cyprus hebben in dc afgelopen weken zozeer in de belangstel ling gestaan, dat de ontwikkelin- 5en in Zuidoost-Azië wat naar e achtergrond waren gedron gen. Weinig ophef werd dan ook gemaakt van de veranderingen, die zich in Saigon hebben voor gedaan. Premier Nguych Khan van Zuid-Vietnam, die ongeveer een half jaar geleden de militai re junta uitschakelde, nadat de ze de val van het regime van president N'go Dinh Di?m had veroorzaakt, heeft nu alle macht aan zich getrokken cn ook het presidentschap overgenomen. Generaal Duong Van Minh, die enige tijd na het wegvallen van Diem met het presidentschap werd bekleed, was na de staats greep van Nguyen Khan als pre sident aangebleven. Dit gebeur de echter slechts om taktische redenen, omdat Van Minh over grote populariteit beschikte. Door het aanblijven van Van Minh werd nog enige continuï teit in het regeringsbeleid be- .vaard en werd vermeden, dat twee rivaliserende groepen on der de militairen elkaar in de haren zouden vliegen. Blijkbaar acht Nguyen Khan die continuïteit thans wel ver zekerd en is hij niet lan ger bevreesd voor de rivaliseren de krachten, die in de leiding van de strijdkrachten aanwezig zijn. Want Van Minh is nu ook geen president meer. Hij is nu slechts adviseur van de regering en heeft weinig of geen invloed op het regeringsbeleid: Constitutie nieuwe constitutie. Deze werd ontworpen door de raad van 58 militairen, waarop de macht van de president is gebaseerd. In die constitutie wordt een voorlopige Nationale vergadering in het vooruitzicht gesteld met een bur gerlijke meerderheid. Een derde deel van de 150 leden zou door het leger ui-t eigen gelederen worden benoemd; een ander der de deel zou door de militaire lei ders uit de burgerij worden aan gewezen en het resterende derde deel zou door de burgers zelf worden gekozen. In de gespan nen sfeer, die thans in Saigon heerst zijn zulke voorstellen niet meer dan een gebaar, zo schrijft de Times. Zij zouden meer be doeld zijn om de Amerikanen dan om de Zuidvietnamese openbare mening te bevredigen. Waar het op aankomt is, dat ge neraal Nguyen^Khan zoveel mo- na een periode van toene mende onzekerheid, die met dc afkondiging van de uitzonde ringstoestand werd afgesloten. Deze laatste maatregel had niets met de binnenlandse situatie te maken, althans niet in de eer ste plaats. Hij werd getroffen nadat de Amerikaanse vergel dingsactie tegen Noord-Vietnam een situatie had geschapen, waarin rekening moest worden gehouden met een Noordvietna- mese aanval op Zuid-Vletnam. Versmald Generaal Nguyen Khan heeft nu bijna de absolute.macht aan zich getrokken. In naam regeert hij niet alleen, doch namens de raad van 58. En dat is verklaar baar, ook al kan het bepaald niet als een stap vooruit worden be schouwd op de weg, die Zuid- Vietnam in de richting van een democratische samenleving wil afleggen. Toen Nguyen Khan aan de macht kwam, had hij zich kunnen concentreren op het verkrijgen van politieke steun in de hoofdstad Saigon. Op die wij ze had hij zijn campagne op een brede nationalistische basis kun nen voeren. Hij had zich ook rechtstreeks tot de boeren kun nen richten, van wier loyaliteit en uithoudingsvermogen de uit slag van de strijd tegen de com munistische Vietcong vooral af hankelijk zal zijn. Generaal Khan vaardigd met de belofte, dat h^ de oorlog op doeltreffender wij ze zou voeren. Politieke bezwa ren tegen de militaire junta, die Ngo Dinh Diem ten val had ge bracht heeft hij toen niet geuit. Het is onmiskenbaar dat deze junta, die door generaal Minh werd geleid, in Saigon veel meer populariteit genoot dan generaal Khan heeft kunnen winnen. Die- ze beschouwt een politieke aan hang in de hoofdstad Saigon ech ter als een weelde, die hij lie ver mist. Het blijft echter de vraag of een regering ook een militaire regering van een ontevreden of op z'n best apatische hoofdstad uit er ooit in zal slagen, een doeltreffend be stuursapparaat op te bouwen. Maleisië Intussen neemt ook de span ning in een ander deel van Azië met de da'g toe. Maleisië meldt een landing van Indonesische troepen op de kust van Malakka. Er worden berichten en foto's verspreid over de gevangenne ming van Indonesische infiltran ten. En de herinnering aan het geen zich rondom Nieuw-Guinea heeft afgespeeld, voordat Neder land zich onder politieke druk genoodzaakt zag, dit gebied aan de VN over te dragen, wordt weer levendig. Van Indonesische zijde werd ontkend, dat er een landing op Maleisisch grondge bied zou hebben plaatsgevonden. De beweringen van Maleisië wer den als het ware naar het rijk der fabelen verwezen. Intussen lijkt het er op, dat er niettemin sprake is van Indonesische in filtratiepogingen. Wellicht is er reden om aan te nemen, dat de door de Maleisiërs geconstateer de landing' niet de eerste en de enige is geweest. Een openlijk conflict tussen Indonesië en Ma leisië is onder de huidige om standigheden moeilijk denkbaar. Niet alleen zou het gevaar van een oorlog op grote schaal de wereldvrede bedreigen, maar In donesië zelf zou er bepaald niet zonder kleerscheuren afkomen. Maleisië kan op de steun van Engeland rekenen, dat zopodig zijn gehele militaire apparaat in dat deel van de wereld in de strijd zal werpen. Australië en Nieuw-Zeeland staan in het „me ningsverschil" ook achter Malei sië en van de Philippijnen mag worden verwacht dat zij beslist niet de zijde van Soekarno zul len kiezen. En naar men meent te mogen aannemen zullen ook de Verenigde Staten geen af wachtende houding aannemen, als Indonesië tot d,e aanval mocht overgaan. Amerika Noodgedwongen zal Indonesië in zijn confrontatiepolitiek tegen over Maleisië dan ook zijn toe vlucht moeten nemen tot het voeren van onverklaarde oorlog, tot het organiseren van landin gen van „vrijwilligers" en van een ondermijningspoiitiek, die de weerstand van de vijand moet breken en zo mogelijk een bin nenlandse omwenteling tot ge volg moet hebben. Deze houding is voor de meerderheid van de Amerikaanse senatoren aan leiding geweest, de hulpverle ning aan Indonesië stop te zet ten. Het is een stap, die hoe be grijpelijk ook, van weinig ver beeldingskracht getuigt. De New York Times wijst er op, dat de leden van de Amerikaanse Se naat ten onrechte de mening lijken te zijn toegedaan, dat de buitenlandse politiek van de Ver enigde Staten door hen wordt vastgesteld. De uitspraak van de Senaat, kort voordat zij voor vier maanden op reces gaat, bindt onnodig de handen van de Amerikaanse president. Het in vloedrijke Amerikaanse blad gaat blijkbaar van het standpunt uit, dat nu reeds rekening be hoort te worden gehouden met Premier Abdoel Rachman van Maleisië, die geen halve maat regelen neemt tegen de Indo nesische infiltranten hel feit, dat Soekarno niet al tijd president van Indonesië zal blijven. Het meent, dat Ameri ka de Indonesische militairen niet voor het hoofd moet stoten, die „na het vertrek van Soe karno" de enigen zullen zijn, die een communistische machts overname in hun land kunnen voorkomen. Hoe dan ook, het zou verstan diger zijn geweest, als de Ame rikaanse Senaat zich beperkt zou hebben tot het uitspreken van haar bezorgdheid over de hou ding van Indonesië en het ne men van eventuele maatregelen aan de president zou hebben overgelaten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 14