Week alleen er uit
€)pen bri&l
HEDENESSE
GEEFT DE HUISVROUW WEER VEERKRACHT
CHINESE ROOS
in deze tijd
ZATERDAG 18 JULI 1964
(Zeeuws - Vlaanderen)
kan hulp bieden
J?EN VAN de weinig goede
dingen die de Duitsers na
de oorlog achterlieten in Zee
land was het oude verlofcen
trum voor officieren in Hede-
nesse, Zeeuws Vlaanderen. Het
pand, met dikke muren opge
trokken, werd na de oorlog uit
gebreid met sanitaire voorzie
ningen en ontspanningszalen.
Het werd het kleinste vormings
centrum dat de Hervormde
Kerk heeft in ons land. Die
vormingscentra willen ons hel
pen om in de samenleving ons
zelf te zijn, zoals God dat be
doeld heeft. Vijf en dertig pro
cent van de gasten bestaat uit
oudere leerlingen zo om en na
bij de zestien jaar, ook bejaar
den mogen er discussiëren over
de toekomst van hun provincie.
Maar het voornaamste vinden
wij de vakantieweken voor huis
vrouwen. Hier hoeven ze geen
eten te koken, de gezinswas te
doen of Jantjes broek te verstel
len. Er zijn zoveel vrouwen met
zoveel leed, dat de buitenwereld
vaak niet kent; hier mogen ze
uitrusten, maar niet luieren. Re-
creatie: her-schepping, voor de
vrouw die vast dreigt te lopen
in haar positie in 1964.
Hebt u dat gevoel ook wel eeiii
gehad? Een middag lang bij de
kachel zitten en hoe langer noe
kouder worden, nog dichter bij
de kachel gekropen. Totdat er
iemand binnenkwam die riep:
Vooruit, doe je jas aan en ga
een wandeling maken!" Buiten in
de vorst van tien graden werd
je.... warm.
..Dat is nu precies wat wij be- I
doelen", zegt de directeur van
Hedenesse. het Zeeuwse vormings- I
centrum: Wika R. Wasterval, die
met vrouw en drie kinderen op
het centrum woont. ..Wie in de
eigen situatie vast dreigt te lo-
getje op. De kring wordt door
broken en we hebben echt het
gevoel dat we in die week een
eindje hebben geholpen aan hori
zonsverwijding We hebben het
met over de direkte problema
tiek die onze gasten hier brengt.
Neem nou vandaag. Ik heb net
een heel gesprek gehad met de
groep van twintig vrouwen over
de wereldpolitiek. Iedere vrouw
weet er iets van af, is er zelfs
direct bij betrokken. Ik probeer
ze dat bewust te maken, en de
grote lijnen van gezin-maatschap-
pij door te trekken. Zij zijn be
langrijk, voelen ze. ze tellen mee.
ook als gewone huisviouw. Het
bewust maken van de eigen po
sitie in het leven, de betekenis
van het christen zijn in 1964. dat
proberen we te laten zien. Mooi?
Heerlijk! Ik zie mijn werk be-
paald wel als een opdracht..."
VROLIJKE JEL
Hoe kom je nu bij zo'n huis-
vrouwenweek? Via de wijkver
pleegster of de sociaal werkster,
de dokter of de dominee mag je
een week echt alleen er op uit.
De Nederlandse Federatie voor
Vrouwelijke Vrijwillige Hulpver
lening verzorgt de organisatie van
zo'n week. Mevrouw S. de Ca-
sembroot-bar.esse Van der Feltz
is presidente en als zij een mid
dag te gast is klinkt haar de
vrolijke jel tegen: ,,Leve leve le
ve de WH, hadden wc de fe
deratie niet, hadden we Hedenes
se niet, leve leve leve de WH!"
Vrouwenverenigingen uit de om
trek bakken cakes, koekjes, vor
men ruikertjes, leggen op de bed
den pakjes met snoep met een
VAN BLOEM'EN PLANT
:i3<^cW8C§c*c®cgc*<ia
zoekt de zon op
Als i
eens op
een bloemenmarkt
rondneuzen, valt
het ons jltijd op
dat oud indiseh-
gasten en indi-
sche Nederlanders
uit een overvloed
van planten juist
de Chinese roos,
Hibiscus rosa si
nensis kiezen en
er stralend mee
wegstappen. Zou
het niet zijn óm
dat deze „kem-
bang sepatoe", zoals ze in het
Maleis heet, associaties wekt
aan het verre tropische land,
dat zij moesten verlaten, waar
deze heesters een bloemrijke
omheining vormen van vele
tuinen.
Dierbare herinnering, zo'n
plant iii de vensterbank, die
meestal in het begin een te
leurstelling wordt, omdat ze in
huis prompt haar knoppen laai
vallen. Toch is dat een normaal
verschijnsel door de overgang
van kas of winkel naar de
droge warme huiskamer. Niets
van aantrekken, als ze maar
verder op een vaste plaats
wordt gehouden. Volop in het
licht in de zon en daar zal het
niet lang du; en of er vormen
zich nieuwe knoppen, tot ver in
het najaar toe.
Het is dus een echt zonnekind
deze Chinese roos en over 't
algemeen is de rode. dubbel-
bloemige. het gemakkelijkste
te kweken en bloeit het weel
derigste. Naast zon en licht
heeft de plant behoefte aan
frisse lucht in de zomer, met
daarbij zeer veel water op de
aarde. Op warme dagen kan
het zelfs nodig zijn 's morgens
n 's avonds te gieten, terwijl af
i toe een bewerking met de
bloemenspuit over de b'aderen
de plant fris houdt en onge
dierte kan voorkomen. Boven-
dien is een bemesting eens in
de 14 dagen een stimulans voor
de knopvorming. Als ze het
naar haar zin heeft, bloeit
ze nog door als de kachel al
lang brandt en het is eigenlijk
door lichtgebrek, dat ze er in
november het bijltje bij neer
legt. Maar omdat ze haar blad
blijft behouden, mag ze niet i-
Een mooi vertakte plant t
de Hibiscus, donr insnoeien
verkregen.
Bossig
In februari zetten we er
flink het mes in om de plant
laag en bossig te houden. We
snoeien altijd tot vlak boven
een zijscheut of bladknop,
waaruit zich een nieuwe
scheut kan ontwikkelen en
geven weer model aan de
plant. Groeit ze uit haar pot.
dan kan ze meteen van ver:
aarde en een grotere p
voorzien worden. Een po
scherf op de bodem leggen t
oppotten in een mengsel van
bladaarde. oude koemest en
scherp zand. Verder dan maar
weer licht, zonnig en warm
opkweken.
Van de afgesnoeide toppen kan
stek gesneden worden van 10
cm lengte, die echter niet ge
makkelijk wortelen. De kweker
gebruikt er groeistof bij en een
warme ondergrond va.: onge
veer 22 gr. C. Wij redden ons
in huis maar met de atek 2 cm
diep in een potje met bladaar
de en scherp zand te steken,
water te geven en er een plas
tic hoes overheen te trekken.
Op een warme plaats zetten en
na 3 a 4 weken controleren. Zo
nodig gieten, de hoes er weer
om en pas als U nieuwe groei
ziet. de hoes langzaam laten
zakken, om ze aan de droge
kamerlucht te wennen. Het kan
lang duren, maar het resultaat
is de moeite waard
A. C. MULLER -
IDZERDA
welkomstgroet, om de beurt een
andere vereniging. Uiteraard ge
weldig geapprecieerd door de gas
ten! Zo zijn er heel wat mensen
in de weer om een onbezorgde
vakantie te garanderen. Daar is
mejuffrouw J. Dijstra de chate
laine. romantische naam voor het
hoofd van de huishouding. Daar
is de wika, een plezierige man
met buitengewone gaven. Het is
helemaal niet de bedoeling dat
de problemen aangesneden wor
den. waarmee de gasten zitten.
In eerste instantie is hij niet pas
toraal, maar maatschappelijk
werkzaam. Dan is er de leidster
voor de huisvrouwenweken, me
vrouw Vermolen. De mensen van
de huishoudelijke dienst, maar
ook de psychologe dra. N. G.
Abbas, die voor de huisvrouwen
een inleiding met gesprek houdt
over de levenstijdperken van de
VOORBEREIDINGEN
Vóór hun vakantie begint, zijn
de moeders druk met voorberei
dingen: de kleren van de kinde
ren schoon en heel. kroost zelf
uitbesteed, manlief de nodige aan
wijzingen. eigen garderobe voor
elkaar. De folder van de WH
geeft haar een voorproefje van
de pret: maandag om half twaalf
welkom, de reisbeschrijving en
het bericht ..familie- en kennis-
senbezoek is niet gewenst, tenzij
bij dringende noodzaak en in over
leg met de staf van de week".
Twintig minuten duurt de over
tocht van Vlissingen naar Bres-
kens, dan de bus, en na een
kwartiertje witte huisjes in 't
groen: Hedenesse. Vervolgens het
welkom, de kennismaking met el
kaar en het terrein: slaapzalen
met frisse aparte kamertjes, een
heldere Zeeuwse keuken, conver
satiezalen voor de huisvrouwen
en de jongerengroepen afzonder
lijk. ..Een muziekinstrument mag
je meenemen", maar de gast die
daaronder een draagbare radio
verstaat heeft het verkeerd be
grepen. Zelf-werkzaamheid is hier
de leus. Dezelfde (eerste) avond
als het heimwee dreigt, de ge
dachten nog bij de kinderen thuis
zijn (zouden ze wel gaan slapen,
zou Marietje haar medicijnen en
Jan huiswerktoezicht krijgen) wor
den ze geconfronteerd met... de
vrouw in Mexico. Ze zien de film
..Het zout der aarde". De mees
ten hebben nog nooit een film
gezien en de nabespreking de
volgende morgen vervalt. De dra
matiek had hen danig geschokt.
Het schilderij van Jan van Eyck
Het Lam Gods wordt besproken
en woensdag daarop bekeken tij
dens een excursie naar Gent. Ér
is een boekbespreking, nu eens
over Betje Wolff die in Zeeland
woonde, deze keer ..Elisabeth"
van Jan Mens. door wika Waster
val. Fantastisch, vinden de gas-
DOODERNSTIG
Lieve Dorothée
Lieve Dorothée, door Bernard
Shaw. Uitgave Heijnis N.V.,
Amsterdam.
In dit eerste literaire werkstuk
van de befaamde toneel- en pro
zaschrijver Bernard Shaw, dat hij
schreef op 21-jarige leeftijd, geelt
hij zijn visie op het gedragspa
troon van de jonge vrouw in het
leven. Hij doet dit in de vorm
van een brief aan een jong meis
je, Dorothée. In eenvoudige taal
geeft hij haar raadgevingen, die
er telkens weer blijk van ge
ven dat hij veel begrip heeft voor
de problematiek van het opgroei
ende mensenkind.
Een boekje, dat erg aardig is
om te lezen en dat ons Shaw van
een geheel andere zijde laat zien
dan zijn latere werken dat doen.
De grappige tekeningen zijn van
Clare Winston, een buurvrouw
deren de geste van de mulo leer
lingen. Die kregen het consigne:
met lawaai uit de buurt van de
moeders blijven! Zij die moe
ders scheppen een avondlijk
luchtje en zingen met falset
stemmen: „alle weken tweemaal
ga ik in het bad" heel jolig als
uitgelaten meisjes. De school
club komt terug van een speur
tocht per fiets en roept in de
verte al sst sst!" Zwijgend en
doodernstigt passeren de jonge
lui de „vermoeide"
In Gent genieten de uitgaansters
van een maaltijd in de Raads-
kelder, voortreffelijk. Wist u dat
er meer dan tweehonderd soor
ten begonia's zijn? De gasten van
Hedenesse zien ze in het Graven
steen in Gent, bewonderen en
passant een ananas aan de boom
en pisangs. Diezelfde avond ver
diepen ze zich in werk en leven
van Kathe Kollwitz. Ook de vrou
wen in de bijbel inspireren hen,
hoe kan het anders. Een jonge
predikantsvrouw. mevrouw L.
Brezet leidt de bespreking, waar
in ieders mening naar voren
De chatelaine komt uit haar
chateau om de vrouw en haar
kledmg onder de loep te nemen.
Het levensverhaal van een Brazi
liaanse vrouw uit het boek Ba
rak 9 beleven ze. Intussen zijn
ze het er met z'n allen over eens:
hoe goed hebben wij het. Na on
derlinge uitwisseling van levens
ervaringen concludeert ieder: laat
ik mijn eigen pakje maar weer
opnemen, ik wil niet ruilen met
„Wat is llw mening
over
Voor we volgende week over
de krant gaan praten nu nog
één aflevering met betrekking
tot ons ,,oude" onderwerp
't Wordt zo'n beetje van alles
wat, hier en daar aansluitend
op wat we de afgelopen weken
al zo hebben kunnen lezen.
Misschien herinnert u zich
nog, dat er vrij uitgebreid over
de welvaartstijd is geschre
ven, waarin de jeugd behoor
lijk meedeelt. Nog een enke
le opmerking daarover volgt
ter opening van deze laatste
opvoedings-rubriek.
Mevr. H. M.-van V. Ie H. en
haar man zijn van oordeel, dat
de kinderen beslist niet alles
moeten krijgen waar ze om vra
gen. ,,En toch zijn er dingen,
waarin je uiteindelijk toegeeft
en waarom? Ja, eigenlijk om
dat iedereen het mag. Niet dat
wij zo zijn van: die heeft dit en
nu krijgen jullie het ook. maar
als bijvoorbeeld ieder meisje
uit de buurt slippers heeft, dan
geef je ze tenslotte ook, omdat
je niet wilt dat jouw kinderen
aan de kant staan en met ver
langende ogen naar die slippers
blijven kijken. En dit zijn nu
maar een paar dingen van wei
nig belang, maar u begrijpt de
tendens".
Ook mevr. L. de J. te R. laat
zich In deze geest uit als ze
schrijft: „Inderdaad loopt het
met al die dure cadeau's soms
de spuigaten uit. Heel wat kin
deren kunnen gewoon niet meer
blij zijn als het niet „groot
lijkt" en „duur is". Toch geloof
ik, dat je heus zo wel eens iets
moet geven en niet moet wach
ten tot een verjaardag b.v. Als
ineens het touwspringen overal
wordt bedreven (typisch is dat
toch, je ziet het dan plotseling
de hele stad doen) en jouw doch
ter heeft geen touw: geef er
dan een. Hetzelfde geldt voor
tollen en alle andere mogelijke
spelletjes, die niet in de papie
ren lopen. Anders wordt het
naar mijn gevoel wel wat met
rolschaatsen. Er zijn ouders die
dan ineens naar de winkel ren
nen, omdat hun Jantje of Ma-
rietje ook mee moet kunnen
doen. Persoonlijk vind ik het
erg moeilijk als het kostbaarder
zaken betreft een besluit te ne
men. temeer daar wij (geluk
kig!) niet ieder dubbeltje drie
keer hoeven om te draaien eer
we het uitgeven. Zo'n beslissing:
wel of niet rolschaatsen (het is
maar een voorbeeld hoor)
vraagt overleg. Daar moet je
als ouders eens rustig over pra
ten. Bij ons draait het meestal
uit op het omdraaien van de
spaarpot als het kind zo ontzet
tend graag die rolschaatsen wil
hebben. Tenslotte heeft hij ge
spaard voor iets wat hij graag
wil, dus... maar moeilijk blijft
het wel. Wat dat sparen betreft
nog één dingetje: ik weet niet
meer waar ik het gehoord of ge
lezen heb. maar het is écht ge
beurd dat in een gezin met een
stel kinderen de meisjes en jon
gens een cent kregen als ze
's avonds de lepel levertraan
braaf hadden geslikt. Maar weet
u wat er met die centen gebeur
de? Daar werd nieuwe lever
traan van gekocht als de fles
leeg was.... Ik weet niet hoe u
daar over denkt, maar zoiets
vind ik bijna gemeen!"
Eerlijker
Twee brieven, die een lans
braken voor de jeugd van nu
ontving ik resp. van mevr II.
A. O.-L. te R. en mevr. A. K.-
de G. te O.
De eerste lezeres zegt: „Toe
gegeven, de jeugd is anders. Ze
hebben meer zakgeld nodig (hoe
kan het anders, alles is veel en
veel duurder) en ook op andere
punten is er nog al wat ver
schil. Maar daarnaast zijn ze
ook spontaner in hun uitdrukkin
gen. zo niet eerlijker en is dat
slecht? Ze zijn veeleisender,
maar gaan wij daar ook niet
mank aan? Kortom, zouden we
niet eens ophouden om zoveel
kritiek te hebben op onze jeugd?
Ook wij zijn immers anders dan
onze ouders waren? Voorbeeld:
s zondags autorijden, dachten
ze niet aan. Nu gaat alles wat
een auto heeft er mee naar de
kerk. ja 't is zelfs zo, dat er bij
na geen plaats is om bij de kerk
je auto te parkeren. Conclusie:
ook wij gaan dus met onze tijd
mee". Verder vindt deze me
vrouw dat gebed, een goed voor
beeld en vooral het laten zien
dat ons geloof écht is, drie be
langrijke pijlers in de opvoeding
zijn. „Dan moeten we wat de
opgroeiende jongeren betreft het
verenigingsleven niet onder
schatten! Ze kunnen er bijzon
der veel leren en het is heel op
bouwend samen eens de onder
werpen te bespreken, vooral in
deze tijd waarin de jeugd het
naar mijn gevoel geestelijk veel
moeilijker heeft dan wij het
vroeger hadden".
Mevr. K. onderstreept dus ook
die eerlijkheid, dié haars inziens
de jeugd van nu siert. „Als de
ds. vroeger op huisbezoek vroeg:
ga je graag naar de catechisa
tie, dan had je het hart niet om
nee te zeggen. Maar nu zeggen
ze rustig nee. Wat kun je nu be
ter hebben: wij menen het laat
ste, waarbij het natuurlijk niet
in brutaliteit moet ontaarden.
Wij mochten vroeger niet naar
de film; nu is het heel gewoon
om naar de bioscoop te gaan.
Ga dan toch met je kinderen
mee en leer ze om een goede
film te waarderen, zodat ze niet
altijd al die liefdesfilms uitzoe
ken. Wat het boeken-lezen be
treft vind ik het wel belangrijk
een oogje m het zeil te houden.
Waar echter bij komt dat als je
zelf niets anders dan wild-west
of detectives leest, je kinderen
dat ook gauw plegen te gaan
doen. Lees zélf goede lectuur en
laat ze dat lezen. Dan voedt je
je kinderen toch in een andere
richting op".
En nu we het toch over lezen
hebben gelijk maar een opmer
king gelicht uit de brief van
mevr. B. te 's G., die eerst
openheid bepleit ten aanzien van
informaties, meer liggend op het
terrein van het sexuele en wat
daar alzo mee samenhangt.
Over boeken: „Ik heb een boek
van Jan Wolkers gelezen („Een
roos van vlees") maar dat gaf
ik toch niet aan mijn dochter
van zestien. Later hoorde ik, dat
dit boek op een chr. h.b.s. aan
achttienjarige scholieren werd
aanbevolen, doch dat de leer
lingen het eenparig een smerig
boek vonden. Ik geloof, dat dit
de vrucht van de christelijke op
voeding is! En wie zijn kinde
ren in de goede christelijke
geest opvoedt hoeft zich daarom
geen zorgen over hen te maken".
Vaders
van een historische modeshow-
waarbij iedere groep een periode
vertegenwoordigt. Gehuld in crê
pe- en krantepapier (waar is de
krant al niet goed voor) schrij
den ze plechtig door Hedenesse.
Pas bij énen 's nachts gaan ze
onder zeil, na sluiting van dag
en week. Thuis worden ze uitbun
dig ontvangen. Een uitgeruste
moeder neemt de touwtjes van
het gareel weer in handen.
Wie in het mooie Zeeuwse land
schap een werkweek wil houden
met scholieren, een filmcursus
wil volgen, een vakantieverblijf
zoekt in een tot nu toe niet druk
bezocht deel van het land kan
dit jaar nog terecht, verzekerde
ons wika R. Wasterval. Als gast
kunt u ook de gastenweken mee
maken. de chételaine mej. J. Dij
stra zal het u aan niets laten
ontbreken. Wie wil, kan zich op
geven bij vormingscentrum „He
denesse", Cadzand. De huisvrou
wen deden het voor 12,50, in
clusief alle uitstapjes én de reis
maar dat was dan ook omdat
anderen voor hen betaalden, zij
weekje
MODESHOW
DE OPEN BRIEF is soms net een
vuurpijl. Je schiet één ding
omhoog en pats, er ontstaat een
wonderschoon boeket van veel
kleurige balletjes. Ik volg een.
naar mijn mening, simpele lijn,
stuur stap voor stap op iets aan
in mijn betoog, en zie, daar ont
vouwt zich een zo uiteenlopende
reeks reacties, zo verschillend
ieder, en ieder op zijn beurt weer
zo interessant, dat ik vol ver
bazing sta te kijken.
En mij afvraag hoe het toch tel
kens mogelijk is dat een zo recht
afgeschoten pijl een zo dwarrclig
en kleurrijk geheel van brieven
tevoorschijn kan toveren.
DE EEN prijst waar de ander af
keurt; sommigen zien per
soonlijke nood begrepen en ont
moet. anderen vinden het precies
dezelfde keer een praatje van
een damesweekblad.
Nu grieft mij dat heus niet. Ik
heb warempel geen opdracht om
altijd levensvragen binnen te ha
len en te beantwoorden, ook niet
)m me steeds met het beleven
van het religieuze bezig te hou
den. Het mag best dames-week
blad zijn.. als het maar een ant
woord op een brief is. Want dat
is mijn opdracht: brieven beant
woorden. Zoals uw brieven, zo de
Open Brief. Daar mag een ietsje
aan te rukken zijn, ik ben er per
slot ook nog. het is toch uw stem
ming, uw instelling die de toon
hier mede-bepalen. Wat u aan
gaat. gaat mij aan. en ik verdiep
me in wat u interesseert.
ALS iemand die ons hier leest,
zegt: alle mensen, waar slooft
ze zich voor uit! of wat een on
derwerp!, dan deert me dat niet,
want het was iemands onderwerp
en iemands probleem, en dan is
het ook het mijne.
Goed, dat moest weer eens even
gezegd. Ik ben me ervan bewust
dat ik hier varieer op een oud
thema! Maar toch. het gebeurt
vrij vaak dat iemand me schrijft
dat hij het onderwerp onnozel
vond. oppervlakkig, gevaarlijk, een
van drieën of alle drie tegelijk.
Terwijl ik dan weet dat het voor
degene die erover schreef, belang
rijk, diepgaand was. Dat moeten
we van elkaar aannemen. Maar
als u het niet kunt geloven, u
schrijft het me maar hoor! Ik wil
best voor een beetje dartel door-
gaan of voor een oppervlakkig
floddertje, want ook de briefschrij
vers die me daarvoor uitkrijten,
leren me veel omtrent dat kleuri
ge vuurwerk-boeket van Open
Brief reacties. Ik zei: hij. en:
schrijvers. Ja gek. maar het zijn
dikwijls mannen. Het zijn mannen
die nog de moeite nemen de
Open Brief te lezen maar zich dan
het mandje vol knolletjes in de
tuin!). Hebben sokjes inhoud?
Toen ik de kinderen zo oud had
als jij, de oudste nog geen 10,
de jongste een baby, had ik een
sokjes-omloop per week van 50.
We woonden buiten, dat beteken
de dauw, nat gras. Nylon was nog
niet allesoverheersend, dus nog
i katoen. Rode, blauwe, ge
want het moet bij ons al
tijd passen bij de kleding bol
letjes gingen door je handen. On-
die stuk voor stuk misschien niets Toch,
oorspronkelijks inhouden (de kin- rasol ,,ru
deren, de huishouding, geld. slij- door het
tage. wensen), zich door
schrijven iets ontvouw
geschreven werd, zouden de gevafTondêT'vechtJn
denk ik
ie te doen het andere
ordt. Misschien zonder
stopwerk geen parasol. Maar
gedachten onvoltooid blijven;
echter ontdekt de briefschrijfster
dat er ergernissen zijn waarvan
ze ófraakt. niet alleen door ze op
te schrijven maar meer: door ze
gestalte te geven, een verleng-
ichtergronden Zo heb dat
stuk
je het over sokjes stoppen,
het daarbij bleef, was het niets,
een ergernis, over 10 jaar ben je
andere situatie
iV„k a <1"uc,e 5: Vergeving schort het oordeel op.
sokVsV™^ irer ".".-a
erken van inwendig gemop
per geen rust. En zo kom je. er
ik met je in de beantwoording,
weer bij een heel ander punt var
de Open Brief maar alles ver-
alles in samenhang, om
mens die bij alles wat hi;
doet. leeft, eenvoudig nooit iets
•ergeefs kan doen dat van de
•ergeving en het geduld Gods.
Vergeving schort het oordeel op.
wel duidelijk blijkt, dat pa's zich
over 't algemeen gesproken
vroeger vaak niet zo met de
opvoeding bemoeiden, dat hij
meer de figuur was, die „toe
stemming gaf', of een onverbid
delijk „nee" liet horen én dat
moeders dus veel zelf moesten
opknappen, een uitspraak van
mevr. J. J. den tf.-V. te R.
„Persoonlijk vind ik het een
enorm voordeel, dat de pa's uit
vroeger tijden van hun hoge ze
tels zijn gestapt en daardoor
hun kinderen veel nader zijn ge
komen! Dat de jeugd heel an
ders is dan vroeger is een lo
gisch gevolg van het feit. dat de
ouders tegenwoordig: heel anders
tegenover hun kinderen staan.
Verder waren vroeger „zoete en
brave kinderen" ideaal. Volgens
mij moeten kinderen niet al te
braaf zijn. noch zoet. Jongens
moeten eens een winkelhaak in
hun broek hebben en een hekel
hebben aan water en zeep. Met
ongekamde haren en ongepoet
ste schoenen naar school rennen
als ze de kans krijgen. Ze moe
ten beslist niet de hele week
hun bloesje schoon houden, hun
nagels keurig poetsen en zonder
morren op tijd naar bed gaan.
Natuurlijk: we moeten ze dan
maar aan hun haren naar de
kraan slepen en ze moeten ook
wel een flinke uitbrander krij
gen voor die winkelhaak. Weet
u wat de kunst van opvoeden is,
dacht ik? Ze in déze tijd zo'n
beetje tussen het brutale (want
de jeugd is inderdaad brutaler)
en het onderdanige in te laten
laveren. Welke verschillen er
overigens ook mogen zijn tussen
dat vroeger en dat nu: wat nog
steeds hetzelfde is gebleven, is
dat we onze kinderen niet alleen
hoeven op te voeden. Maar dat
we een Vader in de hemel heb-
i vooral in deze tijd".
IViel alleen
Heel wat andere brieven gaan
op dit „niet alleen hoeven groot
te brengen" in. Twee zinsneden
hierover koos ik uit de inzendin
gen van resp. de heer A. W. van
S. te S. (onderwijzer) en dhr. J.
K. te G.
De heer Van S. „Wie kan op
voeden als het doel der opvoe
ding niet de ere Gods is? Buiten
Christus is opvoeden niet moge
lijk", en verder „Het leven is
immers voorbereiding op de
eeuwigheid? Dan hebben de ver
anderingen in de tijd geen in
vloed op de opvoeding. Dan is
opvoeden niet maar moeilijk,
doch onmogelijk. Zou er dan
niet gebeden worden? Bidden:
staan voor de onmogelijkheid.
Dan is 't onmogelijke mogelijk".
En dhr. K.: „We vinden ook in
Gods Woord veel over de juiste
opvoeding, in de Spreuken voor
al. Om het beste te zoeken
is het nodig, dat wij zelf het
licht van Gods geest hebben ont
vangen om te zien hoeveel wij
aan het goede tekort komen.
Wij moeten door ons voorbeeld
de kinderen trachten te doen
begrijpen wat écht leven is, dan
is het leven ook waard geleefd
te worden".
20- Jarige
Ik zou deze opvoedings-serlc
willen besluiten niet een paar
stukjes uit een vrij uitvoerige
brief van een twintigjarige, n.l.
J. Z. te 's G., die zich een
„kort-geledcn - afgeleverde op
gevoede" noemt.
„Over 't algemeen vinden wij
dat onze ouders maar knap zeu
ren! 't Begint al vroegdenk
er om met oversteken." Wat la
ter: „Denk er om... op tijd
thuis." We mogen dit niet en we
mogen dat niet en daarom gaan
wij dan maar op onze eigen,
eigenwijze manier onszelf op
voeden. Wat we dan ook zo
graag doen is ons „afreageren
we kopen brommers, roken zwa
re shag, lezen „schuine" boe
ken, komen midden in de nacht
thuis... Ik geloof, dat in deze
tijd het voor onze ouders dé
moeilijkste tijd is om zich als
goed opvoeder te handhaven.
Maar ondanks dit alles geloof ik
daarnaast stellig en vertrouw ik
er op, dat de nozempjes van
vandaag morgen Uw trots zijn
en zeggen (of beter: denken)
„Moeder ik dank je" richt hij
zich (roostend tot eventueel be
proefde ouderparen. Terwijl hij
vindt, dat jongelui die deze ru
briek eventueel lezen moeten
bedenken dat ze later precies
weer hetzelfde tegen hun kinde
ren zullen zeggen en hetzelfde
met hun kinderen zullen doen
.Opvoeden is moeilijk, maar
wie het formeel en degelijk doet
hoeft zich geloof ik om de to
komst geen zorgen te maken'
Tot besluit vraagt deze jonge
lezer of. als wij zijn mening pu
bliceren wij een boekje willen
sturen naar de mensen „die mij
met zoveel liefde en zorg heb
ben opgevoed, n.l. mijn ouders".
Hetgeen uiteraard gaat gebeu
ren. Tot degenen, die deze ron
de geen boekje ontvingen, om
dat ik ook nu niet alle post kon
meenemen zou ik maar willen
zeggen: gauw uw brief over de
krant op de bus gedaan en uw
kansen stijgen met sprongen!
sokjes brengen je bij rust
xe. en je denkt dat dóór, en
heb je een overwinning op ,lllucl u
punt. en dat weer maakt dat je te staan.
vallen geduld. Waar
ergeren
rouwelijke de
tails, de springerigheid, het voort
hollen hier. en het onnodig stop
pen daar. Laatst kreeg ik een
brief van iemand die alles ver
keerd aan me vond. Er stond
eigenlijk niets kwaads in de brief.
Alleen dat hij me niet vergaf dat
ik- was zoals ik ben. Dat nu vind
ik heel excusabel. Ten diepste
vergeven we elkaar nooit elkèar.
We proberen altijd aan de ander
te rükken, we willen hem ver-an
deren. Als dat in het groot ge
beurt, allicht dan ook eens in het
klein. En bovendien: zou ik ook
niet hier en daar een rukje kun
nen gebruiken?
V[U MOET ik naar de brieven te-
rug. En ik begin met een
hoogst vrouwelijke brief die van
weet: doorgaan, af
de overwinningen ons toe. En „„V1«k „MU uaiuuni ee
de innerlijke rust omgekeerd: het wachten Gods
ontstaat
waarmee je de sokje_.
anders, aankunt en accepteert.
Weet je, wij zitten altijd tussen
binnen in de liefde, dat wonder
lijk iets dat met Jezus Christus
helder in deze wereld is komen
glimp van Gods
ensen vergeven,
wacht God. Maar natuurlijk eerst
oneindig veel volkomener dan
as kunnen voorstellen (bij
het iets van ongeduld, bij
die we belangrijk achten: meeden- geving.
op onze bezigheden: sokjes. We bouwwerk, ii
kunnen deze spanning (en die kan J
groot zijn. ik denk aan de va-
cantie!) slechts opheffen door
van de twee één te maken: alles
even belangrijk. We geven de sok
jes wat inhoud en we balen uil
de diepe gedachten wat wensdro
men (want o wee de huisvrouw
die inderdaad zou moeten
doen aan mee-denken, ze zoi
ken dat dat een harde arbeid is
en misschien terugverlangen
de natuur, duidelijk wordt:
Bij plaatsing van uw
meniug ontvangt u naar
wens het boek Tip Parade,
De dokter zegt 1 of De
dokter zegt 2.
Wüt u uw naam en
adres óók vermelden in de
brief die u kunt stun-n
naar dc redactie „Blad-
Z(j" met op de enveloppe
„Uw mening".
Zo nodig zal de redac
tie een keus maken uit de
binnengekomen brieven en
deze bekorten. Over deze
beslissing wordt niet ge
correspondeerd.
