KIEUW VAKANTI EHODELAK D
HEET EGYPTE
LAND VAN DE NIJL LOKT TOERISTEN
l|iÉPS3flP1
Veertien dagen in goed hotel
plus vliegreis voor f 640.-
ZATERDAG 20 JUNI 1964
NICHOLAS TARAYAN
voerde een plan uit!
Zal Egypte in de komende jaren hét nieuwe
modeland voor de Europese vakantieganger
worden? Zoals eerst Oostenrijk en Zwitser
land, de Franse Rivièra en later Italië, Span
je en Joegoslavië dat waren. De regering
van Egypte zou die vraag graag en spoedig
bevestigend beantwoord willen zien. Om de
duizenden toeristen langs de boorden van de
Nijl voor harde valuta een
gastvrij hotel-onderdak te
bieden zijn in Cairo en
Alexandrië, bij Luxor en
op nog andere plaatsen
tientallen hotels in aan
bouw.
De heer Nicholas Tarayan
doet het anders. Kij begon
met het op een akkoordje te
gooien met de Egyptische
regering. Hij bouwde niet,
maar huurde in de plaats
daarvan vier voormalige pa
leizen, die na de revolutie
„volkseigendom" waren ge
worden. In Londen en in New York had deze
Egyptenaar met een duidelijke Armeense ach
tergrond reeds enkele restaurants, die opereer
den onder de naam van Rubayats befaamde
dichtwerk: Omar Khayyam.
Mr. Tarayan middelbare leeftijd, beweeg
lijk, klein van stuk, driftig sigarenroker, pien
ter en voortdurend op zijn qui-vive, kreeg
van de regering van de Verenigde Arabische
Republiek gedaan, dat hij vier voormalige pa
leizen compleet met de luxueuze inventaris kon
huren om daarin zijn Omar Khayyam Hotels
te beginnen.
In Caïro: het Lutfallah-paleiS op het eiland
Gezira in de Nijl en het Manial-paleis, even
eens op een parkachtig eiland in de beroemde
rivier gelegen. In Alexandrië: de voormalige
zomerresidentie van ex-koning Faroek, het
Montazah-paleis en ten slot
te in de stad Luxor het Bas-
sili-paleis. Das was voldoen
de voor de eerste aanloop,
want nu kon het idéé van
Mr. Tarayan verder worden
uitgewerkt. De man van
Omar Khayyam mikte n.l.
bewust op de Britse toeris
tische middenklasse. Om
Egypte aan harde valuta te
helpen moesten er veel men
sen komen en die massa kon
alleen maar worden gelokt»
als de prijzen werkelijk aan
lokkelijk zouden blijken te
En dat waren ze. want in Engeland versche
nen advertenties met ongeveer de volgende
slagzin: „Breng een vakantie door in een Egyp
tisch paleis. Twee weken voor slechts 640. De
vliegreis heen en terug naar het fabuleuze
Egyt te is gratis."
Dat kon Nicholas Tarayan niet helemaal waar
makwi. Een Britse wet stak even een spaak
in lvit wiel: hoteliers mochten geen gratis
transport aanbieden. Althans niet met een Brits
vliegvuld als vertrekpunt.
Die moeilijkheid was snel omzeild, want de
Amsterdamse luchthaven Schiphol werd het
uitgangspunt voor deze goedkope vakantierei
zen naar Egypte.
De Deense chartermaatschappij Flying En
terprise ging met DC-7-C-toestellen in een non
stop-vlucht van IVz uur de vakantiegangers
van SchipTiol naar Caïro brengen
plan van Nicho
las Tarayan was
verwezenlijkt.
Een onzer redacteuren was deze week enkele dagen in Egypte om een
inzicht te krijgen in de mogelijkheden, die dit land de Europese toerist
biedt. Hij reisde op uitnodiging van Omar Khayyam Hotels Ltd. te Londen
met een groep Nederlandse, Deense, Zweedse en Engelse collega's naar
Cairo, dank zij de bemiddeling van de op het Rotterdamse vliegveld Zes
tienhoven gevestigde Luchtvaartcontacten N.V., die zich ook belast met de
verzorging van de Omar Khayyam-reizen voor Nederlandse passagiers. De
reis werd gemaakt met een chartervliegtuig van de Deense maatschappij
Flying Enterprise. De vluchtige impressie van de vakantiemogelijkheden in
Egypte tegen een zeer redelijke prijs (f 640 per veertien dagen, inclusief de
gevlogen heen- en terugreis AmsterdamCairo v.v.) zijn op deze speciale
Zondagsblad-pagina afgedrukt.
De pyramide, die de Pharao Cheops voor
zichzelf liet oprichten is nu bij Gizeh, aan
de rand van Cairo, een toeristen-attractie van
de eerste rang. Met de andere^pyramiden en
de sphinx en de kamelendrijversdie de, va
kantiegangers naar deze bezienstcaardigheden
voeren, is hier een soort Marken en Volen-
dam ontstaan, dat evenwel niet nalaat grote
indruk te maken.
"DUITEN is de Egyptische duisternis verdwenen. Een half uur geleden
gleed het eerste spoor daglicht door de vliegtuigramen over de
vermoeide, slapende mensengezichten. De lampjes, die boven de stoelen
nog waren aangebleven, zjjn overbodige gloeidraadjes geworden. De
vier stewardessen, die zeven uren bezig geweest zijn om het de zeventig
mensen met spijs en vooral drank zo aangenaam mogelijk te maken,
zjjn in de pantry doende de sporen van een doorwaakte nacht met make
up weg te wissen, om straks fris, charmant en monter op de vliegtuig
trap de passagiers uitgeleide te doen. Een nieuwe dag heeft bezit geno
men van een mensengemeenschap, die voor enkele uren hoog hoven de
aarde in dat vliegtuig werd samengebracht.
gemakkelijk
kantiegangers
uit Nederland
België en de
Scandinavische
landen (de Fly
ing Enterorise
zetelt in Kopenhagen), zouden
kunnen profiteren van de in de
hotelprijs inbegrepen vliegreis.
In de exotische subtropische
paleistuinen van de vier palei
zen werden inderhaast riante
bungalows neergezet, voorzien
van twee éénpersoonsbedden,
een telefoon, wat woongerief.
een badkamer met toilet en
douche, air-conditioning en een
terras. In eerste aanleg had men
op deze vier plaatsen de be
schikking over 638
lijke wooneenheden.
cius gestegen en zal in de loop de paarden en in de rijtuigjes,
van de dag zelfs 41 graden gaan Over de asfaltweg gaat het dan
bereiken. naar beneden. De mannen ratelen
Langs het hotel stroomt de een ratjetoe van vele talen: „You
Nijl. Feloukahs, die typische al happy?". „Heel goed. heel braaf,
sedert eeuwen in gebruik zijnde heel fijn". „Is very good camel?
zeilschepen, glijden statig voor- Yes?" En enkele tientallen poli-
bij; Oyer de Brug van de 26ste tiemannen kijken toe of zij het
al te bont maken. Dat doen
juli (de dag van" de revolutie)
raast het verkeer onafgebroken
Trots man
derge-
Maar omdat Egypte het geld
van de toeristische wonderboom
zo nodig heeft als het water
van de Nijl, stimuleerde de
Egyptische (regerings) stichting
voor Hotel- en Toeristenwezen
met kracht de verdere plannen
van Mr. Tarayan, en ook die
van andere hotel-ondernemin-
Nog dit jaar wil Nicholas
Taravan een hotel-keten van
twaalf stuks over geheel Egyp
te hebben gelegd en dan Z3l hij
in staat zijn per jaar met zijn
Omar Khayyam-organisatie
honderduizend gasten te ont
vangen. De vliegdiensten van
Amsterdam zullen dan van drie
maal per week tot dagelijkse
worden uitgebreid.
De (goedkope) Omar Khay
yam-organisatie is slechts een
onderdeel van het vreemdelin-
genverkeers-programma van
president Nassers regering. Er
is een Hilton-hotel in Caïro en
er komen er op verschillende
plaatsen nog drie bij. Dr. Abdel
Kader Hatem, de minister van
cultuur, die ons in het Radio-
en Televisie-gebouw te Cairo
op een haastige persconferentie
ontving, zei het zo: „Vorig jaar
hadden we nog de slagzin: ie
dere maand één hotel bouwen!
Nu is dat veranderd in: één ho
tel per veertien dagen. Wij ho
pen, dat de 4,2 miljoen toeris
ten- overnachtingen van vorig
jaar, in 1965 meer dan verdub
beld kunnen worden."
ze: onder de ogen van de waak
zame Egyptische Hermandad en
terwijl de eeuwen vanaf de pira
miden op hen neerzien. In het ho
tel is al gewaarschuwd dat de
kameeldrijvers door Omar Khay-
telingang te wachten op zijn bui- yam Ltd. worden betaald, maar
tenlandse gasten. Hij is een zes
tiger, een man, die met trots ver
telt over hetgeen zijn drie zonen
kunnen presteren en verdienen,
sedert president Nasser aan het uacll C1
bewind gekomen is. Hij is een te- betalen als
deze mannen weten hoe
extraatje moeten vangen. Ze stop
pen hun rijdier en fluisteren
gebroken, mar-
baar Engels:
goed verstaan-
,U mag ons niets
Istraks beneden
zijn. Betaal dus nu." En de ge-
imponeerde toerist, die zich bo
venop die kameelrug toch al niet
zo bijzonder veilig voelt, laat en
door vertelt. Hij wijst muntstukken in de bruine
i- -J gebouwen, hand glijden: Brutaalweg vraagt
de man dan: Hebt u helemaal
geen papieren geld?" Dat is dan
het ogenblik om keihard nee te
zeggen, of om nogmaals in de
beurs te tasten. Welgemoed wordt
dan weer gevraagd: „You hap
py?", waarop de verzekering
volgt, dat ook hijzelf een gelukkig
op de vele
die het stadssilhouet langs de
Nijl vormen: de hotels, de 187
hoge Caïro-toren, die een
schitterend uitzicht over deze
miljoen inwoners tellende
stad moet geven en hij verze
kert. dat het met Egypte nog
veel beter zal gaan, als de grote
Overigens zijn deze oudheidkun-
De oppositie, die ongetwijfeld dige schatten aan de voordeur van
tegen Nassers bewind bestaat, is' Caïro de moeite van een bezoek
zeker niet te verwachten van de meer dan waard. De zuiver ge-
laagste werkende klasse. Tóch vormde koningsgraven, die de pi-
gaat langzaam, maar men is
vriendelijk.
Buiten spuiten tientallen fontei
nen boven eeq helderblauw bas
sin kostbaar water omhoog en
twee blauwe touringcars van Duit
se makelij (Daimler-Benz), air
conditioned en comfortabel, wach
ten op de gasten van Omar Khay-
In het Oosten stijgt (Je zon vuur
rood op uit een paars wolkenveld.
En diep beneden glinstert als
een enorme gestolde, ribbelige ijs
vlakte het blauw van de Middel
landse Zee. Dan lijkt het water
plotseling te verkleuren. De lich
te golvingen enkele kilometers on- Ka!>lxll „c,
der de bulderende motoren zm A?s6het pass„en
geel geworden. De DC-7C van ae douane wat te iang duurt, zwijgt
Flyjng Enterprise-maatschappij eenskiaps het geklater der fontei-
vliegt boven de woestijn van neQ Te yeel V€rspnling van dlt
Egypte. levensvocht is ook niet goed, zelfs
Enkele zorgvuldigen draaien hun ajs het dienst doet om op
horloge twee uur verder om vol- nieuwe bezoekers een indruk van
ledig bij de tijd te blijven. welkom en welvaart te maken.
Als dan de wielen van de grote Maér zodra de man die de water-
machine op de betonnen landings- toevoer bedient een seintje heeft
baan zijn uitgerold en er een on- gehad dat de bussen met de
wezenlijke stilte intreedt na het nieuwkomers nog niet zijn wegge-
uitschakelen der motoren, dringen reden, spuiten de fonteinen weer
de mensen naar de vliegtuigtrap. ai3 tevoren
Het is nog vóór acht uur en de
hitte valt regelrecht en
hoeds op de lege vlakte
luchthaven van Cairo.
Het hoofdgebouw is hypermodern h t'
liskenbaar status-sym-
ln Alexandrië wordt deze
vroegere zomerresidentie van
ex-koning Faroek, liggend
aan de oevers van een schit
terende baai van de Middel
landse Zee. nu als casino en
als hotel gebruikt.
De stadsbussen in Cairo zijn
op de meeste uren overvol en
de wat atletisch ingestelde
jongeren zien er geen been
in aan de buitenkant te gaan
hangen.
staan overal soldaten op wacht
houden politiemannen een oogje in
het zeil: bij bruggen, bij stations,
bij electrische centrales en zelfs
bij dit hotel.
ramiden zijn. en de Sphinx met
de geschonden neus, de tempelru
ines en de dodenstad, namen als
Cheops. Chephren en Mycerinus,
drie pharao's, die daar begraven
werden en die regeerden in de
De touringcars stromen vol met Vierde Dynastie tussen 3733 en
fris-gewassen toeristen, die de hit- 3600 voor Christus. De Sphinx
te na enkele minuten weer op moet in dezelfde periode zijn ont-
zich voelen vallen. De eerste ex- staan, evenals de omringende
die overigens als alle an- mastabas (kerkhoven voor de la-
igulden toerist gere regeerders) en de kleinere
j ph-amiden.
dere door de
apart betaald moet worden
waarvoor alles bij elkaar nog wel
een bedrag van 300 gulden kan
worden gerekend als men ook wil
meedoen aan tochten naar de
oude schatten van Luxor, naar
Memphis en Alexandrië e.d.) gaat
de piramiden en de Sphinx Si®
de stadsrand -Kreg€n:
bool van Nassers Verenigde Ara
bische Republiek.
Het controleren van zeventig vi
sa in zeventig paspoorten is te
veel werk voor één man van de
douane, ook al is hij dan kapitein
volgens de drie sterren op de
epauletten van zijn overhemd. Het
De heer Kassem (hier op de
foto met één van zijn zoons)
ontving ons in zijn prachtige
nieuwe wooncomplex, waar
zijn hele familie een onderdak
vindt en dat hij met van de
regering geleend geld bouwde,
op zeer gastvrije en hartelijke
wijze. Ondanks het feit, dat
wij hem letterlijk bij
bezoek overvielen.
Zoals Nederland strijd levert te
gen het water, zo vecht Egypte
om het water tegen het zand. De
lange, brede verkeersader die van
het vliegveld naar Cairo leidt,
loopt door een barre zandwoeste-
nij. Met bewonderenswaardig op
timisme zUn beide wegkanten om
zoomd door op het zinderende
zand zieltogende bloemen en plan-
Hier en daar gloeien in een
schitterende rode bloesemtooi zelfs
flamboyanten, de ook in andere
landen waar het altijd zomer is,
zo bekende bougainvilleas, die
ook in Egypte zo inheems zijn als
bij ons de knotwilgen.
Grote reclameborden langs de
weg vragen aandacht voor de
(Oostduitse) Leipziger Messe, voor
luchtvaartmaatschappijen, voor
Coca- en Pepsi Cola. dranken, die
tot in de allerkleinste fellah-dor
pen langs de Nijl uit voorraden
van enkele tientallen flesjes in
morsige kastjes aan de man wor
den gebracht, zoals wij later zou
den ontdekken bij de tocht van
Cairo naar Alexandrië.
Na de rust van de woestijnweg
de lanen van de prachtig
Voor Memphis, Karnak, Luxor
al die andere historische plaat-
:n is helaas op deze korte trip
■en tijd. Een kleine vergoeding
>or geven de vele beelden,
Caïro een plaats hebben ge
uit de openluchtmusea
langs de Nijl te zijn weggehaald,
bv. een prachtig beeld van Ram
ses II ide Grote), die 67 jaar over
Egypte heerste en die wel eens is
vereenzelvigd met de pharao. die
de Israëlieten ten tijde van Mo-
zes in het Deltaland onderdukte.
De bazaars
Zodra de grootste hitte van de
middag is afgenomen, is een wan
deling door de volkswijken van de
stad maken, een nieuwe 1 -
levenis. In de nauwe straatjes a
Op de Nijlroute van Cairo
naar Alexandrië ontmoetten
we by een sakias (waterput)
de jonge vrouw Eqsam 1
haar baby slapend op de a
Ze poseerde verlegen v
onze fotograaf.
t zijn de kleine
HPi verkoeling brengende zegen
.—v. de Algerijnse Kasbah stad en mensen valt, in
te vergelijken buurten, wordt de klank- en lichtspel de roemruchte waardige sakias het kleine gezin
toerist bestormd door niet aflaten- geschiedenis van El Qahirah, de van Kabiska. De sakias
en terzijde c.
dorpen vaak bestaande uit
hoge huizen van gedroogde mod
der en met als extra dakbedek
king het in de zon drogende stro,
dat in het brood wordt verwerkt.
Een ezel steekt dolzinnig de weg
over, vlak voor de bus. Op de
Nijl varen de zwaarbeladen fe-
loukah-zeilschepen en op het land
werken de mensen op de rijstvel
den, tussen de maïs-aanplant en
ontmoeten daar bij zo'n merk-
ivoudige.
doelmatige i
dito hoofdtooi,
en uc icJH vau uc h">v.nne ec- hl Caïro liggen. Een witgehelmde t:«rrj - ■=- - -
legen villawijk is daar El Qahirah erd, dragen schijnbaar moeiteloos politie-agent slaapt op zijn verho- druk bij de karretjes met vruch- worden bij de Necropolis, de uit- J33r door. Dat kan mooi zijn voor
de straatverkopers, die prullerige stad, die zegevierde. Op die
imitiatie-carabeeën, armbanden, vel ivordt het verhèal verteld door terput, die bij de bevloeiing van
schoenlepels met Nefertite-kop- de stemmen, terwijl het licht het land niet gemist kan worden,
pen, postzegelpakketten, zelfs ori- speelt met de historische monu-
ginele flessen whisky (die even- menten, zoals de prachtige Mos-
wel zoals één der medereizigers kee van de wrede Mohammed Ali,
tot zijp schade ondervond, gevuld die in 1811 de Mamelukken liet wogen. Kabiska toont ons de wer-
zijn met gekleurd water), leren vermoorden. Enkele uren geleden king, terwijl de vrouw Eqsam toe-
kameeltjes, portefeuilles opdringe- heeft van de minaret de oproep tot 1«-
rig te koop aanbieden. In het gebed uit dc mond van dc moucd-
zwart geklede vrouwen kijken zin geklonken en lang geleden heb-
argwanend naar de vreemde in- 1j|;1
dringers. Een grijsaard zuigt be-
dachtzaam de rook van zijn wa- gewikkeld geweest in woeste oor-
terpijp naar binnen als de groep logen, die nieuwe overheersers er
toeristen langs komt. Hier wor- kwamen voeren,
den grote meloenen verkocht, daar Als we naar de stad terugrij-
hurkt een schoenpoetser, het is den is het volkomen duister ge-
Er hangt een rad met schoepen
in, dat door een met bollen stro
geblindeerde koe wordt voortbe-
haar baby Goma op haar
arm slaapt. Water voor een dor
stig land. Elk jaar als in decern-
her de Nijl buiten de oevers
té vaak is dit land treedt wordt dit water in deze en
andere grote reservoirs opgevan
gen om dan het gehele jaar voor
de irrigatie te dienen. Want regen
yalt er zelden of nooit. In dit
!.nd schijnt de zon het gehele
de zegevierende Cairo.
hoofd, terwijl kinderen om haar
Met zijn veeltonige hoorn gretig heen krioelen. Voetgangers wagen
claxonerend. schijnbaar zonder zich met doodsverachting op de
zich aan welke verkeersregels dan riibaan. vlak voor verwoed ee-
ook te storen, stort de bedreven
chauffeur van de touringcar zich
en zijn passagiers in het onvoor
stelbare gewoel van dit Oosterse
grotestadsverkeer.
De r
Een bak van een vierkante me
ter, vol versgebakken broodjes,
losjes op het hoofd balancerend,
fietst een bakkersjongen noncha- jaar
lant aan de kant van de weg. kana
Mannen in witte en gekleurde paleis
boernoes sjokken naast ezelwagen
tjes, die allerlei ladingen
Gezira gelegen hotel
ademing. De tuin van het uit het
jaar van de opening van het Suez-
kanaal (1869) daterende Lutfallah-
sprookje. Palmbo-
bloemen, marmeren beelden,
gazons, kleurige bungalows en
overvolle stadsbussen met binnen een voornaam negentiende-
ws interieur en koelte. Engel
hotelmanagers staan ter
andere lasten op het ging hoog boven het kruispunt. ten, dranken en andere ..verfris
*- singen", een hoogbejaarde geit
kauwt voor een winkeltje traag
aan een hap stro. en over
al zijn de vliegen: op de vruch
ten. aan de drinkglazen, op de
snoezige kindergezichtjes. Myria
den vliegen. Alle bezoekers aan
de Bazaars hebben de raad van
de gids opgevolgd en zijn in groep-
mysterieuze jes bii elkaar gebleven om niet
O verdwaald te ralten in dit lahv-
luidssignalen gevende auto'
Aan één kant blijft het verkeers
licht op rood staan, maar de voer
tuigen vinden toch hun weg wel...
„You happy
gestrekte begraafolaats, die een vakantievierende toeristen,
dodenstad is met woningen de verzengende zonnestralen zijn
i1er op uit om ook van het vrucht-
nare oeverland van de Nijl een
woestijn te maken. De meng
ve.cht daartegen met primitieve
In de bocht bij het beroemde
Mena House Hotel, dat in alle
detectiveromans met een Egypti-
i het op het Nijleiland sche achtergrond
Verademing
rol speelt, komt een folkloristi
sche verrassing.
Een grote kudde kamelen, pit
tige paarden en door ouderdom
wat bezadigder geworden viervoe
ters voor tweepersoonsrijtuigen
Manial-paleis, wordt
dan in de sprookjestuin
diner geboden, temidden
hoog-oprijzende palmen en man
grove-bomen met luchtwortels. En "J,""-'u«ui<
terwijl hij aarzelend v,„ een in
P ---- leefbaar gebied iC UI«-
•i.n-i blijft °P de terugweg
Alexandrië, want dan nemen
Saladin
uitloper -
gestoofde laurierbladeren gewik
keld vleesgerecht proeft, merkt
een disgenoot op, dat hij nog
steeds geen aardappelen
kunnen ontdekken...
wachten met hun beheerders tem-heuvels ligt de Citadel van
troep zeer brutale, gevatte. Saladin, een fort, dat uitkijkt op
1166 ge-
sluwe, maar zeker niet onvriende- de hele stad Caïro,
lijke Bedouïnen (echte?), die met bouwd met de steenblokken
personenauto's, die met welkoming gereed. Een douche- veel misbaar de toeristen verwei- de Piramiden, die daaraan een
bad is op dit ogenblik het meest komen en die hen in een omme- deel van hun bekleding hebben
ïperatuur is zien compleet met hoofdbedekking moeten prijsgeven. Daar herleeft,
graden Cel- op de kamelen hebben zitten, op terwijl de avond als een milde,
hun waarschuwingssignalen
Een geestdodende rit langs zand,
zand en nog veel meer zand, die
nog Ze .de„ buschauffeurs slaperig
heeft Dtn,r Z1in OP iedere tien
kilometer de wachtposten van
net leger, die e passerende voer
tuigen registreren, en af en toe
doemen langs de weg grote por»
tretten op van Nasser en Kroesi-
.,0p de tocht <200 km) naar tsjef, die onlange deze zelfde reu-
Alexandrie via de Nijlroute krijgt te zijn gegaan. In de eenzaam»
Platteland
•glimp te
nog zo primitieve leven op het
platteland. De weg is uitstekend
tdekt men mensen met
(vervolg op pag. 2)
