Nieuwe leidse Courant
i
Gold waters politiek leidt de
wereld naar atoomslachting
Herterich
vraagt asiel
in Zweden
Tijd gunstig voor aandeel
in interne financiering
Felle aanval Chroesjtsjef en Gomoelka:
,Niet mengen in strijd
- conclusies trekken
Minister Scholten wil
stiletto's verbieden
Wie is de hertog van
Madrid: prins Hugues
of Francisco Jose?
Johnson: onderzoek
naar rassenrelletjes
Commentaren
Woensdag 22 Juli 1964, 45ste jaargang
Directeurs F. DIEMER
Hoofdredacteur-. Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAC-BLAD
„Stantvestigh b gheblevon
mijn hert in teghenspoet"
Koel weer
De Bilt verwacht tot donderdagavond:
Bewolkt met plaatselijk enkele opklarin-
gen en op de meeste plaatsen droog.
Zwakke tot matige noordelijke wind.
Aanhoudend koel weer.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
(Zie voorts pagina 7)
3,35, p.kw. f 10 05
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
55
DE communistische leiders hebben gisteren in Warschau tijdens de vie
ring van de 20ste verjaardag van de bevrijding van Polen en het 20-
jarige bestaan van de Poolse communistische partij, een felle aanval ge
daan op dep ersoon van senator Goldwater, de republikeinse kandidaat
voor het Amerikaanse presidentschap. De Poolse partijleider Gpmoelka
verklaarde in zijn rede dat Goldwater een buitenlandse politiek voorstaat
die de wereld „naar een atoomslachting" zou kunnen leiden. „Wie zou een
veilige toekomst kunnen verzekeren met Goldwater in het Witte Huis, zo
vroeg hij.
Ambassadeur Cabot, de Amerikaanse
vertegenwoordiger in Warschau, verliet
Iuit protest de zaal tegen een aanval van
Gomoelka op het Amerikaanse militai-
risme. De Britse ambassadeur, Sir George
Clutton, die deken van het diplomatieke
ta iris ten" een gemeenschappelijk pro
gramma van „militant anti-communisme
en het drijven
i de wereld op de rand
oorlog" hadden.
De Russische premier, Chroesjtsjef. die
ook het woord voerde, verklaarde dat wat
de aanwijzing van Goldwater tot repu
blikeins kandidaat voor het president
schap betrof, dat hier sprake was van een
sfeer van „fascime" die hem deed denken
in het vooroorlogse Neurenberg.
„Wij willen ons niet mengen in de
strijd tussen twee Amerikaanse bour-
geois-partijen, maar deze moet onze aan
dacht wel trekken. Wij moeten wel de
conclusie trekken: een nieuwe
oorlog als „zij" daartoe besloten zou
onvermijdelijk leiden tot een verplette
rende nederlaag voor de extremisten die
hem ontketenden. De Russische leider
waarschuwde in gedachten te houden dat,
wanneer de monopolistische bourgeoisie
de hoop verliest om het socialisme in eer
vreedzame wedijver tussen de twee stel
sels te verslaan, haar meest reactionaire
kringen tot het uiterste kunnen gaan en
zelfs een nieuwe oorlog kunnen ontke
tenen. „Wij kunnen de feiten niet nege
ren. De republikeinse partijconventie
keurde kortgeleden een verkiezingspro
gramma goed dat de politiek van juist
deze meest agressieve kringen weerspie-
aldus Chroesjtsjef. „Het Ame
rikaanse volk moet nu beslissen of het
het programma van de republikeinse par.
tij zal steunen en daarmee de koers f
keuren die gevaarlijk is voor de gehele
wereld, ook voor het Amerikaanse volk"
voegde Chroesjtsjef hier aan toe.
Onder de aanwezigen waren behalve
Chroesjtsjef en Gomoelka, ook de Oost-
duitse partyleider UIbricht en een aantal
leiders van de Oostblok-Ianden. Volgens
Poolse kringen in Warschau zal er geen
sprake zUn van geheime besprekingen
ideologische aangelegenheden tussen
de rode leiders. Het betrof hier slechts
byeenkomst ter herinnering va:
verjaardag van de communistische
party, zo werd gezegd.
De Poolse communistische
leider Gomoelka heeft op een
bijeenkomst in Warschau een
aanval aedaan ov het Ameri
kaanse militarisme en de idee-
en van Barry Goldwater. Ook
vremier Chroesjtsjef had fel
le kritiek op de republikeinse
kandidaat. De Amerkaanse am
bassadeur verliet de zaal uit
protest. Op de foto: Gomoelka
en Chroesjtsjef schudden elkaar
de hand. terwijl (van linksde
Dostduitse partijleider UIbricht.
de Pool Zawadzki. de Tsjechi
sche president Novotny en de
Pool Cyrankiewicz applaudis
seren.
De 21-jarige Jan Verkerk uit Utrecht
is gisteren bij Valence (Frankrijk)
de Rhone verdronken. Volgens de poli
tie ter plaatse kreeg de jongeman in
het koude water kramp. Omstanders die
dit zagen, sprongen te water en slaag
den erin hem op de kant te krijgen
Kunstmatige ademhaling mocht niet
meer baten. De heer Verkerk was met
drie vrienden op weg naar de Franse
Rivièra.
Minister Scholten van justitie is
van plan stiletto's en soortgelijke
steekwapens te verbieden. De minis
ter denkt voorlopig nog voor vijf
jaar een verbod op het verhandelen
en dragen van deze wapens uit te
vaardigen. Na die periode hoopt hij
dit wapenverbod onder te brengen
in een technisch herziene nieuwe
(vuur) wapenwet.
Sinds geruime tyd, zo schrijft minister
Scholten in zijn memorie van toelichting
kopen particulieren bepaalde wapenen
zonder dat die aankopen een voor de
rechtsorde aanvaardbaar doel hebben
Het bezit van die wapenen is voor de
rechtsorde een gevaar, ook door de men
taliteit die tot de aanschaffing leidde.
De minister acht stiletto's uiterst ge
vaarlijke wapens, die nagenoeg onge
schikt zijn voor elk normaal gebruik. Zy
dienen slechts als verrassingssteekwapen.
Bij geen enkele tak van wapensport die
nen stiletto's als attribuut.
TS Hugues Charles, de
echtgenoot van prin
ses Irene, hertog van
Madrid of is hij het niet.
Een rechtbank in Ma
drid zal in september de
vraag moeten beant
woorden of de prins van
Bourbon Parma deze
titel mag dragen.
Prins Francisco Jose
Carlos Habsburg Lorena
heeft namelijk een
klacht tegen Hugues
Charles ingediend,
grond van het feit, dat
hij (Francisco Jose) de
enige is. die deze titel
mag dragen.
Francisco Jose is een
kleinzoon van wijlen
prins Carlos de Bour
bon, de hertog van
drid, die in 1909 is over
leden.
Op 16 juli is de echt
genoot van prinses
Irene reeds gedagvaard
een verzoenings
proces Maar Hugues
Charles is toen niet ver
schenen.
Volgens Hugues Char
les heeft aartshertog
Otto van Habsburg.
hoofd van het Oosten
rijkse koninklijke huis,
Francisco Jose verboden
de titel van hertog van
Madrid te voeren.
Francisco Jose op zijn
beurt beweert weer, dat
hij de titel heeft geërfd
van zijn moeder, Blanca
de Castilla, een dochter
van prins Carlos.
Van de kant
Hugues Charles wordt
dan weer beweerd, dat
de titel niet Oostenrijks
is maar Spaans, en niet
via de vrouwelijke lijn
i kan worden geërfd.
Meestal zijn stiletto's in het bezit
jonge personen, die hierin een vervulling
van bepaalde misplaatste gevoelens zien
Minister akkoord
met hoger salaris
voor brandweer
De minister van binnenlandse zaken
heeft B. en W. van Amsterdam bericht
dat hij zich niet langer wil verzetten
tegen de door B. en W. voorgestane sala
risverbetering voor het Amsterdamse
brandweerkorps. Aanvankelijk werd een
besluit van de Amsterdamse raad om de
brandweersalarissen te verhogen door de
minister niet goedgekeurd. De brandweer
heeft hierop herhaaldelyk protestmarsen
door de stad gehouden cn petities afge
leverd op het stadhuis.
De Duitse arts Elmar Herterich
heeft politiek asiel in Zweden aange
vraagd. Dit blijkt uit brieven die dins
dag door een aantal Duitse journalis
ten zijn ontvangen. Hij heeft het asiel
aangevraagd, schrijft hij, omdat in
West-Duitsland wettelijke methoden
op hem toegepast worden, die onver
enigbaar zijn met de grondbeginselen
van het recht.
Een Duitse rechtbank in Wtirzburg
(W.-Duitsland) heeft gisteren de Duitse
autoriteiten ervan op de hoogte gesteld
dat Herterich een tegen hem uitgevaar
digd arrestatiebevel terzijde kan leggen
door een borgsom van 1000 mark te stor-
(Voor vervolg zie pag. 7)
Ook presidenten worden geplaagd door warmte en dorst. Hier een I
aardig plaatje van president Johnson, die aan een fonteintje in de
tuin van Het Witte Huis zijn dorst leste, toen hij wachte op zijn gast,
premier Keith J. Holycake van Nieiao-Zeelaiici.
Kans op loonstijging gering
In een ziekenhuis te Zwolle is over
leden de 51-jarige mevrouw J. A. Oos-
terwijk-de Jong uit deze gemeente. Zij
werd 's middags zeer ernstig gewond op
de Almeloseweg te Hameien, toen zij met
haar bromfiets door een vrachtauto werd
aangereden.
Op korte termijn is te verwachten,
dat de werknemersvakbonden de
kwestie van de vermogensaanwas-
deling aan de orde zullen stellen in
de onderhandelingen met de werk
geversorganisaties. De werkcommis-
sie van de drie grote werknemers-
vakcentralen, die een rapport over
dit vraagstuk heeft opgesteld, acht
de tijd hiervoor op dit moment rijp.
De vakcentralen zullen de vakbon
den behulpzaam zijn bij het operatio
neel maken van het opgestelde plan.
De spanning op de arbeidsmarkt en
de dreigende overbesteding maken
de mogelijkheden tot loonsverhoging
gering, maar het doen delen van de
werknemers in de vermogensaanwas
van de ondernemingen krijgt daar
door des te meer nadruk.
Leden van de werkcommissie noem
den gisteren tijdens een persconferentie
;n Utrecht het aandeel van de werk
nemers in de overwinsten van het be
drijfsleven een zaak die „onderhande
lingsvatbaar" is.
Wanneer in bepaalde bedryfstakken
over een aandeel van de werknemers
in de overwinst overeenstemming wordt
bereikt, dan kan dit voorstel aan de
Stichting van de Arbeid ter goedkeuring
worden voorgelegd. De vakcentralen
vinden het niet nodig, dat de kwestie
van de vermogensaanwasdeling eerst
nog een punt van afzonderlijk beraad
in het Stichtingsbestuur zal uitmaken.
Anderzyds maakte de heer A. Kloos
(NW) de opmerking, dat wellicht by
de werkgeversorganisaties aangestuurd
zal worden op een breed gezameniyk
gesprek.
De vakcentralen zijn niet de mening
Op korte termijn
aan de orde
(Van onze soc.-econ. redactie)
toegedaan, dat nu met dit rapport het
plan voor winst, en vermogensaanwas-
deling volledig is uitgewerkt. Het rap
port zal de komende maanden nog meer
operationeel gemaakt worden. Er ko
men daartoe nog andere richtlijnen
voor de uitvoering.
eigendomsrechten van de aandeelhou
ders niet aangetast worden, antwoordde
dr W. Albeda (CNV), dat de produk-
tiefactor kapitaal ten opzichte vai
factor arbeid vele jaren is overschat.
De overschatte kapitaalfactor zal n
de nieuwe ontwikkeling inderdaad
schade lijden, maar niet ten onrechte,
aldus dr Albeda.
De heer Kloos sprak over een traditio
nele overwaardering van de factor ka
pitaal ons bestaande rechtssysteem
noemde hij doortrokken van deze
waardering.
(Voor vervolg zie pag. 7)
Weer neger neergeschoten
Gistermorgen in alle vroegte
zijn 1320 deelnemers aan de
elfde vierdaagse van Apeldoorn
van start gegaan. Het was goed
wandelweer, doch reeds tijdens
deze eerste etappe vielen de
eerste slachtoffers: fikse blaren
die evenwel op vakkundige
wijze door de blarenprikploeg
bestreden werden.
Bovendien, zo
weert Hugues Charles
zich verder, heeft Fran
cisco Jose een oudere
broer, prins Anton, die
getrouwd is met prinses
Ilieana van Roemenië.
Ook zijn zoons zouden
in ieder geval meer
recht hebben op de titel.
Dan kan men van de
zijde van de schoon
familie van prinses
Irene een heel betoog
horen, hoe de titel ten
slotte is overgegaan op
prins Xavier (hij kreeg
de titel van zijn oom),
die haar ten slotte ver
leende aan Hugues
Charles, toen hij met
prinses Irene trouwde.
De rechtbank In Ma
drid moet het nu maar
uitzoeken.
voor hen belangrijke punten winst ge
boekt. Inspecteur Thomas Gilligan, die
vorige week de woede van de negers
had opgewekt toen hij een vijftien
jarige negerjongen die hem met eer
mes aanviel doodschoot zal voor eer
Grand Jury moeten verschijnen. De
onlusten begonnen toen de politieman.
Het feit dat een politieman in bur
ger, die meende uit wettelijke zelfver
dediging te handelen, mogelijk in staat
van beschuldiging zal worden gesteld,
betekent een nederlaag voor de New-
yorkse politie.
Voorts is besloten in Harlem het aan
tal neger politie-agenten te verhogen.
Verscheidene blanke inspecteurs door de
negers beschuldigd als „bevooroordeeld'
zullen worden overgeplaatst.
In New York hebben zich vannacht
nieuwe ongeregeldheden voorgedaan in
een deel van Brooklyn, waar negers de
monstreerden.
Vanmorgen vroeg is In Brooklyn eet
neger door een polilie-agent neergescho
ten en ernstig gewond. Volgens de agent
had de neger een winkel geplunderd. De
neger liad een blik erwten in zijn band
en een groentenwinkel vlakbij was be
roofd.
Een andere neger, die ook geplunderd
zou hebben, werd eveneens getroffen,
maar wist te ontkomen.
President Johnson heeft inmiddels de
FBI opdracht gegeven een onderzoek
te stellen naar de toedracht der wani
delijkheden, zaterdagnacht in Harlem
of er bij de voorvallen eventueel fede
rale wetten zyn geschonden.
Johnson heeft de waarnemende burge
meester van New York Screvane (burge
meester Wagner vertoeft in Zwitserland
doch hy keert met spoed naar New York
terug), elke hulp. die New York
nodig zou hebben, aangeboden. „Dit om
vat ook hulp tot verbetering van slechte
maatschappelijke omstandigheden, die
een voedingsbodem zyn voor wanhoop
en wanorde", verklaarde hij.
TTET rapport van de vakcentrales
over de vermogensaanwas is
een gemeenschappelijk rapport. Dat
is al belangrijk. Het is van betekenis,
dat onder de Nederlandse werkne
mers over een zaak als deze gelijk
wordt gedacht. Reden te minder om
het rapport opzij te leggen.
Het behoort integendeel ernstig te
worden bestudeerd en aanvaarding
van de inhoud dient ernstig te wor
den overwogen. De denkbeelden,
hier naar voren gebracht, zijn in
meer dan een opzicht constructief.
Men mag het rapport van de drie
vakcentrales zien als een nieuwe
bijdrage in de discussie rondom de
onderneming. Ook ditmaal, als bij
voorbeeld bij de zaak van de mede
zeggenschap, gaat het om een wijze,
de werknemers gelegenheid te ge
ven meer bij de onderneming te
worden betrokken.
Wij zien hier voor het bedrijfsleven
als zodanig een wezenlijk belang.
W7TE zijn Bijbel leest, weet hoe
daarin de betekenis van het be
zit wordt erkend maar hoe tegelijk
de betrekkelijkheid ervan wordt ge
steld. We moeten bezitten als niet-
bezittende.
Eigendom van waarde ter beleving
van de menselijke verantwoordelijk
hei ter ontplooiing van de mense
lij! e persoonlijkheid. En de Bijbel
spreekt steeds over de volle mens
en over de leefbaarheid van het be
staan.
Maar wie de eigendom zo ziet, luis
tert tegelijk naar de bijbelse waar
schuwing, niet aan het bezit te hech
ten, niet het hart erop te zetten. Wij
mensen zijn op reis, op doorreis.
Erkent met de zij het dus betrek
kelijke waarde van het bezit, dan
zal men ook willen bepleiten, dat
ieder daarin kan delen. Erkenning
van de waarde van eigendom en er
kenning van de betekenis van bezlts-
spreiding liggen voor ons in hetzelf
de vlak. Men kan niet voor het eer
ste pleiten en voor het tweede niet
Dit lijkt ons een goed uitgangspunt
voor kennisneming van een studie
over bezitsvorming door vermogens
aanwas.
TtE kandidaatstelling van de heer
Goldwater voor de Amerikaanse
verkiezingen heeft ook buiten de
Verenigde Staten nogal reacties ge
wekt.
In de landen achter het Ijzeren gor
dijn is het al gekomen tot felle uit
spraken als In lange tijd niet wer
den gehoord. Maar ook bij de lan
den van de NATO is bezorgdheid.
De heer Stikker is een dergenen die
aan die bezorgdheid uitdrukking
hebben gegeven.
Reeds is voorgesteld, ook buiten
Amerika iets als een verkiezing te
laten honden. De uitslag, die voor
Goldwater stellig negatief zou uit
vallen, zou voor de Amerikanen een
richtingwijzer kunnen zijn.
De kern van waarheid in dit voor
stel is, dat de verkiezing van een
Amerikaans president allang niet
meer een uitsluitend Amerikaanse
aangelegenheid Is, daarvoor zijn de
landen van de vrije wereld te zeer
op elkaar aangewezen en neemt
Amerika te zeer een leidende positie
in.
Echter, de werkelijkheid Is dat al
leen de Amerikanen naar de stem
bus zullen gaan en niet uitgesloten
is, dat velen in Amerika zelfs de be
zorgdheid zullen uitleggen als be
moeizucht en als door het communis
me geïnfiltreerd.
Dat wordt dan nieuw koren op Gold-
waters molen. Een moeilijke situatie.
JN ons land neemt, mede door de
Deltawerken, de beoefening van
de watersport belangrijk toe. Daar
bij komt ons land te beschikken over
verscheidene grote oppervlakten aan
water.
Een tamelijk onverwachte en felle
storm als die van zaterdag heeft
bewezen, dat hier risico's liggen. Er
waren zelfs doden te betreuren.
Het aantrekkelijke van sport ls, dat
zij zich voltrekt in het amateurisme.
Bij de watersport komt dat wel sterk
uit. Men behoeft geen diploma's of
wat ook, geen vaarbewijs, niets.
We willen niet dat het anders wordt.
Er worden in het leven van een mens
al genoeg diploma's vereist. Trou
wens, het is de vraag, of het bezit
van een diploma van gevaren zou
vrijstellen.
Neen, wat wel van belang ls, !s enig
bewustzijn van risico's die men onder
bepaalde omstandigheden kan lopen.
En zoals terecht is bepleit een
omvangrijker systeem van waar
schuwing vla de radio. Waarnaar
men dan natuurlijk wel moet luis
teren.
(Tüta)
„Nee, mam, de oppas is niet te
spreken. Ze heeft een aspirientje
genomen en ze slaapt nu."
