UPPSALA ZWEEDSE AARTS BISSCHOP uppsala Arkesate soo Ar 800 jaar zetel van JOH AN N ES-EVAN G ELI E NU IN MODERN NEDERLANDS DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD (Van een onzer redacteuren) JT)£ KERK van Zweden maakt zich gereed om in de week van vrijdag 12 juni tot en met donderdag 18 juni op grootse wijze het achthonderd jarig bestaan vau het aartsbisdom Uppsala te vieren. Feestelijke kerkdiensten in de uit de dertiende eeuw daterende Domkerk, kerkelijke muziekuitvoerin gen, lezingen over liturgie en kerkmu ziek worden begeleid en gevolgd door tentoonstellingen over verleden en he den van de kerk en conferenties in in ternationaal verband, want de nationah' kerk van Zweden voelt zich sterk inter nationaal en oecumenisch verbonden. Deze kerk. die zo veilig en beschermd is opgegroeid binnen de grenzen van het afgelegen Zweden, binnen de ver trouwde beslotenheid van de Zweedse taal en cultuur, met haar geheel eigen karakter en signatuur, voelt een sterk heimwee naar verbondenheid met de anderen. Verbondenheid met het ver leden in de -traditie der kerk en ver bondenheid in het heden met de kerken van alle landen en volken. Er is geen oecumene denkbaar zonder de Kerk van Zweden en dat niet alleen omdat Nathan Söderblom. aartsbisschop van Uppsala de vader der moderne oecumene mag heten, maar ook omdat er geen enkele kerk der Reformatie ter wereld zo dicht bij de kerk van Rome is gebleven. Tot op de dag van heden is de Kerk van Zweden een kerk gebleven naar het hart van Philippus Melanchton de homo oecumenicus der Reformatietijd en daarom is juist deze zo sterk nationale kerk geroepen een brug te zijn tussen kerken en volken, tussen de kerken der Reformatie en Rome. tussen Oost en West. want geen volk heeft zoveel affiniteit tot Rusland en de Russische volks ziel als het Zweedse volk. Voor de Kerk van Zweden is in het geheel der christenheid een grote taak en toekomst weggelegd. En nu gaat deze kerk zich bezinnen op zjjn verleden. Immers begin augustus 1164 werd de monnik Stefan een Cisterciënser monnik uit het klooster van Alvastra in Sens in Frankrijk in bijzijn van Paus Alex ander III tot aartsbisschop van het zojuist gestichte aartsbisdom van Uppsala gewijd door aartsbisschop Eskil van het toen nog Deense Lund. Sinds dat ogenblik was de Kerk van Zweden zelfstandig en kon het missiewerk van de meestal nog heidense Zweden een aanvang nemen. In korte tijd werd Zweden gechristianiseerd en legde men de eed ai op de Wet van Uppland: ,Jn Christus zullen alle christe- Zweden, Olof Skötkonung, had in Slgtuna (éën half uur van Uppsala ver wijderd) de eerste Zweedse cathe- O'1™*" draal ,rbouwd. dat H\j God is. dat er geen andere goden zijn dan Hij alleen. Niemand zal offeren aan de af- grond gelijkgemaakt, zodat het Montreux-Territet goden niemand zal stok of steen ver eren. Allen zullen de Kerk eren Allen, levenden en doden, zullen daar komen allen, die in de wereld komen en allen, die daaruit scheiden". Reeds een eeuw later „bekeer den" de christelijke Zweden de heidense Finnen door hun land te een begin gemaakt met de grote internationale conferentie voor li turgie en kerkmuziek, waaraan ve le deskundigen uitr binnen- en bui tenland zullen deelnemen. O.a. heidense zullen-spreken: pr<tf. Ofte Andrén dr. Walter Blankenburg over vernieuwing in de kerk- Pierrc Pidoux uit der Hugenoten: prof. Helge Nyman over de verhouding kleine Slgtuna tot op de dag heden drie ruïnes van onmetelijke Woordgodsdienst kerken herbergt: de St. Pers-, de liturgie; J. Raasted c te koor. als antwoord vanuit de gemeente. Naast de tentoonstelling in het Upplandsmuseum over de geschie denis van het aartsbisdom, wordt er in de Dom zelf een tentoonstel ling gehouden van de kerkelijke schatten (goud. zilver en gewaden) en in Hotell Gillet een tentoonstel ling over ,.De Kerk Nu", de plaats, die de kerk in de hedendaagse sa menleving inneemt. Waakzaam Behalve de conferentie over li turgie en kerkmuziek, worden er later in het jaar conferenties ge houden over „De Kunst als ritus": het debat van kerk en kunst (22-24 juni in Uppsala en 25-26 juni in Sigtuna) en over „Vrede, de ons eerst opgelegde taak" van 25-26 juli in Uppsala. Bovendien zal men op 4 augustus in Sens in Frankrijk bijeenkomen om daar te gedenken hoe voor 800 jaar aartsbisschop Stefan aldaar werd gewijd. De Kerk van Zweden vergeet zijn verleden niet, opdat zjj het heden waakzaam dienen kan. kleine vergoeding kan Sigtuna Afrikaanse' volkslied en de kerk- thans trots zijn op de Slgtuna- stichting, waar onder leiding van dr. Olov Hartman onverdroten ge werkt wordt aan de culturele be wustwording van de kerk, aan de plaats, die die Kerk van Zweden muziek; dr. W. Walters uit Ame rika over de liturgie als het vorm gevende principe in de kerkmu ziek; terwijl er een forum gehou den zal worden met o.a. prof. dr. Oskar Söhngen uit Berlijn en dr. Olov Hartman uit Sigtuna over kerkmuziek als sociale manifesta- hoort ln te nemen. Vanuit Sigtuna gaat nu al een dertig jaren een Dertig aartsbisschoppen heeft inspirerende vernieuwing uit op de Vernieuwd Uppsala gekend voordat aartsbis schop Laurentius Petri (1531-1573) de Reformatie invoerde en de Feestelijkheden De feestelijkheden i„r IJltTl p worden donderdagavond 12 juni tigste sinds de reformatie. In deze geopen(j met bijeenkomst in de lange rij van 65 aartsbisschoppen auia van de universiteit, waar prof. de moderne Zweedse kerkmuziek van componisten als B. Hambraeus. oude kerk met zjjn lange traditie. T. Nilsson en L. E. Larsson. Marie-Claire Alain zal i concert verzorgen, en tal van i tenlandse ensembles zullen op schillende wijze medewerking Uppsala lenen. heeft de Kerk van Zweden haast ongestoorde ontwikkeling OW. .Het rijk._ Uppsala doorgemaakt en zich naar de be lofte van de Heilige Geest ver nieuwd van geslacht tot geslacht Zaterdagavond 12 juni en beide volgende dagen zal in de Drieëen- auio ,au vi«= heidskerk te Uppsala het kerke- dr. Georg Landsberg zal spreken spel van dr. Olov Hartman Zaterdag 13 juni ..j de Dom met een preek aartsbisschop dr. Gunnar Hultgren. eedse koning de kroon des levens" worden opge voerd onder regie van Tuve Nv- ström. Dit kerkespel is een van de hoogdienst drie kerkespelen. die dr. Hartman Eigenlijk h.d niet Upps.1. m..r "d. "Sftoïïsohè Slgtuna de aartsbisschopszetel het aartbisdom Adam. Eva en Satan als spelers i ten herbergen, want de eerste zal openen. In de middag wordt dan twee koren, het zwarte e gei irrH :>,:j „Praten jullie cr met elkaar over dat ik gezegd heb: Binnen kort zien jullie mij niet meer, en kort daarop zien jullie mij terug? Geloof mij, jullie zult huilen en jammeren, en de wereld zal la chen. Ja, jullie zult verdriet heb ben, maar dat verdriet zal om slaan in vreugde. Een vrouw heeft het zwaar als de tijd er is dat haar kind geboren wordt. Maar als het geboren is, vergeet ze hoe benauwd ze het gehad heeft, uit blijdschap dat er een mens ter wereld kwam. Ook jul lie hebt nu wel verdriet, maar ik zal je weerzien en dan komt de blijdschap." Zo laat de nieuw ste vertaling van het Johannes- evangelie de Here Jezus spreken tot zijn discipelen in Johannes 16:19-22. Het is dus toch gelukt. Het Ne derlands Bijbelgenootschap is er op de valreep in geslaagd ons volk een vervolg aan te bieden op de brief van Paulus aan de Philippenzen in hedendaags Ne derlands. Het is een klein boekje geworden met alleen maar het woord .Licht" op een foto-om slag met boven een donkere we reld het lichtspel in de wolken van een opgaande zon. Verlucht met bijzonder goed gekozen en bijzon der goed geslaagde illustrerende foto's is nu het moeilijkste evan gelie verkrijgbaar in een taal die bijzonder prettig leest. Het is een taal voor jonge men- vrouwen die niet zijn opgegroeid bij de gedragen taal van de Sta tenvertaling of de wat ouderwets gewrongen taal van wat nog al tijd de nieuwe vertaling heet. Zij die wel zijn ipgegroeid bij de bijbeltaal zullen wat vreemd aan zien tegen het feit dat de Here Jezus zijn discipelen aanspreekt met „jullie". Vondsten Maar daartegenover staan zul ke sublieme vertaalvondsten dat we graag deze vertaling in zo veel mogelijk handen zien. In on ze huidige vertaling lezen we zo stijfjes van de duivel dat hij „niet staat in de waarheid". Nu lezen we: „Een moordenaar was hij van het begin af. Met de waarheid houdt hij zich niet op, want die is hem volkomen vreemd. Liegen is zijn element In Johannes 8:28 zegt Jezus: „Wanneer gij den Zoon des men sen verhoogd hebt, zult gij in zien, dat Ik het ben en niets uit Mijzelf doe." Deze woorden geven eigenlijk de draagkracht van wat Jezus zegt zeer onvoldoende weer. Christus grijpt hier terug naar het Oude Testament naar de bete kenis van de naam Jahweh (HE- RE), namelijk „Ik ben die Ik ben". Zie hoe prachtig dit in de ze nieuwste vertaling uitkomt: „Wanneer u de Mensenzoon van de aarde hebt verheven, dan zult u zien dat ik ben, die ik ben, en dat ik niets doe op eigen gezag, maar verkondig wat mijn Vader mij geleerd heeft." En het „Eer Abraham- was, ben ik", wat wel erg letterlijk is, maar toch die uitdagende vorm „Ik ben, Jaweh" in wezén ont kracht, is geworden: „De Joden zeiden;. U bent nog geen vijftig jaar en hebt u Abraham gezien?" Jezus antwoordde: „Geloof mij, ik ben. Zo was het al voor Abra ham geboren werd De bekende tekst Johannes 3: 16 leest in deze vertaling: „Want God had de wereld zo lii hij zijn enige zoon gaf om die in hem gelooft, van dergang te redden en eeuwig lel ven te geven." Het klinkt dus w« maar weinig anders dan gewoon zijn. Maar wat tolgt weer een sublieme haast zingen de vertaling: .God zond zijn' Zoon niet als rechter naar i' reld, maar als redder." Hebben we dan helemaal geen aanmerking? Misschien toch wel.| Het evangelie van Johannes ft deze vertaling in het hedendaags Nederlands begint met de zin.1 „Aan het begin was het Woord". Theologisch is het volkomeri juist, want het plaatst het Woord ..vóór" en niet „in" het begin.; Maar het „In de beginne" klinkt toch mooier dan „Aan het be gin", tenminste zo verging hetj Maar dankbaar zijn we. Dank-' baar dat het jarige N.B.G. nog net voor het feest ons deze prach-: tige vertaling schonk. Licht, het evangelie van Jo hannes. Proeve van vertaling in hedendaags Nederlands. Uit gave N.B.G.Amsterdam. ZATERDAG 6 JUNI 1964 Lol Bohodoer Sjastri wacht een moeilijke taak - In het voetspoor van Nehroe - Europa bezorgd na zege van Goldwater ALS alles naar wens verloopt zal volgende week dinsdag de beëdiging plaats hebben van Lal Bahadoer Sjastri. de nieuwe premier van India. Uit het feit, dat de CongrespartU hem una niem als opvolger van Nehroe aanwees, mag worden opgemaakt dat het de wens van de overle den staatsman is geweest, dat Sjastri ztjn werk zou voortzetten. Nehroe wilde blijkbaar niet. dal Sjastri hem al tijdens zijn leven zou opvolgen. Daarom bleef dezr ook sinds de ernstige ziekte van de premier in januari op de ach- tergrond. In die kritieke dager liet Nehroe hem bij zich komen en vertelde hij hem. dat hij zijn hulp nodig had. En toen de toe stand van Nehroe zienderogen achteruit ging. volgde Sjastri hem als een schaduw en voerde hij alle taken uit. die de premier niet kon behandelen. Op de avond voor zijn dood keerde Nehroe terug uit het vakantie oord Dehra Doen. Hij maakte plannen voor de komende Ge menebest-conferentie in Londen en hij vertelde Sjastri. dat hij zich gereed moest maken om naar Engeland te gaan. In New Delhi werd toen aangenomen, dat de man, die Nehroe naar Londen zou vergezellen, voorbe stemd zou zijn, de premier op te volgen. Half beschaafd Het zou de eerste buitenlandse cis van Sjastri zijn geweest. Nehroe heeft hem wel eens schertsend „half beschaafd" ge noemd. omdat hij in tegen stelling tot vele andere mede werkers van Nehroe de wes terse beschaving, die de premier zeer in hen bewonderde, zich niet eigen had gemaakt. Het deert Sjaetri oiet Hij is een zachtmoedige man. die alle pu bliciteit heeft gemeden, maar voor iedereen een vriendelijk woord heeft. Zijn woning staat altijd open voor iedereen, die problemen heeft. Hij weet echter ook van optreden. Hij is nl. ver antwoordelijk voor het risico, dat India onlangs nam met de vrij lating van de nationalistische lei der sjeik Abdoellah van Kasjmir uit de gevangenis. De opruiing voor de vrijlating van de sjeik had bijna het punt van een uitbarsting bereikt, *ocn de zet van Sjastri de toestand weer deed bedaren. De mogelijk heid is niet uitgesloten, dat zijn stap de regeling van dc kwestie- Kasjmir naderbij heeft gebracht. Kennedy Sjastri is een politicus van de middenweg, die zegt alleen een instinct te hebben voor de inter pretatie van de principes van Nehroe en de vastberadenheid om deze uit te voeren. „Niemand kan in de schoenen van Nehroe staan. Iemand die dat zou pro beren. zou een gelaarsde kat lij ken". zo heeft hij gezegd. Hij is een uitgesproken anti-communist. „Wij kunnen sociale en econo mische vrijheid voor de massa bereiken, zonder de folteringen van het communisme te moeten verduren. Ik verkies een politiek van de middenweg, of het nu po litieke of economische aangele genheden betreft. Ik ben van nature en instinctief tegen uiter sten". aldus Sjastri. Zijn gezond heid is niet al te best. Drie jaar geleden heeft hij een hartaanval gehad. Hij heeft vier zonen en twee dochters. Een kleinzoon van Sjastri is Kennedy genoemd, naar wijlen president John F. Kennedy, voor wie hjj grote bewondering koes terde. Afgebakend Voor Sjastri breekt nu een moeilijke tijd aan. Verschillende problemen dringen zich aan hem op, zoals de dreiging van de Chi nese troepen aan de noordelijke grenzen, de taalstrijd in verschil lende delen van het land. de on enigheid binnen de Congrespar tij, de slechte economische situa tie. die tot grote werkloosheid heeft geleid en de kwestie-Kasj- mir. die de relaties tussen India en Pakistan steeds meer vertroe belt. In de afgelopen maanden heeft de regeringsarbeid vertra ging ondervonden door de ziekte van Nehroe. Verwacht mag dan ook worden, dat de zaken met grote voortvarendheid aangepakt zullen worden, als Sjastri vol gende week met zijn kabinet voor ae dag komt. Zolang Nehroe nog leefde, kre gen zijn medewerkers weinig ge legenheid zelf initiatieven te ont plooien. Wellicht gaat er in dit opzicht iets veranderen. Vast staat echter, dat men zal voort gaan op de weg, die Nehroe heeft afgebakend. Commentaar Ook de overwinning van Gold water bij de Republikeinse voor verkiezingen in Californië heeft vele pennen in beweging ge bracht. De volgende ontboeze mingen meenden we de lezer niet te mogen onthouden. De commentaren vergelijken hem met een cowboy uit Arizona, een heksenjager, en zelfs met een fascist en Adolf Hitler. Dit laat- NEHROE ste doet de Russische Literaire Gazet. Die schrijft: „In het be gin werd Hitier ook niet erg se rieus genomen. Dat is de mens heid duur te staan gekomen. Het schijnt ongelooflijk dat Amerika zo verblind zou zijn, dat het zijn lot in handen zou geven van deze ongeletterde Het artikel verscheen onder de dikke kop: „De carrière van een Neanderthaler". Een bijgaande spotprent toont een Goldwater, die raketten spuwt. De kop in het Italiaanse socia listische blad Avanti stelt de vraag: „Een fascistische tegen stander voor Johnson?" Gevaarlijk Van de Parijse bladen heeft alleen l'Aurore de overwinning van Goldwater op de voorpagi na gebracht. Het provinciale blad Normandie schrijft, dat de overwinning bewijst, dat er veel Amerikanen zich aangetrokken voelen tot een krachtig beleid. Het blad acht het mogelijk, dat zelfs indien Johnson een over winning op rechts behaalt, hij toch steeds meer de doelstellin gen van Kennedy zal moeten prijsgeven. Het Belgische Laat ste Nieuws schrijft: „Zelfs in dien de redevoeringen van Gold water met een korreltje zout worden genomen, dan blijft het een feit. dat deze man gevaar lijk is". De Frankfurter Rund schau vindt Goldwater niet „slechts conservatief, maar, wat nog gevaarlijker is, een ver ward en zwak man, die zijn zwakte en onzekerheid tracht te verbergen achter felle redevoe- De Dagens Nyheter zegt: „Een overwinning van de stom heid en onwetendheid onder dc Republikeinse kiezers van Cali fornië kan niet de bemoedigen de aspecten verhelen, welke dc Ver. Staten als geheel onder scheiden. Het was geen speling van het lot, dat John Kennedy in 1960 tot president werd ge kozen." Ook mr. Stikker, de scheiden de Nederlandse secretaris-gene raal van de Navo, heeft zich over de Goldwater-zege uitgela ten. Tegenover journalisten op het Witte Huis verklaarde hij. dat de Europeanen ongerust zouden worden, als Goldwater zou worden aangewezen als Re publikeins kandidaat voor de Amerikaanse presidentsverkie zingen. Zou de senator echter op de Nationale partijconventie van volgende maand niot al te veel stemmen op zich kunnen vere nigen. dan zou het wantrouwen in Europa over de standvastig heid van Amerika in zijn voor nemen om Europa bij te staan in geval van oorlog, voor een groot deel worden weggenomen. Schaduwzijde Op de Republikeinse partij rust dan ook een zware verant woordelijkheid. Men weet, dat gewoonlijk de kandidatuur in de wacht wordt gesleept door de politicus, die er tijdens de voor verkiezingen in geslaagd is, het grootste aantal voorkeurstem men op zijn naam te verenigen. Dat was vier jaar geleden ook het geval, toen Kennedy de kan didatuur van de Democratische partij verwierf. Goldwater kan er op eenzelfde wijze in slagen, SJASTRI de Republikeins* partij voor een voldongen feit te plaatsen, als de conventie eenmaal is begonnen. De afgevaardigden uit de vijf tig Amerikaanse staten zijn veel al gebonden, de eerste keer hun stem op een bepaalde kandidaat uit te brengen. De partijleiding zou in een dergelijk geval een verkiezing niet kunnen verhinderen. Dat '3 de schaduwzijde van het sys teem der voorverkiezingen ln een tijd, waarin de communica tiemiddelen enorme mogelijk heden bieden, ook aan extreme figuren als Goldwater.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 14