ïNienwe Leidse Cowan!
Luns kon
niet tot
in Indonesië nog
zaken komen
Busongeluk
in Frankrijk:
19 doden
Nieuwe onlusten in Roehester
eisten al vier mensenlevens
tijdens verhoor... Ramp niet vergeten
Rusk keurt politiek
van Goldwater af
Spoorwegramp in
Portugal: 93 doden
SOEKARNO: TWEEDE UITNODIGING
„Deze charmante gast
moet hier meer komen"
Veel vakantiegangers
zwaar gedupeerd
Helikopter
van politie
stortte neer
Overval van
vier jongens
Commentaar
o
M CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGBLAD
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Maandag 27 juli 1964, 45ste jaargang
Koeler
Veranderlijke bewolking: en plaatselijk
enkele regen, of onweersbuien. Zwakke
tot matige wind, aanvankelijk verander
lijk, later uit westelijke richtingen.
Koeler.
(Zie voorts pagina 7)
p.m. 3,35, p.kw. 10,05
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur.
Soekarno kan het best vinden met mr. Luns, onze minister van buiten
landse zaken. Vier uur hebben zij gisteren met elkaar gesproken, zonder
dat zakelijke kwesties konden worden aangeroerd. De Indonesische presi
dent was een en al jovialiteit. Hij kon zo goed met mr. Luns overweg, dat
hij hem uitnodigde, nog een paar weken te blijven. De minister wees er
Soekarno toen vriendelijk op, dat hij een officieel bezoek aan India moet
brengen en verslag moet uitbrengen aan het Nederlandse kabinet.
het reisbureau Fiesta Tours Ltd
Londen, dat een bijkantoor in Rotter
dam heeft, zal een vry groot aantal
Nederlandse vakantiegangers zijn
reis naar Majorca of Barcelona niet
kunnen maken.
De contracten die de vakantiegangers
oor hun vliegreizen hadden afgesloten,
zijn geannuleerd. Er zijn echter maatre
gelen getroffen waardoor de toeristen
geen financiële strop zullen halen. De
passagiers die gisteravond van Schiphol
zouden vertrekken zijn van de annule
ring op de hoogte gesteld.
Niet alleen in Nederland doch ook in
Engeland zijn (honderden) vakantiegan
gers de dupe geworen van de financiël*
3K
Het was bepaald een opgewekt welkom, getuige deze foto, dat
minister Luns en zijn echtgenote werd bereid in Djakarta, waar zij
werden begroet door de ambtgenoot van mr. Luns, minister Soe-
bandrio.
Reisbureau in financiële zorgen
Tengvolge
i moeilijkheden by
moeilijkheden van het sinds kort door
Engelsman overgenomen reisbureau,
dat aanvankelijk in het bezit was van
enkele Nederlanders. De nieuwe eigenaar
het reisbureau, dat in samenwerking
met Engelse en Nederlandse charter
schappijen vliegvakanties verzorgt,
kwam nadat hij het bedrijf vorige maand
had overgenomen tot de ontdekking dat
de schulden groter waren dan hem dooi
de vorige eigenaars was verzekerd. De
uitstaande rekeningen zijn inmiddels zo
hoog opgelopen, dat geen Spaans hotel of
chartermaatschappij boekingen voor
Fiesta aanneemt voordat de rekeningen
zijn betaald.
210 nog in Spanje verblijvende va
kantiegangers van het reisbureau zullen
met enkele vliegtuigen van Martin's Air
Charter worden teruggevlogen. Deze
vluchten zijn niet door Fiesta Ltd be
taald, zodat de Nederlandse chartermaat
schappij dit voor haar eigen rekening
neemt om de vakantiegangers niet te du
peren. De kosten hiervan bedragen onge
veer f 20.000.
Soekarno stelde toen voor, dat hij1
de Indiase regering telegrafisch zou
verzoeken met uitstel van het bezoek
van mr. Luns akkoord te gaan. Mr.
Luns kon echter alleen maar beloven,
dat hij „later" nog eens drie weken in
Indonesië zou komen doorbrengen.
„Deze charmante gast moet hier meer
komen", zou Soékarno hebben gezegd.
De moeilijkheden tussen beide landen
zouden nu opgelost kunnen worden,
omdat er in Indonesië na de regeling
van de kwestie Nieuw-Guinea geen
gevoelens van wrok meer leven.
Aanvankelijk had het in de bedoeling
gelegen, dat mr. Luns slechts een maai
door Soekarno zou worden ontvangen.
De ontmoeting van gisteren heeft er ech
ter toe geleid dat de Indonesische presi
dent met zijn gast overeenkwam, de
kelijke bésprekingen naar later in deze
week te verschuiven. Ondanks de grote
hartelijkheid, waardoor het optreden van
Soekarno wordt gekenmerkt, zal mr.
Luns er echter goed aan doen, zich geen
illusies te maken over de mogelijkheden,
die zich voordoen.
Minister Soebandrio (buitenlandse za
ken), vertelde al bij de verwelkoming
van mr. Luns op het vliegveld Kemajo-
ran, zaterdagavond omstreeks tien uur,
dat niet direct concrete resultaten moe
ten worden verwacht.
De commentaren in de Indonesische
bladen zijn over het algemeen gunstig.
Men laat er echter geen twijfel over be
staan, dat er nog harde noten gekraakt
zullen worden, vooral wat betreft de her
stelbetalingen. ,,Men moet Indonesië
thans niets opleggen", aldus Soebandrio.
„Nu de regering zelfs aan de Sowjetunie
uitstel van betaling heeft moeten vragen,
zou het Indonesische volk niet kunnen
begrijpen, dat de schulden aan Neder
land wel betaald kunnen worden.
Het persbureau Antara, dat mr.' Luns
een slim onderhandelaar noemt en een
harde noot om te kraken, merkt in dit
verband op, dat Indonesië een schade
loosstelling zal eisen met betrekking tot
de kosten, die verbonden waren aan de
strijd om Nieuw-Guinea en dat die eis
mogelijk „ruimschoots zal uitgaan boven
het totaal bezit".
Antara is van mening dat Nederland
maar zelf in de zak moet tasten en de
kleine aandeelhouders schadeloos moet
stellen, omdat die het slachtoffer zouden
zijn geworden van een verkeerde Neder
landse Nieuw-Guinea-politiek.
Het persbureau maakt er verder geen
geheim van, dat Soekarno echt niet zal
bedelen om een uitnodiging voor een be
zoek aan Nederland. Nederland Is voor
de Indonesische president niet meer dan
een klein landje aan de Noordzee, aldus
Antara. De stelling, als zou Soekarno
geen groter wens hebben dan Nederland
te bezoeken, noemt hy belachelijk. Een
bezoek van Soekarno is alleen maai
eer voor het ontvangende land en een
wjjs dat het Indonesische volk het
leden edelmoedig wil vergeten.
(Voor vervolg zie pag. 7)
De koninklijke familie aan de wandel in het Italiaanse Porto Ercole.
Deze foto werd gemaakt kort na de aankomst van de prinsessen Mar
griet en Christine op het zomerverblijf.
Noodtoestand in New York
Een autobus met 27 inzittenden is bij
Epinal, in Oost-Frankrijk, door de leu
ning van een brug geschoten, om ver
volgens met de wielen omhoog, op een
lager gelegen spoorwegbaan terecht
te komen. Negentien inzittenden, on
der wie de bestuurder, zijn hierbij om
het leven gekomen. De acht overige
passagiers zijn gewond, de meesten van
hen ernstig.
De doden en gewonden zijn overge
bracht naar het ziekenhuis van het nabu
rige stadje VitteL
passagiers van de bus waren leden
de uit Perpignan, in zuid-west-
Frankrijk, afkomstige groep volksdan
sers en -zangers, die, ter gelegenheid van
een te Senones gehouden Europese wed
strijd voor dergelijke groepen, aldaar een
voorstelling hadden gegeven. Het verkeer
op de spoorweg was na het ongeluk vol
ledig gestremd. Het treinverkeer moest
worden omgelegd.
Arrestant verdween
VANNACHT is de rust weerge
keerd in de Amerikaanse stad
Roehester (in de staat New York),
r sinds vrijdagavond rassenrel-
letjes hebben gewoed. Zaterdag
avond moest de noodtoestand wor
den afgekondigd. De onlusten be
gonnen, nadat een jonge neger tij
dens een dansfeest werd gearres
teerd, omdat hy teveel gedronken
had. Ook gisteren trokken de negers
plunderend door de stad.
En toen gisteravond de balans werd
opgemaakt, waren er vier doden te
betreuren: een blanke, die door een
jonge neger was gedood en drie men
sen, die betrokken waren bij het
verongelukken van een helikopter van
de politie. Zeshonderd mensen wér
den gearresteerd. De gevangenissen
zijn overvol.
Gisteravond heeft gouverneur Rocke
feller reeds besloten, duizend leden
de natiohale garde naar Roehester
zenden. De mannen werden door de
gers met gejoel ontvangen.
Niettemin schijnt hun aanwezigheid
een kalmerende Invloed te hebben uit-
Een verbaasde rechercheur van de En-
schedese politie zag gisteren plotseling
zjjn arrestant dwars door een ruit sprin
gen en verdwijnen. De glasscherven vlo
gen hem om de oren. Het was het voor
tijdige einde van het verhoor van de
15-jarige Derk J. L., die was aangehou
den omdat hij in een sportzaak had in
gebroken. De rechercheur sloeg onmid
dellijk alarm. Voorlopig echter zonder
resultaat.
"yRIJWEL de gehele bevolking van het door een aardbeving geteisterde
Skopje, heeft gisteren een bezoek gebracht aan de begraafplaats Butelj
om op de graven van de slachtoffers van de ramp bloemen te leggen.
Bij het monument op het midden van de begraafplaats legde de jonge
Nederlandse Alice Scheffer een ruiker verse bloemen met een rood
lint. Op het rode lint stonden de woorden „Van Nederland voor Skopje".
Mejuffrouw Scheffer heeft in Nederland inzamelingen voor de slachtoffers
georganiseerd. Zij was persoonlijk naar de stad gegaan om de slachtoffers
te gedenken.
Thans is de New-Yorkse voor
stad Roehester het toneel ge
worden van .rassenoniusten. Op
de foto: politiemannen in ge
vecht met een neger tijdens een
van de recente demonstraties.
De prinsessen Margriet en Christina
zijn gistermorgen op het koninklijk
vakantieverblijf in Porto Ercole in Italië
aangekomen. Zij waren zaterdagmiddag
kort na drie uur met de regeringsfriend-
ship van Soesterberg vertrokken.
geoefend. Eerder op de dag had de po
litie gebruik moeten maken van traan-
gasbommen en waterstralen om de met
stenen en flessen gooiende negers tc ver
drijven.
een huis, van waaruit Molotof-
cocktails werden gegooid, is geschoten.
Toen de helikopter verongelukte, wist
de 27-jarige neger Prophet Starke er
twee inzittenden levend uit te halen.
Daarna moest hij echter voor de im-
;e hitte wijken. De piloot en twee
bewoners van het huis, waarop de heli
kopter terecht kwam, lieten het leven.
Gebleken is voorts, dat ook blanke jon
gelui aan de plunderingen in Roehester
hebben deelgenomen.
Intussen heeft de politie van New York
j in Harlem wonend? communistische
negerleider William Epton, die een pro
testmars had georganiseerd, gearres-
Snel gegrepen
teerd, hoewel hij wist dat dit verboden
De Black Moslims hadden gewei
gerd er aan deel te nemen, omdat zij
„het ene juk niet voor het andere, n.L
/an Peking of Moskou, wilden rui-
Johnson: Erhards
reactie „wijs"
een gesprek met een Washingtonse
correspondent van het Westduitse pers
bureau DPA heeft president Johnson de
reactie van de Westduitse bondskanselier
prof. Erhard op de uitlatingen van presi
dent De Gaulle op diens jongste perscon
ferentie „wijs" genoemd.
De Gaulle had, als gemeld verklaard,
dat Europa een „ondergeschikte rol"
tegenover de Ver. Staten speelde. Ook
had hij de Westduitse regering aanspra
kelijk gesteld voor „gebrekkige sar
werking" met Frankrijk.
Vier jonge Amsterdammers hebben
gisteravond omstreeks zes uur een roof
overval gepleegd op een pompstation
de Rijksweg AlkmaarAmsterdam
bij- de kruising CastricumLimmen. De
overvallers, variërend in leeftijd van
zestien tot achttien jaar, sloegen de
eigenaar, de heer Krom uit Limmen,
neer en namen de vlucht met een klein
bedrag uit geld. Tezamen met twee
hun kornuiten die voor het pompstation
op hun bromfietsen steeds rondjes had
den gereden, om voor onraad te waar
schuwen, vluchtten zij in de richting
Beverwijk. Ver kwamen zij echter niet:
op de Beverwijker straatweg werden zü
door de rijkspolitie klem gereden c
arresteerd. Zij zijn voor verhoor
Heiloo overgebracht
De 69-jarige Amsterdammer W. P.
Termij telen is zaterdag door zijn
zorgster dood in een stoel aangetroffen.
Het bleek dat de man door gasverstikking
om het leven was gekomen. Een rubber
slang, die het gaskomfoor met de toevoer-
UET ONDERHOUD, dat minister
Luns met president Soekarno
heeft gehad, mag met recht een his
torisch onderhoud worden genoemd.
De situatie is sinds weinige jaren
wel radicaal veranderd.
Niet, dat wij deze ontwikkeling moe
ten betreuren. Integendeel: wij moe
ten het alleen maar waarderen, dat
nu, na een periode van heropbouw
der betrekkingen tussen Indonesië
en Nederland, deze ontmoeting mo
gelijk was. Het doet ons deugd, dat
het juist de heer Luns is geweest,
die als eerste officiële vertegenwoor
diger der Nederlandse regering met
het Indonesische staatshoofd heeft
kunnen spreken.
Men zal zich nog wel de uitnodiging
van de oppositie aan het adres van
minister Luns herinneren: Treed af,
want u hebt gefaald in het beleid
waarvan u de exponent waart. U
bent voor de Indonesiërs niet aan
vaardbaar. wanneer de verbroken
betrekkingen straks worden hersteld.
Minister Luns bleek niet niet alleen
welkom te zijn, maar hij kreeg van
president Soekarno ook te horen, dat
er geen sprake was van rancuneuze
gevoelens. Vanzelfsprekend betekent
dit alles niet, dat er nu geen enkel
vüiltje meer aan de lucht is. Ook al
is er aan beide kanten de goede ge
zindheid met een schone lei te begin
nen, in de praktische uitwerking van
allerlei zaken kunnen zich beslist
nog wel problemen en kortsluitingen
voordoen.
De Indonesische minister van bui
tenlandse zaken, Soebandrio, heeft
gezegd, dat er geen punten zijn waar
omtrent overeenstemming niet mo
gelijk lijkt. Men kan slechts hopen,
dat hij gelijk zal hebben.
Er zal van beide partijen heel wat
Inschikkelijkheid en goede wil wor
den gevraagd. De ontvangst, welke
het Indonesische (door de staat be
heerde) persbureau Antara minister
Luns heeft voorbereid, was niet be
paald vriendelijk.
Nu is deze bewindsman niet een fi
guur, die zich door zoiets in de war
laat brengen, maar wel kan de vraag
worden gesteld in hoeverre de be
schouwingen van Antara symptoma
tisch zijn voor de Indonesische op
vattingen.
Temeer nu het persbureau de kwes
tie van de Nederlandse schadever
goeding aan Indonesië vanwege de
kwestie Nieuw-Guinea opnieuw (cn
dat op een bijzonder scherpe wijze)
aan de orde stelde. Is deze beschou
wing van hogerhand geïnspireerd en
zo ja, zal deze zaak als een concreet
onderhandelingspunt aan de orde
worden gesteld?
Vast staat nu reeds, dat van vergoe
ding van Nederland voor de ge
naaste Nederlandse eigendommen
voorlopig niets zal komen. Indonesië
heeft de Sowjetunie al om uitstel
van betaling voor verrichte leveran
ties moeten vragen.
Voorshands lijkt het maar beter af
te wachten. Minister Luns moet ten
slotte nog heel wat besprekingen
voeren en pas aan het einde van zijn
bezoek is het ogenblik gekomen om
de balans op te maken.
Senator ontkent
vraaggesprek
met Duits blad
TVE Amerikaanse minister van bul-
tenlandse zaken, Dean Rusk, heeft
gisteren in Washington voor de tele
visie commentaar geleverd op de kri
tiek van senator Barry Goldwater, de
republikeinse kandidaat voor het
Amerikaanse presidentschap, op het
buitenlandse beleid van de V.S.
Rusk verklaarde dat de strijd om de
vrijheid niet door een enorme mili
taire orgie gewonnen zal worden.
Goldwater heeft tijdens een interview
met een correspondent van het Duit
se Weekblad Revue, gezegd dat hij
voorstander is van een buiten
,NGEVEER twaalf kilometer van
Lissabon is gisteravond een pas-
sagierstrein verongelukt. Na de ramp
was de toestand nogal verward.
Werd aanvankelyk gesproken over
25 doden en tientallen gewonden,
later meldde men dat er 34 doden
en 79 gewonden waren. Vanmorgen
om tien uur echter werd bekend ge
maakt dat de lyken van 93 slacht
offers geborgen waren en dat er 132
mensen gewond waren.
De koppeling van het laatste rijtuig
bleek te zijn gebroken. De wagen reed
in volle vaart een gedeelte van de baan
af, dat geflankeerd wordt door muren.
Nadat de wagen ontspoord was reed hy
nu eens tegen de ene dan weer tegen
de andere muur op. Op het punt waar de
muren ophielden viel de wagen van de
baan en sloeg over de kop.
De ziekenhuizen van Oporto en Mato-
sinhos, waarheen de slachtoffers zijn
vervoerd hebben via dé radio artsen op
geroepen en om bloedplasma verzocht
Het is de grootste ramp In de geschiede
nis van de Portugese spoorwegen. De
trein zat vol vakantiegangers. Overwerk
te artsen raamden vandaag dat zij ten
minste 125 gewonden hadden behandeld.
Het ongeluk gebeurde omstreeks 10
uur. De spoorwegmaatschappij heeft een
commissie van drie ingenieurs belast een
onderzoek in te stellen. Door het geweld
werd een kant van de wagen, die uit
hout en staal was vervaardigd, openge
rukt Toen de wagen omviel, werden de
vele passagiers onder de wrakstukken
doodgedrukt Overal lagen verminkte
lyken, kledingstukken, picnicartikelen en
strandspeelgoed.
Nadat de radiostations behalve artsen
ook dringend om donors verzocht, vorm
den zich weldra ryen vrijwilligers voor
de ziekenhuizen. Volgens ooggetuigen
was het rijtuig overvoL De normale capa
citeit bedroeg 68 passagiers. Bovendien
reed de trein, die te laat was, bijzonder
snel, aldus een ooggetuige.
Goldwater verklaarde later helemaal
geen interview te hebben gehad met een
Duitse journalist, maar de hoofdredac
teur van het blad bevestigde dat de re
publikeinse senator twee maal met een
redacteur van zyn blad heeft gesproken.
In dit interview zou de senator voorts
hebben gezegd dat generaal De Gaullo
een groot man is. „Ik heb eerbied voor
deze man. Het is zyn recht om een Fran
se politiek te voeren. Bovendien zal hij
binnenkort een voldoende kernmacht
tot zyn beschikking hebben. Het is ech
ter waar dat men die thans in zyn
eigen keuken in elkaar kan knutselen",
aldus Goldwater.
De topleider van de Ku Klux Klan,
een organisatie die fel gekant is tegen
rassenintegratie, heeft zich intussen by
andere afvallige democraten, onder wie
gouverneur Wallace van Alabama, ge
voegd om steun te verlenen aan Gold
water in zyn kandidatuur voor het pre
sidentschap. Hun leider, Graig, zei „met
Goldwater hebben wy een kans dat de
staten hun recht weer terug krygen".
De democraten daarentegen hebben
sinds Goldwater door zyn partij is uit
gekozen voor het presidentschap te
vechten, bij kiezersregistraties in Balti
more, nieuwe winsten geboekt, In het
bijzonder onder de negers. Tegeiykertyd
zijn 175 republikeinen naar de democra
ten overgelopen.
(Voor vervolg zie pag. 7)
Bus in ravijn op Java
Nabij Poerwakarta op West-Java is
volgens Antara een bus in een ravyn
gestort. Twaalf mensen kwaimen om het
leven en 41 werden gewond.
RITAj
