Machtige geschiedenis
van de zeilvaart
Jl X
vA*
a t a
x
xr
PUZZEL VAN DE WEEK
De Idnderen van het Boshuis
lm
o*
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 18 JULI 1964
SQUARE-RIGGER-DAYS
Correspondentie en oplossingen
aan de heer H. J. J. Slavekoorde,
Goudreinetstraat 125, Den Haag.
(3) Uit een partij Kamenika—Koi
(Letland 1962)
Reservisten
(Van een onzer redacteuren)
Het begon allemaal op een
mooie namiddag in mei van het
jaar 1936.
„Ik stond op het dek van de
Queen Mary die met een snel
heid van dertig knopen de zee
doorkliefde. We rondden juist de
Bishop Rock toen mijn reisge
noot me enthousiast bij de arm
greep en schreeuwde: „We heb
ben het gehaald, we hebben de
Normandië met 85 minuten ge
slagen!"
V/at hij zei drong feitelijk nau
welijks tot me door. Ik volgde
het boek rijkelijk is eeïllustreerd.
op dat ogenblik de verrichtingen
van een trotse viermaster die te
gen de harde westenwind moest
optornen. Maar mijn reisge
noot bleef doorpraten over de
prachtige tijd, die de Queen Ma
ry had gemaakt en over de tri
omf van de techniek.
Toen we te Southampton wa
ren binnengelopen nam ik hem
mee naar een oude zeilmaker
van wie ik wist, dat hij in zijn
goede dagen nog de zeilschepen
had bevaren. Zijn werkplaats
was een lage, bedompte kelder,
waarin de geur van canvas hing,
en van caoutchouc en van traan.
Het was de sfeer, waarin het
verleden gaat herleven.
De zeilmaker was bereid tot
praten. Hij vertelde over de
Lightning, over de Sovereign of
the Seas en over het grootste
zeilschip, dat ooit over de zeeën
was gegaan, de France. Hij ver
telde over zijn eigen zeiltijd,
over de strijd van de mens te
gen de natuurelementen, die hij
vaak wist te overwinnen, maar
waarvoor hij ook dikwijls het
hoofd moest buigen. En hij zei:
Ik ben ook eens rond Kaap
Hoorn gevaren, en ik zou het
best nog eens willen doen.
Aan deze gebeurtenis moest ik
in 1962 denken toen prins Philip,
hertog van Edinburgh, een drie
honderdduizend pond sterling
vroeg om een opleidingsschip
voor toekomstige zeelieden te
kunnen laten bouwen, een schoe
ner van een driehonderd ton. Elk
jaar verdwijnt er weer een zeil
schip van de zeven zeeën, en
wordt weer een naam toege
voegd aan de lange lijst van
lang vergeten scheepsnamen.
En juist om ze aan de verge
telheid. te ontrukken en ook om
het leven op de zeilschepen nog
eens te laten herleven heb ik dit
boek geschreven".
WEEMOED
Dit boek heet: Square-Rigger
Days (uitgave Heinemann. Lon
den), en de schrijver is Warren
Armstrong, wiens naam een be-
Zo r
bij het
van schaaktijdschriften m;
enkele aantekeningen aangaa
paalde stellingen 11e ons tr<
mogelijk waard zijn te geleg.
leze
Mee
bewaren wij dit materiaal totdat er
in geschikt „klaverblad van vier"
in te maken is. Maar dit gelukt
ng niet altijd, en dreigen bepaal-
..reservisten" al te lang aan de
rculatie onttrokken te worden. Van-
■ar dat wij ditmaal maar weer eens
in greep in dit reserve-materiaal heb-
ngen.
Het zijn zeker attrac
met voortzettingen - aarnaar net ae
moeite loont te zoeken. Verwart u in
opgave 1 de zwartspeler vooral niet
met Robert J. (Bobbv) Fischer!! Wij
geloven niet. dat de Amerikaanse Fi
scher ooit op een zo spectaculaire wij
ze het loodje zal leggen als zijn Oos
tenrijkse naamgenoot het in opgave 1
4 Lk
D l
A
KeB 2. Lf5 Lxl6 3. Tdelt Kd8 4. Te8
5. Kxb! Ld7 6. Dg57 en 7. Te7. Op
1. Kf8 volgt natuurlijk 2. Tf5.
Opgave 2: Wit wint door 1. Txd8t
Dxd8 2. Lxg6 en wit wint nog enkele
kende klank heeft bij hen, die
de literatuur over de zeevaart
minnen. Het is een boek vol wee
moed, want het verhaalt van een
tijd, die voorgoed voor bij is. Van
de tijd waarin de zeilschepen in
volle glorie over de zeven zeeen
gingen, de tijd van de theeciip-
pers, die naar Londen joegen, en
van kapiteins die met hun sche
pen geschiedenis maakten. Ook
van scheepsbemanningen, die 'eer
den het geweld van zee en wind
te trotseren.
Warren Armstrong heeft oen
voortreffelijke pen en hij be
heerst zijn stof volkomen. En
wat misschien wel het belang
rijkste is, hij behoort tot de i
sen, wier hart uitgaat naar
prachtige volgetuigde zeilsche
pen, die eens de oceanen door
kruisten.
Beroemde schepen zijn het ge
weest met beroemde kapiteins, en
Warren Armstrong vertelt er van.
Hij vertelt van kapitein Bob
Waterman, die met de clipper
Challenge Kaap Hoorn rondde en
op zijn reis negen man verloor.
En van kapitein Samuel Nichol
son die de Constitution comman
deerde en van kapitein Enright,
gezagvoerder van de Lightning.
En hij vertelt van beroemde sche
pen als de Reel Jacket van de
New-YorkLiverpool lijn. Van
Ge George Washington en de
Flying Cloud. Het is zo maar een
greep uit een bonte rij van na
men, die eens over de hele we
reld bekend waren.
De zeilschepen zijn aan het ver
dwijnen. Men zegt. dat ze niet
meer rendabel zijn. De motor
heeft het zeil van de zee verdre
ven. En er kan droeheid over zijn.
a b cd ef gh
Wit aan zet won. Hoe?
4 A 4
4.4V 4 4
4 4
JV a£l
SE""4-
d e f g h
Een Amerikaanse liefde
Een Amerikaanse liefde, door
Hans Koningsberger. Uitgave
Nijgh en Van Ditmar. 's-Gra-
venhage-Rotterdam
Deze door Hans Edinga ver- I
taalde roman heeft met eigenlijke
liefde niet veel van doen. Integen-
deel, het gaat hier om een liefde
die maar al te spoedig bevredigd
is om daarna onbevredigd te blij
ven, met andere woorden: die in
feite geen liefde is. De oorspron-
kelijke titel luidt dan ook ,,An I
American romance". Een boek
waartegen bezwaren zijn aan
Kruiswoord-puzzel
Horzontaal: 1. schrikaanjagend, 11. zwak, 12. bijrivier van de Tiber,
13. bouwland, 14. laan (Fr.), 17. eerste boek van Mozes (afk.), 18.
voegwoord (Fr.), 19. eetketeltje, 21. meisjesnaam, 22. zwaardvis, 23.
sociëteit (afk.), 25. rivier in Engeland, 26. voorvoegsel. 28. plaats in
Frankrijk, 30. schikgodinnen (Germ. Myth.), 31. niet vergezeld, 32.
wiel, 33. snoer van een hengel. 35. telwoord (Duits), 37. laag schoven
op de dorsvloer, 39. lis, 41. staatsbedrijf (afk.), 43. grondlegger van
de leer der gelaatkunde, 46. slede, 47. streling, 49. aarde, grond, 50.
telwoord (Eng.), 51. stad in Frankrijk, 53. riviertje in Normandië.
54. mannelijk beroep.
Vertikaal: L stengel, 2. munt in NederL. 3. afsluiting, 4. railroad
(afk.), 5. bedaard, 6. nobel, 7. dam langs een water, 8. nauw, 9.
klinknageltje. 10. bloedgever, 14. vaartuig, 15. jongensnaam, 16.
priem, 19. schuifbout, 20. mannelijk beroep. 22. bergketen op de
grens van Europa en Azië, 24. eenmaal, 25. schraal, 26. gewicht, 27.
mak, 29. vreemde munt, 34. zijtak Donau, 36. jongen. 38. opening. 39.
meisjesnaam. 40. landweg. 42. vertelling, 44. het verbod (Lat), 45.
drietal, 46. meisjesnaam, 48. Europeaan. 50. bid (Lat), 52. staatsbe
drijf (afk.), 53. oude rekening (afk.).
9. Ot 11. mens. 13. roep. 14. dol.
16. RT. 18. Vere, 21. nop. 22.
pels, 23. Pool. 24. hé. 25. arm,
2Z taal 29. heep. 30. tol. 32. Tiel.
33. tram. 35. som, 38. akal. 39.
net 41. i.e., 42. tolker, 44. loon.
46. Belg, 47. dok, 49. node. 50.
we. 52. ora. 54. rag. 56. eis. 57.
ba. 58. An. 59. Ie.
INZENDINGEN
Inzendingen worden vóór don
derdag a.s. op ons bureau ver
wacht Oplossingen mogen uit
sluitend op een briefkaart worden
geschreven. In de linkerboven
hoek vermelden: „Puzzel oplos
sing." Er zijn drie prijzen: een
van ƒ5.— en twee van ƒ2.50
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
Horzontaal 1. it 3. does. 7. stok,
10. dom, 12. pitriet 15 Amer,
17. neo, 18. v.o.. 19. ant 20. pea
22. pel. 23. pas. 24. ha, 26. poter.
28. Ot 29. hert 31. palet 33. te.
34. mos, 36. as. 37. Larea 40. Loil.
42. te, 43. kapel. 45. me. 46. Bol.
47. dam, 48. ton, 50. wel. 51.o.L
53. oor, 55. elke. 57. brandal. 60
gei. 61. maan. 62. egel. 63. Rs.
Vertikaal: 1. Ida. 2. tomaat, 4.
op, 5. ein, 6. step. 7. si. 8. tel.
DE JEUGD - VÓÓR DE JEUGD - VOOR DE JEUGD - VOOR DE JEUGD - VOOR DE JEUGD - VOOR DE JFt&Q j
Dag nichten en neven.
Wat heeft tante Jos jullie lelijk in de steek
gelaten, vind je niet? Gelukkig dat tante Loes
jullie brieven zo fijn heeft beantwoord.
Nu is tante Jos weer beter en gaat ze jullie
brieven weer een antwoordje geven hoor!
Veel prachtige kaarten heb ik van jullie
gekregen. Allemaal hartelijk bedankt. En wat
was ik er blij mee. Fijn hoor!
Hoe gaat het op school met de repetities?
Krijgen jullie al gauw het rapport met het
grote nieuws of jullie overgaan of niet?
Voor jullie breekt de vakantietijd ook al
bijna aan. We gaan dan heerlijk genieten van
de zon(?), bos en het strand.
We zullen tenminste hopen dat de zon ons
meer gaat verwennen als verleden jaar in de
zomervakantie. Wat zou dat fijn zijn als we
allemaal heerlijk bruin en uitgerust weer
kunnen beginnen aan het nieuwe schooljaar.
Zijn de schoolreisjes al voorbij? Tante Jos is
ook al een paar weken met vakantie geweest.
En zoveel zon gehad!!
Schrijven jullie wel duidelijk je naam en adres onderaan de
brief en aan de achterkant van de envelop. Deze week kreeg
tante Jos weer een brief zonder naam.
Goed opletten hoor!
woont. Ben je al lekker bruin
geworden? Heerlijk dat je een
heel poosje met vakantie gaat.
Heel veel plezier hoor! Het is
daar erg mooi.
Jij boft maar met zulke
mooie sandalen Piëta Sissingh
Den Haag. Hoe komt het dat
jullie school wordt opgehe
ven? Gaat je vriendin ook mee
naar de andere school? Waar
ga je kamperen? Is Pia lang
gebleven?
Allemensen jij hebt grootse
plannen in de vakantie Anja
Smit Den Haag. Wat zal jij
kunnen genieten als het mooi
weer is. Wat wil jij later wor
den? Heb je al je boeken al
gekregen?
Wat jammer dat het klein
tje van Molly is doodgegaan
Anneke Smit Koudekerk aan
de Rijn. Was het een lief
poesje? Jij bent verschrikke
lijk vefwend hoor! Ga je dik
wijls zwemmen? Hoe heten de
boeken? Heb je al logeerplan
nen gemaakt?
Natuurlijk mag jij ook een
nichtje worden Marieke Smit-
De oplossing van de puzzel
is: duif, dambord, damschui-
ven, deksel, deegrol, deur,
druiven, dak, dakgoot, doos,
dwerg, driepoot, denne-appel,
dakpannen en dakraam.
De hoofdprijs gaat naar An
neke Smit, Koudekerk a. d.
Rijn.
De troostprijzen krijgen
thuisgestuurd Anja Smit, Den
Haag, en Hans Stapper, Al
phen a.d. Rijn.
Lang zullen ze leven!!!!
Peter Binnendijk, Piet Feij-
nenbuik, Paul Kleywegt, Ad
van Leeuwen, Addy den
Ouden, Dik Stapper en Heieen
Zevenbergen van harte gefe
liciteerd met jullie verjaar
dag van de nichten en neven.
Heb jij genoten in Blijdorp
Ine van der Salm Schevenin-
gen? Deden de olifanten goed
hun best? Jij boft maar dat
je zo fijn dichtbij het strand
tenaar Leiden. Hartelijk wel
kom hoor! In welke klas zit
jij? Heb je nog meer zusjes
en broertjes?
Jij hebt de brief keurig ge
schreven Hans Stapper Al
phen aan de Rijn. Wat heb jij
al veel meegelopen. Heb je
mamma fijn verwend? Ga jij
nog logeren in de vakantie?
Waarom schreef Dik niet?
Wil jij een neefje worden
Bertje Star Oegstgeest? Krijg
ik dan de volgende keer een'
lange brief?
Geweldig dat jullie de jacht-
boot van prinses Beatrix hebt
gezien Piet Steenks 's-Graven-
zande. Hoe vond je de Maas
tunnel? Het was zeker wel een
eind lopen? Hoe is het met
Ineke's examen afgelopen? Is
ze wel geslaagd? Schrijf je dat
de volgende keer? Hoe is het
met Emmy gegaan?
Meisjes en jon-
li: mat een <*\c.
gem
doolhof.' Hoe moei
deze meneer de
weg vinden? Hij
is helemaal niet
bang hoor: inte
gendeel, hij stavt
er rustig in. 'k Zal
jullie een klein
beetje helpen. Je
moet met de let
ter S. beginnen
en vervolgens alle
letters opschrijven
die je tegenkomt.
Als jullie dat
hebt gedaan krij
gen jullie een
woord dat het be
roep is van deze
meneer.
Zenden jullie
de oplossing in
voor dinsdag 21
Mmm, wat heb jij van de
cake gesmuld Hennie Verheul
Benthuizen. Mag jij ook wei
eens wat bakken? Hoe is het
met Rakker afgelopen. Heeft
ze al lieve kindertjes gekre
gen? Grappig die geboorte
kaartjes. Tante Jos zou er
best wel één willen hebben,
maar dan zou het de hele d
alleen zijn en dat gaat heus
niet.
Tante Jos heeft écht niet in
de krant gestaan hoor Rick
Visser Den Haag. Die meneer
weet er niets van. Heerlijk
dat jij hebt kunnen roeien.
Prachtig zo schommelen.
Wanneer gaan jullie naar
Limburg? Daar is het heel
mooi hoor! We zullen hopen
dat het prachtig weer is.
Jammer dat jij niet wist
wat je moest schrijven Mar
jolein Visser Den Haag. Is het
opstel mooi geworden? Heb je
een mooi rapport gekregen?
Heel veel plezier in de vakan
tie hoor!
Fijn dat jullie de oma's en
opa's een bezoek hebben ge
bracht Hetty van Vliet Rijs
wijk. Wat waren ze wel blij
dat ze jullie weer zagen.
Was je zover afgedwaald toen
je de madeliefjes ging pluk
ken. Gelukkig dat die me
vrouw jullie de weg terug
heeft gewezen. Gèweldig die
parachuten. Zou jij wel een
poesje willen hebben? Be
dankt voor je tekening.
Heb jij genoten in de Efte-
ling Marian van Vliet Rijs
wijk? Hoe vond je Hans en
Grietje en de kabouters? Ga
ie nu nog zwemmen in de va
kantie? Bedankt voor je vers
ie en mooie tekeningen hoor!
Nou en of er in de Kaag veel
water is Elly Vlugt Abbene*.
Heerlijk dat je zo fijn kunt
zwemmen. Wat wordt jouw klei
ne zus al groot! Is ze al lekker
bruin? Mmm, wat heb jij ge
smuld van de lollie. Wat ga jij
in de vakantie doen?
Heb jij je nieuwe nicht al ge
zien Albert v. d. Voorst Koude
kerk a.d. Rijn? Jij boft maar
met zo'n mooie verrekijker.
Mamma heeft jou verschrikke
lijk verwend hoor.
Prachtig dat jij nu weer
te bent geworden Anneke v. d.
Voorst Koudekerk aan de Rijn.
Ik vind Annette een mooie naam
hoor! Prachtig dat jij hebt le
ren kanoën. Gaat het goed? Hoe
is het dinsdag geweest? Is j#
zus erg verwend?
Heb je heerlijk kunnen zv
men in het natuurbad Lida v. d.
Voorst Koudekerk aan de Rijn?
Leuk dat je de synagoge kon
bezichtigen. Heb je de klein»
nicht al bewonderd?
Natuurlijk mag jij een nichtje
worden Marian Vos Benthuizen.
Hartelijk welkom bij de nichten
:ven. Nou en of het mooi
Zuid-Limburg. Welke vers
jes speel je op de blokfluit? Is
het zingen goed gegaan? Jij
hebt het maar druk met de uit
voeringen hoor!
Wist jij werkelijk niets te
schrijven Bep de Vos Maasdijk?
Volgende keer krijg ik een lan
ge brief?
Waar is klein Zwitserland
Adrij W&ttel Den Haag? Fijn
dat jullie zo goed hebben opge
past. Woon je dichtbij het Zui
derpark? Hoe gaat het op
school?
Ga jij dikwijls zwemmen
Jeannle Wecrheim Pijnacker? Is
het groot feest geweest op de
verjaardag van je zus? Wanneer
krijg jij vakantie? Heb je al lo
geerplannen gemaakt?
Geweldig dat jij een medalje
hebt gekregen Wlm v. d. We'
Rijswijk. Had je geen last van
blaren? Heb je genoten in
Utrecht? Wat ga ie in de va
kantie doen?
Allemensen wat ben jij ver
schrikkelijk verwend met zoveel
moois Yvonne v. d. Zeeuw Lel
den. Rijdt je fiets goed? Je kan
er nu fijn van genieten in de va
kantie. Oma en opa hebben jou
ook verwend hoor! Wanneer
moet je weer naar school? Wat
wil jij later worden? Hoe gaat
het met de parkiet?
Was jij tante Jos niet een
klein beetje aan het vergeten
Joke v. d. Zwan Leiderdorp?
Fijn dat ik weer een brief van
je kreeg. Hoe vond je het in de
Maastunnel? Heerlijk dat jij
met Cora mag gaan logeren in
de vakantie.
Fijn dat jij al zoveel hebt ge-
R»a van Zwieten Lei-
door M. VAN NUIS-ZUIDEMA
(Vervolg)
Het water in de ketel op het
fornuis begon al te zingen. de
theepot stond klaar. Zodra de
thee gezet was gingen ze naar
de voorkamer.
„Zo, nu zal ik eerst eens kij
ken of er iets voor de jongen
is", zei tante, Hen aan zijn oor
trekkend.
„Je verwent hem veel te veel
vond oom. maar zijn ogen lach
ten.
Ze dook in de grote kast, en
kwam met een paar grote prui
men tevoorschijn. Nu óf Hen die
lustte!
Ziezo, nu waren ze klaar. Met
z'n drieën gingen ze de lange
gang door; tante voorop'met de
theepot. „Nee. die kon ze best
zelf nog dragen", zei ze. toen Hen
het voor haar wilde doen. als
Hen dan maar de krant mee
Al was ze al bij de zeventig,
toch was tante nog kwiek. Oom.
die het laatst kwam, steunde op
een dikke stok. „Slof, slof, ging
■het, en bij iedere stap schudde
zijn hoofd, met het zwarte ka
lotje heen en weer.
Hè. hè, hij was er, en zonk
eer in een ouderwetse leunstoel.
„Ja jongen, als je zo oud
wordt, valt het niet meer mee.
hoor."
Toe Kees. zo oud ben je nog
et. je hebt nog niets te kla
gen," knikte tante hem toe.
Hen moest er altijd om lachen,
als tante zei, dat ze nog niet
waren. Stel je voor, vier en
zeventig, en dan nog niet oud.
Intussen had oom de krant
opengevouwen. „Zo jofigen. nu
gaan we eens kijken, wat de he
ren schrijven, hoe het in de we
reld staat."
Hen had het al gezien, het
was weer een „lang" hoofdar
tikel. 't Zou wel weer over in
flatie en devaluatie gaan. Als er
nu maar niet van die moeilij
ke woorden in stonden. Soms
moest hij wel eens in een erg
lange zin middenin ophouden en
dan weer van voren af aan be
ginnen. Als hij nog eens een
krant moest schrijven, maakte
hij vast allemaal korte zinne-
Met zijn heldere jongens
stem las Hen nu langzaam en
duidelijk het hele artikel. Af en
toe werd het onderbroken door
een op- of aanmerking van oom.
Tante, die een oogje op de weg
hield er kwamen zo 's avonds
heel wat fietsers voorbij
knikte dan eens met haar hoofd:
ja, ja. die oom Kees kon er zo
Met één zin overlezen had hij
het ditmaal tot een goed eind
gebracht. Hè, hè, hij had het er
warm van gekregen! Gelukkig
vond oom, dat het nu voor van
avond weer genoeg was.
Een poosje zaten ze nog bij
elkaar Buiten begon het al te
schemeren. In de kamer was al
les nog maar flauw te onder
scheiden.
Buiten kwamen nog geregeld
fietsers voorbij, die met de
mooie zomeravond nog een
tochtje maakten. Nu met de ve
le pensiongasten was het heel
wat drukker in het dorp dan ge
woonlijk.
(Volgende week verder)
c8<^CK9CScf<3CScf<30=^S<gc^^«cS<®Cg<ScSegcfcSCSc*<gQS
derdorp. Heb je het diploma be
haald? Hoe is het schoolreisje
geweest? Prachtig dat jij hebt
gekampeerd met je vriendin.
Ben je vandaag teruggekomen?
Wat heb je mooi weer gehad!
Grappig die merels in de tuin
Ymy Zijlstra Den Haag. Hoe is
het voordragen op sehool ge
gaan? Was het allemaal leuk?
En het orkest speelde goed?
Leuk hoor! Heb je al vakantie
plannen gemaakt? Heerlijk dat
zo dichtbij het strand woont.
Heb jij een fijne verjaardag
gehad Gauke Zijlstra Den Haag?
Zijn je vrienden nog geweest?
Zou jij wel in Friesland willen
;n? Prachtig dat jij ge-
nmen hebt in de grote zee.
Waren er hoge golven? Jullie
hebben Bobbie wel verwend
Vakantie plezier
Wij gaan met vakantie,
De poezen gaan óók!
We nemen ze mee in de wagen
Daar gaan ze, de kleintjes,
in keurige mandjes.
Of dat nu wel kan, zul je
vragen
U, ?a heel gemakkelijk.
Ze vinden het fijn,
Ze horen er bij, onze poezen.
Soms gaan we ze even
Een luchtbadje geven.
In rood leren tuigjes, die
snoezen.
We gaan met vakantie,
En niemand blijft thuis.
Geen hondje, geen poesje, zal
treuren.
Zo is het pas feest,
Voor het hele gezin.
Wij sluiten met vreugde de
deur.
Meisjes en jongens de brie
venbus is helemaal leeg. Zor
gen jullie voor een volle? De
letters A t/m D zijn aan de
beurt. Sterkte op school met
de repetities en de nichten en
neven die al vakantie hebben
gekregen heel veel plezier
hoor!
^Zvt
