Val van Rome, eindelijk
oprechte klassieke' film
Tweede Kamer voelt wel
voor campushogeschool
Beatles weer
op de tv.
Conflict van Eurotex
met Biljettencentrale
Kamer keurt haar eigen
salarisverhoging goed
.7
DONDERDAG 2 JULI 1964
DOME is niet in één dag geval
len, het is een vervalproces van
vele eeuwen geweest. Dit is de con
ceptiedie aan Anthony Mann's su
perfilm „De val van Rome" (The
Fall of the Roman Empire) ten
grondslag ligt.
Deze opvatting, die getuigt van
een juist historisch inzicht, heeft, de
film bewaard voor een zonder mei
opgaan in spectaculaire uiterlijkhi
den, die het z.g. „klassieke" film
genre in de ogen van serieuze men
sen zo verdacht maken. Als Antho
ny Mann Rome had laten vallen, zo
als een domme metselaar een bouw-
stelling in duigen laat vallen,
ongetwijfeld een overweldigend spek
takel hebben uitgebeeld, maar zijn
film zou geen enkele verdergaande
betekenis gehad hebben. Nu echter
behoort hij met jSpartacustot het
beste filmwerk, dat over het klas
sieke Rome is gemaakt. Juist ook,
omdat men nu de figuur van keizer
Marcus Aurelius heeft kunnen be
lichten.
In Marcus Aurelius. de filosoof op
de keizerstroon, heeft het klassieke
Rome naar geest en aanzien zijn
hoogtepunt bereikt. Hü, de Stoïcijn,
die tot lijfspreuk had: „Vrees geen
ziekte, dood of armoede, maar vrees
de vrees daarvoor", is het edelste
voorbeeld van de antiek-humanisti
sche levensbeschouwing. Hij formu
leert nog eens opnieuw de Pax Ro
mans als het samenwonen van vol
keren van de meest uiteenlopende
afkomst en de meest uiteenlopende
cultuur tot een rijkgeschakeerde een
heid. In zijn „Zelfbespiegelingen"
brengt hij deze idealen onder woor-
Het is de grote verdienste van de
film, dat hij deze keizer weergeeft
in zijn gesprekken met zichzelf. In
Sirmium aan de Donau heeft hij zijn
hoofdkwartier. Hij moet de noord
grens verdedigen tegen de aanvallen
van de Marcomannen. Dit eerste ge
deelte van de film is het boeiendste
Vader en zoon-conflict
rond keizerstroon
en het meest authentieke. Voortref
felijk is het decor van de castra, die
daar in de witbesneeuwde wouden
ligt, het domein der dappere Ger-
ALEC Guinnes geeft een prachtige
uitbeelding van de oude Marcus
Aurelius. De historie wil, dat deze
keizer daar aan de Donau
pest gestorven is. maar de film laat
hem omkomen door het eten
vergiftigde appel. Dit is niet de enige
zonde tegen de historische overleve
ring, de film zal er vele tellen,
maar wie zegt, dat de historische
overlevering de juiste is geweest?
Juist deze film bewijst, dat mer
van de letter der historie kan af
wijken, maar toch haar geest ge
trouw kan bewaren. Zo weet de his
torie ook niets van een tribuun Li-
n wie Marcus Aurelius het
rijk had willen nalaten, maar wel is
zeker, dat de keizer een diepe min
achting koesterde voor zijn zoon en
opvolger Commodus, een losbol,
die voortdurend verkeerde in de krin
gen der gladiatoren en zelf deelnam
gladiatorgevechten, zij het zo
gepantserd, dat hem niets kon over
komen. De film maakt van Commo-
bij al zijn lichtzinnigheid
toch wel sympathieke held. In Chris
topher Plummer heeft men precies
de lenige figuur gevonden, die beide
zich verenigen kan: de lichtzinnig
heid en het athletische heldendom.
Plummer kan hierin een uitnemend
tegenspeler zijn van Stephen Boyd
(bekend uit Ben Hur), die de in alle
opzichten sympathieke Livius moet
uitbeelden, de z.g. gunsteling van Mar-
Aurelius. Men heeft zich het bui
tenkansje Stephen Boyd en Chrisopher
Plummer in een verwoede wagenren de
opvolging van Marcus Aurelius te laten
uitvechten, niet laten ontgaan, maar
deze wagenren is veel reë.er en
daardoor spannender dan het show
nummer uit „Ben Hur".
TJET tweede gedeelte van de film,
■®"®- dat zich voornamelijk in Rome
afspeelt, kan veel minder boeien.
Toch moet worden vastgesteld, dat
het decor van het Forum Romanum
een authentiekere indruk maakt, dan
het suikertaartengeval uit „Cleopa
tra". In dit tweede deel wordt de
rivaliteit tussen Commodus en Livius
uitgevochten, waarbij Lucilla, Com
modus' zuster, een voorname rol
speelt. Lucilla wordt vertolkt door
Sophia Loren. Altijd opnieuw een ac
trice van formaat en in deze film
nu weer in het eerste deel over
tuigender dan in het tweede.
Een indrukwekkende rol wordt door
James Mason gespeeld als Timoni-
des, de Griekse raadgever van Mar
cus Aurelius. Waarschijnlijk heeft de
figuur van de wijsgeer Epictetus,
de leermeester van Marcus Aurelius,
de makers van de film in Timoni-
voor ogen gestaan. Hij is het,
die door zijn onverschrokken houding,
de Germaanse Marcomannen van de
Wodancultus doet afzien. Hij is
ook, die aan het hof van Commodus
het goed recht der overwonnen
lanen verdedigt. Als hij gedood
ordt, laat een beeld even de
daille zien, die hij droeg: een Chris
tusmonogram. de enige aanwij
zing in de film, dat het Christendom
mede tot de machten heeft behoord,
•aardoor het heidense Rome ter
gekomen is.
Enschede krijgt primeur
(Van onze parlementsredactie)
T~\E grote meerderheid van de Tweede Kamer heeft gisteren haar instem-
ming betuigd met plan om de nieuwe technische hogeschool in Twente
(bij Enschede) het karakter te geven van een zg. campushogeschool naar
Amerikaans voorbeeld. Het betreft hier een experiment, dat zich over dei' v<
komende tien jaar zal uitstrekken. Tegen het wetsontwerp dat de intro
ductie van de campusgemeenschap in ons wetenschappelijk onderwijs mo
gelijk maakt, verklaarden zich gistermiddag in de Kamer slechts een min
derheid van de PvdA-fractie en de GPV-er Jongeling. De heren Tans
(soc.), Albering (kath.v.), Van Dijk (lib.), Schuring (c.h.), Van Bennekom
(a.r.), Burggraaf (pac. soc.) en mevr. Kuiper-Struyk (lib.) hadden ook wel
bezwaren, maar achtten het experiment toch alleszins de moeite van het
beproeven waard.
Naar aanleiding van tientallen ver
zoeken van Nederlandse tieners heeft
de VARA besloten het programma c
TV-spel NCRV
ingezonden
Prix Italië
i met The Beatles, dat op 8 juni werd de NTS voor de afdeling drama het TV-
uitgezonden, nogmaals op de beeld
schermen te brengen, en wel op za
terdagmiddag 18 juli, van 15.50 tot 16.30
uur. De VARA hoopt dan tevens het
Beatle-tekeningenfilmpje te herhalen,
dat eerder in „Uit" werd vertoond.
Geslaagden A'damse S"
toneelschool spelen
tv-stuk Bergman
spel „Koning David"
deling documentaires de co-produktie
„Erasmus en zijn tijd".
De documentaire „Erasmus en zijn
tijd" is een co-produktie van de BRT
en de NTS en werd op 28 oktober 1963
tgezonden. Het scenario werd ge-
door de dichter en kunst-
Hans Redeker, De realisatie
in handen van de Vlaamse cineast
Harry Kuemel.
Tuttifrutti voor
de jongeren
Het is een traditie dat de kandidaten
die eindexamen doen aan de Amster-
damse toneelschol in de gelegenheid In de maandenjuli en augustus houdt
worden gesteld hun talenten ook op de het populaire NCEV-radioprogramtpa
beeldibuis te tonen De kükers rullen „Jeugdland' vakantie Elke woensdag-
de geslaagden ditmaal alen op woens- middag aal in de plaats daarvan „Tutti-
6 frutti" wnrdon uitgezonden. dat uit vnf
De campusfiguur houdt in, dat de stu
denten van de Twentse T. H. gedurende
het eerste joar van hun studie op het
teirein van de hogeschool zullen zijn ge
huisvest Zij mogen (uitzonderingen daar
gelaten) niet „op kamers" buiten de cam
pus wonen. Na het eerste jaar zal de in
woning volgens het wetsontwerp geen
voorwaarde meer zijn voor inschrijving
als student, maar verwacht wordt dat het
merendeel van de studenten ook gedu
rende him verdere studiejaren in de cam
pus zullen blijven wonen. Verder zal ook
een deel van de docenten en andere leden
van het hogeschoolpersoneel daar zijn ge
huisvest. Op deze manier worden onder
zoek en onderwijs, studie en studieleven
in één grote academische gemeenschap
.geïntegreerd. Eén van de voornaamste
•redenen waarom voor de Twentse T. H.
deze figuur werd gekozen is. dat Ensche
de vrijwel niet over een passende huis
vesting voor studenten beschikt.
Ongewijzigd zal het wetsontwerp de
Kamer ceker niet passeren, want er zün
al verschillende amendementen inge
diend. Eén van de belangrijkste Is dat
van de c.h. afgevaardigde dr. Schuring.
Ziin amendement wil de verplichte in
woning in de campus voor studenten uit
breiden tot twee Jaar. Het kreeg de steun
van de Kamermeerderheid. -Vrijwel leder
een vond één jaar (in de praktijk bete
kent dat 8 maanden) veel te kort om een
geslaagde academische integratie tot
stand te kunnen brengen.
Een ander amendement dat de eind
streep wel zal halen, is dat van de libe
rale mevr. Kuiper-Struyk. Het beoogt
schrapping van de bepaling, dat een stu
dent. die zich onbehoorlijk gedraagt, bij
verwijdering uit de campus tevens de toe
gang tot de examens wordt ontzegd. Dit
laatste ging mevr. Kuiper en andere spre
kers te ver. Men wees erop. dat het stu
dieprogram van de Twentse T.H. afwijkt
Onderzoek schot
in Bunnik nog
zonder resultaat
Het onderzoek naar het mysterieuze
schot dat zaterdagnacht bii Bunnik werd
gelost od de 17-jarige Utrechtse gym
nasiast Rudy Becns. is nog steeds in volle
gang.
Concrete resultaten heeft dit onder
zoek nog niet opgeleverd. Maar de offi
cier van justitie in Utrecht, mr. W H
Overbeek. verklaarde gisteren dat hi'
de zaak niet als hooeloos beschouwt Alle
mogeliikheden worden naeeeaan. met
name voor wat betreft het motief dat
de dader voor het lossen van het schot
kan hebben gehad.
De Haagse Club 'een groen schuld
eisers van Brazilië) zal de reeeringen van
Oostenriik. Beleië. de Ver. Staten. Frank-
riik. Italië. Japan. Nederland. West-
Duitsland. Engeland en Zwitserland voor
stellen 70 orocent van de in 1964 en
1965 vervallende betalingen op middel
lange handelskredieten te consolideren.
van die in Delft en Eindhoven. Een stu
dent die uit Enschede wordt verwijderd,
heeft dus niet meer de mogelijkheid om
aan één van de andere th.'s examen te
doen. Deze straf vond men te zwaar.
In verband met de beperkte opname
capaciteit zal slechts een beperkt aantal
studenten tot de campus worden toege
laten (200). Het eerste jaar zal de toela
ting door loting geschieden, het tweede
volgens een methode van kwalitatieve se
lectie. Verschillende sprekers hadden
hiertegen bedenkingen. Voor 'een minder
heid van de P.v.d.A. is dit punt .zelfs zo
onverteerbaar, dat ze tegen het wetsont
werp zal stemmen. Deze socialisten heb
ben ook overwegende bezwaren tegen de
voorgeschreven woonplicht.
Evenals trouwens de heer Jongeling
(GF.V.). Hij vond het onjuist de studen
ten te dwingen zich aan het ouderlijk
gezin te onttrekken. Dat past zeker niet
.in „saksische oosten" met zijn sterke fa
miliebanden. De heer Jongeling zag ook
kwalijke kanten aan de wijze waarop
men in campus het studentenleven wil
opzetten. Hij vreesde dat de vrijheid in
het gedrang zal komen, een vrees die
o a. de heer Van Bennekom (a.r.) min of
Minister Bot zal de Kamer volgende
week antwoorden.
EWEL het tweegevecht tussen
Livius en Commodus eveneens
behoort tot de onhistorische vrijhe-
n deze film zo rijk is (de
overlevering zegt, dat Commodus door
gladiator is geworgd), geeft het
einde van film toch wel een de:
nerlijke oorzaken van de ondergang
de keizerstroon wordt door de
soldaten te koop aangeboden aan d(
meest biedende. Een buitenkansje,
waardoor de soldaten voortdurend
zorgden, dat er weer iets te verko
pen viel. Zo is Rome ten onderge
gaan: de deugd werd vervangen door
de hebzucht, de geest door het
terieel belang, Marcus Aurelius door
Commodus. In een vader en zoon-
flict was een wereldrijk de inzet.
Uiteraard heeft Anthony Mann
deze groots opgezette film (3
lang) geofferd aan de voorkeur
het grootste spektakel, en aan de
mantiek (de liefde van Lucilla
Livius), maar dat hij niettemin het
wezenlijke der historie heeft bena
derd en bovendien op menig punt
èeb originele visie heeft ge
zorgdr maakt „De val van Rome'
een oprechte „klassieke" film, In
reeks van grote Samuel Bronston-
produkties (El Cid, Peking) is deze
film niet de minste. Integendeel,
verdient ten volle het predikaat
tureel". Vanaf donderdag in den
Haag in Asta, 14 jaar.
Ev. Grolle.
Nieuwe voorzitter
produktschap vlees
nog deze maand
Staatssecretaris De Meijer (soc. zaken
en volksgezondheid) en minister Bies
heuvel (landbouw en visserij) vertrou
wen dat nog deze maand een voorzittei
van het produktschap voor vee en vlees,
ter opvolging van de heer Joh. de Veer,
zal kunnen worden benoemd. Een eerste
kandidaat kon niet de gewenste mate
instemming van de bedrijfsgenoten
krijgen. Over een andere, door de minis-
ster en staatssecretaris geschikt geachte
kandidaat is nu aan de S. E R. advies
gevraagd, wat spoedig wordt verwacht.
Onder de vijf sollicitanten bevond zich
naar het oordeel van de minister en de
staatssecretaris geen verdere geschikte
kandidaat en daardoor heeft het enige
maanden geduurd alvorens een geschikt
Sophia Loren in „De val van Rome".
Geding om stewardessen
Zweedse toneel- en filmregisseur Ing-
mar Bergman, die dit speciaal voor to-
neelscihooileerlingen heeft geschreven.
Iedere rol heeft een grote scène, waarin Iaar ,eest
elke leerling zich kan ontplooien.
In .Paneel" beschrijft Bergman een
soort'dodendans, waaraan iedereen deel
zal moeten nemen. .Paneel" wordt dan
ook wel eens beschouwd als een voor
studie voor Bergmans film ,,Het zevende
De regie wordt gevoerd door Kees
staan. Er worden wetenswaardigheden
uit de hele wereld vermeld, Celia Nu-
verhaal voor, Jan Zindel
interviewt Nederlandse jeugdkampioe
nen. Martje Schindeler draagt komische
gedichten voor en de spanning wordt er
in gehouden door de negen weken du
rende wedstrijd „Geef me de vijf'. Vijf
leerlingen van huishoudscholen en vijf
van lagere technische scholen krijgen
vijf vragen te beantwoorden op het ge-
verkeer, muziek, toerisme én
algemene ontwikkeling.
persoon
i gevonaen
Voor de president van de Utrechtse
rechtbank heeft gasteren een kart
geding gediend dat door het reis
bureau Eurotex N.V. in Amsterdam
was aangespannen tegen de Biljet
tencentrale N.V., een dochteronder
neming van de Nederlandse Spoor
wegen.
Het ging daarbij om de vraag, of
Eurotex in de Mediterraneo een trein
die tweemaal per week uitsluitend voor
reisbureaus van Den Haag naar Genua
rijdt eigen stewardessen mag hebben
ter verzorging van de eigen passagiers.
Van de Mediterraneo wordt gebruik
gemaakt door de Berglandgroep, Hotel
plan en de Biljettencentrale die elk voor
zichzelf en de bij'hen aangesloten reis
bureaus plaatsen in deze trein reserve
ren. Eurotex heeft, ia .1962 een contract
gesloten met de Biljettencentrale. Het
bezet onder meer op vrijdag honderd en
op maandag vijftig plaatsen in het Bil-
jettencentrale-gedeelte van de trein, dat
wil zeggen zo'n zestig proeent.
Tot dusver had de Biljettencentrale
geen eigen stewardessen, maar Eurotex
wel. Op 15 april deelde de centrale de bij
haar aangesloten reisbureaus echter mee
dat zij zelf gastvrouwen had aangesteld
voor de verzorging van de reizigers
Eurotex reageerde daar niet op en bij
het begin van het seizoen begonnen ook
de moeilijkheden in de Mediterraneo. die
wat de wagens van de Biljetten
centrale betreft, met een dubbele stewar
dessenbezetting reed.
Vervolgens werd afgesproken, dat de
dames van Eurotex dit seizoen nog wel
mochten meereizen, maar op 5 juni werd
verbod opgelegd voor het ver
lenen van bepaalde diensten, zoals het
.nemen van paspoorten en reisbiljetten
i het indelen van de maaltijden.
De cliënten van Eurotex kregen
stenciltje waarin de Biljettencentrale
i.eedeelde: „Uw reisbureau heeft de
•erzorging van uw reis aan on
trouwd"
J. H. Smeets, die namens Eurotex
optrad, zei dat gedaagde een onrechtma-
ige daad heeft gepleegd. Hü verklaarde
oorts, dat de nieuwe stewardessen van
e Biljettencentrale onervaren zijn. niet
altijd correct handelen en de reizigers
iu en dan zelfs slecht verzorgen
ei3te op straffe van een dwangsom
f 2000 per dag, dat de Biljettencen-
trale zich voortaan onthoudt van recht
streekse contacten met de cliënten en
stewardessen van Eurotex en dat zij de
stewardessen toestaat, hun normale be- j
zigheden en diensten' te verrichten.
De raadsman van de Biljettencentrale,
mr. E van der Brugghen, zei dat de een-
trale de stewardessen uiteindelijk een
werkverbod had opgelegd omdat bekend
werd dat er sprake was van onregel-
matigheden.
De president zal maandag vonnis wij-
Gisteravond is op de Helsedijk on
der Willemstad de achtjarige A. Schip
pers. uit Willemstad gedood, toen hij 5
Iersel, die ook als leraar
Amsterdamse toneelschool tot taak
heeft
vertrouwd
televisie.
De zeven eindexamenkandidaten die
aan dit stuk him medewerking verlenen
zijn Willeke van Ammelrooy, Yolan Onder de titelJtendez-vous met AdS-
Bertsch, Christine Ewert, Reinier Hei- mo" presenteert de Avro-televisie
deman-n Lou Landré. René Jessurum terdag a.s. van kwart over negen tot
de jonge generatie toneelspelers ld l-nnit 7ütp-rflatr
ouwd te maken met het medium AUdlllO KOIUl ZdielUdg
voor de televisie
Lobo en Henk Uterwijk.
Top Cat op TV.
Voor dit zomerseizoen heeft de Avro-
tv een serie van vier Amerikaanse te
kenfilms aangekocht, waarin de hoofd
rol wordt vertolkt door de
straatkat Top Cat De eerste
van de serie wordt komende zaterdag
van half acht tot acht uur op het
scherm gebracht
tien over half tien de populaire 21-ja-
rige Siciliaanse Belg, die dit jaar met
zijn Franstalig repertoire een vooraaö-
stoande plaats inneemt op de interna
tionale hitparade-lijst. Salvatore Adarao
heeft vooral bekendheid gekregen door
zijn charmante liedje „Vous permettez
JSSK „Kentering" in de
zaterdag O
R.K. kerk
Straks f5000 meer
Ander systeem bepleit
(Van onze parlementsredactie)
De Tweede Komcr heeft gisteren haar
eigen „salarisverhoging" goedgekeurd.
Met 115 tegen 7 stemmen aanvt
wetsontwerp van minister Toxopeus
de jaariyksc schadeloosstelling
Tweede-Kamerleden met terugwerkende
kracht tot 1 januari 1964 te verhogen
f 15.000 tot f 17.500 en met ingang
1 januari 1965 tot f 20.000.
Dit betreft de „gewone" Kamerleden
De fractievoorzitters krijgen op die ver
hoging per 1 januari '64 een extra toe
lage van f 1000 per jaar en bovendien nog
f 300 voor elk lid van hun fractie (henzelf
niet meegerekend) tot een maxii
f 10.000. De regering wil hiermee de
zwaardere parlementaire taak, die de
fractieleiders nu eenmaal hebben, hono-
n. ZU wil bovendien tegemoetkomen
het bezwaar, dat een geschikte kan
didaat het fractievoorzitterschap op fi
nanciële gronden afwijst.
Tegen het wetsontwerp, dat mede
25
Men moet er zijn hele ziel en geest bij in
zetten. Zelfs zijn er doch vrees niet voor
mij, Katrijne, die priester ben en mate belijd
in schier alles, nietwaar? zijn er perykelen
gekoppeld. Bedachtzaamheid is mij gebo
den. Bedenk, het gaat om een wonderwerk, mijn
dochter.
Thans reed hij, ter plaatse van zijn taak, de
smalle wegelingskes over.
De stilte lastte op de wereld. Geen leeuwe
rik stortte zich uit het hart der velden naar
het hart van de hemel en trillerde er. het
cherpst mensenoog onttogen. God zijn onstui
mige lof. De hitte laaide, spijts de vroege
voornoenstonde. En de zon steeg al hoger en
vuurde al machtiger.
De schouders gekromd, de vingers verstren
geld, bad de goede herder van Damme Loom
niet onfier nochtans, wandelde Socrates voort,
de verlokkendste distels voorby. Het was als
besefte hij ook het gewicht van deze uitzonder
lijke pelgrimage. Door uren reed pastoor Ponc-
ke, voortdurend bezwerend prevelend in talloze
gebedsvariaties, God tevens, van naald tot draad,
het binnenste zijner boeren openbarend. Soms
vaagde hij onbewust de klamte van het aange
zicht vandaan met zijn rode, wit bespikkelde
neusdoek, welke, ter maaghoogte, kleurde aan
het zwart van zijn soutane van tussen de sluit-
zomen, en bestreek zijn blik vluchtig velden en
einder Heer, sprak het uit Poncke's ziel,
niets ben ik dan Uw nederige dienstknecht.
Het is maar, dat ik hier rijd op mijn Soera-
tot U kom wegens mijn en Uw kinderen:
de boeren van het Damse.
Zij grommen op U, Heer, ons beider kinde
ren. Neen, het is niet uit slechtheid, doch uit
vreze voor hun akkers. Sla Uw oog op hun
velden, Heer-God: zij zijn één zucht naar dren
king. Ze zijn moe, óp van de wrede zon van
dagen en dagen en van de nabroeiing der nach
ten. Hun wasdom is in stilstand gekomen en
deerlijk aan het versmachten. De halmen reiken
man efkes tot boven de knieën en ver
branden van binnen. Wribbel voor de aardigheid
een tarwe-aarke uit op de muis van Uw hand
Gij schrikt denkelijk een beetje, zo mager
LEVEN EN DADEN
van
PASTOOR PONCKE
van Damme in Vlaanderen
door JAN H. EEKHOUT
vei'dCiiuiiniei vuur deze zegging, Heer! brood:
Ha-ja, ik weet: onze kinderen zijn van natu
re gichtig, zy willen geen hapering zien, het
moet allemaal, zijn vlot verloop hebben: ploe
gen, eggen, zaaien, splijten, groeien, zetten, rij
pen, zichten. Waarmee ik niet betuigen wil, dat
zij wrokken op U of rebellatie plegen. Maar zij
koesteren hun. nietwaar?, verstaanbare ver
wachtingen. Zy dragen in de kop de regel der
zaken ze zijn immers kinderen, al hebben
zij hun de handen gekorven van het wrochten
en hun tronies door zonnevier en wind en
wanweér gelooid En dan komt er daar een
tegenstand buiten het beraam en zij voelen zich
triest en machteloos. Heer, Gij begrijpt, alsdan
achten zij zich gekrenkt in hun waarde van
ploeterende boer en zoeken en tasten naar de
boze bron en stuiten per slot op U en maken
verwijt.
Heer, merk mij, Uw armzalige Poncke, op
deze ommegang en luister naar mijn schamele
woorden!
Heer. het is my gewis, dat gij luistert en
mij laakt: Knechtken van Mij, ge zijt er.
voorwaar, wel wat al te rap bij! Goed. Heer-
God, ik beaam U zulks terstond en beklop mij
mea culpa maar is niet één der principaal-
ste mij door U opgelegde plichten, dat ik, uit
Uw heilige Naam, het oor leen aan mijn pa-
rochinaen, die allen het boerschap bedrijven of
van de boer stammen op mijnheer de bal
juw en enige anderen na? Het gevolg daarvan
is: bóerenklachten en geen andersoortige.
De boer is' zijn veld en zijn vee, dat. Heer,
thans loeit naar water in de waterloze beem
den, want de koeputten hebben, door de danige
droogte, nog slechts een plaske moerig water
in het midden de boer is zijn veld en zijn
vee in het alleréérste (wijf en kroost telt pal
daarna) en zijn klacht belangt datgene wat hem
het meest aan 't hart speelt.Ik betwist het U
niet, Heer-God in de hemel, dat de boer gaar
ne en gauw klaagt Moet ik hem echter geen
gerustheid geven als zijn priester en ben ik U
zó verre, dat Gy niet dagelijks een luttel op
mij peinst? Neen, nietwaar? En héé, dan
behoef ik U mijn wezen niet langer uiteen te
zetten, want gy ként Poncke van Damme tot
in de nieren! Daarom Heer, erbarm U over
mijn boerkes, geef hun des nachts goe
in hun ogen en vree in hun gemoed och,
Heer, zend een hemelkuipken nat over hun
gronden, opdat de vers geschoren weiden mals
groenen en, bovenal, de koorns zwellen van de
welligheid!
Heer, gedenk die van Damme de overigen
in Vlaanderen, moeten zonodig, het hunne maar
doen, ik weid alléén mijn parochie gedenk
hun geschokte hoop en gemuizeneer en och,
gedenk Heer-God, tevens Uw dienaar en diens
moeshoveke achter de pastoorij, alwaar de sa
lade zo triest schrompelt het is toch, zo
régen Uw wil is, voor U één handeling, niet-
Dusdanig li taneerde pastoor Poncke de lof en
het leed zijner boeren en schonk zich geen
adempauze. Het hemd plakte hem aan het lijf
en de zon deed druis tiger naar gelang zij het
zenit genaakte.
Heer-God, zij worstelen, de boeren, met
Uw aarde gelijk Jakob met de Engel
Heer, ze zijn lijk de vissers van de zee
in storm de benauwing bijt in hun borst
ze zyn de broerkes van de vissers, die U be
minnen sedert Genezareth
Heer, ontferming! Doe de dorte niet ver
hevigen, verduik de zon achter wolken, doe de
wolken de medicijnen des waters uitgieten over
het omme
Heer-God, de zonden myner parochianen
zijn minder in getal dan die der stedelingen
beproef hen, God, doch bedenk, om zo te zeg
gen: Boni pastoris est tondere pecus, non de-
glubere
gediend met het oog op de olgemene stij
ging van het salarispeil, stemden de frac
ties van P.S.P., C.P.N. en Boerenpartij. De
communist Hoekstra zei, dat vele Kamer
leden geen behoefte aan de verhoging
hebben, omdat zij ook nog over andere
bronnen van inkomsten beschikken. Het
standpunt van de P.S.P.-er Lamkhorst
kwam ongeveer op hetzelfde neer. De
heer Harmsen (B.P.) vond het onjuist de
verhoging door te voeren „op «en tijdstip
dot vele Nederlanders in zeer moeilijke
omstandigheden verkeren".
De heren Albering (kath.v.), Willems
(soc Zegering Hadders (lib.). Kieft (a.r.)
cn freule Wttewaall van Stoetwegen (c.h.)
gingen met het wetsontwerp akkoord,
maar hadden ook wel bezwaren. De heer
Zegering Hadders vond het nu bereikte
peil van de schadeloosstelling nog te laag
betreurde het voorts, dat bij loon- en
salarisronden de Kamerleden altijd ach
teraan komen.
Ander systeem
Van vele kanten werd gepleit voor de
ervanglng van het bestaande systeem
door een stelsel, waarby dc schadeloos
stelling gekoppeld wordt aan de honore
ring van andere, min of meer vcrgelük-
bare functies. In dit verband achtte men
het ook noodzokelyk uit de Grondwet de
bepaling te lichten, dat de Statcn-Genc-
raal steeds hun eigen „salarisverhoging"
wettelük moeten bekrachtigen.
Hiervoor voelde ook minister Toxopeus
•eel. Hij deelde mee, dat de aan zijn de
partement verbonden werkgroep voor
constitutionele zaken die een verkor-
Grondwet voorbereidt ook
het vraagstuk van de schadeloosstelling
studie heeft genomen. Mocht men tot
de conclusie komen dat dit uit de Grond
wet moet worden geschrapt, dan zou een
staatscommissie kunnen gaan bestuderen
welk nieuw systeem voor de schadeloos
stelling zou moeten worden geïntrodu
ceerd, zo overwoog de minister.
Een ander bezwaar van dc Kamer was,
it nu niet tegelijk de extra toelage voor
de Kamervoorzitter (f 15.000 boven de
.normale schadeloosstelling) is verhoogd
dat ook is nagelaten de vergoeding
r reis- en andere kosten van de Ka
merleden aan te passen. Minister Toxo
peus antwoordde, dat „de Kamervoorzit
ter niet exact tweemaal een gewoon Ka
merlid is". Dat zou het geval zijn als zijn
inkomsten in totaal steeds het dubbele
dc normale schadeloosstelling zouden
moeten bedragen. De bewindsman vond
dat geen goed uitgangspunt. Wat de reis-
en verblijfskosten betreft: het verloop
daarvan wordt op het ogenblik door het
Centraal Bureau voor de Statistiek be
studeerd. Deze studie heeft niet alleen
betrekking op dc kosten van Kamerleden.
maar ook op die van andere categorieën.
De minister gaf toe, dat in vele geval
len de nu verboagde schadeloosstelling
<nog te laag moet worden geacht. Maar
een verdere verhoging zou wellicht weer
•moeilijkheden hebben veroorzaakt. De
bewindsman vertrouwde erop. dat bij
handhavng van het bestaande systeem
ook zijn ambtsopvolgers bij een stijging
fiiÉ larispeil met voor-
dc schadeloos-
Het laatste onderdeel van het KRO-
televisieprogramma van vrijdag zal de
derde uitzending in de zeer veel rea^.
ties uitlokkende eerie „Kentering" wor
den. Samensteller Hans Wortelboer pro
beert in dit progromma de kijkers een
beeld te geven van de veranderingen
binnen de Roomse kerk, die, zij het
moeizaam, tot een grotere openheid is
gekomen.
vanavond
Hilversum I, 402 m. 19 00 Sportparado
19 30 Voor de Jeugd 20.00 Nieuws 20 05
Don Carlos, opera 3105 Bondig bulletin,
wekelijkse kunstnotitles 21 15 Don Carlos,
opera (verv) 22 50 Nieuws 23 00 Actuali
teiten. met nabeschouwing Tour dc France
1964 23 30 Don Carlos, opera (verv) 23 55
—24 00 Nieuws.
19 00 Nieuws
Geestelijke lieder
•erpraatje
r) 19 30 Raaioxrant 19 50 Amus muziek
r) 20 20 Radio-Vossenjacht, luisteraars
zoek naar radio-reporters 2130 Lichte
am 2145 Klass gram 22 00 Kerkorgel-
ncert: klass cn moderne muziek 22 39
euws cn SOS-berichten 22.40 Avond-
erdenking 22 55 Boekbespreking 23 00
idcabarct 23 35
J-1964. herdenkingspro-
Tour de Fran<
Programma voor morgen
lied 7 23 Lichte gram (7.30 Vat
pagina, praatje) 8.00 Nieuws cn socialis
tisch strijdlied 8.18 Lichte gram 8.50 Gym
voor de vrouw 9.00 Te land cn te water,
een Informatief programma voor weg- en
waterwoggebruikers 935 Waterstanden.
VPRO: 9 40 Morgenwijding VARA: 10 00
Radiokoor 10.15 Pianorecital: moderne
muziek 10 45 Voor de kleuters 1100 Nws
1102 Babysitten: lichte gram 11 30 Lichte
is Davids VPRO:
litend serieus ge-
vroeger en nu. le-
iok (gr) 16 35 Nws
e 16 40 Ceugsar Cas-
i.-v persoonlijke noot:
asas asjss-SBS. 'si, as
tropolo orkest en zangsolistc 14 00 Pro.'
Jeugd 17 30 Gi
196-1) 16 55 Gram 17 00 Voor dc
n 1800 Lichte gram. af-
boeken tips voor tieners
het algemene
stellen zullen komen
(Wordt vervolgd)stelling aan te passen.