Sunkist
Alles goed en u/el
Assemblee in Frankfort
gaat nu aan het werk
Europese baptisten
naar Amsterdam
Een ivoord voor vandaag
Eerste encycliek paus
Paulus: Zijn kerk
2
DONDERDAG 6 AUGUSTUS 1964
1 oor vijfdaagse conferentie
Hoogtepunt:
toespraken
Luther King
(Van onze kerkredactie)
TTOOR het eerst in de geschie-
denis wordt een Europese
Baptistenconferentie in Neder
land gehouden en wel van 12 tot
en met 16 augustus a.s. in het
RAI-gebouw in Amsterdam. Vele
honderden baptisten afkomstig
uit 22 landen zullen hier vijf
dagen lang discussiëren over het
thema «Jezus Christus, de Weg,
de Waarheid en het Leven". De
komst van de bekende Ameri
kaanse negerpredikant dr. Mar
tin Luther King zal ongetwijfeld
aan dit congres bijzondere luister
bijzetten.
houden. Vóór de oprichting
Europese Baptistenfederatie (in 1948)
werden slechts twee conferenties be
legd: in 1908 in Berlijn en in 1913
in Stockholm. In 1952 viel Kopenha
gen dexe eer te beurt en in 1958 trok
ken de baptisten naar Berlijn. De or
ganisatie van de Amsterdamse confe
rentie is (uiteraard) in handen van
de Unie van Baptisten Gemeenten in
Nederland, een kerkgenootschap dat
negenduizend (volwassen) leden telt.
Woensdagavond 12 augustus wordt de
Jrote openingsbijeenkomst gehouden on
er leiding van de president van de
EBF, ds. A. Baungaard Thomsen uit
Kopenhagen. Een van zijn voorgangers,
de Britse predikant ds. C. R. Goulding,
houdt vervolgens een preek over „Al
leen God de eer". Deze bijeenkomst zal
onder meer worden bijgewoond
burgemeester van Amsterdam,
van Hall, en door de voorzitter
Oecumenische Raad
E. J. Beker.
BIJBELSTUDIE
Op de volgende drie dagen zullen er
's morgens in de Zuidhal van het RAI-
gebouw grote samenkomsten worden ge
houden, die beginnen met bijbelstudie en
het onderwerp Confrontatie met onze
taak" zullen behandelen, 's Avonds zal
een jeugdrally worden gehouden met als
spreker ds. J. Bouritius uit Hoogezand,
voorzitter van de Nederlandse Bond
van Jonge Baptisten. Het geheel staat
ZATERDAG
Over „Jezus Christus, het leven
God" spreekt de volgende dag ds.
Pawlik uit Polen, terwijl de heer
Oen uit Zweden daarna een „Blik
de toekomst" werpt. De vice-president
van de Europese Baptisten Federatie,
ds. J. Broertjes uit Utrecht, leidt de
avondvergadering, waarop de president
van de Wereldbond, dr. J. Soren uit
Brazilië zal spreken over „De wereld
in onze wereld".
In de morgenuren worden voorts
nog verscheidene rapporten bespro
ken, zoals die over bijbelstudie en
vorming, over radio en televisie en
over de migratie. De voertaal van de
conferentie zal het Nederlands zijn,
maar sommige redevoeringen zullen
ook in het Engels en het Duits wor
den vertaald.
- Op zondag 18 augustus zullen de slot-
worden bijgewoond door de i bijeenkomsten worden gehouden. Aller-
r g.| eerst 's morgens om tien uur een mas-
dei gale kerkdienst, waarin dr. Luther King
Kerken, dr. als spreker optreedt. Deze dienst zal
1 door de televisie worden uitgezonden.
Na de toespraak van dr. King zal een
korte samenvatting in het Nederlands
worden gegeven. Ook 's middags richt
hij zich in de slotmeeting tot de confe
rentiegangers. Voor de vertaling zal
dan ds. F. E. Huizinga zorg dragen.
Enkele koren zullen aan deze bijeen
komst medewerking verlenen. Het IKOR
zal 's avonds tussen kwart over r-es en
zeven uur een reportage van dit samen
zijn uitzenden.
>ezoekers nog thuis kunnen ko-
Op de bijeenkomsten van donderdag
wordt onder meer het woord gevoerd
door ds. Walter Fullbrandt uit Duits
land („Jezus Christus de Weg naar
God"), ds. J. Rolling uit Utrecht („Con
frontatie met de religieuze situatie"),
dr J. Nordenhaug en dr. E. Rudén, hei
den secretaris van de Wereldbond van
Baptisten, resp. afkomstig uit de Ver.
Staten en Engeland.
thema „Jezus Christus
over God", dat wordt ingeleid door ds.
Pedro Bonet-Such uit Spanje. Ook staan
nog toespraken op het programma van
DRINGEND VERZOEK
VAKANTIE-ADRESSEN
aan ons op t« geven.
DE DIRECTIE.
Plannen voor hogere-
school voor de
journalistiek
Radiogesprek met
dr. Martin King
Ter gelegenheid van zijn bezoek aan
Nederland zal dr. Martin Luther King
dc NCRV-verslaggever Jan Fllius een
vraaggesprek toestaan. Dit gesprek kan
men beluisteren in het NCRV-radio-
programma op zondag 16 augustus a.s.
's avonds om 8.08 uur.
Op woensdag 12 augustus zal de
NCRV-radio 's avonds om 8.20 uur im
pressies laten horen van de in Amster
dam te houden Europese Baptistencon
ferentie, waarvoor dr. King overkomt.
Een tweede uitzending over deze con
ferentie is te verwachten op donderdag
13 augustus, 's avonds om 8.35 uur.
'Marcel Pradervand
voor vijf jaar
herkozen
Op de negentiende wereldvergadering
van de Hervormde Wereldbond in Frank
fort is gisteren op voorstel van het da
gelijks bestuur de 58-jarige Zwitserse
secretaris-generaal dr. Marcel Prader
vand uit Genève voor vijf jaar herkozen.
Dr. Pradervand werd in 1949 voor het
eerst gekozen. Hij is negen jaar predi
kant van de Zwitserse kerk in Londen
M Journalisten zijn van plan een hoge
re school voor de journalistiek in het le
ven te roepen. Zij hebben aan de minis
ter van onderwijs, kunsten en weten
schappen voor het eerste jaar een subsi
die van 230 duizend gulden gevraagd.
De opleiding zal twee jaar duren en ge
vestigd worden in het centrum van het
land. Men wil in september 1964 begin-
Met deze oplossing zijn de plannen
om een rooms-katholieke en een niet-
rooms-katholieke school te stichten van
de baan. Wel wil men bepaalde vakken
aan de rooms-katholieke, de protestant
se en de andere leerlingen afzonderlijk
geven. De plaats van vestiging ls nog
niet vastgesteld. Mogelijk zijn onder
meer Den Haag en Utrecht
VOOR VERPAKTE
Soepgroenten
God spreekt geen grieks
Vernieuwing
de Hervormde Wereldbond of
de World Presbyterian Association
is nu in volle gang. Na de bezie
lende openingsrede van dr. W. A.
Visser 't Hooft, die algemeen met
grote dankbaarheid hier is ont
vangen, hebben een Amerikaanse
een Europese theoloog het
thema: „Kom, schepper geest",
verder ingeleid. Het opmerkelijke
was dat de Duitser uit Göttingen,
prof. dr. Otto Weber, vooral aan
dacht schonk aan praktische as
pecten van de vernieuwing door
de Heilige Geest voor de gemeen
schappelijke dienst van de kerk,
terwijl de Amerikaan prof. dr.
Albert C. Winn in een bijzonder
bijbelsgeoriënteerde toespraak
wees op de leiding die de Heilige
Geest wil schenken bij de ver
kondiging.
Prof. Weber wees op de noodzaak
van splitsing van mammoetgemeen
ten, op de noodzaak van het inscha
kelen van oudere mensen, die n
vrije tijd hebben, en op de noodzaak
om de jeugdgroepen meer te Integre
ren in het geheel van de gemeente-
arbeid, de Amerikaan op de bijbel
se belofte dat de Geest gegeven wordt,
opdat het Evangelie zuiver in de we
reld door woord en daad verkondigd
kan worden.
Dienst
pROF. WEBER sprak dus over
vernieuwing van de gemeenschap
pelijke dienst van de kerk. Hij baseer
de de noodzakelijkheid van een ver
nieuwing niet op de nieuwe tijd met
zijn veranderende omstandigheden,
maar op wat Calvijn reeds heeft aan
geduid als de noodzakelijk doorgaan
de reformatie van de kerk. Dat wil de
Heilige Geest doen. Het gaat er niet
om dat de kerk verbouwd of opgelapt,
maar van binnenuit vernieuwd wordt.
Gebeurt dat in eigen kracht en naar
eigen inzicht dan is er het grote ge
vaar dat de kerk een producent van
godsdienstige zaken wordt voor gods
dienstige consumenten.
Die vernieuwing is noodzakelijk
vooral in Europa omdat steeds min
der mensen de diensten bijwonen. Een
gemeente die nog wel *nig godsdienstig
besef heeft, maar niet meer actief deel
neemt aan de verkondigingen, het le-
meenschappelijk gebed en passief ge
worden is, heeft een vernieuwing hard
nodig. Weber klaagde dat de kerk zich
te eng verbonden heeft met de kleine
burgerij, dat de explosieve kracht van
het Evangelie niet meer ervaren wordt
en ook dat in godsdienstige zaken de ge
lovigen veel te veel vragen, wat heb ik
er aan en wat ontvang ik" in plaats te
beseffen dat wij. de gehele gemeenschap,
opdracht hebben ontvangen, die sa-
uitgevoerd moet worden.
Weber sloeg de vraag over hoe de
kerk door Gods geest wordt vernieuwd.
Hij vroeg zich slechts af wat een ver
nieuwing door de Heilige Geest bete
kent, wat de gevolgen zijn. Hij meende
dat een vernieuwing in de allereerste
plaats tot gevolg zou hebben dat meer
mensen bereid zouden zijn iets te doen.
In de tweede plaats zouden oude struc
turen veranderen. In het nieuwe testa-
t lezen we van een groot aantal ge
nadegaven; vele van deze gaven van de
Heilige Geest kennen wij vandaag zelfs
niet meer. of als ze er al zijn. we hei-
kennen ze niet eens als genadegaven.
Een derde gevolg zou zijn dat de ge-I
meente anders georganiseerd moe*
worden. Dat eindelijk werkelijkheid zouj
worden wat reeds Calvijn voor de geest
zweefde als noodzakelijk, namelijk de
verdeling van de 30.000 inwoners van i
Genève over tien of zelfs twintig ge- j
meenten. Door de vernieuwing zouden
velen aan het werk gezet worden, en
nodig en
vertolking
(Van onze kerkredacteur)
dat al de voornaamwoorden die in
dit verband door de Bijbel gebruikt
worden in het meervoud staan. In
zicht is een gemeenschappelijke ga
ve. gegeven aan de gelovigen in hun
samenzijn, niet afzonderlijk aan een
ieder van hen.
De apostel Paulus mag dan „slechts" een boodschapper, een
doorgever van een boodschap zijn, in zijn optreden laat hij zijn
eigen levensgeschiedenis meespreken. En waarom ook niet?
God maakt van de mensen geen robots, zonder enige persoon
lijkheid. Elk mens heeft zijn eigen geschiedenis en die kan op
anderen vaak een diepe indruk maken. Als iemand tegen
Paulus zegt: kom nou, u gelooft zelf niet wat u zegt, de
boodschap, die u aan ons kwijt wilt, is geen vlees en bloed in
u geworden, u staat er in wezen zelf niet achter, dan kan
Paulus antwoorden met het verhaal van zijn eigen leven. Dat
is écht iets anders dan een stichtelijk verhaaltje, een bevirde-
lijk praatje waarin de religieuze mens, die het zo moeilijk had,
maar die nu zo heerlijk in de ruimte is gesteld, nummer één
staat! Hier is het getuigenis van een adembenemende strijd
tussen God Qn duivel om een mens. om een mensenziel. Als
Paulus zijn eigen geschiedenis vertelt, dan zeggen de mensen
na afloop: wat is God machtig, dat Hij zó de mens kan redden
uit de duisternis van de afgrond, dat Hij zó Zijn plannen door
zet en de mens op zijn schreden doet terugkeren en hem zet
op een andere weg! Hier wijst de boodschapper Paulus, door
zijn eigen levensverhaal te vertellen, op de kracht van God,
Die de werelden schiep en zij waren, maar Die ook uw en mijn
leven als op adelaarswiek wil dragen!
V ri jmoedigheid
Wij lezen vanavond: Nehemia 5 vers 1 tot en met 19.
het gevolg zou tegelijkertijd zijn dat
door de dienst aan anderen heel wat per
soonlijke problemen vanzelf zouden op
lossen. De mensen, zo stelde hij, zijn er
mee gediend als zij anderen mogen die-
Hermeneutiek
Het onderwerp waarover de Ameri
kaan prof. Winn sprak, staat de laatste
maanaen in het middelpunt van de be
langstelling. Het ging hem om de vraag
hoe het Evangelie in de wereld van
vandaag verkondigd moet worden. In
theologische kringen is in de laatste Ja
ren een bijzonder grote belangstelling
ontstaan voor de hermeneutiek. Jaren
geleden was dat een wat onbelangrijk
vak dat ook nog aan theologische stu
denten gedoceerd werd. Het ging daar
bij om de theorie die achter onze exege
se van de bijbeltekst staat. De herme
neutiek was de leer van de principes
regels die gevolgd moeten worden
de schrift Gods op de juiste wijze te
terpreteren. Maar in onze dagen
geert de hermeneutiek het gehele
bied van de theologie, zo sterk zelfs dat
het is of de staart zijn hond zwaait
Om duidelijk (e maken wat hjj be
doelde zei prof. Winn: „God spreekt
geen Grieks." En hij voegde er aan
toe „en ook geen Hebreeuws, hoewel
sommige oudtestamentlci dat heimelijk
geloven". De prediking /an de apostels,
de documenten van het nieuwe testa
ment zijn reeds een interpretatie, een
nltleg van wat God ons te zeggen heeft.
En iedere vertaling van de Bijbel is op
zijn beurt weer een interpretatie.
Men kan immers geen woorden zo
maar letterlijk vertellen. Het gaat om
de betekenis die die woorden dragen.
De geleerde commentaren zijn Interpre
taties en de prediking is een vertolking
van het Evangelie. En zelfs dan zijn we
er nog niet, aan moeten op hun beurt
de kerkgangers zelf het Evangelie weer
interpreteren en vertolkingen in de da
den van iedere dag.
Leidins
Komt er aan het einde niet heel
wat anders te voorschijn dan in het
begin van de lange reeks bedoeld
werd? Juist in dit verband wees prof.
Winn op de taak van de Heilige Geest
als de ware verkondiger, uitlegger,
vertaler. Hij wees op de talrijke bij
belteksten die vRn die taak van de
geest getuigen.
Hij wees ook op Calvijn die in zijn
Institutie reeds sprak van de geest als
de „interior magister", de innerlijke
leraar. Het Evangelie kan overge
bracht worden in de taal en de woor
den van vandaag, maar alleen als de
Geest Gods iedere nieuwe vertolking
weer opnieuw begeleidt, verwezenlijkt.
De geest moet ons de ogen openen,
het inzicht verschaffen. Maar juist in
dit verband wees prof. Winn er op
•d Gods te spreken
gen. „Hoe voorzichtig", zei Winn,
wij in onze gereformeerde traditie niet
geweest met het Evangelie. Op de een
of andere manier hadden we het gevoel
dat we het Evangelie moesten bescher
men, alsof het zichzelf niet kon verde
digen. Juist in onze tijd moet de ver
kondiging van het Evangelie met durf,
ongeacht de gevaren geschieden." Maar
ook deze vrijmoedigheid is geen indi
viduele gave, maar een geschenk aan de
gehele kerk. De kansel richt zich vrij
zelden tot de wereld. De wereld is er
immers niet bij om te luisteren. Maar
de boodschap moet uitgedragen worden
buiten de kerkmuren in alle vrijmoe
digheid. openheid en eenvoud door de
mensen van God die in de wereld staan,
leven en werken.
Daarom is het gebed: „Kom
Schepper geest voor de vertolking
van het Evangelie geen academische
uitdrukking. Het is geen vraag om
onze exegetische instrumenten te
scherpen in de rust en het comfort
van de studeerkamer. Het is een ge
bed, dat, als het verhoord wordt ons
diepste verstaan van het Evangelie
kan wijzigen, de institutionele vor
men waarmee wij zo vertrouwd zijn
kan doorbreken, ons uit onze voor
zichtigheid kan stoten, uit onze be-
•ïotenneid, de enge gemeenschap
met gelijkgezinden in de pijnlijke
ontmoeting met de wereld, waarin
wij leven en die zo radicaal zonder
godsdienst leeft. Het is een gevaar
lijk gebed, maar laat ons het alstu
blieft toch bidden", zo beëindigde
prof. Winn zijn toespraak.
Paus Paulus per
helikopter naar
Orvietc
Voor de eerste maal in de geschiedenis
zal een paus gebruik maken van een
helikopter. Paus Paulus heeft namelijk
het voornemen om volgende week dins
dag zijn reis naar de stad Orvieto in de
Umbrische bergen per helikopter af te
leggen. Hij zal dan enkele uren in deze
stad doorbrengen, er een mis opdragen
en een toespraak hduden. De stad zal
hem een gouden miskelk aanbieden. De
terugtocht zal per auto gemaakt worden.
De paus, die in januari een bedevaart
naar Jeruzalem heeft gemaakt, vliegt
graag. Vooral het vliegen per helikopter
opent voor hem de mogelijkheid bijna
elk deel van Italië te bezoeken.
Geruchten gaan ook, dat de paus wel
licht in de herfst naar Bombay zal vlie
gen om daar het internationaal eucha
ristische congres bij te wonen. Misschien
zal hij zelfs naar Manilla gaan.
Publikatie volgende week
?v
De eerste encycliek van paus
Paulus VI zal ,,Ecclesiam Suam"
(Zijn kerk) heten, naar de eer
ste woorden van deze pauselij
ke zendbrief. De publikatie van
deze encycliek zal eerst in de
loop van de volgende week
plaatshebben, maar zij zal ge
dateerd zijn op 6 augustus, de
feestdag van de transfiguratie,
de dag waarop de r.k. kerk her
denkt hoe Jezus in bijzijn van
de discipelen Johannes, Petrus
en Jacobus op de berg werd ver
heerlijkt door de Vader.
De paus heeft de publikatie van deze
encycliek gisteren aangekondigd In
toespraak die htf op het balkon van
zomerverblijf in Gastel Gandolfo bleld.
Paus Paulus heeft langer met zUn
ste encycliek gewacht dan één van
voorgangers. HU staat nu al ruim
jaar aan het hoofd van de r.k. kerk.
Volgens zegslieden van het Vaticaan
heeft de paus zo lang gewacht, omdat
het Vaticaans Concilie nog niet Is af
gelopen.
De paus deelde mee, dat de encycliek
handelt over ,,de wegen van de kerk"
en bestaat uit drie hoofdstukken: gewe
ten, vernieuwing, dialoog. In de ency
cliek wordt gesproken over „Vrede, de
Bernépingswerk
ned. herv. kerk
GEREF. KERKEN
huizen, kand. te Harderwijk.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Noordse Schut: J. J.
de Jonge, kand. te Apeldoorn, die be
dankte voor Boskoop, Emmen, Thesingen
en Zutphen.
grapefruit
bet teefyUyete te* cve*eld uit
Thans zijn ook de verrukkelijke SUNKIST sinaasappelen In grote hoeveelheden verkrijgbaar
KERNEN VAN
Gemeente van
■{ijsbergen
diploma gymnasium. HBS.
MMS of kweekschool tweede leerkring.
Dispensatie is mogelijk. Bij de
vraag
Met blijdschap
onlangs ii
ia iiiugeuja. oij oe san- Terua - r
de subsidie is ooit rekening ■•h5-S1(k
dewerken de reformatorische grenzen te
doen verdwijnen? Verdraagzaamheid?
Openheid voor elkaar? Samenspreking?
Verbroedering? Volkomen akkoord!
„„„„nee,,, hoh iv Maar dan niet ten koste van de waar-
SffiS'StïAkS heid der Schriften. Dat,is levens
dc raad jegens hen, die
INGEZONDEN STUKKEN
Vlaggen voor Irene
Bijdragen voor deze tagezonden-stukkenrubrlek kranen door
(en lezeressen'.) worden geleverd en worden geplaatst buiten
lijkheid der hoofdredactie. De redactie behoudt zich het rechtvoor stokken
te weigeren en In te korten - schrot ó«i« zeer korM Er alleen
worden gepubliceerd met volledige vermelding van naam en
Anonieme brieven krijgen geen plaatsruimte. Waar nodig kan in
schrift van redactlewege
i korte toelichting worden gegeven.
stuursledcn der betrokken partijen. Ik zo'n jaar of
oorlog hun leven hebben gegeven op het
Rijswijk <ZH)
het Zondagsblad het artiki
„„ar de oergestalte van d
gehouden met studiebeurzen. Het scbooH I witrd^'het'^zfin ^an2 Klerk* unct schavot of op de brandstapel terwille
Beid zal 200 vulden bedraven een grote K) W"
dit in overeenstemming met Handelin- ,nderd
gen 2. In Openbaringen 2 worden de
goede eigenschappen van de kerk van
Epheze opgesomd, maar er is één groot
/~K 1 1 i verwijt: de gemeente heeft haar eerste
Uosteuronese kCFkPn verzaakt. Is het zo ook niet ge-
WOIUUI vM/v A. AC1ACII teld mgt de huidige gemeente van
Christus? Men spreekt over ..kerkorde
ning". maai is deze geheel overeen
komstig Gods Woord? Als^dat ni
dan is zij verwc rtj"
de eenheid
geld zal 200 gulden bedragen
Sterke delegaties
in Frankfort
Onder de deelnemers van de negen- j
Met verwondering las ik in uw blad
an het voornemen der regering op de
eriaardag van prinses Irene te vlag-
*en Ik betreur dit zeer: prinses Irenc
heeft van alles afstand gedaan en zi|
noemt zich nu „Hertogin van Madrid'
j .-c. .^r"V—w,-. Is dit niet een bewijs, dat zij met Ne-
de godsdienstvrijheid. Wij dienen derl<I)d nieu meer maktn wil hel).
het scherp te stellen. Rome is niet ver- h#T1, Fn dan
kom nogal veel in aanraking met jonge vechten voor een salarisverhoging
'stemgerechtigde) leden. Ik vraag dan vijf procent. Maar ik was die jaloezie
wie Kuyper en Lohmann
wat het verschil is tussen de programma's
van de ARP en de CHU. En dan hoort
u het: jullie vechten om verschillen, die steeds niet:
wij n;et meer willen zien. die wij
geen belang achten
Genesis I (II)
Onmogelijk kan ik het eens zijn mei
de opvatting van de heer p. Buitelaar
als zouden wij in beginsel Gods Woord
- loslaten, indien wij Genesis 1 en 2 ïan
i-crpelijk. Hetzelfde geldt t oordeel van het menselijk verstand
ld der kerken. Is zij niet
ben? En dan nog wat: ik hoop
te, dat het onze Koningin en pr;
G. Roodbeen Bernhard bespaard moge blijven S-
karno de hand te moeten drukken.
'a-Gravenzande
har-
De Beatles
Th. G. de Groot
Proeessievrljlieicl (V)
Hervormde Wereldbond, die vandaag dan moet zjj
in Frankfort is begonnen, bevinden zich beschouwd
naar verhouding grote delegaties uit
Oost-Europa. I Den Haa*
De beido Hervormde kerken van Tsje.
choslowakije zullen door negen mar
vertegenwoordigd worden, waaronder i
de bekende prof. Joseph Hromadka uit. Zeer betreurenswaardig
Praag en bisschop Emmerich Varga. achteruit noem ik het feit. aat een ge-
een van de vice-presidenten van de We-I reformeerd predikant (ds. Visser te Til-
reldbond. De zeven man sterke delegatie burg) een dergelijk artikel schrijft over
van de Gereformeerde Kerk van Hon- de processievrijheid, een zaak. die te
arije wordt geleid door de bisschoppen gen alle reformatorische
,nn^nnoc onderwerpen. Volgens mij neeft
met jonannesif. godsdjenst twee kanten, die van nel
surrogaat worden terstand en die van het gevoel. Het men.
selijke verstand mag niet in botsing ko
men met zijn religieuze gevoelens en be
hoeften. Anders ontstaat er een conflict.
Het is geen wonder, dat de zich oni
wikkelende theologie, di.» van inner>!ikc
stap wijsheid niets wilde |M
Leuk. dat u een stukje over de Beat
les in de krant hebt gezet. Maar ik ben blad
er fel op tegen, dat u Ringo Starr op actie
zulk een ongemanierde wijze durft uit
te maken vanwege zijn neus („als een
olifantenslurf). En wat die „apenlied-
eenheid in deze wereld. In tal Den Haag
van christelijke organisaties is de sa
menwerking. het samengaan wel mo
gelijk. waarom niet in politiek opzicht?
In heel wat gemeenteraden wordt sa
mengewerkt. maar toch vooral niet als
Carree één partij. Ik ben geen voorstander
een christelijke partij samen met
rooms-katholieken. Maar één protes
tants-christelijke partij zal m.i. alleen
winst kunnen opleveren. Kan uw
/oor die eenheid niet eens eer
voeren? Vraagt u de mening
lezers en lezeressen. Stel
kwijt toen ik begreep, dat
hoging van 33 procent erg noodzakelijk
Eén ding begrijp ik echter nog
rom nu dat rare cijfer
niet afgerond op 50 of
het gaat 100 procent? Dat klinkt toch veel beter"
garije
Tibor 1
de verlossing door het geloof.
In conflict moest komen met de weten
schap. Ik ben het eens met de hee
jes" betreft: smaken verschillen. Alleen aanbrengen
be- behoeft u niet üw persoonlijke smaak weet r- -
in de krant mee te delen! Dat kunnen gende
wij lezers ook niet doen. Of misschien Den Haag
toch wel. als u dit stukje tenminste
plaatst. Ik hoop het. dan heb ik weer
wat om in mijn Beatle-plakboek te
de zondeval plakken!
Den Haag H. de Gruff
al het resultaat
eerderheid voor eenheid.
T. Westra
Salarisverhoging
Geloofsuitspraken
Ds IJ. K. Vellenga schreef in zijn
reactie op een open brief van een vier
tal gereformeerde P. v.d. A.-leden; ..De
d'é geloofsuitspraken der kerk raken het
leven der gelovigen in alle verbanden
waarin zij leven. Wat de gelovigen als
waarheid leren belijden en als leugen
leren verwerpen, belijden en verwerpen
zij niet alleen binnen de muren van het
de kerkgebouw." Dit lezende moest ik den
ken aan een generale synode der Ge-
ref. Kerken in de oorlogsjaren. Deze
abonnees. "ik deed ook geloofsuitspraken, o.a over
m-»rtt/». verbond en doop. Ambtsdragers, die de
inhoud van deze uitspraken niet wilden
leren, werden geschorst en/of afgezet.
Na de oorlog herinnerden deze en an
dere mensen aan die geloofsuitspraken,
ook toen zij niet binnen de
i hart toen het kerkgebouw
binnen
Bartha en Istvan SzamoskosL ^Jit druist. Ik begrijp voorts niet waarom Buitelaar ata hij zegt, dat het geloof
Roemenië komen vijf afgevaardigden, uw blad voor een artikel als dit zoveel met afliankelijk is van de wetenschao.
uit Joegoslavië en Polen elk twee. De
kleine hervormde kerken van Letland
•n Litauen hebben geen afgevaardigden
benoemd. wij op alle mogelijke wijzen moeten me- Delft
vrijmaakt en het niet
een kritische redactionele noot. Is
verdraagzaamheid al zó groot, dat
wij op alle mogelijke wijzen moeten me-
de wetenschap,
mist elk historisch besef a's
denkt, dat het christendom niet
te bieden heeft dan geloof.
Samengaan
U hebt de laatste weken veel
dacht besteed aan een mogelijk sar
gaan van ARP en CHU. zulks naar
leiding van het NIPO-onderzoek t
D. E. Tiemer reacties daarop
ik vernam, dat de Tweede-Kamerleden
met overgrote meerderheid hun salaris- leiding
verhoging van 33 procent hadden aan
genomen. Wat mij verbaasde was het
ontbreken van een voorstel tot het ver
strekken van een toelage om koffie te
gaan drinken ln de een of andere dure schien die geloofsuitspraken toch niet
aan- zaak als ze van de Kamerzittingen wil- zo geloofwaardig geweest"
1 de len spijbelen. Ik was wat jaloers toen G J. SCHUTTE
be- lk me herinnerde als ambtenaar ecus Elden (Gld.j
politieke partij. Wat
i die partij echter? „Die ge
loofsuitspraken gelden alleen binnen de
muren van het kerkgebouw." Wie heeft
er nu gelijk: de partijleiding toen (en
i!) of ds. Vellenga nu? Of zijn
verhouding tussen christelijk en econo
misch leven en over het gesprek van de
kerk met de lekenwereld en die der
godlozen, met de wereld van de niet-
christelijke godsdiensten, met de chris
telijke kerken die nog van de r-k. kerk
gescheiden zijn en ten slotte met de
gemeenschap der broeders, de geeste
lijkheid en de gelovigen die onze heilige
kerk van God vormen", aldus paus
Paulus.
De paus meent, dat zijn eerste ency
cliek meer de vorm van een algemene
opwekking moet hebben met betrekking
tot de „wegen welke de levende kerk
moet volgen" dan van een standpunt
bepaling over bepaalde onderwerpen.
„Dat komt naar onze mening overeen
met het karakter hetwelk de eerste
encycliek van een paus dient te hebben,
temeer daar wij ons hebben willen ont
houden van het behandalen van onder
werpen die het Concilie op zijn agenda
heeft staan." De paus zei te hopen, dat
de encycliek gunstig zal worden ontvan
gen in de r!k. kerk en welwillend"
buiten de grenzen van zijn kerk.
Belangstelling voor
Jodendom neemt toe
(Van een onzer medewerkers)
Sedert de Tweede Wereldoorlog neemt
ln vrijwel alle landen de belangstelling
toe voor het Jodendom. Dit is onder
meer op te maken uit het overgaan van
niet-Joden tot het Jodendom, wat zelfs
in Japan het geval is. Het is des te op
merkelijker, omdat het Jodendom, dat in
de oudheid proselieten maakte, daar in
de ballingschap ai spoedig van af is ge
stapt en men by het toetreden tot het
Jodendom zeer zware eisen heeft gesteld.
De niet-Jood wordt eerder tegen ge
maakt Jood te worden, dan dat hij aan
gemoedigd wordt. Desondanks vinden
ook in Nederland op gezette tijden toe
tredingen plaats. Om verschillende re
denen geven de rabinaten nauwelijks in
zage hoevelen tot het Jodendom zijn toe
getreden. Op de jaarvergadering van de
Raad van liberaal-Joodse synagogen
van Engeland is echter bekendgemaakt,
dat honderdtien niet-Joden, waaronder
negentig vrouwen verleden jaar tot de
liberaal-Joodse gemeenschap van Enge
land zijn toegetreden. Van hen behoor
den 56 tot de Anglicaanse Kerk, twintig
waren rooms-katholiek en zes methodist,
twee behoorden tot de Schotse Kerk. van
de Welshe Kerk. de Lutherse Kerk en de
Christian Science ieder een. Bijna de
helft van het aantal proselieten had een
Joodse vader of moeder. Negen en veer
tig hadden het voornemen in het huwe
lijk te treden met een Joodse partner,
tien hadden nog geen huwelijkskandidaat
i was weduwe van een Joodse man.
ergrote meerderheid van de prose
lieten was nog geen dertig jaar. Zestien
varen zelfs nog geen zestien jaar.
Orthodoxe delegatie
naar Rome?
Volgens een Italiaans rooms-katholiek
blad is het zo goed als zeker dat de
Orthodoxe Kerken een permanente mis-
ie naar Rome zullen zenden om gere-
eld contact te houden met de Rooms-
Latholieke Kerk.
Het blad meldt, dat op de panortho
doxe conferentie, die van 23 augustus
tot 3 september gehouden zal worden,
de instelling van de commissie be
sproken zal worden.
Hervormde diensten
in Arcens raadhuis
Het gemeentebestuur in het Noordlim
burgse plaatsje Arcen'heeft een zaaltje
in het raadhuis ter beschikking gesteld
voor het houden van kerkdiensten ten
behoeve van de Nederlandse Hervorm
de Gemeente. In en rond Arcen is na
melijk voor vakantievierende protestan
ten geen gelegenheid om zondags een
kerkdienst bij te wonen. Daarom stelde
het gemeentebestuur een passende ruim
te ter beschikking. Zelfs de nieuwe stoe
len. die voor de trouwzaal bestemd zijn,
mogen worden gebruikt!
IJveren voor behoud
van draaiorgels
In Amsterdam is onlangs opgericht de
„Leon Warniesstichting tot behoud van
draaiorgelfolklore in Nederland". De
stichting beoogt het in stand houden van
waardevol te achten draaiorgels en wil
haar doel onder meer bereiken door het
aankopen en in goede staat brengen en/
of houden van waardevolle draaiorgels,
die met ondergang of export naar het
buitenland worden bedreigd.
De stichting wil voorts een zodanige
exploitatie van draaiorgels bevorderen
(beroepshalve of als vrijetijdsbesteding"
dat daardoor bij het publiek zoveel mo
gelijk liefde en belangstelling voor deze
muziekinstrumenten worden gewekt.
Daarbij wil men in het bijzonder letten
op de kwaliteit van het orgel, het re
pertoire en het voorkomen en optreden
"an de exploitanten.
