Nieuwe Leidlse Courant
Onbemande Apollo
ging de ruimte in
Succes van Amerikanen
Misschien in 1969 met
drieën naar de maan
Overheid moet optreden
tegen legerpredikanten
Kanshebber Sjastri zal
premier Nanda helpen
Nehroe's üjk
verast
Dieven stalen
voor veertig
mille juwelen
Meer K.L.M.-
vluchten op
Djakarta
President geeft zelf het
goede voorbeeld
Commentaar
UITGERUST!
DRAKACELE3
Twee ongelukken in
de mist: zes doden,
vijf zwaar gewonden
Vrijdag 29 med 1964,45ste jaargang
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
vStantvastigh i* ghebleven
mijn hert in teghenspoet"
Vrij warm weer
De Bilt verwacht tot zaterdagavond:
Overwegend zonnig en vrij warm weer,
behoudens een enkele zeer lokale regen-
of onweersbui. Meest zwakke wind en
In hoofdzaak vannacht hier en daar mist.
11.15 uur).
(Zie ook pag. 11)
37 Postbus 76 - Telefoon 31441
58956 Abonnementsprijzen p.w. 0,78,
DE Amerikanen hebben gisteren met behulp van een reusachtige Satur-
nus-l-<raket voor de eerste keer een onbemand model van het Apollo-
ruimteschip in een baan om de aarde gebracht. De lancering had bij prach
tig weer en een strakblauwe hemel plaats op de basis Cape Kennedy. Vol
gens deskundigen.is het een volledig succes geworden.
De ongeveer 7,7 ton wegende Apollo,
die de naam Boilerplate 13 heeft gekre
gen. is een vereenvoudigd model van
het ruimteschip waarmee drie Ameri
kaanse astronauten over enkele jaren,
misschien in 1969, naar de maan zullen
reizen.
Om 18.07 uur Nederlandse tijd kwa-
len de acht raketmotoren vaai de eerste
ap van de Satumus-1, die een tbtale
stuwkracht ontwikkelen van ruim 750.000
Mr. H. van Riel:
Geen conflict van
Wi tteveen met
Veldkamp
„Er bwtaan op het ogenblik geen moei
lijkheden in het kabinet tussen minister
Veldkamp en zijn liberale collega's. Er
heeft zelden zo'n goede samenwerking
met de K.VP bestaan als op het ogen
blik", aldus gisteravond de fractievoor
zitter van de V.V.D. in de Eerste Kamer,
mr. H van Riel, op een liberale bijeen
komst in Rotterdam.
De heer Van Riel wees er met nadruk
dat er geen sprake is van een con-
'flict tussen de ministers Witteveen en
Veldkamp. Het liberale Kamerlid zei het
duidelijk te willen stellen: „Minister
Veldkamp mag dan zijn eerzucht hebben,
hij mag dan soms wat scherp en heftig
reageren, zeker is, dat hij een bijzonder
schrandere en hardwerkende minister is,
die weet waar hij de politieke mosterd
haalt. Maar let wel, die politieke mosterd
haalt hy niet bij de Partij v. d. Arbeid".
Voor VOL-AUTOMATISCHE
WASMACHINES
IEMCO N.V.
kilogram, tot ontbranding en verhief de
raket zich met donderend geraas vam de
aarde, de lanceerinstallatie met rook en
vlammen aam het oog onttrekkend. Kort
nadat de eerste trap zich van de raket
had losgemaakt werd het ongeveer 2,7
ton wegend ontsmappingsstelsel, waartoe
een drie meter lange toren van titanium
behoort, afgestoten.
Wanneer een bemand maanschip wordt
gelanceerd, zal de toren in geval van
nood worden gebruikt om de commando
cabine met de ruimtevaarders los te
maken van de rakët. Ongeveer tien en
een halve minuut na de lancering stuw
den de zes motoren van de tweede trap
het ruimteschip in een baan om de aarde
die niet veel afweek van de vooraf be
rekende.
De snelheid waarmee dit gebeurde be
droeg ongeveer 25.800 kilometer per uur.
De grootste afstand tot de aarde bedraagt
230 kilometer, de kleinste 188 kilometer.
De omwentelingstijd is 88 minuten en 27
seconden. Volgens de deskundigen kan
het gevaarte „minstens 37 maal" rond de
aarde draaien. Wanneer het zich in het
zonlicht bevindt, is het vanaf de aarde
gemakkelijk te volgen.
Kleine cabine
Om de aarde cirkelen nu het Apollo-
ruimteschip en de tweede en laatste trap
van de raket, die met elkaar verbonden
blijven. Samen wegen ze bijna zeventien
ton. Het ruimtevaartuig bestaat uit een
commando- of „moedercabine", waarin
de drie astronauten tijdens de tocht naar
de maan gezeten zullen zijn, en een ca
bine met motoren, brandstof en elek
tronische apparatuur die gebruikt zal
worden om de commandocabine in een
baan om de maan te brengen.
Wanneer het eenmaal zover is, zullen
twee van de ruimtevaarders zich met
een kleine cabine naar het maanopper
vlak begeven. Als dezen hun taak heb
ben verricht keren ze daarmee naar de
moedercabine terug.
Scherpe kritiek chr. onder officieren
VERFHANDEL
OEGSTGEEST
KEMPENAERSTR 71
TELEFOON 50105
FLEXA-Dealer
Fa. H. Schutte Cr Zn
LAGE RIJNDIJK 57—59
LEIDEN TELEFOON 23135
FLEXA DEALER
N Herenstraat 34
Nieuwe Rijn 49.
In één
oogopslag
Beter leerboek gezocht
pag. 2
Vrouwen: aandacht voor de
jeugd pag. 2
Met hun leven betaald
pag. 7
Spanje verkend II pag. 9
Nieuwe politieke fronten
pag. 9
Vam Mook 70 jaar pag. 11
Water (wormen en olie)
pag. 11
Seedorf: vlotter bouwen
pag. 11
Zuidpoolexpeditie: winter
nadertpag. 11
Welke veiligheidsgordel
pag. 11
Belastingen pag. 17
Keukentrap voor Toepolef
Verlammende
invloeden
uitschakelen
(Van onze soc.-econ. redactie)
TTIT DE kring van het leger zelf is
vandaag een scherp geluid ge
komen tegen de houding van bepaalde
legerpredikanten met betrekking tot
de atoombewapening. De heer C. Hol-
trop, voorzitter van de Chr. Sociale
Onderofficieren Vereniging, waarbij
een groot aantal christen-beroepsmili
tairen beneden de rang van tweede
luitenant is aangesloten, betreurt hel
ernstig, dat de overheid niet duidelijk
cn klaar elke activiteit binnen de
krijgsmacht tegen de nucleaire wape
nen, van welke zijde deze ook komt,
met de meeste gestrengheid verbiedt.
Indien er legerpredikanten zijn, al
dus de heer Holtrop hedenmorgen ir
zijn openingsrede op de jaarvergade
ring van de vereniging te Utrecht, die
;n zich te moeten stellen achter het
rapport van de Generale Synode der
Ned. Herv. Kerk met betrekking tol
het bezit en het gebruik van atoom
wapenen, dan behoren deze naar on:
gevoelen geen kans te krijgen in d«
krijgsmacht deze inzichten te propa-
Deze predikanten zullen ook in hel
leger zijn, wanneer dit ten strijde moei
trekken. De heer Holtrop vroeg zich af.
hoe deze predikanten een voorbeeld van
Godsvertrouwen kunnen zijn tijdens kern-
bomgeweld, terwijl zU de militair ervan
-houden zijn nationale plicht te ver-
Kerk en Staat
De overheid zou er voor dienen te zor-
en, dat in het uur van gevaar deze ver
lammende invloeden zijn uitgeschakeld.
De heer Holtrop voegde hieraan toe, dat
hoe ernstig hij deze uitspraak ook vindt,
de militair in oorlogstijd niet in onzeker
heid mag zijn of daarin mag worden ge
bracht door invloeden buiten het gezag
onze overheid. Wij leven in een ge
ordende staat met democratische vrij
heden, rechten en plichten daaraan ver
bonden.
Er bestaat een scheiding tussen Kerk
Staat, zo vervolgde de heer Holtrop.
fn geen geval mag dit inhouden, dat
kerk van de haar verleende faciliteiten
gebruik mag maken om door bepaalde
uitspraken en stellingen een zodanige
vloed uit te oefenen, welke gelijk st;
met aansporing tot ongehoorzaamheid.
De overheid dient te allen tijde staat
te kunnen maken op de integriteit, de
loyaliteit van de gewapende macht, die
haar ten dienste staat, integer en loyaal
de uiterste consequenties. Elk ander
initiatief, aldus de heer Holtrop, lijkt ons
een overheid onaanvaardbaar, aan
gezien dit uitholling van de krijgsmacht
us van het overheidsgezag betekent
Heeft iemand bezwaren (gewetensbezwa
ren) om de wapenen te voeren, dan wor
den deze bezwaren, indien ze gegrond
zijn bevonden, krachtens de Dienstweige-
ringswet erkend.
Niet in de eerste plaats de hoofdleger»-
predikant doch de overheid behoort hier
in zelf een krachtig geluid te laten horen.
Door een niet uitgesproken positieve hou
ding zou de overheid kunnen toelaten,
dat de Kerk een wel zeer ongewenste
invloed kan uitoefenen op de verant
woordelijkheid, die uitsluitend de over
heid regardeert
De heer Holtrop voegde hieraan nog
toe, dat de overheid haar zwaard draagt
op uitdrukkelijke ordonnantie van de
Almachtige zelf. De overheid kan de
waarschuwingen en overwegingen van
een kerk of van alle kerken ter harte
nemen, maar ze behoort zelf haar han
delwijze te bepalen en niet toe te
laten, dat haar gezag door welke kerk
of legerpredikant ook in de krijgsmacht
wordt ondermijnd. De voorzitter van de
Chr. Soc. Oi.derofficieren Vereniging
hoopte, dat de overheid krachtig stel
ling zal nemen tegen elke aantasting
van haar beleid in de krijgsmacht
Honderdduizenden hebben de cre
matie bijgewoond van premier
Nehroe aan de oever van de rivier
de Joemna, waar Mndoe-priesters
de vlammen van de brandstapel
aanwakkerden. De stapel was op
gericht op slechts enkele meters
van de plaats waar ook Gandhi's
lijk werd verbrand.
Koningin Juliana heeft gisteren in
het Brabantse Zundert, de geboor
teplaats van Vincent van Gogh, een
beeld onthuld, dat de twee-eenheid
voorstelt tussen de gebroeders
Theo en Vincent van Gogh, die in
Zundert zijn geboren. Het beeld is
gemaakt door de Franse beeld
houwer Ossip Zadkine, die de ont
hulling ook bijwoonde. Bij aan
komst van de Koningin en haar
gevolg stonden op het plein voor
het gemeentehuis het Zundertse
Gilde opgesteld, de landelijke rui
ters en een deputatie uit St. Remy
de Provence, de Franse gemeente
waar Vincent zijn laatste dagen
heeft doorgebracht. St. Remy heeft
de stenen sokkel van het beeld
aangeboden, terwijl het beeld zelf
is geschonken door het bankiers
huis F. van Lanschot te 's-Herto-
genbosch, ter gelegenheid van het
225-jarig jubileum van de bank.
Bij de foto: De Koningin met de
burgemeester G. J. A. Manders na
de onthulling van het beeld.
DE Indiaanse premier ad interim
Nanda zal ook de portefeuille
van buitenlandse zaken en die van
kernenergie beheren, evenals zijn
voorganger Nehroe dit heeft
Dienstbode gebonden
Uit de villa van mevrouw A. M. P C.
Labbcrton-Bruyelle aan de Amerfoortse-
weg in Soesterberg is voor een bedrag
van ongeveer ƒ40.000,aan juwelen ge
stolen. De inbrekers meldden zich aan
de voordeur met de smoes, dat zij met
panne op de weg stonden en water voor
bun auto nodig hadden.
Het dienstmeisje, mej. T. Soestbergen,
opende de deur niet en zei, dat de heren
in de garage wel water zouden kunnen
vinden. Ze ontstak daartoe he'. licht in de
garage. Korte tijd later kwamen de man
nen weer terug en vroegen om een em
mer, omdat de fles, die zij b'j zich had
den niet toereikend genoeg zou zijn ge-
Een kwartier daarna waren de mannen
de villa binnengedrongen. Het geblaf van
een dwergpincher kondigde hun komst
aan Voordat mej, Soestber :en alarm kon
slaan, was zij overmeesterd en gebonden
Mevrouw Labberton was niet thuis. De
mannen doorzochten het huis en vonden
de juwelen, die een waarde van veertig
mille vertegenwoordigen.
In 1957 werd ook al eens in de villa in
gebroken. Toen werden waardevolle
stukken ontvreemd, die spoedig door de
politie konden worden achterhaald en die
nu voor de tweede maal verdwenen zijn.
(Advertentie)
Perzische tapijten
Expositie van zeer fraaie
Oosterse
vloer- en tafelkleden
HAMADAN
SHIRAZ
BELLOUTCH
De prijzen vallen mee.
Vrijblijvend zenden wij u e
zichtzending.
BULTHUIS
BOTERMARKT 2
De Indonesische regering heeft de
K.L.M. toegestaan met ingang van 1 juni
haar dienst op Djakarta uit te breiden
tot twee vluchten in de week.
De tweede dienst zal met ingang van
12 juni iedere vrijdag uit Amsterdam en
iedere zondag uit Djakarta worden uit
gevoerd. Deze nieuwe verbinding wordt
tot stand gebracht door de bestaande
dienst op Singapore over Frankfort,
Rome, Beirut, Karatsji en Bangkok,
Djakarta door. te trekken.
T>EGIONALE gouverneurs in Guinee die te laat op kantoor komen, lopen
voortaan het risico president Sékou Touré daar aan te treffen om hun
om een verklaring te vragen. De president heeft onlangs in de nationale ver
gadering van de revolutie Guinee's enige politieke partij) gezegd de kantoren
van de gouverneurs bij verrassing te zullen bezoeken om te controleren of
de heren op tijd komen. „U zult mij daar zelfs vóór kantoortijd vinden",
zo zei hij. Zijn actie maakt deel uit van een nieuwe regeringscampagne om
iedereen hard te laten werken. Op politieke conferenties, bijeenkomsten van
vakverenigingen en per radio heeft men zich achter deze actie gesteld. De
president zei op de bijeenkomst van de nationale vergadering dat het ambi
tieuze nieuwe zevenjarenplan voor economische ontwikkeling geheel uitvoer
baar is mits iedereen hard werkt.
Bovendien blijft premier Nanda zich
belasten met binnenlandse zaken. De
minister zonder portefeuille, Lalbaha-
doer Sjastri, die door velen genoemd
wordt als de vermoedelijke leider van
de Congrespartij en,dus als opvolger
van Nehroe, zal premier Nanda ter
zijde staan bij het voeren van het bui
tenlandse beleid en dat op het gebied
van de kernenergie, evenals hij dit de
laatste maanden bij Nehroe deed.
Het stoffelijk overschot van Nehroe is
gisteren op een brandstapel tot as ver
gaan. De verbranding had ïdaats dicht bij
de plek aan de heilige rivier de Djoemna,
zestien jaar geleden het lijk van
Gandhi werd verast. De belangstelling
as overweldigend groot.
Nehroes 17 jaar oude kleinzoon had
zijn grootvaders handen gevouwen, ter
wijl priesters de laatste plechtigheden
'chtten en de menigte, waaronder ve
len die weenden, ritmisch zong. Nauwe
lijks had Nehroes kleinzoon een fakkel
de brandstapel gestoken of deze stond
lichterlaaie.
Sjeik Abdoellah, bijgenaamd ,,de leeuw
m Kasjmier", wierp een handvol bloe-
m op het vuur, waarna salvo's werden
afgevuurd en hoornblazers de Last Post
bliezen.
De familie zal de as verzamelen en na
twaalf dagen officiële rouw zal de as uit
gestrooid worden over de heilige rivie-
en andere heilige plaatsen, voorna
melijk Allahabad, Nehroes geboorte
plaats
"JVTA de minister van financiën heeft
thans ook zijn ambtgenoot van
economische zaken een ernstige
waarschuwing tegen het stellen van
nieuwe looneisen laten horen.
De waarschuwingen zijn volledig op
hun plaats. Zelfs met een slechts
elementaire kennis van economie be
seft men, dat we met nieuwe loon
stijgingen licht verzeilen in de ge
vreesde situatie, waarin lonen en
prijzen haasje-over springen.
We hebben er alle begrip voor, dat
sommigen in de stijging van de kos
ten van levensonderhoud een begin
van brand menen te zien. Maar we
begrijpen niet. dat men dan om ben
zine als blusmiddel begint te roepen.
Het enige resultaat van deze blus-
singsmethode is, dat het vuur hoog
onlaait. De sociaal-zwakkeren wor
den er het eerst door verteerd.
Uit de mededelingen van de minister
is overigens wel gebleken dat men
niet te gauw „brand" moet roepen-
De prijzen hebben de rode streep nog
geenszins overschreden, zodat ei
geen reden is om de alarmtoestand
af te kondigen. Wel is verhoogde
waakzaamheid geboden.
Het lijdt voor ons geen twijfel, dat
prof. Andriessen zeer waakzaam zal
zijn. In het eerste jaar van zijn be
wind heeft hij getoond niet voor het
nemen van resolute maatregelen te
rug te deinzen. Waar nodig, heeft hü
prijsstoppen afgekondigd.
Dat het aantal niet groter was, is
geen bewijs van slap beleid, maar
gevolg van het feit, dat het meren
deel der ondernemers zelfbeheersing
aar de dag heeft gelegd. Van de on
langs gegeven machtiging om indivi
dueel tegen ondernemingen op te
treden, behoefde nog geen gebruik
te worden gemaakt.
Graag onderstrepen we het beroep
van de minister op het gehele be
drijfsleven om ook verdere mede
werking te verlenen. Vanwege de
werking van de progressie in ons
belastingstelsel is men meer gebaat
met een matige loonstijging, die ook
slechts matig in de "rijzen doorwerkt
dan met een grote loonsverhoging,
waar ook een grote prijsverhoging
tegenover staat.
Over enkele maanden kunnen we de
situatie aan het prijzenfront zuiver
der beoordelen dan thans. Van enige
stabilisatie zal namelijk sprake zijn,
wanneer enerzijds de „voorjaarsdruk"
op de prijzen is geëlimineerd, terwijl
anderzijds de huurverhoging en de
loonstijging in de prijzen geheel zijn
doorgewerkt'.
Eerst dan kan worden vastgesteld of
de prognose van het Centraal Plan
bureau een gemiddelde prijsstij
ging van zeven procent te opti
mistisch is geweest.
De 56-jarige zeeman C. Driessen uit
Rotterdamt opvarende van het vracht
schip Stad Utrecht van de Halcyonlijn
N.V., is gisteren in de haven van Brake
aan de Beneden-Weser in Duitsland
verongelukt. Volgens de politie heeft
hij zijn nek gebroken bij een val van
een ijzeren trap.
Het bijna 4-jarige zoontje van de land
bouwer W. Hoskam te Rossum is gister
avond in een sloot bij de ouderlijke wo
ning gevallen en verdronken.
Uitgeslapen? neen...
De HARDE MATRAS met alle comfort van 'n ZACHTE.
1_MJ een botsing in een vrij dichte
U mist tussen een Volkswagen
busje en twee vrachtwagens van
gen om hall zeven op de Kem-
penweg in Weert, zijn de zes inzit
tenden van het busje allen om het
leven gekomen.
Het ongeluk gebeurde toen de be
stuurder van het busje ondanks het
slechte zicht twee voor hem rijdende
vrachtwagens van een Belgische brou
werij trachtte te passeren. Toen het
busje ter hoogte van de voorste Belg
was gekomen, doemde er plotseling
een uit de richting Weert komende
vrachtwagen van een houthandel op.
Het busje werd gemangeld tussen de
beide vrachtwagens. De chauffeur van
de achterste Belgische wagen vertelde
later dat het busje omhoog werd geperst
en weer tegen het wegdek smakte. De
zware vrachtwagens werden niet van de
weg gedrukt.
In het geheel geplette busje bleek nie
mand meer in leven te zijn. De politie
van Weert kon de onherkenbaar ver
minkte slachtoffers niet direct identifi
ceren. De burgemeester van Weert, dr-
H. van Grunsven. stelde zich ter plaatse
van de toedracht op de hoogte.
De zes slachtoffers geïndentificeerd als:
W. van Moorsel, 32, uit Budel, ongehuwd.
Hij was de chauffeur van het busje. Tim
merman J. van der $ande, 22, uit Soeren-
donk, ongehuwd. Metselaar A Staais,
uit Budel, gehuwd en vader van drie
kinderen, timmerman A Huijbens, 22,
uit Budel, ongehuwd, diens broer P. Huij
bens, 24. metselaar en ook ongehuwd cn
handlanger, H. Stevens, 63, gehuwd, allen
uit Budel.
Ook korpschef van de gemeentepolitie
te Weert, mr. Th van Osta, en de officier
1 justitie te Roermond mr. Gonsalvez,
ren op de plaats van het ongeluk-
Vanmorgen eveneens omstreeks half
en is een busje tegen een rechts ge
parkeerd staande vrachtwagen op de
provinciale weg tussen Maasdam en
Blaaksedyk gebotst. De inzittenden, vijf
werknemers van de N.V. Schokbeton uit
Zwündrecht en afkomstig uit Putters-
hoek en 's-Gravendeel, werden hierbij
ir gewond. De chauffeur most met
snijbrander uit de wrakstukken
worden bevrüd.
Het ongeluk gebeurde doordat de
chauffeur de vrachtwagen door de dikke
ist niet tijdig genoeg had opgemerkt
er plaatse was het zich niet meer dan
i meter.
De vrachtwagen chauffeur was gestopt
daar hij een in de langs de weg lopende
sloot, een weggezakte personenauto had
De 75-jarige G. Langerak uit Frane-
is gistermiddag om het leven gekomen
toen hij bij het oversteken van de rijks
weg bij Harlingen door een passerende
auto werd geschept.
De verf met flexabiliteif
'extra speling voor de doe-het-zeber