Nieuwe leidse Courant
Turkse invasie dreigde
Invasie in
Normandië
herdacht
Opgeschort onder
druk van de VS?
Wim Kan over de Beatles:
vier Heemskinderen
NS fuifden Erhard
ALARMTOESTAND RONDOM CYPRUS
Vakbeweging wacht
af met loonbeleid
Commentaren
Publiek mocht
vragen stellen
Directeur: F. DIEM£B
Hoofdredacteun Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NAT10NAAL DAGBLAD
b ghebbve»
mijn hert in toghenipoet"
Zaterdag 6 juni 1964, 45ste jaargang
Vrij warm
De Bilt verwacht tot vanavond: Zon
nige perioden en droog weer, overwegend
matige wind uit zuidelijke richtingen'
VrU warm.
(Zie voorts pagina 7)
Kantoren Leiden - SteenVUaat 37 - Postbus 76 - - Telefoon 31
58936 Abonnementsprijzen p.w. f 0,78, p.m. 3,35, p.kw. 10,05 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
Vandaag werden op de stranden
in Normandië talrijke herdenkings
plechtigheden gehouden, waaraan
vooraans taan d'e vertegenwoordigers
de geallieerden uit de Tweede
Wereldoorlog deelnamen. Maar de
grote „sterren" van de invasie, zoals
generaal Eisenhower en maarschalk
Montgomery, waren er niet bij.
j De president van de VS was vertegen
woordigd door generaal Omer Bradley,
die het eerste Amerikaanse leger aan
voerde op „D-day". Verder waren nog
twintigtal Amerikaanse generaals of
admiraals bij de plechtigheden aanwezig,
onder wie generaal Maxwell Taylor, ge
neraal Ridgway en generaal Lyman Lem-
mtzer, opperbevelhebber van de gealli-
eerdere strijdkrachten in Europa,
Koningin Elisabeth van Engeland werd
vertegenwoordigd door de Engelse am
bassadeur In Parijs, Sir Pierson Dixon.
Ook de Engelse regering was vertegen
woordigd, evenals die van Frankrijk,
Nederland, België en Noorwegen.
Behalve vooraanstaande figuren waren
r ook minder bekende, wier roem snel
ler verbleekte, zoals korporaal John
Steele, die urenlang aan de koorden van
zijn valscherm, dat vastzat aan een kerk
toren. heeft gehangen en Robert Murphy
de eerste die per valscherm neer-
ikwam in Sainte-Mère l'Eglise. Zij kwa-
Imen vandaag evenals dat twintig jaar
leleden het geval was, weer uit de
[lucht vallen. Od tal van begraafplaatsen
■werden de doden van de invasie in Nor
mandië herdacht.
Geruchten over een op handen zijnde Turkse invasie op het eiland Cy
prus hebben tot een alarmtoestand rondom Cyprus geleid. Op Cyprus zelf
werd de staat van alarm afgekondigd, nadat de Turkse minister van buiten
landse zaken, Erkin, had verklaard dat Turkije zou moeten ingrijpen, als
de Griekse Cyprioten hun onwettige handelingen zouden voortzetten. Erkin
zei verder, dat het overleg dat met Amerika gaande was „een ernstige
wending had genomen". De Amerikaanse ambassadeur in Ankara had toen
al tweemaal een onderhoud met premier Inönü gehad. Ook generaal Lem-
nitzer, de Amerikaanse opperbevelhebber van de Navo, had zich naar An
kara gespoed om met de premier te spreken. Na die bespreking is het Turkse
kabinet opnieuw bijeen geweest.
Initussen deuen in Nicosia geruchten
de ronde, dat vijf Turkse oorlogssche
pen voor de stad kruisten. Een zegs
man uit de omgeving van president
Makarios verklaarde dat, als de situatie
mocht verslechteren, het kabinet elk
ogenblik in zitting bijeen zou kunnen
komen. In Athene werd bekendge
maakt, dat de Griekse strijdkrachten in
alarmtoestand zijn gebracht. Primier
Papandreoe ontbood het kabinet ei
hoofden van de strijdkrachten bij zich
thuis in verband met de dreigende
Turkse invasie. Aan het slot van de
bespreking van anderhalf uur werd ge
zegd, jiat de Griekse strijdkrachten op
alle eventualiteiten voorbereid waren.
Griekenland staat gereed, zd werd ge
zegd, 'terug 'te slaan tegen iedereen, die
de territoriale integratie van Cyprus
schendt.
Tevoren werd uit Ankara gemeld, dat
uiterlijk vandaag een Turkse invasie op
Cyprus kon worden verwacht. In een
radiorede tot de bevolking van Turkije
had premier Inönü gezegd: „Ons besluit
is definitief. Wij moeten de toekomstige
bestuurs-zekerheid van de Turkse Cy
prioten veilig stellen". De Turkse pre
mier zei dit in e entoespraak in verband
met de verkiezingen die a.s. zondag in
het land gehouden zullen worden. On
danks het feit, dat de Turkse actie gezien
kan worden als passende in het kader
van de verkiezingscampagne, werd het
dreigement ernstig opgenomen. Vandaar
ook, dat generaal Lemnitzer naar Ankara
Les van 63 niet vergeten
(Van onze soc.-econ. redactie)
De drie werknemersvakcenitralen,
het CNV, het NKV en het NW zijn
niiet bereid zich thans reeds bindend
uilt te spreken over het loonbeleid
dat in 1965 gevoerd moet worden. Op
dit onderdeel van de adviesaanvrage
van de regering aan de Sociaal-
economische raad zullen de vakcen-
tralen het antwoord schuldig blijven.
Tot dit voorlopig standpunt kwamen
gistermiddag de afgevaardigden van
de drie vakcentralen in een verga
dering te Utrecht van het overlegor
gaan. De heer J. van Ëibergen, voor
zitter van het CNV, verklaarde graag
gouvernementeel te willen blijven,
maar op dit punt moest hij als CNV-
yoorzitter „nee" zeggen.
Het vorig jaar, toen aanvankelijk een
veel geringere loonsverhoging werd voor
gesteld dan later mogelijk bleek, is de
vakbeweging de ontwikkeling uit de
hand gelopen. Voor een herhaling van
een dergelyxe gang van zaken beaanken
de vakcentralen ditmaal. Zü willen zich
niet een half jaar van te voren vastleg
gen op een loonbeleid. dat nog heel an
ders Kan uitpakken. De spanning op de
aroeidsmarkt. zo merkte de heer Van
Eibergen op, duurt immers nog volop
voort.
Gistermorgen sprak de 'heer Van Eiber
gen reeds over de loon- en prijssituatie
in de jaarvergadering van de Ned. Ohr.
bond van werknemers in de textiel- en
kledingbedrijven Unitas te Utrecht. Hii
stelde zich op het standpunt dat er geen
enkele ruimte voor prijsstijging meer is,
wil men aan de arbeiders de circa 5%
procent produktiviteitsstijging over dit
jaar nog ten goede doen komen. De prijs-
itiifiingen hebben het overige deel van de
loonsverhogingen reeds teniet gedaan.
:ün aan de rode streep genaderd en
loDen nu op het scherp van het mes. al
dus de heer Van Eibergen. Over de wens
de regering de vier procent produk
tiviteitsstijging volgend iaar slechts vo'or
de helft aan de werknemers te doen toe
komen, merkte de heer Van Eibergen op:
de onze bestuurders met deze twee
procent al bij hun leden komen". Hij
meende dat de regering in wezen met de-
twee procent een loonstoD voor vol
gend jaar heeft voorgesteld.
(Voor vervolg zie pag. 11)
(""A)
„Uitzending begint. Vijf tel-
vloog om te trachten te voorkomen, dat
het tot een gewapende strijd komt tussen
Turken en Grieken, wier landen beide
deel uitmaken van de Navo.
Opgeschort
De staat van beleg in Turkije belet de
Turkse bladen, verslag uit te brengen
over de militaire voorbereidingen, die in
het land worden getroffen in de haven
van Iskenderoem op slechts 160 km.
van Cyprus waar luchtlandingstroepen
in de afgeloDen dagen oefeningen hebben
gehouden. Volgens berichten uit Isken
deroem zouden drie schepen zijn volge
laden met munitie en voorraden en zou
den vijf torpedobootjagers en twee onder
zeeërs in de haven gereedliggen om on
middellijk uit te varen. Uit Ankara werd
vanochtend echter gemeld, dat de Turkse
regering van president Johnson en van
generaal Lemnitzer het ..advies" had ge
kregen. geen troepenlanding op Cyprus te
ondernemen. Als gevolg daarvan zou het
Turkse kabinet hebben besloten, de voor
genomen landingen voorlopig nog niet
te laten doorgaan. President Johnson zou
premier Inönü hebben uitgenodigd, naar
Washington te komen, om de kwestie
Cyprus met hem te bespreken.
Uit Nicosia wordt voorts gemeld, dat
Makarios zijn Nationale garde geheel on
der de wapenen 'heeft geroepen. Alle
kustgebieden zullen worden verdedigd.
De mannen werden uit bars, café's en uit
hun huizen gehaald. Het gevolg was, dat
het avondleven in Cyprus kort voor mid
dernacht al ten einde kwam.
Koekjes en banket
NIET duurder
In tegenstelling tot aanvankelijk ver
strekte inlichtingen, deelt het ministerie
van landbouw en visserij mee, dat de
subsidiemaatregel die verhoging van
de broodprijs ten gevolge van de nieuwe
tarwerichtprijs onnodig maakt ook
geldt voor de uitsluitend uit tarwe ver
vaardigde consumptieartikelen. Koekjes,
banket, beschuit biskwies, vermicelli,
macaroni en dergelijke worden dus door
deze tarweprjjsverhoging evenmin duur-
Prins
naar
Bonn
Prins Bernhard zal woensdag op uit
nodiging van president Lübke van West-
Duitsland een particulier bezoek aan
Bonn brengen. Het bureau van de presi
dent in Bonn liet gisteren weten, dat
Lübke prins Bernhard woensdagmorgen
zal ontvangen.
De Prins ls gisteren uit Turijn, Italië,
in Nederland teruggekeerd.
Baron Niclas Silferskioeld ont
vangt de trouwring van zijn
bruid, prinses Désirée, tijdens de
voltrekking van het kerkelijk
huwelijk, gisteren in de Zweedse
hoofdstad.
Tieners niet, pers
wel door politie
verwijderd
Is de televisie-opname zonder
veel moeilijkheden verlopen, de
generale repetitie gistermiddag
leidde bijna tot een kleine rel.
De VARA had vpor deze uit-
voerina geen publiek uitgeno
digd, maar wel journalisten en
fotografen. Eén liedje lang
mochten foto's worden gemaakt.
Toen deze tijd was verstreken,
drong impressario Dick van
Gelder de fotografen en journa
listen zenuwachtig naar buiten.
Deze weigerden echter. De tijd
was te kort geweest om opna
men te maken en de fotografen
gaven te kennen dat ze niet zou
den vertrekken. Waarop de heer
Van Gelder politiehulp inriep.
Slechts met behulp van de
sterke arm konden journalisten
en fotografen toen uit de zaal
worden verwijderd.
De vier Heemskinderen van deze
tijd, zoals Wim Kan de Beatles noem
de, moeten wel een verschrikkelijk
leven hebben. Nauwelijks zijn z*
Kopenhagen ontkomen aan bijna
bloeddorstige fans en zijnbegeleid
onder escorte, als waren zij keizerlijke
gasten, naar ons land overgeheveld, of
weer krijgen ze het moeilijk. Want het
blijkt al dra: in de slaapkamer
hun hotel in Amsterdam moeten de
bepruikte Casanova's zich in allerijl
verstoppen „voor het door hun fans
ontketend geweld", waarmee overigens
de Amsterdamse politie enkele ogen
blikken eerder al kennis maakte.
Gelukkig hebben deze vier Heems
kinderen net zoveel gevoel voor deco
rum als hun sportievere voorgangers.
Zo snel ze konden, drapeerden ze en
kele gordijnen om zich heen. stelden
zich op onder een fraaie brandende
kroonluchter (kristal, geen geslepen
glas) en plaatsten voor eventuele onU
dekking door fans en/of fotografen
(n.b.: liever fotografen) een fraaie vaas
met bloemen voor hun provisorisch
ingerichte schuilkelder
En laat er nu net juist nadat de
knapen zich elegant hadden verstopt,
een fotograaf binnensluipen. Ziet ge
niet hun angstig vertrokken gezichten,
waarop duidelijk de vrees voor
dekking valt af te lezen? Toen de
fotograaf stiekem het plaatje van zijn
leven had gemaakt, fluisterde
Beatletje: „Onze namen zijn, van
links naar rechts: Jimmy, George, John
en Paul".
Toen de fotograaf vanmorgen de
foto op het bureau van de redactie
chef legde, verzuchtte de man zacht:
.Js het geen plddtje7"
■yANDAAG IS het twintig jaar ge
leden dat onze geallieerde bevrij
ders de invasie begonnen. Twintig
jaren vormen een korte periode in
de wereldgeschiedenis. Hoe kort is
het dus nog geleden, maar hoe lang
ook heeft het toen nog moeten duren
voordat voor ons de bevrijdng was
gekomen.
Niettemin was op die junimorgen van
het jaar 1944 voor ons groter dan ooit
de zekerheid, die ons trouwens nooit
had begeven, dat aan het bewind van
geweld en terreur een eirde zou
komen. Een einde aan die knechting
en vernedering. Op die junimorgen
kreeg de vrijheid een nieuw brugge-
hoofd in het bezette Europa.
Er is ook vandaag alle reden om aan
die morgen terug te denken, hoeveel
er intussen weer moge zijn geschied.
Terug te denken aan de zorgen van
toen. Terug te denken aan de offers,
toen gebracht. Er zijn dingen in het
leven die men te sterker waardeert
naarmate men ze te pijnlijker mist.
Zo was het toen in 1944. Maar toen
ook, na ons lange, lange wachten,
klopte de vrijheid opnieuw aan, werd
er gerameid op de bunkers, van wie
ons verdrukten.
Een nieuwe periode brak aan. De
bevrijding zelf zou er op volgen.
Hebben wij sindsdien de vrijheid be
steed op een wijze als met haar waar
de in overeenstemming?
T\E GROTE fusie op bankgebied
waaraan gisteren in de loop van
de dag bekendheid is gegeven, geeft
wel stof tot denken en bespiegeling.
Men mag er een bevestiging temeer
In zien, hoezeer wij leven in een tijd
van toenemende concentraties. Dat
verschijnsel doet zich voor od meer
dan een gebied. Voor het bankwezen
is het mede de internationale ont
wikkeling die het verschijnsel bevor
dert
Wie tot dusver naast elkaar stonden,
soms misschien zelfs tegenover el
kaar. wie elkaar tot dusver de loef
trachtten af te steken, zij gaan
voortaan samen, trekken één lijn,
voeren één politiek. Het is wel een
verschijnsel dat de aandacht ver
dient ook door de samentrekking
van macht, die zich hierbij kan voor
doen. Welke is de grens waar buiten
de belangen van de rechtstreeks be
trokkenen. die dus voortaan samen
gaan. afbreuk kunnen doen aan het
algemeen belang, dat zich immers
ook kenmerkt door verscheidenheid
en mogelijkheid van keuze? Nog zijn
wij in ons land aan monoDolies niet
al te zeer toe. Maar er kunnen zich
ontwikkelingen voordoen die beter
tijdig worden onderkend.
Regering doet niets
tegen slecht water
Staatssecretaris Bartels heeft meege
deeld dat er. gezien de zorgvuldigheid
■mee in Nederland de bereiding en
distributie van drinkwater wordt ver
richt, thans geen aanleiding bestaat tot
st nemen van maatregelen
Hij antwoordt hiermee op schriftelij
ke vragen van het Tweede Kamerlid
Tilanus (CHU) over het verontreinigde
Rotterdamse en Delftse drinkwater.
Hoewel er geen aanleiding bestond
tot ongerustheid voor de volksgezond
heid, heeft het staatstoezicht op de
volksgezondheid een parasitologisch on
derzoek van het Rotterdamse en Delft-
se drinkwater doen instellen. Dit heeft
volgens dr. Bartels tot de conclusie ge
leid, dat geen voor de volksgezondheid
nadelige gevolgen zijn te duchten.
De recent opgedane ervaringen ge
ven ook geen aanleiding tot nieuwe ge
volgtrekkingen, daar de mogelijkheid
van het binnendringen van organismen
in een waterleidingnet een sinds lang
bekend euvel is, dat, aldus de bewinds
man, niet steeds kan worden voorkomen.
Het kan worden bestreden door veel
vuldig spuien en door desinfecteren van
het leidingnet
Prinses Beatrix zal, op uitnodiging
van koningin Elisabeth van Engeland,
van 15 tot 20 juni de Ascotweek bijwo
nen. De Prinses zal op Windsor castle
logeren.
Beatrix aan het
varen met haar
Groene Draeck
Het jacht van prinses Beatrix, de
Groene Draeck, is gisteravond afgemeerd
in de rijkshaven van Numansdoro. Van
morgen is de Kroonprinses zelf in Nu-
mansdorp aangekomen. Er is proviand
aan boord van het jacht gebracht, zodat
wordt aangenomen dat de Prinses dit
weekeinde een vaartocht over de Zeeuw
se en Brabantse wateren gaat maken.
Mogelijk zal ze voor het jacht uit de
haven vertrekt nog een bezoek brengen
aan de nieuwe Haringvlietbrug.
De Koningin ls voornemens op don
derdag 18 juni een bezoek te brengen
aan Gouda. Het programma omvat ander
meer een bezoek aan het gerestaureerde
Catharina Gasthuis, waarin het stedelijk
museum is ondergebracht, een bezoek
aan Huize Juliana, een tehuis voor
jaarden, en een bezoek aan een kaas
huis. De Koningin zal 's middags in Rot
terdam de opening van de Oostenrijkse
week bijwonen.
Beschaafdetieners in Hillegoms Treslong
Daar waren ze dan. Vier wat ten
gere jongens in nauwsluitende geruite
grijze jasjes en broeken. Opgewekt
lachend vanonder hun haarlokken
het felle lcht van de televisieschijn
werpers: de Beatles. De tientallen tie
ner (onder wie ook écht heel wat
..oude tieners") op de tribunes rond
net cirkelvormige podium floten,
juichten en trappelden met de vo<
/.onder te letten op de benauwende
atmosfeer, die de tientallen televisie
mensen én de toeschouwers zweet-
parels op de vermoeide gezichten be
zorgde.
Bij een bezoek dat bondskanselier Erhard dezer dagen bracht aan de
Deutsche Bundesbahn kreeg hij een kistje speciale jubileum-sigaren van de
Nederlandse Spoorwegen ten geschenke. De kanselier een kenner bij uit
stek op het gebied der sigaren had er alle waardering voor....
(Van e
r verslaggevers)
Oat was de entree van de Britse
snowmakers John Lennon, George
Harrison, Paul Maccartney en drum
mer Jimmy Nichols (die de zieke
drummer Ringo Starr verving). Hun
eerste optreden in Nederland als men
de stormachtige ontvangst op Schiphol
gistermiddag tenminste niet wil mee
rekenen.
Oe VAR A-televisie had hen naar
Treslong in Hillegom gehaald om er
oonamen te maken voor een televisie-
orogramma, dat maandagavond zal
worden utgezonden.
Honderden tieners hadden van deze
gelegenheid gebruik gemaakt om hun
vurig aanbeden idolen van dichtbij te
aoren en te zien. Wat dat eerste betrof
kwamen zij wel enigszins bedrogen uit
want behalve de conference door Paul
Maccartney. die de nummers introduceer
de. brachten de vier jongens geen woord
uit De VARA had er zgn. ..play-back"-
ooname van gemaakt d.w.z. de muziek
kwam van grammofoonplaten en de jon
gens moesten zich beperken tot de
Maar tóch. de honderden toeschouwers
onder wie Wim Kan. ziin vrouw Corry
Vonk en Rudi Carrell, hebben een niet
minder enthousiaste show gekregen.
Trouwens ook het tieneroubliek was
er niet minder geestdriftig om. Deinend
od het ritme, klaDoend en fluitend bege
leidden zii het illustere vlertaL In het
vuur van de show sprongen zelfs enkele
opgeschoten jongens naar voren om het
Beatle-ODtreden met enkele zelf opge
voerde twist-nummers aan te vullen. En
floor-manager Brian Epstein had zo nu en
dan wel eens moeite de knapen buien
het beeld te houden.
(Voor vervolg zie pag. 7)
